Wat doet de yup met Lombok? - Komst van de yup zet eensgezindheid in volkswijk onder druk.

Transcriptie

1 Bijdrage Has Bakker 13 april 2017 Geachte voorzitter, leden van de raad, het college, Utrechters, Wat doet de yup met Lombok? - Komst van de yup zet eensgezindheid in volkswijk onder druk. Een ronkende kop met een ronkend artikel. Twee weken geleden in de Volkskrant op mijn ontbijttafel. Het botst tussen culturen, oude bewoners staan tegenover nieuwe bewoners. Het is wij tegen zij. Terwijl ik het artikel lees, vraag ik me af: gaat dit over dezelfde wijk waar ik sinds 6 jaar woon? Als ik de deur uitloop zie ik zoveel verschillende mensen en zoveel culturen die samen-leven. Van Jopie s bloemenhuis tot de Ulu moskee; ik zie een bruisende, spannende, diverse buurt. Die het je makkelijk maakt om ervan te houden. Voorzitter, u vraagt zich wellicht af: wat heeft Lombok te maken met een nieuwe referendumverordening? Voor mij veel.

2 Het gaat om de vraag hoe wij de lokale democratie inrichten, en samen de stad maken. Graag vertel ik u waarom mij dit als raadslid voor D66 zo aan het hart gaat. In het artikel over Lombok komt ook de nieuwe visie voor de Kanaalstraat aan bod. Ik moet terugdenken aan een deelnemer van de werkgroep, die zijn ervaringen deelde tijdens de Wijkraad. Het was niet makkelijk, zei hij, om met ondernemers en bewoners op één lijn te komen. Ze kijken echt anders naar welke problemen er zijn, en hoe die op te lossen. Maar hij sloot af door te zeggen dat door met elkaar te blijven praten, er langzaam maar zeker begrip begon te ontstaan voor de positie en de mening van de ander. Dat de bewoners en de ondernemers elkaar echt leerden kennen, en er een ambitie ontstond om er samen iets mooiers van te maken. Dit kleine verhaal raakt voor mij een grote waarde van de democratie: door samen de stad de buurt of, zoals hier, de Kanaalstraat te maken, zullen we naar elkaar moeten luisteren. We zullen ons beter leren verplaatsen in elkaars standpunten en achtergronden. Laat mij een idealist zijn, maar ik geloof er sterk in dat juist dit actief burgerschap en het democratische gesprek, tot een vrije en verbonden samenleving leidt.

3 Voorzitter, Democratie is geen kijksport. Samen maken we Utrecht. Het is het motto van het coalitieakkoord en ik hoor het vaak in de stad. Voor mij betekent het dat iedere Utrechter kan meedenken, meedoen, meebeslissen over de keuzes die belangrijk zijn. De democratie krijgt meer kracht en energie wanneer zo veel mogelijk Utrechters eraan deelnemen. Immers: bewoners weten en kunnen veel meer dan 4000 ambtenaren, 45 raadsleden, 6 wethouders en 1 burgemeester. Samen maken we Utrecht betekent investeren in nieuwe manieren van bestuur. Trots ben ik dan ook op de door ons geïnitieerde Stadsgesprekken; het Bewonersbod waarmee de gemeente experimenteert; en de agenda Ruim baan voor initiatief. Wat D66 betreft gaan we dan ook met volle kracht vooruit om Utrechters nog meer eigenaarschap te geven over hun leven en omgeving. Voorzitter, Hoe gepassioneerd ik ook ben over nieuwe vormen van meedoen, meedenken en meebeslissen; de vertegenwoordigende democratie - waarbij 45 gekozen raadsleden vier jaar lang kaders stellen, het college controleren, een verbinder in de stad zijn, en alle Utrechters vertegenwoordigen dit systeem is en blijft het fundament.

4 Maar dan is het wél essentieel dat de raad ook een afspiegeling is van de hele Utrechtse samenleving. Graag vertel ik u in dit kader over 100 en 127. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 had stembureau 100 in Oudwijk een opkomstpercentage van 87%. Stembureau 127 in Kanaleneiland had een opkomst van nog geen 24%. Realiseert u zich eens hoe groot dit verschil is. En stembureau 127 is helaas niet de uitzondering op de regel. Ik word hier niet gelukkig van. Want ook in de raadszaal maken we Utrecht samen, en dan mag het niet zo zijn dat driekwart van de bewoners niet meedoet. D66 is ervan overtuigd dat democratie pas echt goed werkt, als we ieders stem een plek geven. Niet alleen de mensen die de weg naar het rode potlood kennen. Graag werk ik er met u aan om de stem van heel Utrecht in deze raadszaal te horen, en ook als Gemeenteraad te blijven vernieuwen en verbeteren. Voorzitter, Vanavond buigen wij ons over het initiatiefvoorstel voor een nieuwe verordening over het raadgevend referendum. D66 spreekt graag haar steun hieraan uit.

5 Het voorstel schept helderheid voor Utrechters over wat wel en niet mogelijk is. Het is daarbij prettig dat de verordening in lijn is met de landelijke Wet voor het raadgevend referendum. De recente kritiek van de Raad van State dat referenda gevaarlijk zijn voor de democratie, deel ik niet. Met dit voorstel voor een raadgevend referendum blijven wij raadsleden doen waar we voor gekozen zijn: als vertegenwoordigers van de bevolking eigenstandig besluiten aannemen of afwijzen. Alleen, voorzitter, in het uiterste geval dat of méér Utrechters het niet eens zijn met een door ons genomen besluit, kan er aan de noodrem getrokken worden. Democratie is niet voor bange mensen zei de liberale minister Polak, en dat ben ik hartgrondig met hem eens. Als wij achter een besluit staan over een onderwerp dat zó leeft in de stad dat het tot een referendum leidt, moeten we het ook kunnen uitleggen. Kortom, het raadgevend referendum is voor D66 een passend instrument in de gereedschapskist van de democratie. Absoluut niet het enige, en zéker niet het eerste instrument dat ter hand wordt genomen, maar wel waardevol om te hebben. En het is niet het één of het ander. Ik ben ervan overtuigd dat juist de verschillende vormen van bestaande én nieuwe democratie elkaar versterken.

6 Voorzitter, Graag maak ik van de gelegenheid gebruik om mijn dank uit te spreken aan Michel Eggermont van de SP voor zijn harde werk en vasthoudendheid, aan mijn voorganger Sanne Scholten, aan de referendumcommissie, en natuurlijk aan de medewerkers van de gemeente, in het bijzonder de griffie. Zij allen hebben het mogelijk gemaakt dat wij kunnen spreken en stemmen over het initiatiefvoorstel. Voorzitter, tot slot, De democratie is nooit af. Sinds 1966 strijdt mijn partij - niet voor niets Democraten 66 - voor vernieuwing van de democratie en het politieke systeem. Niet vernieuwen om het vernieuwen, maar verbeteren waar het piept en kraakt. Juist omdat de democratie zo belangrijk maar ook zo kwetsbaar is, moeten we haar met zorg onderhouden.