Notitie enscenering. 1 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

Transcriptie

1 Notitie enscenering 1 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Kaders Les- en leerstof manschappen A en bevelvoerder Wedstrijdreglement van het ABWC Herziene Leidraad Oefenen BZK bestek Nieuwe ontwikkelingen binnen brandweer Nederland Vragenlijst en uitwerking per provincie e gedeelte de wijze van uitzetten e gedeelte hoe om te gaan met de ingezette stralen en uit gevoerde werkzaamheden e gedeelte specifieke eigenschappen Definitieve uitwerking vaardigheidstoets De wijze van uitzetten: Hoe om te gaan met ingezette stralen en uit te voeren werkzaamheden Specifieke eigenschappen Beschrijving van de hoeveelheid en soort stralen bij brand Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

3 1 Inleiding. Al jaren organiseert het ABWC brandweerwedstrijden (verder genoemd als vaardigheidstoetsen). Deze vaardigheidstoetsen worden per provincie georganiseerd waarbij elke provincie een eigen provinciale wedstrijdleider heeft, die wordt bijgestaan door een team van juryleden. Deze mensen organiseren de vaardigheidstoetsen, wat inhoud dat zij de vaardigheidstoets bedenken en uitzetten op de hun geëigende manier. Doordat de wedstrijden per provincie worden uitgezet is er geen eenduidige manier van uitzetten. Dit komt omdat iedere provincie met de eigen achtergrond en expertise een vaardigheidstoets uitzet. Het landelijk ABWC-bestuur heeft echter wel richtlijnen opgenomen in een reglement waar een vaardigheidstoets aan moet voldoen. In de praktijk betekent dit dat er, zoals al eerder is opgemerkt, verschillende interpretaties van de regels zijn. Dit houdt in dat de ploegen provinciaal een vaardigheidstoets krijgen die herkenbaar is uitgezet. Gewestelijk en Landelijk is dit echter anders. De ploegen spelen dan in een andere provincie waarbij de richtlijnen uit het reglement anders worden geïnterpreteerd, waardoor er een vaardigheidstoets wordt geënsceneerd die voor de spelende ploegen niet altijd herkenbaar is. Deze notitie is bedoeld om te komen tot een eenduidige manier van ensceneren. Deze notitie gaat alleen in op het onderdeel brand. 3 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

4 2 Kaders. Om een vaardigheidstoets te kunnen ensceneren moeten we voldoen aan een aantal kaders. Deze kaders bepalen hoe we uiteindelijk de gestelde doelen kunnen behalen. Middels een vaardigheidstoets worden de volgende doelen beoordeeld: De bevelvoerder en de manschappen voeren een verkenning en een eventuele redding uit met de juiste technieken (uit de les- en leerstof manschappen A en bevelvoerder). De bevelvoerder stuurt de manschappen adequaat aan volgens de bevelvoerderprocedure (eenheden bevelvoering). De manschappen blussen, onder leiding van de bevelvoerder, de (geënsceneerde) brand. Om te kunnen beoordelen of deze doelen zijn behaald zal d.m.v. een scoreformulier (jurylijst) worden gescoord op de diverse onderdelen. Deze score zal bepalen wie uiteindelijk de meeste punten heeft behaald voor de uit te voeren vaardigheden. Om een beoordeling te kunnen doen moet voldaan worden aan de volgende richtlijnen: Les en leerstof NIFV manschap A (nieuw) en bevelvoerder. Wedstrijdreglement 2010 van het ABWC. Herziene Leidraad Oefenen. Standaard bestek TS/HV per De brancherichtlijn Optische en geluidssignalen. Nieuwe ontwikkelingen binnen brandweer Nederland. (vertaald in les en leerstof) 2.1 Les- en leerstof manschappen A en bevelvoerder In 2008 zijn de opleidingen voor zowel de manschappen als bevelvoerder aan verandering onderhevig geweest. De nadruk van de opleidingen ligt nu meer op het realistisch optreden bij brand, hulpverlening, OGS en waterongevallen. In deze paragraaf zal worden ingegaan op de leergang Manschap A en bevelvoerder.. De leergang manschap A. De grote verandering van de manschappen opleiding is dat de nadruk ligt op het realistische karakter tijdens de opleidingsomgeving. Dit houdt in dat er gedurende de opleiding onder realistische omstandigheden les wordt gegeven, waardoor de opgeleide brandweermensen direct inzetbaar zijn. Eén van de veranderde technieken is de RSTV-methode, met hieraan gekoppeld de straalpijptechnieken. Het gaat hierbij om op een goede manier om te gaan met de aanwezige rook, met hierin de onverbrande gassen. Dit houdt in dat de nieuwe technieken moeten worden gebruikt om een rookgaslaag te koelen middels de nieuwe technieken van straalpijpvoering Daarnaast is ook de deurmethodiek gewijzigd. Tot slot zijn de opleidingen sterk uitgebreid met levensreddende handelingen, waarbij de zorg voor het slachtoffer middels een protocollenboekje wordt uitgevoerd en wordt geleerd om te gaan met een AED. 4 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

5 De leergang bevelvoerder. De opleiding tot bevelvoerder is ook realistischer geworden. De inhoud sluit, net als bij de leergang manschap A, aan bij de nieuwste inzichten en technieken. In basis is echter de bevelvoeringsprocedure niet veranderd. 2.2 Wedstrijdreglement van het ABWC In het wedstrijdreglement 2010 is artikel 9 opgenomen over het ensceneren van de vaardigheidstoets (artikel 9 is als bijlage opgenomen in dit document). In artikel 9 wordt het volgende beschreven: Artikel 9.2 en 9.3 Dit artikel beschrijft de opbouw van de vaardigheidstoetsen van makkelijk naar moeilijk. M.a.w. provinciaal dient lichter te zijn dan gewestelijk en landelijk. Bij de hoofdklasse vaardigheidstoetsen is de volgende opbouw van kracht: Provinciaal: middel incident Gewestelijk: groot incident Landelijk: zeer groot incident Voor alle vaardigheidstoetsen geldt dat er een ondersteunend voertuig mag worden toegevoegd. In artikel 9.3. zijn de eisen opgenomen ten aanzien van de ensceneringmaterialen. Artikel 9.4 Dit artikel geeft een beschrijving hoe de ensceneringborden moeten worden toegepast waarbij er een onderscheid wordt gemaakt tussen een uitslaande en een binnenbrand. Verder staat beschreven hoe er moet worden omgegaan met ensceneringborden en lichteffecten. Stelregel is wel dat de vaardigheidstoets duidelijk en realistisch dient te zijn. Artikel 9.5 Dit artikel beschrijft de ondersteunende borden. Artikel 9.6 Dit artikel geeft een beschrijving over het gebruik van slachtoffers, waarbij er wordt uitgegaan van Lotusslachtoffers, omdat de slachtofferbehandeling een onderdeel is van de vaardigheidstoetsen. Artikel Deze artikelen geven aan hoe de stralen moeten worden ingezet en dat er, na inzet van de stralen, effect optreedt bij de blussing, waardoor er gedeelten van de brand gedoofd kunnen worden om door te verkennen of een redding uit te voeren. Artikel 9.10 Dit artikel beschrijft wat er gebeurt na het commando afblussen. 5 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

6 2.3 Herziene Leidraad Oefenen. In de Herziene Leidraad Oefenen zijn diverse oefenkaarten opgenomen om motorische (elementaire) vaardigheden te oefenen, waarbij er een bepaalde opbouw inzit. Het gaat van diverse motorische- en cognitieve vaardigheden in een opbouwfase, naar een daadwerkelijke realistische ploeginzet. Voor eerder genoemde werkzaamheden zijn oefenkaarten opgesteld, met hieraan gekoppelde oefendoelen die middels een, bij de oefenkaart behorende observatielijst, worden getoetst. Voor de vaardigheidstoets geldt dat de oefenkaarten leidend moet zijn voor de vaardigheidstoets. De vaardigheidstoets maakt immers onderdeel uit van de geoefendheid van de getoetste manschappen en bevelvoerders. De beoordeling van de oefenkaart(en) zal worden verricht door juryleden met een onafhankelijke blik. De beoordeling zal tevens als input dienen voor de uitslag van de vaardigheidstoets. Er zal derhalve altijd een verband moeten worden gelegd tussen de uit te zetten vaardigheidstoets en de kaders van de te gebruiken oefenkaarten. 2.4 BZK bestek. Op 1 oktober 2010 is er een nieuw standaardbestek voor tankautospuiten en hulpverleningsvoertuigen van kracht geworden. In dit bestek zijn aanvullingen opgenomen ten opzichte van het oude bestek. Eén van de aanvullingen is dat er standaard een warmtebeeldcamera op de TS hoort te zitten. Deze aanvulling kan invloed hebben op de vaardigheidstoetsen. Dit hulpmiddel is gemaakt voor ondersteuning bij het opsporen van slachtoffers en eventuele brandhaarden. Tijdens de vaardigheidstoets zal er daarom rekening moeten worden gehouden met het gebruik hiervan. Omdat deze notitie alleen over de vaardigheidstoets behorende bij brand gaat, wordt er in deze notitie niet verder ingegaan op de overige veranderingen in het bestek 2.5 Nieuwe ontwikkelingen binnen brandweer Nederland. De afgelopen jaren zijn er diverse ongevallen gebeurd waarbij de IOOV verschillende rapporten heeft uitgebracht. Omdat de brandweer meer een lerende organisatie moet zijn is het goed om de aanbevelingen van de diverse onderzoeken mee te nemen in de vaardigheidstoetsen. Met name het onderzoek naar aanleiding van de brand op 9 mei 2008 in De Punt, heeft aangetoond dat m.n. de rookgassen een negatieve bijdrage levert voor de veiligheid van de brandbestrijders bij een binnenaanval. Ook de diverse materialen dragen bij tot een plotselinge uitbreiding van de brand. Hierop is de methode van brandbestrijding aangepast middels de in de nieuwe opleiding gedoceerde straalpijptechnieken, de RSTV-methode en de nieuwe manier van ademluchtlopen. 6 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

7 3 Vragenlijst en uitwerking per provincie. Om te kunnen bepalen hoe de vaardigheidstoetsen binnen de provincies worden geënsceneerd is er een vragenlijst uitgezet bij de provinciale wedstrijdleiders. Deze vragenlijst gaat in op de wijze van ensceneren en de wijze van interpreteren van de vaardigheidstoets. Doel van de vragenlijst is te onderzoeken of er parallellen zijn en of de vaardigheidstoetsen aansluiten op de eerder beschreven onderwerpen. De vragenlijst is opgenomen in de bijlage. De vragenlijst is als volgt opgebouwd: 1 e gedeelte: hoe de vaardigheidstoets wordt uitgezet, met welke ensceneringmiddelen en met welke filosofie. 2 e gedeelte: hoe om te gaan met de ingezette stralen en uit gevoerde werkzaamheden. 3 e gedeelte: specifieke eigenschappen. Binnen het ABWC zijn 13 provincies, of delen daarvan, actief met het organiseren van de vaardigheidstoets. Naar deze provincies is de vragenlijst gestuurd waarvan er 6 vragenlijsten ingevuld retour zijn gekomen. Dit houdt in dat de hieronder beschreven antwoorden door 46% van de organiserende provincies representatief zijn voor het organiseren van de vaardigheidstoetsen. Het uiteindelijke eindproduct, een realistische oefening brand, zal mede op basis van de aangeleverde lijsten worden gevormd. Hieronder volgen de resultaten uit de ontvangen vragenlijsten e gedeelte de wijze van uitzetten. 1.1 De ruimte(n) die betrokken is (zijn) bij de brand worden als volgt geënsceneerd. Gevuld met rook uit een rookmachine. 5x Gevuld met rook uit een rookmachine aangevuld met een bord rook bij de rookgrens 1x De ruimte wordt geblindeerd met landbouwplastic o.i.d. 2x Anders: combinatie van realistische rook en afplakken ivm de garantie dat de enscenering en het zicht van de ruimten voor de spelende ploegen hetzelfde is. 1.2 De brand wordt als volgt geënsceneerd Er wordt gebruik gemaakt van één hoofdhaard die in één keer wordt uitgezet 1x Er wordt gebruik gemaakt ven één hoofdbrandhaard met hierbij enkele knetterkasten die onafhankelijk van de hoofd brandhaard uitgezet kunnen worden 5x Er wordt gewerkt met vlammenborden om een doorslag aan te geven 3x Er wordt gewerkt met vlammenborden en lichtsignalen om een doorslag aan te geven 4x Anders: de lichtkasten kunnen individueel uit gezet worden naar gelang de inzet. 7 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

8 3.2 2 e gedeelte hoe om te gaan met de ingezette stralen en uit gevoerde werkzaamheden. 2.1 Hoe en waar ontvangen de ploegen hun uitrukbericht. o Buiten het uitrukvoertuig middels porto o Binnen het voertuig middels porto of mobilofoon 2.2 Wordt het gebruik van handlampen toegestaan tijdens de vaardigheidstoets? Ja 3x Nee 1x Soms 2x 2.3 Wordt het gebruik van kleine blusmiddelen toegestaan bij het bestrijden van enkele vrijstaande kleine branden? Ja 6x (bij daadwerkelijk gebruiken letten op kosten aspect) 2.4 worden er fysiek lichteffecten uitgezet wanneer er is ingezet op de vuurhaard? Ja 6x Op welk moment: o Na het commando uitbreiding voorkomen o Wanneer er op de juiste wijze, van te voren bepaald, is ingezet o Na 2 minuten o Als de ingezette straal effect heeft op de bestrijding 2.5 Er kan worden doorverkend als: o De brand redelijkerwijs kleiner is geworden, na 2 minuten o Als de uitbreiding weggehaald is en de brand kleiner is geworden o Doorverkennen als de brand kleiner wordt en onder dekking van een straal 2.6 Om een geënsceneerde vuurhaard te passeren wordt er soms gewerkt met afstanden waarbij het wel noodzakelijk is dat er één of meerdere stralen zijn ingezet. Ja 3x afstand 1 tot 2 meter. Nee 3x afhankelijk van scenario, realiteit- en grote vuurhaard speelt mee alsmede de duidelijkheid van de enscenering. 2.7 Wanneer is het moment dat de brand uit gaat, dus afgeblust? o Bij inzet op alle uitbreidingszijden o Na commando afblussen o Enkele minuten na commando afblussen o Nadat de brand 1 minuut onder controle is 2.8 Wie bepaalt dit moment en hoe wordt dit aangegeven? o De juryleden van de diverse ploegen bepalen wanneer de hoofdvuurhaard uit gaat, na een juiste inzet op de vuurhaard. o Jurylid B bepaalt dit, heeft totaal overzicht over de ingezette stralen. o De teamleider bepaald het o Vooraf is bepaald wanneer de vuurhaard uitgaat.; 8 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

9 3.3 3 e gedeelte specifieke eigenschappen. Specifieke eigenschappen die relevant zijn voor de enscenering. o Realistische scenario s bedenken en uitzetten o Eenduidig en duidelijk ensceneren waarbij het doel is dat de oefening helder is. o Ruimte laten om op meerder manieren het incident te bestrijden. o Zo goed als mogelijk de praktijk situatie benaderen o Per onderdeel een vast jurylid organiseren om een, over de hele dag, gelijke beoordeling te krijgen. 9 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

10 4 Definitieve uitwerking vaardigheidstoets. Dit hoofdstuk zal een beschrijving geven van de wijze van uitzetten, hoe om te aan met ingezette stralen en tot slot een aantal aandachtspunten. Dit alles is geformuleerd op basis van de verzamelde informatie uit de eerdere hoofdstukken. 4.1 De wijze van uitzetten: De ruimten die betrokken zijn bij de brand zijn altijd gevuld met rook (hierbij gebruik makend van een rookmachine), waarbij een bord rook de rookgrens aangeeft. Dit bord heeft als doel voor iedere ploeg dezelfde enscenering te bieden, aangezien de grens bij verspreiding middels rookmachines continu kan wijzigen. De vuurhaard is dusdanig opgebouwd dat er één hoofdvuurhaard is en er enkele losse vuurhaarden (knetterkasten) zijn, die separaat kunnen worden uitgezet bij de inzet van een HD/LD straal. De vuurhaarden worden aangegeven met licht- en geluidseffecten aangevuld met vlammenborden. De doorslagen worden in ieder geval gemarkeerd met vlammenborden. De hoofdvuurhaard kan in één keer worden uitgezet. De vuurhaarden geven een realistisch beeld van de grootte van de brand zoals beschreven onder 4.4. De rook in de ruimten is van een dusdanige dikte dat er nog enigszins zicht is om te kunnen waarnemen. 4.2 Hoe om te gaan met ingezette stralen en uit te voeren werkzaamheden. 1 Gebruik warmtebeeldcamera en handlampen is toegestaan. Gebruik van kleine blusmiddelen is toegestaan, fictief inzetten uit het voertuig, bij daadwerkelijk inzetten blussers gebruiken welke beschikbaar worden gesteld door de organisatie. Als de ingezette straal effect heeft op de vuurhaard wordt een gedeelte van de vuurhaard uitgezet. Hier zit geen tijdsbeperking op. Als er een straal is ingezet kan de vuurhaard onder dekking van de ingezette straal worden gepasseerd op een reële afstand, minimaal 1 meter, van de vuurhaard. Hierbij zal de wedstrijdleider vooraf de relatie vuurbelasting met de afstand moeten bepalen. Na commando (af)blussen gaat de vuurhaard na enige tijd uit. De tijd heeft te maken met de grootte van de vuurhaard zie Als het een doorslag is gaat de vuurhaard uit, maar zal deze wel in de gaten moeten worden gehouden. Het niet in de gaten houden van de vuurhaard, wanneer de doorslag nog brand, zal leiden tot herontsteking van de vuurhaard. Het uitzetten van de hoofdvuurhaard gaat op aanwijzingen van één van de juryleden B, dit nadat het commando afblussen aan alle zijden van de kubus is gegeven. (Blussen is de vlammen eraf halen en verder de vuurhaard in de gaten houden. Afblussen doe je na je volledige kubusverkenning en dan maak je vuurhaard ook echt helemaal uit, zodat oplaaien geen kans meer heeft. ) 1 One seven straal wordt gelijk behandeld als een HD straal. 10 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

11 Nadat de stralen zijn ingezet zal na het commando afblussen alle vuurhaarden worden uitgezet, het jurylid B bepaalt wanneer dit is. Na controle van de vuurhaard en de (eventuele) doorslag zal het commando ventileren gegeven worden. 4.3 Specifieke eigenschappen. Er moeten realistische scenario s worden bedacht en uitgezet waarbij er altijd een offensieve blussing mogelijk is. Scenario s moeten zo uitgezet worden dat er meerdere oplossingen zijn om het incident te bestrijden. Met de scenario s moet de praktijksituatie zoveel als mogelijk worden benaderd. Met bovenstaande beschrijving kom je richting de praktijk, waarbij je een brand met een mogelijke doorslag ook gefaseerd kan afblussen. Het commando uitbreiden voorkomen is hiermee komen te vervallen. Deze opdracht is niet meer relevant, omdat dit commando nog is gebaseerd op de oude blustactieken en -technieken, waarbij veel water werd gebruikt voor het (af)blussen. De huidige blustechnieken zorgen er voor dat met beperkt gebruik van water en dus minimale stoomvorming, de vuurhaard direct geblust kan worden. Hierdoor ontstaat een veiligere omgeving voor slachtoffer en hulpverlener. Het is dus beter om na gebruik te hebben gemaakt van het licht van het (af) te blussen en met de handlamp verder te gaan. De vuurhaard moet altijd in de gaten gehouden worden, zolang de kubus nog niet volledig is verkend. Tevens sluit bovengenoemde aan op de leergang bevelvoerder en manschap A. 4.4 Beschrijving van de hoeveelheid en soort stralen bij brand. In deze beschrijving wordt een onderbouwing gegeven voor de inzet van stralen tijdens de brandbestrijding. Het resultaat is dat er in een tabel staat beschreven, wat ongeveer de vuurbelasting moet zijn om één of meerder stralen HD of LD in te zetten. Uitgangspunten voor de totstandkoming van de tabel zijn: Uit de oude module verbranding en blussing (OB). o Blussing kan voor een normaal gemeubileerde huiskamer worden bereikt met een halve liter water per vierkante meter vloeroppervlakte, wanneer dit water binnen dertig seconde kan worden opgebracht. o Voor grote branden wordt gerekend op een waterbelasting van 6 liter per m2 per minuut Uit het boek Nieuwe kijk op straalpijpvoering komen de volgende uitgangspunten o Een brand met een omvang van 28m3 kan worden geblust met 45 a 80 liter water. o 80 ltr/minuut is genoeg om een brand van 28m3 te blussen o Door ondeskundig gebruik van het water blijkt 80% van het bluswater geen of weinig effect te hebben. o De HD straalpijpen leveren gemiddeld 100 liter per minuut en de LD stralen 200 liter per minuut o De theoretische koelcapaciteit van water is 2,19 Megawatt per liter per seconde 11 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari

12 In gebouwen heb je ook te maken met materialen en constructies die de uitbreidingsmogelijkheden van de brand kunnen bevorderen of kunnen belemmeren. Een betonen vloer zal minder snel een uitbreiding veroorzaken dan een houten vloer met vloerbedekking of laminaat. Een zachtboard plafond is brandbaarder dan een gipsplaten plafond Een houten scheidingsmuur is brandbaarder dan een stenen scheidingsmuur Het aanwezig zijn van doorvoeren kan ook resulteren in branduitbreiding in naast-, hoger- of onderliggende ruimten. Dit alles resulteert in de volgende tabel m.b.t. de inzet van stralen in de verschillende brandende ruimten. Tabel voor in te zetten stralen vs de brandende ruimte. In te zetten stralen Ruimten < 12 m2 Ruimten > 12 m2 en < 24 m2 Ruimten > 24 m2 en < 36 m2 Ruimten > 36 m2 en < 48 m2 1 straal Hoge Druk = 100 ltr/min water Ruimten volledig in brand 2 stralen Hoge Druk of 1 straal Lage Druk = 200 ltr/min water Ruimten volledig in brand 1 straal Lage Druk en 1 straal Hoge Druk = 300 ltr/min water Ruimten volledig in brand 2 stralen Lage Druk = 400 ltr/min water Ruimten volledig in brand Opm. 12 m2 vloeroppervlakte bij een plafond hoogte van gemiddeld 2,5 m is 30 m3 12 Notitie enscenering ABWC versie 28 februari