Claudia Zen Karan is fotografe bij. Marokkaanse huwelijken. Veel fotografen hebben een hekel aan het fotograferen van huwelijken,

Transcriptie

1 Een Marokkaanse

2 Claudia Zen Karan is fotografe bij Marokkaanse huwelijken Veel fotografen hebben een hekel aan het fotograferen van huwelijken, maar de Antwerpse Claudia Zen Karan maakte er haar beroep van. Marokkaanse huwelijken om precies te zijn. Ik houd van de rituelen, en ondertussen ken ik alle Marokkaanse dansmuziek vanbuiten. Tekst: Maaike Floor Foto's: Joris Herregods, Claudia Zen Karan, Antoine van den Boomen e bruid in Antwerpen

3 A22 Een bruid gooit haar boeket bloemen de lucht in. E en vriendin had Claudia Zen Karan drie jaar geleden uitgenodigd voor haar Marokkaanse huwelijksfeest in Antwerpen. Omdat de fotografe op het laatste moment had afgezegd, vroeg die vriendin of Claudia het niet wilde doen. Ik ben eigenlijk grafisch vormgeefster van opleiding, maar daardoor heb ik wel oog voor compositie. Ik heb een camera geleend, heb die op automatische instellingen gezet, en ben eraan begonnen, vertelt Claudia. De eerste keer dat je een Marokkaans huwelijk meemaakt, is dat net een fata morgana. Alles is zo mooi aangekleed, en de rituelen maken ook indruk. Het was liefde op het eerste gezicht, met de camera én met de Marokkaanse bruiloft. Zowel de zus als de drie nichtjes van de bruid, die datzelfde jaar nog gingen trouwen, vroegen Claudia ook als fotografe. En door die feesten kwamen er weer nieuwe opdrachten binnen. Zo werd Claudia een vertrouwd gezicht in de Antwerps-Marokkaanse gemeenschap. Laatst was het zelfs een ambtenaar van de burgerlijke stand opgevallen dat ik er vaak bij ben als er getrouwd wordt, lacht Claudia. Zelf heeft de fotografe Indonesische roots, gemixt met Nederlands, Belgisch, Frans en Portugees bloed. Indonesië is het grootste moslimland ter wereld. Op de school van mijn zoontje kwam ik ook veel Antwerpse Marokkanen tegen. Ik ben vertrouwd met die cultuur, ook al is het niet de mijne. Ik weet wat de gewoontes zijn. Dat maakt het misschien gemakkelijker om als buitenstaander dit werk te doen. Door haar westerse blik zijn de foto s wel anders dan die van haar Marokkaanse collega s. Claudia: Ik fotografeer niet alleen het eten als het wordt opgediend, maar ook als het wordt klaargemaakt in de keuken. Ik probeer tijdens de fotoshoot ook minder voor de hand liggende plaatsen als decor te gebruiken, zoals een typisch Belgisch café of een parkeergarage. En ik ga gerust ook even wat foto s maken bij de mannen, die altijd apart feesten. Een Marokkaanse zou dat niet zo snel mogen doen. Ze combineert de klassieke foto s van de bruid in haar mooie jurken, de met henna versierde handen, de familie samen aan tafel, met foto s waar-

4 op Antwerpen duidelijk in beeld komt, of ze maakt grappige backstage-foto s. Ik was een beetje uitgekeken op mijn werk als grafisch vormgever, en omdat het zo goed liep met de huwelijksreportages besloot ik er fulltime voor te gaan, vertelt Claudia. Ik ben in het volwassenenonderwijs fotografie gaan studeren. Afgelopen jaar heb ik 52 huwelijken gedaan, dat is best veel. Helemaal als je bedenkt dat er niemand trouwt tijdens de ramadan. Drie dagen feest Een Marokkaans huwelijk is vaak gespreid over drie dagen. Eerst trouwt het koppel op het stadhuis of in het districtshuis, waarna er bij de ouders van de bruid thuis wordt gebruncht met de familie. Op een andere dag is er een hennafeest bij de moeder van de bruid thuis, en als laatste volgt het echte trouwfeest, dat meestal in een gehuurde zaal plaatsvindt. Feestzaal Royale in de Abdijstraat, zaal Flores in Zwijndrecht en Royal Palace in Wommelgem zijn populaire trouwfeestlocaties. De bruid wordt meestal opgehaald door een stoet, met muziek en veel bombarie. Daarna volgt een fotoshoot in een park, waar de hele familie bij aanwezig is, en vervolgens begint het grote feest, legt Claudia uit. Er is ook altijd een ritueel met dadels en melk, als symbolen voor vruchtbaarheid en reinheid. De naam van mijn bedrijfje Dadels en Melk komt daar dus ook vandaan. Verder wordt er vooral veel gedanst en veel gegeten. De mannen vieren in een andere zaal. Zij krijgen hetzelfde eten, maar drinken verder thee en roken veel sigaretten. Dat is toch minder leuk dan het feest bij de vrouwen. Wisselen van jurk Op het feest wisselt de bruid een paar keer van outfit. Eerst verschijnt ze twee keer in een Arabische jurk, en erna in een klassieke witte trouwjurk. Afhankelijk van de streek waar de bruiden vandaan komen, zijn er soms nog verschillen. Claudia: In de buurt van Tanger dragen bruidjes ook een shedda, dat is een zware jurk met kralen. Soms weegt die wel 20 kilo of meer. Als een koppel van Tanger afkomstig is, weet ik dat het feest vaak tot een uur of zes s morgens duurt, en fa- milies uit Casablanca vieren wel met mannen en vrouwen samen. Zo is het toch altijd weer een beetje anders. De meeste meisjes die Claudia fotografeert, zijn tussen de 18 en de 24 jaar. Dat is vrij jong, maar de meesten studeren nog en wachten wel even voor ze kinderen krijgen. Het zijn allemaal leuke Antwerpse meisjes. Vrij modern ook, al kiezen ze voor een klassiek huwelijk. Tijdens het feest zelf probeert Claudia de bruid gerust te stellen. Vaak zijn ze heel zenuwachtig. En door al dat omkleden, zitten ze lang alleen, achter de schermen. Ik maak dan meestal wat foto s in de zaal om aan hen te laten zien. Ik ben een beetje de ogen en de oren van de bruid. Omdat de trouwers meestal niet willen dat Claudia de foto s openbaar maakt, is ze ook begonnen met een artistieke reeks over een Marokkaanse bruid. Daarvoor heb ik een scenario gemaakt, waarbij ze verliefd wordt op een Antwerpenaar en dan met hem gaat trouwen. Het contrast tussen die traditionele jurk en de Antwerpse locaties is heel verrassend. Binnenkort is er een tentoonstelling van mijn vrije werk in Comptoir Sucrier, de vroegere suikerfabriek in Antwerpen-Noord. Deze zomer trekt Claudia naar Marokko om daar huwelijksreportages te maken. De ramadan loopt van eind mei tot eind juni, en in die periode wordt er niet getrouwd. Sommige koppels besluiten om dan in de zomer in Marokko te huwen. Een feest geven valt daar ook veel goedkoper uit. En voor mij is het interessant om ook eens daar te werken. De bruidjes zitten veel achter de schermen om zich om te kleden. Ik kan dan vertellen hoe het er op het feest aan toe gaat V.l.n.r.: - Een foto van een bruid in het station, voor Claudia s eigen fotoproject. - Hennatekeningen op de handen van de bruid. - Claudia heeft zelf ook eens een bruidsjurk aangetrokken. - Een fotosessie op een in scène gezet hennafeest voor Claudia s eigen fotoreeks.

5 Een model als Marokkaanse bruid in Frituur Number One. Ik houd ervan om die contrasten in beeld te brengen, zegt Claudia. A24 Tot eind mei staan er in Antwerpen nog heel veel huwelijken gepland. En ook hier wordt Claudia nog wel eens verrast. Laatst nog, toen ze ontdekte dat er bij een bekend vrouwenorkest ook een man speelde. Ineens zag ik zomaar twee voeten onder een scherm uitkomen. Hij bleek heel de tijd met zijn keyboard verstopt te zitten achter een scherm, omdat hij niet zomaar tussen de vrouwen mag zitten. Dat was wel grappig. Al die trouwfeesten, steeds weer dezelfde foto s en dezelfde muziek, gaat dat niet vervelen? Ik ken ondertussen alle populaire Arabische nummers vanbuiten, en soms vraag ik zelf ook al eens een plaatje aan, lacht Claudia. Maar nee, het gaat niet vervelen. Het brengt structuur in mijn leven, en op zo n huwelijksfeest zie je veel blije mensen. Daar word ik zelf ook gelukkig van. Op zo n feest zie je veel blije mensen. Daar word ik zelf ook gelukkig van INFO: vernissage van de expo Dadels en Melk 18/5 om 19u in Comptoir Sucrier, Oudesteenweg 85-91, 2060 Antwerpen. De hennaya en de ziana Claudia werkt vaak samen met dezelfde collega s, en dat zijn niet allemaal fotografen. Assia (links op de foto) is als hennaya gespecialiseerd in het zetten van henna, en Salima (rechts) zorgt als ziana voor de kleren en de make-up van de bruidjes. Ik ben Nederlandse taalcoach en stagecoach op Siso Lakbors in Deurne, dit doe ik in bijberoep, vertelt Salima. Ik heb een opleiding tot schoonheidsspecialiste gevolgd, en een extra masterclass om Turkse, Marokkaanse en Pakistaanse meisjes beter te kunnen maquilleren. Het is tof om iemand heel mooi te maken op de dag dat ze trouwt. Iedereen wacht ook op de bruid, die jijopgemaakt heb. Alle lof en al die complimentjes zijn heel fijn. Assia volgt volwassenenonderwijs bij Encora, voor schoonheidsspecialiste. Vroeger zette ik al henna bij vriendinnen, en deed ik hun haar als ze niet bij de kapper terechtkonden. Na een tijdje ben ik me in henna gaan specialiseren. Ik kan goed tekenen, en ontwerp nu ook mijn eigen patronen. Assia houdt van de intieme sfeer van een hennafeest. Dat is bij de ouders van het meisje thuis, en er is geen draaiboek voor. Ik maak haar klaar in haar slaapkamer, die de volgende dag haar slaapkamer niet meer zal zijn. Haar valiezen staan vaak al gereed. Ik krijg kippenvel als ik eraan denk. Salima en Assia zien wel een evolutie in de hennafeesten en bruiloften waar zij bij zijn. Het wordt al eens wat minder traditioneel, zegt Assia. Een hennafeest kan ook gewoon een pyjama party zijn. De bruiloften zijn soms ook al iets informeler. Salima: Bruiden willen zich niet heel de tijd omkleden, en zelf ook meer van hun feest genieten. Vroeger beslisten de ouders alles, nu hebben de dochters ook iets te zeggen over hun dag. En ik zie dat alleen maar toenemen. W