De buitenlandse handel van België in 2008

Transcriptie

1 De buitenlandse handel van België in

2 De buitenlandse handel van België in 2008 (Bron: NBB communautair concept*) Analyse van de cijfers van 2008 In een moeilijke mondiale context, die gekenmerkt wordt door een plotse wijziging van de wetten van vraag en aanbod, een vertraging van de economische groei voor sommige landen en een recessie voor andere landen, heeft België haar handelsoverschot met meer dan twee derde zien dalen, van EUR 13,6 miljard tot EUR 4,1 miljard. Zowel de dekkingscoëfficiënt als de ruilvoet zijn er op achteruitgegaan. De Belgische export is toegenomen met 2,5% (+EUR 8,0 miljard), van EUR 315,3 miljard in 2007 tot EUR 323,3 miljard in Met 5,8% (+EUR 17,5 miljard) is de Belgische import echter een stuk sneller gestegen. Van 2007 tot 2008 zijn de Belgische aankopen in het buitenland gegroeid van EUR 301,7 miljard tot EUR 319,2 miljard. Het overschot op de handelsbalans, dat in 2007 nog EUR 13,6 miljard bedroeg, is in 2008 gedaald tot EUR 4,1 miljard. In miljard Export Import Balans ,3 301,7 13,6 104, ,3 319,2 4,1 101,3 Dekkingscoëfficiënt (%) Var. 2008/2007 (%) 2,5 5,8 * Communatair concept/nationaal concept De resultaten worden gepresenteerd volgens het communautaire concept dat, in tegenstelling tot het nationaal concept, o.a. rekening houdt met de in- en uitvoertransacties van niet ingezetenen die in België BTW-plichtig zijn en waarbij geen ingezetenen betrokken zijn. Ook retourzendingen worden in aanmerking genomen. 2

3 1. Export 1.1. Geografische evolutie van de export Europa Wat de analyse van de evolutie van de Belgische export naar de andere Europese landen betreft, wordt er eerst een onderscheid gemaakt tussen de Europese Unie enerzijds en de landen buiten de Europese Unie anderzijds. De Europese Unie wordt verder opgesplitst in: de landen die deel uitmaken van de Eurozone; de landen die niet tot de Eurozone behoren. De Belgische leveringen aan de andere landen van de Europese Unie bleven in 2008 in positieve zin evolueren, zij het aan een trager tempo dan in 2007: +3,6% t.o.v. +7,5%. De Belgische verkopen zowel aan de Eurolanden als de landen die hun eigen deviezen bewaren, zagen hun groeitempo sterk dalen: van 7,0% tot 3,8% voor de eerste groep en van 10,0% tot 2,5% voor de tweede groep van landen. Landen van de Eurozone Met uitzondering van 3 landen, nl. Ierland (-11,1%), Italië (-7,6%) en Spanje (-6,9%), zijn de Belgische leveringen aan alle landen van de Eurozone toegenomen. Toch is de Belgische uitvoer in 2008 slechts in 3 van de 14 Eurolanden sterker gestegen dan in 2007, nl. Frankrijk (+7,4% t.o.v. +6,3%), het GH Luxemburg (+12,0% t.o.v. -1,9%) en Finland (+13,5% t.o.v. +11,0%). De beste resultaten werden gerealiseerd met Finland (+13,5%), het GH Luxemburg (+12,0%) en Malta (+9,6%). In 2007 waren de drie sterkste groeipercentages nog 20,6% in Slovenië, 17,7% in Griekenland en 13,2% in Portugal. Ook al bleven de resultaten in 2008 positief, toch liepen de Belgische verkopen aan de Eurolanden van het ene jaar op het andere sterk terug, nl. van +7,0% in 2007 tot +3,8% in Landen die geen deel uitmaken van de Eurozone De Belgische exporteurs hebben positieve groeicijfers geregistreerd op alle markten met uitzondering van Letland (-11,9%), Zweden (-2,7%) en het Verenigd Koninkrijk (-2,5%). In vier landen hebben de Belgische exporteurs zelfs blijk gegeven van een groot dynamisme. Dit was het geval in Hongarije (+22,8%), Bulgarije (+17,4%), Polen (+15,8%) en Tsjechië (+14,4%). In vergelijking met 2007 lag het stijgingspercentage echter beduidend lager. Zo noteerde België een jaar geleden nog toenames van niet minder dan 53,7% in Bulgarije, 41,0% in Litouwen en 38,0% in Letland. Deze dalingen verklaren mee de achteruitgang van 10,0% tot 2,5% van de Belgische leveringen aan de landen van de EU die geen deel uitmaken van de Eurozone. 3

4 Variatie van de leveringen aan de EU (2007) (in %) Europese Unie Eurozone Frankrijk GH Luxemburg Nederland Italië Duitsland Ierland Griekenland Spanje Portugal Finland Oostenrijk Cyprus Malta Slovenië 1-12/ /2008 Niet-Eurozone Verenigd Koninkrijk Denemarken Letland Zweden Estland Litouwen Polen Tsjechië Slovakije Hongarije Roemenië Bulgarije -20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 4

5 Ook de toename van de Belgische export naar de andere Europese landen buiten de EU liep terug van het ene jaar op het andere, van +17,5% in 2007 tot +0,9% in Ook al stegen de verkopen aan Oekraïne, Turkije en Noorwegen in 2008 sterker dan in 2007, toch slaagden ze er evenwel niet in om de val van de Belgische uitvoer naar Zwitserland en Ijsland te compenseren. De afname van de leveringen aan deze twee landen was dan ook substantieel: -31,1% t.o.v. +33,1% in 2007 voor Ijsland en -18,5% t.o.v. +32,0% in 2007 voor Zwitserland. Variatie van de leveringen aan de Europese landen buiten de EU 2008 (2007) (in %) Europese landen buiten de EU IJsland Zwitserland Noorwegen 1/12/2007 1/12/2008 Turkije Oekraïne Rusland -40,0-30,0-20,0-10,0 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 5

6 Grote export De cijfers m.b.t. de grote export waren geen onverdeeld succes in De Belgische uitvoer naar Amerika en Azië daalde, terwijl de export naar de twee andere continenten toenam. Het jaar werd aldus afgesloten met zeer wisselvallige resultaten voor onze exporteurs: Amerika: -7,7% in 2008 t.o.v. +1,8% in 2007; Afrika: +13,6% in 2008 t.o.v. +12,3% in 2007; Azië: -3,0% in 2008 t.o.v. +8,3% in 2007 en Oceanië: +25,6% in 2008 t.o.v. +6,9% in In Amerika hebben onze exporteurs hun leveringen aan Argentinië duizelingwekkend zien dalen (-20,0% t.o.v. +37,7%). Ook de uitvoer naar de Verenigde Staten (-13,4% t.o.v. -1,4%) en Canada (-2,0% t.o.v. -0,4%) kende een verdere terugval. De Belgische exporteurs boekten daarentegen vooruitgang in Venezuela, Mexico en Brazilië met respectievelijk 31,2% (t.o.v. +18,5%), 17,5% (t.o.v. +5,7%) en 22,8% (t.o.v. +18,0%). Wat de leveringen aan Afrika betreft, groeide de export naar Angola (+46,5%), Egypte (+36,4%) en Nigeria (+35,2%) sterk. Dankzij deze forse stijgingen, zijn ook de Belgische leveringen aan het hele continent (van +12,3% tot +13,6%) toegenomen. Enkel de export naar Marokko (-0,8%) daalde in 2008, zij het minder sterk dan in 2007 (-2,9%). In Azië zijn de Belgische verkopen voornamelijk toegenomen in Syrië (+27,6%), Zuid-Korea (+24,0%), Iran (+19,0%) en Saoedi-Arabië (+17,4%). Deze stijgingen zijn echter onbeduidend vergeleken met de groeicijfers van Ter illustratie: in 2008 was er een daling van de uitvoer naar Israël van 24,2%, terwijl deze in 2007 nog een toename had gekend van 13,2%. De export naar Japan, die reeds in 2007 was afgenomen, viel in 2008 nog sterker terug (-11,2%). Hetzelfde was het geval in India en Hong Kong, waar de Belgische uitvoer daalde met respectievelijk 8,0% en 17,0% t.o.v. +15,9% en +5,2% in De export naar Oceanië maakte dan weer een zeer goede beurt. De uitvoer naar dit continent steeg met 25,6% t.o.v. +6,9% in Deze sterke toename is vooral te danken aan de groei met 602,0% van de verkopen aan de andere landen van Oceanië, buiten Australië en Nieuw-Zeeland. Wel moeten we opmerken dat de export naar Oceanië slechts goed is voor EUR 1,8 miljard, terwijl de uitvoer naar bijvoorbeeld Azië EUR 23,9 miljard vertegenwoordigt. 6

7 Marktaandelen In 2008 ging het Belgisch marktaandeel in zowel Afrika als Oceanië er lichtjes op vooruit, terwijl het aandeel in Amerika en Azië een beetje daalde. Met bijna 80% neemt de EU het gros van de Belgische export voor zijn rekening. Van 2007 tot 2008 is het aandeel van de EU gestegen van 76,6% tot 77,1%. De landen van de Eurozone (met inbegrip van Malta en Cyprus sinds 1 januari 2008) eigenen zich 63,4% toe vergeleken met 62,8% in Het aandeel van de andere landen van de EU bleef vrijwel onveranderd (13,7% in 2008 t..o.v. 13,8% in 2007). Voor wat de vier belangrijkste klanten van België betreft, tekende de volgende evolutie zich af: - De export naar Duitsland nam toe van 19,7% (2007) tot 19,9% in 2008; - Frankrijk heeft zijn aandeel zien groeien van 16,7% in 2007 tot 17,4% in 2008; - Nederland liet een lichte stijging noteren. Het aandeel groeide tot 12,3% (11,9% in 2007); - De uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk is een beetje afgenomen: van 7,6% in 2007 tot 7,2% in Het aandeel van de Europese landen buiten de EU bleef vrijwel onveranderd in 2008 (4,7% t.o.v. 4,8%). Van 2007 tot 2008 is de Belgische export naar de verschillende continenten als volgt geëvolueerd: Afrika: van 2,1% tot 2,3%. Amerika: van 7,6% tot 6,9%. Azië: van 7,8% tot 7,4%. Oceanië: van 0,5% tot 0,6%. Uit wat voorafgaat blijkt dat België, met uitzondering van Oceanië en Afrika, beetje bij beetje terrein verliest. Ook al lijken de dalingen niet echt belangrijk, toch zijn ze representatief voor een algemene tendens die wijst op een actueel weinig gunstige wereldwijde conjunctuur. 7

8 Afrika 2,3% (2,1% ) Amerika 6,9% (7,6% ) Aandeel van de uitvoer per continent (2007) (in %) Azië 7,4% (7,8%) Oceanië 0,6% (0,5%) Overige 1,0% (0,7% ) Andere Europese landen 4,7% (4,8% ) Europese Unie 77,1% (76,6% ) De volgende landen waren in 2008 de 20 belangrijkste klanten van België: De 20 belangrijkste klanten van België (in miljoen EUR) DUITSLAND FRANKRIJK NEDERLAND VERENIGD KONINKRIJK VSA ITALIË SPANJE LUXEMBURG POLEN INDIA ZWEDEN ZWITSERLAND RUSSISCHE FED / /2008 TURKIJE CHINA OOSTENRIJK TSJECH REP. DEN EMARKEN FINLAND GRIEKENLAND 8

9 1.2. Sectorale evolutie van de export De sectie van de chemische producten, die iets meer dan 20% van onze export vertegenwoordigt (22,6% t.o.v. 23,1% in 2007), eigent zich het leeuwendeel van de totale Belgische verkopen toe. De leveringen van deze productengroep namen in 2008 toe met 1,2%, na een groei van 9,9% in Met een aandeel van 12,1% en dankzij een lichte vooruitgang (+2,7% t.o.v. +9,3% in 2007), rangschikken de machines en toestellen zich op de tweede plaats voor wat betreft de belangrijkste Belgische exportproducten. Deze sectie wordt gevolgd door transportmaterieel dat met 11,1% de derde plaats inneemt. Terwijl de verkoop van deze productengroep in 2007 nog toenam met 3,6%, was er in 2008 een achteruitgang van 4,0%. De onedele metalen zijn vierde met een aandeel van 10,0% t.o.v. 10,8% in Sectorale spreiding van de uitvoer (2007) (in %) Textiel 3,8% (3,9%) Plantaardige producten 2,4% (2,2% ) Optische instrumenten 2,0% (1,7% ) Dierlijke producten 2,0% (1,9% ) Andere 8,1% (7,5% ) Chemische producten 22,6% (23,1%) Voedingsproducten 4,0% (4,0% ) Edelstenen en -metalen 4,0% (5,1% ) Kunststoffen 8,0% (8,4% ) Minerale producten 9,9% (7,4% ) Onedelen metalen 10,0% (10,8%) Machines en toestellen 12,1% (12,2%) Transportmaterieel 11,1% (11,8%) Van de 22 secties die in de Nomenclatuur zijn opgenomen, zagen er 7 hun verkopen dalen in 2008 t.o.v. slechts 2 in 2007 (minerale producten en goederen niet elders gerangschikt). De secties waarvan de export in 2008 afnam, waren: transportmaterieel (-4,0%), onedele metalen (-4,5%), kunststoffen (-2,6%), edelstenen en metalen (-18,3%), textiel (-1,8%), steen, gips, cement,... (-1,9%) en hout (-10,2%). 9

10 2. Import 2.1. Geografische evolutie van de import Net zoals het geval was voor de Belgische export, wordt er ook voor de import een onderscheid gemaakt tussen de landen van de Europese Unie en de landen buiten de Europese Unie. Voor wat de Europese Unie betreft, maakt de huidige studie een onderscheid tussen : de landen die behoren tot de Eurozone enerzijds de landen die geen deel uitmaken van deze zone anderzijds. De Belgische aankopen in de landen van de Europese Unie stegen in 2008 met 4,9% t.o.v. +6,7% in De Belgische import uit de eurozone is daarentegen lichtjes achteruitgegaan, van 6,6% tot 5,7%. Voor wat de aankopen in de andere landen van de EU die geen deel uitmaken van de Eurozone betreft, kunnen we concluderen dat de groei terugliep van 7,1% in 2007 tot +0,3% in In de Eurozone heeft België zijn verwervingen vooral zien toenemen in Malta (+94,7%), het G.H. Luxemburg (+32,7%) en Nederland (+17,1%). De invoer uit Oostenrijk kende een stijging van 10,9%. Een gelijkaardige evolutie kan worden vastgesteld voor Slovenië (+10,5%). Dalingen vielen daarentegen te noteren in Cyprus (-35,5%), Griekenland (-14,4%), Ierland (-13,4%) en Italië (-10,8%). In 2007 waren er maar twee landen van de eurozone waar de Belgische aankopen achteruitgingen. Dit aantal was in 2008 opgelopen tot 4, met als gevolg de afname van het globale cijfer van 6,6% tot 5,7%. Ook in enkele niet-eurozonelanden werd een duidelijke vooruitgang geregistreerd. Dit was was het geval in Letland (+53,4%), Roemenië (+22,1%) en Hongarije (+15,1%). Toch waren er ook enkele landen waar de import afnam, nl.: Estland (-28,5%), het Verenigd Koninkrijk (-3,4%), Slovakije (- 1,1%) en Zweden (-0,5%). De daling van de verwervingen in deze landen verklaart waarom de toename van de import terugviel van +7,1% tot +0,3%. 10

11 Variatie van de verwervingen afkomstig uit de EU (2007) (in %) Europese Unie Eurozone Frankrijk GH Luxemburg Nederland Italië Ierland Duitsland Griekenland Portugal Spanje Finland Cyprus Oostenrijk Slovenië Malta 1-12/ /2008 Niet-Eurozone Verenigd Koninkrijk Denemarken Zweden Estland Letland Slovakije Polen Tsjechië Hongarije Roemenië Bulgarije Litouwen -60,0-40,0-20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 11

12 De aankopen in de andere Europese landen buiten de EU zijn met 18,4% toegenomen t.o.v. +0,1% in 2007, voornamelijk als gevolg van de gestegen Belgische import uit de Oekraïne (+72,0% t.o.v. - 11,0% in 2007) en Noorwegen (+46,7% t.o.v. -27,3% in 2007). Variatie van de verwervingen afkomstig uit de Europese landen buiten de EU (2007) (in %) Europese landen buiten de EU Ijsland Zwitserland Noorwegen 1/12/2007 1/12/2008 Turkije Oekraïne Rusland -40,0-20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 12

13 De import afkomstig uit de rest van de wereld laat een tegenstrijdig beeld zien: Afrika: +7,1% in 2008 t.o.v. -3,8% in 2007; Amerika: +8,2% in 2008 t.o.v. +13,0% in 2007; Azië: +5,6% in 2008 t.o.v. +14,5% in 2007 en Oceanië: -12,7%. in 2008 t.o.v. +4,6% in De volgende landen waren in 2008 de 20 belangrijkste leveranciers van België: De 20 belangrijkste leveranciers van België (in miljoen EUR) NEDERLAND DUITSLAND FRANKRIJK VERENIGD KONINKRIJK VSA CHINA IERLAND ITALIË JAPAN ZWEDEN SPANJE RUSSISCHE FED. NOORWEGEN INDIA LUXEMBURG BRAZILIË POLEN TURKIJE ZWITSERLAND TSJECH REP / /

14 2.2. Sectorale evolutie van de import Net zoals het geval was voor de export, vertegenwoordigen de chemische producten ook op importvlak veruit de belangrijkste productengroep met iets minder dan 20% van de totale import (19,8%). Deze sectie heeft zijn aandeel echter met 1,6% zien teruglopen. De voornaamste andere productengroepen zijn minerale producten, machines en toestellen en transportmaterieel die respectievelijk 16,6%, 13,6% en 11,4% van de totale aankopen uitmaken. De import van deze drie secties is vermeerderd met respectievelijk 36,5%, 2,8% en 3,2%. Vervolgens komen de onedele metalen die 5,2% verloren en 8,8% van de totale Belgische import voor hun rekening namen. Sectorale spreiding van de invoer (2007) (in %) Textiel 3,2% (3,3% ) Voedingsproducten 3,3% (3,2%) Edelstenen en -metalen 3,8% (4,7% ) Kunststoffen 5,0% (5,4% ) Plantaardige producten 2,9% (2,6%) Optische instrumenten 2,2% (2,1% ) Onedelen metalen 8,8% (9,8% ) Papier en karton 2,0% (2,1%) Andere 7,4% (7,1%) Transportmaterieel 11,4% (11,5%) Chemische producten 19,8% (21,5%) Machines en toestellen 13,6% (14,0%) Minerale producten 16,6% (12,7%) 14

15 3. Geografische handelsbalansen Met de Europese Unie kan België een positieve handelsbalans voorleggen. Het positief saldo daalde echter in 2008 vergeleken met 2007; van EUR 26,7 miljard tot EUR 24,9 miljard. Landen van de Eurozone In 2008 is de Belgische handelsbalans met Frankrijk gestegen van EUR 18,7 miljard tot EUR 21,3 miljard. Verder noteerde België ook toenames met Duitsland (EUR 9,2 miljard t.o.v. EUR 8,1 miljard in 2007), Griekenland (EUR 2,0 miljard t.o.v. EUR 1,9 miljard), Portugal (EUR 936,2 miljoen t.o.v. EUR 882,1 miljoen), Finland (EUR 541,5 miljoen t.o.v. EUR 336,1 miljoen), Slovenië (EUR 370,2 miljoen t.o.v. EUR 349,9 miljoen) en Cyprus (EUR 126,8 miljoen t.o.v. EUR 77,5 miljoen). Met Nederland daarentegen is het handelsdeficit sterk gestegen, van EUR -15,5 miljard tot EUR -22,5 miljard. Ook de handelsbalans met Ierland blijft in het rood (EUR -10,8 miljard), ondanks het feit dat het tekort iets verminderd is. Voor wat de landen buiten de Eurozone betreft, is de handelsbalans er op vooruitgegaan. Het positief saldo is vermeerderd van EUR 8,5 miljard in 2007 tot EUR 9,5 miljard in Handelsbalans van België - EU (in miljarden EUR) ,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0 EU Frankrijk GH Luxemburg Nederland Duitsland Italië Ierland Griekenland Portugal Spanje Finland Oostenrijk Slovenië Cyprus Malta Verenigd Koninkrijk Denemarken Zweden Estland Letland Litouwen Polen Tsjechië Slovakije Hongarije Roemenië Bulgarije 15

16 Met de andere Europese landen buiten de EU is de handelsbalans daarentegen gedaald. Het positief saldo van EUR 1,5 miljard is veranderd in een tekort van EUR 902,6 miljoen. Daar waar het Belgische handelsdeficit met Noorwegen en Rusland verder opliep tot respectievelijk EUR ,6 miljoen miljoen en EUR ,5 miljoen, is de Belgische handelsbalans met de andere landen positief. Toch merken we op dat het handelsoverschot dat België had met Zwitserland aanzienlijk is afgenomen, van EUR 3.019,9 miljoen tot 1.815,0 miljoen. Wat de andere continenten betreft, moeten we vaststellen dat de Belgische handelsbalans met zowel Afrika, Amerika als Azië negatief is. Er werd een tekort opgetekend van respectievelijk EUR 15,5 miljoen (t.o.v. EUR -418,3 miljoen), EUR 5.348,8 miljoen (t.o.v. EUR ,1 miljoen) en EUR ,2 miljoen (t.o.v. EUR ,7 miljoen). De Belgische handel met Oceanië sloot tenslotte af met een overschot van EUR 172,9 miljoen, terwijl er in 2007 nog een tekort van EUR 440,7 miljoen genoteerd werd. Maart

17 Voor meer informatie: Agentschap voor Buitenlandse Handel Montoyerstraat Brussel Nadia Verlent Attaché 02/ / nadia.verlent@abh-ace.org Dennis Gijsbrechts Attaché 02/ / dennis.gijsbrechts@abh-ace.org Cathy Marquegnies Assistente 02/ / cathy.marquegnies@abh-ace.org 17