informatie Identiteit in woorden

Transcriptie

1 informatie Identiteit in woorden

2

3 Identiteit in woorden Stichting Sint Josephscholen Nijmegen

4 Colofon Tekst brochure M.m.v. Vormgeving Foto s : Werkgroep Identiteit : Harriëtte Blankers en Tonnie Poort : Studio Wittenberg : Scholen Stichting Sint Josephscholen 2004 Stichting Sint Josephscholen, Nijmegen

5 Inleiding De werkgroep identiteit, in opdracht van het bestuur en de directies van de Stichting Sint Josephscholen, heeft opnieuw de identiteit van de Stichting Sint Josephscholen getracht te formuleren, een credo te schrijven. Eerder, in 1989, verscheen een nota over de identiteit van scholen onder de titel Een verhaal van mensen. In de achterliggende jaren ontstond er behoefte aan een meer compacte vorm van beschrijving van de identiteit en scherpere verwoording van de opdracht. Dit werkdocument kent twee elkaar aanvullende beschrijvingen: 1) een beschrijving van de uitgangspunten en 2) een beschrijving in de vorm van een reeks uitspraken: onze christelijke culturele opdracht. De tekst in dit document is tot stand gekomen na bespreking in het bestuur en in een gezamenlijk beraad van directieteams en vertegenwoordigers van het bestuur. De werkgroep heeft gekozen voor de term werkdocument in de hoop en verwachting dat het alle betrokkenen zal oproepen tot hernieuwde bezinnen op de levensbeschouwelijke vorming van de aan ons toevertrouwde kinderen. 3

6 4

7 Identiteit in woorden 1 Beschrijving van uitgangspunten voor de scholen van de Sint Josephstichting Grondhouding van de leraar De spiritualiteit van de leraar kenmerkt zich door het trefwoord verbondenheid. Het is de verbondenheid met mensen én met alles wat ons omringt. Het woord houdt in dat men een band heeft met..., dat men gehecht is aan... We associëren het woord met betrokken zijn op, met warme gevoelens voor. In deze betekenis staan we in de lijn van degenen die in 1877 de Stichting Sint Josephscholen oprichtten en zijn we verankerd in de traditie van het Christendom. Immers wie in deze levenshouding omgaat met wie en wat ons omgeeft, kent respect en heeft waardering voor het eigene van de ander en het andere. Ieder en alles heeft zijn eigen gerespecteerde waarde, en is in dat opzicht gelijkwaardig. In dat eigene zit de kracht én de beperking van de mens en de natuur. Wie zich verbonden voelt, waardeert de kracht en accepteert de beperking van de ander Voor zo iemand is live together meer gave dan opgave, meer een reden om de ander op te zoeken dan om de ander te mijden. Zo n leraar hecht naast individualisering aan samenwerking en gemeenschapsvorming. 5

8 Een leerling is méér dan iemand om aan te leren, maar een kind met wie een leraar zich verbonden voelt, met wie de leraar een band heeft. De taak van de leraar is een relatie aan te gaan met ieder kind en ieder kind te helpen zijn leven zelfstandig en vol zelfvertrouwen te leven. Het opgroeiende kind heeft begeleiding nodig en de leraar schept een situatie waarin het kind die vraag naar begeleiding wil stellen. Steeds zal de begeleider er op uit zijn het kind geloof te geven in eigen kunnen. In die zin stelt de leraar zich dienstbaar op en is de leraar mede-verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het kind. De opdracht van de school aan elke leraar is met het kind in contact te treden in deze geesteshouding-van-verbondenheid. Het pedagogische klimaat van de klas en de school wordt vanuit deze geest gestalte gegeven. 6

9 Onderwijsopdracht Vier pijlers dragen het onderwijs: 1 Learning to do 2 Learning to know 3 Learning to live together 4 Learning to be (Unesco-rapport, Learning: The treasure within, 1996). De pijlers 3 en 4 krijgen in het onderwijs niet de aandacht die ze verdienen. Learning to live together betreft het samenwerken met anderen, het participeren in kleine en grotere bezielende verbanden en de ontwikkeling van deze gerichtheid op de medemens. Learning to be duidt op de vragende, nadenkende, richtingzoekende en creatieve mens, op de ontwikkeling en de ontplooiing van de individuele mens om als een persoon in het leven te staan. ln deze zin heeft het vierde aspect met zingeving en waarden te maken, Vanuit haar christelijk culturele opdracht dienen de scholen van de Sint Josephstichting in het bijzonder aan deze twee aspecten aandacht en tijd te besteden. Impliciet komt dit tot uiting in de gedragswijze van de leraar én expliciet in de schoolactiviteiten. Onderwijs op de Sint Josephscholen gaat zingevingsvragen niet uit de weg, integendeel zelfs. Er wordt nagedacht over zingeving aan het bestaan en gezocht naar antwoorden op levensvragen, enerzijds geïnspireerd door de Joods-christelijke traditie, anderzijds door de multi-religiositeit in onze samenleving. Het gaat hier- 7

10 bij bijvoorbeeld om vragen als wie ben ik?, en waarom zijn er aardbevingen en vallen er daarbij vele doden? (waarbij de natuurkundige verklaring niet het adequate antwoord is, omdat de vraag veeleer gericht is op de willekeur - waarom zij wél en wij niet?). De scholen zijn met de kinderen bewust op zoek naar antwoorden. In deze zoektocht komen bestaanswaarden aan de orde. Vanuit de Joodschristelijke traditie, stoelend op de Schriften zoals die ons zijn overgeleverd, is er aandacht voor: 1 de inzet voor het welzijn van de ander en specifiek de kwetsbare; 2 het bieden van een nieuwe kans en het telkens opnieuw aanreiken van nieuw perspectief; 3 de levenshouding dat het goede uiteindelijk sterker is dan het kwade, zelfs óver het leven heen; 4 de gelijke behandeling van iedereen en rechtvaardigheid; 5 de verbondenheid met elkaar en de kans op deelname voor eenieder; 6 de waarde, waardigheid en gelijkwaardigheid van ieder; 7 eerbied voor het leven. 8

11 Identiteit in woorden 2 Onze christelijk culturele opdracht Uitwerkingen van de grondhouding en de onderwijsopdracht 1. Een goed pedagogisch en agogisch klimaat We willen een klimaat scheppen waar aandacht is voor de basisbehoeften van kinderen. We willen een klimaat scheppen van vertrouwen en zorg voor elkaar. We willen een schoolklimaat scheppen dat gericht op het welbevinden van de leerling, ouders en het personeel. We willen een school waarin aandacht is voor het kind in de leerling. Wij willen kinderen ruimte geven om te léren, te léven en te gelóven. 2. Gericht op ontplooiing van kinderen Elk kind is uniek en wordt als totale persoon erkend. Het onderwijs richt zich op optimale ontplooiing van de talenten die de kinderen gekregen hebben, op zodanige wijze dat kinderen niet overvraagd, maar juist gesterkt worden in het geloof in eigen kunnen. Elk mens heeft ongeacht ras, nationaliteit, geslacht seksuele geaardheid, sociaal milieu of levensbeschouwing het recht een eigen identiteit te ontwikkelen die in ieder geval gekenmerkt wordt door zelfstandigheid, kritisch bewustzijn, creativiteit en gericht op sociale rechtvaardigheid en solidariteit. Kinderen moeten zich ontplooien tot personen, die verantwoordelijkheid kunnen dragen voor zichzelf, anderen en de natuur. 3. Onderwijs op maat Wij spannen ons in om onze kinderen zoveel mogelijk onderwijs op hun eigen niveau te geven met een bijzondere zorg voor de kwetsbaren. 9

12 4. Onderwijs voor alle kinderen ongeacht ras, godsdienst en geaardheid Principieel willen we in onze school uitgaan van de gelijkwaardigheid van verschillende levensbeschouwingen. Ontmoetingsschool dus, waar iedereen welkom is. We vinden het belangrijk om met elkaar in dialoog te gaan en te blijven over welke waarden en normen wij belangrijk vinden in het opvoeden van de kinderen. Expliciet willen we aandacht besteden aan momenten, o.a. in vieringen, waarin we als schoolgemeenschap ons samenzijn kunnen beleven. Op deze momenten is er ook aandacht voor andere religies en culturen. 5. Onderwijs gericht op de meer-dimensionalitiet van het bestaan We zien het als één van onze taken om kinderen uitnodigend in aanraking te laten komen met de christelijke levensvisie, zoals deze aanwezig is in de Bijbel en de christelijke traditie. Ons onderwijs heeft aandacht voor de taal van de verbeelding, voor creativiteit, en verwondering. We bezinnen op waarden en normen, zoals we die in onze samenleving ervaren. 6. Onderwijs gericht op een betere samenleving We werken aan een samenleving waarin rechtvaardig, vreedzaam en constructief met verschillen en veranderingen wordt omgegaan op basis van solidariteit. We erkennen dat het primaat van de opvoeding berust bij de ouders en dat ouders én school derhalve samen hun kinderen leiden en begeleiden in hun ontwikkeling naar een zelfstandig en participerend lidmaatschap van een democratische samenleving, 10

13 7. Onderwijs gericht op kwaliteit We zetten ons in voor voortdurende verbetering van ons onderwijs in alle 4 de aspecten zoals genoemd in de uitgangspunten van de onderwijsopdracht (1). 8. Het netwerk van Sint Josephscholen Binnen het netwerk respecteren we de verschillen in schoolconcepten en eigenheden van scholen. In het netwerk wisselen de scholen in het netwerk ideeën en materialen uit. De scholen in het netwerk inspireren en ondersteunen elkaar op basis van dienstbaarheid en solidariteit. NB. Onder we worden de personeelsleden van de scholen van de Stichting Sint Josephscholen verstaan. 11

14 Kelfkensbos TB Nijmegen tel: fax: