HOE SCHRIJF JE EEN GOED BETOOG? THEORIE EN VOORBEELDEN 4 VWO BLOK 2

Transcriptie

1 HOE SCHRIJF JE EEN GOED BETOOG? THEORIE EN VOORBEELDEN 4 VWO BLOK 2

2 Toelichting In deze powerpoint staat theorie en uitleg over het betoog De dia s met theorie zijn oranje gekleurd Op de witte dia s staan voorbeelden en verbeteropdrachten

3 Stappen 1. Oriënteer je op het onderwerp: waar gaat het om? Wat is de achtergrond van het onderwerp? 2. Neem een standpunt in, schrijf het bovenaan een kladblaadje waar je je argumentatie op gaat schetsen. 3. Bedenk mogelijke argumenten, kies de twee beste om mee verder te gaan. 4. Werk je argumentatie uit in een blokjesschema, zorg dat de stappen duidelijk zijn en kloppen (stp, want arg, want subarg).

4 Stappen (vervolg) 5. Schrijf het middenstuk van je betoog: argumenten met duidelijke signaalformulering op een voorkeursplaats, dan de onderbouwing. 6. Bedenk een aandachttrekker waarmee je de lezer kunt aansporen om verder te lezen en schrijf de inleiding. 7. Schrijf het slot: een logische conclusie en een pakkende slotzin. 8. Bedenk een pakkende en passende titel.

5 Titel Formeel Begin met een hoofdletter Zet geen punt achter de titel Een vraagteken mag wel Inhoudelijk Niet je standpunt (gevaar van lezers wegjagen) Moet terugkomen in de tekst Geen clichés

6 Titel Wat zou je veranderen aan deze titels? beetje zuur een boete aan je stuur. Beetje zuur, een boete aan je stuur Betaald parkeren? Ik ben toch niet gek! Cliché Overdragen van soa s niet strafbaar stellen Alleen standpunt

7 Inleiding Begin met een aandachttrekker Denk aan: voorbeeld, anekdote, geschiedenis, actualiteit, de lezer aanspreken Introduceer het onderwerp Leg kort uit wat er aan de hand is, waar het over gaat Zorg voor een logische overgang naar je standpunt Formuleer je standpunt duidelijk en concreet Noem in de inleiding nog geen argumenten

8 Inleiding: voorbeeld om te verbeteren Wat is een voorbeeld van iets typisch Nederlands? Fietsen natuurlijk! Kinderen gaan naar school, zakenmannen naar hun werk en toeristen rijden van attractie naar attractie op deze typisch Hollandse tweewielers. U moet er toch niet aan denken dat er een einde zal komen aan dit stukje cultuur? Daarom zeg ik: Parkeren moet gratis blijven voor de fietser!

9 Hoe zou je het verbeteren? Wat is een voorbeeld van iets typisch Nederlands? Fietsen natuurlijk! Kinderen gaan naar school, zakenmannen naar hun werk en toeristen rijden van attractie naar attractie op deze typisch Hollandse tweewielers. Mooie aandachttrekker U moet er toch niet aan denken dat er een einde zal komen aan dit stukje cultuur? Waarom zou er een einde aan komen? Niet uitgelegd wat er aan de hand is Daarom zeg ik: Parkeren moet gratis blijven voor de fietser! Cliché!

10 De perfecte inleiding Wat is een voorbeeld van iets typisch Nederlands? Fietsen natuurlijk! Kinderen gaan naar school, zakenmannen naar hun werk en toeristen rijden van attractie naar attractie op deze typisch Hollandse tweewielers. U moet er toch niet aan denken dat er een einde zal komen aan dit stukje cultuur? Toch bestaat dat risico. De gemeente wil namelijk betaald parkeren invoeren in het centrum van Amsterdam, omdat er overal teveel fietsen staan. Het is een ontzettend slecht idee om fietsers betaald te laten parkeren.

11 Standpunt: hoe kun je deze formuleringen verbeteren? Daarom zeg ik nee tegen dit nieuwe wetsvoorstel van de SGP, want het strafbaar stellen van soa s is een gevaar voor de volksgezondheid. geen concreet standpunt + argument in inleiding Het wetsvoorstel van de SGP is een heel slecht idee. Het overdragen van soa s moet niet strafbaar worden.

12 Standpunt: hoe kun je deze formuleringen verbeteren? Je kunt fluiten naar een schadevergoeding, want in de wet staat dat het niet strafbaar is om een soa over te dragen. En hier ben ik het juist niet mee eens. standpunt niet concreet + manier van benadrukken Je kunt fluiten naar een schadevergoeding, want in de wet staat dat het niet strafbaar is om een soa over te dragen. Dit moet veranderen: het overdragen van soa s moet strafbaar worden.

13 Standpunt: hoe kun je deze formuleringen verbeteren? Ik vind dus dat het overdragen van een soa niet strafbaar moet zijn. gebruik niet ik vind / volgens mij / ik ben van mening dat, want dat zwakt af Het is zo (in je betoog althans) Het overdragen van een soa moet niet strafbaar zijn.

14 Middenstuk Geef één argument per alinea Noem het argument op een voorkeursplaats Werk het argument uit met subargumenten en voorbeelden Probeer met je voorbeelden aan te sluiten op je doelgroep! Geef in ieder geval twee argumenten voor jouw standpunt, met onderbouwing Noem een tegenargument en weerleg dat

15 Formulering argument Zet het hoofdargument in de eerste zin Dit is het eerste blokje onder het standpunt in je blokjesschema Maak geen te grote sprongen (overhaaste conclusies of oorzaak-gevolgrelatie) Gebruik signaalformuleringen Voor het hoofdargument, maar ook voor de onderschikkende argumenten

16 Formulering argument: hoe verbeteren? Eerste zin na inleiding: Ik vind dat het overdragen van een soa strafbaar moet worden omdat het veel risico s met zich meebrengt. Standpunt niet herhalen in middenstuk Gebruik signaalformulering Ten eerste brengt het veel risico s met zich mee als het overdragen van een soa strafbaar wordt.

17 Formulering argument: wat klopt er niet? Verder is het een feit dat een gebrek aan lichaamsbeweging, vooral onder jongeren, een serieus probleem is. Dat zal alleen maar toenemen als fietsen parkeren betaald wordt. Ook zal het parkeren voor schoolgaande kinderen die hun fiets dagelijks kwijt moeten veel te duur worden. twee argumenten in een alinea tussenstappen uitwerken

18 Voorbeeld: verbeter deze argumentatie (1 e alinea middenstuk) De fiets is een goedkoop vervoermiddel waar iedereen gebruik van kan maken. Wat nu als jij het parkeergeld niet kunt betalen en dus niet meer kunt fietsen? Niet meer fietsen, dat kun je je toch überhaupt niet meer voorstellen? Hoe durft de overheid je zoiets moois te ontnemen? Fietsen is snel, makkelijk en brengt geen schade aan het milieu. Wat zijn de hoofdargumenten? Welke argumentatiestappen moeten er zijn? Hoe kun je dit argument toelichten?

19 STP Er moet geen betaald parkeren voor fietsen worden ingevoerd. WANT Veel mensen zullen minder mobiel worden, naar minder plekken toe kunnen gaan. WANT Ze zullen minder met de fiets kunnen. WANT Het zal ze veel geld gaan kosten. WANT Ze moeten iedere keer als ze hun fiets wegzetten gaan betalen. WANT Dat kan schadelijke gevolgen hebben voor het milieu. WANT Mensen er zullen meer bussen, trams, metro s moeten rijden. WANT Meer mensen zullen met het ov gaan. WANT Een ov-kaartje kan goedkoper zijn dan je fiets parkeren.

20 Slot Herhaal je standpunt Je standpunt moet hetzelfde zijn als in de inleiding (de formulering mag iets anders zijn) Mogelijke signaalwoorden: kortom, daarom, dus, al met al, Sluit af met een pakkende slotzin Kom bijvoorbeeld terug op je aandachttrekker of je titel, dat rondt mooi af Herhaal je argumenten niet Het is maar een kort betoog, argumenten herhalen (samenvatting geven) hoort bij een langer betoog

21 Voorbeeldbetoog Op de volgende dia s zie je een voorbeeld van een betoog. Iedere dia is een alinea van het betoog. Dit betoog heeft geen tegenargument met weerlegging, maar dat kun je wel toevoegen (tussen het eerste en het tweede argument of na het tweede argument).

22 Betaald fietsparkeren is chaos creëren Stel je voor dat je iedere keer voordat je een winkel binnengaat, bij de bij de sportclub naar binnen kunt, bij een vriendin kunt aanbellen en nog net op tijd de school binnen kunt rennen, een parkeerkaartje voor je fiets moet kopen. Wat zou dat omslachtig zijn! Je kunt het je misschien niet voorstellen, maar het is wat de gemeente wil invoeren: betaald parkeren voor de fiets. Het zou de chaos van de overal geparkeerde fietsen tegen moeten gaan, maar het zal alleen maar nieuwe chaos veroorzaken. Daarom moet de gemeente geen betaald parkeren voor fietsen invoeren.

23 Ten eerste zullen mensen veel minder mobiel worden. De fiets is een goedkoop vervoermiddel waar iedereen gebruik van kan maken. Wat als je het parkeergeld niet kunt betalen en dus niet meer op de fiets ergens heen kunt? Stel je een gewone zaterdag voor. Je gaat s ochtends naar de AH, waar je 50 cent moet betalen om je fiets te parkeren. Dan naar de sportschool: een euro. Je gaat bij een vriendin langs, daar parkeer je je fiets drie uur: 3 euro. Je gaat nog naar de kapper, 50 cent, en dan naar huis, waar je je fiets gelukkig gratis in de berging kunt zetten. Bij elkaar heb je 5 euro uitgegeven. Voor veel mensen zal dit betekenen dat ze maar niet naar de sportschool of een vriendin gaan. Dat kan toch niet zijn wat de gemeente wil?

24 Ten tweede kan deze maatregel schadelijke gevolgen hebben voor het milieu. Wanneer mensen steeds moeten betalen om hun fiets te parkeren, kiezen ze er misschien sneller voor om met het ov te gaan. Een ov-kaartje kan een stuk goedkoper zijn dan je fiets parkeren. Het gevolg daarvan is dat er meer mensen met het ov gaan, waardoor er al snel meer bussen, trams en metro s moeten worden ingezet. Allemaal voor mensen die anders met de veel milieuvriendelijkere fiets zouden gaan. Het is dus een heel slecht idee om fietsers betaald te laten parkeren. Je kunt je niet voorstellen hoe onhandig en omslachtig het zou zijn; hopelijk hoeven we het nooit echt mee te maken.

25 Stijl: don ts Daarom laat de overheid me geen keus en ben ik genoodzaakt dit betoog te schrijven. Zoals ik in het begin al zei, fietsen is een typisch Nederlandse bezigheid. Verwijs niet naar je eigen tekst Daarom zeg ik zeg nee tegen dit wetsvoorstel Daarom zeg ik nee tegen dit plan van de overheid. Gebruik geen clichématige formuleringen

26 Taalkwesties Hoe durft de overheid je zoiets te ontnemen. Zet een vraagteken achter een vraag Het wekt bij veel mensen frustraties op. Wat ervoor heeft gezorgd dat men met een nieuw plan is gekomen. Losstaand zinsgedeelte Gebruik geen men, wees concreet ( de gemeente, de wethouder van Verkeer )

27 Taalkwesties Ik ben tegen betaald parkeren, want mensen pakken minder snel de fiets wat slecht is voor het milieu en het is crisis waardoor mensen misschien geen geld hebben om betaald te parkeren, met het openbaar vervoer te gaan of voor een auto. Erg lange zin Ik ben tegen betaald parkeren, want mensen pakken minder snel de fiets, wat slecht is voor het milieu. Bovendien is het crisis, waardoor mensen misschien geen geld hebben om betaald te parkeren, (om) met het openbaar vervoer te gaan of (om) met de auto te gaan.

28 Argumentatietheorie in filmpjes De basis: https :// qerc61ozlfm&v= zelhb87k89q Soorten argumenten: Argumentatiestructuren: Redeneringen: Drogredenen: