KOOL ONDERBOUW GROEP 1/2/3

Transcriptie

1 KOOL ONDERBOUW GROEP 1/2/3 LESOPZET Samenvatting In een plastic draagzak of een doos met een gat is een witte kool, een stuk broccoli, spruitjes of boerenkool verstopt. De leerlingen voelen en mogen na afloop zeggen wat er volgens hen in de zak zat. Wat is kool eigenlijk? Ken je nog meer koolsoorten? Is kool gezond? Vind je kool lekker? Samen wordt stilgestaan bij het belang van groenten. Kool is ook rauw te eten. Spruitjes worden in 4-6 stukjes gesneden. Kinderen doen een blinddoek voor en proeven een stukje. Waar smaakt het naar? Wisten jullie dat spruitjes ook een soort kool zijn. Het wordt spruitkool genoemd. Van het werkblad koolsoorten worden 2 kopieën gemaakt. Er wordt memory gespeeld. Andere soorten kunnen er aan toe worden gevoegd. Weten jullie hoe koolsoorten worden gekweekt? Heeft iemand wel eens zaadjes van kool gezien? Verschillende zaden van koolsoorten worden uit de zakjes gehaald en gezaaid. In de periode er op wordt de groei gevolgd. De verschillende plantjes worden in potjes gezet en meer naar huis genomen of in een strook grond bij school geplaatst. Doelen De leerlingen staan stil bij het belang van groenten De leerlingen leren spelenderwijs een aantal soorten kool De leerlingen proeven rauwe spruitjes: gebruiken hun smaakzintuigen en leren dat kool ook rauw te eten is De leerlingen zaaien één of enkele soorten kool en volgen de groei Benodigde materialen - Witte kool, 1 stuk broccoli, spruitjes, boerenkool - 20 spruitjes (in elk geval 1 p.p.) - Zaaibak(ken) of potjes - Potgrond - Zakjes met zaden van koolsoorten - Kaart met 9 verschillende koolsoorten, zie het Koolblad - Zakje (wijn)zuurkool Voorbereiding De leerkracht leest de achtergrondinformatie over kool In de supermarkt worden een witte kool, broccoli en spruitjes gekocht Bij een plantenzaak worden zakjes met zaden van verschillende soorten kool gekocht Kinderen krijgen de opdracht van thuis potjes of bakjes mee te nemen Potjes/bakken en potgrond klaarzetten 1

2 Tijdsindicatie Totaal: 2 1/2 uur (gemakkelijk te splitsen in 2 of 3 onderdelen) - Introductiespel (15 minuten) - Verwerking (105 minuten) - Tasten/herkennen van soorten kool (15 minuten) - Bekijken en proeven van spruitjes (15 minuten) - Zaaien van koolsoorten (60 minuten) - Kool-memory (30 minuten) - Afsluiting (15 minuten) LESVERLOOP Introductie (15 minuten) In een plastic draagzak of een doos met een gat is een witte kool, boerenkool, spruitjes en een stuk broccoli verstopt. De leerlingen voelen en mogen na afloop zeggen wat er volgens hen in de zak zat. Daarbij gaat het om de groente kool. Wat is kool eigenlijk? Ken je nog meer koolsoorten? Is kool gezond? Vind je ze lekker? Samen wordt stilgestaan bij het belang van groenten in onze voeding. De opmerkingen van kinderen kunnen desgewenst worden opgeschreven om de belangrijkste punten na afloop nog een keer te herhalen. Verwerking (105 minuten) Proeven van rauwe spruitjes (15 minuten) Spruitjes worden eerst doormidden gesneden en bekeken. Elk kind krijgt een half spruitje. Als je de binnenkant bekijkt, zie je een soort boom met een dikke, witte, omlijnde stam, een paar witte, omhoog gebogen zijtakken en lichtgroen loof. Deze boom is eventueel na te tekenen. Vervolgens kunnen de blaadjes van het spruitje één voor één afgepeld worden. Als er vijf blaadjes zijn afgepeld kunnen ze het spruitje aan het stammetje beetpakken. Laat de kinderen die het durven van de bovenkant een hapje nemen. Kinderen vertellen wat ze proeven, of ze wel eens gekookte spruitjes eten, misschien vinden ze het rauw wel lekkerder. In elk geval is de smaak een sterke koolsmaak die wel even blijft hangen. Vergelijk de smaak met de smaak van witte kool. Zaaien van koolsoorten (60 minuten) Bij een tuincentrum is meestal een groot assortiment aan zakjes zaad voor bloemen en groenten. Van de koolsoorten zijn van boerenkool, koolrabi, bloemkool, witte en rode kool en spruitjes zakjes zaad te vinden. Bijna niemand weet hoe de zaadjes van koolsoorten er uit zien. Er kan voor gekozen worden zaadjes van één koolsoort te kiezen (in het verlengde van vorige opdracht ligt dan zaad van spruitjes voor de hand) maar het is ook mogelijk meer soorten te zaaien. De zaai-instructie staat prima op de zakjes vermeld. Laat de kinderen de zaadjes één voor één in de grond drukken zodat ze na opkomst verpoot kunnen worden. Kool-memory (30 minuten) Op de bijlage zijn 9 koolsoorten afgebeeld. Bloemkool, boerenkool, witte kool, rode kool, Chinese kool, Savooiekool, spruitjes, koolrabi en de wat minder bekende paksoi. Kopieer de bijlage 8x op dik papier/licht karton. Laat de kinderen de afbeeldingen uitknippen (of regel dat zelf). Maak vervolgens 4 groepjes in de klas. Elk groepje gaat met 2x9 plaatjes memory spelen. 2

3 Extra opdracht Achteraan deze lesbeschrijving is een kleurplaat opgenomen. Die is voor elke leerling uit te printen. Daarop staan 6 kolen afgebeeld. Het wordt een mooie kleurplaat als alle kolen een andere kleur krijgen. Een gele, rode, blauwe, of gemengde kleuren. Niet alle geteelde kolen zijn bedoeld als voedsel. Een goed voorbeeld is de sierkool. Deze wordt geteelt voor zijn sierwaarde in de bloementuin. Afsluiting (15 minuten) Gebruik daarvoor het zakje (wijn-) zuurkool. Kool in de vorm van zuurkool hoort tot de meest gezonde groenten. Dat heeft niet alleen te maken met de vitaminen die er in zitten maar ook met de zure vloeistof waarin bacteriën (goede!) en enzymen zitten. Die zijn zeer belangrijk voor de vertering van ons voedsel in de maag. De zure enzymen breken bijvoorbeeld vetten af. Tot slot kun je van alle koolproducten ook een goede koolsalade maken. Was daartoe de overgebleven stukken kool en snijd ze in heel fijne reepjes. Met stukjes appel, mandarijn, komkommer etc. en een scheutje slasaus of halvanaise maak je er een heerlijke salade van. 3

4 KOOLBLAD Bloemkool Chinese kool Savooie of groene kool Boerenkool Paksoi Koolrabi Rode kool Witte kool Spruitkool 4

5 3