9 mei In gesprek met maatschappelijke partners strategische visie Baarle-Nassau

Transcriptie

1 9 mei In gesprek met maatschappelijke partners strategische visie Baarle-Nassau Aanwezig: Stichting Ondernemend Baarle (StOB) Ulicotense Vereniging voor Ondernemers (UVO) Rooms Katholieke Basisschool De Akkerwinde De La Salle Woonstichting Leystromen ZLTO Baarle-Nassau-Ulicoten Natuurvereniging Mark en Leij VVV Baarle-Nassau-Hertog Stichting Cultureel Centrum Baarle Heemkundekring Amalia van Solms Nat. Ver. De Zonnebloem afd. Baarle-Nassau KBO Baarle-Nassau Afgemeld: Thebe/Janshove Opbrengst per thema van groep 1 (met gespreksleider Jeroen Leemans) WONEN Vraag: Welke voorzieningen zijn er nodig richting toekomst? Demografische ontwikkelingen zijn dynamisch, o.a. t.g.v. migratie. Desalniettemin wordt t.g.v. vergrijzing krimp in Baarle-Nassau voorzien; uitdaging is om Baarle-Nassau desondanks vitaal te houden! Behoefte aan: o Betaalbare appartementen, met name voor ouderen o Betaalbare levensloopbestendige woningen voor jeugd en starters, zodat doorstroming mogelijk is o Woningen afgestemd op inwoners met een beperking o Woningbouw in Ulicoten o Verruiming voor mantelzorgconstructen, met name in het buitengebied o Invulling van VAB's 1 zonder dat dit beperkend is voor bedrijfactiviteiten van de agrarische sector Houd Baarle bruisend: Baarle biedt meer dan een doorsnee-dorp, heeft een dorpskarakter wat bruisend moet blijven om haar aantrekkeingskracht te behouden voor nieuw te vestigen 1 Vrijkomende Agrarische Bebouwing

2 potentiële inwoners. Leystromen geeft aan open te staan voor initiatieven, voor andere vormen van huisvesting, rekening houdend met de beperkingen i.r.t. Woningwet en de te verwachten krimp in Baarle-Nassau. Zij willen hierin met name faciliterend zijn. LEVEN Vraag: Hoe wordt "eigen kracht eerst" gezien? Er zijn zorgen om de individualisering van de maatschappij en het effect wat dit heeft op de benodigde en beschikbare vrijwilligers. Uitdaging is om te houden wat we hebben, zowel aanwezige fysieke voorzieningen als specifiek de sport- en welzijnsverenigingen; professionele aanpak is noodzakelijk, stuurmanskunst is leidend, exploitatie op basis van een realistische bussinesscase. Gemeente zou hierin faciliterend kunnen zijn, middels aanbod cursus en/of stellen van specifieke randvoorwaarden aan de wijze waarop de vereninging of organisatie wordt bestuurd. Benut de kernkwaliteiten van Baarle (in het anagram "BRUIST" verwoord) als middel om de leefbaarheid mede te borgen; maatschappelijk ondernemen dient verder uitgewerkt en uitgenut te worden; kanteling van het huidige vrijwilligerswerk, de huidige sociale cohesie, naar sociale cohesie/vrijwilligerswerk 3.0. De aanleg van de omlegging biedt kansen maar kan ook een bedreiging vormen, in de zin dat men er "zo snel als mogelijk" voorbij wil rijden. Centrum heeft als verblijfsgebied een absolute upgrade nodig. Draag daarbij vooral ook de uniciteit van Baarle uit, zodat men er vooral wil zijn! Sociale cohesie en veiligheid kan daarbij ook zeker bijdragen aan de aantrekkelijkheid van onze gemeente. Durf te differentiëren tussen de verschillende kernen m.b.t. het wenselijke c.q. benodigde voorzieningenniveau. WERKEN Vraag: Hoe om te gaan met buitengebied? M.b.t. agrarische sector; o Schaalvergroting landbouw vraagt aandacht; balans vinden tussen economie, ecologie o VAB's, asbestsanering, verduurzaming zijn maatschappelijke uitdagingen o Stoppende agrarische bedrijven bieden kansen in het buitengebied; bijvoorbeeld opwekking alternatieve duurzame energie binnen VAB's o Nieuwe vormen van agrarische activiteiten ontplooien, daarbij is er echter nog geen perspectief voor deze sector Zorgeconomie biedt kansen, zeker gezien de demografische ontwikkelingen Boodschappen-plus-dorp uitnutten, ook in relatie tot omliggende dorpen; winkelbestand

3 upgraden Totale beleving in centrumgebied, o.a. ook de enclavesituatie, dient versterkt te worden MEE-denken i.p.v. NEE-denken bij ontwikkelingen Opbrengst per thema van groep 2 (met gespreksleider Hans Slagboom) WONEN Aan de hand van de centrale keuzes zijn de volgende opmerkingen gemaakt: In Baarle zijn veel eengezinswoningen en appartementen, veel koopwoningen en weinig huurwoningen. Dit past wel in de demografische ontwikkeling van extreme vergrijzing, bovendien leiden meer appartementen voor senioren mogelijk ook tot doorstroommogelijkheden voor jongeren. Meer appartementen lijkt daarom logisch (bouwen naar behoefte). Kwaliteit is daarbij net zo belangrijk als de prijs. Langer thuis wonen van senioren is ook een wens van deze doelgroep zelf, maar het moet wel kunnen. Behalve (aangepaste) woningen moeten voorzieningen en geschikte infrastructuur ook aanwezig zijn. Welke behoefte is er bij jongeren? CPO is een mooi project, waarmee je jongeren kunt binden. Zij passen niet bij de grootschalige ruimte-voor-ruimte-ontwikkelingen. Woonvisie wordt geactualiseerd in 2017, is een goed instrument. De woningmarkt is breder dan Baarle-Nassau, kijk ook naar het aanbod Baarle. Baarle-Hertog kent geen beperkingen van hogerhand op het woningaanbod > veel appartementen tot gevolg. Kijken naar het totale aanbod impliceert ook dat er geëmigreerd kan worden, dit heeft wel allerlei gevolgen voor de betreffende inwoner. Baarle als Forensgemeente, kan dat? Het mooiste is als er in Baarle gewoond én gewerkt kan worden. Anderzijds zijn we (altijd) al een forensgemeente geweest. Er zijn ongeveer evenveel arbeidsplaatsen als arbeidspotentieel, de helft van het potentieel werkt buiten Baarle. De helft van de plaatsen wordt dus ook gevuld door arbeidspotentieel van buiten Laat dit zich wel sturen? De mix lijkt nu goed. Wil je dit wel sturen? Wonen in het buitengebied Als voorbeeld wordt het project Hooghuys genoemd > hoe wenselijk zijn dergelijke projecten? Wees voorzichtig met medewerking aan landgoederen. Wonen doe je vooral in het centrum Denk wel na over woonmogelijkheden (woongemeenschappen) van VAB s

4 WERKEN Aan de hand van de centrale keuzes zijn de volgende opmerkingen gemaakt: Het inzetten op MKB is van belang om jonge mensen te vinden en binden. Het MKB zijn zeker ook technische bedrijven - echte bedrijven - niet alleen snoepwinkels en zaken gericht op toerisme. Kwaliteitsverbetering is veel belangrijker dan uitbreiding! Uitbreiding is niet nodig (panden genoeg). Benzine, tabak vuurwerk is nu ons (Baarle) handelsmerk. Aanbod winkels gaat ook om de uitstraling van het straatbeeld. Exclusief, kwaliteit. Zes sigarettenwinkels straalt niet het goede gevoel uit. We hebben ingeboet aan kwaliteit. Samenwerking met Baarle-Hertog op dit onderwerp is van groot belang, de gesignaleerde problemen zijn vaak een 'Hertogs' probleem. Hou ook rekening met het toenemende belang van internet. Inzet op verblijfstoerisme; doordeweeks verblijf. Militair erfgoed is nu nog een te brede omschrijving > het gaat feitelijk om de Dodendraad. Anderzijds is erfgoedtoerisme booming. De pareltjes van Baarle: t Bels Lijntje: fietstoerisme vraagt ook om passende infrastructuur. Wielrenners zijn een bron van ergernis. Vergroten veiligheid en leefbaarheid moet hand in hand gaan met inzetten op toerisme. Upgraden recreatieparken en uitbreiden overnachtingsmogelijkheden : ja, mits overnachtingsmogelijkheden gericht zijn op langer verblijf. De leegstand buitengebied biedt hier ook een kans voor. Ook hier is kwaliteit belangrijker dan kwantiteit. Toekomst van de agrarische sector : ligt deels in handen van hogere overheden maar de gemeente moet wel een actieve rol pakken. Weten we wat een perspectiefvolle toekomst is? Zijn we het eens over de definitie van duurzaam? In Baarle is nu eenmaal sprake van een bepaald soort agrarische sector: intensieve veehouderij en melkveehouderij. Veel kalverbedrijven hebben opvolging, zij hebben ontwikkelkansen nodig. De gemeente moet die dan ook bieden. Een positieve houding tegenover familiebedrijven is nodig. De denkbeeldige driehoek Breda-Tilburg-Turnhout moet uitgebreid worden naar een parallellogram om Hoogstraten er in op te nemen. Meer samenwerking is met name voor Castelre maar ook Ulicoten nodig. LEVEN Aan de hand van de centrale keuzes zijn de volgende opmerkingen gemaakt: Herinrichting van het centrum gaat om leefbaarheid! Wonen, werken en recreëren komen daar in samen, de mix daarvan, de verwevenheid is van belang. Horeca, bedrijvigheid, wonen combineren. Bruisend. Dit is van belang voor de leefbaarheid van het centrum en daarmee de kern.

5 Samenwerking met stichtingen en verenigingen: faciliteren en ondersteunen. Denk na over de toekomst, hebben mensen in de toekomst nog tijd en zin om vrijwilliger te zijn? Kun je daar veel aan doen? Is het niet een kwestie van gewoon willen? Ja, maar er zijn meer mogelijkheden tot ontspanning tegenwoordig. Er zijn dus veel alternatieven voor vrijwilligerswerk. Bovendien: We willen onze kinderen bij de voetbal afzetten maar niet helpen in de kantine, dat is voor de vereniging. > is het dan nog wel een vereniging? Vrijwilligers mogen geen professionele taken overnemen! Faciliteren en ondersteunen en de kanteling daarin moet ingegeven worden door de Inhoud en niet door bezuinigingen. Leuk idee vanuit de Zonnebloem: zij ontvangen bedrijfsuitjes, de medewerkers van een bedrijf treden op als vrijwilliger. Maar denk ook aan maatschappelijke stages om vrijwillige taken in te vullen. Zoek verbinding met onderwijs, gebeurt nu al maar kan worden uitgebouwd. Is ook goed voor de leerlingen. Beroepsoriëntatie. En soms blijven ze plakken. Voorzieningen: het behouden van voorzieningen, hoe zien we dat, kan dat per kern? Ligt gevoelig: eigen identiteit speelt een rol. Maar moet alles in alle kernen? Een aantal voorzieningen, zoals onderwijs, zijn van grote meerwaarde. Kijk naar de La Salle. Hoeft niet rendabel te zijn. Schoolvoorziening in Ulicoten is een must. Samenwerking onderwijs Nederland-België. Kan beter, zoeken naar de rol van de gemeente. We ondersteunen het rijke verenigingsleven en vrijwilligers. Ondersteunen impliceert passieve houding. Gaat ook om faciliteren, activeren > actieve houding. Ondersteunen is terughoudend. Leefbaarheid vergroten door vinden en binden van jongeren en jonge gezinnen: voorzieningen in stand houden, waaronder onderwijs maar ook voldoende woningbouw. Geef antwoord op de vraag: Waarom komen jongeren terug? Werken kun je overal. Waarom wil men hier wonen en leven? Wat maakt het hier aantrekkelijk om te wonen? Gezellig dorpsplein, prettige verblijfsruimte. Benader de jongeren en vraag wat voor hen de voorwaarden zijn om hier te wonen. Betaalbaar wonen lijkt in ieder geval van belang evenals bereikbaarheid. BESTUREN EN SAMENWERKEN Aan de hand van de centrale keuzes zijn de volgende opmerkingen gemaakt: Hoogstraten als partner benoemen. Waarom is de gemeente op aard: dienstverlening aan inwoners en ondernemers! Dat moet echt voorop staan. Bestaansrecht zelfstandige gemeente hangt daar van af > indien te klein of te duur dan moet je de vraag stellen of je zelfstandig moet (willen) blijven. Handhaving is een mooi voorbeeld. Dat gaat nu beter dan eerst, mede vanwege de schaalvergroting in ABG en OMWB.

6 Goede kwaliteit hangt anderzijds niet altijd samen met de omvang van de organisatie. Inkoop en shoppen kan een goed model te zijn; het RWB-model is passend voor een aantal ambities. Samenwerking met stichtingen en verenigingen is ook van toenemend belang. Samenwerking met Baarle-Hertog: het is een huwelijk wat niet te ontbinden is. We willen de samenwerking intensiveren: hoe wordt dit ervaren? In 1999 is er een brochure uitgebracht over Baarle als proeftuin ; één onderwerp is het gezamenlijk ophalen van huisvuil zoals dat destijds gebeurde. De Baarlenaar kent de bijzonderheid van zijn eigen woonplaats niet. Vernieuwbouw Cultureel Centrum Baarle: ultieme uitdaging in de samenwerking en proeve van bekwaamheid. Samenwerking tussen stichtingen en verenigingen van Nassau en Hertog kan ook beter, hoewel soms het afzetten tegen elkaar (denk aan de voetbal) de charme en identiteit bekrachtigt. Grensoverschrijdende criminaliteit is een inspirerend voorbeeld, goed thema om unieke samenwerking uit te nutten. Er is een groot verschil in focus op culturele beleving. Werkt ook door in de bestuurscultuur. Is de visie ook met Hertog besproken? Dat is wel nodig. Kan dit stuk ook met maatschappelijke partners uit Hertog worden besproken? Het zal altijd moeilijk blijven met Hertog. In het dagelijks leven gaan inwoners goed met elkaar om, mensen uit Nassau zijn bijvoorbeeld ook lid van Hertogse verenigingen en andersom. Anderzijds is er op het vlak van onderwijs samenwerking tussen De La Salle en De Vlinder, dit levert ook resultaat op. De gang van Nederlandse leerlingen naar de Belgische school stelt het Nederlandse onderwijs in Baarle-Nassau wel voor uitdagingen. Burgerparticipatie: betrekken van de inwoners moet de norm worden. Betrekken stichtingen en verenigingen gaat over het algemeen goed. Wij worden serieus genomen, hou dat vol. Centrale afsluiting Iedere aanwezige organisatie is eerder gevraagd om in de centrale afsluiting vanuit hun eigen belang en expertise antwoord te geven op onderstaande vragen: Vraag 1: Wat moet er wat ons betreft in de visie? Vraag 2: Wat kunnen wij daar zelf in betekenen? UVO 1. Flexibiliteit, openstaan voor nieuwe initiatieven. Basisonderwijs in Ulicoten en verenigingsleven moet blijven bestaan. 2. Volwaardig gesprekspartner voor gemeente, biedt duidelijkheid, welke belangen wegen het zwaarst, met ideeën komen.

7 StOB 1. Demografische toekomst naar onze hand zetten, vergrijzing en ontgroening niet ondergaan. 2. Ondernemersklimaat aantrekkelijk maken, met focus op centrum. Daar profiteert iedereen van. ZLTO 1. Ondersteunen toekomstige boeren, voor een werkbaar buitengebied. Wij zien de uitdagingen en maatschappelijke druk ook, wij kunnen veranderen. 2. Gesprekspartner gemeente. Leystromen 1. Uniek en Inspirerend/Innovatie; ook op het vlak van wonen. Benut de bijzondere situatie! Er komen veel mensen. 2. Kunnen niet overal in participeren, maar houden de demografische ontwikkeling in de gaten, en denken graag mee over moderne woonvormen. La Salle 1. Wat moet je doen om jongeren hier te houden! Over de domeinen heen. La Salle hier is uniek, hou dat vast. 2. Samenwerking met andere partners, in stand houden van voorzieningen door leveren vrijwilligers. Meedenken. Akkerwinde 1. Samen is het allerbelangrijkste, woongemeente Baarle, goede samenstelling bevolkingsopbouw. Niet alleen economisch gewin maar ook prettig leven. 2. Mede opvoeden van onze kinderen. CCB 1. Visie vraagt om bruisend, levendige gemeenschap. 2. CCB kan daar een belangrijke rol in spelen. VVV 1. Als je Baarle echt wil optillen: conferentiecentrum > als er ergens ter wereld gesproken wordt over grenzen, moet dat hier. 2. De huidige rol van de VVV. Mark en Leij 1. Stop de verstening in het buitengebied! 2.We zetten ons in voor kleinschalige beleving van het buitengebied.

8 KBO Baarle 1. Ontmoeting van senioren is een must + ouderen moeten zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Niet alleen woningaanbod is belangrijk, maar ook OV, infrastructuur e.d. 2. Wij zorgen voor een activiteitenaanbod. Heemkundekring 1. Leefbaar dorp, jeugd moet betaalbaar kunnen blijven wonen. 2. Amalia zorgt mede voor het op de kaart zetten van Baarle. Zonnebloem 1. Mensen met chronische ziekten en handicap, faciliteren op financieel gebied overeind houden, toegankelijkheid gebouwen en infrastructuur vergroten. 2. Gesprekspartner voor de gemeente, onze groep wordt steeds groter. Om over na te denken Keuzes in de visie bepalen ook je imago! Om iets in beweging te krijgen, moet je de lat hoog leggen!