Leerdam. Schoolstraat - Talmastraat

Transcriptie

1 Leerdam Schoolstraat - Talmastraat

2 bureau voor STEDEBOUW locatie Leerdam bezoek Boompjes 55 post Postbus AP Rotterdam T F E bgsv@bgsv.nl Rotterdam, 7 februari 2011

3 Inhoudsopgave Visie Schoolstraat/Talmastraat Tuindorp Groenblauwe zone... 15

4 rooilijnverspringing levert pleintjes op in de straat zorgpunt, entree van de wijk: mooi plein waar niks gebeurt mooie boom als entree voor de buurt en karakteristiek twee-kappers prachtige platanen fijnkorrelige architectuur historische kaart historische kaart: ontginningslijnen opgespannen ontginningspatroon hoofdstructuur met centrum in het midden tussen Broekgraaf en Tiendweg

5 Visie Schoolstraat / Talmastraat Leerdam is een prachtige stad aan de Linge met veel landschappelijke kwaliteiten. Elke buurt profiteert van de ligging aan het historische centrum. Leerdam-West ligt vlakbij de glasfabriek, waar van oudsher veel mensen uit de wijk werkzaam zijn. Leerdam-West is de wijk die het meest in beweging is. Hier is de locatie Schoolstraat/Talmastraat gelegen die op korte termijn geherstructureerd zal gaan worden. Er worden 137 woningen gesloopt en circa woningen teruggebouwd. Er zijn al twee grote projecten gerealiseerd rondom de locatie; de raadsliedenbuurt en het zorgpunt aan het Meesplein. Deze ontwikkelingen geven dit deel van de wijk een kwaliteitsimpuls en bieden ruimte om de gewenste wateras te kunnen realiseren. Ook zal op termijn de wijk Broekgraaf ontwikkeld gaan worden ten westen van de wijk. Dit heeft ook invloed op de locatie. Analyse en kwaliteiten van de buurt Leerdam-West is op een mooie manier tussen twee cultuurhistorische lijnen opgespannen: de Broekgraaf en de Tiendweg. Haaks op de (vroegere) lopen van de Linge is het gebied ontgonnen. Dit fijnmazige verkavelingspatroon is nog steeds in de wijk terug te vinden in het huidige stratenpatroon. De wijk is per auto uitstekend bereikbaar. De wijk wordt ontsloten vanuit de Tiendweg, die weer is verbonden met de provinciale weg. Het Meesplein, met blikvanger De poort van west, is een mooie entree van de wijk. Ook de prachtige bomen en het plein leveren een bijdrage aan een fraaie entree. Midden in de wijk ligt het wijkwinkelcentrum dat via de hoofdstraten goed bereikbaar is. Binnen de buurt zijn allerlei buurtvoorzieningen aanwezig die door informele wandelroutes met elkaar verbonden zijn. Deze buurtvoorzieningen zijn van grote betekenis voor het leven in de wijk, zoals de snackbar, het buurthuis, het zorgpunt en de speelplaats in de omgeving Schoolstraat/Talmastraat. De bomen in de buurt hebben grote kwaliteit: de vijf platanen op de Parkstraat en de bomen aan het Meesplein. Bij realisatie van een nieuw plan zullen de bestaande bomen een grote meerwaarde opleveren. De jaren 20/30-architectuur rondom de Talmastraat en de Parkstraat is zeer bijzonder voor deze buurt. De korte blokjes, de opgemetselde gevels en de lage goten geven de straat de uitstraling van een vriendelijk tuindorp. De overhoekse oriëntatie aan onder andere de Parkstraat zorgt voor een prettige uitstraling en ogen op straat. Door subtiele rooilijnverspringingen worden er soms kleine verblijfplekjes gecreëerd in de straat. Verbeterpunten: De buurt heeft weinig groen. Met het plan om een nieuwe Wateras in gebied te realiseren komt er water, groen en een gevoel van ruimte in de buurt. De realisatie van de wateras zal betekenis hebben voor de omliggende woningen, maar ook een grote kwaliteitsverbetering betekenen voor de buurt als geheel. De kwaliteit van de woningen is slecht en sommige kavels zijn erg klein. Bij herstucturering leveren grotere woning- en kaveldieptes een belangrijke kwaliteitsslag op. Aan het Meesplein kijk je momenteel tegen de snackbar en een aantal zijgevels van woningen aan. Ook zijn er geen functies die direct aan het plein gesitueerd zijn; er ligt water of een weg tussen. Het plein is mooi maar niet levendig. Bij herstructurering van de locatie is het verbeteren van de aanblik en het plein verlevendigen een belangrijk aandachtspunt. De vele auto s op straat en de versleten buitenruimte maken het straatbeeld rommelig. 5

6 Broekgraaf analyse bestaande situatie analyse bestaande situatie: ontwikkeling Broekgraaf 6

7 Invloed van de Broekgraaf De ontwikkeling van de nieuwe wijk aan de westkant, de Broekgraaf, zal invloed hebben op de bestaande wijk. Enkele veranderingen: Er zal een toename zijn van verkeer, waardoor bijvoorbeeld aansluiting op, of profilering van de Tiendweg wellicht verandert. De toename van het aantal woningen leidt tot een groter draagvlak voor het wijkwinkelcentrum. De watergang de Broekgraaf wordt opgewaardeerd en via de locatie Schoolstraat/Talmastraat aangesloten op het watersysteem rondom de Wipwatermolen. Dit lost een deel van het tekort aan oppervlaktewater op binnen Leerdam-West en maakt het mogelijk een deel van de locatie af te koppelen. Er komt een nieuw station bij op de Merwede-Lingelijn zodat de wijk per openbaar vervoer nog beter bereikbaar wordt. Er zal een fietsverbinding naar onder andere het nieuwe station gerealiseerd moeten worden via de locatie Schoolstraat/ Talmastraat. De lange lijnen (tussen Tiendweg en Broekgraaf ) rijgen de verschillende buurten aaneen, maar kunnen wel van kleur verschieten. Verbeteren wijkentree: Op de kop aan het Meesplein komt in het plan een appartementengebouw (3 a 4 lagen) met in de plint de snackbar. Het plein zou in materialisering doorgetrokken kunnen worden tot de voet van dit gebouw, zodat het voor de automobilist duidelijk is dat hij hier te gast is. Zo komen er daadwerkelijk functies aan het plein te liggen. De levendigheid op het plein zal hierdoor toenemen. Door de introductie van een fietspad langs de singel ontstaat een prettige fietsroute langs het water. Op grond van analyse van het gebied komen we tot twee mogelijke stedenbouwkundige richtingen: 1) waarbij de nieuwe singel een interieur vormt binnen het aan te helen tuindorp en 2) waarbij de groen/blauwe zone uit de Broekgraaf wordt doorgetrokken als zelfstandig element. Twee basismodellen In de inventarisatiefase is gekeken welke stedenbouwkundige richting de beste mogelijkheden biedt tot uitwerking. Op basis van de gekozen richting zijn verschillende programmatische modellen uitgewerkt. Door zorgvuldig te kijken naar de parkeeroplossingen, overgang openbaarprivé, de inrichting van de openbare ruimte en de woningtypes worden de verschillende modellen consequent uitgewerkt. In beide richtingen zijn de volgende aspecten uitgangspunt: Om de historische slagenstructuur die de wijk kenmerkt te benadrukken, loopt de singel als rechte lijn door het plan. 7

8 referentiebeelden concept plattegrond

9 1 Tuindorp Het model Tuindorp borduurt voort op de sfeer van de huidige buurt. De singel vormt het interieur van de buurt en krijgt een lommerrijke uitstraling met licht slingerende taluds en af en toe begroeide oevers. Rondom de oude platanen komt een groen pleintje met daaraan een bijzondere woning (waarin ook meerdere huishoudens zouden kunnen wonen). De woningen aan de overkant van het water liggen iets naar achteren zodat de pleinruimte doorloopt naar de overzijde. De Talmastraat wordt afgezoomd met twee bouwblokken met op het binnenterrein parkeren. Hierdoor kan de oostzijde van de singel autovrij blijven. Dit levert prachtige groene verblijfsplekken aan het water op. De architectuur sluit aan bij het huidige tuindorp: afwisselend lage goten, subtiele rooilijnverspringing. tuindorp 9

10 plattegrond 10 concept referentiebeelden

11 2 Groen/blauwe zone De groen/blauwe zone met losse bebouwing die door de nieuwe wijk Broekgraaf loopt buigt af en wordt voortgezet in de buurt. De bestaande bouwblokken worden afgezoomd en middenin is een zone met alzijdige bebouwing in het groen. De patiowoningen hebben een terras aan het water en de entree aan de straat. De moderne vormgeving legt een link tussen de kubistische tweekappers in de Raadsliedenbuurt en het markante zorgpunt. In deze variant moeten de drie woningen op de hoek Talmastraat/Patrimoniumstraat op termijn verdwijnen, om ruimte te maken voor de zone. De kwaliteit van de vernieuwing aan de noordzijde van het plan wordt doorgetrokken, waardoor er meer menging in de buurt ontstaat. groen/blauwe zone 11

12 drie modellen model 1 model 2 model 3 mensen op straat vrolijke oudere buurtfunctie snackbar

13 Richting kiezen Uit deze twee denkrichtingen is gekozen voor het concept Tuindorp. Het tuindorp sluit aan bij de sfeer van de huidige buurt, waarin kleinschaligheid en een bijna dorpse kwaliteit, een belangrijke rol spelen. Het model groen-blauwezone intoduceert daarentegen een nieuwe structuur in de wijk. Hiermee wordt voorbij gegaan aan de cultuurhistorische waarde van het bestaande. De singel is opgevat als het interieur van de buurt. Hierdoor wordt het onafhankelijk van de ontwikkelingen er omheen. In het andere concept wordt voortgeborduurt op een nieuwe structuur van bebouwing in het groen die nog niet gerealiseerd is. Dit is kwetsbaar. Het concept tuindorp is flexibeler bij de uitwerking met betrekking tot de gekozen woningtypologie. Er kan een prettige mix aan types worden gerealiseerd, die aansluit op de aanwezige mix in Leerdam-west. Om daarentegen het concept groen/blauwe zone op een goede manier te realiseren, is in de middenzone een specifiek woningtype gewenst. Een type waarin inpandig geparkeerd wordt en dat een alzijdige uitstraling heeft. Te denken valt aan een dure patiowoning of appartement. Om de bestaande mix en de flexibiliteit te waarborgen is gekozen voor het concept tuindorp. Modellen Uitgangspunten: Realiseren wateras Fietspad langs de singel Zoveel mogelijk behouden grote bomen Mix aan woningtypes. Appartementen aan het burgemeester Meesplein. het middengebied (Parkstraat) en de invulling aan het Burgemeester Meesplein. Model 1: een notariswoning op het middenplein. Model 2: semi-openbaar hofje Model 3: rijwoning aan de Parkstraat. De drie modellen zijn door de verschillende partijen getest op hun haalbaarheid, zowel qua financien, marktechnisch, ruimtelijk en qua woningtypes. Model twee is vooralsnog gekozen om verder uit te werken. Dit op basis van woonkwaliteit, de flexibiliteit, woningaantallen en de inrichting van de openbare ruimte. Alle woningen zijn aan een bijzondere openbare ruimte gesitueerd. Dit model is verder uitgewerkt in een voorkeurs model. Binnen het voorkeursmodel zijn nog verschillende bewerkingen mogelijk. Dit heeft onder anderen te maken met de invulling van het Burgemeester Meesplein. In de maquette is dit verder uitgewerkt. Ook het parkeren aan de westzijde van de singel moet nog geoptimaliseerd worden. Aan de oostzijde van de singel is juist een parkeeroverschot aanwezig. Conclusie De nieuwe invulling voor de Schoolstraat/Talmastraat betekent een grote kwaliteitsimpuls voor het gebied. De singel en het plantsoen rondom de Parkstraat bieden extra groen en ruimte voor de hele wijk. Het voorkeursmodel is nog flexibel in de uitwerking. Waar mogelijk is kan het plan in een volgende fase geoptimaliseerd en verder uitgewerkt worden tot een gedetailleerd Stedenbouwkundig Plan. Vervolgens is het concept Tuindorp verder uitgewerkt in drie modellen. Ook is het parkeren uitgezocht en het profiel van de singel. De modellen verschillen van elkaar door de invulling van 13

14 14 maquette

15 voorkeursmodel parkeren achtertuin 15

16