! " #! " "$ % &'%&()#" & )+&, %!, )* -$)* $, . )*/ ))) & )2 &, " & ") * '34( '5+(! "'!2%( && % &5" )+ & "&" "$& "&& ) * % " " 5" & "$)* & )!

Transcriptie

1 ! #! $ % '%(# '$(* +, %!, * -$* $,. */ 0,-1* $ 2, * '34( '5+(! '!2%( % 5 + $ * % 5 * $*! 62 7*$ 8 97$ : ; * < = ; 5345+!2%* 5 %!, * $ % 7 $ 5'!2>( '!>(* < $ 1

2 # *$! * / $ <* < $ % < ; $ $* < 2 < + 2 $ $!# 267'2/?( $*$ :; * $$$ $*%/ 5 5$ 5 $ + ' ($0 $-$ ; : 2/? # 2 5 $ $ 5 $ $ %''(' #, # % *$$ >< * $ = < ><! #*/> * $ * 2

3 #*/> <'A(! B <2 < $ * + / $ 2 $ # *+' ', +,/ '#, ( # *$ :; : * *$ $ %! $< $ * < $ <; 9' $(4 $ 2 $: # <* $ < <*< < $ % ' $(+ $ $ $ # 2 $ $ * <: 2 $ # 3

4 CC! <!* '('( / '(! $ 0$ ( -./ *$D< 345+!2%2 $$< 5 $'E(* F>< *@ G 3:H '/=/%I34( =$3:H 5 =$3:H =$ #H/> =$ / =$ H =$3:H ' $ ( 2> ',( 4

5 Meet- en regelcyclus WP >< #! ' ( :; $I$$ * < $ * ; < 5

6 ' 3', 5/*:/4=% #, < = < $*, $ 4 # < *$ 6 7 '% (# $ $7* 2$ 2 $B* * 5 JK * 'A(L $ $ $ % /!! # $ ( '( *$ 2 2 $ '% ( 6

7 % 6 $7 % :; * : ; $ % # '( $ ' ( =$ $ # $ $ M# $ 2 * 5:; 090. * * CC L. ';$ 6 74 N 1(*$ $ '$ ($ ' $ (= $ $ ',( 2 :; ' 0%/:( 090'E(# : #*/> $ *$ $ * 7

8 % ''' CC +$ :; : $$ 2%/ *'E( $ <$ $* #*/> A* $ $ * ' N ( * 3 : ' ( : $$' ( 8' 2!:( 2'$ (! * E O 2 * 'P ( QQ $ * $ *$* 8

9 :;! % + $ ' ( $$ $ $* ' $( * $ $ '$ (! 5#! 5 $ $ $ %5 8 9 $8$ 8$ : $ =? '( /H'(+ $ R :; / R $ ' $$$( 2R $'A(*$ # '( * $ 7+ $ $ 2 $ L 1 ' $( S +$ < * $ $ -*$ 8 E 6!627! 2!:7:; $+ $ 9

10 * 2!: *! $ ( 45 # :; 2 /( 5N8( $ NG( N*( /!$ :; 5#*/>%/>5H +#*/>>5H$ $ $*< < 8FG * 'T* ( 'T( $3:H 'E 0( #< $ 2$ '= UTP= PV * * $/<$ 45 2 $ $$ $ /$ 'E( $$ + $ $ R CC$ H$ $ $ '(!! + #*/>#*/> #* / >2$ $ #$ 'E( 10

11 $ #*/> :; '(* $ #*/> *$ + EL3>+ /H10 4 #*/> < * #*/>'E0( 5#*/> * $ 2 :'( E 0@? * $ >4?3:H * $3:H %3:H + : 8 >$ +$ $ + $ $ 8 5 :; 3 < 11

12 /.48 * 5 >$* 6 < 7 3 -$ < 5 % # * #*/> '( * -$! <!$ 5 $ :; $< 8+ H$$$ /$$$ * $ + $ H$ 09$ 'E-( 21 / :, E -@ $ *$ ' (+? '( $ 4 H $3:H 2$ 90,90 0 * 3:H$ 2 3:H %/: * '( * U/$ S *% 8 B *

13 <# $ $ 5 * $: ; $* % 'E( * $ % * 2J K $$ $#. 2 9 ( H8 $ 8 3 :9 ( 5 : < : 9 (?G :9! H $ % $ / ' ( $ ( 6!627! 2!:7:; $ H+!+% W+/$ + 2!:7$: $ $?5=*=>H *< * $ ' ( + $ 2 + / < '( R L $ / 13

14 / $ 4 $ /$ $5 $ * : 'E,($3 *! ( +! E,@=' ( '( 2 J K *$ *J2K * ' ( % '( / + $ 'A(% * $! 'E1(#$ =-$ % #5% * $ $ $ $ * H=8H=8 H= 8$* $*H=8 < 9$ # H=8 # 14

15 ? $$>4?3:H $ E 1@+R :+ * '( #%! $ 7#/>=H>5H $'( * *$ >$ * $ : + < $$# $ +H=8 R 'X0( 9 $ *%% L,$ $ *$ : $ $ '0(= / * 0! : : $ W H+!+%/ < : 15

16 < #5 De zomerpolder in de Peasemerlannen wordt beweid. Voor de lager gelegen kwelder geldt dat nog niet. Binnenkort wordt er gestart met het beweiden van de Groninger kwelder die als referentiegebied voor de Peasemerlannen wordt gebruikt. Dit leidt waarschijnlijk tot grote veranderingen in de vegetatie, waardoor de opgebouwde meetreeks verstoort wordt. Met de betrokken onderzoekers is bediscussieerd of de onderzoekvakken en transecten op de Groninger kwelder moeten worden afgeschermd. Uit de discussie kwam naar voren dat het beter is om het aantal referentiekwelders uit te breiden. Het idee hierachter is dat geen enkele referentie kwelder volledig representatief zal zijn voor de Peasemerlannen. Voor de hand liggende additionele referentiekwelders zijn de Julianapolder en de Negenboerenpolder. De Julianapolder zijn geen plannen voor toekomstige beweiding. Voor de Negenboerenpolder wel. Van beide kwelders zijn meetreeksen voor vegetatie en sedimentatie opgebouwd. In 2014/15 wordt de bruikbaarheid van deze kwelders geëvalueerd en gerapporteerd. /L5=>H==>3=8#=* 5 * $ 2 $ * # = $ 2 $ B * = /$, % < * * $ + # < + $$ $ * '4(* $ < 1 16

17 , %! ( -! E 1@ = ' ( '(*$ * J2K # % *$ $ #$ * $ <*! R + $ * * $ $ 4@# <! $% * 0 #$$ ; JK 1 structuurtypen Waterriet Droog riet Droge ruigte Grasland-open Kale grond Natte ruigte Open struweel Grasland-open en brak Zilte pioniervegetaties Droge ruigte Dicht struweel Grasland-hoger opgaand Zoete pioniervegetaties N2000-soorten = vet Roerdomp Grauwe Kiekendief Paapje Kemphaan Kluut Bruine Kiekendief Velduil Koekoek Kluut Bontbekplevier Porseleinhoen Blauwborst Boompieper Zometertaling Noordse Stern Snor Rietzanger Winterkoning Slobeend Scholekster soort Dodaars Blauwe Kiekendief Heggenmus Scholekster Strandplevier 4@#! $% * 1 voedel vis zoetwater- benthos slik/ (kleine zoogdieren / wormen gras fonteinkruiden akkers mosselen ondiep water (zangvogels grasland N2000-soorten = vet Fuut Kuifeend Bergeend Zeearend Goudplevier Kolgans Kleine Zwaan Wilde Zwaan Aalscholver Meerkoet Pijlstaart Bruine Kiekendief Grutto Dwerggans Tafeleend Toendrarietgans Lepelaar Slobeend Blauwe Kiekendief Wulp Grauwe Gans Knobbelzwaan Nonnetje Brilduiker Grauwe Kiekendief Scholekster Brandgans soort Reuzenstern Kluut Havik Kievit Smient Dodaars Bontbekplevier Sperwer Kemphaan Krakeend Fuut Zwarte Ruiter Buizerd Watersnip Wintertaling Geoorde Fuut Kleine Strandloper Ruigpootbuizerd Regenwulp Wilde Eend / < 2 % ' (+ $ * # * 17

18 < # < # % 2 < $ '$( * $$* R * $ER 18

19 *$$ *$ * # $ * 'E ( 8$$ 'E(4 $ $ 19

20 .'/.'0 2< ' (* $$< :Y7 8$:Y7 *$ * $# $ $, $ $ : 5 $ De deelgebieden (lobben of platen in het gebied kunnen als statistische eenheden worden gezien. In een aantal gevallen kunnen deelgebieden verder worden onderverdeeld in meerdere blokken. Alle relevante deelgebieden die beschikbaar zijn, zijn onderdeel van het nieuwe monitoringprogramma waardoor de steekproef optimaal is. Het aantal waarnemingen kan in de ruimte niet veel verder worden uitgebreid. We gaan er vanuit dat we met dit nieuwe monitoringprogramma een optimaal monitoringprogramma voor het Lauwersmeergebied hebben neergezet. De power van het programma kan verder worden verhoogt door het kiezen van relatief stabiele variabelen (vogelsoorten of soortgroepen. Tabel 1 en 2 zijn daar een voorbeeld van. Deze groepen kunnen in de toekomst worden bijgesteld op basis van voortschrijdend inzicht. De Invulling hiervan zal ook deels uit de eerste analyses moeten blijken. # $! < $ ',( 0%5 8$ $ * >4? 3:H 4 H=8 20

21 * < 95 8 /$! 2 $ 4%+0-8 GE 5 E*$ '*# %+ *#%+ N ( # / $ % $ # * $. $ < '-( 8%5! D * 2 D =9 * $ $ L + $ /$ + H=8 'A( $ 62:7 + ' (< 8 <+ B * 2 $ * 7 : 4 21

22 2! $! $ 7/F5H88 $ $ # 2 $5 ' ( 2 $ B 4< $ % $ ' $( 1 4$ << ' ( $ $ % / $ * $ ( 6;%5 2 $8 $$ * $ '( 'E(! 1! $ H+!+% * /$ ' <( ' (+ $ > $ $ * $ # < 0+!=>=3H4>LG4LL>G+L%#G/4#=+%4+>#%3>=HL4/4=% 2 -$# / ' R ( / $ $ I$ < 22

23 * $ 2! G - / %/'(. 3! '!(N= #,%/ =:0- ==F;85'(/ * 4<IG IH2 $/? / *I 2? %H<8 2!4 :'(HZ%+:4#G#%4=>4#*/8=%42#GHL>!=ZH/G>+HH 42=*L4G25/**=%H=/1 %#+; ;8 $5!5>$>#;/ >#;/1 0?? $G?F8 I='(+ [ %5 H - - > ',(+ 49,:1, 8$/#'(* $ = \ < I H>,@-,,? I'(5/=: H,% / I 8I:>I? :/H'(=EE=G4+E /%/3==%4+%G+/H4/*L%=H+%/%+>42H=/8/>>#=>#H/%* :2:I/H $2? =G8!>2 '(: %/ 5=* :5 FGH '(! > G- 4!?% I2'(*< B %4%+ >1 23

24 R 1 23.'/.'4.'5.'0.'6.'7.'.' #8%9 :;%! <;5 X = @ @ -!A @ B## % #8%9 @ #8%9 @ #8%9! ; @ >%(A @ @ >%(A! @ >%(A + @ >% %/ $8! / *+ 8$/< 8$/< 8$! 0,-1 24

25 25 :% $ % D E B.''' = $ %#% *$ %! $. % 1 % = $ # % % T! ' 9 ( 'T'9( ''' F +8 #$%9$% 4''<4'' B.'''1#% T' 9 ( G 23 $% H I! ; GI FFJ T' 9 T! ' + 8! ; 9 : 8$@/< NAM document nummer: EP T* ' 9 ( $% = $%# %#$ 8#$% 9 $ 'T( = $ 81 9# 8 '(*+, #$%9 $% DE $ 8 9

26 26 : >% - $ $ * # B.''' K $$B.''' % - % B # # =H!- $. $#% ''L 7'L 6'L 0'L 5'L 4'L /'L C'L.'L 'L.- $;# $# % 'L =.''/.''6.'. % + +% 898T( $9%8T3 ( 8T3 ( 8T8 ( R 8T+(8T%( 8T( $ 'G ( TUT3 PT3 PT8 PT+PT%PTPG PV (0 1 # %#$ # % $; % 8989 * (0 +% *% # 8989 * >H $3 ;#8T($8T( $ 'G ( TUTPG PV 8$@/< NAM document nummer: EP /- $ 8T:Y7($ 8T( $ 'G ( TUTPG PV 1 (E%

27 0,-1 ]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]] : /! 0 8% /@ $ 8 8$ $@ 8 H#8=H 8 # $ < = $<! $ $ + < # $ #*/>! $ < #< $ $ 2 $ < $ 2 B* R * $ %/ $ 5 * 7 EL3>+%/ /< EL3>+ #*/> * %/ $ $ $! #*/> < * H#8=H : ; * $ * H#8=H <#/>=H * % < % 2!:7 $ 27

28 1! / $ $ / #*/> L $ L < 2 $ % $ ' ( L < 2!:7 5 % $: $ <2 2!:$ : $ * $ * $ + < # / #?%# # $ 4 #*/> < * #*/>'; E0(5#*/> + + : $ H$ $ ;0$ *'E( $ < $ $ * $ * ' #*/>( * ; $ 2 $ :! $I % *I $! %! $ #0.! 2!:7:; $+ $ * 2!: *! $ K L $ : $ $ = 28

29 0 - ' ( / < $ 8< %/ $8! / / * 0! : : $ W H+!+%/ < : < 5$ % $'H88( 4$ 9 $ < #< < *! $$ $! < 5 < /<$ ' (! % * < 29