Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Hielspoor /Fasciitis plantaris. rkz.nl

Transcriptie

1 Patiënteninformatie Hielspoor /Fasciitis plantaris rkz.nl

2 U wordt behandeld voor de klachten aan uw voet(en). De aandoening heeft diverse benamingen: hielspoor, hielpijn, plantaire fasciitis, peesplaatonsteking van de voet. De correcte benaming voor de aandoening is: Fasciitis plantaris De arts heeft een nachtspalk voorgeschreven ter vermindering van de pijnklachten. In deze informatiefolder willen wij u uitleg geven over de aandoening en de behandeling. Tevens geven wij voorbeelden van oefeningen die u kunt doen ter verlichting van de klachten. Wat is fasciïtis plantaris Onder de voet loopt een vezelband (of peesplaat) vanaf de tenen naar de hiel. Door overbelasting (teveel lopen, rennen, sporten, lang staan enz.) wordt de vezelband/peesplaat onder de voet voortdurend uitgerekt. De aanhechting van het weefsel aan het hielbot komt hierdoor onder grote spanning te staan en het botvlies gaat ontsteken. De ontsteking leidt tot pijn en irritatie en vaak ontstaat er na verloop van tijd een hielspoor. Wat is hielspoor? Een hielspoor is een verkalking of verbening van de aanhechting van de peesplaat aan het hielbot. Deze verkalking is waarneembaar op röntgenfoto s. Een hielspoor kan één van de symptomen van een fasciitis plantaris zijn. De hielspoor op zich geeft geen klachten, de onderliggende oorzaak (de fasciitis/ peesplaatonsteking) geeft echter wel pijnklachten. Kortom: mensen met hielpijn hebben dus last van een peesplaatontsteking waarbij ze dan vaak, maar niet noodzakelijkerwijs, ook hielspoor vorming hebben.

3 Hielspoor /Fasciitis plantaris Afbeelding 1: Hielspoor is te herkennen aan een haakvorming onder de hiel. Oorzaken van fasciitis plantaris Een fasciititis plantaris is een overbelasting- of stress blessure. De overbelasting vindt plaats door teveel spanning op de peesplaat, waardoor er aan de aanhechting op de hiel te hard wordt getrokken. Dit veroorzaakt microscheurtjes die leiden tot ontsteking en degeneratie (vermindering van vitaliteit) van de peesplaat. Als de aandoening langdurig bestaat treedt er vaak een verkalking in de aanhechting van de peesplaat aan het hielbot op: de hielspoor. Nogmaals: deze is niet de oorzaak van de pijn of de ziekte maar een gevolg van de ontstekingsprocessen. Voorbeelden van oorzaken van fasciitis plantaris zijn Overbelasting door sporten, veel of lang staan Bergwandelen: bergop wandelen rekt de peesplaat sterk op Slecht schoeisel: geen demping in de zolen en/ of te stijve schoenzolen Overgewicht Leeftijd: bij mensen boven de 45 jaar komt het vaker voor Korte kuitspier, platvoeten, holvoeten, weinig dempend vetweefsel onder de hiel

4 Symptomen van fasciitis plantaris Fasciitis plantaris geeft vaak een scala van klachten die uiteindelijk allemaal te omschrijven zijn als voetpijn/ hielpijn. De meest voorkomende klachten zijn: Pijn onder de hiel/ voet. Vooral s ochtends of na langere tijd stil zitten is hielpijn of voetpijn één van de meest genoemde symptomen. Dit kan vaak beter worden door wat te gaan lopen en op te warmen. Pijn bij lopen, vooral bij net opstarten. Na opwarmen neemt de voetpijn vaak wel iets af. Problemen om lang stil te staan. Vooral bij mensen die een staand beroep uitoefenen is dit lastig te vermijden, en kan dit zeer pijnlijke voeten veroorzaken. Stijf of gespannen aanvoelen van de peesplaat onder de voet. De peesplaat voelt soms duidelijk strak en gespannen aan. Behandeling van fasciitis plantaris De aandoening is self-limiting : het gaat vanzelf over met een natuurlijk beloop van ongeveer 1 à 2 jaar. De meeste patiënten ondervinden vermindering van de klachten door het dragen van een nachtspalk. De nachtspalk zorgt ervoor dat uw voet niet naar beneden buigt, uw enkel blijft in 90 graden staan. Zo zorgt de nachtspalk voor een milde rek op de kuitspier en de fascia plantaris (peesplaat). Het gebruik van de nachtspalk zorgt veelal voor vermindering van de klachten. Met name de klachten s ochtends nemen af. Er zijn meerdere oefeningen die worden aanbevolen bij fasciitis plantaris. De aandoening wordt mede veroorzaakt door te korte spieren, vooral van de kuit en voetzool. Het is daarom belangrijk om deze flexibel te maken. Een te korte kuitspier zorgt namelijk voor veel trek op de peesplaat, en dat moet juist voorkomen worden.

5 Hielspoor /Fasciitis plantaris Oefeningen: Oefening 1: Strekken van de peesplaat: Ga met de tenen op de trap staan met de hak naar beneden hangend, en laat de hak langzaam zakken tot er rek ontstaat op de peesplaat. Hou dit enkele seconden vast, kom omhoog en herhaal enkele keren. Oefening 2: Strekken van de peesplaat en de kuitspier: Probeer zittend op een bed of bank met een been naar voren gestrekt een handdoek om de voet te slaan. Oefen dan rek uit, en trek de tenen naar uw neus. Herhaal 10 keer, even rust en dan nog 2 sessies van 10.

6 Oefening 3: Strekken van de peesplaat: Ga zitten, en sla het ene been, bv het rechter, kruiselings over de knie van het andere been. Pak met de linker hand de tenen van de rechter voet en trek de tenen naar achter. Oefening 4: Leun voorover tegen een muur of paal aan, met een been naar achter gestrekt, en de ander gebogen onder het lichaam, met de hak op de grond. Oefen rek uit op de kuit van het achterste been door het lichaam naar voren te verplaatsen.

7 Hielspoor /Fasciitis plantaris Oefening 5: Ga zitten en rol met iets ronds als een golfbal of stokje onder de voetzool heen en weer, om zodanig de voetzool te masseren. Bij irritatie kan ook een zachter object gekozen worden, bv een tennisbal. Overdrijf vooral niet. Te hard/ teveel rekken kan de spier of pees ook weer beschadigen en het de klachten verergeren! Wel is het zaak om de oefeningen regelmatig uit te voeren, 2-3 keer per dag en per sessie elke oefening enkele keren uit te voeren.

8 Redactie: Afdeling Communicatie Vondellaan LE Beverwijk T : +31 (0) W : rkz.nl /RKZ.BrandwondencentrumBeverwijk /RodeKruisZH /company/rode-kruis-ziekenhuis Zorg van de Zaak Het RKZ maakt deel uit van het Zorg van de Zaak Netwerk. HD NL