Bouwstenen voor een duurzaam reguleringskader perspectief van zakelijke energiegebruikers. Tilburg, 17 juni 2016 Hans Grünfeld

Transcriptie

1 Bouwstenen voor een duurzaam reguleringskader perspectief van zakelijke energiegebruikers Tilburg, 17 juni 2016 Hans Grünfeld

2 AGENDA 1. Introductie VEMW 2. Noodzaak duurzaam reguleringskader 3. Benodigde bouwstenen 4. Conclusie

3 VEMW Al 100 jaar hét kenniscentrum en dé belangenbehartiger voor de zakelijke energie- en watergebruiker Meer dan 400 aangesloten bedrijven en instellingen VEMW representeert ongeveer 50% van het zakelijke energiegebruik Leden afkomstig uit diverse sectoren Actieve betrokkenheid van leden Bestuur Beleids-, Taak- en Werkgroepen (15 tot 20 leden) SectorTeams Inbreng + delen van kennis en ervaring Gezamenlijke standpunt- en strategiebepaling

4 NOODZAAK DUURZAAM REGULERINGSKADER 1. Beheer van energienetten: natuurlijk monopolie. 2. Overige rollen energiesysteem: complex en beperkt aantal bepalende spelers Kans op misbruik van marktmacht en leiden tot inefficiënte uitkomsten. Duurzaam reguleringskader moet alle energiegebruikers beschermen tegen misbruik van marktmacht. Hoe: Minimaliseren monopolie - Netbeheerder: alleen wettelijke taken - Netwerkbedrijf: gerelateerde taken binnen wettelijke kaders Maximaliseren marktwerking - Transparantieverplichtingen - Monitoren van de markt

5 Bouwstenen voor een duurzaam reguleringskader 1. Transparantie 2. Effectieve inspraak Bescherming misbruik marktmacht 3. Adequate rechtsbescherming 4. Onafhankelijk Toezicht

6 BOUWSTEEN 1: TRANSPARANTIE Waarom: Prijsvorming op energiemarkten moet betrouwbaar zijn. Daarnaast moet voor eenieder inzichtelijk zij wat de kosten en baten van investeringen. Zodoende kan de energievoorziening doelmatig worden ingericht. Hoe: 1. Uitvoering, toezicht & handhaving transparantieverplichtingen 2. Openbaarheid investeringen en kosten netbeheer Aandachtspunten: - Marktmonitor afgeschaft - Slechts één netbeheerder publiceert gereguleerd jaarverslag - Voorstel investeringsplannen netbeheerders onvoldoende transparant - Ontbreken Nederlandse gegeven op EU dataplatform Entso-E - Geen toegang tot eigen data in Centraal Aansluitingen Register (CAR)

7 Bouwsteen 2: Effectieve inspraak Waarom: Consument moet onbelemmerde toegang hebben tot de markt en beschikken over voldoende keuzemogelijkheden. Spelregels voor netbeheerders moeten dit faciliteren. Effectieve inspraak bij de totstandkoming van deze spelregels is de eerste stap in het realiseren van dit fundamentele consumentenrecht. Hoe: 1. Goed functionerend GEN 2. Klankbordgroepen ACM tariefregulering en EU Codes Aandachtspunten: Deelname netbeheerders aan representatieve organisaties Spelregels verdwijnen uit codes naar AmvB, MR en procedures Geen betrokkenheid gebruikers bij overleg met de energiesector Weinig inspraak netgebruikers bij nationale implementatie EU Codes

8 Bouwsteen 3: Adequate rechtsbescherming Waarom: Zakelijke gebruikers moeten door een onafhankelijke organisatie kunnen laten toetsen of besluiten die worden genomen op basis van energiewetten ook daadwerkelijk misbruik van marktmacht voorkomen en passen binnen Europese spelregels. Hoe: 1. Borging belanghebbendheid representatieve organisaties 2. Effectieve toegang tot rechterlijke macht Aandachtspunten: Bezwaar en beroep representatieve organisaties ter discussie Reorganisatie hoogste bestuursrechtspraak; opheffing CBb

9 Bouwsteen 4: Onafhankelijk toezicht Waarom: Monopolistische dan wel sterk geconcentreerde markten leiden niet automatisch tot efficiënte uitkomsten. Daarnaast is de Nederlandse overheid de enige aandeelhouder van de landelijke elektriciteits-en gasnetten terwijl zij ook in de gassector een aanzienlijk belang heeft. Onafhankelijk toezicht moet publiek belang boven aandeelhoudersbelang stellen. Hoe: 1. Waarborg onafhankelijkheid toezichthouder 2. Geen beperking op exclusieve reguleringstaken Aandachtspunten: Bezuinigingen ministerie op ACM Beperkte rol ACM investeringsplannen netbeheerder en betrouwbaarheid Beperkte rol ACM bij spelregels tarieven, tijdelijke taken en experimenten

10 CONCLUSIE De eerste stappen naar duurzaam reguleringskader zijn gezet. Maar, Cruciale bouwstenen staan onder druk, Vele onderdelen vereisen hernieuwde aandacht, Transitie naar een CO2-arme energievoorziening kent nieuwe uitdagingen. Wat is nodig voor een duurzamer reguleringskader? Maximalisatie van transparantie Borging van effectieve inspraak veilig stellen van adequate rechtsbescherming Inrichten volledig onafhankelijk toezicht Zonder duurzaam reguleringskader geen bescherming tegen misbruik van marktmacht. VEMW draagt daarom bij aan leerstoel en stelt stageplaatsen beschikbaar.