Muus Visser en de tanker Ondina
|
|
- Adriana Willemsen
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Muus Visser en de tanker Ondina In de Tweede Wereldoorlog was Muus Visser matroos en kanonnier op verschillende Nederlandse vrachtschepen. Dit jaar, op 11 november 2017, is het precies 75 jaar geleden dat hij met het kanon van de tanker Ondina een Japans oorlogsschip tot zinken bracht. Dit was de enige Nederlandse overwinning van een koopvaardijschip op Japan in de Indische Oceaan. 1
2 Brief van Koningin Wilhelmina aan de moeder van Muus Visser Muus, geboren op de Kerkbuurt nummer 16 op 19 juni 1914, was de zoon van Hein Visser en Marie de Jong. Zijn vader Hein voer ook op zee in de oorlog. Hein Visser is in 1943 omgekomen op het vrachtschip de Merope. De broers van Muus waren ook zeeman tijdens de oorlog. Zijn broer Cornelis, vierde stuurman, is in 1943 vermoord door de Japanners nadat zij het vrachtschip de Tjisalak hadden getorpedeerd. 2
3 Muus Visser werd in 1941 opgeleid tot kanonnier in Liverpool in Engeland. Na verschillende keren schipbreukeling geweest te zijn, werd hij als 1 e kanonnier op de tanker Ondina geplaatst. Op 4 november 1941 vertrok de lege tanker uit de haven van Freemantle in Australië begeleid door het marineschip de mijnenveger Bengal. Ze moesten naar de Perzische Golf om olie te halen. 3
4 Op 11 november zag Muus Visser s ochtends om 10 voor 12 dat de mijnenveger plotseling scherp naar stuurboord afdraaide. Met volle vaart stoomde hij naar de horizon. Hij pakte zijn verrekijker en tuurde in de verte. Daar zag hij een groot schip met twee schoorstenen over de horizon opdoemen. Het was blijkbaar een vijandelijk schip want ze werden gelijk beschoten. Onmiddellijk werd alles gevechtsklaar gemaakt. Maar er was wel een probleem. De Ondina had maar 40 granaten aan boord. Al schietende kwam het Japanse schip snel dichterbij. De kapitein van de Ondina zigzagde om zo min mogelijk geraakt te worden. Waterzuilen stegen op naast het schip, maar de Ondina werd alleen licht beschadigd. De mijnenveger Bengal werd wel getroffen, maar verzette zich dapper. 4
5 Muus Visser geholpen door zijn vijf maten ging terugschieten. De richting was goed. Vier granaten van de Ondina sloegen of voor of achter de Japanner in zee. Het 5 e schot was een voltreffer. En wat voor een voltreffer! Een dertig meter hoge blauwe steekvlam steeg op achter de tweede schoorsteen van de Japanner. Met een onvoorstelbaar geluk had men zijn torpedo s geraakt. Een enorme rookzuil steeg op, zijn achterschip brak af en al gauw zag men zijn voorschip loodrecht uit de golven opsteken. 5
6 Een ogenblik was het onwezenlijk stil op de Ondina. Onze mannen konden hun ogen nauwelijks geloven. En Muus Visser schreeuwde: Nou is-tie voor mekaar. We hebben de oorlog gewonnen! Maar zij hadden te vroeg gejuicht. Ze waren nog niet bekomen van hun verbazing of ze zagen een tweede Japans oorlogsschip verschijnen. En dat schip was slimmer dan zijn voorganger. Hij bleef buiten het bereik van het kanon van de Ondina en begon het schip en de Bengal hevig te beschieten. De zwaar beschadigde mijnenveger moest het opgeven en voer weg van het strijdtoneel. De Ondina was nu alleen met zijn veel sterkere vijand. De kapitein draaide met volle kracht vele keren over stuurboord en bakboord en het lukte hem om 20 minuten lang de kanonschoten te ontwijken. Hij commandeerde Muus Visser s kanon te zwijgen en alleen te schieten als er een goede kans was. Twintig granaten werden in de goede richting verschoten, maar de Japanner was te ver. De Ondina werd geraakt in de boeg waar graan en verf lag opgeslagen. Dat raakte in brand. De pompkamer werd geraakt, de achtermast knapte af en een van de reddingboten werd versplinterd. Toch bleef de kapitein vol goede moed. Hij riep: Wacht even, bewaar die laatste 15 granaten! Hij wilde de Japanner binnen schootsbereik zien te krijgen. De Japanner, die dacht, dat de Ondina al zijn munitie verschoten had, naderde nu snel. Onder de daverende ontploffingen wachtte de kapitein onverstoord. En toen commandeerde hij: Schieten, jongens! De vijand werd geraakt, maar helaas niet voldoende. Alsof de duvel hem op de hielen zat, stoomde hij met volle kracht weg. 6
7 Buiten bereik van het kanon van de Ondina beschoot hij toen de tanker zonder ophouden. Ook vuurde hij torpedo s af op de Ondina. Twee torpedo s raakten, de derde miste. De tanker begon zware slagzij naar stuurboord te maken. Kapitein Horsman zag dat verdere strijd zinloos was en riep Schip verlaten. Dat gebeurde. De kapitein gooide de scheepspapieren en geheime codes overboord. Toen hij terugliep naar het stuurhuis, raakte een voltreffer juist daar en hij sneuvelde. Het was kwart voor een s middags. Muus Visser vertelde na de oorlog aan een journalist van een Australische krant: De eerste stuurman nam toen het commando over. We klommen allemaal in de reddingboten. De Japanner kwam dichterbij en begon ons te beschieten met machinegeweren. De eerste stuurman riep: Duiken! Ik sprong overboord. Gelukkig ging de Japanner daarna eerst de bemanning van het andere Japanse schip redden. Toen hij weg was, zijn we weer aan boord geklommen van de Ondina, want die dreef nog steeds. Hij lag wel erg scheef en er was ook nog steeds brand aan boord, maar de motor deed het nog. Toen zijn we heel langzaam teruggevaren naar Australië. Na een week kwamen we weer aan in Freemantle. Ze wilden het daar eerst niet geloven dat we een Japanse kruiser in de grond hadden geboord, maar het was wel waar. De ploeg van de Ondina met Muus Visser (achterste rij, 2 e van rechts) 7
8 Admiraal Helfrich van de Koninklijke Marine en een aantal bemanningsleden van de Ondina op 15 juli 1943 in Perth, Australië 8
9 Speciale postzegel uitgebracht ter herinnering aan de Dutch Tanker Ondina & HMIS Bengal attacked by Japanese surface raiders Na de oorlog bleef Muus Visser in Australië wonen en trouwde daar. In 1951 kreeg hij de Australische nationaliteit. Hij overleed in Australië. Na de crematie is zijn as uitgestrooid op de begraafplaats op Marken. 9
Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog
Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Pieter er Zeeman en de konvooien naar Moermansk Pieter Zeeman (geboren op Marken op 20 december 1914) voer in
Nadere informatieHerdenking 4 mei 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal
Herdenking 4 mei 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Vandaag is het precies 70 jaar geleden dat ons land werd bevrijd. Generaties Nederlanders zijn opgegroeid in een
Nadere informatieLancaster ED470. Wie, wat, waar en hoe?
Lancaster ED470 Wie, wat, waar en hoe? Hier is het toestel neer gekomen en ontploft. Een groot gat kwam in de grond. Wat gaan we doen? Het verhaal Vliegtuigcrash. 23 september 1944 De vliegbasis Skellingthorpe
Nadere informatieTer herinnering aan de mannen van Marken die niet terugkeerden na de Tweede Wereldoorlog
Ter herinnering aan de mannen van Marken die niet terugkeerden na de Tweede Wereldoorlog Cornelis Zeeman Ezn, oud 40 jaar, 18 november 1939, monding Theems, Noordzeekust, Engeland Jaap Teerhuis Jbzn, oud
Nadere informatieSTICHTING NDSM-HERLEEFT Nieuwsbrief augustus 2014
STICHTING NDSM-HERLEEFT augustus 2014 Inhoud Ondertekening huurovereenkomst De Blauwdruk NDSM archief Betaald parkeren Heroïsche strijd van de tanker Ondina Ik weet nog dat... Oproep, uitbreiding werkgroep
Nadere informatieDORST IN DE OORLOGSJAREN.
DORST IN DE OORLOGSJAREN. De aanwezigheid van vliegveld Gilze-Rijen heeft voor de bewoners van Dorst de hele oorlog door steeds grote ongemakken en vele gevaren opgeleverd. Praktisch de hele oorlog waren
Nadere informatieIn 1618 vaart Jan Janse met zijn schip in de buurt van de Canarische Eilanden als het plotseling hard begint te waaien. Hij stuurt als de bliksem
Enteren De eerste maanden op het kaperschip zijn machtig mooi. Jan geniet van het leven op zee: dit is nog eens wat anders dan een boottochtje op het Spaarne. Iedere keer als ze een Spaans galjoen op volle
Nadere informatieSindbad. De Vier Windstreken
Nieuwsgierig naar de wereld achter de horizon, vertrekt Sindbad op een schip naar Oost-Indië. Hij bevaart alle zeeën en oceanen waar de zon op schijnt en beleeft de meest fantastische avonturen. Hongerige
Nadere informatieDe ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal
De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal Een volk in opstand, een boze koning, een dappere koningin, een onoverwinnelijke vloot en... een storm. Dit is het spannende verhaal van de Spaanse
Nadere informatieHalzen. met. Clipper Stad Amsterdam
Halzen met Clipper Stad Amsterdam Hier weer een klein theorie lesje manoeuvreren onder zeil met Clipper Stad Amsterdam. Als je het vorige stukje dat ik had geschreven hebt gelezen, dan weet je dat we het
Nadere informatieHeroïsche strijd van de tanker Ondina en HMIS Bengal
Heroïsche strijd van de tanker Ondina en HMIS Bengal Voorwoord Zelden zal een ongelijke strijd, zoals die tussen de Nederlandse tanker Ondina, geëscorteerd door het Brits Indiase korvet HMIS Bengal, en
Nadere informatiePedro en Solana Het grote Sinterklaasgeheim
Pedro en Solana Het grote Sinterklaasgeheim Tekst: Kees Lintermans Illustraties: Natacha van Eck 1 Copyright 2011 Kees Lintermans en Natacha van Eck. Alle rechten zijn voorbehouden. Alles uit deze uitgave
Nadere informatieHOE VERINNEWEER IK EEN HARLEY? Een verhaal van vallen en opstaan.
HOE VERINNEWEER IK EEN HARLEY? Een verhaal van vallen en opstaan. Ik had zelf geen zin om het verhaal van de Oldtimers vanaf het begin te gaan schrijven, want dat heb ik bij een eerder jubileum al een
Nadere informatieParadigma s en principes
DE AMERIKAANSE LITERATUUR OVER SUCCES VAN 1776 NU zo n 75% VAN DE LITERATUUR OVER SUCCES IS DE LAATSTE A HET BELANG VAN STATUS 50 jaar oppervlakkig geworden MAATSCHAPPELIJKE NOODVERBANDEN VOOR ACUTE PROBLEMEN
Nadere informatieeen harpoenier. Dan moeten jullie samen in één bed slapen.
In de herberg Ik heet Ismaël. Mijn geld is bijna op. En ik ben het leven op het land zat. Daarom wil ik gaan varen. Op een walvisvaarder, een schip dat op walvissen jaagt. Want ik ben erg nieuwsgierig
Nadere informatiemet Jezus zelf aan boord van dit zinkende schip. De storm op het meer
- 1 - De storm op het meer Er wordt in de evangeliën 2x over een storm op het meer van Galilea gesproken en we kunnen veel leren, wat Jezus in die storm tot zijn discipelen zei. We gaan eerst naar Marcus
Nadere informatieHet verhaal over LTZ1 der Koninklijke Marine J.M.L.I. Chömpff, Ridder Militaire Willemsorde 4 de Klasse, posthuum
Ik en mijn regering zullen ook thans Onze plicht doen. Doet gij de Uwe.. (Proclamatie van H.M. de Koningin Wilhelmina op 10 mei 1940) Het verhaal over LTZ1 der Koninklijke Marine J.M.L.I. Chömpff, Ridder
Nadere informatieBronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden
Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een museum uit die tijd. Openluchtmuseum
Nadere informatieMariëtte Middelbeek REDDERS LANGS DE KUST VERHALEN UIT DE REDDINGBOOT. Muitgeverij. marmer
redders langs de kust Mariëtte Middelbeek REDDERS LANGS DE KUST VERHALEN UIT DE REDDINGBOOT Muitgeverij marmer Schoolreis Ed Koopman / KNRM Enkhuizen / Donderdagmiddag 15:34 uur DE DRIEËNDERTIG KINDEREN
Nadere informatieNaar de golf van Aden met Duncan Vlaar
Naar de golf van Aden met Duncan Vlaar Begin pagina English page Engelum Geschiedenis Dorpsfoto's Kerkklokken Bewoners Dorpsbelang Verenigingen Jeugdclub De oude doos Woningaanbod Sponsors K.v.Sla Raak
Nadere informatiemet Jezus zelf aan boord van dit zinkende schip. De storm op het meer
- 1 - De storm op het meer Er wordt in de evangeliën 2x over een storm op het meer van Galilea gesproken en we kunnen veel leren, wat Jezus in die storm tot zijn discipelen zei. We gaan eerst naar Marcus
Nadere informatieRotsvast vertrouwen. De voorganger is ds. M.P.D. Barth.
Rotsvast vertrouwen Liturgie van de themazondagdienst kerk en school op zondag 26 januari 2014 in de Oude Kerk om 10.45 uur samen met de Willem van Oranjeschool. De voorganger is ds. M.P.D. Barth. Welkom
Nadere informatieDe redding van Zacheüs Meditatie ds. Gerard Rinsma zondag 30 oktober e zondag na Trinitatis
De redding van Zacheüs Meditatie ds. Gerard Rinsma zondag 30 oktober 2016 22e zondag na Trinitatis Toralezing: Genesis 12:1-8 Evangelielezing: Lucas 19:1-10 OVERWEGING Als je terug komt in het dorp waar
Nadere informatieEr was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken
Koning Juliana Inleiding Koningin Juliana werd geboren op 30 april 1909 in Den Haag. Haar volledige naam is: Koningin Juliana Louise Marie Wilhelmina van Oranje-Nassau. Ze is een dochter Prins van Hendrik
Nadere informatieTussen de palen I E F
Gerard van Gemert Tussen de palen KIEF I E F D E G O ALT J E S D Rotjongens Fietsen we samen? vroeg Joeri. Is goed, antwoordde Daan. Even mijn tas pakken. Oké, zei Joeri. Dan loop ik vast naar de fietsen.
Nadere informatieDIE VIJF DAGEN IN MEI
DIE VIJF DAGEN IN MEI 1940 Op initiatief van Martin Lagestee maakte Lagestee Film BV in samenwerking met acht regionale omroepen en in coproductie met NTR en VPRO vijf documentaires met als onderwerp de
Nadere informatieSpeech tijdens opening tentoonstelling Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945-1950, Bronbeek.
Speech tijdens opening tentoonstelling Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945-1950, Bronbeek. 19 februari 2015 Goedemiddag, Ik ben heel blij met deze tentoonstelling. Als dochter van een oorlogsvrijwilliger
Nadere informatieDaags nadat Momgomery's troepen over de Rijn waren, stak Church.1i de rivier over in een Amerikaanse stormboot,
23g2.. passeerden vanmiddag veel bommenwerpers en jagers in oostelijke richting. Vanavond naar Simonse geweest. Toen ik terug naar huis ging en nog maar juist de poort uit was, hoorde ik opeens iets, alsof
Nadere informatieEdward van de Vendel Toen kwam Sam. Met tekeningen van Philip Hopman
Edward van de Vendel Toen kwam Sam Met tekeningen van Philip Hopman Amsterdam Antwerpen Em. Querido s Uitgeverij bv 2011 1 De hond was er zomaar. Hij stond aan het begin van de oprit, met zijn voorpoten
Nadere informatiePaaswake voor kinderen 31 maart 2018
We luisteren: - Veldhuis & Kemper is het mooi Is het constant een zooi Er is lief Er is leed Er is zuinig of breed Er is kort Er is lang Vrolijk en bang Er is hoop Er is stil Er is zang Er is langzaam
Nadere informatieBinnenkomst in stilte in de donkere kerk. We zingen:
Jaargang 8, nummer 19 Voorganger: ds. Piet Jan Rebel Koor o.l.v. Tanja van Dijk Piano: Myrre van Dijk, David van Dijk Zaterdag 20 april 2019 Paaswake Een nacht vol hoop Binnenkomst in stilte in de donkere
Nadere informatieDrie massagraven voor de Nederlandse kust
Nederlandse kust geschiedenis van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen
Nadere informatieInleiding. Wat is het Vasa schip? Koningshuis Vasa (1523-1654)
Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 2 Inleiding... 3 Wat is het vasa schip?... 3 Koningshuis Vasa (1523-1654)... 3 De bouw van het schip (waarom, wanneer, door wie en hoe)... 4 Waarom, met welk doel?... 4
Nadere informatieEen week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.
Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor
Nadere informatieJohannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,
Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...
Nadere informatieDe eekhoorn kon niet slapen. Hij liep van zijn deur om zijn tafel heen naar zijn kast, bleef daar even staan, aarzelde of hij de kast zou opendoen,
De eekhoorn kon niet slapen. Hij liep van zijn deur om zijn tafel heen naar zijn kast, bleef daar even staan, aarzelde of hij de kast zou opendoen, deed hem niet open, liep langs de andere kant van de
Nadere informatieIMPRESSIE HEMELVAARTTOCHT 2015 (VOYAGER)
IMPRESSIE HEMELVAARTTOCHT 2015 (VOYAGER) Voor de Voyager begon de Hemelvaarttocht 2015 met de afvaart om 13:30 vanuit Lelystad haven met zon, 15 knopen wind en een snelheid over de grond van 6 knopen.
Nadere informatiemirjam prinsen Door de ogen van mijn moeder Oorlogsherinneringen van een Rotterdams meisje
mirjam prinsen Door de ogen van Oorlogsherinneringen van een Rotterdams meisje mijn moeder Kom vanavond met verhalen hoe de oorlog is verdwenen en herhaal ze honderd malen, alle malen zal ik wenen Uit
Nadere informatieGEZIN-SCHOOL-KERKDIENST VAN DE GROENLING op 12 februari 2017 in De Bron
GEZIN-SCHOOL-KERKDIENST VAN DE GROENLING op 12 februari 2017 in De Bron MAAR TOEN HIJ VOELDE HOE HARD HET WAAIDE, WERD HIJ BANG EN BEGON TE ZINKEN. HEER, RED MIJ! Ds. Nelleke Beimers, voorganger Gerrit
Nadere informatieEen Berbers dorp. Mijn zussen en ik mochten van mijn vader naar school. Meestal mochten alleen jongens naar school.
Een Berbers dorp Ik ben geboren en opgegroeid in het noorden van Marokko. In een buitenwijk van de stad Nador. Iedereen kent elkaar en altijd kun je bij de mensen binnenlopen. Als er feest is, viert het
Nadere informatie-23- Geen medelijden
-22- Graniet Hoeveel keer was de vrachtwagen al gestopt? Innocent was de tel kwijtgeraakt. Telkens als de truck halt hield, werden er een paar jongens naar binnen geduwd. Maar nu bleef de deur van de laadruimte
Nadere informatieD Artagnan gaat naar Parijs
D Artagnan gaat naar Parijs Artagnan reed op zijn oude paard, een uitgeputte knol met een trieste blik. Ook al was zijn paard op zijn minst vreemd te noemen en ook al waren de kleren die hij droeg verbleekt,
Nadere informatieUITSPRAAK 4 VAN 2015 VAN HET TUCHTCOLLEGE VOOR DE SCHEEPVAART IN DE ZAAK NR 2015.V4-ARKLOW BEACH
UITSPRAAK 4 VAN 2015 VAN HET TUCHTCOLLEGE VOOR DE SCHEEPVAART IN DE ZAAK NR 2015.V4-ARKLOW BEACH Op het verzoek van: verzoeker de Minister van Infrastructuur en Milieu, te Den Haag, gemachtigde : ing.
Nadere informatieToespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012.
Toespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012. Dames en heren, Op 11 april 1945, begin van de middag, werd Buchenwald door het
Nadere informatieDe hoed van Oom Nacho
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 De hoed van Oom Nacho Oom Nacho woont in een klein dorpje in Mexico. Eigenlijk is het geen echte oom, maar
Nadere informatiePreek 23 sept 2018 ds. Mw. M.W. Gehrels Psalm 139. God kent mij
Preek 23 sept 2018 ds. Mw. M.W. Gehrels Psalm 139 God kent mij Gemeente van onze opgestane Heer Jezus Christus, Een keer reed ik s avonds laat met de auto naar huis, over een lange, vrij donkere weg. En
Nadere informatieTijd van de wereldoorlogen: De tweede wereldoorlog
Tijd van de wereldoorlogen: De tweede wereldoorlog Op de vlucht Trek een lijn naar het goede plaatje. In de winkel is bijna alles op. De groenteman zegt: de mensen kopen veel eten, de mensen vluchten voor
Nadere informatieDe zeereizen van Tristan
De zeereizen van Tristan Van Bretagne naar Cornwall (ontvoerd door Noren) Van Cornwall naar Bretagne (om koning van Bretagne te worden) Van Bretagne naar Cornwall (om koning Mark te helpen) Van Cornwall
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Vluchten voor een glimlach
Boekverslag Nederlands Vluchten voor een glimlach door Peter Vervloed Boekverslag door een scholier 1518 woorden 11 mei 2006 6,3 33 keer beoordeeld Auteur Genre Peter Vervloed Jeugdboek Eerste uitgave
Nadere informatieverdedigers doel hakjes geven panna s maken
Vroeger Ik heb voetbal niet altijd gehaat. Vroeger was ik er gek op. Net als David, mijn tweelingbroer. Dat is niet zo raar. Onze vader is tenslotte een voetballer. En niet zomaar een voetballer! Onze
Nadere informatieDe Franse keizer Napoleon voerde rond 1800 veel oorlogen in Europa. Hij veroverde verschillende gebieden, zoals Nederland en België. Maar Napoleon leed in 1813 een zware nederlaag in Duitsland. Hij trok
Nadere informatieWie kreeg van God de ingeving om de Filistijnen een lesje te leren?
Jonathan verslaat met de hulp van God de Filistijnen. Wie kreeg van God de ingeving om de Filistijnen een lesje te leren? 1 Samuel 14:1, eerste deel 1 Op een dag gebeurde het dat Jonathan, de zoon van
Nadere informatieH utnieuws 4 2014-2015
OBS de Boomhut 31 oktober 2014 H utnieuws 4 2014-2015 Locatie Bernhardlaan 10 6824 LE Arnhem 026-4433102 Locatie Julianalaan 1 6824 KG Arnhem 026-3701183 In dit nummer: Tussenschoolseopvang Tussenschoolseopvang
Nadere informatieToespraak van Tineke Netelenbos, voorzitter van de KVNR, bij de herdenkingsplechtigheid in Egmond aan Zee op 4 mei 2015.
Toespraak van Tineke Netelenbos, voorzitter van de KVNR, bij de herdenkingsplechtigheid in Egmond aan Zee op 4 mei 2015. Dames en heren, Wij gedenken met elkaar in ons land dat het 70 jaar geleden is dat
Nadere informatieNaam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)
Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland
Nadere informatieIntroductie Seinvlaggen
Introductie Seinvlaggen Zeekadetkorps Rotterdam Dienstvak Seiner 30 januari 2011 Zeekadetkorps Rotterdam Introductie Seinvlaggen, Pagina 1 Geschiedenis Seinvlaggen Op zee is het gebruik van vlaggen al
Nadere informatieEen varende stad. Celien maakt overal foto s van. Binnen en buiten. Ze is zo druk aan het fotograferen, dat ze haar verdriet vergeet.
Naar Engeland Celien staart naar de horizon, die nauwelijks te zien is. De lucht en de zee hebben dezelfde grauwe kleur. Ze trekt haar jas dichter om zich heen. De boot is net vertrokken en vaart nog niet
Nadere informatieHij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te
Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen
Nadere informatieTurfgravers worden binnenschippers
Turfgravers worden binnenschippers Aan het eind van de zeventiende eeuw waren Hoogezand-Sappemeer, de Pekela s, Wildervank en Veendam allemaal plaatsen in opkomst. Het veen was grotendeels afgegraven en
Nadere informatieWelkom in de Arke. Voorganger: ds. Tonny Nap
Welkom in de Arke Voorganger: ds. Tonny Nap Welkom en mededelingen Votum en groet allen Door de wereld gaat een woord NLB 802; melodie Hatikva allen vrouwen en meisjes allen mannen en jongens allen allen
Nadere informatieBijbel voor Kinderen presenteert JONA EN DE GROTE VIS
Bijbel voor Kinderen presenteert JONA EN DE GROTE VIS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Jonathan Hay Aangepast door: Mary-Anne S. Vertaald door: Erna van Barneveld Geproduceerd door: Bible
Nadere informatieVerhalen uit het. Midden-Oosten. naverteld door Sandra van der Stege
Verhalen uit het Midden-Oosten naverteld door Sandra van der Stege Moeilijke woorden staan schuin. Ze worden uitgelegd in de woordenlijst op pagina 63. Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Inhoud
Nadere informatieOp weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 3 Op weg met Jezus. H. Theobaldusparochie, Overloon
Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 3 Op weg met Jezus Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 3 blz. 1 Hieronder zie je een lammetje dat op zoek
Nadere informatieZijn woorden waren nog niet koud of ik zag inderdaad een klein voorwerp naar beneden tuimelen. Het leek vanaf de veranda op een krekel die uit de
# 3001! et was bijna avond. De zon stond laag, maar het was nog heet. Ik zag in de verte het strand al liggen. Het eiland waar ik zo graag terugkwam. Mijn thuis. Wanneer kom je weer eens langs, OO9? had
Nadere informatiePreek over Marcus 4,35-41 (Themadienst CNS/Avondmaalsviering): Groot en geweldig is Hij.
Preek over Marcus 4,35-41 (Themadienst CNS/Avondmaalsviering): Groot en geweldig is Hij. Voorzang: Psalm 150 Votum en Groet Zingen: Opwekking 671 (U schiep zon, maan en sterrenpracht ) Praatje met de kinderen
Nadere informatieBart Moeyaert. Blote handen
Bart Moeyaert Blote handen Amsterdam Antwerpen Em. Querido s Kinderboeken Uitgeverij 2015 We holden door drie weitjes waar we nooit eerder geweest waren. Het ging bergaf. We holden harder dan we konden.
Nadere informatieGijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden
Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden
Nadere informatie7,5. Boekverslag door een scholier 2788 woorden 1 juli keer beoordeeld. Roman, Fantasy & SF Eerste uitgave 1957
Boekverslag door een scholier 2788 woorden 1 juli 2002 7,5 185 keer beoordeeld Auteur Genre Nevil Shute Roman, Fantasy & SF Eerste uitgave 1957 Vak Engels Peter is een Australische Luitenant-Commandant.
Nadere informatieToespraak bij de jaarlijkse 4 mei herdenking bij de Erelijst voor Gevallenen Door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib
Toespraak bij de jaarlijkse 4 mei herdenking bij de Erelijst voor Gevallenen Door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib Het is Kerstmis, 1938. De 28-jarige Brits-Joodse effectenhandelaar, Sir
Nadere informatieToespraak 14 mei 2016 Stichting Artilleriemonument Dubbeldam Uitgesproken door de heer drs. A.A.M. Brok, burgemeester van Dordrecht
Toespraak 14 mei 2016 Stichting Artilleriemonument Dubbeldam Uitgesproken door de heer drs. A.A.M. Brok, burgemeester van Dordrecht De burgemeester kan in zijn toespraak afwijken van deze tekst. Geachte
Nadere informatieBatseba en vier vrouwen gered
Batseba en vier vrouwen gered Meer dan 43 jaar geleden sloeg het schip van Capital Radio, de MV King David, van haar ankers en liep op het strand ter hoogte van Noordwijk. Een reddingsactie werd ingezet
Nadere informatieTitanic. Inleiding. Hoofdstuk 1 de bouw
Titanic Inleiding Ik hou mijn spreekbeurt over de Titanic, omdat ik er veel over kon vinden. Ik heb de informatie uit boeken en van internet. Ik heb ook de film gezien en daar laat ik straks ook een stukje
Nadere informatieII MAART. te brengen. Maar vandaag wilde ik per se de deur uit, dus ging ik naar de fontein om rond te hangen met Cornelius en Flavia.
I MAART Ik ben zo moe dat ik nauwelijks mijn hand kan optillen om dit te schrijven. Ik werd bij zonsopgang wakker gemaakt voor gevechtstraining en die ging de hele dag door. Het is een beetje mijn eigen
Nadere informatieDie week hoort hij van zijn moeder dat hij, zijn zus en zijn moeder terug gaan naar Berlijn, omdat het daar veiliger is.
6,7 Boekverslag door Bram 1067 woorden 19 keer beoordeeld 22 november 2014 Auteur John Boyne Genre Oorlogsroman Eerste uitgave 2006 Vak Nederlands Methode Nieuw Nederlands Zakelijke gegevens Titel: De
Nadere informatieReisverslag Helgoland
Reisverslag Helgoland Op donderdagochtend om 4 uur ben ik met een goede vriend vertrokken naar Bremerhaven in Duitsland waar we om half tien de boot moesten hebben naar Helgoland. Doordat we door de Duitse
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Het verborgen dorp door Ron Langenus
Boekverslag Nederlands Het verborgen dorp door Ron Langenus Boekverslag door een scholier 1775 woorden 21 september 2004 7 206 keer beoordeeld Auteur Genre Ron Langenus Jeugdboek Eerste uitgave 1999 Vak
Nadere informatieDouwe Jongens, Douwe
Douwe Jongens, Douwe n. Douwe, jongens, douwen! Ja, reken dat er aan boord van de grote zeilschepen hard gewerkt moest worden! In dit lied klaagt de bemanning over het zware leven op zee. Zeelui mochten
Nadere informatieDe Sneeuwmachine Module Dans Groep 7-8
De Sneeuwmachine Module Dans Groep 7-8 Teksten: Stella van Lieshout Illustraties: Tjarko van der Pol ABC Cultuur is een initiatief van het Centrum voor de Kunsten Beverwijk www.abccultuur.nl De Sneeuwmachine
Nadere informatieBijbel voor Kinderen. presenteert JONA EN DE GROTE VIS
Bijbel voor Kinderen presenteert JONA EN DE GROTE VIS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Jonathan Hay Aangepast door: Mary-Anne S. Vertaald door: Erna van Barneveld Geproduceerd door: Bible
Nadere informatie"Kun je nog zingen, zing dan mee"
"Kun je nog zingen, zing dan mee" Kun je nog zingen, zing dan mee! Dit was de titel van een periodiek verschijnend boekje met allerlei teksten van recente Nederlandse liedjes. Het was in de periode na
Nadere informatieDe oneerlijke vriend dat eerlijkheid het langst duurt.
Inhoud De oneerlijke vriend...3 De geluksteen...5 Het gevonden geld van een geheim...13 Waarom de zee zout is zee...17 Het zingende botje...21 7 euro...25 Wat is jou pak melk?...29 Het zal je overkomen....35
Nadere informatieZingen: Op Toonhoogte 444 k stel mijn vertrouwen. Zingen: Op Toonhoogte God wijst mij een weg. Christian zingt
Welkom Zingen: Op Toonhoogte 444 k stel mijn vertrouwen Votum en groet Zingen: Op Toonhoogte 148 - God wijst mij een weg Gebed Schriftlezing: Mattheüs 14: 22-33 Zingen: Op Toonhoogte 193 - 'k ben een schip
Nadere informatieOveral in ons land is water. Het water
Het verdwenen eiland Schokland Overal in ons land is water. Het water van de zee klotst tegen de kust. Rivierwater stroomt over de grenzen het land binnen. Soms is er een stukje land dat aan alle kanten
Nadere informatieTommie, Dik en Esmeralda
Tommie, Dik en Esmeralda Een tijd gelden woonden twee meisjes genaamd Marieke en Ineke met hun vader en moeder op een boerderij in Afrika. Er was geen televisie, er was geen school, er was geen bibliotheek
Nadere informatieARC Roei-instructeur/Coach Workshop. Veiligheid
ARC Roei-instructeur/Coach Workshop Veiligheid VEILIG ROEIEN: WAT IEDEREEN MOET WETEN Saurus-acht verdwijnt bij storm in de golven Eigenlijk gold er een vaarverbod. Maar een Saurus-acht besloot toch de
Nadere informatieDe trein van het leven
De trein van het leven Eerste druk, december 2009 2009 Hans Cieremans isbn: 978-90-484-0933-4 nur: 306 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
Nadere informatieWelke opdracht kreeg Jona van God?
Jona krijgt van God een opdracht. Welke opdracht kreeg Jona van God? Jona 1:1-2 1 Het woord van de HEERE kwam tot Jona, de zoon van Amitthai: 2 Sta op, ga naar de grote stad Ninevé en predik tegen haar,
Nadere informatieToen ik nog een klein manneke was keek ik enorm op naar onze helden op de fiets.
Verslag van Ruud van de wielerwedstijd in Meer op 13 oktober 2012. Toen ik nog een klein manneke was keek ik enorm op naar onze helden op de fiets. Als wielertoerist droomde ik er van om in een team mee
Nadere informatieKringgesprek. Lezen uit de bijbel Psalm 107: 23-32
Les 1 vakantie Lezen uit de bijbel Psalm 107: 23-32 Dit gaat over gevaren op zee. Sommige mensen daalden af naar zee, gingen scheep varend over het wijde water, ze zagen de daden van de H E E R, zijn wonderen
Nadere informatieOeds Westerhof, omgebracht in Nederlands-Indië.
Oeds Westerhof, omgebracht in Nederlands-Indië. Deze jongeman in een mooi pak, liet een foto maken voor zijn vertrek naar Nederlands-Indië. Hij heette Oeds Westerhof. Zijn ouders kwamen uit Friesland,
Nadere informatieUITSPRAAK VAN HET TUCHTCOLLEGE VOOR DE SCHEEPVAART VAN 4 JULI 2018 (NR. 7 VAN 2018) IN DE ZAAK 2018.V3-RUYTER
UITSPRAAK VAN HET TUCHTCOLLEGE VOOR DE SCHEEPVAART VAN 4 JULI 2018 (NR. 7 VAN 2018) IN DE ZAAK 2018.V3-RUYTER Op het verzoek van: de Minister van Infrastructuur en Milieu, thans Infrastructuur en Waterstaat,
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Wolf waakt in de nacht door Jan Postma
Boekverslag Nederlands Wolf waakt in de nacht door Jan Postma Boekverslag door een scholier 1369 woorden 11 november 2004 5,4 30 keer beoordeeld Auteur Genre Jan Postma Jeugdboek Eerste uitgave 2000 Vak
Nadere informatie't gummybeertje le journal D' Hoge School redactie: Tom & Senne 24-10-08 jaargang 3 nr. 7 http://zevensprong.org frankieweyns@hotmail.
't gummybeertje le journal D' Hoge School redactie: Tom & Senne 24-10-08 jaargang 3 nr. 7 http://zevensprong.org frankieweyns@hotmail.com Het aapje en de sleutels Er was eens een man en die had de sleutels
Nadere informatieWat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)
Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)
Nadere informatieStemmen van nerinnering uit Beth Shalom
Wat houdt Joden bijeen? Die vraag proberen bewoners van het zorgcentrum Beth Shalom te beantwoorden in het boelc SOplus Joden. Een voorpublicatie. In de Amsterdamse wijk Buitenveldert staat Beth Shalom,
Nadere informatieDE ZENDINGSREIZEN VAN PAULUS
Bijbel voor Kinderen presenteert DE ZENDINGSREIZEN VAN PAULUS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Janie Forest Vertaald door: Importantia Publishing Aangepast door: Ruth Klassen Verhaal 59
Nadere informatieROBIN HOOD EN ZIJN VROLIJKE VRIENDEN
ROBIN HOOD EN ZIJN VROLIJKE VRIENDEN ond het einde van de twaalfde eeuw regeerde de goede koning Richard Leeuwenhart over Engeland. Toen hij koning werd, was de schatkist leeg en waren de knagers arm en
Nadere informatieJezus blijft altijd bij ons
Eerste Communieproject 46 Jezus blijft altijd bij ons Jezus staat op uit het graf Jezus is dood. In les 7 heb je gezien dat Jezus wordt vermoord. De vrienden van Jezus zijn bedroefd. Ze leggen Hem in een
Nadere informatieToespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie
Nadere informatie