Schoolwerkplan Schoolcultuur

Transcriptie

1 Schoolwerkplan Schoolcultuur Medisch Pedagogisch Instituut De Dageraad Tapstraat Kortessem tel: 011/ (12) fax: 011/ gemeenschapsonderwijs.be SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 1 van 9

2 Inleiding Binnen het schoolwerkplan (S.W.P.) neemt het document schoolcultuur een voorname plaats in. De tekst bouwt verder op een vorige versie, welke werd opgenomen in bijlage van het schoolwerkplan 1. Het weerspiegelt het typische karakter van onze instelling. De verdere realisatie van het S.W.P. is een continu proces dat bijgestuurd moet worden, vermits ook de school voortdurend in beweging is. Het is vanzelfsprekend dat niet elk onderdeel tegelijkertijd ontwikkeld en aangepast kan worden. De uitwerking van het S.W.P. getuigt van een vlotte, dynamische samenwerking en een duidelijke betrokkenheid van het ganse team. Elk personeelslid draagt op zijn manier bij tot de vormgeving ervan. Tenslotte zijn zij het, die het S.W.P. wezenlijk maken en concretiseren. Het S.W.P. omschrijft de complexe organisatie van onze instelling en is een lijvig document dat uit verschillende onderdelen bestaat. Elk deel fungeert niet als afzonderlijk geheel, maar belicht een aspect van een relationeel netwerk. 1 Cfr. Deel 9 van het S.W.P.: Bijlage. SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 2 van 9

3 Voorstelling van de instelling Het Medisch Pedagogisch Instituut De Dageraad te Kortessem is een unieke instelling voor Zuid- en Midden-Limburg. Al meer dan dertig jaar biedt de school kwaliteitsonderwijs zowel voor kinderen met een lichte en matige mentale handicap als voor kinderen met leerstoornissen. 2 Voor kinderen met een matige mentale handicap wordt onderwijs georganiseerd op kleuterniveau (2,5 jaar tot 6 jaar met eventueel 1 of 2 jaar verlenging 3 ) en op lager niveau (6 tot 13 jaar met eventueel 1 of 2 jaar verlenging) Kinderen met een lichte mentale handicap en kinderen met leerstoornissen kunnen op onze school terecht vanaf 6 tot 13 jaar met eventueel verlenging van 1of 2 jaar. Het internaat van het M.P.I. De Dageraad tracht - door het bieden van in de eerste plaats geborgenheid en begrip - jongens en meisjes van 2,5 tot 21 jaar een vervangend thuis -gevoel te bezorgen. Het M.P.I. De Dageraad heeft als opgave het opvoeden, vormen en onderwijzen van jongens en meisjes van 2,5 tot 13 of 15 jaar. Deze begeleiding zal gebeuren binnen het pedagogisch project van het Gemeenschapsonderwijs met zijn eigen visie waarvan de grote krachtlijnen zijn aangegeven in de nota Pedagogisch project van het Gemeenschapsonderwijs. 4 2 In het schooljaar is de 'Schakelschool te Kuringen opgericht Gedurende meer dan 10 jaar werden in deze wijkafdeling van de Dageraad voornamelijk kinderen met leerstoornissen opgevangen. Met ingang van 01/09/2001 werd de 'Schakelschool' als autonome school geprogrammeerd voor leerlingen van de onderwijsvormen type 1 en 8. 3 Decreet basisonderwijs dd , hoofdstuk III en IV. 4 Cfr. Kaderblad-Afl. 40 September 94 blz Cfr. Deel 1 van het S.W.P.: De schoolcultuur. SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 3 van 9

4 Identiteit van onze school vanuit een opvoedingsvisie De schoolcultuur Het M.P.I. De Dageraad is: Een onderwijsinstituut dat zijn leerlingen kennis en leerinhouden bijbrengt die basiscomponenten zijn van de maatschappij. Een vormingsinstituut dat er naar streeft jongens en meisjes uit te rusten met basisculturele en andere vaardigheden, algemene oplossingsmethoden, attitudes en sociaal-emotionele vaardigheden. Bij de keuze van leerinhouden en leervaardigheden zullen we ons steeds laten leiden door de reflectie op later, waar zal het kind terechtkomen, en wat zal het dan nodig hebben? Een opvoedingsinstituut dat begeleidt zodat zij met hun kennis en vaardigheden later hun bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij, maar ook vat kunnen hebben op hun plaats in de maatschappij. Steeds is er de ruimere dimensie waarbij we gericht zijn op de begeleiding van jongens en meisjes in hun eigen ontwikkeling naar een eigen volwassenheid in de maatschappij na de schooltijd. Een leerinstituut dat streeft naar blijvende gedragsveranderingen van de opvoedeling. Een instelling die jongens en meisjes op een eigen manier wil leren leren. SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 4 van 9

5 Wat zijn de krachtlijnen van onze schoolcultuur? Opvoeden beschouwen we als een dynamisch, continu proces in wederzijdse wisselwerking tussen mensen. Het opvoeden kan zich slechts afspelen in relatie tussen mensen: in een dialoog. We gaan uit van de opvoedingsvraag van de kinderen. De opvoedeling is met zijn mogelijkheden, welke die ook zijn, een volwaardige partner in het proces dat zich afspeelt tussen de opvoedeling en de opvoeder. Individuele verschillen tussen kinderen zullen niet beschouwd worden als tekorten maar als gewettigde kenmerken van kinderen. Elk kind is anders. Dit betekent dat we onze opvoedingsdoelen in tijd en kwaliteit zullen differentiëren. Oorzaken van falen zullen niet steeds en automatisch in leerlingen liggen, ook de opvoeder en de school kunnen zich kwetsbaar opstellen en zich in vraag stellen. We hebben geen kant en klaar doe-het-zelf-pakket dat altijd werkt. We blijven steeds aan de weg timmeren samen met anderen: leerlingen, personeel, adviseurs, begeleidingsdiensten, enz. Opvoeden zien als een proces waarin het relationele aspect met anderen belangrijk is, betekent dat we veel belang hechten aan de cultuur en sfeer in onze school. Een kind moet zich thuis voelen, een kind moet gelukkig zijn in onze school, een kind moet graag naar onze school komen, een kind moet zich volwaardig en gerespecteerd voelen in onze school (gevoel van eigenwaarde), een kind moet vertrouwen hebben in de school, een kind mag niet gepest worden op school,... Dit alles heeft gevolgen voor onze contacten met de wereld rondom onze school en onze ouders. Wat voor de kinderen geldt, geldt ook voor de ouders en het personeel. Voor wat betreft de ouders is het essentieel dat zij vertrouwen hebben en geloven in onze school. Het spreekt vanzelf dat de persoonlijke gegevens van het kind en de familie als vertrouwelijke informatie beschouwd wordt en dat de persoonlijke levenssfeer van het gezin gerespecteerd blijft. SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 5 van 9

6 Als belangrijke waarden en normen, die verankerd zijn in het P.P.G.O. en die mede onze schoolcultuur bepalen stellen we voorop: pluralistische school; het eerbiedigen van filosofische, ideologische en godsdienstige opvattingen van kinderen en ouders intercultureel onderwijs, verdraagzame school, gelijkwaardigheid open school humanistische school: respect voor anderen; idee, bezit, mens, kind,... kwaliteiten van de relaties: openheid, eerlijkheid, authenticiteit,... Willen wij onze leerlingen bepaalde normen en waarden meegeven dan dienen deze in ons dagelijks handelen tot uiting te komen en steeds bespreekbaar zijn. We zien de mens als één geheel bij wie het gedrag tot stand komt op basis van verschillende persoonlijkheidscomponenten. Onze opvoeding wenst een harmonische en totale ontwikkeling na te streven. de cognitieve ontwikkeling: alles wat te maken heeft met het verwerven, verwerken van kennis en informatie. de psycho-sensomotorische ontwikkeling: alles wat te maken heeft met ons bewegen in de ruimte en tijd. de emotionele en motivationele ontwikkeling: gevoels- en wilsleven, emoties, behoeften, noden. de socialisatie- ontwikkeling : zelfredzaamheid, attitudes, Al deze aspecten van de persoonlijkheidsontwikkeling zijn evenwaardig en dienen zeker bij onze leerlingen tegelijkertijd aangesproken en ontwikkeld te worden. Dit heeft tot gevolg dat we leerlingen niet alleen uitrusten met kennis en leerinhouden maar evenzeer met vaardigheden zoals muzisch-creatieve vaardigheden, motorische vaardigheden, met sociale vaardigheden, met attituden, met waarden en normen. Meer concreet betekent dit dat we naast taal en rekenen evenzeer aandacht zullen hebben voor: bewegen, sport en spel en vrije tijd - alternatieven en andere ontspanningsactiviteiten voor later muzisch-creatieve expressie: door middel van taal, drama, beelden, beweging, muziek,... communicatie, mondelinge taalvaardigheid intercultureel samenleven, het kennismaken met diverse culturen omgaan met anderen in functie van werk, partner, kinderen, vrije tijd,... omgaan met conflicten, emoties, gevoelens, pestgedrag,... SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 6 van 9

7 We zien opvoeden als een continu proces m.a.w. de ontwikkeling van een kind in zijn leren en rijpen verloopt continu, zij het elk kind in zijn eigen tempo. Dit veronderstelt differentiatie en individualisatie. Immers een bepaald leerproces kan slechts met succes worden volbracht als voorliggende leer- en rijpingsprocessen zijn doorlopen en beheerst. Dit gegeven is van groot belang voor het Bu.O. Daar het principe onze pedagogisch-didactische werking voor een groot stuk bepaalt. Dit betekent dat we afstappen van een leerstof-jaarklassensysteem waar een bepaalde leerstof gekoppeld is aan een studiejaar en een leerling met een bepaalde leeftijd. Onze begeleiding zal vertrekken vanuit het individuele kind zelf dat daar is met: zijn mentale mogelijkheden zijn eventuele gedragsproblemen zijn weerbaarheid zijn niveau schoolse vorderingen zijn schoolverleden zijn socio-culturele achtergrond zijn leeftijd... Gemeenschappelijke einddoelen vooropstellen voor al onze kinderen is dus niet zinvol. Rekening houdend met hun eigenheid en verscheidenheid zullen specifieke ontwikkelingsdoelen geformuleerd en gehanteerd worden. De geselecteerde ontwikkelingsdoelen trachten wij met de grootst mogelijke inspanning na te streven. Ieder kind krijgt verantwoorde ontwikkelingskansen ongeacht zijn afkomst en zijn huidskleur. Wanneer een kind met zijn specifieke problemen nood heeft aan andere professionele begeleiding, zullen we beroep doen op externe instanties of wordt het kind doorverwezen naar meer aangepaste instellingen. Bij het verwerven van kennis, vaardigheden, attitudes,... zal niet alleen het accent gelegd worden op resultaten en prestaties. De nadruk zal liggen op de onderliggende verworvenheden. Handelingsstructuren op basis waarvan de kinderen een prestatie kunnen leveren nl. streven naar (blijvende) gedragsverandering: leren leren. SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 7 van 9

8 Uit deze principes straalt het dynamisch karakter van onze school en dit veronderstelt inzet en engagement van al diegene die direct betrokken zijn met onze instelling. Het Bu.O. wordt gekenmerkt door nauwe interne samenwerkingsverbanden. De begeleiding van elk kind wordt ontwikkeld en gedragen door een multidisciplinair team. De mogelijkheid en bereidheid tot overleg spelen hierbij een zeer belangrijke rol. Wezenlijk is dat men voortdurend streeft naar een verantwoorde keuze omtrent het handelen. Wij werken aan vernieuwingen en zijn continu op zoek naar elementen die ons denken en handelen optimaliseren. Opleiding, begeleiding, nascholing en ervaring staan centraal. Vanuit een streven naar integratie van kinderen zoeken wij nauwe samenwerkingsverbanden tussen Bu.O. en Ba.O. Centraal in onze samenwerking staat de begeleiding van de leerkracht. Wij zijn bereid onze kennis en ervaring door te spelen aan collega s, vermits dit het onderwijs, de vorming en de opvoeding ten goede komt. Wij bieden hun onder meer de mogelijkheid om informatie uit te wisselen, om deel te nemen aan klassenactiviteiten of om klassenraden bij te wonen. In het kader van geïntegreerd onderwijs (GON) wordt er eveneens belang gehecht aan de begeleiding van leerlingen met als doel het onderwijsaanbod van de gewone school te verruimen. Een fundamenteel aspect in onze werking zijn de contacten met de ouders. Ouders zijn sowieso ook voortdurend met opvoeding bezig. In onderling overleg kunnen bepaalde opvoedingstaken gedeeld worden. Op deze manier kunnen ouders het leer- en opvoedingsproces ondersteunen. Dit houdt in dat zij weet hebben van wat er in de school leeft. Wij trachten een positief klimaat te scheppen waarin samenwerking kan plaatsvinden. Via huisbezoeken, contact- en kijkmomenten in de school, interculturele ontmoetingen, deelname aan schoolse projectweken, informatiedagen, nascholingscursussen, e.d. bieden wij hen de gelegenheid om zich te engageren. Zo kan er op een constructieve wijze begrip en samenwerking ontstaan. SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 8 van 9

9 Wij zien onze school als een gelukkige pestvrije optimistische open menselijke relationele realistische pluralistische goede en juiste school SWP Schoolcultuur januari 2002 pagina 9 van 9