Toerisme, kunst en streetart: welke kansen liggen daar?

Transcriptie

1 Toerisme, kunst en streetart: welke kansen liggen daar? Welke mogelijkheden hebben gemeenten om hiermee aan de slag te gaan? Veel gemeenten realiseren zich dat kunst in de openbare ruimte het leefklimaat van de bewoners aantrekkelijker maakt en dat de omgeving daarmee ook interessanter wordt voor toeristen. Sommige gemeenten steken hier actief op in en benutten de openbare kunstvormen op actieve wijze. Door Margaret Ann McDonald, TNR Advies Hier volgen enkele manieren om actief aan de slag te gaan, om zodoende de kunst en de streetart in de omgeving beter toegankelijk te maken. 1. Begin met een inventarisatie van de kunstuitingen in de gemeente. Je moet eerst weten wat je hebt voordat je er wat mee kunt. Betrek de lokale bevolking hier uitvoerig bij. Zorg meteen voor een onderhoudsplan. 2. Overleg met de VVV of bijvoorbeeld met de lokale organisatie van kunstenaars over het maken van een kunstroute. Bezoekers weten de lokale rijkdommen anders niet te vinden! Leg deze vast in een folder, boekje, app of maak de kunstwerken toegankelijk via augmented reality. 3. Kombineer de route met een bijzonder weekend en organiseer diverse activiteiten rond dit weekend, zoals bijvoorbeeld op 24 en 25 september in Leiden. Het is tevens een mooi voorbeeld van seizoen verleningen: aantrekkelijke evenementen buiten het hoogseizoen. 4. Ook voor poezie-uitingen in de openbare ruimte geldt, dat voor de bezoeker expliciet ontsloten moeten worden. Hiervoor is het handig om aan te sluiten bij een landelijk netwerk, zoals bijvoorbeeld de site 1

2 5. Zorg ervoor dat de route wordt opgenomen op de lokale en regionale promotionele website en bied de rondleidingen met een gespecialiseerde gids aan, die er een werkelijke beleving van weet te maken. Vergeet hierbij uiteraard de Sociale Media niet. 6. Neem de kunstroute op in de promotionele uitingen over de gemeente. 7. Stel de raad voor om de 1% regeling weer tot uitvoering te brengen. Bij grote investeringen wordt 1% van het totaal budget besteed aan een kunstwerk dat past bij de nieuwe ontwikkelingen. Tot zover de meer traditionele manieren om kunst, al dan niet in de openbare ruimte, meer toegankelijk te maken. Streetart is een ontwikkeling die in de jaren 70 opkwam en geheel nieuwe uitdagingen en kansen biedt. Street Art Volgens Wikipedia is Street Art een kunstvorm gerelateerd aan de graffitibeweging. Onder Street Art vallen diverse illegaal of legaal aangebrachte kunstuitingen aan de openbare weg die niet onder de pure graffiti vallen en die evenmin tot de officiële kunst behoren. Peter Ernst Coolen stelt zelfs: Street art is sinds jaar en dag niet meer weg te denken uit ons straatbeeld. Street art wordt door kunstcritici wereldwijd beschouwd als de meest relevante kunststroming van dit moment, maar doordat deze kunstvorm vooral op straat wordt gemaakt, is het ook vergankelijk. 8. Voorkom ongewenste graffiti door het laten aanbrengen van graffiti-achtige decoraties op deze locaties zoals tunnels en lange grijze muren. Graffiti-makers respecteren het werk van anderen. In combinatie met opvallende iconen van de stad zoals hiernaast in Doesburg, waar de Linies in de graffiti verschijnen, ontstaat op een minder interessante locatie, een synergie tussen kunst en toerisme. 2

3 9. Tentoonstelling Banksy in Amsterdam Banksy is een anonieme Engelse graffiti kunstenaar, een politieke activist en filmmaker, waarvan de identiteit officieel niet bekend is. Er wordt gezegd dat hij anoniem blijft om dat het maken van graffiti een strafbaar feit is. Op basis van het onderzoek van de Mail on Sunday in 2008 wordt verondersteld dat het om Robin Gunningham gaat. Zijn werk kenmerkt zich door zijn zwarte humor en het gebruik van stencils, zoals bijvoorbeeld bij deze serie van chimpansees. Hij is maatschappij kritisch maar brengt zijn boodschap altijd op verrassende en humoristische wijze. Zijn film Exit Through the Gift Shop werd in 2010 genomineerd voor een Oskar in de Beste Documentaire categorie. Tot 8 januari 2017 waren de werken van de wereldberoemde Banksy in de Beurs van Berlage te zien. Tot en met 30 augustus is zijn werk te bewonderen in het Modern Contemporary (Moco) Museum in Amsterdam. 10. Kunstenfestival in Oostende In 2016 leverde de samenwerking tussen internationale en internationale kunstenaars meer dan 20 gigantische muurschilderingen op. Op 8 en 9 april 2017 gaat de volgende editie van The Crystal Ship van start. Het bestaande kunstparcours in de stad zal worden aangevuld met nieuwe werken. Voor euro per persoon kan een 2 uur durende wandeling door de stad gevolgd worden. Voorafgaand aan de opening waren van 5 tot en met 7 april de artiesten te bewonderd terwijl zij aan het werk zijn. Voor de liefhebbers is er een app beschikbaar. Oostende claimt daarmee het grootste Public Art Festival in Europa te hebben. 3

4 11. Streetart Museum Amsterdam Met ingang van 2018 krijgt Amsterdam er een nieuw museum bij: het Streetart Museum Amsterdam. Het is gevestigd in de voormalige Lasloods op de NDSM werf, dat op zich ook een Rijksmonument is. Het museum oppervlakte van 7.000m2 is twee keer groter dan de Turbinehal van Tate Modern in Londen. Opvallend is het formaat van de werken die er te zien zullen zijn. Werken van vijf meter breed en twaalf meter hoog behoren tot de collectie, die overigens specifiek voor het museum worden vervaardigd. Op de gevel van het museum is een gigantisch portret van Anne Frank aangebracht door Eduardo Kobra uit Brazilië. Ook in Amsterdam zijn tours te boeken via en kosten 15 euro per persoon. En daarmee komt de focus op het werk weer binnen te liggen, in plaats van buiten op straat 12. Striproute door Brussel Sinds 1993 laat de Stad Brussel stripmuren aanbrengen in de stad. In combinatie met het Stripmuseum, dat jaarlijks bezoekers trekt, vormen de hoofdrolspelers uit de stripverhalen belangrijke publiekstrekkers voor de Belgische hoofdstad. Naast de algemene Stripwandeling, kan de bezoeker de Kuifje-wandeling en de Nerowandeling boeken. Dat België erg gesteld is op het stripverhaal in het algemeen, blijkt wel uit de jaarlijkse uitgave van de strippostzegels. Met meer dan 700 auteurs van stripverhalen maakt het stripverhaal onderdeel uit van de realiteit en de verbeelding van de bevolking. In België wordt het stripverhaal ook wel de Negende Kunst genoemd. 4

5 De route is makkelijk toegankelijk en volledig geïntegreerd via de site en makkelijk te downloaden op de smart Phone of computer. 13. Street Art Paris, Deze organisatie maakt gebruik van alle graffiti die door de jaren heen door artiesten op de muren in Parijs zijn aangebracht. De rondleider is een volslagen autistische persoon, die de groep meerdere keren volledig op het verkeerde been zet en uitgebreid de discussie aangaat over kunst, Parijs en wereldpolitiek. Naast het handig inspelen op testimonials van bezoekers via filmpjes op de site, het gebruik van gezellige muziekjes en interessant fotomateriaal, is Streetartparis een samenwerking aangegaan met Airbenb. Dit betekent dat iedereen, die een Airbenb in Parijs zoek, deze wandeling als suggestie krijgt aangeboden. En zo spelen beide organisaties in op een hedendaagse trend: geld verdienen met een product waarvan je het eigendom niet bezit! Concluderend kan gesteld worden dat: Kunst en hedendaagse uitingen van kunst een (hulp)motor kunnen zijn voor het aantrekken van bezoekers naar een stad, mits het geheel wordt geïntegreerd in een groter geheel, waarbij een bijzondere beleving wordt gecreëerd. Een goede vermarkting, liefst in combinatie met bestaande netwerken, levert per definitie een grotere meerwaarde op dan een opzichzelfstaand initiatief. Kijk met andere ogen naar de bestaande kunst in de openbare ruimte: wellicht zijn er meer mogelijkheden dan je in eerste instantie denkt. De voorbeelden hierboven laten zien dat er door slim verbinden veel mogelijk is. Vragen over een concrete aanpak? Bel gerust met Margaret Ann McDonald, TNR Advies,