Minder invloed van het Gasgebouw op de schadeafhandeling: Pleidooi voor een Schadefonds
|
|
|
- Fien Michiels
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Minder invloed van het Gasgebouw op de schadeafhandeling: Pleidooi voor een Schadefonds Een toekomst zonder de NAM? Conferentie over het aanpassen van het Gasgebouw en het tot 0 afbouwen van de gaswinning Groningen, 7 januari 2017 prof. mr. Herman E. Bröring h.e.broring@rug.nl 1
2 Rechtmatigheid Transparantie Verantwoordelijkheid Efficiëntie Governance-principes Deze criteria zijn van een verschillende orde! Je kunt het hebben over meer of minder transparant, efficiënt of verantwoordelijk, maar niet over een beetje de wet in acht nemen! Publiekrecht: legaliteit Privaatrecht: autonomie Mijnbouwschade: privaatrecht Maar wel gelding van BW, Mbw 2
3 Onvoldoende transparantie Wie is bevoegd, welke procedures en welke normen? Governance ; publiek-private samenwerking Privaatrecht NAM / CVW; cie bijzondere situaties; onafh raadsman Bestuursrecht EZ, Sodm, Tcbb; provincie, gemeente, waterschap NCG: ambtenaar EZ 1e knelpunt: overheidstaken èn privaatrechtelijke adviestaken 2e knelpunt: geen bevoegdheden die dekken wat NCG feitelijk doet 3
4 Overheid (EZ, SodM, Tcbb) boven de partijen vergunning (concessie) instemmingsbesluit gaswinning Bestuursrechter RvS NCG Onafh raadsman Best. Stuurgroep Maatsch Stuurgroep Gasberaad, GBB instemmingsbesluit gaswinning -onr: schadeverg -recht: nadeelcomp coulancecompensatie onrechtmatig toezicht WTS Bestuursrechter RvS Waarborgfonds NAM CVW onrechtmatige daad, bw burgerlijke rechter preventie, mbw Burgers 4
5 5
6 Gelding van het recht 6:177 BW, risicoaansprakelijkheid Exploitant: NAM, EBN 6:184; incl kosten redelijke maatregelen ter voorkoming of beperking van schade 33 Mbw, preventieplicht Vergunninghouder: NAM neemt alle maatregelen die redelijkerwijs van hem gevergd kunnen worden om te voorkomen dat als gevolg van de met gebruikmaking van de vergunning verrichte activiteiten: [ ] b. schade door bodembeweging wordt veroorzaakt, c. de veiligheid wordt geschaad [ ] 6
7 Gelding van het recht Dwz dat welke oplossing ook wordt gekozen, de bewoners nooit minder mogen krijgen dan waar ze volgens het BW en de Mbw recht op hebben! Overheidsregie mag dat niet negatief beïnvloeden! Schadeafhandeling is juridische en geen politieke en bestuurlijke kwestie 7
8 Het (democratisch) afgesproken wettelijke model Aansprakelijkstelling NAM (en EBN) ogv 6:177 BW (en 33 Mbw) Mogelijkheid van minnelijke schikking Mogelijkheid van civiele procedure Het knelpunt van geen reële toegang tot de rechter (6, 13 EVRM) Ongelijke partijen: one shotters en repeat player Proceskosten en -risico Oplossingen In burgerlijk procesrecht elementen van bestuursprocesrecht Fonds proefprocessen; rechtshulp en expertise (Van Tongeren) 8
9 NAM (en EBN) op afstand 6:177 BW (33 Mbw): NAM nooit buiten spel Immers privaatrechtelijke aansprakelijkheid Autonomie: NAM kan vrijwillig instemmen met andere vorm van schadeafhandeling (overeenkomst) Dit kan anders mbv een wet (dwang) als grondslag voor andere vorm van schadeafhandeling Idem tav EBN! Nooit minder dan het (democratisch) afgesproken model: 6:177 BW en 33 Mbw! 9
10 Afstand tot Gasgebouw door schadefonds Inhoudelijk altijd volgens criteria BW Geen politiek-bestuurlijke inmenging Inzet van Onafhankelijk en onpartijdige juristen Experts mijnbouwschade Periodieke betaling door NAM (en EBN / overheid) NAM moet erop kunnen vertrouwen dat geen blanco cheque wordt gegeven NAM moet niet onder regie staan van belanghebbende partij EZ (ook los van EBN-aansprakelijkheid) Overheid moet meebetalen (EBN; onvoldoende toezicht, profijtbeginsel) 10
11 Schadefonds Schadeafhandeling is zuiver juridische kwestie Dus inhoudelijke bemoeienis politiek en bestuur uit den boze Dus niet alleen afstand tov NAM, maar ook tov EZ Eigen belang ( Gasgebouw ) EBN aansprakelijk Kijk dus uit met overheidsregie! 11
12 Voordelen Rechtmatigheid, oa rechtszekerheid en rechtsgelijkheid Transparantie: juridisch to politiek/bestuurlijk; onafhankelijk tov NAM én overheid Verantwoordelijkheid: idem, idem Efficiënt: laagdrempelig, relatief goedkoop en snel Aandachtspunten oa Waarborgfonds mijnbouwschade (H9, Mbw) o RBLIM:2015:4189, RVS:2016:2324 o RBLIM:2015:4196, RVS:2016:2325 Afstemming met verzekeraars Zie voorts Van de Bunt, Het rampenfonds (diss Leiden 2016) 12
13 Privaatrechtelijke weg Fonds Rechtspersoon, wettelijke regeling organisatie Vordering Volgens BW Arbiter Bodembeweging (adviseur, privaatrechtelijke voorprocedure) Beroep bij Rb Noord-Nederland (aardbevingskamer, civiel) Hoger beroep bij Hof Arnhem-Leeuwarden Cassatieberoep bij HR 13
14 Bestuursrechtelijke weg Fonds Rechtspersoon, wettelijke regeling organisatie Awb-besluit (wettelijke regeling voorts ivm openbaar gezag) Inhoudelijk volgens BW Bezwaar bij Fonds Beroep bij Rb Noord-Nederland (afd bestuursrecht) Hoger beroep bij ABRvS Op t eerste gezicht voorkeur voor privaatrechtelijke weg (NB aanpassing burgerlijk procesrecht, rechtshulp/expertisefonds) 14
15 Complicatie: relatie tot versterkingsopgave Versterkingsopgave veel groter probleem en veel duurder dan schadeafhandeling Schadeherstel en versterking vaak gecombineerd Versterking wil maar niet van de grond komen Onzekerheden: technieken, kosten; geen harde doelen in tijd Keuze voor halfbakken aanpak Wel veiligheid, geen voorkomen van schade Schadeveroorzaking zal daarom doorgaan Schadefonds blijft daarom wenselijk 15
16 Stappen Informeel uitwerken van voors en tegens schadefonds in diverse varianten (januari / februari) Nadere uitwerking door deskundigen van buiten (concreet voorstel in de zomer) Voorkom dat ieder het op zijn eigen houtje oppakt Maak er geen verkiezingsstunt van Samen optrekken NCG NAM EZ Provincie Bewoners!!! Universiteit 16
17 Voorts: juridische procedures Schadevergoeding: Causaliteit Omkering bewijsvermoeden; contouren / effectgebied Achterstallig onderhoud Nu (abstract) of later (concreet) Versterkingsopgave 33 Mbw ( vergunninghouder, NAM): alle maatregelen nemen die redelijkerwijs gevergd kunnen worden ter voorkoming van schade door bodembeweging Hoe verhouding tot 6:177 ( exploitant, NAM, EBN)? Hoe verhouding tot 6:184 (schadebeperkingsplicht)? Welke bouwnormen (NPR)? Rekening houden met karakter gebouw (bv staalconstructies)? Bevoegdheid, procedure; rechtsbescherming Voltijdig na / gelijktijdig met schadeherstel? 17
18 Samenvatting NAM èn overheid (EZ) moeten zich houden aan de wet (BW, Mbw) In de kern gaat het om privaatrecht (BW) Zowel voor NAM als de burger (autonomie) Overheidsregie is gezien relatie tot Gasgebouw bedreigend Schadeafhandeling dus ook op afstand van de overheid Waarborg schadeafhandeling volgens BW (EP EVRM) Waarborg toegang tot de rechter (6, 13 EVRM) Daarom geen echte arbitrage Schadefonds als tegemoetkoming aan EVRM en BW (Op het eerste gezicht) voorkeur voor privaatrechtelijk fonds Steun juridische procedures in het belang van de rechtsvorming 18
AFHANDELING MIJNBOUWSCHADE: EEN ZAAK VAN (PRIVAAT)RECHT
AFHANDELING MIJNBOUWSCHADE: EEN ZAAK VAN (PRIVAAT)RECHT Bijeenkomst op 19 december 2016 Provinciehuis Groningen prof. mr. Herman E. Bröring h.e.broring@rug.nl 1 Governance: Regelaaiern Inrichting en uitvoering
DE SCHADEAFHANDELING IN GRONINGEN EN HET VERTROUWEN IN DE OVERHEID
DE SCHADEAFHANDELING IN GRONINGEN EN HET VERTROUWEN IN DE OVERHEID Conferentie BZK / PCMO UITGEPRAAT OF IN GESPREK? Den Haag, 28 September 2017 h.e.broring@rug.nl Inhoud Vertrouwen en Governance Bestuur
Juridische aspecten van gaswinning en schade: recente ontwikkelingen
faculteit rechtsgeleerdheid staatsrecht bestuursrecht bestuurskunde 22-09-2016 1 Juridische aspecten van gaswinning en schade: recente ontwikkelingen Groninger Gasberaad 1 mei 2017, De Blauwe Schuit, Winsum
Mijnbouwschade Groningen Governance en Schadeafhandeling
faculteit rechtsgeleerdheid staatsrecht bestuursrecht bestuurskunde 1 Mijnbouwschade Groningen Governance en Schadeafhandeling Utrecht, 26 november 2016 Juridische Studentendag Open Universiteit Prof.
Recht hebben Recht krijgen
faculteit rechtsgeleerdheid staatsrecht bestuursrecht bestuurskunde 13-07-2016 1 Recht hebben Recht krijgen Groninger Bodem Beweging 13 juli 2016, Loppersum prof. Herman Bröring h.e.broring@rug.nl Twee
Mijnbouwschade Groningen Stand van de Wetgeving, met bijzondere aandacht voor de versterking van gebouwen
13-11-2015 faculteit rechtsgeleerdheid staatsrecht bestuursrecht bestuurskunde 1 Mijnbouwschade Groningen Stand van de Wetgeving, met bijzondere aandacht voor de versterking van gebouwen 3e Gaswinningscongres
Schadevergoeding bij gaswinning: burgerlijke rechter of bestuursrechter? Mr. G.J. (Gert) Visser 24 april 2019
Schadevergoeding bij gaswinning: burgerlijke rechter of bestuursrechter? Mr. G.J. (Gert) Visser 24 april 2019 VOORAF: Alleen schadevergoeding, geen versterkingsproblematiek Mijn doel: gerustgesteld te
Het wonder van het bewijsvermoeden in een bestuursrechtelijke jas. Prof. mr Peter van Buuren 24 april 2019
Het wonder van het bewijsvermoeden in een bestuursrechtelijke jas Prof. mr Peter van Buuren 24 april 2019 Wet bewijsvermoeden gaswinning Groningen (art.6:177a BW) Bij fysieke schade aan gebouwen en werken,
Groningen Vergoeding voor waardedaling: de (juridische) context. mr. dr. Rianka Rijnhout Universitair hoofddocent
Groningen Vergoeding voor waardedaling: de (juridische) context mr. dr. Rianka Rijnhout Universitair hoofddocent Tijdlijn 1993: NAM erkent verband tussen gaswinning en aardbevingen 16 augustus 2012: Klap
DE GOVERNANCE VAN DE AFHANDELING VAN MIJNBOUWSCHADE
DE GOVERNANCE VAN DE AFHANDELING VAN MIJNBOUWSCHADE December 2016 Opdrachtgever: Docenten: Studenten: Instelling: Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen Prof. dr. Heinrich Winter en mr. Marc Wever
Belemmeringenwet Privaatrecht De actuele praktijk
Belemmeringenwet Privaatrecht De actuele praktijk mr. drs. A. Divis-Stein (advocaat CD RWS) Seminar VVOR 23 januari 2014 Indeling presentatie Rechtsbescherming, toetsing rechter Wettelijke toetsingscriteria
1 Bent u op de hoogte van de nieuwe berichtgeving over de schadeafhandeling in Groningen?
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum. Nieuw schadeprotocol Groningen. Geachte Voorzitter,
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
ADVIES UITGEBRACHT AAN DE NATIONAAL COÖRDINATOR GRONINGEN E.A. A. HAMMERSTEIN W.D.H. ASSER J.E. VAN DE BUNT
ADVIES UITGEBRACHT AAN DE NATIONAAL COÖRDINATOR GRONINGEN E.A. A. HAMMERSTEIN W.D.H. ASSER J.E. VAN DE BUNT 13 OKTOBER 2017 2 DEEL I INLEIDENDE OPMERKINGEN 1 Inleiding 1.1 Opdracht aan de commissie De
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directie Wetgeving en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
9 oktober 2017 ASWA Appingedam
9 oktober 2017 ASWA Appingedam WELKOM In gesprek over de juridische gevolgen van de gaswinning Groninger Gasberaad Krachtenbundeling van maatschappelijke organisaties: Sámen staan we sterker! Deelnemers
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
VMR Actualiteitendag 2015
Datum 19-03-2015 1 VMR Actualiteitendag 2015 Actualiteiten bestuurs(proces)recht Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf k.j.de.graaf@rug.nl www.rug.nl/staff/k.j.de.graaf Datum 19-03-2015 2 Inhoud Bestuursorgaan
Aan de vooravond van een nieuwe schadeorganisatie, een nieuw protocol en een nieuw kabinet
Informatieve avond over juridische aspecten rond gaswinning en schade Aan de vooravond van een nieuwe schadeorganisatie, een nieuw protocol en een nieuw kabinet Appingedam, 9 oktober 2017 h.e.broring@rug.nl
A26a Overheidsprivaatrecht
MONOGRAFIEËN BW A26a Overheidsprivaatrecht Algemeen deel Mr. G. Snijders Raadsheer in de Hoge Raad, Staatsraad in buitengewone dienst Tweede druk Kluwer a Wolters Kluwer business Deventer - 2011 INHOUD
mr. S.C. Welschen, jurist afdeling Kennis, tevens advocaat bij Vereniging Eigen Huis Datum: 13 december 2017 Onderwerp: Notitie bewijsvermoeden
Van: mr. S.C. Welschen, jurist afdeling Kennis, tevens advocaat bij Vereniging Eigen Huis Inleiding Op 31 december 2016 werd het bewijsvermoeden inzake Groningse gaswinningsschade in het Burgerlijk Wetboek
Overheidsaansprakelijkheid een klein variété van wetgeving en rechtspraak. VMR 20 maart 2014
Overheidsaansprakelijkheid een klein variété van wetgeving en rechtspraak VMR 20 maart 2014 Titel 8.4 Awb Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten (Stb. 2013/50) 2 onderwerpen:
Actualiteiten bestuurs(proces)recht
1 Actualiteiten bestuurs(proces)recht VMR Actualiteitendag 2017 Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf 2 Onderwerpen Organisatie hoogste bestuursrechtspraak Einde ne bis in idem-rechtspraak (art. 4:6 Awb) Inherente
Ongelijkheidscompensatie bij stelplicht en bewijslast in het civiele arbeidsrecht en het ambtenarenrecht
Ongelijkheidscompensatie bij stelplicht en bewijslast in het civiele arbeidsrecht en het ambtenarenrecht Naar een eenvormig stelsel? Mr.H.JW.AÜ Kluwer - Deventer - 2009 Lijst van gebruikte afkortingen
Uitgebreide inhoudsopgave
Uitgebreide inhoudsopgave Woord vooraf 5 Verkorte inhoudsopgave 7 Uitgebreide inhoudsopgave 9 Lijst van afkortingen 17 1 Plaatsbepaling rechtsbescherming 21 1.1 Inleiding 21 1.2 Bestuursrechtelijke geschillen
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Toelichting op het nieuwe schadeprotocol
GBB - Nieuwsbrief Special - februari 2018 Nr.59 Toelichting op het nieuwe schadeprotocol Totstandkoming De Groninger Bodem Beweging heeft net als het Gasberaad een rol gespeeld bij de totstandkoming van
We are Stibbe Tax specialists. Actualiteiten algemeen bestuursrecht
Actualiteiten algemeen bestuursrecht Tom Barkhuysen en Annemarie Drahmann 1 oktober 2015 1. Introductie Inhoud 2. Algemeen bestuursprocesrecht 3. Oneigenlijke Wob-verzoeken 4. Toezicht en handhaving 5.
BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING
BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BESTUURSRECHT (R08181) (onderdeel traject Propedeuse Rechten) studiecentrum: Zwolle tijdvak: november 2010 t/m januari 2011 begeleider: mr drs G.E.P. ter Horst
VNG Juridische 2-daagse
VNG Juridische 2-daagse Deelsessies: 1 en 31 Nadeel compenseren of schade vergoeden? Mr. C.N.J. (Tijn) Kortmann Het wilde woud Brief van de Koning (32 621 nr. 1) Wetsvoorstel nadeelcompensatie en schadevergoeding
Expertises beroepsziekten en bedrijfsongevallen
Expertises beroepsziekten en bedrijfsongevallen prof dr mr A.J. Akkermans Beroepsziekten en bedrijfsongevallen vanuit juridisch perspectief Werkgeversaansprakelijkheid Bron: W.E. Eshuis e.a. (2011), Werkgeverskosten
Laagdrempelige procedure aardbevingszaken Groningen. A.T. Marseille, H.E. Bröring en K.J. de Graaf
Research Memoranda Nummer 2 / 2018 Jaargang 13 Laagdrempelige procedure aardbevingszaken Groningen A.T. Marseille, H.E. Bröring en K.J. de Graaf Vakgroep Staatsrecht, Bestuursrecht en Bestuurskunde, Rijksuniversiteit
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 041 Wijziging van de Mijnbouwwet, de Wet milieubeheer en de Wet op de economische delicten in verband met implementatie van richtlijn nr. 2013/30/EU
Praktijkdag Activiteitenbesluit
1 Praktijkdag Activiteitenbesluit Rechtsbescherming Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf 050 363 5787 k.j.de.graaf@rug.nl www.rug.nl/staff/k.j.de.graaf 2 Inhoud Meldingen Maatwerkvoorschriften Handhaving zorgplicht
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
, nr. 34). 3 Kamerstukken II, , , nr Stcrt. 2018, nr Wetsvoorstel Instituut Mijnbouwschade Groningen
Wetsvoorstel Instituut Mijnbouwschade Groningen Memorie van Toelichting I ALGEMEEN 1. Aanleiding De aardbevingen door de gaswinning in Groningen grijpen diep in op het dagelijkse leven van bewoners van
De bodem in beweging: wie betaalt de rekening?
MR. RENS SNEL ADVOCAAT BESTUURSRECHT RONDGANG DOOR JURISPRUDENTIE De bodem in beweging: wie betaalt de rekening? 1 2019 Programma Bodembeweging: een geïsoleerd (Gronings) probleem? Betrokkenheid lagere
Aansprakelijkheid en schadevergoeding Awb
Aansprakelijkheid en schadevergoeding Awb Contactgroep Algemeen Bestuur Prof. mr. G.A. van der Veen AKD Rotterdam Rijksuniversiteit Groningen 9 april 2014 Inhoud lezing 1. Inleiding: de nieuwe regeling
Staats- en bestuursrecht
F.C.M.A. Michiels (red.) Staats- en bestuursrecht Tekst en materiaal Met bijdragen van Gio ten Berge Leonard Besselink Henk Kummeling Lex Michiels Rob Widdershoven KLUWER J ^ Deventer - 2003 Thema 1 -
ECGR/U201300637 Lbr. 13/058
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten uw kenmerk ons kenmerk ECGR/U201300637 Lbr. 13/058 bijlage(n)
Kern van het bestuursrecht
Kern van het bestuursrecht prof. mr. RJ.N. Schlösseis prof. mr. F.A.M. Stroink met medewerking van mr. C.L.G.RH. Albers mr. S. Hillegers Boom Juridische uitgevers Den Haag 2003 Inhoud Afkortingen 13 1
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 33 529 Gaswinning Nr. 423 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den
Jurisprudentie bestuursrecht Actualiteiten. Prof.mr. K.J. (Kars) de Graaf Rijksuniversiteit Groningen 23 maart 2015
Jurisprudentie bestuursrecht Actualiteiten Prof.mr. K.J. (Kars) de Graaf Rijksuniversiteit Groningen 23 maart 2015 Inhoud Bestuursorgaan Belanghebbende Besluit Varia Bestuursorgaan: art. 1:1 Awb Art. 1:1
Werken met de Wet nadeelcompensatie. Wat, wie en hoe
Werken met de Wet nadeelcompensatie Wat, wie en hoe Uw inleider Mr. Olaf Schuwer Woonplaats: Zwolle Gewerkt bij: 4 gemeenten Werkzaam als: opleider/adviseur Awb en Gemeenterecht, tevens publicist Te behandelen
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
3 Onrechtmatige overheidsdaad
Monografieen Privaatrecht 3 Onrechtmatige overheidsdaad Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter Prof. mr. G.E. van Maanen Prof. mr. R. de Lange Vierde druk Deventer - 2005 Inhoud VERKORT AANGEHAALDE
Mijnbouw vergunningverlening
Mijnbouw vergunningverlening Informatiebijeenkomst te Bellingwedde over NAM-locatie Langebrug EZ/directie Energiemarkt Mijnbouwbeleid De ondergrond en zijn schatten zo goed mogelijk benutten. Gas, olie,
Planning Programma Aardbevingsbestendig en Kansrijk Groningen
Planning Programma Aardbevingsbestendig en Kansrijk Groningen De centrale opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen voor 2015 is om aan het eind van 2015 het Programma Aardbevingsbestendig en Kansrijk
Masterclass Toezicht op en in de financiële sector
Masterclass Toezicht op en in de financiële sector ALGEMEEN KADER BESTUURSRECHT PROFMR LODEWIJK ROGIER 19 MAART 2019 1 BESTUURSRECHT 2 BESTUURLIJKE HANDHAVING 3 BESTUURSRECHTELIJK HANDHAVINGSKADER 4 TOEZICHT
RECHT EN EFFICIENTIE
RECHT EN EFFICIENTIE Een inleiding in de economische analyse van het recht Eindredactie: dr. B.C.J. van Velthoven dr. P.W. van Wijck Met bijdragen van: dr. C.P. van Beers mw. mr. drs. A.E.H. Huygen prof.
Aardbevingsbestendig bouwen
Aardbevingsbestendig bouwen mr. Erik Dams mr. Armin Vorsselman PlasBossinade Legal Updates 2 oktober 2014 Korte presentatie A. Aardbevingen en bouwen: de stand van zaken B. Aansprakelijkheid voor schade
Borging van uitvoeringsmaatregelen Publiekrecht en/of privaatrecht? prof. mr. Tonny Nijmeijer
Borging van uitvoeringsmaatregelen Publiekrecht en/of privaatrecht? prof. mr. Tonny Nijmeijer Casus - Aanleg van een bedrijventerrein binnen een deel van de EHS. Bij vaststelling bestemmingsplan is overeenkomst
De waarde van een overeenkomst over ruimtelijke ontwikkeling. prof. mr. Peter van Buuren
De waarde van een overeenkomst over ruimtelijke ontwikkeling prof. mr. Peter van Buuren Voorbeeld bevoegdhedenovereenkomst 1. De gemeente zal bestemmingsplan opstellen dat een planologische basis biedt
De invloed van het Europese fair balance -beginsel op het Nederlandse recht
De invloed van het Europese fair balance -beginsel op het Nederlandse recht Lezing opening facultair jaar Faculteit der Rechtsgeleerdheid Leiden, 3 september 2008 Prof. mr. Tom Barkhuysen Inleiding Onderwerp
University of Groningen
University of Groningen Lex in Gronings perspectief. Over mijnbouwschade, rechtsrelativisme en 'de kloof' van Struycken: het "antagonisme tusschen administratie en volk Bröring, H.E. Published in: Jurisprudentie
Rechtsbescherming bij aanbesteding
ACADEMIE VOOR DE RECHTSPRAKTIJK WEBINAR ACTUALITEITEN Rechtsbescherming bij aanbesteding Waardenburg, 10 september 2015 Prof. Mr Jan M. Hebly RECHTSBESCHERMING BIJ AANBESTEDING o Breed onderwerp o Van
Uitgangspunten schadebeoordelingsmethodiek
Uitgangspunten schadebeoordelingsmethodiek Uit de evaluatie van de begeleidingscommissie: Op basis van de conclusies en bevindingen adviseert de commissie de NCG bij het opzetten van een nieuw schadeprotocol
Examenmatrijs vaardigheidsexamen
Examenmatrijs vaardigheidsexamen Algemene informatie Examenmatrijs code en vaststellingsdatum 24-09-2015 Examennaam Specialistische kennis bestuursrecht Kwalificatiedossier en cohort Juridisch-administratieve
Bestuurs(proces)recht II- B Samenvatting van de stof - Bestuursrecht in het Awb- tijdperk, T. Barkhuysen e.a., Kluwer 2014.
AthenaSummary Universiteit van Amsterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Bachelorjaar 2 Bestuurs(proces)recht II- B Samenvatting van de stof - Bestuursrecht in het Awb- tijdperk, T. Barkhuysen e.a., Kluwer
Programma. Inspectie- en versterkingsprogramma. Schadeprotocol. Flankerend beleid. Onderzoeken. Regelingen
November 2017 Programma Inspectie- en versterkingsprogramma Schadeprotocol Flankerend beleid Onderzoeken Regelingen 2 Versterken: Afspraken MJP 2017 Binnen 5 jaar 22.000 grondgebonden woningen (CC1B) en
Inhoud. Afkortingen 15
Inhoud Afkortingen 15 1 Introductie en overzicht 19 1.1 Besturen en bestuursrecht 19 1.1.1 Wat doet het bestuur? 22 1.1.2 De ontwikkeling van het openbaar bestuur in vogelvlucht 26 1.1.3 Bevoegdheden en
Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT
Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT 18 december 2009 (Uit het antwoord moet blijken dat de cursist de stof heeft begrepen en juist heeft toegepast; een enkel ja of nee is niet voldoende)
GASWINNING IN STEENWIJKERLAND
GASWINNING IN STEENWIJKERLAND Geothermie in Luttelgeest 12 juni 2018 ONDERDELEN Introductie Omgevingsdienst Aanleiding presentatie Gaswinning en procedures Gaswinning Wanneperveen Gaswinning Eesveen Geothermie
Rechtsbescherming en bestuurlijke voorprocedure
Rechtsbescherming en bestuurlijke voorprocedure Prof. mr. M. Schreuder-Vlasblom Vierde druk Kluwer a Wolters Kluwer business Deventer - 2011 1 VERKENNING 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Bestuur en rechter 2 1.2.1
Presentatie Master Nederlands Recht Specialisatie Staats-en Bestuursrecht
Presentatie Master Nederlands Recht Specialisatie Staats-en Bestuursrecht Mr. E.M.J (Ellen) Hardy Master Open Dag 18 maart 2017 Wie is wie? Waarom specialisatie SBR? Waarom in Maastricht? Onderwijs Het
Expertise- Taxaties- Advisering
Pagina 1 van 5 2. AANLEIDING De gaswinning in Groningen heeft de Nederlandse staat en de Nederlandse samenleving veel gebracht. De omvang van de gasopbrengsten is groot. Het aardgas is één van de pijlers
HC 9, , Nadeelcompensatie
HC 9, 01-10-2018, Nadeelcompensatie Nadeelcompensatie wegens rechtmatige overheidsdaad Een voorbeeld van schade na een rechtmatige overheidsdaad is de schade die winkeliers lijden wanneer een hele straat
Hammerstein, mr. K. Teuben
- het - gedupeerden Technisch advies Wet Instituut Mijnbouwschade voor Ministerie van Economische Zaken en Klimaat van mrs, A. Hammerstein, 1
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 390 Wijziging van de wet tot wijziging van de Mijnbouwwet, de Wet milieubeheer en de Wet op de economische delicten in verband met implementatie
Tien jaar jurisprudentie schadevergoeding in het bestuursrecht
Tien jaar jurisprudentie schadevergoeding in het bestuursrecht 2e druk Mr. B.J. van Ettekoven, Mr. R.C.S. Bakker & Mr. R. P Hoogenboom KLUWER Deventer - 2004 Inhoudsopgave Voorwoord, inleiding, gebruiksaanwijzing
Academie voor bijzondere wetten
Academie voor bijzondere wetten Auteur Academie voor bijzondere wetten Hoofdonderwerp Conclusie van staatsraad Advocaat-Generaal Widdershoven (hierna: A-G ) met betrekking tot het rechtskarakter van het
VMR Actualiteitendag 2013 Jurisprudentie en actualiteiten handhaving
VMR Actualiteitendag 2013 Jurisprudentie en actualiteiten handhaving mr. T.E.P.A. Lam advocaat Hekkelman Advocaten senior docent/onderzoeker Radboud Universiteit Nijmegen Thema s Artikel 5:39 Awb Betwisting
Onrechtmatige overheidsdaad
s tu diepock et s p r i v a a t r e c h t 28 Onrechtmatige overheidsdaad Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter derde druk Prof. mr. G.E. van Maanen Prof. mr. R. de Lange 2000 W.E.J. Tjeenk Willink
Informatiebijeenkomst. Mijnbouwschade (5 maart)
Informatiebijeenkomst Mijnbouwschade (5 maart) Programma Opening en welkom Structuur (huidige overleggen) Terugblik op 10 punten en behaalde resultaten Vragenronde Pauze Nieuwe schadeprotocol Wat betekent
Omgevingswet: Van afstemmen, via samenwerking tot gezamenlijke besluiten
@RobGreef Omgevingswet: Van afstemmen, via samenwerking tot gezamenlijke besluiten 28 januari 2017 mr. Rob de Greef 1-2-2017 PROOF Adviseurs bv 2 Wettelijk kader omgevingsdienst Artikel 5.3 Wabo 1. Gedeputeerde
Notitie gebiedsafbakening
Notitie gebiedsafbakening Inleiding In deze notitie wordt ingegaan op de gebiedsafbakeningen die worden gehanteerd voor wat betreft de gaswinning, de impact van de gaswinning en de maatregelen en voorzieningen
Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.
Wijziging van de wet tot wijziging van de Mijnbouwwet, de Wet milieubeheer en de Wet op de economische delicten in verband met implementatie van richtlijn nr. 2013/30/EU van het Europees parlement en de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 33 529 Gaswinning Nr. 579 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den
Toegang tot de rechter: strategisch procederen in het milieurecht
1 Toegang tot de rechter: strategisch procederen in het milieurecht Bestuursrechter en civiele rechter VMR 31 mei 2018 Prof. mr. G.A. (Gerrit) van der Veen RU Groningen AKD Rotterdam 2 Inhoud 1. What s
DE GEWONE RECHTER EN DE BESTUURSRECHTSPRAAK. mr. J.A.M. van Angeren. Tweede druk
DE GEWONE RECHTER EN DE BESTUURSRECHTSPRAAK mr. J.A.M. van Angeren Tweede druk Kluwer - Deventer - 2008 DEEL I DE RECHTSMACHT 1 1 De Grondwet 3 1. Waarborg 3 2. Exclusiviteit 4 3. Doorbreking bij de wet
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Gaswinning in Groningen, een drama in vele bedrijven, en dan nu: het Besluit mijnbouwschade Groningen van 31 januari 2018.
Artikel NJB 2018/17-26 april 2018, pp. 1191-1199 Gaswinning in Groningen, een drama in vele bedrijven, en dan nu: het Besluit mijnbouwschade Groningen van 31 januari 2018. Jan van Dunné 1 Inleiding De
PvA versterkings- opgave Oldambt
PvA versterkings- opgave Oldambt Inhoud 1. Achtergrond 2. Uitgangspunten 3. Aanpak 4. Proces 5. Vragen 1. Achtergrond Achtergrond Doel: wonen in gaswinningsgebied is even veilig als in de rest van Nederland
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 32 849 Mijnbouw Nr. 137 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
HOGE RAAD DER NEDERLANDEN EERSTE KAMER ARREST
HOGE RAAD DER NEDERLANDEN EERSTE KAMER Nr. C98/080HR ARREST in de zaak van: DE GEMEENTE GRONINGEN,gevestigd te Groningen, EISERES tot cassatie, voorwaardelijk incidenteel verweerster, advocaat: voorheen
NAM wil nieuwe aanpak in schadeafhandeling Zuidlaren
Gezamenlijke reactie op voorstel van de NAM voor instelling commissie van wijzen schade Zuidlaren Provincie en gemeente reageren voorzichtig positief NAM wil nieuwe aanpak in schadeafhandeling Zuidlaren
Een wetsvoorstel is in voorbereiding
689 Geef de bestuursrechter het voordeel van de twijfel op Ruth de Bock, Mijnbouwschade in Groningen, Waar is de civiele rechter?, NJB 2019/3, afl. 1, p. 19-26. Janet van de Bunt 1 Een wetsvoorstel is
Bestuurlijke handhaving door de AP Toezicht op de naleving
Jaarcongres Vereniging PrivacyRecht, 28 september 2018 Bestuurlijke handhaving door de AP Toezicht op de naleving Quirine Tjeenk Willink General Counsel Inhoud Toezicht op de naleving Handhaving onder
NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen 25 november 2011 HOOFDSTUK 8 BIJZONDERE BEPALINGEN OVER DE WIJZE VAN PROCEDEREN BIJ DE BESTUURSRECHTER
32 621 Aanvulling van de Algemene wet bestuursrecht met bepalingen over nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige overheidsdaad (Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige
Inhoudsopgave Leergang Pensioenrecht Najaar 2018 Module I
Inhoudsopgave Leergang Pensioenrecht Najaar 2018 Module I College 9: Procesrecht Datum: 27 november 2018 Docent: Mr. Wim P.M. Thijssen (Advocaat bij Pensioenadvocaten.nl; tevens verbonden aan het VU Expertisecentrum
Bijlage 1 - Invulling moties en toezeggingen over Groningen
Bijlage 1 - Invulling moties en toezeggingen over Groningen Motie Van Veldhoven en Vos over de vergoeding van de onkosten van scholen en ziekenhuizen Met de motie Van Veldhoven en Vos (Kamerstuk 33529,
Inhoudsopgave. Afkortingen. 1 inleiding en verantwoording 1
Inhoudsopgave Afkortingen XIII 1 inleiding en verantwoording 1 Deel i 1.1 Introductie van het thema 1 1.2 Nadere afbakening van de onderzoeksvraag 5 1.3 Plan van aanpak en deelvragen 7 1.4 Afbakening en
Zandgroeve Quaedvlieg. Len Buysers & Mieke Greven
Info avond Buurtcomité Zandgroeve Quaedvlieg Stichting Wetswinkel Landgraaf Len Buysers & Mieke Greven 28 januari 2013 Overzicht Overzicht van de ontwikkelingen tot op heden; Mogelijke gevolgen van het
Schadevergoeding in de Waterwet Seminar VVOR17 januari 2013. Dr.mr. Frank Groothuijse
Schadevergoeding in de Waterwet Seminar VVOR17 januari 2013 Dr.mr. Frank Groothuijse Plan van behandeling 1. Hoofdlijnen Waterwet 2. Schadevergoedingsregeling: 7.14 Wtw 3. Gedoogplicht aanleg/wijziging
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Woord vooraf. Lijst met afkortingen
Inhoud Woord vooraf Lijst met afkortingen v xiii 1 Inleiding 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Probleemverkenning 2 1.3 Belang van het onderzoek 7 1.4 Vraagstelling van het onderzoek 10 1.5 Methode 10 1.5.1 Bronnen
Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen;
Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Gelet op afdeling 10.1.1 van de Algemene wet bestuursrecht; BESLUITEN: vast te stellen Het Besluit mandaat, volmacht en machtiging
Civiele terugvordering bij zorgaanbieders. Leren van succesvolle terugvorderingen door zorgverzekeraars en zorgkantoren bij zorgaanbieders
Civiele terugvordering bij zorgaanbieders Leren van succesvolle terugvorderingen door zorgverzekeraars en zorgkantoren bij zorgaanbieders ddd v Weinig ervaring opgedaan met civiele terugvorderingen in
DEEL III. Het bestuursprocesrecht
DEEL III Het bestuursprocesrecht Inleiding op deel III In het voorgaande deel is het regelsysteem van art. 48 (oud) Rv besproken voor zover dit relevant was voor art. 8:69 lid 2 en 3 Awb. In dit deel