RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL OVENTJE

Transcriptie

1 RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL OVENTJE Plaats : Zeeland BRIN-nummer : 11LT Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 4 Rapport vastgesteld te Eindhoven op 22 april 2010

2

3 Inhoud 1 Onderzoek 5 2 Bevindingen 7 3 Conclusie 11 Bijlage 13 pagina 3 van 14

4

5 1 Onderzoek Op 4 heeft de inspectie Basisschool Oventje bezocht. Het bezoek is afgelegd vanwege de verplichting van de inspectie om scholen voor primair onderwijs ten minste eenmaal per vier jaar te bezoeken. Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van het onderwijs op de school beoordeeld met een beperkte set indicatoren, waarmee zij conform de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de school op belangrijke onderdelen onderwijs van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen, op de zorg en begeleiding en op de kwaliteitszorg. Daarnaast zijn enkele verplichtingen van de school in het kader van de naleving van wet- en regelgeving gecontroleerd, waaronder de onderwijstijd. De bevindingen uit het onderzoek in het kader van het vierjaarlijks bezoek worden gebruikt om te bezien of het reeds aan de school toegekende basisarrangement kan worden gehandhaafd. Eventueel geconstateerde tekortkomingen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse. Indien tijdens het onderzoek echter blijkt dat er mogelijk sprake is van zwakke of zeer zwakke onderwijskwaliteit, dan zet de inspectie het onderzoek in het kader van het vierjaarlijks bezoek, na overleg met het bevoegd gezag, om in een kwaliteitsonderzoek. In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek op Basisschool Oventje naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Onderzoeksopzet Deze rapportage over het onderzoek is gebaseerd op: Een beperkte set indicatoren uit het Toezichtkader po/vo 2009 van de inspectie. Het toezichtkader is te vinden op Analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij: schooldocumenten en handelingsplannen zijn bestudeerd; enkele groepsbezoeken zijn afgelegd voor het beoordelen van de planmatige uitvoering van de zorg; gesprekken met de directeur en de intern begeleider zijn gevoerd. pagina 5 van 14

6

7 2 Bevindingen De bijlage van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Uit dit overzicht valt op te maken dat op basisschool Oventje de opbrengsten van het onderwijs voldoende zijn. Daar staat tegenover dat zowel de zorg en begeleiding als het systeem van kwaliteitszorg kwetsbaar zijn. Toelichting Opbrengsten De inspectie beoordeelt de eindopbrengsten als voldoende. Deze conclusie is gebaseerd op de resultaten van de leerlingen op de Cito Eindtoets in de afgelopen drie jaren. In 2008 liggen de opbrengsten op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. In 2009 en 2010 liggen de opbrengsten significant boven dit niveau. In de berekening van het schoolgemiddelde telt de school alle leerlingen mee, conform de eisen die de inspectie daaraan stelt. De inspectie waardeert de resultaten tijdens de schoolperiode eveneens als voldoende. Daarbij baseert zij zich op de prestaties bij technisch lezen (groep 3 en 4), begrijpend lezen (groep 6) en rekenen/wiskunde (groep 4 en 6), zoals vastgesteld in dit schooljaar. Deze resultaten beantwoorden aan de verwachtingen, zij het nipt. Zowel in groep 3 als groep 4 (technisch lezen) voldoen de gemiddelde vaardigheidsscores niet aan de door de inspectie gehanteerde normen. Ook de vaardigheidsscore van de leerlingen in groep 4 op het onderdeel rekenen/wiskunde ligt maar net boven de gehanteerde ondergrens. Naast de opbrengsten brengt de inspectie ook in beeld in hoeverre leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zich naar verwachting ontwikkelen. Het gaat dan om leerlingen die de leerstof niet tot en met het niveau van leerjaar 8 aangeboden krijgen. Basisschool Oventje kent een aantal leerlingen met een naar beneden afbuigende leerlijn. Het is nog niet gebruikelijk om voor deze leerlingen een ontwikkelingsperspectief vast te leggen. Dit laatste houdt in dat de school het didactische beginniveau bepaalt en dat - mede op basis van de mogelijkheden en beperkingen van de leerling - het verwachte uitstroomniveau wordt vastgesteld. Als beide aan elkaar worden gerelateerd kan vervolgens een plannend aanbod voor een bepaalde periode worden gedefinieerd. Door tussentijdse evaluaties kan de school vervolgens nagaan of de leerlingen zich conform de verwachting ontwikkelen en of zij uit deze leerlingen haalt wat erin zit. De inspectie spreekt nog geen waardering uit over het niveau van de sociale competenties omdat er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn. Overigens oriënteert de school zich wel op een instrument om de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen te gaan volgen. pagina 7 van 14

8 Zorg en begeleiding Op basisschool Oventje is het onderdeel zorg en begeleiding op een aantal punten kwetsbaar. Zo is er onvoldoende sprake van het vroegtijdig signaleren welke leerlingen zorg nodig hebben. Voor een deel is dit het gevolg van de ziekte van de intern begeleider. Weliswaar beschikt de school intussen over een goede, tijdelijke vervanger, maar in de eerste maanden van het schooljaar was dat nog niet het geval. Dit heeft - ondanks de inzet van het team - toch geleid tot een stagnatie in de zorg. Bovendien ontbreken in het zorgplan van de school eenduidige criteria om te bepalen wanneer leerachterstanden te groot zijn en/of de ontwikkeling achterblijft. Dit leidt er ook toe dat de inspectie voor sommige leerlingen met een beduidende achterstand of voor leerlingen met een stagnerende ontwikkeling geen handelingsplannen aantrof. Al met al beoordeelt de inspectie de planmatige uitvoering van de zorg dan ook als onvoldoende. Dit betekent overigens niet dat er geen sprake is van zorg. Dat is wel degelijk het geval. Zo maakt de school gebruik van een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Verder is er in voldoende mate sprake van het vaststellen van de hulpvraag. Bij de analyse van de verzamelde gegevens worden de leraren ondersteund door de intern begeleider. Zij zet, indien nodig, ook haar expertise in om de hulpvraag van de leerling nader te bepalen. Verder trof de inspectie voor sommige leerlingen ook adequate handelingsplannen aan. Deze worden regelmatig geëvalueerd, hoewel in een enkel geval de evaluatie aan kracht kan winnen door een duidelijke norm voor het welslagen van het plan te formuleren. Zo nodig worden de plannen geactualiseerd. Als ze echter niet het gewenste resultaat opleveren, wordt een beroep gedaan op consultatie en/of extern onderzoek. Kwaliteitszorg Het kwaliteitszorgsysteem van basisschool Oventje is op diverse onderdelen kwetsbaar. Zo was er in de afgelopen jaren onvoldoende sprake van het jaarlijks evalueren van de opbrengsten. De school neemt toetsen af, maar het maken van (trend-) analyses van de resultaten ervan op schoolniveau moet in feite nog van de grond komen. De toetsgegevens spelen op dit moment hoofdzakelijk een rol binnen de zorg. Een en ander heeft er toe geleid dat de school pas sinds kort onderkent dat haar leesresultaten een neergaande lijn laten zien. De school wil daarom meer investeren in het - samen met de leraren - analyseren van de opbrengsten (groepsprofielbesprekingen). Verder heeft het basisschool Oventje in de afgelopen jaren ontbroken aan een procedure om het onderwijs en leren regelmatig te evalueren. Weliswaar heeft de school in het verleden gebruik gemaakt van een kwaliteitsvragenlijst, maar dit betreft vooral een tevredenheidsonderzoek. Dit biedt onvoldoende garantie om binnen een cyclus van vier jaar alle kwaliteitsaspecten van het onderwijsleerproces (aanbod, tijd, didactisch en pedagogisch handelen, schoolklimaat en leerlingenzorg) betrouwbaar te evalueren. pagina 8 van 14

9 In haar schoolplan beschrijft basisschool Oventje haar beleidsvoornemens op hoofdlijnen. Verder beschikt de school over een planning van de in dit schooljaar voorgenomen verbeteractiviteiten. Deze activiteiten zijn echter nauwelijks uitgewerkt in termen van waarneembaar gedrag of kennis. Hoewel duidelijk is de school werkt aan de verbetering van haar onderwijs (bijvoorbeeld het BAS-project), gebeurt dit onvoldoende planmatig. De school rapporteert de school onvoldoende over de gerealiseerde kwaliteit. Zo is het niet gebruikelijk een jaarverslag te schrijven. Ook worden ouders nauwelijks geïnformeerd over de verbeteractiviteiten waaraan de school werkt. Dit overigens met uitzondering van het BAS-project. Verder rapporteert de school over de met het onderwijs behaalde resultaten, maar deze worden onvoldoende afgezet tegen de kenmerken van de school en de context waarbinnen de resultaten geïnterpreteerd moeten worden. Tegenover deze zwakke punten staan ook meer sterke. Zo heeft basisschool Oventje voldoende zicht op de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingen en ze verbindt daar ook conclusies aan voor de inrichting van haar onderwijs. Het is wel van belang een en ander nauwkeuriger vast te leggen dan nu het geval is. Verder besteedt de school voldoende aandacht aan het borgen van de kwaliteit van het leren en onderwijzen. Afspraken en procedures worden vastgelegd en de directeur houdt toezicht op het naleven daarvan. Tot slot is vermeldenswaard dat de school ouderpanels organiseert om ouders meer te betrekken bij de uitvoering van het kwaliteitsbeleid van de school. Naleving Ten aanzien van de naleving van wettelijke voorschriften heeft de inspectie geconstateerd dat wordt voldaan aan de onderzochte wetsartikelen. pagina 9 van 14

10

11 3 Conclusie De inspectie concludeert dat de kwaliteit van het onderwijs op basisschool Oventje op orde is. Deze conclusie zal worden betrokken bij de eerstvolgende jaarlijkse risicoanalyse die voorafgaat aan de beslissing of het toezichtarrangement eventueel aangepast moet worden. pagina 11 van 14

12

13 Bijlage Overzicht indicatoren en bevindingen. Met de scores 1 tot en met 5 wordt tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren op de school zijn gerealiseerd: 1 slecht; 2 onvoldoende; 3 voldoende; 4 goed; 5 niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten). Bij wet- en regelgeving is in de waardering tot uitdrukking gebracht of de school wel (ja) of niet (nee) voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten. (De nummering van de indicatoren verwijst naar de nummering van de volledige set indicatoren uit het Toezichtkader po/vo Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, zijn gemarkeerd met een asterisk*.) Het kwaliteitsprofiel van Basisschool Oventje Tabel 4.1 Kwaliteitsaspect 1: De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Tabel 4.2 Kwaliteitsaspect 7a: De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. pagina 13 van 14

14 Tabel 4.3 Kwaliteitsaspect 8: De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Tabel 4.4 Kwaliteitsaspect 9: De school heeft een systeem voor kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Tabel 4.5 Wet- en regelgeving ja nee N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en 13). N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en 12). N3 Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 19). N4 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WPO, art. 8). pagina 14 van 14