Plan van aanpak Nieuwe ruimte 2013

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Plan van aanpak Nieuwe ruimte 2013 Fundamentele herziening van de lokale ruimtelijke kaders gemeente Eindhoven

2 Inleiding In lijn met de kadernota ( Morgen centraal ) willen we komen tot een andere aanpak van onze lokale ruimtelijke regels, zodat die meer recht doen aan de stad en haar gebruikers. We constateren dat we in de loop der jaren veel lokale regels hebben gemaakt. Regels bovenop landelijke en Europese wetgeving. Deze regels belemmeren samen ontwikkelingen die we wel wenselijk achten. Het kost initiatiefnemers (ook de gemeente in de rol van initiatiefnemer) moeite en tijd om aan alle regels te voldoen. Met als gevolg een suboptimaal resultaat, lange doorlooptijden en hoge maatschappelijke kosten. Bovendien belemmert de huidige regelgeving en werkwijze de bewegingsruimte voor creatieve oplossingen, van professionals en vrijwilligers. Dit alles vraagt wel dat we durven loslaten. Dat loslaten is geen doel op zich. In de kadernota hebben we daar het volgende over gezegd: Een mooi voorbeeld hiervan is de manier waarop we met regels om willen gaan. Wij hebben de beweging ingezet om regels waar mogelijk te schrappen. Als regels niet te handhaven zijn of als regels mensen ontmoedigen om waardevolle initiatieven te ondernemen, stellen we ze ter discussie. Maar afschaffen van regels is geen doel op zich. Regels blijven nodig om kwetsbaren in de samenleving te beschermen, om het publieke belang te borgen en om - waar nodig duidelijkheid te verschaffen, maar mogen nooit dogmatisch toegepast worden En verder: Niet de regels moeten centraal staan, maar het publieke belang dat er mee wordt nagestreefd. En soms kunnen anderen het publieke belang misschien wel beter behartigen. Als startpunt heeft de gemeenteraad uitgangspunten vastgesteld (12R5066). Deze vormen nu het wegingskader waar we ons lokale ruimtelijke beleid aan toetsen. Op basis van deze uitgangspunten herijken we ons bestaande beleid, en we gebruiken ze als basis om nieuw beleid vorm te geven. Om dit proces zorgvuldig met elkaar te doorlopen ligt nu dit plan van aanpak 2013 voor. Dit plan geeft inzicht in de wijze waarop we het proces van herijking gaan inrichten, een inhoudelijke keuze van te herijken beleidsdocumenten (en motivatie voor deze keuze), de proeftuinen en quickwins door strategische inzet van instrumenten en het verkorten van procedures. 2

3 Procesvoorstel Om te komen tot nieuw, modern en adequaat functionerend lokaal ruimtelijk beleid is inspanning van veel verschillende partners nodig. Het is als de stappen van een dans, en die dans wordt uitgevoerd door de gemeente (raad, college en ambtelijke organisatie) samen met de partners in de stad (inwoners, instellingen, corporaties, bedrijven, enz.). Als we de regels van de dans veranderen moeten we dit in afstemming met de anderen doen. Om dat te bewerkstelligen hechten we in dit traject veel belang aan de input en feedback van de betrokkenen. Daarom stellen we de griffie voor een werkgroep te formeren van raadsleden die dit proces met ons willen doorlopen, en ons van feedback kunnen voorzien gedurende dat proces. Daarnaast stellen we een externe denktank in, die bestaat uit verschillende partners, zowel uit Eindhoven als daarbuiten. Deze partners, zoals corporaties, bouwbedrijven, architecten, ontwikkelaars, kennisinstellingen etc., zullen we actief betrekken om ons te helpen en ondersteunen, maar ook om ons te bekritiseren in dit proces. Analyse grootste knelpunten nu Uit een analyse van binnenkomende (grootschalige) initiatieven bij de gemeente in 2011 en 2012 is gebleken, dat een groot deel daarvan onnodig belemmerd wordt door de eisen die we stellen met betrekking tot parkeren, welstand en/of groenvoorzieningen. Dit heeft verschillende oorzaken, maar rechtvaardigt de keuze om deze beleidsdocumenten als eerste op stedelijk niveau te herijken aan de hand van de geformuleerde uitgangspunten. Wij zullen onze aandacht eerst richten op het groenbeleid, omdat dit om diverse redenen aan vernieuwing toe is. Later dit jaar volgen het parkeerbeleid en welstandsbeleid. Omdat de betreffende aanpassingen ook inspraak en samenspraak vergen, verwachten wij het eerste beleidsdocument (groen) aan het einde van de tweede kwartaal aan de raad aan te kunnen bieden. Parkeren volgt dan aan het einde van het derde, en welstand aan het einde van het vierde kwartaal Eind 2013 stellen wij een nieuw plan van aanpak op voor 2014, en kiezen we de volgende te herijken beleidsdocumenten.. Proeftuinen Loslaten is moeilijk. Maar je kunt het wel leren. En leren loslaten vraagt om vertrouwen. Om dat loslaten met elkaar te leren, stellen we voor om in enkele gebieden van de stad proeftuinen in te richten. In die gebieden laten we een aantal van onze regels gecontroleerd en in samenwerking met de betrokken partners los. Op die manier leren we samen met de stad wat dat loslaten betekent. Kan het, lukt het, en vooral: werkt het? Daar maken we met die partners afspraken over. Per gebied zal het college een startdocument vaststellen, waarin de afspraken zijn opgenomen over de inzet van privaat- en publiekrechtelijke instrumenten, de rolverdeling en de verantwoordelijkheden. In deze proeftuinen gaan we verdergaand experimenteren 3

4 dan in de rest van de stad. Afhankelijk van de opgave en situatie verschilt de aanpak per proeftuin. Om de leerdoelen scherp te krijgen stellen we daarom het genoemde startdocument op. Het college zal daar de raad over informeren. Bij de keuze van de proeftuinen kiezen we voor gebieden die van elkaar verschillend zijn, om op deze manier maximaal leerrendement te behalen. We kiezen voor enkele gebieden met een hoge versus lage dynamiek, woongebieden versus bedrijventerreinen, nieuwe versus al langer lopende ontwikkelingen, groot- versus juist heel kleinschalig. Daarnaast spelen ook de eigendomsverhoudingen een rol (versnipperd eigendom, CPO, versus een grotere ontwikkelende partij) en verschillende rollen van de gemeente (publiekrechtelijk en privaatrechtelijk). Op basis van onderstaande matrix stellen we daarom deze proeftuinen voor 2013 vast: Laag-dynamisch Hoog-dynamisch Woongebieden Bedrijventerreinen Nieuwe ontwikkeling Lopend project Grootschalig Kleinschalig Blixembosch CPO X X X X Meerhoven CPO X X X X Strijp-R X X X X Eckart-Vaartbroek X X X X NRE-terrein X X X X Schellen X X X X Vlokhoven/De Tempel X X X X Procedures en instrumenten Niet alleen Eindhoven is bezig haar beleid te herzien, ook landelijk krijgt dit de nodige aandacht. En dat vergroot alleen maar de kracht om op de ingeslagen weg door te gaan. We zullen dus intensief de landelijke ontwikkelingen volgen en deze betrekken bij onze aanpak. Maar het betekent ook, dat er op basis van landelijk beleid al enige quickwins te behalen zijn. Twee relevante landelijke ontwikkelingen: Medio 2013 wordt de nieuwe, permanente Crisis- en Herstelwet van kracht. Daardoor wordt landelijk de proceduretijd voor een aantal veelvoorkomende initiatieven verkort, waardoor deze eerder uitgevoerd kunnen worden. Het gaat dan om bijvoorbeeld transformaties van kantoren of het tijdelijk toestaan van afwijkend gebruik. Daarnaast wordt ook gewerkt aan de Omgevingswet. Deze wet zorgt ervoor dat ruimtelijke initiatieven eenvoudiger en sneller te realiseren zijn. Naar verwachting zal deze echter pas in 2015 gepubliceerd worden, en in 2018 in werking treden. We 4

5 zullen deze ontwikkelingen nauw volgen en waar mogelijk anticiperen op nieuwe mogelijkheden. Ook lokaal zijn er nog diverse mogelijkheden om nu al winst te boeken in administratieve lasten of doorlooptijd. Zo zullen we structureel meer directe bouwen gebruikstitels in de bestemmingsplannen opnemen, eventueel voorzien van voorwaarden voor toepassen van die titels. Hierdoor verruimen we de mogelijkheden in de bestemmingsplannen, en leggen de verantwoordelijkheid bij de initiatiefnemer om te voldoen. Omdat dit echter in alle bestemmingsplannen verwerkt moet worden zal dit langere tijd in beslag nemen. Bij veel van de kleine afwijkingen van het bestemmingsplan, zoals bijvoorbeeld een aanbouw of een schutting, speelt het contact met de buren een grote rol. Dit soort verbouwingen leidt vaak tot ruzie, langslepende procedures en bezwaar. Negatieve energie, die voor alle betrokkenen vooral heel veel tijd en geld kost, maar bijna nooit tot een bevredigend einde leidt. Omdat we buren willen uitdagen eerst met elkaar en dan pas met de gemeente in gesprek te gaan zal het college in het tweede kwartaal van 2013 de beleidsregels voor het toestaan van dit soort afwijkingen van het bestemmingsplan wijzigen. We zullen daarin de mogelijkheid creëren om dit soort afwijkingen toe te staan als de direct belanghebbenden al hebben verklaard geen bezwaar te hebben. Wanneer een inwoner dus bij zijn aanvraag kan laten zien, dat hij heeft nagedacht over het effect van zijn bouwplannen op zijn directe buren, en met hen heeft overlegd over die plannen en het effect daarvan op die buren, dan zal dat daarna eerder tot een vergunning leiden. Als dit niet aangetoond wordt, bijvoorbeeld omdat er sprake is van een langdurige burenruzie of omdat ze er samen niet uitkomen, dan zullen we zulke initiatieven, zoals gebruikelijk, uiteraard gewoon toetsen aan onze eigen beleidsregels, en daar een eigen belangenafweging bij maken. Een mogelijkheid om bij de grote afwijkingen van een bestemmingsplan tot lokale lastenverlichting en tijdswinst te komen is het uitbreiden van het aanwijzingsbesluit van gevallen waarvoor geen verklaring van geen bedenkingen van de gemeenteraad benodigd is. De gemeenteraad heeft in 2010 al een aantal gevallen aangewezen waarvoor geen aparte verklaring van geen bedenkingen nodig is van de gemeenteraad, maar waarbij het college kan beslissen. Het gaat daarbij om bijvoorbeeld projecten tot maximaal 20 woningen, uitbreiden van een kantoor-, detailhandels- of horecafunctie tot maximaal 2500 m2, wijziging van gebruik van gronden of opstallen. Met uitbreiding van deze bevoegdheid wordt de procedure voor een initiatief verkort. Het college zal hiervoor in 2013 met een raadsvoorstel komen. 5