Het belang van externe examens

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het belang van externe examens"

Transcriptie

1 Het belang van externe examens Leuven Economics of Education Research, KU Leuven Top Institute for Evidence Based Education Research, Maastricht University Onderwijsmiddag VGC, Brussel 29 juni

2 Hoe kwaliteit onderwijs verbeteren? 2

3 Leerprestaties verbeteren Kwaliteit van onderwijs, zoals gemeten via leerprestaties van leerlingen op cognitieve testen, is sterk en positief gecorreleerd met economische groei van landen (Barro, 2001; Hanushek, 2005; Woessman, 2007) Hoe moeten we kwaliteit van onderwijs verder verbeteren? Niet via meer middelen voor onderwijs, want lage tot geen marginale bijdrage (Hanushek, 2003, 2004; Woessmann en West, 2006) Leerlingen in landen met meer middelen of met kleinere klassen, doen het niet noodzakelijk beter. 3

4 Leerprestaties verbeteren WEL door alle actoren (scholen, leraren, ouders, leerlingen) prikkels te bieden om leerprestaties te maximaliseren Vanuit de economische theorie: Prestaties worden beïnvloed door de ontvangen prikkels (incentieven) Als onderwijsinstellingen beloond worden (intrinsiek of extrinsiek) om hogere leerprestaties te bekomen, en als ze gestraft worden als ze deze niet halen, zullen leerprestaties verbeteren. 4

5 Leerprestaties verbeteren Beloning en straffen volgt uit principaal-agent probleem: 1. De opdrachtgever kan niet perfect de opdrachtnemer monitoren vb. leraren en ouders weten niet perfect hoeveel inspanning een lln levert vb. schooldirectie en ouders kunnen niet perfect opvolgen hoe goed een leraar de les voorbereidt, of wat hij doet in de klas 2. De belangen van de opdrachtgever en de opdrachtnemer lopen anders vb. lln zijn meer geïnteresseerd in vrije tijd dan ouders zouden willen vb. leraar en school is meer geïnteresseerd in aanvaardbare werklast dan een ouder zou wensen Accountability (verantwoordings-)systemen laten toe om beter te monitoren en principaal-agent probleem te verminderen 5

6 Leerprestaties verbeteren Centrale examens zijn zo n verantwoordingssysteem, maar ze maken deel uit van een breder geheel waarin drie elementen gelijktijdig spelen: Concurrentie Concurrentie = keuze voor ouders en leerlingen Autono mie Autonomie = keuze voor scholen en leraren Vb. via decentralisatie van verantwoordelijkheden Verantwoor ding verantwoording via vb centrale examens 6

7 Centrale examens - autonomie Autonomie van scholen gaat hand in hand met externe examens Omgekeerd: externe examens zijn een eerste vereiste voor decentraal, keuze gebaseerde systemen van autonome scholen (Woessmann, 2003) Externe examens werken immers vergelijkbaar met prijsinformatie over het onderwijssysteem: onafhankelijke en vergelijkbare informatie over schoolprestaties. Ouders kunnen deze informatie gebruiken om hun keuze te maken. 7

8 Centrale examens - autonomie 8

9 Overzicht Centrale examens om leerlingprestaties te verbeteren Evidentie Mechanisme en voordelen Nadelen 9

10 Evidentie In lijn met Evidence based education willen we weten en meten wat het effect is van centrale examens op onderwijsprestaties? 10

11 Evidentie - Hoe meten? Probleem: vaak is er geen variatie binnen een land. Oplossing: meten over landen heen; of meten binnen een land (Canada en Duitsland) 11

12 Centrale examens Bron: Van Ackeren et al.,

13 Evidentie op leerprestaties Evidentie tussen landen: 1. Leerlingen presteren substantieel en merkbaar beter in landen met externe eindexamens, dan in landen zonder (gecontroleerd voor leerling-, school-, regio-, en landspecifieke kenmerken) Blijkt in TIMSS, TIMSS-Repeat, PISA 2. De literatuur suggereert dat het effect van externe eindexamens ongeveer even groot is als een volledig jaar onderwijs (nl. 35 tot 47% van een internationale standaard afwijking in test scores). Dus een immens effect als scholen en leerlingen gevolgd worden door externe examens. 3. Zowel goede als minder goede leerlingen halen voordeel uit centrale examens Centrale examens zorgen voor gelijkere onderwijsuitkomsten voor leerlingen met verschillende achtergrond 13

14 Evidentie op leerprestaties Evidentie tussen landen: 4. Leraren richten zich meer op het curriculum bij centrale examens 5. Betrokkenheid en geïnformeerdheid van ouders vergroot bij centraal examen (Woessmann, 2002) Evidentie binnen een land (Canada en Duitsland) 6. Regio s met een centraal examen doen het merkbaar beter dan regio s zonder 14

15 Overzicht Centrale examens om leerlingprestaties te verbeteren Evidentie Mechanisme en voordelen Nadelen 15

16 Mechanisme Hoe komt het dat centrale examens zo n effecten generen? Leerlingen / ouders leraren scholen 16

17 Voordelen voor leerlingen Centrale examens bieden voor leerlingen een prikkel: Leerlingen kunnen duidelijk aantonen wat ze in hun mars hebben; Duidelijke vergelijking van prestaties over scholen heen; Via de betere monitoring ook via ouders, leraren en directies die het beste in de leerlingen naar boven willen halen 17

18 Voordelen voor ouders - Ouders beschikken over informatie over hun kind in vergelijking met een standaard en in vergelijking met de andere leerlingen in het systeem. Ouders weten zo of hun kind het individueel slecht doet, of als de hele klas het slecht doet (eventueel in termen van toegevoegde waarde value added). Zonder centraal examen weten ouders niet hoe de klas presteert tov andere klassen - Ouders kunnen een bewustere keuze maken voor school (vb. Niet gebaseerd op aannames of percepties) 18

19 Leraren Een goede toets maken is bijzonder moeilijk en tijdsintensief. Kunnen we dit wel van individuele leraren verwachten? Onderwijsinspectie stelt bijvoorbeeld in inspectieverslagen: In de proefwerken is de vraagstelling louter kennis- en toepassingsgericht. Vragen waarbij de leerlingen hun kennis in nieuwe contexten moeten aanwenden en waarbij hun inzichtelijk denken wordt aangesproken, worden zelden aangetroffen. De beperkte moeilijkheidsgraad van de proefwerken draagt er ongetwijfeld toe bij dat de leerlingen goede resultaten behalen en dat er nauwelijks tekorten zijn. In een aantal proefwerken ontbreekt de puntenverdeling, in andere proefwerken wordt de puntenverdeling wel op het niveau van de hoofdvragen maar niet op dit van de deelvragen weergegeven. Daardoor komt de transparantie in het gedrang. Dezelfde proefwerkvragen worden elk jaar hernomen. 19

20 Leraren - Voorbeeld het opstellen van centrale examens door CITO in Nederland Examen wordt opgesteld door groep van 4 docenten Elke docent maakt op jaarbasis 6 (!) opgaven Interne en externe screening Afname van pretest en anker op scholen Psychometrische analyse Werken met toetsmatrijzen Correctie door 2 personen - Dankzij centrale examens ervaren leraren een prikkel om de beste leermethodes boven te halen 20

21 Scholen - Kijk naar de value added: hoeveel leerwinst kan een school creëren? 21

22 Overzicht Centrale examens om leerlingprestaties te verbeteren Evidentie Mechanisme en voordelen Nadelen 22

23 Nadelen - Strategisch gedrag van leraren en scholen - Laag presterende leerlingen naar buitengewoon onderwijs (of andere school) sturen (Jacob, 2005) - Prikkel om te spieken (Jacob en Levitt, 2003) Goed design nodig dat strategisch gedrag minimaliseert - Teaching to the test - Maak een brede test, zodat er bijna alles onder valt - Geen evaluatie van attitudes - Laat centraal examen complementair zijn met schoolexamen - Minder aandacht van leraren aan interesses van leerlingen (Van Ackeren et al., 2012) 23

24 Nadelen - Duur, want een onafhankelijk instituut nodig. - Niet juist: De kosten van het implementeren moeten niet worden overschat Hoxby (2002) toont voor de VS aan dat deze kosten slechts beperkt zijn (zie ook Jürges et al., 2002) - Ranking wordt mogelijk - Juist, maar als de ranking goed geduid wordt is er m.i. geen probleem - Toon dat er betrouwbaarheidsintervallen zijn - Werk met value added - Corrigeer voor leerlingkenmerken - Meer reproductief leren - Niet juist: Nederlands voorbeeld en Vlaamse Onderwijsinspectie tonen net aan dat de kwaliteit van examens veel hoger is. 24

25 Besluit Invoeren centrale examens 25

26 Het belang van externe examens VGC, Brussel 29 juni 2015

Reflecties op: Duaal leren Een volwaardige kwalificerende leerweg

Reflecties op: Duaal leren Een volwaardige kwalificerende leerweg Reflecties op: Duaal leren Een volwaardige kwalificerende leerweg Prof. Dr. Leuven Economics of Education Research KU Leuven Top Institute for Evidence Based Education Research Maastricht University Vlaams

Nadere informatie

DE VOOR(OOR)DELEN VAN GESTANDAARDISEERD TOETSEN. VLOR Zenitdialoog 13 december Jan Vanhoof

DE VOOR(OOR)DELEN VAN GESTANDAARDISEERD TOETSEN. VLOR Zenitdialoog 13 december Jan Vanhoof DE VOOR(OOR)DELEN VAN GESTANDAARDISEERD TOETSEN VLOR Zenitdialoog 13 december 2017 Jan Vanhoof 0 Als het Vlaamse onderwijssysteem niet oplet, dan loopt ze het gevaar het goede en bruikbare te verwerpen

Nadere informatie

Nudging en onderwijs: gedragsinzichten inzetten voor betere schoolkeuzes? Lisanne Grimberg Marc van der Steeg Ib Waterreus

Nudging en onderwijs: gedragsinzichten inzetten voor betere schoolkeuzes? Lisanne Grimberg Marc van der Steeg Ib Waterreus Nudging en onderwijs: gedragsinzichten inzetten voor betere schoolkeuzes? Lisanne Grimberg Marc van der Steeg Ib Waterreus Opzet 1. Gedragsinzichten en onderwijs 2. Gedragsinzichten en schoolkeuzes 3.

Nadere informatie

The Effectiveness of Community Schools: Evidence from the Netherlands

The Effectiveness of Community Schools: Evidence from the Netherlands The Effectiveness of Community Schools: Evidence from the Netherlands Proefschrift Marieke Heers (gepromoveerd 3 oktober in Maastricht; promotoren prof.dr. W.N.J. Groot en prof.dr. H. Maassen van den Brink)

Nadere informatie

Wat is bekend over de effecten van kenmerken van onderwijsstelsels? Een literatuurstudie

Wat is bekend over de effecten van kenmerken van onderwijsstelsels? Een literatuurstudie CPB Document No 187 Juli 2009 Wat is bekend over de effecten van kenmerken van onderwijsstelsels? Een literatuurstudie Dinand Webbink, Inge de Wolf (Inspectie van het Onderwijs), Ludger Woessmann (Universitieit

Nadere informatie

BIJLAGE. McKinsey & Company. 3 Kluger, A.N. en A. DeNisi, 1996, The Effects of Feedback Interventions on Performance: Historical Review, a

BIJLAGE. McKinsey & Company. 3 Kluger, A.N. en A. DeNisi, 1996, The Effects of Feedback Interventions on Performance: Historical Review, a BIJLAGE Deze bijlage is vooral beschrijvend van aard. 1 In de laatste paragraaf wordt aangegeven dat alertheid geboden is om ongewenst strategisch gedrag tegen te gaan. Voor het overige bestaat de beschrijving

Nadere informatie

EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID. Dockx J, De Fraine B. & Van den Branden N.

EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID. Dockx J, De Fraine B. & Van den Branden N. EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID Dockx J, De Fraine B. & Van den Branden N. EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID Dockx J., De Fraine B. & Van den Branden N. Promotor:

Nadere informatie

Identificatie en typering van de PARALLELTOETSEN

Identificatie en typering van de PARALLELTOETSEN Identificatie en typering van de PARALLELTOETSEN Praktische Informatie 1. Productinformatie Paralleltoetsen van de Peilingsproeven Nederlands voor het basisonderwijs; in opdracht van de Vlaamse Overheid;

Nadere informatie

Van de TIMSS papieren toets naar de TIMSS tablet toets, zijn er verschillen? Eva Hamhuis Universiteit Twente Faculteit BMS Afdeling OMD

Van de TIMSS papieren toets naar de TIMSS tablet toets, zijn er verschillen? Eva Hamhuis Universiteit Twente Faculteit BMS Afdeling OMD Van de TIMSS papieren toets naar de TIMSS tablet toets, zijn er verschillen? Eva Hamhuis Universiteit Twente Faculteit BMS Afdeling OMD Voorstellen Eva Hamhuis Psychologie & Onderwijskunde Junior Onderzoeker

Nadere informatie

EXAMEN LEREN EN ONDERWIJZEN (voor wie de lessen heeft gevolgd in )

EXAMEN LEREN EN ONDERWIJZEN (voor wie de lessen heeft gevolgd in ) K.U. Leuven 6 juni 2009 EXAMEN LEREN EN ONDERWIJZEN (voor wie de lessen heeft gevolgd in 2008-09) B. De Fraine, J. Elen, S. Janssens, J. Van Damme en L. Verschaffel Naam en voornaam (in drukletters!) Duid

Nadere informatie

ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES. Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M.

ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES. Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. Promotor: B. De Fraine Research paper

Nadere informatie

Effectieve interventies om vsv te verminderen

Effectieve interventies om vsv te verminderen Effectieve interventies om vsv te verminderen Leuven Economics of Education Research, KU Leuven Top Institute for Evidence Based Education Research, Maastricht University VFO-dag 18 september 2014 1 Onderzoekslijn

Nadere informatie

Doorstroom mbo-hbo en uitval in het hbo. Evidence-based aanbevelingen.

Doorstroom mbo-hbo en uitval in het hbo. Evidence-based aanbevelingen. Doorstroom mbo-hbo en uitval in het hbo. Evidence-based aanbevelingen. Kristof De Witte, Sofie Cabus, Eline Sneyers en Cornel Nessler (Maastricht University) Conferentie 1 juni 2017 Context Europese Horizon

Nadere informatie

Hoe gaat de normering?

Hoe gaat de normering? Hoe gaat de normering? Introductie voor wiskundedocenten Paul van der Molen Ger Limpens 12 maart 2019 Inhoud van de presentatie Historische Schets Het proces van de normering De pretest De normering met

Nadere informatie

Over de zin van opbrengstgericht(er) werken in het onderwijs

Over de zin van opbrengstgericht(er) werken in het onderwijs faculteit gedrags- en maatschappijwetenschappen Over de zin van opbrengstgericht(er) werken in het onderwijs Leerstoel Opbrengstgericht werken in het onderwijs Stichting Success for All Nederland Prof.

Nadere informatie

Evaluatie Onderwijstijdverlenging. Drs. Erik Meyer Dr. Chris van Klaveren Prof. dr. Wim Groot Prof. dr. Henriëtte Maassen van den Brink

Evaluatie Onderwijstijdverlenging. Drs. Erik Meyer Dr. Chris van Klaveren Prof. dr. Wim Groot Prof. dr. Henriëtte Maassen van den Brink Evaluatie Onderwijstijdverlenging Drs. Erik Meyer Dr. Chris van Klaveren Prof. dr. Wim Groot Prof. dr. Henriëtte Maassen van den Brink Inleiding Doel onderwijstijdverlenging: verbeteren leerprestaties

Nadere informatie

DE NORMERING. Gesprek VKC OCW CvTE 19 april Inleiding tijdens de bijeenkomst Centraal examen, ieders examen! 20 maart 2018

DE NORMERING. Gesprek VKC OCW CvTE 19 april Inleiding tijdens de bijeenkomst Centraal examen, ieders examen! 20 maart 2018 DE NORMERING Gesprek VKC OCW CvTE 19 april 2018 Inleiding tijdens de bijeenkomst Centraal examen, ieders examen! 20 maart 2018 Werkwijze en doelen Werkwijze: N-termen om rekening te kunnen houden met verschillen

Nadere informatie

Het Toetsen Tournée. Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht

Het Toetsen Tournée. Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht Het Toetsen Tournée Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht www.fisme.science.uu.nl/ 2017-06-02 CET RVO TIMSS DTT LKT CE hv Opzet We bekijken een zestal nationale toetsen uit Nederland

Nadere informatie

EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES & ACADEMISCH ZELFCONCEPT

EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES & ACADEMISCH ZELFCONCEPT EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES & ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M. EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES &

Nadere informatie

Kansen en uitdagingen van werken met gestandaardiseerde toetsen

Kansen en uitdagingen van werken met gestandaardiseerde toetsen Kansen en uitdagingen van werken met gestandaardiseerde toetsen VLOR SEMINARIE GESTANDAARDISEERD TOETSEN OP HET EINDE VAN HET BASISONDERWIJS 2 MEI 2018 Jan Vanhoof 0 1 2 Kernideeën 1. Vlaanderen heeft

Nadere informatie

Het Vlaamse secundair onderwijs internationaal vergeleken

Het Vlaamse secundair onderwijs internationaal vergeleken Het Vlaamse secundair onderwijs internationaal vergeleken Jeroen Lavrijsen Doctoraatsonderzoeker, HIVA - KU Leuven www.steunpuntssl.be Structuur secundair onderwijs Focus op twee kenmerken van het secundair

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus EA..DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus EA..DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag

Nadere informatie

Even voorstellen. Ruud Stolwijk. Wiskundeleraar sinds 1987 Cito-toetsdeskundige sinds 2007

Even voorstellen. Ruud Stolwijk. Wiskundeleraar sinds 1987 Cito-toetsdeskundige sinds 2007 Even voorstellen Ruud Stolwijk Wiskundeleraar sinds 1987 Cito-toetsdeskundige sinds 2007 1 Hoe komt een examen tot stand? In deze interactieve presentatie schetst Ruud Stolwijk, toetsdeskundige bij Cito,

Nadere informatie

Welkom op de studiedag. Financiële educatie. Prof. Dr. Kristof De Witte 18 april 2016

Welkom op de studiedag. Financiële educatie. Prof. Dr. Kristof De Witte 18 april 2016 Welkom op de studiedag Financiële educatie Prof. Dr. Kristof De Witte 18 april 2016 Programma 1. Inleiding 2. Algemeen kader Prof. Dr. Geert van Campenhout (KU Leuven) 3. Financiële geletterdheid van jongeren

Nadere informatie

Differentiatie in de klas. Wouter Smets

Differentiatie in de klas. Wouter Smets Differentiatie in de klas Wouter Smets Binnenklasdifferentiat ie: Waarom? 1. Binnenklasdifferentiatie: Waarom? Inspelen op verschillen in niveau interesse leerprofiel 1. Binnenklasdifferentiatie: Waarom?

Nadere informatie

Marlies Baeten Centrum voor Professionele Opleiding en Ontwikkeling en Levenslang Leren

Marlies Baeten Centrum voor Professionele Opleiding en Ontwikkeling en Levenslang Leren STIMULEREN VAN LEREN IN STUDENTGERICHTE LEEROMGEVINGEN? Marlies Baeten Centrum voor Professionele Opleiding en Ontwikkeling en Levenslang Leren Probleemgestuurd leren Projectonderwijs Casusgebaseerd onderwijs

Nadere informatie

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie

Nadere informatie

Workshop 3: Vaardigheden, ongelijkheid en armoede

Workshop 3: Vaardigheden, ongelijkheid en armoede Workshop 3: Vaardigheden, ongelijkheid en armoede PIAAC-studiedag 20/03/2014 Jeroen Lavrijsen & Ides Nicaise HIVA-KU Leuven www.steunpuntssl.be Vragen In welke mate worden de vaardigheden van de Vlaamse

Nadere informatie

Rekenbeleid. Procesbeschrijving. Versie: 1

Rekenbeleid. Procesbeschrijving. Versie: 1 Rekenbeleid Procesbeschrijving Versie: 1 Taakhouder: H. Cox Gemaakt: April 2016 Geldig tot: Januari 2018 Rekenbeleid HSL Hoe presteert HSL op de basisvaardigheden rekenen en hoe kunnen die prestaties worden

Nadere informatie

Effectief onderwijs. Onderzoek in vogelvlucht. ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg

Effectief onderwijs. Onderzoek in vogelvlucht. ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg Effectief onderwijs Onderzoek in vogelvlucht ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg Effectief onderwijs Veel onderzoek met verschillende onderzoeksopzetten in verschillende settings:

Nadere informatie

Leraren en schoolleiders over evaluatie in Vlaamse secundaire scholen. Een stand van zaken

Leraren en schoolleiders over evaluatie in Vlaamse secundaire scholen. Een stand van zaken Katholieke Universiteit Leuven Centrum voor Onderwijssociologie Vlerick Leuven Gent Management School Competentiecentrum Mens & Organisatie Leraren en schoolleiders over evaluatie in Vlaamse secundaire

Nadere informatie

Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar

Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar Wat zijn onze criteria? Effectief. Via literatuurstudie op zoek naar evidentie Trainen van

Nadere informatie

Het belang van financiële educatie

Het belang van financiële educatie Het belang van financiële educatie Kristof De Witte Leuven Economics of Education Research, KU Leuven Wikifin Chair Financial Literacy Studiedag Financiële Educatie KU Leuven 9 oktober 2017 Financiële

Nadere informatie

De peilingsresultaten PAV in internationaal perspectief Colloquium peiling PAV, Brussel, 11 juni 2014

De peilingsresultaten PAV in internationaal perspectief Colloquium peiling PAV, Brussel, 11 juni 2014 De peilingsresultaten PAV in internationaal perspectief Colloquium peiling PAV, Brussel, 11 juni 2014 Een internationaal onderzoek dat om de drie jaar jongeren aan het einde van hun verplichte schoolloopbaan

Nadere informatie

Hoe komt de n-term tot stand?

Hoe komt de n-term tot stand? Hoe komt de n-term tot stand? normering centrale examens voortgezet onderwijs algemene vakken Lody Smeets, Clustermanager Exacte vakken Centrale Examen Cito Plexs Conferentie 13 februari 2017 Programma

Nadere informatie

Het straffen van meertaligheid op school: de schaamte voorbij

Het straffen van meertaligheid op school: de schaamte voorbij H3 Het straffen van meertaligheid op school: de schaamte voorbij Orhan Agirdag Inleiding Hoe we met talige diversiteit moeten omgaan in verschillende domeinen van de samenleving, en bij uitstek in het

Nadere informatie

EVALUATIE PRE-PILOT ENGELS

EVALUATIE PRE-PILOT ENGELS EVALUATIE PRE-PILOT ENGELS 24-03-15 PROGRAMMA Aantallen afnames Voorbereiding afname Inhoud examen Cesuur en normering Resultaten en rapportages 2 AANTALLEN AFNAMES 4978 afnames 23 instellingen Toetstijd:

Nadere informatie

Onderwijs en (individuele en maatschappelijke) welvaart: een cognitief-psychologisch perspectief. Wouter Duyck. Onderwijs en welvaart:

Onderwijs en (individuele en maatschappelijke) welvaart: een cognitief-psychologisch perspectief. Wouter Duyck. Onderwijs en welvaart: Onderwijs en (individuele en maatschappelijke) welvaart: Wouter Duyck 1. onderwijs: cognitive state of the union 2. cognitieve prestaties van kwetsbare groepen 3. schoolprestaties en taal 4. cognitie en

Nadere informatie

Pedagogisch denken over toetsen. Toetscultusversus toetscultuur. Den Haag. Conferentie GEU Prof. Dr. Roger Standaert

Pedagogisch denken over toetsen. Toetscultusversus toetscultuur. Den Haag. Conferentie GEU Prof. Dr. Roger Standaert Pedagogisch denken over toetsen. Toetscultusversus toetscultuur Den Haag. Conferentie GEU 08.06.2017 Prof. Dr. Roger Standaert Een vleugje Nederlands-Belgische geschiedenis Grondwettelijke vrijheid van

Nadere informatie

Wat leren we uit TIMSS over de kwaliteit en de gelijkheid van ons onderwijs?

Wat leren we uit TIMSS over de kwaliteit en de gelijkheid van ons onderwijs? Wat leren we uit TIMSS over de kwaliteit en de gelijkheid van ons onderwijs? Jan Van Damme Centrum voor Onderwijseffectiviteit en evaluatie PIAAC-Conferentie Brussel, 20 maart 2014 Departement Onderwijs

Nadere informatie

PIRLS 2016 Begrijpend lezen 4 e leerjaar

PIRLS 2016 Begrijpend lezen 4 e leerjaar PIRLS 2016 Begrijpend lezen 4 e leerjaar 15 januari 2018 Jan Van Damme, Kim Bellens, Bieke De Fraine, Kelly Tielemans & Margo Vandenbroeck Inhoud Wat is PIRLS? Vlaamse resultaten 2016 in internationaal

Nadere informatie

Dit advies, gedateerd 14 september 2012, nr. W /I, bied ik U hierbij aan.

Dit advies, gedateerd 14 september 2012, nr. W /I, bied ik U hierbij aan. Nr. WJZ/521514 (3857) (Hoofd) Afdeling DIRECTIE WETGEVING EN JURIDISCHE ZAKEN Nader rapport inzake het voorstel van wet tot wijziging van de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Inclusief onderwijs? beno.schraepen@ap.be

Inclusief onderwijs? beno.schraepen@ap.be Inclusief onderwijs? beno.schraepen@ap.be Nieuwe inzichten Kennis, rechten, beeldvorming 21 ste eeuw: Andere beeldvorming Vn-verdrag Gelijke rechten van personen in een handicapsituatie Apart zetten =

Nadere informatie

Beoordelingsruimte en cijfermanipulatie in eindexamens voortgezet onderwijs

Beoordelingsruimte en cijfermanipulatie in eindexamens voortgezet onderwijs Beoordelingsruimte en cijfermanipulatie in eindexamens voortgezet onderwijs EXECUTIVE SUMMARY September 2018 Ilja Cornelisz Chris van Klaveren Amsterdam Center for Learning Analytics (VU-ACLA) Vrije Universiteit

Nadere informatie

Beleid rond vroegtijdig schoolverlaten is de investering waard

Beleid rond vroegtijdig schoolverlaten is de investering waard Beleid rond vroegtijdig schoolverlaten is de investering waard Leuven Economics of Education Research, KU Leuven feb.kuleuven.be/leer Top Institute for Evidence Based Education Research, Maastricht University

Nadere informatie

De opgave voor de publieke gezondheid verandert. en dus ook die voor onderzoekers! Karien Stronks Sociale Geneeskunde AMC/UvA

De opgave voor de publieke gezondheid verandert. en dus ook die voor onderzoekers! Karien Stronks Sociale Geneeskunde AMC/UvA De opgave voor de publieke gezondheid verandert. en dus ook die voor onderzoekers! Netwerkdag 1 februari 2018 Karien Stronks Sociale Geneeskunde AMC/UvA Mijn betoog Wij willen als onderzoekers evidence

Nadere informatie

Huiswerk, het huis uit!

Huiswerk, het huis uit! Huiswerk, het huis uit! Een explorerend onderzoek naar de effecten van studiebegeleiding op attitudes en gedragsdeterminanten en de bijdrage van de sociale- en leeromgeving aan deze effecten Samenvatting

Nadere informatie

Gelijke onderwijskansen in het gewoon basisonderwijs

Gelijke onderwijskansen in het gewoon basisonderwijs Gelijke onderwijskansen in het gewoon basisonderwijs Vlaams Parlement, 37-A (2017-2018) Nr. 1 Uiteenzetting in de Commissie voor Onderwijs 12 oktober 2017 1 Situering van GOK-beleid Decreet van 28 juni

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/39113 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Fortuin, Janna Title: Birds of a feather... Selection and socialization processes

Nadere informatie

MICTIVO - Monitor ICT-Integratie in het Vlaamse Onderwijs, design en opzet van een follow-up monitor

MICTIVO - Monitor ICT-Integratie in het Vlaamse Onderwijs, design en opzet van een follow-up monitor MICTIVO - Monitor ICT-Integratie in het Vlaamse Onderwijs, design en opzet van een follow-up monitor Auteurs: - dr. Bram Pynoo, Universiteit Gent, vakgroep Onderwijskunde, Bram.Pynoo@ugent.be - Stephanie

Nadere informatie

Het vierde leerjaar lager onderwijs in Vlaanderen: Resultaten van TIMSS 2011 in internationaal perspectief en in vergelijking met TIMSS 2003

Het vierde leerjaar lager onderwijs in Vlaanderen: Resultaten van TIMSS 2011 in internationaal perspectief en in vergelijking met TIMSS 2003 Het vierde leerjaar lager onderwijs in Vlaanderen: Resultaten van TIMSS 2011 in internationaal perspectief en in vergelijking met TIMSS 2003 11 December 2012 KU Leuven, Centrum voor Onderwijseffectiviteit

Nadere informatie

Digitale examens wiskunde VMBO 2018

Digitale examens wiskunde VMBO 2018 Digitale examens wiskunde VMBO 2018 In mijn besprekingen van de vmbo examens uit 2017 vergeleek ik de twee openbaar gemaakte digitale examens met de openbaar gemaakte schriftelijke examens uit 2017. Voor

Nadere informatie

PIAAC Studiedag. Workshop 4: Maakt ons secundair onderwijs de leerlingen vaardig genoeg voor de 21ste eeuw? Brussel, 20 maart 2014

PIAAC Studiedag. Workshop 4: Maakt ons secundair onderwijs de leerlingen vaardig genoeg voor de 21ste eeuw? Brussel, 20 maart 2014 PIAAC Studiedag Workshop 4: Maakt ons secundair onderwijs de leerlingen vaardig genoeg voor de 21ste eeuw? Brussel, 20 maart 2014 PIAAC: Programme for the International Assessment of Adult Competencies

Nadere informatie

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Kim Schildkamp, Bernard Veldkamp, Maaike Heitink, Fabienne van der Kleij, Anne Dijkstra, Inge Hoogland, Wilma Kippers Het gebruik van toetsresultaten Review

Nadere informatie

Onderwijsverslag Kwaliteitsagenda PO. Onderwijsverslag Waarom toetsen we? Kwart PO leerlingen kan niet behoorlijk lezen

Onderwijsverslag Kwaliteitsagenda PO. Onderwijsverslag Waarom toetsen we? Kwart PO leerlingen kan niet behoorlijk lezen Onderwijsverslag 2008 Kwart PO leerlingen kan niet behoorlijk lezen In kwart van PO scholen tegenvallende rekenprestaties Meer dan toetsen alleen. Frans Janssens en Adrie Visscher Schoolprestaties verschillen

Nadere informatie

Geachte leden van de vaste commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,

Geachte leden van de vaste commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Tweede Kamer der Staten-Generaal Vaste commissie OCW Postbus 20018 2500 EA Den Haag De Bilt, 11 september 2016 Onderwerp: Positionpaper over het wetsvoorstel vaststellen van het handelingsdeel van het

Nadere informatie

Taal peilingen door de jaren heen

Taal peilingen door de jaren heen 25 Jaar peilingsonderzoek in Nederland: Taal peilingen door de jaren heen Werkseminarie Nederlands Gent, 9 december Dr Bas Hemker, Psychometric Research Centre, CITO In deze presentatie Een korte beschrijving

Nadere informatie

Dyscalculieprotocol (locatie mavo-havo-atheneum; versie januari 2015)

Dyscalculieprotocol (locatie mavo-havo-atheneum; versie januari 2015) Dyscalculieprotocol (locatie mavo-havo-atheneum; versie januari 2015) Inleiding Thorbecke Scholengemeenschap heeft de verplichting leerlingen voor rekenen op referentieniveau 2F (mavo) of 3F (havo/atheneum)

Nadere informatie

COUNTRIES STRIVE TOWARDS MORE QUALITY AND EQUITY IN EDUCATION: SUCCESS OR FAILURE? Evidence from TIMSS 2003 and 2011, Grade 4

COUNTRIES STRIVE TOWARDS MORE QUALITY AND EQUITY IN EDUCATION: SUCCESS OR FAILURE? Evidence from TIMSS 2003 and 2011, Grade 4 COUNTRIES STRIVE TOWARDS MORE QUALITY AND EQUITY IN EDUCATION: SUCCESS OR FAILURE? Evidence from TIMSS 2003 and 2011, Grade 4 Kim Bellens, Jan Van Damme, Wim Van Den Noortgate & Sarah Gielen COUNTRIES

Nadere informatie

Het Vlaamse onderwijs in internationaal perspectief

Het Vlaamse onderwijs in internationaal perspectief Het Vlaamse onderwijs in internationaal perspectief Jeroen Lavrijsen, HIVA - KU Leuven SSL-studiedag 'Loopbanen in het onderwijs: terugblik en vooruitblik, 23 september 2016 www.steunpuntssl.be Vlaams

Nadere informatie

WELKOM. informatieavond havo5, donderdag 1 oktober 2015

WELKOM. informatieavond havo5, donderdag 1 oktober 2015 WELKOM informatieavond havo5, donderdag 1 oktober 2015 Enkele praktische punten vooraf: presentatie komt op schoolsite lln. met faciliteiten FAE wordt RND cijferlijsten uitgedeeld SOMToday kopie ID/paspoort

Nadere informatie

ONBETWIST Deliverable 5.4.6

ONBETWIST Deliverable 5.4.6 Toetsgestuurd leren van statistiek, UM, UMC, semester 1, 2012/2013 ONBETWIST Werkpakket 5 Deliverable 5.4.6, Februari 2013 Dirk Tempelaar, Maastricht University School of Business and Economics Introductie

Nadere informatie

Rapportage. Vertrouwelijk. De volgende tests zijn afgenomen: Motivatie en Leerstijlenvragenlijst (MLV-H) D Demo. Naam. 5 januari 2014

Rapportage. Vertrouwelijk. De volgende tests zijn afgenomen: Motivatie en Leerstijlenvragenlijst (MLV-H) D Demo. Naam. 5 januari 2014 Rapportage De volgende tests zijn afgenomen: Test Motivatie en Leerstijlenvragenlijst (MLV-H) Status Voltooid Vertrouwelijk Naam Datum onderzoek Emailadres D Demo 5 januari 2014 D@Demo.com Inleiding Motivatie

Nadere informatie

ACTIVERENDE WERKVORMEN. Pedagogische dag COLOMAplus Johan Fouquaert

ACTIVERENDE WERKVORMEN. Pedagogische dag COLOMAplus Johan Fouquaert ACTIVERENDE WERKVORMEN Pedagogische dag COLOMAplus 2013-03-01 LEERPLANREALISATIE Het handboek. is de bijbel voor vele leraars ik krijg mijn handboek niet uit Nochtans. Activerend onderwijs Wat? Ll verwerkt

Nadere informatie

Peiling wiskunde secundair onderwijs 1 ste graad A-stroom. Duiding van de resultaten. Johan Deprez Brussel, 12/06/19

Peiling wiskunde secundair onderwijs 1 ste graad A-stroom. Duiding van de resultaten. Johan Deprez Brussel, 12/06/19 Peiling wiskunde secundair onderwijs 1 ste graad A-stroom Duiding van de resultaten Johan Deprez Brussel, 12/06/19 Wie ben ik? wiskundige docent wiskunde in het hoger onderwijs serviceonderwijs wiskunde

Nadere informatie

Vaardigheden voor de toekomst: een economisch perspectief

Vaardigheden voor de toekomst: een economisch perspectief Vaardigheden voor de toekomst: een economisch perspectief Prof. Maarten Goos Universiteit Utrecht & KU Leuven VLOR Startdag, 17 september 2015 Het economische belang van vaardigheden 1. Vaardigheden en

Nadere informatie

Evidence based: theorie en praktijk. Wim Groot Top Institute Evidence Based Education Research (TIER) Teachers Academy

Evidence based: theorie en praktijk. Wim Groot Top Institute Evidence Based Education Research (TIER) Teachers Academy Evidence based: theorie en praktijk Wim Groot Top Institute Evidence Based Education Research (TIER) Wat is evidence based onderwijs? Evidence based onderwijs is de filosofie dat onderwijsbeleid en -praktijk

Nadere informatie

OCW: vierjarig landelijk project Begeleiding Startende Leraren (BS)

OCW: vierjarig landelijk project Begeleiding Startende Leraren (BS) STARTWIJZER vo / mbo Marjolein Wallenaar, Aeres Hogeschool Wageningen; Piety Runhaar, Wageningen University & Research; Sandra Peerenboom, Openbaar Onderwijs Groningen; Eefje Boef & Linda Medendorp, mbo

Nadere informatie

ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT. Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M.

ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT. Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. Promotor: B. De Fraine Research

Nadere informatie

Adaptief leren. Wat, waarom en hoe?

Adaptief leren. Wat, waarom en hoe? Adaptief leren Wat, waarom en hoe? Samenvatting Adaptief leren staat steeds meer in de belangstelling. Het is geen tijdelijke trend, maar een doorlopende ontwikkeling in het onderwijs. Adaptief leren draait

Nadere informatie

Leiden GOK-middelen tot leerwinsten?

Leiden GOK-middelen tot leerwinsten? Leiden GOK-middelen tot leerwinsten? Erwin Ooghe Department Economie (KULeuven) 16 november 2012 De GOK-financiering # FTE teachers (per year per 258 pupils) 0 2 4 6 8 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Nadere informatie

De Referentieniveaus Taal. BAVO Eemlanden 14 maart 2012

De Referentieniveaus Taal. BAVO Eemlanden 14 maart 2012 De Referentieniveaus Taal BAVO Eemlanden 14 maart 2012 2 Wat komt aan de orde? Aanleiding tot de referentieniveaus Wat zijn referentieniveaus? Status en ontwikkelingen rond de referentieniveaus Referentieniveaus

Nadere informatie

TERUGBLIK CENTRAAL EXAMEN ECONOMIE VMBO GT EERSTE TIJDVAK 2017

TERUGBLIK CENTRAAL EXAMEN ECONOMIE VMBO GT EERSTE TIJDVAK 2017 TERUGBLIK CENTRAAL EXAMEN ECONOMIE VMBO GT EERSTE TIJDVAK 2017 Inleiding Quickscan Via WOLF (Windows Optisch Leesbaar Formulier) geven examinatoren per vraag de scores van hun kandidaten voor het centraal

Nadere informatie

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Intermediaire Eindpunten in het Onderwijs: Licht in de Tunnel of Dwaallichten?

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Intermediaire Eindpunten in het Onderwijs: Licht in de Tunnel of Dwaallichten? Intermediaire Eindpunten in het Onderwijs: Licht in de Tunnel of Dwaallichten? Jaap Dronkers en Rolf van der Velden Het doel van onderwijs Onderwijs is een investering waarvan opbrengsten pas op langere

Nadere informatie

D U TC H S U M M A RY Samenvatting In zowel westerse als diverse niet-westerse samenlevingen wordt veel waarde gehecht aan schoolprestaties. Ouders en docenten stimuleren kinderen al op jonge leeftijd

Nadere informatie

Land Focus: Nederland

Land Focus: Nederland - Een kort overzicht van intercultureel leren - in de initiële lerarenopleiding en de professionele ontwikkeling van leerkrachten in het middelbaar onderwijs - in curricula van het voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Verbeteren van de slechte schoolresultaten voor wiskunde en wetenschap blijft uitdaging voor Europa

Verbeteren van de slechte schoolresultaten voor wiskunde en wetenschap blijft uitdaging voor Europa EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Verbeteren van de slechte schoolresultaten voor wiskunde en wetenschap blijft uitdaging voor Europa Brussel, 16 november 2011 Beleidsmakers moeten scholen beter ondersteunen

Nadere informatie

ONDERWIJSVORMEN EN WERKLOOSHEID. Dockx J. & De Fraine B.

ONDERWIJSVORMEN EN WERKLOOSHEID. Dockx J. & De Fraine B. ONDERWIJSVORMEN EN WERKLOOSHEID Dockx J. & De Fraine B. ONDERWIJSVORMEN EN WERKLOOSHEID Dockx J.& De Fraine B. Promotor: B. De Fraine Research paper SONO/2018.OL1.1/09 Gent, januari 2018 Het Steunpunt

Nadere informatie

Het Nederlandse onderwijsachterstandenbeleid: bewezen effectief?

Het Nederlandse onderwijsachterstandenbeleid: bewezen effectief? Het Nederlandse onderwijsachterstandenbeleid: bewezen effectief? dr. Geert Driessen ITS Radboud Universiteit Nijmegen g.driessen@its.ru.nl www.geertdriessen.nl Achterstandenbeleid Algemene doel Bestrijden

Nadere informatie

Appendix A Checklist voor visible learning inside *

Appendix A Checklist voor visible learning inside * Appendix A Checklist voor visible learning inside * * Op www.bazalt.nl/lerenzichtbaarmaken kunt u dit formulier downloaden en vervolgens printen. Het is belangrijk dat de medewerkers van de school deze

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Elke dag nemen mensen talrijke beslissingen. Belangrijk voor het maken van keuzen is dat men weet wat de gevolgen van de verschillende mogelijkheden zijn. Het verzamelen

Nadere informatie

DOORBRAAKPROJECT ROM. Het begin van het einde. Williams,

DOORBRAAKPROJECT ROM. Het begin van het einde. Williams, DOORBRAAKPROJECT ROM Het begin van het einde Williams, 151124 Doorbraakproject ROM Project Trimbos-instituut in opdracht van het Landelijk Platform GGZ, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, het

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

Hoe het basisonderwijs stilletjes efficiënter werd

Hoe het basisonderwijs stilletjes efficiënter werd Hoe het basisonderwijs stilletjes efficiënter werd Resultaten van de zevende jaarlijkse peiling van de reken- en taalvaardigheid in groep 8 (2014) Bas T. Hemker & Jan van Weerden Cito Inleiding Opzet van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 511 Beleidsdoorlichting Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Nr. 3 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter

Nadere informatie

Hotel Zeldenrust : Play your way into math!

Hotel Zeldenrust : Play your way into math! Hotel Zeldenrust : Play your way into math! SYLKE VA N DERCRUYSSE & JA N ELEN i.s.m. Universiteit Utrecht en Universiteit Twente Programma Workshop Korte inleiding: Waarom een nieuw spel ontwikkelen? Hoe

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over de DTT

Veelgestelde vragen over de DTT Veelgestelde vragen over de DTT Op de CVTE (eind september 2014) site staan deze 'veelgestelde vragen' Waarom zijn er in de pilot 150 scholen nodig? Hoe ziet de samenwerking met de scholen eruit? Welke

Nadere informatie

Ongemak van autonomie

Ongemak van autonomie Ongemak van autonomie Sturen van onderwijskwaliteit in het primair onderwijs prof.dr. Martijn van der Steen (NSOB) NSOB USBO TIAS Aanleiding Het belang van onderwijskwaliteit: breed gedeeld Sturing van

Nadere informatie

Een Europees Referentiekader voor talenexamens. Een utopie?

Een Europees Referentiekader voor talenexamens. Een utopie? Een Europees Referentiekader voor talenexamens Een utopie? José Noijons VLoD 34. Jahreshochschultagung 07.11.2008 Stichting CITO Instituut voor Toetsontwikkeling 1 Europees Referentiekader (ERK) Ontwikkeld

Nadere informatie

RTL Nieuws en de Cito-scores

RTL Nieuws en de Cito-scores Wat zien wij en wat vinden wij er van? Colofon datum 28 oktober 2013 auteur Jan Vermeulen status Definitief pagina 2 van 8 Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding en vraagstelling 3 2 RTL en de rangordelijstjes

Nadere informatie

MBO Conferentie Het 2F-, 2ER- en 2A-examen: welke student laat ik wanneer opgaan voor welk examen?

MBO Conferentie Het 2F-, 2ER- en 2A-examen: welke student laat ik wanneer opgaan voor welk examen? Freark? MBO Conferentie Het 2F-, 2ER- en 2A-examen: welke student laat ik wanneer opgaan voor welk examen? 15-11-2017 Ronde 2: 13:45 15:15 Freark van der Kooi Ik wil mijn leerlingen nog beter begeleiden

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig Hartinstituut TechnischOnderwijs te HEVERLEE

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig Hartinstituut TechnischOnderwijs te HEVERLEE Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Geslaagd met dyslexie en dyscalculie

Geslaagd met dyslexie en dyscalculie Geslaagd met dyslexie en dyscalculie Aryan van der Leij Universiteit van Amsterdam 2011 d.a.v.vanderleij@uva.nl Aanleiding Welke motieven zitten er achter die maatregel? Welk doel heeft de maatregel? Waaruit

Nadere informatie

Evidence-based werken in het onderwijs

Evidence-based werken in het onderwijs Evidence-based werken in het onderwijs Het belang van een onderzoekende houding Gastcollege Hanzehogeschool Groningen Lectoraat Integraal jeugdbeleid 12 november 2008 Meta Krüger Opbouw college Evidence-based:

Nadere informatie

Etalage conferentie 7 februari 2013. Op weg naar succes! Lydia van Deelen Meeng, managing consultant CPS

Etalage conferentie 7 februari 2013. Op weg naar succes! Lydia van Deelen Meeng, managing consultant CPS Etalage conferentie 7 februari 2013 Op weg naar succes! Lydia van Deelen Meeng, managing consultant CPS Op weg naar succes! Van de theorie naar de praktijk. Opbrengstgericht werken en de referentieniveaus.

Nadere informatie

Kwetsbare jongeren versterken door onderwijs. Christiane Timmerman CeMIS USAB 22 februari 2016

Kwetsbare jongeren versterken door onderwijs. Christiane Timmerman CeMIS USAB 22 februari 2016 Kwetsbare jongeren versterken door onderwijs Christiane Timmerman CeMIS USAB 22 februari 2016 SES Onderwijs Socio economische situatie beïnvloedt onderwijskansen Vroegtijdig schoolverlatenbeïnvloedt socioeconomische

Nadere informatie

De relatie tussen leerkrachten-tekort en de taal- en natuurkundekennis en -vaardigheden van 15 jarige leerlingen.

De relatie tussen leerkrachten-tekort en de taal- en natuurkundekennis en -vaardigheden van 15 jarige leerlingen. De relatie tussen -tekort en de taal- en natuurkundekennis en -vaardigheden van 15 jarige leerlingen. Jaap Dronkers 1 Leerstoel International comparative research on educational performance and social

Nadere informatie

Kennisgemeenschappen en Innovatie in het Onderwijs Presentatie A.M.L. van Wieringen NWO Expertmeeting Kennisgemeenschappen, Utrecht 11 mei 2005

Kennisgemeenschappen en Innovatie in het Onderwijs Presentatie A.M.L. van Wieringen NWO Expertmeeting Kennisgemeenschappen, Utrecht 11 mei 2005 Kennisgemeenschappen en Innovatie in het Onderwijs Presentatie A.M.L. van Wieringen NWO Expertmeeting Kennisgemeenschappen, Utrecht 11 mei 2005 Weten waar we goed in zijn 1 Inhoudsopgave: 1. Kennisparadox

Nadere informatie

Meesterschap op Zuid. Start van een onderzoek naar de effecten van het leiderschap van een CvB in Rotterdam-Zuid. Cora Vinke

Meesterschap op Zuid. Start van een onderzoek naar de effecten van het leiderschap van een CvB in Rotterdam-Zuid. Cora Vinke Meesterschap op Zuid Start van een onderzoek naar de effecten van het leiderschap van een CvB in Rotterdam-Zuid Cora Vinke Voorstellen INTRODUCTIE & AANLEIDING PCBO 6800 leerlingen die onderwijs krijgen

Nadere informatie

Vensters voor Verantwoording (ouders )

Vensters voor Verantwoording (ouders ) Vensters voor Verantwoording (ouders 2015-2016) Naam VvV ouders klas 3 DL 15-16 Locatie Drachtster Lyceum Datum enquête 11-1-2016 Datum analyse 04-04-2016 1. Vorig schooljaar was mijn kind leerling in

Nadere informatie