Themaconferentie kwetsbare ouderen Richtlijn ouderenmishandeling

Transcriptie

1 Themaconferentie kwetsbare ouderen Richtlijn ouderenmishandeling Topzorg voor ouderen Mw. M.E. van Houten, klinisch geriater

2

3 Introductie Het begrip ouderenmishandeling is breed en kent vele verschijningsvormen. Kan zowel in de thuissituatie plaatsvinden alsook in een zorginstelling Soms wordt ouderenmishandeling met opzet gepleegd, maar er kan ook sprake zijn van ontspoorde zorg door mantelzorgers of professionals. Hierbij speelt overbelasting of ondeskundigheid vaak een rol (bron: CPB juni 2015, rapport ouderenmishandeling in Nederland)

4 Definitie ouderenmishandeling Al het handelen en het nalaten van handelen van al degenen die in een terugkerende persoonlijke of professionele relatie met de oudere ( 65 jaar) staan, waardoor de oudere persoon lichamelijke en/of psychische en/of materiele schade lijdt en waarbij van de kant van de oudere sprake is van een vorm van gedeeltelijke of volledige afhankelijkheid. NB onderscheid huiselijk geweld doordat pleger niet uit huiselijke kring hoeft te komen (Actieplan ouderen in veilige handen, ministerie van VWS, TK 2010/2011)

5

6 Hoe vaak komt het voor? Van de zelfstandig wonende 65plussers A. 1 op de 200 B. 1 op de 50 C. 1 op de 20

7 Hoe vaak komt het voor? Van de zelfstandig wonende 65plussers A. 1 op de 200 B. 1 op de 50 C. 1 op de 20

8 Movisie, factsheet ouderenmishandeling in meldingen geregistreerd. De meeste slachtoffers (49%) ondergingen psychische vormen van mishandeling, gevolgd door lichamelijke mishandeling (33%), financieel misbruik (20%) en verwaarlozing (7%). Seksueel misbruik wordt het minst gemeld (1%). De meerderheid van de slachtoffers is vrouw De grootste groep slachtoffers zijn personen in de leeftijd van jaar (25%)

9 Wat is er verder bekend over omvang van ouderenmishandeling in Nederland? Rapport SCP juni 2015 Barometer onderzoek Verwey en Jonker instituut: 40-50% van de professionals en vrijwilligers herkende tenminste 1 geval van ouderenmishandeling. Meest voorkomend was psychisch geweld. Meldingen IGZ juli 2011-juli 2014: 67 meldingen vermoeden ouderenmishandelingen in een intramurale zorginstelling, waarvan 35 bewezen, bijna helft slachtoffers is 85 jaar of ouder. Meeste juist fysiek geweld en daarna psychisch geweld.

10 Welke factoren kunnen ouderenmishandeling in de hand werken? (MOVISIE 2009) Risicofactoren bij de oudere -Toenemende afhankelijkheid van zorg -Familiegeschiedenis -Ingrijpende voorvallen -Isolement Risicofactoren bij depleger -Afhankelijkheid -Overbelasting -Psychische gesteldheid

11 Enkele Signalen De oudere of verzorger geeft onsamenhangende en tegenstrijdige verklaringen voor lichamelijke verwondingen. De oudere ziet er onverzorgd uit en de huishouding is verwaarloosd De oudere krijgt geen gelegenheid om alleen met de hulpverlener te praten Lege koelkast

12 Vaak onderrapportage door de oudere patiënt: Afhankelijke relatie, angst voor gevolgen als het gemeld wordt. Schaamte over de situatie, loyaliteit naar verzorger cognitieve beperking

13 Veilig thuis Sinds 1 januari 2015 zijn er 26 Advies- en Meldpunten Huiselijk geweld en Kindermishandeling die zich presenteren onder de naam Veilig Thuis Twee wettelijke taken van Veilig Thuis. -Het geven van advies -Het aannemen en onderzoeken van meldingen

14 Per 1 juli 2013 is de meldcode verplicht voor de sectoren gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning (welzijn) en justitie.

15 Lokale initiatieven UMC BELEID voor mishandeling gebaseerd op de Meldcode huiselijk geweld, ouderenmishandeling en kindermishandeling Meldcode vermoeden huiselijk geweld en ouderenmishandeling

16 Doel landelijke richtlijn NVKG Stimuleren bewustwording en vergroten signalering Definiëren/ontwikkelen van een landelijk screeningsinstrument voor alle vormen van ouderenmishandeling voor de spoedeisende hulp en verpleegafdelingen Handvatten aanbieden om gestructureerd letsel in kaart te brengen bij verdenking fysieke vorm van ouderenmishandeling. Betrekken forensische geneeskunde/rechterlijke macht

17 Enkele betrokkenen Veilig thuis NPCF Wetenschappelijke verenigingen Juridische en forensische expertise Vertrouwensartsen V&VN

18 Vragen?