Sociale cijferreeksen Zuid-West-Vlaanderen

Transcriptie

1 Sociale cijferreeksen Zuid-West-Vlaanderen vzw Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen in samenwerking met Steunpunt Sociale Planning, Provincie West-Vlaanderen Fiche Harelbeke Sociale cijferreeksen Zuid-West-Vlaanderen Juni 2013

2 Wie sociale problemen primair definieert in termen van sociale cohesie, leefbaarheid, veiligheid, welzijnsvoorzieningen en sociale activering ziet de stad of de wijk als meest geëigende schaal, wie onder sociale problemen (mede) de arbeidsmarkt, sociaal-economische achterstanden en keuzes op de woningmarkt verstaat en wie wijst op de sociaal-culturele dimensies van ruimtelijke ordeningsvraagstukken ziet de regio in het verschiet komen. 1 Aan de slag in de regio Situering en oproep Vzw Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen verzamelde, in samenwerking met het Steunpunt Sociale Planning van de Provincie West-Vlaanderen, een selectie van sociale cijferreeksen over de regio Zuid-West-Vlaanderen. We tonen aan de hand van deze cijferreeksen de inwoners uit onze regio in de armoedestatistieken; inwoners zonder menswaardig inkomen, geconfronteerd met betalingsmoeilijkheden, wachtend op een kwalitatieve huisvesting, met kinderen met schoolse vertraging, met een zware zorgbehoefte, met psychische problemen, met problemen op vlak van stabiele tewerkstelling, Elke cijferreeks is kort beschreven. Waar mogelijk geven we regiospecifieke cijfergegevens en bekijken we de evolutie over een aantal jaren. Voor het Welzijnsconsortium kadert deze publicatie in haar opdrachten ondersteuning van het lokaal sociaal beleid in de regio en het in 2010 ontwikkelde armoedeprogramma voor de regio. We stelden toen een programma met 6 actiesporen voor; kiezen voor dialoog met mensen in armoede, garanderen van kwaliteitsvolle en toegankelijke materiële noodhulp, basisrechten en basisdiensten maximaal benutten, onafhankelijke trajectbegeleider, inzetten op sensibilisering en armoedetoets en extra hefbomen in het Streekpact. Ondertussen is armoedebestrijding als transversale ambitie opgenomen in het nieuwe streekpact van RESOC Zuid-West-Vlaanderen. We hopen dat deze cijfers u als beleid kunnen voeden om in samenspraak met de inwoners achter deze cijfers, te werken aan een stevig sociaal beleid en een kanteling op vlak van armoedebestrijding. U kan de integrale bundel raadplegen op onze website. Vzw Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen, Streekhuis Zuid-West-Vlaanderen, Kortrijk, Juni DAVELAAR, M.F., DUYVENDAK, J.W., TER WOERDS, S., Verwey-Jonker Instituut, Steden en regio. Sociale Agenda. Een verkenning van thema s voor een regionale sociale agenda, Rapport in opdracht van het Interprovinciaal Overleg, Den Haag, april 2002, p.19. Sociale cijferreeksen regio Zuid-West-Vlaanderen FICHE HARELBEKE Juni 2013, pag. 2

3 De regiofiche vertaald naar uw gemeente Vzw Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen verzamelde, in samenwerking met het Steunpunt Sociale Planning van de Provincie West-Vlaanderen, een selectie van sociale cijferreeksen over de regio Zuid- West-Vlaanderen. We tonen aan de hand van deze cijferreeksen de inwoners uit onze regio in de armoedestatistieken. Hieronder volgt een samenvatting van een aantal cijfers uit deze cijferreeksen voor uw gemeente. INDICATOREN ROND ARMOEDE De armoederisicodrempel (60% mediaan netto beschikbaar inkomen): 9,8% van de Vlaamse inwoners leven in 2011 onder de armoederisicodrempel. Armoederisicodrempel voor alleenstaande = 1.000, éénoudergezin met 2 kinderen= 1.600, 2 volwassenen en 2 kinderen= De subjectieve armoedemaat: 15% van de Vlaamse bevolking geeft in 2011 aan moeilijk rond te komen met hun beschikbaar inkomen. De Europese armoede indicator: in 2010 is 15% van de Vlaamse bevolking arm volgens de Europese armoede indicator (2010-raming) EEN MENSWAARDIG INKOMEN De budgetstandaard, referentiebudget voor een menswaardige participatie: éénoudergezin met 2 kinderen i.p.v vlg. armoederisicodrempel wordt referentiebudget naar voor geschoven van tot naargelang de leeftijd van de kinderen. Mensen met voorkeurregeling in de ziekteverzekering: mensen en hun personen ten laste met een bescheiden inkomen, belastbaar bruto gezinsinkomen van max ,33, verhoogd met 3.018,74 per persoon ten laste. Minimuminkomens: bruto nationaal minimumloon 1.472,40 vanaf 21 jaar zonder anciënniteit, minimum pensioen werknemer volledige loopbaan gezin 1.359, inkomensgarantie voor ouderen alleenstaande 972, leefloon alleenstaande 785, Behalve minimumpensioen werknemer volledige loopbaan voor een alleenstaande en overlevingspensioen voor werknemers, liggen alle minimumuitkeringen onder de armoederisicodrempel. Onderbescherming: niet realiseren van recht op leefloon of aanvullende financiële steun. Regio Zuid-West- Vlaanderen bijna inwoners uit de regio bijna inwoners bijna inwoners 13,8% of mensen en PTL 4,2% of inwoners Harelbeke 2011: inw inwoners inwoners inwoners 12,8 % of mensen en hun personen ten laste inwoners Sociale cijferreeksen regio Zuid-West-Vlaanderen FICHE HARELBEKE Juni 2013, pag. 3

4 Voedselhulp: maken gebruik van voedselpakketten in de regio. Een ontoereikend resterend leefgeld per week varieert voor een alleenstaande van 50 tot 100, voor een koppel met kinderen van 150 tot 250. (eigen steekproef) BETALINGSMOEILIJKHEDEN Kredietachterstal: kredietnemers in 2010 met achterstallig krediet (2010-regiospecifiek) Budgetmeters: budgetmeters elektriciteit en budgetmeters gas eind Dossiers die voorkomen op de Lokale Adviescommissies gas/elektriciteit WACHTEN OP DE WOONMARKT Aantal wachtenden op de woonmarkt: Eind 2011 op de wachtlijst voor een sociale huurwoning. Eind 2010 op de wachtlijst van de drie SVK s. (2010/2011-regiospecifiek) Woonquote: Het percentage van het inkomen dat besteed wordt aan de totale woonkost ligt duidelijk hoger bij private huurders. Woonquotes uit eigen steekproef: alleenstaande private huurder 44%, éénoudergezin met 2 kinderen private huurder 42%, alleenstaande sociale huurder 35%, éénoudergezin met 2 kinderen eigenaar met afbetaling 32%, Meldingen van gerechtelijke uithuiszettingen (2011-VVSG) EEN NIEUWE GENERATIE MET ZORGEN Kansarmoede-index Kind en Gezin: % kinderen geboren in kansarme gezinnen in (2010/2011-regiospecifiek gemiddelde) Schoolse vertraging basisonderwijs, 1 jaar achterstand en aandeel jongeren waar Nederlands niet thuistaal is (2010/2011-regiospecifiek) naar schatting 2% van de bevolking of personen. 4,4% of 5640 kredietnemers budgetmeters elektriciteit en budgetmeters gas 2.249, waarvan elektriciteit: en gas: 970. wachtende gezinnen SHM 1080 SVK, waarvan 920 bij SVK De Poort. 446 meldingen naar 9 van de 13 OCMW s uit de regio. 7,2% kinderen of 340 kinderen geboren in kansarme gezinnen 15,7% (2011) van de jongeren jongeren (2010), waarvan 489 of 23% van de jongeren waar Nederlands niet de thuistaal is. 4,0 % 273 budgetmeters elektriciteit en 131 budgetmeters gas 151, waarvan 79 LAC-dossiers elektriciteit en 72 LAC-dossiers gas. wachtende gezinnen waarvan 452 in 2011 bij de SHM 24 meldingen 3 % (gemiddelde ) 6,3 % (gemiddelde ) 17,33 % (2011) van de jongeren. 246 jongeren (2010), waarvan 47 of 23,62 % van de jongeren Nederlands niet de thuistaal is. Schoolse vertraging secundair onderwijs, 2 jaar achterstand en aandeel jongeren waar Nederlands niet thuistaal is (2010/2011-regiospecifiek) 4,8% (2011) van de jongeren jongeren (2010), waarvan 653 of 15% van de jongeren waar Nederlands niet de thuistaal is. 4,5 % (2011) van de jongeren. 433 jongeren (2010), waarvan 47 of 12,18% van de jongeren Nederlands niet de thuistaal is. Sociale cijferreeksen regio Zuid-West-Vlaanderen FICHE HARELBEKE Juni 2013, pag. 4

5 Beroepsonderwijs en buitengewoon onderwijs: (2012-regiospecifiek) EN ALS JE GEZONDHEID EEN ZORG WORDT Zwaar zorgbehoevenden, de Vlaamse Zorgverzekering: krijgen vanuit de Vlaamse Zorgverzekering een aanvullende maandelijkse tegemoetkoming voor nietmedische zorg. Zelfmoord en zelfmoordgedachten: Zelfmoord is de meest voorkomende doodsoorzaak voor mensen tijdens het beroepsactieve leven. West-Vlaanderen scoort hoger dan de andere provincies en zeker voor zelfmoorden bij mannen. ARBEID ADELT? Aan de slag: Vlaanderen kent 17,6% werknemers met een laag loon. Volgens Marx, I., e.a. zou 3,2% van de werkende bevolking arm zijn. Sociale economie: In 2010 is in West-Vlaanderen 4% van alle werkenden tussen 15 en 64 jaar of zijn personen (her)ingeschakeld via sociale economie. Niet aan de slag: De werkloosheidsgraad is in 2011 in de regio 5,51% en na Oostende de hoogste in de provincie. Er is een hoger percentage laaggeschoolde NWWZ in de regio dan in West-Vlaanderen of Vlaanderen. De groep middengeschoolde en hooggeschoolde NWWZ neemt toe in aandeel. KANSWARME BUURTEN Kansarme buurten volgens de kansarmoede-analyse vanuit het Steunpunt Sociale Planning van de Provincie West-Vlaanderen. In de regio woont een kleiner % inwoners in de kansarme buurten dan in de ganse provincie. (2010-regiospecifiek) ongeveer leerlingen in het voltijds of deeltijds beroepsonderwijs leerlingen in het buitengewoon onderwijs. 3,7% van de bevolking of personen (6.811 binnen de mantelen thuiszorg binnen de residentiële zorg) van de werkenden tussen 18 en 64 jaar zijn. 33% van de sociale tewerkstelling binnen de provincie, of personen laaggeschoolde NWWZ: of 54,5% van alle NWWZ middengeschoolden NWWZ: of 30,8% hooggeschoolden NWWZ: of 14,7%. 23 kansarme buurten, verspreid over 5 van de 13 gemeenten. Hier woont bijna 10% van de gezinnen ( gezinnen) of 8,5% van de bevolking ( inwoners). ongeveer 371 leerlingen in het voltijds (326) of deeltijds (45) beroepsonderwijs 189 leerlingen in het buitengewoon onderwijs. 3,40 % van de bevolking of 908 inwoners (683 binnen mantelen thuiszorg binnen de residentiële zorg) 2 kansarme buurten: Harelbeke Centrum en Westwijk Sociale cijferreeksen regio Zuid-West-Vlaanderen FICHE HARELBEKE Juni 2013, pag. 5

6 Inhoudstafel integrale publicatie Aan de slag in de regio Inhoudstafel Samenvatting sociale cijferreeksen Sociale cijferreeksen 1. INDICATOREN ROND ARMOEDE 1.1. De armoederisicodrempel (60% mediaan netto beschikbaar inkomen) 1.2. De subjectieve armoedemaat 1.3. De Europese armoede indicator 2. EEN MENSWAARDIG INKOMEN 2.1. De budgetstandaard, referentiebudget voor een menswaardige participatie 2.2. Mensen met voorkeurregeling in de ziekteverzekering 2.3. Minimuminkomens 2.4. Onderbescherming 2.5. Voedselhulp 3. BETALINGSMOEILIJKHEDEN 3.1. Kredietachterstal 3.2. Budgetmeters en dossiers die voorkomen op de Lokale Adviescommissies gas/elektriciteit en water 4. WACHTEN OP DE WOONMARKT 4.1. Het sociaal huurpatrimonium 4.2. Private huurmarkt binnen de totale huurmarkt 4.3. Meldingen van gerechtelijke uithuiszettingen 5. EEN NIEUWE GENERATIE MET ZORGEN 5.1. Kansarmoede-index Kind en Gezin 5.2. Schoolse vertraging 5.3. Beroepsonderwijs en buitengewoon onderwijs 6. EN ALS JE GEZONDHEID EEN ZORG WORDT 6.1. Zwaar zorgbehoevenden, de Vlaamse Zorgverzekering 6.2. Zelfmoord en zelfmoordgedachten 7. ARBEID ADELT? 7.1. Aan de slag 7.2. Niet aan de slag 8. KANSWARME BUURTEN Tabellen Afbeeldingen Regiofiche Sociale cijferreeksen regio Zuid-West-Vlaanderen FICHE HARELBEKE Juni 2013, pag. 6

7 vzw Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen; een samenwerkingsinitiatief van 13 OCMW's 13 gemeentebesturen Provincie West-Vlaanderen Intercommunale Leiedal 10-tal regionaal werkende welzijnsorganisaties Actief sinds 1992, opgericht door Intercommunale Leiedal, Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen en de toenmalige Regionale Welzijnsraad. Meerjarenovereenkomst met de Provincie West-Vlaanderen sinds Statutaire doelstelling: ARTIKEL 3, De vereniging heeft tot doel overleg en samenwerking tussen de O.C.M.W. s, de gemeentebesturen, de private en publieke actoren in de regio Zuid-West-Vlaanderen te stimuleren bij de uitbouw van het welzijnsbeleid. Dit gebeurt door informatie en documentatie te verschaffen, overleg op te zetten, het organiseren en begeleiden van concrete projecten en dossiers. Het betreft meer in het bijzonder initiatieven die een regionale aanpak en samenwerking vereisen en de mogelijkheden van een afzonderlijk OCMW, gemeentebestuur en dienst te boven gaan. Zij mag eveneens alle activiteiten ondernemen die dit doel kunnen bevorderen. Zij kan in die zin ook, doch slechts op bijkomstige wijze, handelsdaden stellen, enkel voor zover de opbrengst hiervan besteed wordt aan het doel daarvoor zij werd opgericht. Sociale cijferreeksen Zuid-West-Vlaanderen, Juni 2013 vzw Welzijnsconsortium Zuid-West-Vlaanderen Streekhuis Zuid-West-Vlaanderen maatschappelijk zetel - Doorniksesteenweg Kortrijk ondernemingsnummer info@welzijnsconsortium.be Redactie en eindredactie: Met medewerking van: Inge Vervaecke (Welzijnsconsortium) André Desmet, Ann-Sophie Maes, Virginie Carlassara, Liesbet Mullie (Welzijnsconsortium) Hilde Coudenys (Steunpunt Sociale Planning, Provincie West-Vlaanderen) Bart Noels (Intercommunale Leiedal) RESOC Zuid-West-Vlaanderen Sociale cijferreeksen regio Zuid-West-Vlaanderen FICHE HARELBEKE Juni 2013, pag. 7