WORKSHOP BETER BENUTTEN VAN SPORT IN HET SOCIAAL DOMEIN

Transcriptie

1 WORKSHOP BETER BENUTTEN VAN SPORT IN HET SOCIAAL DOMEIN

2 Paul Duijvestijn Erik Puyt Yorun van Kasteel

3 Programma 1. Aanleiding en achtergrond 2. Introductie van de checklist Sport in het sociaal domein 3. Waar staat uw gemeente? 4. Wat kun je doen? Concrete voorbeelden 5. Afsluiting

4 Inleiding Sport en Bewegen & het Sociaal Domein van Transities naar Transformatie

5 Anders kijken naar de combinatie sport, zorg en welzijn om het geluksgevoel van de inwoners te vergroten Wethouder Sociaal Domein in Noord-Holland

6 Het is een gedeelde ambitie om met toegankelijke en laagdrempelige sportactiviteiten en -methodieken participatie en eigen kracht van kwetsbare burgers te versterken en zo zwaardere en duurdere zorg en ondersteuning te voorkomen Zeven gemeenten inspiratiedocument

7 Meer doen door meedoen Bron: Koggenland voor Elkaar, Beleidsplan sociaal domein , blz 10-11

8 Kracht van sport en bewegen: 1) Gezondheid Fysiek Motorisch, kracht, fitheid lichamelijke beperkingen, preventie, zorg Mentaal Succesbeleving, weerbaarheid, activeren hersenen welzijnsdoelstellingen, psychische klachten, leerprestaties, concentratievermogen Sociaal Sociale contacten, samenwerkingsvaardigheden eenzaamheidsbestrijding, participatiedoelstellingen Bron: Mulier Instituut en Kenniscentrum Sport (2016), Maatschappelijke betekenissen van sport: wetenschappelijke onderbouwing en weerslag in lokaal beleid

9 Kracht van sport en bewegen: 2) Meedoen Open sociale netwerken lid, vrijwilliger of toeschouwer re-integratie, veilige leefomgeving, leefbaarheid, inclusiviteit Sociaal (pedagogisch) klimaat Afspraken maken, respect, discipline probleemjeugd, integratie/cultuurverschillen, gedragsproblemen Bron: Mulier Instituut en Kenniscentrum Sport (2016), Maatschappelijke betekenissen van sport: wetenschappelijke onderbouwing en weerslag in lokaal beleid

10 Beter benutten van sport Actualiseren VSG modellen voor lokaal (sport)beleid Gebaseerd op: VSG (2011) Nederland Sportland, Modellen voor lokaal sportbeleid

11 Beter benutten van sport in sociaal domein - de uitdaging Hoe hieraan als gemeente concreet invulling te geven? Oftewel, hoe te zorgen voor: Meer oog voor sport bij zorg- en welzijnsaanbieders? Meer oog voor maatschappelijke doelen bij sportaanbieders?

12 RSA-project Noord-Holland Alkmaar, Beverwijk, Enkhuizen, Haarlemmermeer, Hoorn, Huizen, Zaanstad Ontwikkelen van lokale beleidsstrategie Sport in Sociaal Domein Kenniskring: uitwisselen en inspireren Ondersteunen, adviseren en volgen Bundelen en verspreiden van ervaringen

13 Inspiratiedocument DSP Groep en Sportservice Noord-Holland hebben gemeenten ondersteund bij het strategisch benutten van de instrumentele waarde van sport in het sociaal domein. Het inspiratiedocument biedt een systematische aanpak (checklist) met verhalen en voorbeelden uit de zeven gemeenten

14 Leerpunten RSA-project Grote verschillen in: context, uitgangspunten, visie, doelen, aanpak Maar wel: Dezelfde stappen en vragen! Zoeken naar een eigen logische lijn: doelen & maatregelen moeten passen bij context & visie. Checklist met stappen en hulpvragen Voorbeelden, aandachtspunten, valkuilen & tips

15 Checklist

16 Stap 1 Startfoto Wat gebeurt er al op het gebied van Sport & Sociaal Domein? Een sterkere inzet op Sport & Sociaal Domein begint met het inventariseren van wat er al is aan aandacht en verbindingen op dit gebied, zowel op bestuurlijk -, beleids- als praktijkniveau. Dat vormt, samen met de beschikbare randvoorwaarden, een belangrijk vertrekpunt voor nieuwe plannen.

17 Stap 2 Visie Strategische Uitgangspunten Elke gemeente heeft een visie op sport, op het sociaal domein en op de combinatie van beide. Het is belangrijk om de bijbehorende strategische uitgangspunten te expliciteren, omdat deze dienen terug te komen in de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de verbinding Sport & Sociaal Domein.

18 Waar staat uw gemeente? Uitgangspunten die de strategie kleuren Per uitgangspunt letterlijk je plek innemen Geen goed of fout Inzicht in elkaars keuzes en argumenten

19 Positie bepalen (1) Het verbinden van Sport & Sociaal domein begint met. Goed beleid De uitvoering (good practices)

20 Positie bepalen (2) Wie is primair aan zet om verbinding tussen Wmo/ sociaal domein & Sport tot stand te brengen? Gemeente Het veld, de wijk

21 Positie bepalen (3) Om ervoor te zorgen dat zorg- en welzijnsorganisaties en sociale teams sport beter en vaker gaan benutten moet je ze vooral. Sterk sturen Inspireren

22 Positie bepalen (4) Om ervoor te zorgen dat sportaanbieders zich meer gaan openstellen voor doelen en doelgroepen in het sociaal domein moet je ze vooral. Sterk sturen (drang) Inspireren

23 Positie bepalen (5) Wat heeft focus? Wat willen we vooral bereiken? Meer oog voor Sport in Zorg & Welzijn Meer oog voor maatschappij in sport

24 Positie bepalen (6) Om de bijdrage van sport aan het sociaal domein optimaal te benutten is het vooral belangrijk om.. Zoveel mogelijk mensen in beweging brengen Sportgericht inzetten voor specifieke doelen en doelgroepen

25 Voorbeelden Community of Practice Innovatiebudget Kadernota Werkconferenties Sturen op Wmo Algemeen beeld Andere voorbeelden Nadruk op beleid Basis Herijken 100% loslaten Versporting van Sociaal domein

26 Voorbeeld sturen Voorbeeld 1: Hoorn Leidende rol Primair de gemeente aan zet Nadruk op uitvoering Sturen van maatschappelijke organisaties en sportaanbieders Concreet doel: passen sportaanbod voor 5% van Wmo-clienten.

27 Voorbeeld sturende aanpak Aansluitend op de visie en doelen heeft zij vanuit het sportopbouwwerk de volgende strategie voor de doelgroep Wmo-cliënten: 1. Behoefteonderzoek onder Wmo-cliënten 2. Persoonlijke uitnodiging voor een fittest 3. Instuifactiviteiten en inzet laagdrempelig kennismakingsaanbod op maat 4. Toeleiding en begeleiding naar een passend en structureel sportaanbod, bij voorkeur in verenigingsverband

28 100% inspireren en loslaten Voorbeeld 2: Zaanstad Keukentafelgesprekken: behoeften samenleving leidend, Sociale wijkteams inspireren, verbinden, informeren. Nadruk op uitvoering (beleid indien nodig/gewenst) Primair het veld aan zet (projecten taboe) Inspireren van maatschappelijke organisaties en sportaanbieders Sport heeft een preventieve waarde Vrijwillige inzet binnen sportverenigingen is fundament Perspectief op Sociale Wijkteams Zaanstad (pdf)

29 Veranderende, dynamische rol Voorbeeld 3: Alkmaar De gemeente wil vitale sportverenigingen en maatschappelijke (zorg)organisaties uitdagen om prikkelende vormen van samenwerking aan te gaan. Aan de voorkant kiest de gemeente hier voor een regisserende rol door de voorwaarden te bepalen en experimentengeld beschikbaar te stellen. Daarna beperkt de rol van de gemeente Alkmaar zich tot het initiëren van contacten, faciliteren van bijeenkomsten, monitoren van de voortgang en verspreiden van resultaten om ook andere partijen te inspireren. Alkmaar Sportstad, projectaanvraag Sport en Maatschappij Voorbeeld Enkhuizen: Werkveld vraag om kader

30 Sturen en stimuleren Voorbeeld 4: Haarlemmermeer Herijking Haarlemmermeer: In welke mate komt onze inzet ten goede aan de mensen die dit het hardst nodig hebben? Sturend als het gaat om ervoor te zorgen dat maatschappelijke organisaties sport beter en vaker benutten: Gemeente Haarlemmermeer heeft vijf speerpunten opgesteld waaraan de inzet van de subsidies in het sociaal domein getoetst wordt. Maatschappelijke organisaties krijgen de opdracht om de (1) inzet meer te richten op kwetsbare groepen, (2) het vergroten van bewonersinitiatieven, (3) het ontdekken en benutten van vrijwillige inzet en (4) het optimaal benutten van de fysieke basisinfrastructuur, waaronder de sportaccommodaties.

31 Enkhuizen Kadernota 2030 Sport als middel binnen Kader Wmo/ Sociaal Domein Drempels weg in Enkhuizen Thuis in Enkhuizen Opvoeden en opgroeien in Enkhuizen Krachtige verenigingen, versterken vrijwillige inzet Uitwerking Nieuwe subsidiestructuur Werkconferentie; werkveld, vereningen, bewoners bepalen samen 1e stap bepalen en beoogde effecten

32 Beter benutten van sport: Enorme potentie maar je moet er wel iets voor doen. Bezint eer gij begint

33 DANK VOOR UW BIJDRAGE!