Onderwijsprofielen in passend onderwijs Basisformat onderwijsprofiel

Transcriptie

1 Onderwijsprofielen in passend onderwijs Basisformat onderwijsprofiel

2 Inleiding Voor u ligt het onderwijsprofiel van obs de Waterwolf vallend onder het bestuur Openbaar primair onderwijs Haarlemmermeer. (SOPOH ) Alle besturen hebben met de komst van passend onderwijs zorgplicht. De zorgplicht betekent dat iedere leerling een passende onderwijsplek moet krijgen. De besturen werken samen in het samenwerkingsverband om de zorgplicht te kunnen garanderen. Het samenwerkingsverband (alle besturen) moet zorgen voor een dekkend netwerk. Het samenwerkingsverband maakt via de onderwijsprofielen inzichtelijk hoe zij met de scholen zorgt voor een dekkend netwerk. Het kader voor het onderwijsprofiel wordt op SWV-niveau ontwikkeld zodat er zicht komt op het totale netwerk. De veranderingen zijn een prima gelegenheid om met elkaar een verdere kwaliteitsslag te slaan. De focus ligt op verdere kwaliteitsverbetering. Het samenwerkingsverband, bestaande uit de samenwerking van schoolbesturen, kan zich verder ontwikkelen in het tijdig signaleren en kan doorgaan met het verbeteren van opbrengstgericht werken in leerresultaten en leerkrachtvaardigheden. In ons onderwijsprofiel hebben wij de stand van zaken zoals die op dit moment is voor u beschreven. De school is echter altijd in ontwikkeling en aan veranderingen onderhevig. Daarom zal het onderwijsprofiel ook regelmatig worden herzien en bijgesteld. In het onderwijsprofiel hebben wij een overzicht gemaakt van onze kwaliteiten hiermee hebben wij een goed overzicht van de kennis en kunde die bij ons op school aanwezig is. Hiermee kunnen wij ook goed aangeven waar onze grens is. Hoewel wij graag alle leerlingen binnen onze school een plek zouden willen bieden is dit helaas niet altijd mogelijk. Wanneer wij onze school niet als de beste plek voor een kind zien om te leren kunnen wij samen met ouders zoeken naar een school die dat wel is. Waar mogelijk willen we de kinderen altijd zo dicht mogelijk bij hun woonadres onderwijs bieden. Binnen de Waterwolf is er aandacht voor kinderen die iets anders of iets extra s nodig hebben. Zo hebben wij al een aantal jaar een plusklas onder leiding van een leerkracht buiten de groep. Ook hebben wij dit schooljaar( ) de beschikking over een onderwijsassistent voor twee ochtenden. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 2

3 Het onderwijsprofiel Passend onderwijs Haarlemmermeer Een onderwijsprofiel van iedere school bestaat uit een basiszorg, een breedtezorg en een intensief zorg (zie landelijk referentiekader). In het Samenwerkingsverband Haarlemmermeer spreken we van een basisaanbod, een breedteaanbod en een diepteaanbod en formuleren scholen een plusaanbod. Op de Waterwolf hebben we in plaats van een breedte aanpak gekozen om dit de intensief aanpak te noemen. De onderwijsprofielen van de PO, SBO en SO scholen gezamenlijk leveren een onderwijscontinuüm op, waarmee wij alle leerlingen een passend onderwijsaanbod kunnen geven. Het breedte en het diepteaanbod op onze scholen is een intensivering van de onderwijsaanpak zoals de school het biedt in het basisaanbod. Dit geldt voor alle vormen van onderwijs. De onderwijsprofielen geven zicht op het onderwijsaanbod voor alle leerlingen in een school. Het onderwijsprofiel moet een zichtbare kwaliteit van onderwijs waarborgen. Een goed gedifferentieerd onderwijsaanbod op de basisschool zorgt ervoor dat veel leerlingen thuisnabij onderwijs kunnen volgen en slechts een beperkt aantal leerlingen een beroep hoeft te doen op het intensief aanbod. Het onderwijsprofiel is een instrument in handen van de schooldirecteur om het onderwijsaanbod gericht te verbeteren. De vaste onderdelen van het onderwijsprofiel zijn: Planmatig werken De leerresultaten Een helder geformuleerd onderwijsaanbod en effectieve methodieken. De bewaking van de leertijd. De instructievaardigheden Het (pedagogisch) klimaat Het klassenmanagement We sluiten aan bij de begrippen in het waarderingskader van de inspectie en bij de vele kwaliteitsinstrumenten. Het zijn die elementen uit het primair proces die direct invloed hebben op de leerresultaten van de leerlingen. Het onderwijsprofiel hangt op deze wijze sterk samen met het onderwijskundig deel van het schoolplan en de onderdelen uit het kwaliteitssysteem van de school. Op iedere school is in het onderwijsprofiel beschreven hoe de school deze onderwijskwaliteit definieert en monitort. De vaste onderdelen van het onderwijsprofiel zijn voor al onze scholen gelijk. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 3

4 Hoofdstuk 2 Opbrengstgericht werken en verbetertrajecten Bij het opbrengstgericht werken liggen de volgende vijf indicatoren als basis: 1. De school gebruikt een systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen 2. De leraren volgen en analyseren de vorderingen van hun leerlingen systematisch 3. De school gaat de effecten van de zorg na 4. De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten 5. De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. Cyclus I Cyclus II juli Toets Cyclus I: Leeropbrengsten - Opstellen groepsplannen 1 en groepsoverzichten 1, om de leeropbrengsten te borgen. Cyclus II: Verbetering onderwijsprofiel - Startbijeenkomst voor verbeteringen onderdeel uit het onderwijsprofiel. Nov. -Kanjer In kaart brengen van de sociaal emotionele ontwikkeling van de leerlingen - Verbeteringen onderwijsprofiel. - Evaluatie eigen didactisch handelen - Evaluatie investering in onderwijstijd Tussenevaluatie groepsplannen Klassenbezoek van ib of directie jan - M-toets CITO afnemen: - Heeft het verbeteronderwerp het verwachtte effect op de leeropbrengsten? Evaluatie groepsplannen en didactische groepsoverzichten - Welk verbetertraject gaat de school volgend jaar starten? - Team kiest het onderdeel uit het onderwijsprofiel waarmee zij denken de leeropbrengsten te kunnen verhogen. Management stelt een plan van aanpak voor het komend schooljaar vast: Uitbreiden onderwijsprofiel met nieuwe inhoud, of: Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 4

5 Febr/ maart - M-toets analyseren: - Wat is op basis van de toets resultaten de keuze voor het vakgebied dat je centraal wilt stellen (Plus, basis, breedte) - Ambitie opstellen: Wat zijn je ambities ten aanzien van je leeropbrengsten? - Opstellen groepsplannen 2 en groepsoverzichten 2 om de leeropbrengsten te borgen. April - - tussen evaluatie groepsplannen 2 Mei /juni - E-toets CITO afnemen en analyseren: - Eindevaluatie verbetering onderdeel uit het onderwijsprofiel. - Opstellen groepsplannen en groepsoverzichten nieuw schooljaar om de leeropbrengsten te borgen. Niveau huidige onderwijsprofiel verbeteren - Voortgang huidige plan van aanpak - Opzet nieuwe plan van aanpak Evaluatie groepsplannen 1 en groepsoverzichten 1. - Evaluatie eigen didactisch handelen - Evaluatie investering in onderwijstijd - Observaties in de klas -Werkgroepen - - Leerling- en/of groepsbespreking - Analyse E-toets en bijstellen van de geformuleerde ambities en plan van aanpak. - Evaluatie verbeteringen onderwijsprofiel, eigen didactisch handelen en de investering in onderwijstijd Hoofdstuk 3 Leerresultaten Leerresultaten Onderwijsprofiel in vaardigheidsscores, nieuwe norm In onderstaande tabel zijn de ondergrens en bovengrens opgenomen die horen bij de Basisgroep. In termen van vaardigheidsscore. Onder de resultaten is er ruimte voor de school om haar schoolnorm in te vullen. De huidige resultaten zijn gebaseerd op de laatste 3 schooljaren. Tenzij anders aangegeven. Spelling M3 M4 M5 M6 M7 B/M8 Landelijke norm schoolresultaten * schoolnorm * gebaseerd op 2 jaar i.v.m. oude versie toetsen Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 5

6 Technisch lezen M3 M4 M5 M6 M7 B/M8 Landelijke norm DMT schoolresultaten DMT Schoolnorm DMT Begrijpend lezen E3 M4 M5 M6 M7 B/M8 Landelijke norm Huidige schoolresultaten * schoolnorm * gebaseerd op 2 jaar i.v.m. verouderde toetsen Vanaf 2015 Rekenen M3 M4 M5 M6 M7 B/M8 Landelijke norm Huidige schoolresultaten schoolnorm Zie Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 6

7 Leerstofaanbod Het onderwijsaanbod wordt beschreven in methodieken en materialen. In het breedte en diepteaanbod staat hoe de school intensiveert voor leerlingen met extra onderwijsbehoeften. Het aanbod wordt beschreven voor technisch lezen, begrijpend lezen, spelling, rekenen & sociale competentie. Taal 1 2 Plus Basis Methode Schatkist Voorlezen van verhalen en gedichten Activiteiten tijdens het zelfstandig werken gericht op taal bijv. woorden na stempelen, verhaal navertellen met behulp van vertel platen, verhaal in tekeningen uitbeelden. Aanleren van liedjes en versjes Ontwikkelingsmateriaal uit de kasten gericht op taal Onderbouwd materiaal in de kasten Kieskast spelletjes gericht op taal Gelijk aan basis Technisch lezen Plus Zon materiaal van veilig leren lezen. Gelijk aan basis aanbod vanaf groep 7 geen instructie meer vanuit leeshuis Humpy dumpy + basis aanbod Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 7

8 Basis - Veilig leren lezen - Bibliotheek boeken op school - Zon, maan, ster, raket boekjes van vll - Materiaal aanvullend op de methode bijv.: ringboekje raket, tipi top - Loco, picolo gericht op aanvankelijk lezen - Gelijk aan basis aanbod Ster materiaal van veilig leren lezen Zuid vallei Speciale leesbegeleiding Luc Koning - Leeshuis - Bibliotheek boeken op school - Materiaal uit de kieskast gericht op lezen bijv: Loco, picolo, varia Zuid vallei Speciale leesbegeleiding Luc Koning Pre teaching van de lessen uit de wereldoriëntatie Rekenen Plus Kien rekenen Plusboek rekenen Alles telt plusboek Basis Alles telt Maatwerk rekenen Zuid vallei rekenen Maatschrift alles telt Materiaal ter ondersteuning van het rekenen bij: klokjes spiegels, MAB materiaal Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 8

9 Woorden Schat Plus Onderwerpen uit de plusklas met de daarbij behorende woorden en taalgebruik Basis De woordenschat lessen zoals beschreven in het aanbod van veilig leren lezen voor groep 3 en vanaf groep 4 zoals beschreven in taal actief. Verlengde instructie en bij groep 3 kleine kring waarin er gebruik wordt gemaakt van het intensieve aanbod van veilig leren lezen. Begrijpend leze Plus Onderwerpen uit de plusklas met de daarbij behorende woorden en taalgebruik nieuwsbegrip werkstukken en web kwesties Basis Tekstverwerken vanaf groep 4. Groep 3 het aanbod uit veilig leren lezen. Vanaf groep 4 maken we ook gebruik van nieuws begrip Maken van een werkstuk of muurkrant en het werken met web kwesties. Basis aanbod en pre teaching van de teksten van tekstverwerken. Leerlingen mogen in een kleine groepje de opdrachten maken en de teksten lezen. Kinderen hebben een vast maatje met wie ze de teksten kunnen lezen en de opdrachten maken. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 9

10 Spelling Plus Alleen de verwerking van de spelling en de dictees Basis Taalactief vanaf groep 4 Groep 3 het aanbod van veilig leren lezen Regels hangen zichtbaar in de klas Computer programma ambrasoft Basisaanbod en daarbij spelling in de lift Spelling opzoekboekje Leertijd (per vakgebied) De leertijd wordt beschreven in gestelde leertijd (roostertijd) in aantal uren per week. De leertijd wordt verder verfijnd in gerealiseerde en effectieve leertijd in termen van percentages van de gestelde leertijd. De gerealiseerde leertijd is het percentage van de roostertijd dat daadwerkelijk aan het vak besteed wordt. De effectieve leertijd is een percentage van de gerealiseerde leertijd waarop de leerlingen daadwerkelijk met de les bezig zijn. Technisch lezen 1* 2* Plus Basis intensief 8 (* betreft hier Taal voor kleuters) Rekenen Plus Basis spelling Plus 2 Basis Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 10

11 Begrijpend lezen Plus 1.5 Basis Didactisch handelen Wij sluiten aan bij de opvatting van de inspectie die het als volgt omschrijft: Het didactisch handelen van de leerkracht is gericht op het ontlokken en bevorderen van leerprocessen waarbij de leerkracht sturing geeft aan het leerproces en de eigen keuzes van de leerling. Zo vraagt de leerkracht zich constant af welke hulp, opdracht of aanwijzing gegeven kan worden om leerlingen te helpen tot leren te komen. Wij gebruiken hiervoor het directe instructiemodel. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat de leerkracht afstemt op het niveau van de leerlingen uit de groep. Met elkaar hebben wij afgesproken dat een les de volgende opbouw moet hebben: Basis aanbod: Introductie: De leerkracht Geeft een duidelijk startsignaal voor het starten van de les Voorkennis activeren Lesdoel bespreken Opbouw van de les met de leerlingen bespreken Instructie: De leerkracht Zorgt voor een goede beurtverdeling Maakt een bewuste keus in de verdeling van de tijd Gebruikt heldere taal Gebruikt indien nodig concreet materiaal Houdt de leerlingen actief bij de les Denkt hardop(leerkracht als model) Controleert of de kinderen begrijpen wat er wordt uitgelegd Legt verschillende strategieën uit Is zich bewust van het handelingsniveau van de leerling(rekenen) Verwerking: De leerkracht Loopt rond of zit aan de instructie tafel Stuurt bij en help op weg Draagt oplossingsstrategieën aan Stelt gerichte vragen Help kinderen kritisch naar het eigen werk kijken Stimuleert kinderen om elkaar te helpen. Geeft complimenten Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 11

12 Stelt grenzen Bewaakt de tijd Houdt alle kinderen gemotiveerd Afronding: De leerkracht Controleert of de kinderen het doel de van de les nog weten Reflecteert met de kinderen of laat kinderen zelf reflecteren op de les Stelt vragen over het verloop van de les Vat de les nog een keer samen en controleert of het doel duidelijk is Geeft feedback op werk gericht Geeft feedback op het proces gericht Sluit de les af en zorgt voor overgang naar de volgende les Plus: Gelijk aan basis aangevuld met het hieronder genoemde. Leerlingen kunnen zelfstandig na een korte instructie aan het werk. Leerkracht verzorgt instructies aan de instructietafel indien nodig. Leerkracht biedt verschillende leer en samenwerkingsvormen aan De leerkracht biedt kinderen de ruimte om hun eigen strategie toe te passen. : Gelijk aan basis aangevuld met het hieronder genoemde. De leerkracht is in staat om de kinderen te helpen in het bepalen van de te gebruiken strategie De leerkracht weet op welk handelingsniveau een kind functioneert en kan hierop in spelen. Leerkracht biedt hulp bij de verwerking De leerkracht zorgt voor de nodige materialen en of aanvullende middelen om de leerling helpen tot een goede aanpak te komen. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 12

13 Pedagogisch handelen Pedagogisch handelen (algemeen) Het pedagogisch handelen van onze leerkrachten is afgestemd op het versterken van de drie basisbehoeften van de kinderen, te weten: relatie, competentie en autonomie. Relatie: De kinderen voelen zich geaccepteerd. Ze horen erbij. Ze zijn welkom. Ze voelen zich veilig. Er wordt met de kinderen gepraat en niet alleen over hen. Samen met kinderen wordt teruggekeken hoe hun werkinzet en gedrag leiden tot een goed vervolg. Leerkrachten geven Kanjertrainingen met grote regelmaat. Dit komt de relatie tussen de kinderen onderling zeer ten goede en zorgt voor een positieve groepsdynamiek. Competentie: De kinderen ontdekken dat ze de taken die ze moeten doen aan kunnen omdat de leerkrachten de taken op hen afstemmen en zorgen voor succeservaringen. Autonomie: Leerkrachten geven ruimte aan het autonomie gevoel van hun kinderen. Ze honoreren initiatieven van kinderen. Ze waarderen ideeën van kinderen en wat ze ermee doen. Ze dagen kinderen uit om eigen oplossingen te bedenken. Ze laten de kinderen zelf keuzes maken bij het doen van taken. Ze laten de kinderen meebepalen bij de inrichting van het lokaal en vertrouwen organisatorische zaken aan kinderen toe. Kinderen willen eigenaarschap: Ze willen verantwoordelijk zijn voor hun gedrag en leren. Leerkrachten richten hun onderwijs zó in dat kinderen initiatief kunnen nemen, keuzes krijgen en kunnen maken, verantwoordelijkheid kunnen nemen en hun eigen ontwikkeling kunnen sturen. De wijze waarop de drie basisbehoeften relatie, competentie en autonomie op de Waterwolf worden vormgegeven is gebaseerd op de volgende kernwaardes uit ons Koersboekje: plezier vertrouwen verantwoordelijkheid groei en welbevinden ambitie samenwerking De inrichting van het onderwijs heeft als doel door de dag heen, naast het onderwijs in de diverse vakken, de kinderen te stimuleren om zich op meerdere onderdelen van hun persoonlijkheid te ontwikkelen. Middelen voor pedagogisch handelen 1. Belangrijke middelen in onze pedagogische aanpak: De leerkracht is kritisch op eigen handelen en heeft daarbij de instelling dat het eigen handelen het instrument is om doelen op het gebied van gedrag te bereiken. De aanpak van gedrag is door de hele school hetzelfde. Leerkrachten zijn verantwoordelijk voor alle kinderen en hanteren allemaal dezelfde aanpak. Groepsregels zijn zichtbaar en er wordt aan gerefereerd Vanaf groep 1 structureel aan een positieve groepsdynamiek werken met inzet van vaardigheden vanuit de Kanjertraining Consequent benoemen gewenst gedrag Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 13

14 Direct optreden bij uitlachen, pesten, buiten sluiten. Hoge doelen stellen. Kinderen de voldoening laten voelen van het stellen en halen van een hoog doel. Succeservaringen uitlokken, dit leidt tot zelfvertrouwen. Wederkerigheid: Wat jij tegen een leerling zegt, moet een leerling ook tegen jou kunnen zeggen. Pedagogische gesprekken hebben tot doel kinderen naar hun eigen gedrag te laten kijken. Daar hoort straffen niet bij. Feedback is voor 80% deel positief en vooral gericht op het proces: Klein corrigeren, groot complimenteren. Dus: gewenst gedrag belonen, zowel groepsgericht als individueel Het gedrag en niet het kind afkeuren Kanjervolgsysteem zorgvuldig toepassen 2. Aanpak grensoverschrijdend gedrag: Als grondhouding geldt altijd: Negatief gedrag negeren, positief gedrag belonen. Grensoverschrijdend gedrag consequent en volgens hetzelfde stappenplan aanpakken. Zorgen vroeg delen met collega / IB / directie / teamvergadering Ouders/verzorgers direct informeren (wees eerste boodschapper ) Kinderen aanspreken op ongewenst gedrag wordt bij voorkeur buiten de waarneming van de rest van de klas gedaan en in ieder geval dicht bij het kind (niet over de groep heen schreeuwen naar een kind). in geval van grensoverschrijdend gedrag kan de leerkracht de leerling een wat deed ik formulier laten invullen. Na twee keer worden de ouders en het kind uit genodigd om over het gedrag te praten met de leerkracht. Aanpak pedagogisch handelen In het overzicht op de volgende pagina s wordt het pedagogisch handelen van de leerkracht verder uitgewerkt. Daarbij is er uitgegaan van de basisaanpak en de intensieve aanpak. Deze sluiten elkaar in vrijwel alle gevallen niet uit en moeten in samenhang gezien worden. Sommige kinderen zijn gebaat bij sterk weloverwogen pedagogisch handelen van de leerkracht. Voor deze kinderen is het goed om een bewustere (intensieve) aanpak voor ogen te hebben. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 14

15 Pedagogisch handelen gericht op de relatie Aanpak basisgroep - De leerkracht is als eerste aanwezig in de klas en verwelkomt ieder kind met dezelfde intentie. - Aan het eind van de dag staat de leerkracht bij de deur en zegt alle kinderen gedag met dezelfde intentie. - De leerkracht kijkt de kinderen aan als hij met hen spreekt. - De leerkracht benoemt gewenst gedrag. - De leerkracht geeft het voorbeeld aangaande de omgangsregels - Groeps-(vanaf leerjaar 3) en Kanjerregels regels hangen in de klas. - De leerkracht is kritisch op eigen handelen en heeft daarbij de instelling dat het eigen handelen een instrument is om doelen te bereiken. - De leerkracht past non-verbale communicatie bewust toe bijvoorbeeld: - regelmatig lachen/ontspannen gezicht - open en actieve houding (handen naast lichaam, niet gekruist, plek in de groep innemen, niet achter het bureau blijven hangen) - De leerkracht observeert de onderlinge interactie tussen kinderen in de groep op waarneembare gedragselementen zoals (manier van) praten met elkaar en met wie, lichamelijk contact tussen kinderen, seinen. De leerkracht spreekt kinderen direct aan op concreet waarneembaar gedrag en wijst nooit t kind af maar zijn gedrag: - direct: ik zie dat. - dat geeft mij.. gevoel - snap je dat? Ja- niet meer doen/nee wat snap je niet/korte herhaling om het af te sluiten - nee ik wil dat je erover nadenkt - wil dit gedrag niet meer ( geen discussie) - De leerkracht past bewust de principes van gedragsbeïnvloeding toe afhankelijk van de situatie en het doel: - Positief gedrag belonen individueel en/of groep - Voorbeeldgedrag laten zien - Negeren van ongewenst gedrag - Bij negatief gedrag grenzen aangeven / consequentie aangeven en uitvoeren - Na een vakantie maakt de leerkracht een andere groepssamenstelling. Er worden groepen van bij voorkeur 4 kinderen samengesteld. De leerkracht maakt beredeneerde keuzes bij het samenstellen van groepjes kinderen om het samenwerken te bevorderen en om invloed uit te oefenen op de onderlinge relaties.. - De leerkracht hanteert consequent het pestprotocol en maakt gebruik van Kanjervaardigheden - De leerkracht praat alleen met betrokkenen over de kinderen en hun thuissituatie. Aanpak intensieve groep (is aanpak basisgroep, aangevuld met hieronder) - De leerkracht spreekt zijn interesse wekelijks (of vaker) uit naar de leerling over schoolwerk, spel en culturele achtergronden. - De leerkracht deelt zijn ervaringen in voldoende regelmaat met ouders/verzorgers - De leerkracht signaleert onzekerheid bij de leerling in leer- en gedragssituaties en ondersteunt de leerling in zijn behoefte aan veiligheid en acceptatie door dingen samen en/of voor te doen. - De leerkracht voert frequent gesprekken en legt de uitkomst vast in Parnassys en zo nodig met de leerling samen schriftelijk vast. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 15

16 Pedagogisch handelen gericht op de competentie Basis Aangevuld op basis: - De leerkracht spreekt zijn vertrouwen uit in de kinderen in het omgaan met elkaar. Hij gaat hierbij uit van hoge, maar realistische verwachtingen. - De leerkracht laat zien, dat hij het gewenste gedrag heeft opgemerkt in woord en gebaar. Bijvoorbeeld door een duim op te steken. - De leerkracht sluit elk dagdeel (eventueel les) af met positieve feedback op het gewenst gedrag, gericht op het werk dat de kinderen hebben gedaan (product gericht). - De leerkracht sluit elk dagdeel (eventueel les) af met positieve feedback op de inzet van de kinderen en op het sociaal emotioneel functioneren (proces gericht). - De leerkracht spreekt met de kinderen over hun talenten om hen bewust te maken van hun mogelijkheden. - De leerkracht bespreekt met een leerling zijn gedragsmogelijkheden en ondersteunt hem door vertrouwen uit te spreken in zijn capaciteiten. - De leerkracht schrijft het bereiken van gewenst gedrag toe aan inzet van de leerling zelf. - De leerkracht vergelijkt de ontwikkeling van de leerling met zichzelf. - De leerkracht deelt zijn ervaringen in voldoende regelmaat met ouders/verzorgers; dit wordt vastgelegd in Parnassys. - De leerkracht signaleert onzekerheid bij de leerling in leer- en gedragssituaties en ondersteunt de leerling in zijn behoefte aan veiligheid en acceptatie door dingen samen en/of voor te doen. - De leerkracht voert frequent gesprekken en legt de uitkomst vast in Parnassys en zo nodig met de leerling samen schriftelijk vast. Pedagogisch handelen gericht op autonomie Basis - De leerkracht daagt alle kinderen uit om aan het woord te komen en geeft de kinderen de ruimte om hun gedachten en gevoelens onder woorden te brengen. - De leerkracht herinnert de kinderen via complimenten aan de opgestelde gedragsregels. - De leerkracht geeft de kinderen (vanaf groep 3) de ruimte om mee te denken en beslissen over de inrichting van het lokaal. - De leerkracht laat de kinderen (vanaf groep 3) mee denken en mee beslissen over (bijvoorbeeld feestelijke) activiteiten in de groep. - De leerkracht creëert onderwijsleersituaties, bijvoorbeeld een presentaties, waarin kinderen elkaar de ruimte geven voor een eigen inbreng, en waardeert die positief. - De leerkracht zorgt voor werkvormen, die ervoor zorgen dat de kinderen vorm kunnen geven aan hun eigen keuzes. Bijvoorbeeld het maken van een bouwwerk, het plakken van een collage, het schrijven van een verhaal, etc. Aangevuld op basis: - De leerkracht bespreekt met de kinderen het verantwoordelijk zijn voor elkaar. - De leerkracht bespreekt met de kinderen hoe zij zelfstandig hun problemen kunnen oplossen. - De leerkracht bespreekt met de kinderen hoe hij omgaat met verschillen tussen kinderen wat betreft zelfstandigheid en het dragen van verantwoordelijkheid. - De leerkracht deelt zijn ervaringen in voldoende regelmaat met ouders/verzorgers - De leerkracht voert frequent gesprekken en legt de uitkomst vast in Parnassys en zo nodig met de leerling samen schriftelijk vast. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 16

17 Klassenmanagement De Waterwolf heeft als uitgangspunt dat de klas is opgedeeld in groepjes. De kinderen zitten dus bij voorkeur niet alleen. Daarnaast bieden we wel de ruimte voor het creëren van werkplekken in de klas. Zo kan het voor sommige kinderen betekenen dat ze twee plekken in de klas hebben. Een plek waar ze de instructies en pauze momenten zitten evenals de momenten waarop er aan creatieve of vrijere werkvormen wordt gewerkt, maar ook een plek om geconcentreerd en meer afgesloten te werken tijdens de verwerking of toets momenten. Kasten en materialen moeten voor de leerlingen bereikbaar zijn om zo zelfstandig de beschikking te hebben over de verschillende materialen. Iedere klas heeft een instructietafel en er is vanaf groep 5 ruimte vrij gemaakt waar de kinderen lessen zelf kunnen nakijken. Ook zijn er een aantal plekken binnen de school waar kinderen in een klein groepje kunnen werken buiten de klas. Het werken op deze plekken gebeurd buiten het directe zicht van de leerkracht, maar de leerkracht creëert de voorwaarden zo dat de kinderen hier rustig kunnen werken en weten wat er van hen verwacht wordt. Iedere leerkracht maakt aan het begin van het jaar een weekplanning. Hierin legt hij/zij vast op welke tijden welke vakken worden gegeven en hoe lang. Ook de pauze tijden legt men hierin vast. Door de instructie tijden vastte leggen en dit ook aan de kinderen duidelijk te maken doormiddel van weektaken kunnen de kinderen een deel van het werk zelfstandig inplannen. Hoe de leerkrachten hier mee om moeten gaan hebben we vast gelegd in een studiedag. Dit alles is in het handboek van de Waterwolf opgenomen in de afspraken rondom zelfstandig werken en weektaken. Dit document wordt vanaf twee keer per jaar geëvalueerd. We werken op de Waterwolf uitsluitend in combinatiegroepen. De competentie van de leerkracht is hierop afgestemd. Basis - De klassenregels hangen zichtbaar in de klas. - De tafels en stoelen zijn zo georganiseerd dat er duidelijke looproutes zijn in de klas. - De klok hangt zichtbaar in de klas. - De leerkracht stelt na iedere vakantie nieuwe tafelgroepen samen. Iedere tafelgroep bestaat uit vier leerlingen. - de week- of dagtaken zijn beschikbaar De leerling heeft indien nodig een eigen werkplek in de klas. _Er zijn kleine timetimers beschikbaar voor op de tafel van de leerling. - De leerling houdt indien nodig een vaste plaats in de klas. - Er zijn koptelefoons beschikbaar. 02: Tijd Plus - De leerkracht laat de leerling een deel van de planning zelf maken met behulp van een agenda. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 17

18 Basis - De leerkracht gebruikt een rooster waarin alle hij alle lessen plant. - De leerkracht houdt zich aan de roostertijden. - De leerkracht vertelt bij aanvang van de dag wat de planning van de dag zal zijn. - De leerkracht van groep 1 en 2 leert de leerlingen in de loop van hun kleutertijd om om te gaan met uitgestelde aandacht en plannen van activiteiten d.m.v. het werken met een taken bord. - De leerkracht maakt voor de leerling een planning in pictogrammen. 03: Activiteit Basis - De leerkracht legt de materialen voor de les zo klaar dat de leerlingen ze zelf kunnen pakken. - De leerkracht vertelt voor de les of er sprake is van: individueel werken, waarbij geen hulp gevraagd mag worden individueel werken waarbij hulp gevraagd mag worden als iets niet lukt samenwerkend leren - De leerkracht geeft op een klok de tijdsplanning aan. - De leerkracht vertelt wanneer de les eindigt. De leerlingen krijgen dan nog een paar minuten de tijd om het werk af te ronden. - De leerkracht vertelt: wat hij zelf gaat doen tijdens het zelfstandig werken wanneer hij niet beschikbaar is voor alle leerlingen en hoe lang dat duurt wanneer hij weer beschikbaar is. - De leerkracht legt de materialen voor de leerlingen klaar in een werkbak, of op de tafel van de leerling. Onderwijsprofiel februari 2014 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 18