Nr Houten, 23 augustus 2011

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Nr Houten, 23 augustus 2011 Onderwerp: Financiën cultuurhuis/dorpshuis Schalkwijk Beslispunten: 1. In te stemmen met het beschikbaar stellen van een extra bouwkrediet van ,-. 2. In te stemmen met het beschikbaar stellen van ,- voor het activeren van de, reeds vanaf 2009 in de begroting opgenomen indexering, van het bouwkrediet. 3. In te stemmen met de totale aanvullende structurele lasten voor 2012 en volgende jaren van ,-. 4. In te stemmen met extra incidentele exploitatielasten voor 2012 ad ,- en 2013 ad 7.796,- en deze ten laste te brengen van het begrotingssaldo 2012 en In te stemmen met de eenmalige opstartkosten in 2011 van de beheerstichting van het cultuurhuis/dorpshuis ad ,-, ten laste te brengen van de in de gemeente begroting 2011 gereserveerde middelen ter dekking van het exploitatietekort van het cultuurhuis in Samenvatting: Gedurende het ontwikkel- en realisatieproces van het cultuurhuis/dorpshuis Schalkwijk hebben zich diverse ontwikkelingen voorgedaan die van invloed zijn op het benodigde krediet voor de realisatie van het cultuurhuis/dorpshuis, zowel structureel als incidenteel. In het raadsvoorstel over de financiën cultuurhuis/dorpshuis Schalkwijk zijn de financiële effecten van deze ontwikkelingen op 23 juni jl. aan de raad ter besluitvorming voorgelegd. Besloten is het gevraagde krediet van ,- voor de inrichting beschikbaar te stellen. Dit om de opening van het cultuurhuis/dorpshuis niet te vertragen Bij de behandeling van het genoemde raadsvoorstel heeft de raad besloten om de besluitvorming over de verhoging van het bouwkrediet, de aanvullende structurele lasten en de extra incidentele lasten voor de exploitatie in 2012 en 2013 over de zomerperiode heen te tillen naar de raad van 20 september a.s. Dit om de raad meer tijd te geven de beslissing te overwegen en om aanvullende informatie te verstrekken. Met dit raadsvoorstel willen wij de raad meer informatie verstrekken over de geformuleerde beslispunten. In de financiële paragraaf zijn de structurele en incidenteel hogere lasten samengevat. Inleiding: De raad heeft tijdens de debatraad van 23 juni jl. het college verzocht om nogmaals te kijken naar de mogelijkheden om het krediet naar beneden bij te stellen. Ook heeft de raad opgeroepen meer budgetdiscipline te betrachten om tot een haalbare exploitatie te komen. Met dit voorstel voor de financiering is het mogelijk om op een realistische manier het dorpshuis te kunnen exploiteren, in te richten en te onderhouden. Hoewel sprake is van een overschrijding van het budget krijgt Schalkwijk een dorpshuis dat zeker niet duurder is dan de al bestaande centra in Houten.

2 -2- De wethouder heeft tijdens de behandeling in de raad aangegeven dat er, naar aanleiding van de vragen in de rondetafelgesprekken over beïnvloedbare kosten, gesproken is met het bestuur van de stichting. Er is besproken welke kosten beïnvloedbaar zijn en kunnen leiden tot een lager krediet. Hierbij is geconstateerd dat de opstartkosten kunnen worden teruggebracht tot de in de gemeentebegroting 2011 opgenomen middelen ter dekking van het exploitatietekort van het cultuurhuis in Er is in de raadsvergadering nadrukkelijk stilgestaan bij de kosten voor de inventaris. Op basis van offertes blijkt een verdere besparing hierop niet reëel. De stichting heeft echter de mogelijkheid om fondsen te werven. Daarbij is de afspraak gemaakt dat de fondsen in de eerste plaats worden ingezet om het niet gedekte krediet voor de inventaris terug te betalen. Beoogd effect: Het cultuurhuis/dorpshuis Schalkwijk op een financieel realistische manier te realiseren, te laten exploiteren en in stand te houden. Argumenten: 1.1 Door een aantal factoren is het door de raad in 2009 beschikbaar gestelde bouwkrediet niet toereikend om het cultuurhuis/dorpshuis Schalkwijk te realiseren. Op 23 juni is het voorstel in de raad besproken om het bouwkrediet op te hogen. Dit is gedeeltelijk door de raad geaccordeerd. In de betreffende raadsvergadering heeft de raad opgeroepen om meer budgetdiscipline te betrachten. Het college heeft de afgelopen maanden een laatste poging gedaan om het krediet naar beneden bij te stellen. Wij moeten helaas constateren dat, gezien de fase waarin het proces zich bevindt, het aantal beïnvloedbare posten gering is en de bouwkosten niet beïnvloedbaar zijn. Het is om die reden niet verantwoord posten te verlagen ten opzichte van het raadsvoorstel van 10 mei 2011, zoals besproken in de raadsvergadering van 23 juni. Daarnaast is er gekeken naar andere alternatieven zoals het stoppen of verkopen van het Dorpshuis. Dit scenario acht het college niet reëel. Bovendien leidt dit scenario tot een afbraak van alles wat tot nu toe is opgebouwd. Mocht het Dorpshuis om andere redenen niet geëxploiteerd kunnen worden dan blijven de kapitaallasten drukken op de begroting van de gemeente. Juist vanuit het belang van budgetdiscipline achten wij het noodzakelijk om tot een haalbare exploitatie te komen. Daarom zijn de opbrengsten van de commerciële verhuur voorzichtiger geraamd, waardoor het negatief exploitatieresultaat ten opzichte van het voorstel van juli 2009 naar boven is bijgesteld. Dit om de Stichting die het cultuurhuis/dorpshuis gaat exploiteren een reëel uitgangspunt te bieden. Met het bestuur van de stichting is tevens gesproken over het aangaan van een duurzame samenwerkingsrelatie met van Houten&co. Samenwerking met van Houten&co biedt het bestuur van het cultuurhuis/dorpshuis de mogelijkheid om onder professionele begeleiding te bouwen aan een toekomstgerichte en financieel gezonde stichting De rol van de gemeente bij de realisatie van het cultuurhuis/dorpshuis is veranderd door de fasering van de woningbouw. Met het besluit de woningbouw in de Groes II te faseren en de wens van de gemeenteraad om vooruitlopend op de woningbouw het cultuurhuis/dorpshuis te realiseren is het oorspronkelijk aanbod van de ontwikkelaar/aannemer gewijzigd. De ontwikkelaar/aannemer financiert de kosten voor de realisatie niet meer voor. De gemeente wordt opdrachtgever voor de bouw en financiert voor. De ontwikkelaar/aannemer verstrekt een bijdrage per verkochte vrije sector woning. Bij het sluiten van de anterieure overeenkomst in februari 2010, heeft het college besloten akkoord te gaan met de lagere bijdrage van de ontwikkelaar/aannemer in het belang van een spoedige realisatie van het cultuurhuis/dorpshuis.

3 -3- De gemeente zou eerst een bijdrage leveren in de bouwkosten en was daarvoor niet btw-plichtig. Als gevolg van de gewijzigde rol van de gemeente, namelij k opdrachtgever voor de bouw, wordt zij wel btw-plichtig over de stichtingskosten. Compensatie van de btw via het btw-compensatiefonds blijkt na onderzoek uiteindelijk niet mogelijk omdat dit niet van toepassing is op sociaal culturele centra.wij zijn nog in overleg met de belastingdienst over teruggave btw op de stichtingskosten. Op basis van overleg met belastingadviseur komen wij tot de conclusie dat de mogelijkheid bestaat om op de stichtingkosten (gedeeltelijk) btw terug te vorderen van de belasting. Dit is echter afhankelijk van de mate van belaste verhuur van het cultuurhuis/dorpshuis. Hij ziet goede mogelijkheden voorde belaste verhuur van het café (met keuken en berging keuken) en de bibliotheek. Daarmee zou c irca 30% van de btw aftrekbaar kunnen worden, maximaal ,-. Dit kan echter pas vastgesteld worden nadat het cultuurhuis/dorpshuis minimaal één jaar in exploitatie is geweest. Als er sprake is van btw teruggave dan wordt deze verrekend met de kapitaallasten op de stichtingkosten. Zoals aangegeven tijdens de debatraad van 23 juni jl. heeft het college voortdurend de intentie gehad om de ontstane tekorten op te lossen binnen het in juli 2009 beschikbaar gestelde krediet. 2. In de gemeentebegroting zijn vanaf 2009 de structurele kapitaallasten opgenomen voor de indexering van de bouwkosten voor het cultuurhuis/ dorpshuis Schalkwijk. 3. De structurele lasten zijn hoger dan eerder geraamd. Door de ophoging van de kredieten voor de bouw en de inrichting ontstaan er hogere structurele kapitaallasten. 3.1 Exploitatie. Zoals aangegeven is er een voorzichtigere raming gemaakt van de opbrengsten uit de commerciële verhuur. De meest recente exploitatieraming van onze externe adviseur Drijver en partner komt uit op een hoger negatief exploitatieresultaat voor de Stichting die het cultuurhuis/dorpshuis gaat beheren dan in het raadsvoorstel van juli 2009 was opgenomen. Zoals voorgesteld in de raad van 23 juni jl. heeft het bestuur van de stichting De Wiese de samenwerking gezocht met van Houten&co. Beide stichtingen gaan een structurele samenwerking aan waardoor het bestuur van De Wiese professioneel ondersteund wordt, onder andere op het gebied van de exploitatie. Binnen de begroting van van Houten&co zijn geen middelen gereserveerd voor deze ondersteuning. Wij treden in overleg met van Houten&co over de wijze waarop dit kan worden opgelost. 3.2 Eigenaarlasten In het kader van de opdracht van de raad met betrekking tot het onderzoek naar de professionalisering van het beheer en exploitatie van gemeentelijke accom modaties zal in het najaar een eerste resultaat aan de raad worden voorgelegd. Het gaat dan met name om inzicht in de kostenstructuur van de betreffende accommodaties. Naast het inzicht in de kostenstructuur zullen in een volgende fase van dit onderzoek ook andere vormen van realisatie, beheer en exploitatie van gemeentelijk vastgoed aan de orde komen. Het gaat dan ook om verschillende eigendomsverhoudingen, publieke en/of private realisatie, exploitatie, de daarbij behorende fiscale aspecten etc. Vooruitlopend hierop hebben wij de raming van de eigenaarlasten met betrekking tot het cultuurhuis/dorpshuis geactualiseerd en nu in dit voorstel meegenomen.

4 -4-4. De verwachting is dat in de eerste twee jaar de commerciële bezetting van het dorpshuis moet groeien en er in deze twee jaren een hoger exploitatietekort zal zijn in verband met deze aanloopkosten. 5. Vooruitlopend op de start van het cultuurhuis/dorpshuis zijn er opstartkosten. Deze kosten hebben voornamelijk betrekking op het aanstellen van een behe erder voordat het cultuurhuis/dorpshuis de deuren opent. Met de stichting is overleg geweest om de opstartkosten te verminderen tot maximaa l ,-. Dit bedrag is in de gemeentebegroting 2011 opgenomen voor het negatief exploitatieresultaat van het cultuurhuis/dorpshuis in Financiën: Vanaf het raadsvoorstel in juli 2009 hebben zich een aantal mutaties voorgedaan, die hieronder kort zijn weergegeven: Krediet Stichtingskosten raadsvoorstel juli extra nodig a.g.v. integratieheffing extra nodig a.g.v. btw verplichting lagere bouwsom, m.n. a.g.v. aanbestedingsvoordeel -/ totaal benodigd Dekking krediet raadsvoorstel juli verminderde bijdrage Schalkwijk bv als gevolg van wijziging woningbouwplanning -/ subsidie cultuurhuis vanuit provincie stelpost indexering bouwkosten (in begrotingsaldo reeds opgenomen, circa 7% van bouwkosten), nog te actveren via raadsbesluit Beschikbare middelen voorjaar Benodigd krediet -/ Dat leidt tot het volgende overzicht van benodigde kredieten en nog te dekken lasten. Lasten Investering Structurele lasten, nog te dekken Huidig voorstel Besluit 23 juni 2011 Totaal Structureel effect op saldo Nog benodigde aanvullende dekking stichtingskosten Afspraken m.b.t. exploitatie Eigenaarslasten Dorpshuis Incidentele lasten. Raadsvoorstel 23 juni Opbouw incidentele lasten in voorstel 23 juni, met wijziging conform afspraak Totaal extra benodigd voor incidentele lasten in 2011, 2012 en 2013 t.l.v. saldo Raadsvoorstel gevraagd krediet inrichting akkoord. Kapitaallast van wordt gedragen vanuit exploitatiebegroting dorpshuis ten laste van begroting gemeente te dekken. -/ exploitatie 2011, reeds gedekt in begroting -/ Verlaging opstartkosten Exploitatie Exploitatie Na overeenstemming met de provincie

5 -5- Samenvattend: om het cultuurhuis/dorpshuis Schalkwijk op een financieel realistische manier te realiseren, te laten exploiteren en in stand te houden wordt gevraagd het krediet op te hogen tot ,- (inclusief btw). Dit leidt tot een structurele last van ,- ten laste van het begrotingsaldo. Daarnaast zijn er diverse incid entele kosten ten laste van het begrotingsaldo voor een totaalbedrag van ,- in de jaren 2011 tot en met Via dit voorstel wordt gesteld dat in deze fase van het bouwproces de bouwkosten niet (meer) beïnvloedbaar zijn. Slechts een postief resultaat vanuit onderhandelingen met de belastinginspecteur over de btw-verrekening kan tot de mogelijkheden behoren, maar is afhankelijk van de toekomstige exploitatie situatie. Voortgang: Naar aanleiding van de debatraad van 23 juni jl. zijn de volgende acties ondernomen: Op uitvoerend niveau Om te onderzoeken wat het bestuur van de stichting nodig heeft aan ondersteuning bij de werkzaamheden tot aan de opening van het pand, maar ook voor het toekomstige beheer, exploitatie, fondsenwerving en samenwerking, is er met een delegatie van het bestuur gesproken. Op basis van dit gesprek is met Drijver en Partners en van Houten&co overleg geweest over hun mogelijkheden om deze ondersteuning te kunnen bieden. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de werkzaamheden die nu op korte termijn gedaan moeten worden rond de inrichting en toewerken naar de opening van het cultuurhuis/dorpshuis en duurzame samenwerking en gebruik maken van de ervaring ten aanzien van werkgeverschap, exploitatie en beheer. Uitgangspunt voor de gesprekken is het inbedden van de Stichting De Wiese in het Houtense pallet van sociale en culturele voorzieningen, met behoud van eigen identiteit, zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Samenwerking met van Houten&co biedt het bestuur van de Wiese de mogelijkheid om onder professionele begeleiding te bouwen aan een toekomstgerichte en financieel gezonde stichting. De samenwerking biedt ook praktische voordelen zoals afstemmen van programmering, vormen van werkgeverschap, vermindering kwetsbaarheid en ondersteuning bij fondsenwerving. Op bestuurlijk niveau Om wederzijds goed geïnformeerd te blijven en vroegtijdig eventuele problemen te signaleren en bespreken komt er een structureel overleg tussen het bestuur van de Wiese en de verantwoordelijke wethouder.

6 -6- Op grond van voorliggende en college- en raadsbesluiten is de realisatie van het cultuurhuis/dorpshuis een breed gewenste ontwikkeling. Daarnaast is de bouw van het cultuurhuis/dorpshuis in volle gang en wordt het pand volgens planning in november 2011 opgeleverd. Houten, 23 augustus 2011 het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Houten de secretaris, de burgemeester, J. Wiegel C.H.J. Lamers Bijlagen die voor de leden van de raad ter inzage liggen op de gebruikelijke wijze: 1. Raadsvoorstel krediet december Raadsvoorstel proefverkaveling Groes II, juni Raadsvoorstel krediet juli Raadsvoorstel krediet juni 2011 Meegezonden bijlagen bij dit voorstel: Geen

7 Raadsbesluit De raad van de gemeente Houten heeft het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 23 augustus 2011 nr. BWV gelezen en besluit; 1. In te stemmen met het beschikbaar stellen van een extra bouwkrediet van ,-. 2. In te stemmen met het beschikbaar stellen van ,- voor het activeren van de, reeds vanaf 2009 in de gemeente begroting opgenomen indexering, van het bouwkrediet. 3. In te stemmen met de totale aanvullende structurele lasten voor 2012 en volgende jaren van ,-. 4. in te stemmen met extra incidentele exploitatielasten voor 2012 ad ,- en 2013 ad 7.796,- en deze ten laste te brengen van het begrotingssaldo 2012 en In te stemmen met de éénmalige opstartkosten in 2011 van de beheerstichting van het cultuurhuis/dorpshuis ad ,-, ten laste te brengen van de in de gemeente begroting 2011 gereserveerde middelen ter dekking van het exploitatietekort van het cultuurhuis in Dit is besloten in de openbare vergadering van de raad op 20 september De raad van de gemeente Houten, de griffier, de voorzitter, P.M.H. van Ruitenbeek C.H.J. Lamers