situatie febr 2010 Volksverzekeringen Algemene Ouderdomswet 2 Algemene Nabestaandenwet 2 ANW Algemene kinderbijslagwet 2 AKW

Transcriptie

1 situatie febr 2010 Sociale zekerheid te verdelen in twee stukken: Sociale verzekeringen Sociale voorzieningen Sociale verzekeringen worden beheerd/ uitgevoerd door de sociale verzekeringsfondsen (o.a. szb = sociale verzekeringbank) De sociale uitkeringen worden betaald uit de sociale premies Werknemersverzekeringen Betaald uit sociale premies van werknemers, werkgevers Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (wia 1 ) Ziektewet zw 1 Wet Arbeid en Zorg WAZO (zwangerschaps, pleegzorg of adoptieverlof) Werkloosheidswet ww 1 Zorgverzekeringswet zvw Uitkering % van eigen inkomen 2 vast bedrag De sociale verzekeringen worden verdeeld in 2 stukken Werknemersverzekeringen ( alleen voor werknemers) Volksverzekeringen ( voor iedereen) Bij de sociale verzekeringen geldt gewoonlijk het omslagstelsel. Sociale voorzieningen worden geregeld/ beheerd door de overheis (met name de gemeente) De uitkeringen worden betaald uit de belastingen (= algemene middelen). Wet werk en bijstand, WWB Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening Jonggehandicapten, WAJONG Volksverzekeringen Algemene Ouderdomswet 2 AOW Algemene Nabestaandenwet 2 ANW Algemene kinderbijslagwet 2 AKW Betaald uit sociale premies van werkenden (box 1) Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten 2 AWBZ CIZ BJZ CAK Sociale voorzieningen abw Betaald uit belastingen (algemene middelen) gemeente jan 18 9:38 jan 29 8:48 1

2 Kostenvergoeding/inkomensderving Zorgverzekeringswet Algemene kinderbijslagwet Werknemersverzekeringen Volksverzekeringen Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) Werkloosheidswet Ziektewet Algemene Ouderdomswet Algemene Nabestaandenwet Draagvlak Hoe meer mensen werken hoe lager het percentage premie kan zijn. Participatiegraad hoog groot draagvlak Langer doorwerken groot draagvlak Mee betalen aan aow groot draagvlak 2

3 Omslagstelsel omslagstelsel kapitaaldekkingstelsel Je betaalt voor de huidige generatie. Er wordt van tevoren geschat hoeveel aan uitkeringen betaald moeten worden. Dit bedrag moet in hetzelfde jaar aan premies betaald worden. Dus meer uitkeringen meer premies. mij, mezelf en ik jan 13 21:54 3

4 Kapitaaldekkingsstelsel Je spaart voor later voor jezelf. Je betaalt pensioen (of levensverzekerings ) premie. Pensioenfonds belegt en uit de opbrengsten wordt het pensioen betaald. Inactieven actieven verhouding. Actieven = werkenden Inactieven = Iedereen die een uitkering krijgt wegens inkomensderving. 4

5 Waardevast, welvaartsvast Waardevast: de uitkeringen / pensioenen stijgen mee met het inflatiepercentage. Welvaartsvast: de uitkeringen / pensioenen stijgen mee met de gemiddelde loonstijging bij bedrijven Dus als je uitkering / pensioen ontvangt bij voorkeur: waarde en welvaartsvast. dec 3 22:23 5

6 Wig Wig = Loonkosten netto loon Bedenk dat alles betaald wordt als % van bruto loon. Wig bestaat uit: Werkgeversdeel sociale premies (werknemersverzekeringen) Loonbelasting Sociale premies werknemer Premie volksverzekering Premies werknemersverzekering Getallenvoorbeeld wig Bruto loon 2000 Sociale premies werkgever als % van bruto loon 40% Loonbelasting en sociale premies werknemer 30% van bruto loon. Loonkosten 2000 * 1,4 = 2800 Netto loon 0,70 * 2000 = 1400 Wig = 1400 nov 25 18:51 6

7 Afwentelen, ontwijken,ontduiken oneigenlijk gebruik Het afwentelen van hogere sociale premies: hogere loonkosten. Het (legaal) ontwijken van belasting en premiebetaling: aanpassing bestedingspatroon, afname participatie in betaalde arbeid, looneisen, prijsstijgingen, belastingvlucht. Het (illegaal) ontduiken van belasting en premiebetaling: zwart (laten) werken, werken met een uitkering, verzwijgen van omzet. Het ten onrechte gebruiken (misbruiken) van sociale verzekeringen door werkgevers en werknemers. Het verband tussen de hoogte van de uitkering en de hoogte van de belasting en premiedruk en de mate van oneigenlijk gebruik. Het verband tussen de soort uitkering en de mogelijkheid van oneigenlijk gebruik. Oneigenlijk gebruik sociale zekerheid bestrijden Fraudebestrijding door strengere controle, eenvoudiger regels, hogere boetes. Aanscherpen regelgeving: strengere regels/voorwaarden bij de bepaling van de mate van arbeidsongeschiktheid, verplicht stellen van scholing, uitkering afhankelijk stellen van arbeidsverleden, herkeuring/strengere keuringseisen. Inbouwen van prikkels: verlies van vakantiedagen, privatisering van de uitvoering, inbouwen eigen risico en premiedifferentiatie, verlaging van de uitkering, verkorting van de uitkeringsperiode. 7

8 De pensioenvoorzieningen AOW als basisvoorziening (staatspensioen) pensioenen als aanvulling Collectief / individueel Arbeidsparticipatie vergroten, het beroep sociale zekerheid verkleinen. Subsidies voor het in dienst nemen van langdurig werklozen. Individuele begeleiding bij scholing en het opdoen van werkervaring vanuit arbeidsbureau en sociale diensten. Uitbreiden van de mogelijkheden van kinderopvang. Privatisering van de sociale zekerheid. Flexibele pensionering. Groter draagvlak. Verandering van de participatiegraad minder uitgaven van de collectieve sector, de daling van sociale premies/belastingen en de arbeidskosten. 8