Universal Design for Learning Moet mijn lesmateriaal dan zo anders?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Universal Design for Learning Moet mijn lesmateriaal dan zo anders?"

Transcriptie

1 Universal Design for Learning Moet mijn lesmateriaal dan zo anders? 10 december 2012 Congres Dé blikopener voor Inclusief Hoger Onderwijs Handicap + Studie Leen Thienpondt Meggie Verstichele

2 Thema: Zo toegankelijk mogelijk onderwijs Tegemoet komen aan de diversiteit tussen studenten.. Inhoud: Informatie en concrete tips Casus om eigen praktijk in beeld te brengen Samen nadenken rond lesmateriaal

3 2.Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs Ondersteuning alle Vlaamse hogescholen en universiteiten Realisatie gelijke kansen en volwaardige participatie

4 2.Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs

5 2.Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs Hoe zetten we in op UDL? Verwijzingen naar UDL Intensiever: Vormingen, coachingen Op vraag, ad hoc 4 coachingmomenten Theorie van UDL ICT-tools Evaluatie Intensieve trainingdag UDL Ontwikkeling materiaal UDL Checklist Gids Succesvol studeren Feedback en monitoring

6

7 6. Universal Design Houdt al van bij het ontwerp van het materiaal rekening met diversiteit. Centraal: variatie en flexibiliteit. minder aanpassingen van one-sizefits-all-materiaal. betere leeromgeving voor iedereen.

8

9 UDL Principe 1: Informatie aanbieden. UDL Principe 2: Actie en expressie. UDL Principe 3: Betrokkenheid.

10 a) Algemene tips Duidelijke eisen en verwachtingen van het opleidingsonderdeel

11 a) Algemene tips Duidelijke eisen en verwachtingen van het opleidingsonderdeel: Casus Onderwijskunde, Prof. Martin Valcke

12 a) Algemene tips Duidelijke eisen en verwachtingen van het opleidingsonderdeel: Leerdoelen in de cursus vermelden.

13 a) Algemene tips Korte informatie over lesgever Hoe te bereiken?

14 a) Algemene tips Korte informatie over lesgever Hoe te bereiken?

15 a) Algemene tips Verplichte + aangewezen literatuur Waar? Waarom?

16 a) Algemene tips Verplichte + aangewezen literatuur

17 a) Algemene tips Waar kunnen studenten terecht voor ondersteuning?

18 a) Algemene tips Waar kunnen studenten terecht voor ondersteuning?

19 b) Principe 1: informatie aanbieden Inspelen op verscheidenheid Vermijden dubbelzinnigheid

20

21 b) Principe 1: informatie aanbieden Presenteer je informatie op verschillende manieren

22 b) Principe 1: informatie aanbieden Presenteer je informatie op verschillende manieren

23 b) Principe 1: informatie aanbieden Presenteer je informatie op verschillende manieren Bv. Powerpoint

24 b) Principe 1: informatie aanbieden Presenteer je informatie op verschillende manieren Bv. Powerpoint

25 b) Principe 1: informatie aanbieden Toegankelijk lesmateriaal bv. tekst achter belangrijke afbeeldingen.

26 b) Principe 1: informatie aanbieden Meer info over de toegankelijkheid van lesmateriaal vergroten: Toegankelijk studiemateriaal. Best practice in digital documents. Accessible Digital Office Document (ADOD) Project. Documenttoegankelijkheid. Youtube Captions.

27 b) Principe 1: informatie aanbieden Link naar meer informatie Bv. Extra informatie via leerplatform. Extra oefeningen voor zij die interesse hebben in meer praktijk.

28 b) Principe 1: informatie aanbieden Link naar meer informatie

29 b) Principe 1: informatie aanbieden Identificeer essentiële concepten. Leg ze op verschillende manier uit. bv. Wordle.

30 b) Principe 1: informatie aanbieden Identificeer essentiële concepten. Leg ze op verschillende manier uit. Bv. Mindmap

31 b) Principe 1: informatie aanbieden Bied structuur aan. bv. structuurkolom

32 b) Principe 1: informatie aanbieden Bied structuur aan.

33 b) Principe 1: informatie aanbieden Bied je cursus op verschillende manieren aan (papier, digitaal, ) Alle cursussen voor mijn vak worden nu reeds digitaal aangeboden. (docent)

34 b) Principe 1: informatie aanbieden Bied je cursus op verschillende manieren aan (papier, digitaal, )

35 b) Principe 1: informatie aanbieden Doordat de cursussen digitaal ter beschikking worden gesteld, ben ik in de mogelijkheid om mijn cursussen door te nemen met leessoftware. Dat zorgt ervoor dat ik op een hoger tempo cursussen kan verwerken, maar anderzijds ook dat ik minder kans maak om zaken fout te lezen en bijgevolg ook fout te leren.

36 c) Principe 2: actie en expressie Inspelen op verscheidenheid Sterktes laten tonen

37 3. Iedereen is anders 4. Universal Design for Learning c) Principe 2: actie en expressie Zorg dat je studenten op verschillende manieren met materiaal kunnen omgaan. 5. Casus 6. Universal Design Bv. UDL in les biologie. Bv. Sprint.

38 c) Principe 2: actie en expressie Zorg dat je studenten op verschillende manieren met materiaal kunnen omgaan. Bv. Wiki s en samenwerking, peerfeedback,

39 c) Principe 2: actie en expressie Geef belangrijke data weer.

40 c) Principe 2: actie en expressie Geef belangrijke data weer.

41 d) Principe 3: betrokkenheid 2. SIIHO Inspelen op verscheidenheid Creëren van doorzetting

42 d) Principe 3: betrokkenheid Bied opties en geef ze in je cursus aan.

43 d) Principe 3: betrokkenheid Bied opties en geef ze in je cursus aan.

44 d) Principe 3: betrokkenheid Bezorg presentaties op voorhand. Moedig notities van medestudenten aan. bv. Smartpen.

45 d) Principe 3: betrokkenheid 2. SIIHO Bezorg presentaties op voorhand. Moedig notities van medestudenten aan.

46 d) Principe 3: betrokkenheid Bied mogelijkheden voor studenten om zichzelf in te schatten en bij te sturen. bv. Hot Potatoes. Zorg dat je inhoud relevant, waardevol en up-to-date is.

47 d) Principe 3: betrokkenheid Bied mogelijkheden voor studenten om zichzelf in te schatten en bij te sturen.

48 d) Principe 3: betrokkenheid Bied mogelijkheden voor studenten om zichzelf in te schatten en bij te sturen.

49 d) Principe 3: betrokkenheid Zorg dat je inhoud relevant, waardevol en up-to-date is.

50 Brainwriting Idee 1 Idee 2 Idee 3 1a. 2a. 3a. 1b. 2b. 3b.

51 6. Universal Design Gemakkelijker toegang info, bv. via internet. Verschillende formats, cf. verschillende leerstijlen. Ondertitelde video voor velen nuttig. Betere voorbereiding door presentaties op voorhand. Notities Smartpen: betere focus, herbeluisteren, notities,

52 Vragen? Opmerkingen?

53 1. Universal Design Meer informatie Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs / CAST

54 Bedankt voor uw aandacht!

Universal Design (UD) lesmateriaal

Universal Design (UD) lesmateriaal Universal Design (UD) lesmateriaal 1. Wat is Universal Design lesmateriaal?... 1 2. Lesmateriaal: algemene tips... 1 3. Richtlijn 1: Representatie... 2 4. Richtlijn 2: Actie en Expressie... 6 5. Richtlijn

Nadere informatie

Universal Design for Learning Wetenschappelijk kader om stagebegeleiding te ontwerpen. Hogeschool Gent 24 oktober 2014 Meggie Verstichele

Universal Design for Learning Wetenschappelijk kader om stagebegeleiding te ontwerpen. Hogeschool Gent 24 oktober 2014 Meggie Verstichele Universal Design for Learning Wetenschappelijk kader om stagebegeleiding te ontwerpen Hogeschool Gent 24 oktober 2014 Meggie Verstichele Programma 1. Kennismaking 2. Waarom inclusief onderwijs? 3. Wat

Nadere informatie

Studeren met een functiebeperking

Studeren met een functiebeperking Studeren met een functiebeperking Een student met dyslexie of autisme?! Wat betekent dat voor mij als docent? RU Onderwijsdag 2013 WELKOM! 1 Kennismaking Hanke van Buren Judith Jansen André Baars Jeroen

Nadere informatie

Universal Design for Learning. Toegankelijk onderwijs voor iedereen. Implementatie in Vlaanderen

Universal Design for Learning. Toegankelijk onderwijs voor iedereen. Implementatie in Vlaanderen Meggie Verstichele Sigried Lievens Guy de Tré Joachim Nielandt Universal Design for Learning Toegankelijk onderwijs voor iedereen Implementatie in Vlaanderen SIHO Ondersteuning alle Vlaamse hogescholen

Nadere informatie

Train-de-trainer Universal Design for Learning Evelyn Cloosen, Leen Thienpondt en Meggie Verstichele

Train-de-trainer Universal Design for Learning Evelyn Cloosen, Leen Thienpondt en Meggie Verstichele Train-de-trainer Universal Design for Learning Evelyn Cloosen, Leen Thienpondt en Meggie Verstichele 8 oktober 2015 Programma 09.00u 11u 11.30u 12.30u 13.30u 15u 15.30u 16.30u Wat is UDL? Theoretisch kader

Nadere informatie

Actie diversiteit in alle departementen. KULeuven Association

Actie diversiteit in alle departementen. KULeuven Association Actie diversiteit in alle departementen KULeuven Association Doorstroommethodieken in KHLim: Een positieve benadering Om het onderwijs voor alle studenten meer toegankelijk te maken is een UDL-traject

Nadere informatie

Wat is universeel ontwerp?

Wat is universeel ontwerp? Doelen 1. je weet wat universeel ontwerp en Universal Design for Learning (UDL) inhouden 2. je kent de drie principes van UDL 3. je gaat zelf aan de slag met universeel ontwerp 4. je verkent hoe je individuele

Nadere informatie

Doelen. Wat is universeel ontwerp? 18/11/2016

Doelen. Wat is universeel ontwerp? 18/11/2016 Doelen 1. je weet wat universeel ontwerp en Universal Design for Learning (UDL) inhouden 2. je kent de drie principes van UDL 3. je gaat zelf aan de slag met universeel ontwerp 4. je verkent hoe je individuele

Nadere informatie

UDL of universeel ontwerp voor leren: wat als elk kind anders leert?

UDL of universeel ontwerp voor leren: wat als elk kind anders leert? UDL of universeel ontwerp voor leren: wat als elk kind anders leert? Doelen 1. je weet wat Universal Design for Learning (UDL) is 2. je hebt zicht op toepassingsmogelijkheden van universeel ontwerp 3.

Nadere informatie

TOEGANKELIJK ONDERWIJS Universal Design for Learning. Leerlingen zijn verschillend! Diversiteit is de realiteit! Uitdaging voor elke leerkracht

TOEGANKELIJK ONDERWIJS Universal Design for Learning. Leerlingen zijn verschillend! Diversiteit is de realiteit! Uitdaging voor elke leerkracht TOEGANKELIJK ONDERWIJS Universal Design for Learning Bjorn Carreyn Filip Dehaene Hendrik Despiegelaere Mieke Theys Leerlingen zijn verschillend! Diversiteit is de realiteit! Uitdaging voor elke leerkracht

Nadere informatie

De mentor als medeopleider. (verdieping) S1 10 oktober 2017

De mentor als medeopleider. (verdieping) S1 10 oktober 2017 De mentor als medeopleider (verdieping) S1 10 oktober 2017 Planning Sessie 1 Ø STAVAZA opvolging student Ø De kindlijn Ø Situering Opleidingsonderdelen OSOB en HOV Ø Focus op UDL! De komende sessies nemen

Nadere informatie

De mentor als medeopleider (verdieping) S1 10 oktober Planning. Trajectcoaching

De mentor als medeopleider (verdieping) S1 10 oktober Planning. Trajectcoaching De mentor als medeopleider (verdieping) S1 10 oktober 2017 Planning Sessie 1 Ø STAVAZA opvolging student Ø De kindlijn Ø Situering Opleidingsonderdelen OSOB en HOV Ø Focus op UDL! De komende sessies nemen

Nadere informatie

Klik om de stijl te bewerken WELKOM

Klik om de stijl te bewerken WELKOM Klik om de stijl te bewerken WELKOM Klik om de stijl bewerken Eline Thijssen Consultant handicap Eline.thijssen@handicap-studie.nl 06-23580724 www.handicap-studie.nl Over Klik om handicap de stijl te bewerken

Nadere informatie

Een Persoonlijke & Flexibele Leer en Werkomgeving voor Hogeschool Leiden

Een Persoonlijke & Flexibele Leer en Werkomgeving voor Hogeschool Leiden Een Persoonlijke & Flexibele Leer en Werkomgeving voor Hogeschool Leiden Nico Juist, IM, B&S, Hogeschool Leiden voor Challengeday, project FPLO, SURFnet, 7 maart 2017 Hogeschool Leiden 12000 studenten

Nadere informatie

Leidraad universeel ontwerp

Leidraad universeel ontwerp Leidraad universeel ontwerp Fiche 15: Leerpaden Wat? 1 Een leerpad is een opeenvolging van stappen om tot bepaalde kennis te komen. Het aangeboden leertraject kan lesmateriaal, oefenopdrachten, discussies,

Nadere informatie

Terugkomdag 1 mentoren. Bachelor na bachelor in het onderwijs: buitengewoon onderwijs Duaal traject Elisa Vandenbussche & Saar Callens

Terugkomdag 1 mentoren. Bachelor na bachelor in het onderwijs: buitengewoon onderwijs Duaal traject Elisa Vandenbussche & Saar Callens Terugkomdag 1 mentoren Bachelor na bachelor in het onderwijs: buitengewoon onderwijs Duaal traject Elisa Vandenbussche & Saar Callens 24 november 2015 Verloop van de avond Welkom Stavaza: opvolging studenten

Nadere informatie

Universal Design (UD) Toetsing

Universal Design (UD) Toetsing Universal Design (UD) Toetsing 1. Wat wil je met je toetsing meten? (doel)... 1 2. Op welke verschillende manieren kan je dit doel bereiken?... 3 3. Welke ondersteuning laat je toe?... 6 4. Hoe vermijd

Nadere informatie

Differentiatie in 1 of 2-uursvakken

Differentiatie in 1 of 2-uursvakken Differentiatie in 1 of 2-uursvakken Arjan Goemans An Steegen AVL-nascholingen 3 februari 2016 Intro Wie differentieert al? Voor welke vakken? Inhoud vandaag Intro 1. Wat is differentiatie? omschrijving

Nadere informatie

STUDIEPROGRAMMA S VAN DE HOGESCHOOL

STUDIEPROGRAMMA S VAN DE HOGESCHOOL Je krijgt het studieprogramma van een opleiding (=studie) aan een universiteit en aan een hogeschool. In de tabellen zie je alle opleidingsonderdelen (= vakken, cursussen) die je krijgt als je de opleiding

Nadere informatie

Blended learning. Waarom, wat en hoe? Steven Verjans

Blended learning. Waarom, wat en hoe? Steven Verjans Blended learning Waarom, wat en hoe? Steven Verjans Pagina 2 A. Haddad, technologies for education Vooraf: Is blended learning een nieuw fenomeen? Niet echt: al lang afwisseling didactische werkvormen

Nadere informatie

EEN BEETJE NEUROWETENSCHAP. 19/03/2015 UDL-inspiratiedag 1

EEN BEETJE NEUROWETENSCHAP. 19/03/2015 UDL-inspiratiedag 1 EEN BEETJE NEUROWETENSCHAP 19/03/2015 UDL-inspiratiedag 1 3 GEINTEGREERDE NETWERKEN Het affectieve netwerk Het herkenningsnetwerk Het strategisch netwerk 19/03/2015 UDL-inspiratiedag 2 DE UDL-RICHTLIJNEN:

Nadere informatie

Universal Design for Learning

Universal Design for Learning Universal Design for Learning UDL - Universal Design for Learning Studenten krijgen dit kader binnen het OPO: Brede basiszorg 1 Er worden linken gelegd naar: Zorgcontinuüm Werken met een kindvolgsysteem

Nadere informatie

Studeren met een psychiatrische functiebeperking Facts & Figures, aandachtspunten & tips

Studeren met een psychiatrische functiebeperking Facts & Figures, aandachtspunten & tips Studeren met een psychiatrische functiebeperking Facts & Figures, aandachtspunten & tips 1. Facts & Figures Een psychiatrische functiebperking is een aandoening waarbij het psychisch functioneren (gedrag/emotie/cognitie)

Nadere informatie

Avans visie Onderwijs & ICT

Avans visie Onderwijs & ICT Avans visie Onderwijs & ICT Samen het maximale uit jezelf halen met ICT Algemeen De visie op Onderwijs en ICT is afgeleid van de Avans Onderwijsvisie en opgesteld vanuit de overtuiging dat we onze ambitie

Nadere informatie

Hoe kun je onderwijs adaptief inrichten met behulp van ICT?

Hoe kun je onderwijs adaptief inrichten met behulp van ICT? Hoe kun je onderwijs adaptief inrichten met behulp van ICT? 22 en 23 mei 2018 ` Veerle van Pinxteren Binnenkomst Zoek degene met het begrip dat/de definitie die bij jouw kaartje hoort. Stel jezelf voor

Nadere informatie

Studeren en stotteren Facts & Figures, aandachtspunten & tips

Studeren en stotteren Facts & Figures, aandachtspunten & tips Studeren en stotteren Facts & Figures, aandachtspunten & tips 1. Facts & Figures Stotteren kenmerkt zich door onvloeiende spraak zoals het frequent herhalen of verlengen van klanken, lettergrepen of woorden.

Nadere informatie

Klik om de stijl te bewerken. Welkom. Studeren met autisme

Klik om de stijl te bewerken. Welkom. Studeren met autisme Klik om de stijl te bewerken Welkom Studeren met autisme Wie Klik om zijn de stijl wij te bewerken Eline Thijssen Consultant handicap + studie Eline.thijssen@handicap-studie.nl 06-23580724 www.handicap-studie.nl

Nadere informatie

Werkwijze voor de website projectmatig werken

Werkwijze voor de website projectmatig werken Werkwijze voor de website projectmatig werken De eerste stap Ontdekken hoe de lessenserie projectmatig werken gebruikt moet worden YouTube clips Studie- en beroepsvaardigheden Samenwerkend leren Differentiëren

Nadere informatie

Samenwerking over lerarenopleidingen heen:

Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Hoe aspirant-leraren voorbereiden op inclusief lesgeven? Debbie De Neve, Ellen Vandervieren Overzicht Context Doel van het inclusietraject Verloop van het inclusietraject

Nadere informatie

Leerlingen elkaar feedback laten geven: peer feedback

Leerlingen elkaar feedback laten geven: peer feedback Leerlingen elkaar feedback laten geven: peer feedback Studiedag groeigerichte feedback FACTA 31 januari 2017 Esther van Popta SU O&O Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Programma Wat is Peer feedback? Leren

Nadere informatie

IK WIL DE MOGELIJKHEDEN VAN ONLINE ONDERWIJS VERKENNEN WAAR BEGIN IK?

IK WIL DE MOGELIJKHEDEN VAN ONLINE ONDERWIJS VERKENNEN WAAR BEGIN IK? IK WIL DE MOGELIJKHEDEN VAN ONLINE ONDERWIJS VERKENNEN WAAR BEGIN IK? Dit stappenplan neemt je mee langs vragen die relevant zijn als je online onderwijs wilt ontwikkelen: waarom wil je inzetten op online

Nadere informatie

Ronde 7. Universal Design voor taalvaardigheidslessen: diversiteit als troef! 1. Start to Nederlands. 1.1 Ongelijke start voor vaardigheden

Ronde 7. Universal Design voor taalvaardigheidslessen: diversiteit als troef! 1. Start to Nederlands. 1.1 Ongelijke start voor vaardigheden 28 ste HSN-CONFERENTIE Ronde 7 Barbara Axters Immaculata Instituut, Sint-Michiels (Brugge) Contact: barbara.axters@vsko.be Universal Design voor taalvaardigheidslessen: diversiteit als troef! 1. Start

Nadere informatie

4. Persoonlijke getuigenis Zonder twijfel een enorme meerwaarde, zowel persoonlijk als voor de studies!

4. Persoonlijke getuigenis Zonder twijfel een enorme meerwaarde, zowel persoonlijk als voor de studies! 1. Algemeen Opleiding: Master Fysica en Sterrenkunde Gastinstelling: Universiteit Utrecht Land: Nederland Periode: 2 de semester 2011-2012 2. Wat te doen voor vertrek 2.1 Administratieve verplichtingen

Nadere informatie

Het NHL InnovationLab : Learning outcomes, Design Thinking, UDL en Blended Learning in samenhangend perspectief. (draft version)

Het NHL InnovationLab : Learning outcomes, Design Thinking, UDL en Blended Learning in samenhangend perspectief. (draft version) Het NHL InnovationLab : Learning outcomes, Design Thinking, UDL en Blended Learning in samenhangend perspectief. (draft version) Roelien Wierda & Ron Barendsen NHL Hogeschool Inhoud Inleiding... 1 Firm

Nadere informatie

Schrijven van studiemateriaal

Schrijven van studiemateriaal Schrijven van studiemateriaal BKO workshop 8 mei 2012 Door Marjo Stalmeier Programma van vandaag Kennismaking Focus van deze workshop Formuleren van teksten: theorie en oefenen Lunchpauze Structureren

Nadere informatie

INHOUD. Inleiding 9 Vanuit de praktijk 9 Voor de praktijk 10 Gebruiksaanwijzing 10

INHOUD. Inleiding 9 Vanuit de praktijk 9 Voor de praktijk 10 Gebruiksaanwijzing 10 INHOUD Inleiding 9 Vanuit de praktijk 9 Voor de praktijk 10 Gebruiksaanwijzing 10 1. Wat is autisme? 13 1.1. studenten (met autisme) 13 1.2 Kenmerken van ASS 14 Criteria DSM-5 14 Tekorten in de sociale

Nadere informatie

Herontwerp van een opleidingsonderdeel met behulp van de Community of Inquiry. Kirsten Vandermeulen

Herontwerp van een opleidingsonderdeel met behulp van de Community of Inquiry. Kirsten Vandermeulen Herontwerp van een opleidingsonderdeel met behulp van de Community of Inquiry Kirsten Vandermeulen kirsten.vandermeulen@thomasmore.be Agenda Intro Aanpak blend 1 Resultaten blend 1 Input Aanpak blend 2

Nadere informatie

Professionaliseringsaanbod

Professionaliseringsaanbod E-Learning, Workshops en begeleidings trajecten Professionaliseringsaanbod Door Sander Gordijn - MeesterSander.nl Schooljaar 2019/2020 Even voorstellen Mijn naam is Sander Gordijn en ik ben leerkracht

Nadere informatie

Schrijven van studiemateriaal

Schrijven van studiemateriaal Schrijven van studiemateriaal BKO workshop 25 oktober 2012 Door Marjo Stalmeier Programma van vandaag Kennismaking Focus van deze workshop Formuleren van teksten: theorie en oefenen Lunchpauze Structureren

Nadere informatie

15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1

15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1 15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april 2016 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 Geef bij de onderstaande stellingen aan of u ermee zeer mee oneens/oneens/eens/zeer mee eens bent, dan wel

Nadere informatie

Reflectieverslag mondeling presenteren

Reflectieverslag mondeling presenteren Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens

Nadere informatie

Voorstel workshop ETV.nl

Voorstel workshop ETV.nl Voorstel workshop ETV.nl Hans Hummel (presentatie klankbordgroep 17 mei, Utrecht) Presentatie + discussie (10.30-12.30) Intro, aanleiding, geschiedenis, context (20 min) Presentatie voorlopige opzet workshop

Nadere informatie

Taal in de blender. Succesrecepten. Mariet Schiepers_CTO_KU Leuven

Taal in de blender. Succesrecepten. Mariet Schiepers_CTO_KU Leuven Taal in de blender Succesrecepten Mariet Schiepers_CTO_KU Leuven Digitale (onderwijs)revolutie (?) In welke mate kunnen online taken het taalleerproces van anderstalige werknemers versterken? Welke functionele,

Nadere informatie

Ervaringen van tutoren en tutees in een same-age-in-class PAL setting

Ervaringen van tutoren en tutees in een same-age-in-class PAL setting Ervaringen van tutoren en tutees in een same-age-in-class PAL setting Departement Technische Wetenschappen - Opleidingen Elektrotechniek, Bouw en Logistiek Academiejaar 2009-2010 Inhoud 1 Situering same-age-in-class

Nadere informatie

De werkplek biedt een klimaat waarin een werkplekstudent kan leren en groeien.

De werkplek biedt een klimaat waarin een werkplekstudent kan leren en groeien. 1 De werkplek biedt een klimaat waarin een werkplekstudent kan leren en groeien. Suggestie: Reflecteer met het team over onderstaande voorwaarden om een leervriendelijk klimaat te bevorderen. 1. Leg de

Nadere informatie

Redelijke aanpassingen voor leerlingen met leerstoornissen in het gewoon onderwijs. Studiedag CLZ Heverlee 29 april 2016

Redelijke aanpassingen voor leerlingen met leerstoornissen in het gewoon onderwijs. Studiedag CLZ Heverlee 29 april 2016 Redelijke aanpassingen voor leerlingen met leerstoornissen in het gewoon onderwijs Studiedag CLZ Heverlee 29 april 2016 UDL en redelijke aanpassingen Lezen en schrijven Aan de slag met redelijke aanpassingen

Nadere informatie

Thema 1: Het leren (bevorderen) 19

Thema 1: Het leren (bevorderen) 19 I nhoud Voorwoord 5 Inleiding 15 Thema 1: Het leren (bevorderen) 19 1 Het leerproces van studenten 21 1.1 Waarom het leerproces van studenten? 21 1.2 Het leerproces volgens Biggs 22 1.3 Leeractiviteiten

Nadere informatie

Themanieuwsbrief VN-verdrag en hoger onderwijs

Themanieuwsbrief VN-verdrag en hoger onderwijs Themanieuwsbrief VN-verdrag en hoger onderwijs Op 5 mei 2011 organiseerde het SIHO een ontmoetingsdag rond het VN-verdrag voor gelijke rechten voor personen met een beperking. Het VN-verdrag inspireert.

Nadere informatie

Blended Learning met Canvas. De complete e-learning oplossing voor opleidingsinstituten

Blended Learning met Canvas. De complete e-learning oplossing voor opleidingsinstituten Blended Learning met Canvas De complete e-learning oplossing voor opleidingsinstituten Als opleider weet u als geen ander hoe belangrijk het is om kennis snel en succesvol over te dragen. Daarnaast wilt

Nadere informatie

bachelor-na-bachelor buitengewoon onderwijs campus Tielt

bachelor-na-bachelor buitengewoon onderwijs campus Tielt bachelor-na-bachelor buitengewoon onderwijs campus Tielt VAN HARTE WELKOM IN ONZE OPLEIDING! Je hebt interesse in kinderen met een beperking of een specifieke onderwijsbehoefte. Je wil hun ontwikkeling

Nadere informatie

Proefhoofdstuk Gitaar. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. info@centrumvoorafstandsonderwijs.

Proefhoofdstuk Gitaar. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. info@centrumvoorafstandsonderwijs. Proefhoofdstuk Gitaar Kom je cursus inkijken: Antwerpen, Frankrijklei 127, 2000 Gent, Oude Brusselseweg 125, 9050 Hasselt, Simpernelstraat 27, 3511 Brussel, Timmerhoutkaai 4, 1000 +32 3 292 33 30 Maak

Nadere informatie

Evaluatierapport Opleiding: Excellent Docent Media en Maatschappij Juni

Evaluatierapport Opleiding: Excellent Docent Media en Maatschappij Juni Evaluatierapport Opleiding: Excellent Docent Media en Maatschappij Juni www.mediaenmaatschappij.nl De Excellent Docent Media en Maatschappij opleiding wordt als goed en zelfs uitstekend beoordeeld, door

Nadere informatie

Vertaalde ET ICT. ET 1: ik wil, ik kan. ET 2: Ik werk veilig, ik draag zorg voor. Ik kan hulp vragen. Ik durf iets uitproberen.

Vertaalde ET ICT. ET 1: ik wil, ik kan. ET 2: Ik werk veilig, ik draag zorg voor. Ik kan hulp vragen. Ik durf iets uitproberen. Vertaalde ET ICT ET 1: ik wil, ik kan Ik kan hulp vragen. Ik durf iets uitproberen. Ik vind het fijn om de computer te gebruiken. Ik kan de helpfunctie gebruiken. Ik kan zelf uitzoeken hoe iets werkt.

Nadere informatie

Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal

Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Heerlen, 4 oktober 2011, Hogeschool Zuyd, Heerlen Dr. Bert Hoogveld, Open Universiteit, CELSTEC Drs. Diny Ebrecht, Open Universitieit, CELSTEC. Visionen für

Nadere informatie

UDL. Begeleiders competentieontwikkeling Stéphanie Van Eyen Luc Bosman. Zorgtweedaagse Oostende 28-29/01/2016

UDL. Begeleiders competentieontwikkeling Stéphanie Van Eyen Luc Bosman. Zorgtweedaagse Oostende 28-29/01/2016 1 WHATZZUP UDL Begeleiders competentieontwikkeling Stéphanie Van Eyen Luc Bosman Zorgtweedaagse Oostende 28-29/01/2016 3 Doelstellingen: Diversiteit als uitgangspunt aangrijpen om te werken aan brede basiszorg.

Nadere informatie

15 16 Evaluatie Docentencursus Zuyd, juni Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1

15 16 Evaluatie Docentencursus Zuyd, juni Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1 15 16 Evaluatie Docentencursus Zuyd, juni 2016 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 Geef bij de onderstaande stellingen aan of u ermee zeer mee oneens/oneens/eens/zeer mee eens bent, dan wel neutraal

Nadere informatie

Word meester in het evalu(l)eren: op weg naar een hernieuwd evaluatiebeleid

Word meester in het evalu(l)eren: op weg naar een hernieuwd evaluatiebeleid Word meester in het evalu(l)eren: op weg naar een hernieuwd evaluatiebeleid Workshop 26 februari Piet Van Avermaet & Marie Seghers Persoon in zijn geheel Breed evalueren Wat mag u verwachten? Aan de slag

Nadere informatie

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen 3 Voorwoord Goed onderwijs is een belangrijke voorwaarde voor jonge mensen om uiteindelijk een betekenisvolle en passende plek in de maatschappij te krijgen. Voor studenten met een autismespectrumstoornis

Nadere informatie

Voorbereidingscursussen

Voorbereidingscursussen Voorbereidingscursussen Biologie Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Studeren aan de Open Universiteit voorbereidings cursussen Het systeem van eindexamenprofielen in het voortgezet onderwijs brengt met zich

Nadere informatie

VRAGEN STELLEN.

VRAGEN STELLEN. http://www.wetenschapaandestroom.be/plasmas-fusieenergie-2/#.vqivazrhdms http://www.wetenschapaandestroom.be/plasmas-fusie-energie- 2/#.VqivaZrhDMs VRAGEN STELLEN WAT? Door vragen te stellen stimuleer

Nadere informatie

DE CHOCOLATE CHIP COOKIE OEFENING ALS ACTIEVE EN ANIMERENDE WERKVORM VOOR HET BEVORDEREN VAN DE TOETSBEKWAAMHEID VAN DOCENTEN

DE CHOCOLATE CHIP COOKIE OEFENING ALS ACTIEVE EN ANIMERENDE WERKVORM VOOR HET BEVORDEREN VAN DE TOETSBEKWAAMHEID VAN DOCENTEN NVE congress 14-3-2019 DE CHOCOLATE CHIP COOKIE OEFENING ALS ACTIEVE EN ANIMERENDE WERKVORM VOOR HET BEVORDEREN VAN DE TOETSBEKWAAMHEID VAN DOCENTEN CES / CENTRE OF EXPERTISE IN LEARNING AND TEACHING HELMA

Nadere informatie

Flipping the classroom: een oplossing? Nov. 2013

Flipping the classroom: een oplossing? Nov. 2013 Flipping the classroom: een oplossing? Nov. 213 OPZET WORKSHOP 1. Wat is Flipping the classroom? 2. Wat kan dit betekenen voor slimme kinderen in het PO? 3. Voorbeeld voor kleuters bekijken en beoordelen

Nadere informatie

Vormen van blended leren

Vormen van blended leren Vormen van blended leren In de literatuur vindt men tal van definities terug i.v.m. blended leren. Binnen KHLeuven hanteren we de volgende omschrijving (Zwart 2010): Blended leren is de systematische en

Nadere informatie

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde

Nadere informatie

Studeren met DCD Facts & Figures, aandachtspunten & tips

Studeren met DCD Facts & Figures, aandachtspunten & tips Studeren met DCD Facts & Figures, aandachtspunten & tips 1. Facts & Figures Developmental Coördination Disorder (DCD) of coördinatieontwikkelingsstoornis kenmerkt zich door een hardnekkig probleem met

Nadere informatie

Online leefwereld. Ontdekken wie je bent. Wat doet havo 4 leerling online? 01-04-16. De sociale online leefwereld van de havo 4 leerling

Online leefwereld. Ontdekken wie je bent. Wat doet havo 4 leerling online? 01-04-16. De sociale online leefwereld van de havo 4 leerling Online leefwereld De sociale online leefwereld van de havo 4 leerling Evelyn Verburgh Mediacoach Studiemiddag Facta Betere studieresultaten in havo 4 31 maart 2016 Aantrekkingskracht Ertoe doen Contacten

Nadere informatie

Learning analytics bij SURF. Nynke de Boer

Learning analytics bij SURF. Nynke de Boer Learning analytics bij SURF Nynke de Boer Learning Analytics Learning analytics is het verzamelen, analyseren en rapporteren van data van studenten en hun omgeving om zo het onderwijs en de omgeving waarin

Nadere informatie

Ict op de universitaire lerarenopleidingen: trends, issues & lessons learned. Alessandra Corda ICLON/UL Frits van Kouwenhove UOCG/RUG

Ict op de universitaire lerarenopleidingen: trends, issues & lessons learned. Alessandra Corda ICLON/UL Frits van Kouwenhove UOCG/RUG Ict op de universitaire lerarenopleidingen: trends, issues & lessons learned Alessandra Corda ICLON/UL Frits van Kouwenhove UOCG/RUG Inhoud presentatie Trends rond ICT in de lerarenopleiding Voorbeelden

Nadere informatie

Deze vragenlijst bestaat uit zes onderdelen, A t/m F.

Deze vragenlijst bestaat uit zes onderdelen, A t/m F. Page of 0 Enquête beroepsonderwijs Deze vragenlijst bestaat uit zes onderdelen, A t/m F. Er zijn in totaal vragen. A. Over jou Je wordt vriendelijk verzocht informatie over jezelf te geven door onderstaande

Nadere informatie

Mentorenvorming 21 maart 2019

Mentorenvorming 21 maart 2019 Mentorenvorming 21 maart 2019 Praktijk 2 BaKO Verkenningsdagen en stage bij 5-jarige kleuters Programma Welkom! Uitgangspunten praktijk BaKO Afspraken en verwachtingen VK-dagen en stage Pauze Universal

Nadere informatie

HOE VRAAG IK INFORMATIE OP BIJ DE STAD GENT? V.u. : Paul Teerlinck, stadssecretaris - Stadhuis - Botermarkt 1, 9000 Gent - 2015.

HOE VRAAG IK INFORMATIE OP BIJ DE STAD GENT? V.u. : Paul Teerlinck, stadssecretaris - Stadhuis - Botermarkt 1, 9000 Gent - 2015. HOE VRAAG IK INFORMATIE OP BIJ DE STAD GENT? V.u. : Paul Teerlinck, stadssecretaris - Stadhuis - Botermarkt 1, 9000 Gent - 2015 Tips & tricks 00919 Tips voor een geslaagde studieopdracht INLEIDING Wil

Nadere informatie

Opleidingsaanbod gevangenis Hasselt januari - juni 2016

Opleidingsaanbod gevangenis Hasselt januari - juni 2016 Opleidingsaanbod gevangenis Hasselt januari - juni 2016 2 computercursussen Voor een aantal modules moet nog bepaald worden wat gegeven zal worden. Het zijn modules voor mensen die al met de computer kunnen

Nadere informatie

Ear openers voor docenten en studenten

Ear openers voor docenten en studenten Ear openers voor docenten en studenten Symposium ENW AUGent - 11 mei 2015 Pieterjan Bonne & Joke Vrijders - Dienst studieadvies Inhoud Actua Onderzoek Klaag- en jubelmuur Resultaten Praktische tips ACTUA

Nadere informatie

Europakenner Onderzoeker Journalist. toepassing. bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties. gehaald op:

Europakenner Onderzoeker Journalist. toepassing. bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties. gehaald op: Europakenner Onderzoeker Journalist Europeaan en invloeden Europese en internationale instellingen bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties toekomst als Europees burger formuleren Een Europeaan

Nadere informatie

Together Everyone Achieves More

Together Everyone Achieves More Together Everyone Achieves More dr. Evelien Opdecam Prof. dr. Patricia Everaert Faculteit Economie en Bedrijfskunde Coöperatief leren Contributie Waarom? Wat? Hoe concreet aangepakt? Evaluatie: Ervaringen

Nadere informatie

Vanuit UDL aan de slag in de klas

Vanuit UDL aan de slag in de klas Bachelor Buitengewoon onderwijs Studiegebied Onderwijs Academiejaar 2014-2015 Vanuit UDL aan de slag in de klas UDL kijkwijzer Boeckx Annelies Michielsen Loes 1 1. Formuleer in eigen woorden wat UDL inhoudt

Nadere informatie

Sweeburg advies training opleiding

Sweeburg advies training opleiding Sweeburg advies training opleiding Algemene Brochure Praktijkgerichte opleidingen en cursussen voor professionals individueel klassikaal incompany www.sweeburg.nl 1 Sweeburg Verbeter je kennis én haal

Nadere informatie

Afstandsonderwijs (AO) binnen de lerarenopleiding Katho

Afstandsonderwijs (AO) binnen de lerarenopleiding Katho Afstandsonderwijs (AO) binnen de lerarenopleiding Katho Vraagstelling/Probleemstelling Omschrijving: De opleiding via afstandsonderwijs is ontstaan vanuit een vraag op de arbeidsmarkt. Er was een tekort

Nadere informatie

Audio e-module Ontwerpen van een e-learning

Audio e-module Ontwerpen van een e-learning Audio e-module Ontwerpen van een e-learning Fragment 001.mp3 002.mp3 Tekst Welkom bij deze e-module. Test je geluid en stel het juiste volume in! De e-module bestaat uit twee delen: Deel 1: de theoretische

Nadere informatie

E-learning. MOOCs. Een blended verhaal, de hype voorbij.

E-learning. MOOCs. Een blended verhaal, de hype voorbij. E-learning. MOOCs. Een blended verhaal, de hype voorbij. Cindy De Smet Onderzoeker en Lector @hogent PhD-student @ugent @drsmetty (Twitter) Alsook op Pure, Slideshare, Academia.edu, Google Scholar, ResearchGate,

Nadere informatie

Leren van binnenuit 2009-2011. KHLIM, KHLeuven, HuB, Groep T education college

Leren van binnenuit 2009-2011. KHLIM, KHLeuven, HuB, Groep T education college Leren van binnenuit Diversiteitsproject SoE 2009-2011 KHLIM, KHLeuven, HuB, Groep T education college Opzet van vandaag 1. Korte voorstelling van het project 2. Verkenning van de begeleidingsmethodiek

Nadere informatie

Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok

Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek Prof. dr. Perry den Brok Betrokkenen Connect College (opdrachtgever) Kennisnet (subsidie onderzoek) Technische Universiteit Eindhoven

Nadere informatie

Leertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs

Leertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs Leertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs Workshop 15 oktober 2010 Iwan Wopereis, CELSTEC, Open University of the Netherlands Opzet Workshop Inleiding 10 min

Nadere informatie

bachelor-na-bachelor buitengewoon onderwijs campus Kortrijk

bachelor-na-bachelor buitengewoon onderwijs campus Kortrijk bachelor-na-bachelor buitengewoon onderwijs campus Kortrijk VAN HARTE WELKOM IN ONZE OPLEIDING! Je hebt interesse in kinderen met een beperking of specifieke onderwijsbehoeften. Je wil hun ontwikkeling

Nadere informatie

Programma. Inleiding. Project LOB - Codename Future. Arrangeren. Begeleiden van studenten

Programma. Inleiding. Project LOB - Codename Future. Arrangeren. Begeleiden van studenten Programma Inleiding Project LOB - Codename Future Arrangeren Begeleiden van studenten LOB arrangeren Drie scholen Studenten arrangeren lesmateriaal voor een vakdocent Lesmateriaal gaat over de relatie

Nadere informatie

FEEDBACKRAPPORT NEEM DIT PERSOONLIJK RAPPORT STEEDS MEE NAAR DE STUDIE- OF TRAJECTBEGELEIDING

FEEDBACKRAPPORT NEEM DIT PERSOONLIJK RAPPORT STEEDS MEE NAAR DE STUDIE- OF TRAJECTBEGELEIDING FEEDBACKRAPPORT NEEM DIT PERSOONLIJK RAPPORT STEEDS MEE NAAR DE STUDIE- OF TRAJECTBEGELEIDING 1 Feedback¹ Opleiding: Rechten Beste Voornaam, Je vulde bij de start van het academiejaar SIMON in. SIMON wil

Nadere informatie

MuLLLti. SLO Vakdidactiek en thema s

MuLLLti. SLO Vakdidactiek en thema s MuLLLti SLO Vakdidactiek en thema s Kristof De Witte Veerle Mommaerts Overzicht presentatie Situatieschets Fase 1: verkenning Fase 2: wat doen we? Fase 3: uitwerking Fase 4: evaluatie en leermoment Situatieschets

Nadere informatie

Wat na het secundair onderwijs?

Wat na het secundair onderwijs? Wat na het secundair onderwijs? Inhoud 1. Kiezen 3. Andere opleidingen 4. 7 de specialisatiejaren bso en Se-n-se 5. En nu informatie zoeken 1. Kiezen Neem je Begin op TIJD Jezelf verkennen Aanbod verkennen

Nadere informatie

Sterkte-Zwakte Analyse

Sterkte-Zwakte Analyse Sterkte-Zwakte Analyse Naam en klas student: Dirkje Martens PEH16DA Stagegroep: Groep 5 en 6. Naam SLB: Frank Verwater Datum: Februari 2017 t/m april 2017 Naam Werkplekbegeleider: Stageschool: Taal stellen

Nadere informatie

Onderzoeksopdracht Crossmedialab. Titel Blended Learning & Crossmedia

Onderzoeksopdracht Crossmedialab. Titel Blended Learning & Crossmedia Onderzoeksopdracht Crossmedialab Titel Blended Learning & Crossmedia Probleemomgeving De Faculteit Communicatie & Journalistiek (FCJ) van de Hogeschool Utrecht (HU) profileert zich als een instituut waar

Nadere informatie

HANDICAP, HOGER ONDERWIJS EN WERK

HANDICAP, HOGER ONDERWIJS EN WERK HANDICAP, HOGER ONDERWIJS EN WERK Een weg van hoogopgeleide studenten naar werk Lies Tijtgat Ellen Meerschaert Studiedag, 23 februari 2015 Op het Programma Onderzoek - sollicitatie Getuigenissen Beroepsportretten

Nadere informatie

Dé toets bestaat niet

Dé toets bestaat niet Dé toets bestaat niet Over functioneel toetsen voor beter onderwijs Willibrord Huisman, Afdeling Onderwijsondersteuning Marc Vorstenbosch, Fac. Medische Wetenschappen, Afd. Anatomie Onderwijsdag Radboud

Nadere informatie

WERKBOEK. Checklisten, scripts, templates. Door Laura Babeliowsky

WERKBOEK. Checklisten, scripts, templates. Door Laura Babeliowsky WERKBOEK Checklisten, scripts, templates Door Laura Babeliowsky Laura Babeliowsky Inhoudsopgave DEFINITIE CASESTUDIE 3 VOORDELEN CASESTUDIES 4 WAT JE KUNT TESTEN IN EEN CASESTUDIE 5 DE PLAATS DIE CASESTUDIES

Nadere informatie

UDL in de lerarenopleiding >> practice what you preach

UDL in de lerarenopleiding >> practice what you preach Innovatief Hoger Onderwijs UDL in de lerarenopleiding >> practice what you preach Vera Calders Mike Verbeeck Overzicht 1. Waarom anders werken? 2. Wat hebben we veranderd? 3. Hoe hebben we dit aangepakt?

Nadere informatie

4C/ID Gebruikersdag, Nijmegen 20 april Bakkersopleidingen in de praktijk. Wat gaan we doen in deze workshop?

4C/ID Gebruikersdag, Nijmegen 20 april Bakkersopleidingen in de praktijk. Wat gaan we doen in deze workshop? 4C/ID in het MBO Bakkersopleidingen in de praktijk Wat gaan we doen in deze workshop? Bijeenkomst in halen en brengen: Wie zijn wij? Onze ervaring met 4C/ID Onze resultaten Uitwisselen van ervaringen 2

Nadere informatie

Module 9 Kennis delen en coachen

Module 9 Kennis delen en coachen OPDRACHTEN Verzorgende IG Maatschappelijke Zorg Module 9 Kennis delen en coachen Inhoudsopgave Leeropdrachten 3 Leren 5 A Hoe leer ik? 5 B Bevorderende en belemmerende factoren 7 C Plan van aanpak bij

Nadere informatie

Proefhoofdstuk Rookstopconsulent. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be

Proefhoofdstuk Rookstopconsulent. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be Proefhoofdstuk Rookstopconsulent Kom je cursus inkijken: Antwerpen, Frankrijklei 127, 2000 Gent, Elfjulistraat 39a, 9000 Hasselt, Simpernelstraat 27, 3511 Brussel, Timmerhoutkaai 4, 1000 +32 3 292 33 30

Nadere informatie

''Veel praktijkvoorbeelden die goed aansloten. Passende, haalbare, maar wel uitdagende oefeningen.

''Veel praktijkvoorbeelden die goed aansloten. Passende, haalbare, maar wel uitdagende oefeningen. STUDIEGIDS 2017-2018 SPECIALISATIEMODULE TRAINERSVAARDIGHEDEN Inspirerend kennis overdragen ''Arjan weet een veilige sfeer te creëren waardoor ik me vrij voel om ook echt te oefenen en te delen wat ik

Nadere informatie