Plaattektoniek. Fieke van Lith. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Fieke van Lith 17 October 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Webkwestie 1. Inleiding 2. Opdracht 3. Werkwijze 4. Bronnen 5. Beoordeling 6. Terugblik 7. Docentpagina Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Webkwestie Welkom op de webkwestie! Deze webkwestie gaat over plaattektoniek en de gevolgen daarvan. Je hebt tijdens de WO lessen al geleerd wat plaattektoniek is en dat aardbevingen, vulkanen en gebergten daarmee te maken hebben. Maar daarnaast heb je binnen het thema ook zelf een onderzoek uitgevoerd waar je veel van geleerd hebt. Alle deze nieuwe informatie kunnen je van pas komen tijdens het maken van deze webkwestie. Hoe je precies te werk moet gaan, zal in stapjes worden uitgelegd. Klik in het linker menu op Inleiding Pagina 2

4 1. Inleiding Waar gaat het over? Vroeger bestond de wereld uit één continent: Pangea. Maar door convectiestromen binnen in de aarde, bewegen de buitenste aardplaten (tektonische platen) over de aarde heen. Daardoor bestaat de aarde nu uit zeven continenten. Op sommige platen ligt voornamelijk land, dat zijn de continentale platen. Op andere platen ligt voornamelijk water, de oceanische platen. Wanneer deze platen gaan bewegen, ontstaan er aardbevingen. Maar er kunnen ook gebergten, vulkanen en troggen ontstaan. Klik in het linker menu op Opdracht Pagina 3

5 2. Opdracht Wat moet je doen? Je gaat straks uitzoeken waar de meeste plaattektoniek voorkomt op aarde. Aan de hand van 14 vragen ga je in tweetallen een eigen platentektoniek atlaskaart maken. Je gaat met behulp van verschillende bronnen zoeken naar de antwoorden op deze vragen. De antwoorden teken je met kleurpotloden op de blanke wereldkaart die je hebt gekregen. De wereldkaart is dus je antwoordenblad van deze webkwestie-toets. Hoe je precies beoordeeld wordt, zie je bij het kopje Beoordeling, maar eerst Klik in het linker menu op Werkwijze Pagina 4

6 3. Werkwijze Hoe moet je het doen? Ga stap voor stap en nauwkeurig te werk. Het is belangrijk dat je goed overlegd en netjes werkt, want kleurpotlood kan je niet uitgummen en de kaart moet duidelijk en overzichtelijk worden. Bij het kopje Bronnen in het linker menu, vind je de websites waarop je de informatie móét zoeken en vinden. Als je het écht niet kan vinden, kom je naar de juf. Hieronder staan 14 vragen. Wanneer je al deze 14 vragen (en één extra vraag) hebt beantwoord, ben je klaar met de toets en lever je de wereldkaart in. 1. Teken met zwart potlood de randen van de 6 grootste tektonische platen: Pacifische plaat, Noord-Amerikaanse plaat, Zuid-Amerikaanse plaat, Afrikaanse plaat, Euraziatische plaat en de Indisch-Australische plaat. 2. De Himalaya is het hoogste gebergte ter wereld en groeit nog steeds met 1 centimeter per jaar. Het gebergte is ontstaan doordat de Indisch-Australische- en Euraziatische plaat tegen elkaar botsen. Teken met groen potlood op de kaart waar de Himalaya ligt. 3. Welke berg in dat gebergte is het hoogst en hoe hoog is die hoogste berg? Schrijf met een pen de hoogte in kilometers op de kaart. 4. In Noord-Amerika ligt ook een groot gebergten, maar deze is ontstaan door de botsing van een continentale plaat met een oceanische plaat. Hoe wordt dit gebergte genoemd? Teken met groen potlood op de kaart waar dit gebergte ligt. 5. In Zuid-Amerika ligt het Andesgebergten, je kan wel raden hoe dat is ontstaan. Teken wederom met groen potlood op de kaart waar dit gebergte ligt. Geef met rode pijlen aan welke kant de platen op schuiven. 6. Waar op aarde komen de meeste vulkanen voor? Trek met oranje potlood een lijn. 7. Welk bekende (ei)land is ontstaan door vulkanisme? Kleur dit land licht in met bruin. 8. Geisers zijn vulkanische verschijnselen. Waar komen deze veel voor? Zet met oranje een rondje in twee verschillende landen. 9. In 2010 barstte er een vulkaan uit in Europa. Door de gigantische aswolk van wel 8 kilometer hoogte die daardoor in de lucht terecht kwam, moest het Europese vliegverkeer stil gelegd worden. Zet met rood potlood een kruisje op de plek van deze vulkaan. 10. De Etna is de grootste actieve vulkaan in Europa. Zet met oranje potlood een rondje in het land waar de Etna ligt en schrijf daarin met pen hoe hoog deze vulkaan is? 11. De Vesuvius is met een hoogte van 1281 meter de tweede grootste vulkaan van Italië. Geef met rode pijltjes op de kaart aan hoe deze vulkaan is ontstaan, dus welke kant schuiven de platen op? 12. In oktober dit jaar is de vulkaan Aso met een hoogte van 1592 meter uitgebarsten. Kleur met oranje potlood het land waar deze vulkaan staat. 13. Door zware zeebevingen (aardbeving in de oceaan) kunnen vloedgolven/tsunami s van wel 10 meter hoog ontstaan. De tsunami die in 2004 ontstond in de Indische Oceaan, is één van de grootste natuurrampen in de recente geschiedenis. Zet met blauw potlood een kruisje op de plek waar deze zeebeving plaatsvond. 14. De tsunami heeft veel gevolgen met zich meegebracht. Veel landen werden getroffen door de vloedgolf en duizenden mensen zijn omgekomen of hun huizen kwijtgeraakt. Kleur met blauw potlood de vijf zwaarst getroffen landen van Teken op de achterkant van de wereldkaart de aardbol. Geef aan hoe de aarde is opgebouwd. Pagina 5

7 Succes! Pagina 6

8 4. Bronnen Waar kun je het vinden? Je kan informatie halen uit teksten, maar natuurlijk ook uit filmpjes. Hierbij kan je terug denken aan alles wat we tijdens het thema gelezen en gezien hebben. Maar blijf altijd nadenken over de betrouwbaarheid van een bron. Websites: Zoekmachines: Maar natuurlijk mag je ook informatie zoeken in een atlas en je eigen Prezi gebruiken. Pagina 7

9 5. Beoordeling Waaraan moet de zelfgemaakte platentektoniekkaart voldoen? De namen van het tweetal staan erop Alle antwoorden van de 14 (of 15) vragen zijn terug te vinden op de kaart De kaart is netjes en overzichtelijk Pagina 8

10 6. Terugblik Wat heb je geleerd? Goed zo, de platentektoniekkaart is af! Je hebt nu geleerd om: gericht naar informatie opzoek te gaan in vooraf vastgestelde bronnen; bruikbare, betrouwbare en belangrijke informatie te selecteren; deze informatie te verwerken op een blanke wereldkaart. Pagina 9

11 7. Docentpagina Titel: Webkwestie Platentektoniek Onderwerp: Platentektoniek Schooltype: Basisonderwijs Bestemd voor groep: 8a Vakgebied: Aardrijkskunde Uitvoering door hoeveel leerlingen: 22 Tijdsinvestering voor leerlingen: 1 uur Opbrengst: Atlaskaart Leerpunten: De leerlingen ontwikkelen een onderzoekende houding en kunnen: op deze manier kennismaken met een nieuwe werkvorm; samenwerken aan een project waarbij iedereen verantwoordelijk is voor het geheel hun voorkennis gebruiken om te bepalen welke informatie ze nodig hebben kunnen de juiste zoekstrategieën gebruiken om goede bronnen te vinden kunnen relevante informatie uit bronnen halen en beoordelen op betrouwbaarheid kunnen de nieuwe informatie verbinden aan hun voorkennis en plaatsen in een context Extra materialen die nodig zijn: Blanke wereldkaart A3 formaat Pen Gekleurde potloden Webkwestiemaker: Fieke van Lith Pagina 10

12 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Fieke van Lith Laatst gewijzigd 17 October 2016 om 00:33 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau PO groep 8; Leerinhoud en Systeem aarde; Endogene processen; Werking van endogene krachten doelen wereldwijd; Aardrijkskunde; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Trefwoorden aardbevingen, gebergten, plaattektoniek, platentektoniek, tsunami, vloedgolf, vulkanen, vulkanisme Pagina 11