Op 23 juli 2007 om 13:24 uur rijdt te Leerdam een reizigerstrein van Arriva voorbij een stoptonend sein en passeert daarna een open overweg.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Op 23 juli 2007 om 13:24 uur rijdt te Leerdam een reizigerstrein van Arriva voorbij een stoptonend sein en passeert daarna een open overweg."

Transcriptie

1 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op 23 juli 2007 om 13:24 uur rijdt te Leerdam een reizigerstrein van Arriva voorbij een stoptonend sein en passeert daarna een open overweg. St. Jacobsstraat 16 Postbus BM Utrecht T F

2 2 van 33

3 Autorisatie van het rapport Door middel van zijn handtekening geeft de inspecteur te kennen dat deze rapportage volgens de geldende richtlijnen van de Inspectie Verkeer en Waterstaat tot stand is gekomen. Door middel van zijn handtekening geeft de hoofdinspecteur Toezichteenheid Rail te kennen deze rapportage inhoudelijk te hebben geverifieerd. Door middel van zijn handtekening geeft de inspecteur-generaal te kennen dit onderzoeksrapport te autoriseren en akkoord te gaan met de publicatie. 3 van 33

4 Samenvatting Toedracht Op maandag 23 juli 2007 om 13:24 uur vertrekt een reizigerstrein van Arriva uit Leerdam nadat de steward van de trein de deuren heeft gesloten. De trein rijdt hierna voorbij een stoptonend sein. Even later rijdt de trein over een open overweg. De steward ziet de overwegbomen open staan en maakt de machinist daar op attent. De machinist stopt een paar honderd meter verder als de treindienstleider een alarmoproep plaatst. Er is alleen schade aan een wissel. Onderzoek Het onderzoek richt zich op de vraag waarom de reizigerstrein niet stopt voor sein 82. Daarnaast is praktijkopleiding van de volledig bevoegde machinist, die op de dag van het incident slechts 12 dagen zelfstandig heeft gereden, onderzocht. Uit het onderzoek blijkt dat de machinist sein 82 niet heeft waargenomen of onjuist heeft geïnterpreteerd. De machinist heeft een verkorte praktijkopleiding gedaan van 20 dagen. Uit de registratie van die praktijkdagen blijkt dat die 20 praktijkdagen steeds onderbroken werden door dagen zonder praktijkopleiding en de machinist steeds door een andere mentor-machinist werd begeleid. Dit komt niet overeen met het doel waarvoor Regeling spoorwegpersoneel artikel 12 lid 3 is geschreven, namelijk door praktijkbegeleiding het op een gestructureerde, didactisch beheerste manier overbrengen van het vakmanschap aan een nieuwe machinist. Overtreding Overtreding /O1 Machinist Arriva De machinist van reizigerstrein rijdt voorbij het stoptonende sein 82 te Leerdam. Signaal Signaal /S1 Arriva Zorg dat de intentie van artikel 12 lid 3 van de Regeling spoorwegpersoneel nagestreefd. Regeling spoorwegpersoneel artikel 12 lid 3 : Een machinist in opleiding krijgt in het praktijkprogramma instructies van ten minste twee mentor-machinisten. De koppeling aan een mentor-machinist vindt zoveel mogelijk aaneengesloten plaats voor perioden van ten minste vijf dagen. 4 van 33

5 Inhoudsopgave Autorisatie van het rapport Samenvatting Inhoudsopgave Inleiding Het voorval Locatie Betrokken treinen, personeel en systemen Toedracht Wie heeft wat gedaan na het voorval Wat zijn de gevolgen van het voorval Ingestelde onderzoeken Heeft sein 82 rood getoond? Hoe handelt de treindienstleider? Hoe handelt de machinist van trein 32545? Is machinist van trein bevoegd? Hoe handelt de steward van trein 32545? Voldoet sein 82 aan de eisen? Conclusies: oorzaken en overige bevindingen Conclusies Analyse Vastgestelde oorzaken Vastgestelde overtredingen, tekortkomingen en signalen Bijlagen van 33

6 1 Inleiding Gebeurtenis Op maandag 23 juli 2007 om 13:24 uur rijdt een reizigerstrein van Arriva te Leerdam voorbij stoptonend sein 82. De trein komt voorbij een niet gesloten overweg tot stilstand. Er is schade aan een open gereden wissel. Onderzoeksvragen In dit onderzoek staan een aantal onderzoeksvragen centraal. Deze vragen komen in hoofdstuk 3 aan de orde. De centrale vraag is: Waarom rijdt de reizigerstrein voorbij stoptonend sein 82? Taken van de Inspectie De Inspectie van Verkeer en Waterstaat doet als toezichthouder op de spoorwegveiligheid onderzoek naar ongevallen op het openbare spoorwegnet. Wettelijk is deze taak vastgelegd in Artikel 66 van de Spoorwegwet. Een van de taken van de inspectie is om vast te stellen in hoeverre de partijen die bij het ongeval betrokken waren, de Spoorwegwet en onderliggende regelgeving hebben nageleefd. De resultaten van onderzoeken dienen om de samenleving te informeren, analyses te verrichten en als leerpunten voor de partijen die op het spoor actief zijn. Ook kunnen de resultaten van onderzoeken de basis leveren voor keuzen in een inspectieprogramma en om (repressieve) interventies te plegen. Het voorbij rijden van een stoptonend sein en vervolgens een open overweg passeren is voor de Inspectie voldoende aanleiding een eigen onderzoek in te stellen. Het is de eerste passage van een stoptonend sein op de Merwede-Lingelijn sinds spoorwegbedrijf Arriva vanaf 10 december 2006 het vervoer op die lijn verzorgt. Om deze reden besteedt de Inspectie extra aandacht aan de opleiding van de betrokken machinist. De Inspectie inspecteert in een afzonderlijk project de opleiding van nieuwe machinisten bij de spoorwegbedrijven. Om deze reden is in dit onderzoek niet de opleiding van de andere machinisten op de Merwede-Lingelijn onderzocht en ook niet of de mentor-machinisten 1 van Arriva aan de eisen voldoen. Wet- en regelgeving Betreffende het onderzochte voorval is de Spoorwegwet, Besluit - en Regeling spoorverkeer, en Besluit - en Regeling spoorwegpersoneel van kracht (zie bijlage 1). Hoe is dit rapport opgebouwd? Dit rapport is als volgt opgebouwd: In hoofdstuk 2 leest u wat de aanleiding voor dit onderzoek is geweest (het voorval, de gebeurtenis); In hoofdstuk 3 beschrijven we de naar aanleiding van het voorval ingestelde onderzoeken; In hoofdstuk 4 besluiten we dit rapport met onze conclusies. 1 In bijlage 1 onder Regeling spoorwegpersoneel artikel 12 staat wat onder een mentor-machinist wordt verstaan. 6 van 33

7 2 Het voorval In dit hoofdstuk leest u wat precies de aanleiding voor dit onderzoek is geweest (het voorval, de gebeurtenis). We beschrijven achtereenvolgens waar het voorval heeft plaatsgevonden, welke treinen, personeelsleden en systemen erbij betrokken waren, hoe het voorval verliep, hoe het is afgehandeld en wat de gevolgen waren. 2.1 Locatie Het incident vindt plaats op maandag 23 juli 2007 op het emplacement Leerdam. Het emplacement ligt op het enkelsporig baanvak Geldermalsen Dordrecht. Het baanvak staat ook bekend onder de naam Merwede-Lingelijn. De maximale snelheid te Leerdam is 80 km/u. De spoorwegonderneming Arriva exploiteert deze lijn sinds 10 december Arriva exploiteert daarnaast al jaren het reizigersvervoer per trein in het noorden van Nederland. Afbeelding 1: Het baanvak Geldermalsen - Dordrecht. 2.2 Betrokken treinen, personeel en systemen Bij het voorval zijn de volgende trein, personeelsleden en systemen betrokken: Reizigerstrein De reizigerstrein rijdt onder verantwoordelijkheid van spoorwegonderneming Arriva en wordt bestuurd door een machinist van Arriva. Er is een steward op de trein aanwezig. De steward heeft tot taak service te verlenen aan de reizigers en de machinist te assisteren bij het vertrek door de treindeuren te sluiten. Het materieel bestaat uit één tweewagen treinstel materieel 64 (nr.864), dat Arriva least van NS-Finance. De trein rijdt van Dordrecht naar Geldermalsen en vertrekt uit Leerdam volgens dienstregeling om 13:20 uur. 7 van 33

8 Afbeelding 2: Foto van materieel 64 langs het perron van spoor 2 te Leerdam. ProRail Verkeersleiding De treindienstleiding te Leerdam wordt door ProRail uitgevoerd vanaf de treindienstleidingspost te Rotterdam. De treindienstleider Dordrecht/Betuwe is verantwoordelijk voor de rijweginstelling van emplacement Leerdam. De treindienstleider beschikt over het bediensysteem Procesleiding met de functionaliteit Automatische Rijweginstelling (ARI). 2.3 Toedracht Op maandag 23 juli 2007 wachten de machinist en de steward van reizigerstrein op het perron van Leerdam op een vertraagde trein uit Beesd. Als deze trein op spoor 1 te Leerdam binnenkomt, loopt de steward naar de voorste balkon en stapt de machinist weer in de treincabine. Afbeelding 3: Situatietekening van het moment dat de reizigerstrein uit Beesd op spoor 1 is aangekomen. De steward kijkt naar het vertreklicht en ziet dit in zijn beleving wit branden. Hij stapt bij het voorste balkon in. Hij fluit en sluit daarna de deuren. Als hij daarna niets bijzonders ziet sluit hij ook zijn eigen deur. De machinist ziet de groene meldlamp Deuren Dicht in de cabine branden. Ze kijkt naar buiten en ziet in haar beleving het vertreklicht wit branden. Ook ziet ze in haar beleving het uitrijsein 82 groen tonen. De machinist rijdt met lage snelheid weg. Even later komt de steward de cabine van de machinist binnen. De machinist ziet op hetzelfde moment buiten iemand met een scooter voor de trein de overweg oversteken. Ze typhoneert en meldt wat ze ziet aan de steward. Deze kijkt op en ziet de scooter, die al ruim de overweg over is. Terwijl de trein daarna over de overweg rijdt, ziet de steward de overwegbomen omhoog staan. Hij zegt dit tegen de machinist, die de overweg niet meer kan zien. De machinist en de steward discussiëren vervolgens over wat ze gezien hebben en of de bomen echt wel 8 van 33

9 open stonden. Hierna volgt een alarmoproep van de treindienstleider, die opdracht geeft de trein onmiddellijk stil te zetten. 2.4 Wie heeft wat gedaan na het voorval De machinist mag de trein niet meer verplaatsen. De steward licht de passagiers in de trein in over de te verwachten vertraging. Het treinpersoneel wordt door de wachtdienst van Arriva opgevangen. De Inspectie Verkeer en Waterstaat, het KLPD dienst Spoorwegpolitie en de Algemeen Leider van ProRail komen ter plaatse. Na onderzoek mag de trein zonder reizigers verder naar Geldermalsen waar de Automatische Ritregistratie wordt gelicht. 2.5 Wat zijn de gevolgen van het voorval Er zijn geen slachtoffers. Wissel 85 is door trein open gereden. De trein komt ca. 400 meter voorbij de overweg tot stilstand. De bestuurder van de scooter heeft niets van het incident gemerkt. De trein mag pas verder rijden nadat de machinist door de wachtdienst van Arriva is opgevangen. Gedurende de stremming worden de overige reizigers op de stations tussen Leerdam en Geldermalsen met bussen vervoerd. Vanaf uur rijden er weer treinen tussen Geldermalsen en Beesd. Om uur worden de treinen tussen Geldermalsen en Beesd weer vervangen door bussen. Om uur zijn de herstelwerkzaamheden gereed en wordt het treinverkeer hervat. 9 van 33

10 3 Ingestelde onderzoeken Om de centrale vraag te beantwoorden zijn per onderwerp een of meerdere vragen geformuleerd. Dit hoofdstuk beschrijft per onderzoeksvraag het doel van het onderzoek, de wijze waarop het onderzoek is uitgevoerd en wat de onderzoeksresultaten zijn. De centrale vraag is: Waarom rijdt de reizigerstrein voorbij sein 82? Onderzoeksvragen: 1. Heeft sein 82 rood getoond? 2. Hoe handelt de treindienstleider? 3. Hoe handelt de machinist van trein 32545? 4. Is machinist trein bevoegd? 5. Hoe handelt de steward van trein 32545? 6. Voldoet sein 82 aan de eisen? 3.1 Heeft sein 82 rood getoond? Doel van het onderzoek: Het doel is na te gaan welke rijwegen er zijn ingesteld en onder welke omstandigheden trein van Leerdam naar Beesd is vertrokken. Hoe is het onderzoek uitgevoerd: Voor de chronologische weergave van de relevante treinbewegingen en de bijbehorende seinen wordt in dit onderzoek gebruik gemaakt van de gegevens uit de TNV. Dit is een systeem waarin de toestand van diverse infrastructuurelementen, zoals seinen (in/uit de stand stop) en sectiebezetting (bezet door een trein of vrij) in files worden opgeslagen en voorzien van een tijdstempel. De veiliggestelde TNV logfiles kunnen in tekst worden omgezet en via een filter met behulp van het computer-programma TNV-Replay worden gebruikt voor een grafische reconstructie van de situatie te Leerdam op die dag. Enkele relevante tijden uit de TNV-logfile met een interpretatie in onderstaande tabel: Tijd TNV-Replay logfile Interpretatie uu:mm:ss 13:13:46 Spoor 812 is geel gekleurd. Het TNVvenster is gevuld nummer :23:24 Spoor 811 is geel gekleurd. Het TNVvenster is gevuld nummer :24:52 Het spoor tussen inrijsein 86 en uitrijsein 84 is geel gekleurd. 13:25:05 Spoor QB is geel gekleurd. Het spoor van inrijsein 86 tot en met spoor 812 is wit. Reizigerstrein is aangekomen op spoor 2 Leerdam. De trein uit Beesd is aangekomen op spoor 1 Leerdam. Reizigerstrein rijdt voorbij stoptonend sein 82. Wissel 85 ligt linksleidend en wordt open gereden. Reizigerstrein heeft het station Leerdam geheel verlaten en is over de overweg. Volgens dienstregeling behoort trein om 13:20 uur te vertrekken na binnenkomst van de trein uit Beesd. De TNV-Replay laat zien dat de trein uit Beesd 3 minuten te laat binnenkomt en reizigerstrein daar op wacht. 10 van 33

11 Afbeelding 4: Trein uit Beesd komt om 13:23 uur binnen op spoor 1 (811) Leerdam. Reizigerstrein staat op spoor 2 (812). Sein 82 toont stop. Afbeelding 5: Reizigerstrein rijdt voorbij stoptonend sein 82. Voor de andere trein staat sein 74 uit de stand stop. Afbeelding 6: Reizigerstrein heeft Leerdam geheel verlaten richting Beesd. Trein vertrekt naar Arkel. De TNV-file bevat geen opdracht voor het uit de stand stop brengen van sein 82. Sein 82 moet daarom rood hebben getoond. Uit de TNV-Replay blijkt dat wissel 85 na binnenkomst van de trein uit Beesd niet is omgelegd. Wissel 85 ligt hierdoor bij vertrek van trein in de verkeerde stand. Trein moet wissel 85 open gereden hebben. Een voorwaarde om sein 82 uit de stand stop te krijgen is dat wissel 85 in de juiste stand ligt. Onderzoeksresultaten Trein moet in Leerdam wachten op de trein uit Beesd die 3 minuten te laat is; Sein 82 is voor trein niet uit de stand stop geweest en toont rood; Trein rijdt voorbij stoptonend sein 82; Trein rijdt wissel 85 open. 11 van 33

12 3.2 Hoe handelt de treindienstleider? Doel van het onderzoek: Het doel is te bepalen of het handelen van de treindienstleider van invloed is op het incident. Hoe is het onderzoek uitgevoerd: De Inspectie heeft informatie van ProRail Verkeersleiding ontvangen, waaronder het opgenomen gesprek tussen de treindienstleider en de machinist. De treindienstleider heeft na een herhaalde melding van bramenplukkers langs het spoor aan de machinist van de trein uit Beesd een aanwijzing Voorzichtig Rijden afgegeven. Ook voor reizigerstrein wil de treindienstleider een aanwijzig Voorzichtig Rijden afgeven. Om te voorkomen dat de trein zonder aanwijzing vertrekt, belet de treindienstleider een spontane of onbewuste rijweginstelling door een verhindering 2 aan te brengen. De treindienstleider probeert telefonisch met de machinist in contact te komen om de aanwijzing af te geven. Dit lukt echter niet 3. Als de tegentrein uit Beesd binnen is, ziet de treindienstleider dat trein al rijdt voordat hij een aanwijzing heeft kunnen afgegeven. Hij ziet dat wissel 85 gestoord raakt. Hij geeft een alarmoproep en draagt de machinist op te stoppen en zich te melden. De machinist belt hierop de treindienstleider. De treindienstleider zegt dat de machinist voorbij stoptonend sein is gereden en een wissel heeft opengereden. Onderzoeksresultaten Om te voorkomen dat de trein zonder aanwijzing Voorzichtig Rijden vertrekt verhindert de treindienstleider sein 82 voor bediening; De treindienstleider ziet dat de trein vertrekt zonder dat hij een rijweg heeft ingesteld en zonder dat hij eerst contact heeft met de machinist om een aanwijzing af te geven; De treindienstleider ziet dat wissel 85 gestoord raakt; De treindienstleider draagt door middel van een alarmoproep de machinist op te stoppen. 3.3 Hoe handelt de machinist van trein 32545? Doel van het onderzoek: De techniek en de treindienstleider geven aan dat sein 82 in de stand stop heeft gestaan. Het is van belang te weten wat de machinist heeft waargenomen en of de machinist mogelijk is afgeleid. Hoe is het onderzoek uitgevoerd: De Inspectie heeft een verklaring van de machinist ontvangen. De Inspectie heeft de machinist geïnterviewd en de opgenomen communicatie met de treindienstleider beluisterd. De machinist heeft op 23 juli 2007 dienst van 09:27 uur tot 17:12 uur. In die dienst rijdt ze een aantal keren van Dordrecht naar Geldermalsen en terug. s Morgens ontvangt de 2 De treindienstleider verhindert door middel van de computer sein 82 voor rijweginstelling (VHR). 3 De treindienstleider krijgt waarschijnlijk geen contact, omdat de machinist op het perron staat. 12 van 33

13 machinist een keer een aanwijzing Voorzichtig Rijden van de treindienstleider voor bramenplukkers, maar de machinist treft niemand langs de baan aan. Als de machinist om 13:13 uur met trein vanuit Arkel op spoor 2 te Leerdam aankomt, weet zij dat ze meestal even moet wachten op de trein uit Beesd. Die dag is de trein uit Beesd enkele minuten te laat. De machinist en de steward praten ca. 10 minuten op het perron met elkaar tot de trein uit Beesd binnen is. Als de machinist weer in de cabine zit ziet ze even later de groene meldlamp Deuren Dicht in de cabine branden. Ze kijkt naar buiten en ziet in haar beleving het vertreklicht branden en het uitrijsein 82 groen 4 tonen. De verderop liggende overweg neemt ze niet bewust waar. De machinist rijdt met lage snelheid weg. Even later, nadat sein 82 is gepasseerd, komt de steward de cabine binnen om iets in zijn tas te doen. De tas staat daar omdat er geen andere plaats in de trein voor de steward is om zijn tas onbeheerd achter te laten. Op hetzelfde moment ziet de machinist een scooter 20 tot 40 meter voor de trein van rechts naar links de overweg Spoorstraat oversteken. De trein rijdt nog met lage snelheid en van een bijnaaanrijding is geen sprake. Ze typhoneert en attendeert de steward hierop. Die kijkt op en zegt tegen de machinist, terwijl de trein over de overweg rijdt, dat de bomen openstaan. De machinist kan dit niet meer zien en twijfelt. De machinist stopt de trein niet, maar overlegt met de steward, die zich afvraagt of er mogelijk nog andere overwegbomen zijn die wel omlaag liggen. De trein rijdt ruim een halve minuut met lage snelheid verder tot er een alarmoproep van de treindienstleider komt. De trein staat dan ca. 400 meter voorbij de overweg stil. In de communicatie met de treindienstleider geeft de machinist een aantal keren aan dat ze groen heeft gehad. Als een steward optreedt als vertrekassistent hoeft de machinist niet op het vertreklicht te letten. De machinist behoort altijd het seinbeeld in sein 82 op te volgen. De machinist blijft eindverantwoordelijk voor het totale vertrekproces (zie regelgeving Arriva bijlage 1). Tijdens het interview met de Inspectie wordt de machinist geconfronteerd met de feiten uit de TNV-Replay en de schade aan wissel 85, de openstaande overwegbomen 5 en met het feit dat de treindienstleider het sein bewust niet heeft bediend. Deze feiten tonen aan dat het sein niet uit stand stop gestaan kan hebben. De machinist geeft aan dat, ondanks dat haar beleving anders is, zij zich dan toch vergist moet hebben. Onderzoeksresultaten De machinist ziet in haar beleving het seinbeeld groen in sein 82; De machinist is voor het passeren van sein 82 niet afgeleid; De machinist ziet een scooter voor de trein de overweg Spoorstraat oversteken; De machinist hoort van de steward dat de overwegbomen openstaan, maar heeft dit zelf niet waargenomen; De machinist stopt de trein na een alarmoproep van de treindienstleider. 4 In dit geval is sein 82 niet uit de stand stop gekomen. Als sein 82 wel uit de stand stop komt toont het groen en klinkt er in de cabine bij de machinist een bel. Tevens verandert de ATB-cabinelamp van geel naar groen. De machinist heeft het achterwege blijven daarvan niet bewust waargenomen. 5 Sein 82 komt na bediening 17 seconden vertraagd uit de stand stop in verband met de aankondigingstijd van de achter sein 82 gelegen AHOB 58.0 (Spoorstraat). 13 van 33

14 3.4 Is machinist van trein bevoegd? Doel van het onderzoek: Uit de eerste gegevens blijkt dat de machinist tot het incident slechts 12 dagen zelfstandig heeft gereden. Een reden voor de Inspectie na te gaan of de opleiding van deze machinist aan de eisen voldoet. Hoe is het onderzoek uitgevoerd: De Inspectie heeft op verzoek opleidingsgegevens van Arriva ontvangen en de machinist geïnterviewd. Ook zijn er gesprekken met het management gevoerd. Op 10 december 2006 is de machinist als steward bij Arriva op de Merwede-Lingelijn gaan werken. Daarvoor heeft ze geen functie bij een spoorbedrijf gehad. Op 1 april 2007 start ze met de opleiding tot machinist. De machinist is volledig bevoegd. Het theorie-examen doet ze op 3 juli en de praktijkproef op 10 juli. Op 11 juli is haar eerste zelfstandige rijdag. De machinist heeft in haar opleiding 20 dagen praktijkopleiding gehad. Regeling spoorwegpersoneel 3 gaat over het praktijkprogramma van machinisten. Onder de in artikel 14 lid 2 (zie bijlage 1) genoemde voorwaarden kan de duur van het praktijkprogramma voor de machinist volledige bevoegdheid worden verkort tot 20 dagen. Aan die voorwaarden wordt voldaan. In artikel 12 lid 3 van de Regeling spoorwegpersoneel staat dat een mentor-machinist zoveel mogelijk aaneengesloten voor perioden van ten minste vijf dagen aan een machinist wordt gekoppeld. Regeling spoorwegpersoneel artikel 12 lid 3: Een machinist in opleiding krijgt in het praktijkprogramma instructies van ten minste twee mentor-machinisten. De koppeling aan een mentor-machinist vindt zoveel mogelijk aaneengesloten plaats voor perioden van ten minste vijf dagen. Acht mentor-machinisten hebben de machinist begeleid. In de volgende opsomming staan de data met daarachter één van de acht mentor-machinisten (a t/m h) die de machinist heeft begeleid: April: 4/4(a) 10/4(b) 16/4(c) 21/4(d) Mei: 4/5(d) 12/5(a) 16/5(e) 19/5(a) 24/5(f) 28/5(a) 30/5(b) Juni: 6/6(e) 11/6(f) 12/6(e) 24/6(g) 25/6(h) 27/6(d) Juli: 1/7(h) 4/7(a) 7/7(f) Er vindt bij deze machinist geen aaneengesloten koppeling plaats. De machinist heeft slechts één keer op twee opeenvolgende praktijkdagen dezelfde mentor-machinist (21/4 en 4/5). Hoewel het geen absolute eis is, voldoet deze praktijkopleiding niet aan het doel van de Regeling spoorwegpersoneel namelijk door praktijkbegeleiding het op een gestructureerde, didactisch beheerste manier overbrengen van het vakmanschap aan een nieuwe machinist. Onderzoeksresultaten De machinist is volledig bevoegd; Het praktijkprogramma van de machinist voldoet niet aan het doel van artikel 12 lid 3 van de Regeling Spoorwegpersoneel. 14 van 33

15 3.5 Hoe handelt de steward van trein 32545? Doel van het onderzoek: De steward start het vertrekproces door de deuren van de trein te sluiten. De Inspectie wil weten onder welke voorwaarden de deuren gesloten mogen worden en of aan die voorwaarden is voldaan. Hoe is het onderzoek uitgevoerd: De Inspectie heeft een verklaring van de steward ontvangen. De steward is door de Inspectie geïnterviewd. De taak van de steward bestaat uit service verlenen aan de reizigers en het assisteren bij het vertrekproces door het sluiten van de treindeuren (zie regelgeving Arriva in bijlage 1). De steward begint op maandag 23 juli 2007 de dienst om 08:02 uur. Na aankomst om 13:13 uur te Leerdam voegt hij zich bij de machinist op het perron vooraan bij de trein. Als de trein uit Beesd binnenkomt, kijkt de steward naar het vertreklicht dat hij in zijn beleving wit ziet branden. Sein 82 neemt hij niet waar. Hij stapt op het voorste balkon in. Hij fluit en sluit de deuren. Onderweg naar de cabine van de machinist hoort hij een vreemd sterk geluid, waarvan hij achteraf in het interview aangeeft dat dit blijkbaar het openrijden van wissel 85 geweest moet zijn. Hij opent de cabinedeur en laat de deur open om direct weer weg te gaan en alleen even iets in zijn tas terug te stoppen. Terwijl hij bukt, zegt de machinist dat een scooter over een overweg rijdt. Hij hoort de machinist toeteren. De steward kijkt op en ziet links voor hem de scooter, die al ruim over de overweg is. Terwijl de trein daarna over de overweg rijdt, kijkt de steward door het linker cabineraam en deurraam naar buiten. Hij ziet de bomen van de overweg omhoog staan. Hij zegt dit tegen de machinist en vervolgens ontstaat een discussie over wat ze hebben waargenomen. Daarna volgt de alarmoproep en stopt de machinist de trein. Even later komt een reiziger bij de cabine waarvan de deur nog openstaat. Hij vertelt de steward dat hij voor vertrek vanaf het tweede balkon de lamp bij de V (het vertreklicht) heeft zien branden. (zie meer hierover in 3.6 Voldoet sein 82 aan de eisen?). De steward is 10 december 2006 bij Arriva begonnen met alleen de taak van serviceverlening aan de reizigers. Hij heeft deze serviceopleiding in Groningen gevolgd. Toen hield de taak nog niet in dat er deuren gesloten moesten worden. Dit deed de machinist. Om het vertrek sneller te laten verlopen heeft Arriva besloten om de stewards op de lijn Geldermalsen Dordrecht de treindeuren te laten sluiten. Deze taakuitbreiding heeft de steward op 26 januari 2007 gekregen na een instructie met geslaagde toets op 25 januari Onder begeleiding van een mentormachinist is de steward tweemaal op en neer gereden tussen Dordrecht en Geldermalsen en werden de deuren gesloten. Tijdens de instructie wijst de mentor de steward op aandachtpunten waarop moet worden gelet zoals de juiste tijd van vertrek, op het vertreklicht als die aanwezig is of op het uitrijsein als er geen vertreklicht is (zie bijlage 1 bij Spoorwegwet artikel 54 en bijlage 2). Onderzoeksresultaten De steward ziet in zijn beleving het vertreklicht wit branden; De steward beseft achteraf dat hij het openrijden van wissel 85 heeft gehoord; De steward betreedt de cabine nadat de trein sein 82 en wissel 85 is gepasseerd; De steward ziet dat de overwegbomen open staan en zegt dit tegen de machinist. 15 van 33

16 3.6 Voldoet sein 82 aan de eisen? Doel van het onderzoek: De machinist geeft aan sein 82 vanuit de cabine te hebben waargenomen. De Inspectie wil weten hoe de zichtbaarheid van het sein is. (zie bijlage 1: ProRail, Algemeen voorschrift Waarneembaarheidseisen). Daarnaast wil de Inspectie weten of het vertreklicht in orde is. Hoe is het onderzoek uitgevoerd: In dit onderzoek wordt de waarnemingen van de getuige en het treinpersoneel gereconstrueerd. De waarneembaarheid en zichtbaarheid van sein 82 en het vertreklicht worden beoordeeld. Om technisch falen uit te sluiten is de beveiligingsinstallatie onderzocht. Op verzoek van de Inspectie heeft ProRail Inframanagement kort na het incident aan de procesaannemer Strukton de opdracht gegeven de seinen te testen. De Inspectie heeft de situatie ter plaatse bekeken en informatie van de getuige opgevraagd. De getuige verklaart regelmatig met de trein te reizen. Als hij het lang vindt duren tot de trein vertrekt, gaat hij naar het balkon. Hij kijkt langs de trein naar voren en ziet het witte licht met daaronder de V oplichten. Hij gaat direct daarna weer de coupé in naar zijn plaats bij het raam. Hij heeft het treinpersoneel niet gezien. De trein rijdt weg en even later hoort hij een knal. Hij ziet een brommer bij een overweg oversteken waarvan de bomen openstaan. Door de knal denkt hij dat er een aanrijding is. Dit blijkt niet zo te zijn 6. De Inspectie heeft ter plaatse foto s gemaakt. Het vertreklicht staat aan het einde van het perron en is goed waarneembaar. Er is geen ander wit brandende lamp in de buurt die tot een vergissing kan leiden. Sein 82 is vanuit de cabine goed waarneembaar. De afstand vanaf de cabine tot sein 82 is ca. 200m. Afbeelding 7: Zicht vanaf het perron op het niet brandende vertreklicht. 6 De reiziger kan het openrijden van het wissel gehoord hebben. 16 van 33

17 Afbeelding 8: Zicht vanuit de cabine op het vertreklicht en sein 82. De monteurs van de procesaannemer hebben de techniek onderzocht op de mogelijkheid dat het vertreklicht brandt, terwijl sein 82 nog rood toont. Naast visuele controle zijn ook contacten en de kabel elektrisch nagemeten. Tevens is het sein en vertreklicht tijdens vertrek van enkele treinen richting Beesd gecontroleerd. Technisch blijkt alles in orde. Het vertreklicht is gekoppeld aan sein 82. Sein 82 is niet bediend geweest. Het vertreklicht kan niet hebben gebrand. Uit hun verslag blijkt dat de monteurs vanaf het perron kijkend naar de binnenkomende trein uit Beesd wel iets bijzonders waarnemen. Namelijk dat op het moment dat de trein uit Beesd voorbij wissel 85 is, er een moment is waarop de twee onderste fontlichten van deze trein even niet zichtbaar zijn en het bovenste frontlicht in één lijn staat met het vertreklicht. Dit zou kortstondig geïnterpreteerd kunnen worden als een brandend vertreklicht. Naar aanleiding van deze waarneming heeft de Inspectie te Leerdam zo n situatie bekeken en gefotografeerd bij ongeveer dezelfde weersomstandigheden en rond dezelfde tijd van de dag als het incident (zie afbeeldingen 9,10 en 11). Het vertreklicht staat in verhouding tot het frontlicht dichtbij. Het frontlicht van de trein is een stuk kleiner dan het vertreklicht waar het treinpersoneel niet ver vandaan staat. Het frontlicht is onder het V-bord te zien, terwijl het vertreklicht boven het V-bord is te zien. De Inspectie is van mening dat onder dezelfde omstandigheden bij bewust naar het vertreklicht kijken een vergissing uitgesloten is. 17 van 33

18 Afbeelding 9: Op de foto komt niet goed tot uiting dat slechts een klein deel van het gele vlek onder de V van het vertreklicht opvallend uitstralend licht is van een frontlicht (zie uitvergroting in afbeelding 10). Afbeelding 10: Een uitvergroting van de foto in afbeelding 9. Een klein licht onder de V in plaats van een groot licht er boven. Afbeelding 11: Een brandend vertreklicht is duidelijk te onderscheiden van een gedoofd licht met een klein frontlicht. De Inspectie houdt sinds 1981 een database bij met spoorincidenten. Sein 82 te Leerdam is niet eerder bij een incident betrokken. Niets wijst er daarom op dat het eerder is voorgekomen dat treinpersoneel / getuigen een vertreklicht hebben zien branden, terwijl sein 82 nog rood toont. Onderzoeksresultaten De beveiligingsinstallatie is technisch in orde; Sein 82 voldoet aan de eisen van waarneembaarheid uit de Algemene Voorschriften. 18 van 33

19 4 Conclusies: oorzaken en overige bevindingen In dit hoofdstuk presenteert de Inspectie in paragraaf 4.1 de conclusies uit de onderzoeksvragen. Vervolgens vindt in paragraaf 4.2 een analyse plaats van de conclusies. In paragraaf 4.3 worden de directe- en achterliggende oorzaken benoemd, waarna het hoofdstuk wordt afgesloten met paragraaf 4.4 waar de Inspectie haar bevindingen weergeeft in de vorm van overtredingen, tekortkomingen en signalen. 4.1 Conclusies Conclusie uit de onderzoeksvraag Onderzoeksvraag: Waarom rijdt de reizigerstrein voorbij sein stoptonend 82? De treindienstleider verhindert dat sein 82 een ander seinbeeld dan rood kan tonen. Hij wil eerst contact met de machinist om een aanwijzing af te geven. Ook na technisch onderzoek aan de beveiligingsinstallatie en onderzoek van de TNV-logfiles is komen vast te staan dat sein 82 rood heeft getoond en het vertreklicht niet heeft gebrand; De steward heeft het vertreklicht niet heeft waargenomen of verkeerd geïnterpreteerd. Hij sluit de deuren terwijl het vertreklicht niet brandt; De machinist vertrekt na het waarnemen van de groene lamp Deuren Dicht. De machinist heeft sein 82 niet waargenomen of onjuist geïnterpreteerd. Tijdens het onderzoek zijn nog de volgende constateringen gedaan: Relatie met het voorbij stoptonend sein 82 rijden: De machinist ziet bij nadering van de overweg Spoorstraat een scooter voor de trein oversteken, maar ziet niet dat de overwegbomen nog openstaan. Geen directe relatie met het voorbij stoptonend sein 82 rijden: De machinist is volledig bevoegd na een verkorte praktijkopleiding van 20 dagen. Tijdens de praktijkopleiding is van een koppeling met een mentor-machinist gedurende een aaneengesloten periode van ten minste vijf dagen is geen sprake. Er kan dan ook niet gesproken worden van een op gestructureerde, didactisch beheerste manier overbrengen van het vakmanschap aan de machinist. 4.2 Analyse Hieronder staat de gebeurtenissenboom van het voorval met doorbroken barrières. De gebeurtenissenboom geeft de diverse fasen in het ongevalproces en de faalmechanismen weer. De gebeurtenissenboom: Tussen de verschillende fases in het ongevalproces (de vakjes) zijn barrières geplaatst (de muurtjes). Barrières kunnen liggen op de terreinen handelen, middelen of methodes. Goed functionerende barrières hadden de erop volgende gebeurtenis kunnen voorkomen, of de gevolgen beperken. 19 van 33

20 Waarom rijdt de reizigerstrein voorbij sein 82? De machinist van trein heeft onvoldoende aandacht gehad voor sein 82. Sein 82 toont rood op het moment dat de trein het sein passeert. De volgende feiten onderbouwen deze conclusie: Voor de trein is geen rijweg ingesteld; Wissel 85 ligt niet in de juiste stand voor de trein; De bomen van overweg Spoorstraat zijn niet gedaald; De beveiligingsinstallatie is technisch onderzocht en in orde bevonden. Uit bovenstaande feiten volgt dat het vertreklicht niet heeft gebrand. Het vertrekproces start als de steward naar de trein loopt om -na enkele kijkmomenten voor reizigers- de deuren te sluiten. Hij heeft dan onvoldoende aandacht voor het vertreklicht dat gedoofd is. Als de deuren na twee in de cabine klinkende gongslagen zijn gesloten, brandt er een groene lamp in de cabine. De machinist weet dat de steward alleen de deuren zal sluiten als hij het vertreklicht ziet branden. Het uitrijsein 82 toont dan normaal groen. Door dagelijks een aantal keren tussen Dordrecht en Geldermalsen op en neer te rijden bouwt de machinist in korte tijd een routine op. De machinist kan de groene lamp onbewust associëren met groen krijgen in de zin van veilig krijgen: Ik heb groen. Het is immers meestal zo dat sein 82 groen toont als de groene lamp brandt. Door deze verwachting wordt de machinist op het verkeerde been gezet. 4.3 Vastgestelde oorzaken Wat zijn nu de directe en achterliggende oorzaken en omstandigheden geweest die tot het voorval hebben geleid: Directe oorzaak De machinist neemt het seinbeeld in sein 82 niet of onjuist waar. Achterliggende oorzaken De steward sluit de deuren, terwijl het vertreklicht niet brandt. Na het sluiten van de deuren gaat de groene lamp Deuren Dicht in de cabine branden. De machinist verwacht te kunnen vertrekken en wordt hierdoor op het verkeerde been gezet. 20 van 33

21 Achterliggende omstandigheden De machinist rijdt slechts 12 dagen zelfstandig en is nog onervaren. 4.4 Vastgestelde overtredingen, tekortkomingen en signalen Behalve mogelijke oorzaken onderzoekt de Inspectie Verkeer en Waterstaat in haar onderzoeken ook overtredingen, tekortkomingen en signalen die een directe of een indirecte relatie met het voorval hebben. In deze paragraaf leest u welke knelpunten (overtredingen, tekortkomingen en signalen) de inspectie heeft geconstateerd bij haar onderzoek naar de stoptonend sein passage te Leerdam. Wat gebeurt er met geconstateerde bevindingen? Bij elke geconstateerde bevinding geven we aan bij welke organisatie we deze hebben geconstateerd. De inspectie verwacht van de betrokken organisatie dat zij binnen vier weken nadat de rapportage definitief wordt, een schriftelijke reactie aan de inspectie stuurt gericht op de geconstateerde bevinding. Elke vastgestelde bevinding krijgt een uniek nummer. Periodiek zijn de vastgestelde knelpunten onderwerp van gesprek met het betrokken bedrijf (monitorgesprekken), in het bijzonder over de wijze waarop en wanneer het bedrijf het knelpunt aanpakt. Geconstateerde overtredingen (wettelijk bepaald) Een overtreding wordt vastgesteld, indien geconstateerd is dat er situaties of handelingen strijdig zijn met wetgeving. Voor geconstateerde overtredingen (van de wettelijke voorschriften) kan een dwangsom opgelegd worden, of kan bestuursdwang worden toegepast, of kan een bestuurlijke boete opgelegd worden. De inspectie heeft de volgende overtreding van de wettelijke voorschriften geconstateerd bij haar onderzoek van het incident te Leerdam: Directe relatie met het incident: Overtreding /O1: Omschrijving: Betrokken organisatie: Toelichting De machinist van reizigerstrein rijdt voorbij het stoptonende sein 82 te Leerdam. Spoorwegonderneming Arriva In de bijlage 4 behorende bij artikel 24 van de Regeling spoorverkeer staat dat er gestopt moet worden voor een hoog of laag geplaatst rood licht. Letterlijke tekst Spoorwegwet, Hoofdstuk 4, Artikel 65, lid 2: Een ieder die zich op de hoofdspoorweg bevindt, neemt de voor hem bestemde seinen in acht. Letterlijke tekst Regeling Spoorverkeer, Hoofdstuk 4, Artikel 24, bijlage 4, nr. 215: Hoog of laag geplaatst rood licht: stoppen voor het sein. Letterlijke tekst Regeling Spoorverkeer, Hoofdstuk 4, Artikel 33, lid 1: Lichtseinen die rood licht uitstralen mogen alleen voorbijgereden worden, indien de bestuurder van de treindienstleider een aanwijzing Stoptonend sein heeft gekregen. 21 van 33

22 Deze overtreding is een falen in het menselijk handelen en zal nooit compleet beheersbaar zijn. De Inspectie vraagt aan betrokken bedrijven constante aandacht en grote inspanningen om het risico van het voorbijrijden van stoptonende seinen zo laag mogelijk te houden. De Inspectie gaat ervan uit, dat het aantal stoptonend sein passages alleen sterk te reduceren is door technische oplossingen. Voor het ten onrechte passeren van stoptonend sein 82 vraagt de Inspectie aan Arriva welke maatregelen worden getroffen voor dit specifieke voorval. Er wordt in het geval van deze overtreding geen sanctie opgelegd. Geconstateerde signalen Signalen zijn belangrijke aandachtspunten die uit dit veiligheidsonderzoek naar voren zijn gekomen, welke echter geen afwijking op de norm of regelgeving vormen, of zaken waarin niet in een norm of regelgeving is voorzien. Deze signalen kunnen daarom niet als overtreding of een tekortkoming aangemerkt worden. De inspectie heeft het volgende signaal geconstateerd bij haar onderzoek van het incident te Leerdam: Het signaal heeft geen directe relatie met het passeren van stoptonend sein. Signaal /S1 Omschrijving: Zorg dat de intentie van artikel 12 lid 3 van de Regeling spoorwegpersoneel wordt nagestreefd. Betrokken organisatie: Arriva Toelichting: Door het nagenoeg ontbreken van een aaneengesloten koppeling tussen machinist en mentormachinist voldoet deze praktijkopleiding niet aan het doel van de Regeling spoorwegpersoneel namelijk door praktijkbegeleiding het op een gestructureerde, didactisch beheerste manier overbrengen van het vakmanschap aan een nieuwe machinist. Regeling spoorwegpersoneel artikel 12 lid 3: Een machinist in opleiding krijgt in het praktijkprogramma instructies van ten minste twee mentor-machinisten. De koppeling aan een mentor-machinist vindt zoveel mogelijk aaneengesloten plaats voor perioden van ten minste vijf dagen. Het langer koppelen van een ervaren mentor-machinist aan de leerling-machinist voor een stabiliteit in de opleiding en een goed zicht op vorderingen die de dag ervoor zijn geëvalueerd is niet gerealiseerd. Arriva heeft inmiddels intern een onderzoek / inspectie gestart naar de manier waarop invulling wordt gegeven aan de praktijkdagen en of dit voldoet aan datgene Arriva hierover in haar opleidingsplan heeft beschreven. 22 van 33

23 5 Bijlagen Bijlage 1: Geraadpleegde bronnen Bijlage 2: Te geven instructie bij deuren sluiten door de steward Bijlage 3: Projectorganisatie en verloop Bijlage 4: Risicobeoordeling Bijlage 5: Wegwijzertekening 23 van 33

24 Bijlage 1: Geraadpleegde bronnen. Wet- en regelgeving Spoorwegwet Artikel 54 Degene onder wiens gezag een persoon die binnen hoofdspoorwegverkeerssysteem een functie, niet zijnde een veiligheidsfunctie, uitoefent die van invloed kan zijn op de veiligheid van het verkeer over hoofdspoorwegen, draagt er zorg voor dat die persoon daartoe geschikt is en de nodige kennis en bekwaamheid bezit. Besluit spoorverkeer: 3. Seinen Artikel 20 Bij ministeriële regeling worden nadere regels gesteld over de aard, uitvoering, plaatsing, bediening en betekenis van seinen. Regeling spoorverkeer: Hoofdstuk 4.Seinen 1. Algemene bepalingen Artikel De beheerder draagt zorg voor de plaatsing en de bediening van de vaste seinen in en nabij hoofdspoorwegen. 2. Seinen worden op een zodanige wijze geplaatst en bediend dat op veilige wijze van de hoofdspoorweg gebruik kan worden gemaakt. 3. De beheerder, gehoord de spoorwegondernemingen en de minister, stelt interne richtlijnen vast voor de veiligheidskritische handelingen van de treindienstleider bij de bediening van de seinen die de handelwijze van de bestuurder raken. Artikel 24 De aard, uitvoering en betekenis van de seinen zijn opgenomen in bijlage 4. Bijlage 4 Regeling spoorverkeer, 1 lichtseinen, 1.1 Hoofdseinen Nr. Omschrijving Betekenis 215 Hoog of laag geplaatst rood licht Stoppen voor het sein. Regeling spoorwegpersoneel: (alleen de relevante delen ten behoeve van dit onderzoek) 3. Praktijkprogramma machinisten Artikel Een machinist in opleiding volgt een praktijkprogramma onder begeleiding van een mentor-machinist. 2. Een mentor-machinist is een machinist die: a. bevoegd is tot uitoefening van de veiligheidsfunctie van machinist met volledige of beperkte bevoegdheid, als bedoeld in artikel 4 van het Besluit; b. ten minste twee jaar praktijkervaring heeft met de taak waarvoor hij een machinist in opleiding praktijkinstructies geeft; c. vaktheoretische kennis heeft; d. didactisch geschoold is voor het geven van praktijkinstructie; 24 van 33

25 e. volgens een instructieplan begrijpelijk en adequaat praktijkinstructie kan verzorgen; f. in staat is vorderingen te beoordelen en daarover te rapporteren. 3. Een machinist in opleiding krijgt in het praktijkprogramma instructies van ten minste twee mentor-machinisten. De koppeling aan een mentor-machinist vindt zoveel mogelijk aaneengesloten plaats voor perioden van ten minste vijf dagen. 4. Een praktijkprogramma kan tevens plaatsvinden onder begeleiding van een vakinhoudelijk leidinggevende, als bedoeld in artikel 38 van het Besluit, een instructeur voor wie het opleiden van machinisten de hoofdtaak is. Artikel De machinist in opleiding kan deelnemen aan het praktijkprogramma indien hij het spoorvoertuig in de praktijk kan bedienen en voldoende kennis heeft van de verkeersvoorschriften. 2. Het praktijkprogramma wordt gehouden op de emplacementen en trajecten waar de machinist in opleiding in de eerste zestig dagen nadat hij voor zijn examen is geslaagd zal gaan rijden. Hij berijdt elk van deze trajecten en emplacementen ten minste eenmaal per dag in beide richtingen. 3. De gezamenlijke lengte van de te berijden trajecten bedraagt ten hoogste 250 kilometer. 4. Het praktijkprogramma wordt ingericht volgens een instructieplan, dat erop is gericht om de machinist in opleiding zoveel mogelijk te confronteren met in de normale treindienst weinig voorkomende handelingen, werkwijzen en voorvallen. Artikel De duur van het praktijkprogramma voor de machinist volledige bevoegdheid kan worden verkort tot 20 dagen als de machinist ten minste één jaar heeft dienstgedaan als machinist beperkte bevoegdheid. 3. De duur van het praktijkprogramma voor de machinist volledige bevoegdheid kan voorts worden verkort tot 20 dagen als wordt gereden: a. in de reizigersdienst met slechts één materieeltype en maximaal acht rijtuigbakken; 4. De beperking tot één materieeltype tijdens het praktijkprogramma en de navolgende 60 dagen wordt verruimd tot twee materieeltypen als het praktijkprogramma met 10 dagen wordt verlengd en met beide materieeltypen ten minste 10 dagen is dienstgedaan. 6. Als beperking in trajecten geldt voor hen, in afwijking van artikel 13 en van het eerste en derde lid dat zij: a. trajecten waarop de eerste 60 dagen na hun examen zelfstandig gaan rijden met onbeperkte snelheid, ten minste 2 keer in beide richtingen hebben bereden; b. andere trajecten mogen berijden als waren zij een machinist met beperkte bevoegdheid. 25 van 33

26 ProRail: Voorschriften Seintechnische Installaties Deel I, Algemene voorschriften Algemeen voorschrift Seinstelsel en seingeving - plaatsing en toepassing van seinen. 2.4 Waarneembaarheidseisen Algemeen De waarneembaarheid van seinen is onder te verdelen in de aspecten zichtbaarheid, herkenbaarheid en opvallendheid. De zichtbaarheid wordt bepaald door de plaats waar de machinist het sein kan zien en de tijd die de machinist heeft om het sein waar te nemen. De herkenbaarheid wordt bepaald door enerzijds de herkenbaarheid van het seinbeeld en anderzijds de relatie tussen de te volgen rijweg en het hierbij behorende sein. De opvallendheid wordt bepaald door de optische eigenschappen van het sein in relatie tot zijn omgeving. Belangrijk voor de opvallendheid is dat het sein de juiste hoeveelheid licht uitstraalt Regelgeving Arriva Handboek machinist Arriva 4.2 Vertrekprocedure U bent verantwoordelijk voor de vertrekprocedure en houdt rekening met: de in- en uitstapmogelijkheid van de reizigers; het overnemen van aansluitingen. Procedure u begeeft zich naar het raam aan de perronkant, zodat u langs de gehele trein het perron kunt overzien; u geeft 10 seconden voor de geplande vertrektijd het attentiesein; u sluit de deuren op tijd van vertrek; u overtuigt u ervan dat de deuren gesloten zijn; u controleert of de lamp deuren dicht brandt; u controleert of het voor u geldende sein uit de stand stop is, alvorens u de rijrichting bedient; u controleert of u veilig kunt vertrekken. Tijdens vertrek blijft u zich ervan overtuigen dat het voor u geldende sein uit de stand stop is. Lokale regelgeving Dordrecht 3.3 Vertrekprocedure U bent verantwoordelijk voor de vertrekprocedure en voert deze uit volgens paragraaf 4.2 van het handboek. De steward is bevoegd als vertrekassistent op te treden indien: hij is opgeleid en dit kan aantonen door een certificaat; hij hierover voor vertrek vanaf het beginstation met u afspraken heeft gemaakt. Let op! Ondanks dat een vertrekassistent een deel van het vertrekproces overneemt, blijft u voor het totale proces verantwoordelijk. 26 van 33

27 Bijlage 2: Te geven instructie bij deuren sluiten door de steward Deuren sluiten door steward MLl 7 Om de vertrek procedure sneller te laten verlopen zullen de stewards de deur sluit procedure worden geïnstrueerd. Na de instructie zal een korte toets plaats vinden, bij het met goed gevolg afleggen van deze toets mag de steward tijdens de rit zelfstandig centraal de deuren sluiten. Om dit aantoonbaar te maken krijgt de steward een certificaat waarin dit aantoonbaar is gemaakt. Alleen wanneer een steward in het bezit is van een certificaat, mag de steward de deuren sluiten. De steward meldt altijd voor vertrek aan de machinist dat hij/zij bevoegd is de deuren te sluiten. De instructie procedure is als volgt en zal alleen door mentor machinisten tijdens de rit worden uitgevoerd: - de mentor begeleid bij alle stationnementen de steward het sluiten van de deuren door de steward. De mentor machinist is daarbij verantwoordelijk voor een goed en veilig verloop van de procedure; - Op ieder station wijst de mentor de steward op aandachtspunten waarop moet worden gelet, hierbij moet worden gedacht aan vertreklichten, uitrijseinen en juiste tijd van vertrek; - De instructie duurt ten minste 2 slagen Ddr Gdm. Bij de eerste slag wordt gesloten door de steward waarbij de mentor instructie geeft. Bij de tweede slag voert de steward de procedure zelfstandig uit onder toezicht, waarbij de mentor zich beperkt tot eventuele opmerkingen. - Na afloop vult de mentor bijgaande rapportage in en levert deze rapportage in bij de Ass. Vestigingsmanager. De mentor geeft daarbij advies of de steward de toets kan uitvoeren of nog aanvullende instructie nodig heeft; - De Ass. Vestigingsmanager toetst de steward op zijn kennis en maakt bij goed gevolg een eindrapport en een certificaat; Genoemde procedure gaat in met ingang van week 3. Het streven is om uiterlijk 9 februari alle stewards geïnstrueerd te hebben. Vestigingsmanager 7 MLl staat voor Merwede - Lingelijn 27 van 33

28 Instructie deuren sluiten Steward Mentor Datum Dienstnr. Treinnummers 1 e slag Treinnummers 2 e slag Ddr- Gdm Gdm-Ddr Ddr- Gdm Gdm-Ddr Uitleg sluitprocedure uitgevoerd: tijd van vertrek, veiligheid aandachtspunten, attentie signaal Algemene instructie en techniek: Bediening, storingen, noodprocedure Aandachtspunten uitgelegd 1 e slag: Ddr-Gdm Gdm-Ddr Dordrecht Stadspolders Sliedrecht Hardinxveld Giessendam Gorinchem Arkel Leerdam Beesd Geldermalsen Geldermalsen Beesd Leerdam Arkel Gorinchem Hardinxveld Giessendam Sliedrecht Stadspolders Dordrecht Zelfstandig werken 2e slag: Steward heeft voldoende aandacht voor de veiligheid Voert de procedure correct uit Weet de aandachtspunten op stations te benoemen Opmerkingen: Steward kan worden getoetst op kennis (Indien nee dan toelichting) J/N Toelichting: 28 van 33

RV uursrapportage bijna botsing na STS passage te Utrecht op 25 april 2012

RV uursrapportage bijna botsing na STS passage te Utrecht op 25 april 2012 RV12-0386 24-uursrapportage bijna botsing na STS passage te Utrecht op 25 april 2012 Stoptonend seinpassage met risico op een botsing met een passerende trein. Datum 26 april 2012 Status definitief RV12-0386

Nadere informatie

In de periode december 2006 tot en met september 2007 passeren negen reizigerstreinen van Connexxion ten onrechte stoptonende seinen

In de periode december 2006 tot en met september 2007 passeren negen reizigerstreinen van Connexxion ten onrechte stoptonende seinen Onderzoeksrapport Rapportagedatum In de periode december 2006 tot en met september 2007 passeren negen reizigerstreinen van Connexxion ten onrechte stoptonende seinen St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-08U0818

Onderzoeksrapport RV-08U0818 Op zaterdag 11 oktober 2008 vindt om 11:02 uur te Gouda een zijdelingse aanrijding plaats tussen een intercitytrein van NS Reizigers en een internationale trein van Thalys Nederland. 1 van 49 Autorisatie

Nadere informatie

Regeling ter uitvoering van de artikelen 21, 26, 27 en 39 van het Besluit spoorwegpersoneel (Regeling spoorwegpersoneel)

Regeling ter uitvoering van de artikelen 21, 26, 27 en 39 van het Besluit spoorwegpersoneel (Regeling spoorwegpersoneel) (Tekst geldend op: 30-12-2008) Regeling ter uitvoering van de artikelen 21, 26, 27 en 39 van het Besluit spoorwegpersoneel (Regeling spoorwegpersoneel) De Minister van Verkeer en Waterstaat, Gelet op de

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-07U0672

Onderzoeksrapport RV-07U0672 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op zondag 5 augustus 2007 om 15:40 uur rijdt een reizigerstrein te Zandvoort aan Zee voorbij een stoptonend sein en komt tot stilstand vlak voor een op vertrek wachtende

Nadere informatie

Onderzoeksrapport. Rapportagedatum 1 mei 2007. Onderzoeksnummer

Onderzoeksrapport. Rapportagedatum 1 mei 2007. Onderzoeksnummer Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op woensdag 20 september 2006 om 12:58 uur rijdt een reizigerstrein te Weesp voorbij een stoptonend sein. In het spoor voorbij het sein wordt gewerkt. Er vallen geen slachtoffers.

Nadere informatie

Op 23 januari 2007 ontspoort om 6.15 uur een rangeerdeel zonder reizigers op het emplacement van Utrecht Centraal.

Op 23 januari 2007 ontspoort om 6.15 uur een rangeerdeel zonder reizigers op het emplacement van Utrecht Centraal. Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op 23 januari 2007 ontspoort om 6.15 uur een rangeerdeel zonder reizigers op het emplacement van Utrecht Centraal. St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht T +31

Nadere informatie

Reizigerstrein passeert stoptonend sein

Reizigerstrein passeert stoptonend sein Reizigerstrein passeert stoptonend sein onderzoek naar de bijna frontale botsing op 23 juni 2010 te Amersfoort Datum 24 januari 2011 Status Definitief Reizigerstrein passeert stoptonend sein onderzoek

Nadere informatie

24-uursRapportage railongeval Amsterdam 21 april Datum 22 april 2012

24-uursRapportage railongeval Amsterdam 21 april Datum 22 april 2012 24-uursRapportage railongeval Amsterdam 21 april 2012 Datum 22 april 2012 Inhoud Samenvatting 3 1 Inleiding 4 1.1 Voorval 4 1.2 Beknopte beschrijving en classificatie 4 2 Het voorval 5 2.1 De melding 5

Nadere informatie

In de periode december 2006 tot en met april 2007 passeren 13 reizigerstreinen van Veolia Transport, ten onrechte stoptonende seinen.

In de periode december 2006 tot en met april 2007 passeren 13 reizigerstreinen van Veolia Transport, ten onrechte stoptonende seinen. Onderzoeksrapport Rapportagedatum In de periode december 2006 tot en met april 2007 passeren 13 reizigerstreinen van Veolia Transport, ten onrechte stoptonende seinen. St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-07U1031

Onderzoeksrapport RV-07U1031 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op 26 november 2007 om 14:19 uur rijdt een reizigerstrein in de Schipholtunnel voorbij een gedoofd sein, dat rood behoort te tonen. St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500

Nadere informatie

Op vrijdag 4 november 2005 om uur ontspoort trein op beweegbaar kruis 3 A/B te Eefde

Op vrijdag 4 november 2005 om uur ontspoort trein op beweegbaar kruis 3 A/B te Eefde Onderzoeksrapport Rapportagedatum Versie 2.0 Op vrijdag 4 november 2005 om 08.05 uur ontspoort trein 31219 op beweegbaar kruis 3 A/B te Eefde St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht T +31 30 2363

Nadere informatie

Op dinsdag 21 november 2006 om 10.10 uur botst te Arnhem een goederentrein frontaal tegen een reizigerstrein.

Op dinsdag 21 november 2006 om 10.10 uur botst te Arnhem een goederentrein frontaal tegen een reizigerstrein. Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op dinsdag 21 november 2006 om 10.10 uur botst te Arnhem een goederentrein frontaal tegen een reizigerstrein. St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht T +31 30

Nadere informatie

Op 3 maart 2006 rijden vier treinen voorbij door sneeuwval niet zichtbare, stoptonende seinen

Op 3 maart 2006 rijden vier treinen voorbij door sneeuwval niet zichtbare, stoptonende seinen Onderzoeksrapport Rapportagedatum Versie Op 3 maart 2006 rijden vier treinen voorbij door sneeuwval niet zichtbare, stoptonende seinen St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht T +31 30 2363 115

Nadere informatie

CHECKLIST STS VOOR DE TREINDIENSTLEIDER

CHECKLIST STS VOOR DE TREINDIENSTLEIDER Blad 1 van 5 CHECKLIST STS VOOR DE TREINDIENSTLEIDER Datum en tijdstip voorval: - - ; : Hoort bij MBV met logboeknr., baanvak/lok. Formulier opsturen naar: rail@ilent.nl of postadres: Inspectie Leefomgeving

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-07U0238

Onderzoeksrapport RV-07U0238 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op donderdag 29 maart 2007 rijdt om 16:59 uur te Harmelen aansluiting een reizigerstrein met hoge snelheid voorbij een stoptonend sein. Een naderende goederentrein kan

Nadere informatie

Goederentrein en reizigerstrein botsen te Zwolle

Goederentrein en reizigerstrein botsen te Zwolle 2 Goederentrein en reizigerstrein botsen te Zwolle RV09-0333 Datum 26 november 2010 Status RV09-0333, Definitief Goederentrein en reizigerstrein botsen te Zwolle RV09-0333 Datum 26 november 2010 Status

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-06U0985. Op maandag 20 november 2006 om 10:00 uur botst te Rotterdam Centraal een rangeerdeel tegen een goederentrein.

Onderzoeksrapport RV-06U0985. Op maandag 20 november 2006 om 10:00 uur botst te Rotterdam Centraal een rangeerdeel tegen een goederentrein. Onderzoeksrapport Rapportagedatum RV-06U0985 Definitief RV-06U0985 Op maandag 20 november 2006 om 10:00 uur botst te Rotterdam Centraal een rangeerdeel tegen een goederentrein. St. Jacobsstraat 16 Postbus

Nadere informatie

Vakkennis Machinist Cluster 7: Gereedmaken en vertrekken

Vakkennis Machinist Cluster 7: Gereedmaken en vertrekken Vakkennis Machinist Cluster 7: Gereedmaken en vertrekken Eerdere versies: Versie 1.0 Vóór review (TT 23-04-13) Versie 2.0 Na review (HB 05-05-13) Versie 2.1 Na review (TT 15-05-13) Versie 3.0 (TT 11-12-13)

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-07U0498

Onderzoeksrapport RV-07U0498 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op zaterdag 16 juni 2007 om 22:15 uur rijdt een reizigerstrein voorbij een stoptonend sein op het emplacement Weesp, waarna een zijdelingse botsing plaatsvindt met een

Nadere informatie

Trein met te hoge snelheid door wissel te Nieuwerkerk

Trein met te hoge snelheid door wissel te Nieuwerkerk Trein met te hoge snelheid door wissel te Nieuwerkerk Onderzoek naar voorval te Nieuwerkerk aan de IJssel op 14 februari 2009 Datum 4 januari 2010 Status Definitief Trein met te hoge snelheid door wissel

Nadere informatie

Formulierenboek. Directeur ProRail VL Kees van Dijk / Wilco van der Wolf. Herman Tijsma. Definitief. Van Auteurs. Projectleider

Formulierenboek. Directeur ProRail VL Kees van Dijk / Wilco van der Wolf. Herman Tijsma. Definitief. Van Auteurs. Projectleider Formulierenboek Van Auteurs Directeur ProRail VL Kees van Dijk / Wilco van der Wolf Projectleider Herman Tijsma Versie 1.0 Datum 24 mei 2012 Status Definitief Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Beheer 3 2.1

Nadere informatie

24-Uurs rapportage bijna trein trein botsing na STS-passage van sein 1288 op spoor 13 te Utrecht CS d.d. 25-04-2012

24-Uurs rapportage bijna trein trein botsing na STS-passage van sein 1288 op spoor 13 te Utrecht CS d.d. 25-04-2012 24-Uurs rapportage bijna trein trein botsing na STS-passage van sein 1288 op spoor 13 te Utrecht CS d.d. 25-04-2012 Van ProRail/VL Kenmerk Versie 1.0 Datum 26 april 2012 Bestand 24 u rapport bijna trein

Nadere informatie

Veiligheidsstoring te Almelo.

Veiligheidsstoring te Almelo. 2 Veiligheidsstoring te Almelo. Op 31 mei 2009 passeren meerdere treinen een niet afgesloten overweg. Datum 31 augustus 2010 Status Definitief Project Almelo Verdiept Veiligheidsstoring te Almelo. Op

Nadere informatie

Eindrapport. Aanrijding medewerker te Meteren 13 oktober 2016

Eindrapport. Aanrijding medewerker te Meteren 13 oktober 2016 Eindrapport Aanrijding medewerker te Meteren 13 oktober 2016 Colofon Opdrachtgever ProRail B.V. Adres Postbus 2038 3500 GA Utrecht Promise 500348 Document T20150157-792113182-2028 Inhoud 1 Samenvatting...4

Nadere informatie

Op 15 januari 2007 vindt om 13.45 uur een aanrijding plaats tussen een reizigerstrein en een vrachtwagen op een overweg in de gemeente Lochem

Op 15 januari 2007 vindt om 13.45 uur een aanrijding plaats tussen een reizigerstrein en een vrachtwagen op een overweg in de gemeente Lochem Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op 15 januari 2007 vindt om 13.45 uur een aanrijding plaats tussen een reizigerstrein en een vrachtwagen op een overweg in de gemeente Lochem St. Jacobsstraat 16 Postbus

Nadere informatie

Feitenrapport. Wagen over remslof geduwd Kijfhoek 18 juli BVR Ontsporing

Feitenrapport. Wagen over remslof geduwd Kijfhoek 18 juli BVR Ontsporing Wagen over remslof geduwd Kijfhoek 18 juli 2018 BVR Ontsporing Intern ProRail Auteur / eigenaar Afdeling Veiligheid Randstad Zuid Documentnaam wagen over remslof geduwd.doc Datum rapport 24-07-2018 Versie

Nadere informatie

1 van 11 30-12-2013 22:12

1 van 11 30-12-2013 22:12 1 van 11 30-12-2013 22:12 Regeling spoorverkeer (Tekst geldend op: 30-12-2013) Regeling ter uitvoering van de artikelen 1, onderdeel e, 2, 9, 20, 26 en 38 van het Besluit spoorverkeer (Regeling spoorverkeer)

Nadere informatie

Aanrijding ladderwagen

Aanrijding ladderwagen 2 Aanrijding ladderwagen Onderzoek naar aanrijding op 30 september 2008 te Zaandam Datum 17 augustus 2009 Status Definitief Aanrijding ladderwagen Onderzoek naar aanrijding op 30 september 2008 te Zaandam

Nadere informatie

incidenten met videoschouwtreinen

incidenten met videoschouwtreinen 2 incidenten met videoschouwtreinen Onderzoek naar stoptonend sein passages Datum 20 december 2010 Status Definitief incidenten met videoschouwtreinen Onderzoek naar stoptonend sein passages Datum 20

Nadere informatie

Rijweginstelling en roodseinpassages

Rijweginstelling en roodseinpassages Datum Rijweginstelling en roodseinpassages 2 van 17 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Achtergrond 3 1.2 Doel en doelgroep 4 1.3 Aanpak 4 2 Begrippenkader 5 3 Inspectieresultaten 7 3.1 Hengelo 7 3.2 Enschede

Nadere informatie

VVRV cluster Bevoegdheidseisen, taken en verantwoordelijkheden machinist, versie maart 2019

VVRV cluster Bevoegdheidseisen, taken en verantwoordelijkheden machinist, versie maart 2019 VVRV cluster Bevoegdheidseisen, taken en verantwoordelijkheden machinist, versie maart 2019 1/8 Inhoud 1 Bevoegdheidseisen, taken en verantwoordelijkheden machinist 3 1.1 Voorwoord 3 1.2 Wat zijn de taken

Nadere informatie

Rijweginstelling en roodseinpassages

Rijweginstelling en roodseinpassages Rapport Datum 9 april 2008 Rijweginstelling en roodseinpassages Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Achtergrond 3 1.2 Doel en doelgroep 4 1.3 Aanpak 4 2 Begrippenkader 6 3 Inspectieresultaten 8 3.1 Hengelo

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-07U0188

Onderzoeksrapport RV-07U0188 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op 12 maart 2007 om 18:26 uur rijdt te Amsterdam Muiderpoort een dubbeldekker zonder reizigers voorbij stoptonend sein en botst zijdelings tegen een intercity. St. Jacobsstraat

Nadere informatie

Op 30 september 2004 vindt om 17:46 uur een botsing plaats tussen een reizigerstrein en een locomotief te Roosendaal.

Op 30 september 2004 vindt om 17:46 uur een botsing plaats tussen een reizigerstrein en een locomotief te Roosendaal. Onderzoeksrapport Rapportagedatum Versie Op 30 september 2004 vindt om 17:46 uur een botsing plaats tussen een reizigerstrein en een locomotief te Roosendaal. St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht

Nadere informatie

Regeling ter uitvoering van de artikelen 1, onderdeel e, 2, 9, 20, 26 en 38 van het Besluit spoorverkeer (Regeling spoorverkeer)

Regeling ter uitvoering van de artikelen 1, onderdeel e, 2, 9, 20, 26 en 38 van het Besluit spoorverkeer (Regeling spoorverkeer) (Tekst geldend op: 30-12-2008) Regeling ter uitvoering van de artikelen 1, onderdeel e, 2, 9, 20, 26 en 38 van het Besluit spoorverkeer (Regeling spoorverkeer) De Minister van Verkeer en Waterstaat, Gelet

Nadere informatie

Voor alle reisinformatie: arriva.nl. Dienstregeling ( 0,70 p/m, max 14,-) 9292.nl. Gorinchem ARRIVA.NL

Voor alle reisinformatie: arriva.nl. Dienstregeling ( 0,70 p/m, max 14,-) 9292.nl. Gorinchem ARRIVA.NL Druk- en zetfouten voorbehouden Aan de inhoud van deze folder kunnen geen rechten worden ontleend. Dienstregeling 2015 DORDRECHT - GELDERMALSEN GELDIG VANAF 14 DECEMBER 2014 Voor alle reisinformatie: 0900

Nadere informatie

Op vrijdag 21 oktober 2005 om ongeveer 21:00 uur rijdt trein voorbij stoptonend sein 158 te Haarlem

Op vrijdag 21 oktober 2005 om ongeveer 21:00 uur rijdt trein voorbij stoptonend sein 158 te Haarlem Onderzoeksrapport Rapportagedatum Versie Op vrijdag 21 oktober 2005 om ongeveer 21:00 uur rijdt trein 89158 voorbij stoptonend sein 158 te Haarlem St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht T +31

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-07U1049. Op 15 december 2007 ontspoort een rangeerdeel van NS Reizigers te Amsterdam Zuid na een botsing tegen een stootjuk.

Onderzoeksrapport RV-07U1049. Op 15 december 2007 ontspoort een rangeerdeel van NS Reizigers te Amsterdam Zuid na een botsing tegen een stootjuk. Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op 15 december 2007 ontspoort een rangeerdeel van NS Reizigers te Amsterdam Zuid na een botsing tegen een stootjuk. St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht T

Nadere informatie

Formulierenboek. Directeur ProRail VL. Staf VLV, cluster VMK Staf VLV, cluster be- en bijsturing. Definitief

Formulierenboek. Directeur ProRail VL. Staf VLV, cluster VMK Staf VLV, cluster be- en bijsturing. Definitief Formulierenboek Verantwoordelijke Eigenaar Auteur Directeur ProRail VL Staf VLV, cluster VMK Staf VLV, cluster be- en bijsturing Versie 2.0 17 maart 2014 Status Definitief Link naar document http://www.prorail.nl/vervoerders/toegang-tot-het-spoor/algemene-en-operationele-voorwaarden

Nadere informatie

Formulierenboek. Herman Tijsma. VL VLV VMK/ Formulierenboek/Definitief. Definitief. Van Eigenaar. Kenmerk. Versie 3.0 Datum 2 januari 2015 Bestand

Formulierenboek. Herman Tijsma. VL VLV VMK/ Formulierenboek/Definitief. Definitief. Van Eigenaar. Kenmerk. Versie 3.0 Datum 2 januari 2015 Bestand Formulierenboek Van Eigenaar Herman Tijsma Kenmerk VL VLV VMK/ Formulierenboek/Definitief Versie 3.0 Datum 2 januari 2015 Bestand Status Definitief Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Beheer en revisie 3 2.1

Nadere informatie

Beantwoording van de 7 vragen uit het Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK)

Beantwoording van de 7 vragen uit het Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK) Beantwoording van de 7 vragen uit het Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK) Herziening ministeriele regeling spoorverkeer 1. Specificeren bij welke aanwijzingen cf. art. 36 trein stilgezet

Nadere informatie

Bijna-aanrijding baanwerkers

Bijna-aanrijding baanwerkers 2 Bijna-aanrijding baanwerkers Onderzoek naar incident te Zaandam Kogerveld op 29 augustus 2008 Datum 17 augustus 2009 Status Definitief Bijna-aanrijding baanwerkers Onderzoek naar incident te Zaandam

Nadere informatie

Machinist. 1 Deze regelgeving: Is een aanvulling op het NedTrain Handboek Machinist/rangeerder NedTrain uitgave januari 2011

Machinist. 1 Deze regelgeving: Is een aanvulling op het NedTrain Handboek Machinist/rangeerder NedTrain uitgave januari 2011 Machinist 1 Deze regelgeving: Is een aanvulling op het NedTrain Handboek Machinist/rangeerder NedTrain uitgave januari 2011 2 Gebieden: gebied verantwoordelijk bestaat uit de sporen - WZ, vanaf sein 2;

Nadere informatie

Bedieningsvoorschrift (BVS) Post T Wijlre. Emplacement Wijlre Post T Van Schin op Geul op spoor 1

Bedieningsvoorschrift (BVS) Post T Wijlre. Emplacement Wijlre Post T Van Schin op Geul op spoor 1 Emplacement Van Schin op Geul op spoor 1 1 T legt handels om in veld 7, 10, 5 2 T legt krukje om in veld 9 3 T bedient venster (wordt wit) in veld 9 Vrij (wit) wordt venster in veld 12 4 T sluit overweg

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-08U0252

Onderzoeksrapport RV-08U0252 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op 31 maart 2008 botst een reizigerstrein van NS Reizigers tegen het stootjuk op spoor 1 te Enkhuizen. In de trein raakt een aantal mensen licht gewond. St. Jacobsstraat

Nadere informatie

Bijna-aanrijding tussen een trein en een schooltaxibusje te Bilthoven

Bijna-aanrijding tussen een trein en een schooltaxibusje te Bilthoven Bijna-aanrijding tussen een trein en een schooltaxibusje te Bilthoven Waardoor rijdt een trein na het passeren van een stoptonend sein over een niet-gesloten overweg? Bijna-aanrijding tussen een trein

Nadere informatie

LOKALE REGELGEVING SPV ONDERHOUDSBEDRIJF ONNEN

LOKALE REGELGEVING SPV ONDERHOUDSBEDRIJF ONNEN LOKALE REGELGEVING SPV ONDERHOUDSBEDRIJF ONNEN Page 1 of 13 Colofon Betreft: Lokale Regelgeving Spoorwegveiligheid Locatie: Onderhoudsbedrijf Onnen Regio: Productie-eenheid Noord Auteurs: L. Mulder & R.J.M.

Nadere informatie

INFRAROOD AFSTANDBEDIENINGSSYSTEEM (IRAB) Versie: 001

INFRAROOD AFSTANDBEDIENINGSSYSTEEM (IRAB) Versie: 001 Assetmanagement Gebruiksvoorschrift INFRAROOD AFSTANDBEDIENINGSSYSTEEM (IRAB) Beherende instantie: Inhoud verantwoordelijke: Status: AM Kwaliteitsmanagement Manager Treinbeveiligingssystemen Definitief

Nadere informatie

Onderzoeksrapport RV-06U0406

Onderzoeksrapport RV-06U0406 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op zaterdag 24 juni 2006 om 14.49 uur vindt er te station Maastricht een botsing plaats tussen een binnenkomende reizigerstrein en een stilstaande trein zonder reizigers.

Nadere informatie

Regeling spoorverkeer

Regeling spoorverkeer VW Regeling spoorverkeer Regeling ter uitvoering van de artikelen 1, onderdeel e, 2, 9, 20, 26 en 38 van het Besluit spoorverkeer (Regeling spoorverkeer) 15 december 2004/Nr. HDJZ/ S&W/2004-3093 Hoofddirectie

Nadere informatie

Bijna-botsing na stoptonendseinpassage te Utrecht CS. Onderzoek naar de oorzaken van het voorval op 25 april 2012

Bijna-botsing na stoptonendseinpassage te Utrecht CS. Onderzoek naar de oorzaken van het voorval op 25 april 2012 Bijna-botsing na stoptonendseinpassage te Utrecht CS Onderzoek naar de oorzaken van het voorval op 25 april 2012 Bijna-botsing na stoptonendseinpassage te Utrecht CS Onderzoek naar de oorzaken van het

Nadere informatie

Trein passeert gedoofd sein bij de Zaanbrug

Trein passeert gedoofd sein bij de Zaanbrug Trein passeert gedoofd sein bij de Zaanbrug Onderzoek naar aanleiding van de passage van gedoofd sein 194 tussen Zaandam en Zaandam Kogerveld door trein 1514 op 2 november 2015. Pagina 1 van 26 Trein

Nadere informatie

Frontale botsing tussen twee reizigerstreinen bij Amsterdam Westerpark

Frontale botsing tussen twee reizigerstreinen bij Amsterdam Westerpark Frontale botsing tussen twee reizigerstreinen bij Amsterdam Westerpark Onderzoek naar overtredingen van de Spoorwegwet bij de botsing op 21 april 2012 Frontale botsing tussen twee reizigerstreinen bij

Nadere informatie

Op dinsdag 7 maart 2006 breekt de geduwde reizigerstrein 920 ter hoogte van Meteren in tweeën.

Op dinsdag 7 maart 2006 breekt de geduwde reizigerstrein 920 ter hoogte van Meteren in tweeën. Onderzoeksrapport Rapportagedatum RV-06U0148 Op dinsdag 7 maart 2006 breekt de geduwde reizigerstrein 920 ter hoogte van Meteren in tweeën. St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht T +31 30 2363

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 29 893 Veiligheid van het railvervoer Nr. 198 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

abcdefgh Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG DGP/SPO/U.05.02668 Geachte voorzitter,

abcdefgh Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG DGP/SPO/U.05.02668 Geachte voorzitter, abcdefgh Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Contactpersoon - Datum 2 december 2005 Ons kenmerk DGP/SPO/U.05.02668 Onderwerp Mogelijkheden back-upsysteem

Nadere informatie

Botsing tussen twee treinen op emplacement Tilburg Goederen Onderzoek naar aanleiding van de botsing tussen een reizigerstrein en een goederentrein

Botsing tussen twee treinen op emplacement Tilburg Goederen Onderzoek naar aanleiding van de botsing tussen een reizigerstrein en een goederentrein Botsing tussen twee treinen op emplacement Tilburg Goederen Onderzoek naar aanleiding van de botsing tussen een reizigerstrein en een goederentrein op 6 maart 2015 Botsing tussen twee treinen op emplacement

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD. Besluit tot vaststelling van het Tram Sein Reglement

PROVINCIAAL BLAD. Besluit tot vaststelling van het Tram Sein Reglement PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van provincie Utrecht. Nr. 7834 30 november 2015 Besluit tot vaststelling van het Tram Reglement Besluit van Gedeputeerde Staten van Utrecht van 17 november 2015, nr.

Nadere informatie

Ontsporing lege reizigerstrein

Ontsporing lege reizigerstrein 2 Ontsporing lege reizigerstrein onderzoek naar de ontsporing op 16 januari 2009 te Zwolle Datum 14 januari 2010 Status Definitief Ontsporing lege reizigerstrein onderzoek naar de ontsporing op 16 januari

Nadere informatie

Instructie Veiligheidsman Tram (VHM-T)

Instructie Veiligheidsman Tram (VHM-T) Instructie Veiligheidsman Tram (VHM-T) Algemeen 1. Het (GVB) Voorschrift Veilig werken aan de trambaan dient als achtergrondinformatie voor deze instructie en wordt tesamen met deze instructie beschikbaar

Nadere informatie

24-Uurs rapportage Botsing trein - trein te Amsterdam Singelgracht d.d. 21 april 2012

24-Uurs rapportage Botsing trein - trein te Amsterdam Singelgracht d.d. 21 april 2012 24-Uurs rapportage Botsing trein - trein te Amsterdam Singelgracht d.d. 21 april 2012 Van ProRail Regio Randstad Noord / VMJB Kenmerk Versie 2.0 Datum 22-4-2012 24 u rapport trein - trein botsing Asd Singelgracht

Nadere informatie

Regeling spoorverkeer

Regeling spoorverkeer Regeling spoorverkeer Toelichting Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen Deze regeling strekt ter uitvoering van de artikelen 1, onderdeel e, 2, 9, 20, 26 en 38 van het Besluit spoorverkeer. Het gaat hier om

Nadere informatie

Meer inzicht in spoorwegveiligheid

Meer inzicht in spoorwegveiligheid Meer inzicht in spoorwegveiligheid Merlijn Mikkers Safety Coördinator Service & Operatie NS Reizigers en promovendus bij sectie Veiligheidskunde van de Technische Universiteit Delft In samenwerking met

Nadere informatie

Spoorwegveiligheid. RnV-NORMBLAD M-010. ATB-veiligheidsstoringen ATB-beschikbaarheidsstoringen

Spoorwegveiligheid. RnV-NORMBLAD M-010. ATB-veiligheidsstoringen ATB-beschikbaarheidsstoringen Spoorwegveiligheid Railned Spoorwegveiligheid St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht Tel. 030 2363131 Email: safety@railned.nl RnV-NORMBLAD M-010 ATB-veiligheidsstoringen ATB-beschikbaarheidsstoringen

Nadere informatie

Brancherichtlijn Oversteken van sporen

Brancherichtlijn Oversteken van sporen Brancherichtlijn Oversteken van sporen vijf veel voorkomende situaties Behoort bij VVW-Trein Brancherichtlijn Oversteken van sporen 1.3 dec 14 1 Brancherichtlijn Oversteken van sporen 1.3 dec 14 2 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Hoe te handelen bij aantreffen VWAM- Blokkering

Hoe te handelen bij aantreffen VWAM- Blokkering Hoe te handelen bij aantreffen Vergeten VWAM- Blokkering Rijden van Treinen op Openbare Infra Wijzigingshistorie Versie datum Opmerking, beschrijving wijziging Auteur(s) 0.1 03-09- 2015 0.2 25-09- 2015

Nadere informatie

Op maandag 15 augustus 2005 vindt om 09:10 uur een ontsporing plaats van een reizigerstrein aan de westzijde van het emplacement Amsterdam Centraal.

Op maandag 15 augustus 2005 vindt om 09:10 uur een ontsporing plaats van een reizigerstrein aan de westzijde van het emplacement Amsterdam Centraal. Onderzoeksrapport Rapportagedatum Versie 2.0 Op maandag 15 augustus 2005 vindt om 09:10 uur een ontsporing plaats van een reizigerstrein aan de westzijde van het emplacement Amsterdam Centraal. St. Jacobsstraat

Nadere informatie

HOOFDSTUK III. Seinen op niet bepaalde plaatsen te geven. HOOFDSTUK III. Seinen op niet bepaalde plaatsen te geven. Sein 5. Sein 5. Veilig.

HOOFDSTUK III. Seinen op niet bepaalde plaatsen te geven. HOOFDSTUK III. Seinen op niet bepaalde plaatsen te geven. Sein 5. Sein 5. Veilig. 22 Omschrijving der seinen en seinmiddelen. Toepassingsvoorschriften. 23 HOOFDSTUK III. Seinen op niet bepaalde plaatsen te geven. HOOFDSTUK III. Seinen op niet bepaalde plaatsen te geven. De beambte toont

Nadere informatie

Feitenrapport. Onbemande gereedschapswagens rollen de buitendienststelling uit Zwijndrecht - Kijfhoek 15 juli Arbeidsongeval

Feitenrapport. Onbemande gereedschapswagens rollen de buitendienststelling uit Zwijndrecht - Kijfhoek 15 juli Arbeidsongeval Onbemande gereedschapswagens rollen de buitendienststelling uit Zwijndrecht - Kijfhoek 15 juli 2018 Arbeidsongeval Intern ProRail Auteur / eigenaar Afdeling Veiligheid Randstad Zuid Documentnaam Onbemande

Nadere informatie

Bijna-botsing tussen twee reizigerstreinen bij Hattemerbroek Aansluiting

Bijna-botsing tussen twee reizigerstreinen bij Hattemerbroek Aansluiting Inspectie Leefomgeving en Transport Ministerie van lnfrastrucruuren Milieu Bijna-botsing tussen twee reizigerstreinen bij Hattemerbroek Aansluiting Bevindingen naar aanleiding van de bijna-botsing op 2

Nadere informatie

NETVERKLARING. Bijlage B.4 Opstellen en publiceren van de dienstregelingen INHOUD

NETVERKLARING. Bijlage B.4 Opstellen en publiceren van de dienstregelingen INHOUD NETVERKLARING Bijlage B.4 Opstellen en publiceren van de dienstregelingen INHOUD 1. ALGEMEENHEDEN... 3 1.1. RIJPERIODE... 3 1.2. WEEKKARAKTERISTIEK... 3 1.2.1. Algemeenheden... 3 1.2.2. Betekenis van de

Nadere informatie

Onderzoeksrapport. 20 juni 2007. Onderzoeksnummer RV-06U0861. Paginanummer 1 van 46

Onderzoeksrapport. 20 juni 2007. Onderzoeksnummer RV-06U0861. Paginanummer 1 van 46 Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op zondag 15 oktober 2006 verongelukt omstreeks 0:35 uur een veiligheidsman na een aanrijding door een reizigerstrein te Rotterdam Stadion. 1 van 46 2 van 46 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Rapportage railincidenten Bilthoven 14 juni en 28 oktober 2009

Rapportage railincidenten Bilthoven 14 juni en 28 oktober 2009 Rapportage railincidenten Bilthoven 14 juni en 28 oktober 2009 Aanrijding 14 juni 2009 reizigerstrein - personenauto Aanrijding 28 oktober 2009 reizigerstrein scootmobiel Datum 28 september 2010 Status

Nadere informatie

Samenvatting Verslag van het Veiligheidsonderzoek Aanrijding van een persoon in de sporen Oostende - 21 september 2017

Samenvatting Verslag van het Veiligheidsonderzoek Aanrijding van een persoon in de sporen Oostende - 21 september 2017 Onderzoeksorgaan voor Ongevallen en Incidenten op het Spoor Samenvatting Verslag van het Veiligheidsonderzoek Aanrijding van een persoon in de sporen Oostende - 21 september 2017 1 December 2018 TABEL

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Vakkennis wijzigingsdocument Op de website VVRV update

Vakkennis wijzigingsdocument Op de website VVRV update Vakkennis wijzigingsdocument Op de website VVRV update 12-2-2018 Cluster tekst tekstwijziging datum Infra (5) Hoe is de energievoorziening geregeld? Spanningssluis Doordat een spanningsluis geen spanning

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 29 893 Veiligheid van het railvervoer Nr. 168 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Besluit Regels in het belang van de verkeersveiligheid Lokaal spoor in de Stadsregio Amsterdam

Besluit Regels in het belang van de verkeersveiligheid Lokaal spoor in de Stadsregio Amsterdam Besluit Regels in het belang van de verkeersveiligheid Lokaal spoor in de Stadsregio Amsterdam Het dagelijks bestuur van de Stadsregio Amsterdam Beslissende over Regels in het belang van de verkeersveiligheid

Nadere informatie

Feitenrapport. Te snelle afloop (TSA) Kijfhoek 11 augustus 2018

Feitenrapport. Te snelle afloop (TSA) Kijfhoek 11 augustus 2018 Te snelle afloop (TSA) Kijfhoek 11 augustus 2018 Intern ProRail Auteur / eigenaar Afdeling Veiligheid Regio Randstad Zuid Documentnaam Feitenrapport te snelle afloop.doc Datum rapport 15 augustus 2018

Nadere informatie

Veiligheidsonderzoeksrapport

Veiligheidsonderzoeksrapport Onderzoeksorgaan voor Ongevallen en Incidenten op het Spoor Veiligheidsonderzoeksrapport BOTSING TUSSEN EEN REIZIGERSTREIN EN EEN WERKTREIN DIEGEM - 14 NOVEMBER 2008 December 2013 Elk gebruik van dit

Nadere informatie

Samenvatting Veiligheidsonderzoeksverslag

Samenvatting Veiligheidsonderzoeksverslag Onderzoeksorgaan voor Ongevallen en Incidenten op het Spoor Samenvatting Veiligheidsonderzoeksverslag BOTSING TUSSEN 2 GOEDERENTREINEN REMERSDAAL - 1 OKTOBER 2013 December 2014 SAMENVATTING Op vrijdag

Nadere informatie

ALGEMEEN REGLEMENT VAN HET PERSONEEL EN DE SOCIALE DIENSTEN BUNDEL TUCHTREGLEMENT

ALGEMEEN REGLEMENT VAN HET PERSONEEL EN DE SOCIALE DIENSTEN BUNDEL TUCHTREGLEMENT ALGEMEEN REGLEMENT VAN HET PERSONEEL EN DE SOCIALE DIENSTEN BUNDEL 550 - TUCHTREGLEMENT BIJLAGE III BESTRAFFING VAN DE FOUTEN TEGEN DE VEILIGHEID VAN HET VERKEER. A. INBREUKEN OP DE REGLEMENTAIRE VOORSCHRIFTEN

Nadere informatie

CHECKLIST STS VOOR DE VERVOERDER

CHECKLIST STS VOOR DE VERVOERDER Blad 1 van 10 CHECKLIST STS VOOR DE VERVOERDER Datum en tijdstip voorval: - - ; : Formulier opsturen naar: rail@ilent.nl of postadres: Inspectie Leefomgeving en Transport, Rail en Wegvervoer, Handhaving

Nadere informatie

Je leven is een omweg waard Sensibilisering over de spoorveiligheid

Je leven is een omweg waard Sensibilisering over de spoorveiligheid Je leven is een omweg waard Sensibilisering over de spoorveiligheid KOM, DE TREIN IS VOORBIJGEREDEN, WE KUNNEN OVERSTEKEN! WACHT TOTDAT DE SLAGBOMEN OMHOOG ZIJN EN HET SEIN WIT WORDT. MISSCHIEN KOMT ER

Nadere informatie

Vakkennis Machinist Cluster 7: Gereedmaken en vertrekken

Vakkennis Machinist Cluster 7: Gereedmaken en vertrekken Vakkennis Machinist Cluster 7: Gereedmaken en vertrekken Eerdere versies: Versie 1.0 Vóór review (TT 23-04-13) Versie 2.0 Na review (HB 05-05-13) Versie 2.1 Na review (TT 15-05-13) Versie 3.0 (TT 11-12-13)

Nadere informatie

BASISPRINCIPES VAN DE SEININRICHTING

BASISPRINCIPES VAN DE SEININRICHTING TREINBESTUURDER BASISPRINCIPES VAN DE SEININRICHTING Publicatiedatum: 04/02/2015 NMBS B-TR.2 Inhoud Blz. 1. Spoorwegen 3 2. Sporen 6 3. Lichtseinen 8 4. Snelheidssignalisatie 14 5. Allerhande seinen 16-2

Nadere informatie

Spoorwegveiligheid. Afsluiten noodrem

Spoorwegveiligheid. Afsluiten noodrem Spoorwegveiligheid Railned Spoorwegveiligheid Catharijnesingel 30 Postbus 2101 3500 GC Utrecht Tel. 030 235 5572 Email: safety@railned.nl RnV-NORMBLAD M-009 Afsluiten noodrem Colofon Normbladbeheerder

Nadere informatie

Themaonderzoek vakbekwaamheid treindienstleiders. vervolg op het onderzoek uit 2012

Themaonderzoek vakbekwaamheid treindienstleiders. vervolg op het onderzoek uit 2012 Themaonderzoek vakbekwaamheid treindienstleiders vervolg op het onderzoek uit 2012 Themaonderzoek vakbekwaamheid treindienstleiders vervolg op het onderzoek uit 2012 Datum 4 april 2014 Documentnummer

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 27433 1 oktober 2014 Beleidsregel houdende vaststelling van regels voor de naleving en toezicht op de veiligheidsadviseur

Nadere informatie

Feitenrapport. 2 heuveldelen komen met elkaar in botsing Kijfhoek d.d. 17 juli BVR botsing trein - trein

Feitenrapport. 2 heuveldelen komen met elkaar in botsing Kijfhoek d.d. 17 juli BVR botsing trein - trein 2 heuveldelen komen met elkaar in botsing Kijfhoek d.d. 17 juli 2018 BVR botsing trein - trein Intern ProRail Auteur / eigenaar Afdeling Veiligheid Randstad zuid Documentnaam Feitenrapport Kijfhoek 2 heuveldelen

Nadere informatie

Vakkennis Machinist Cluster 6: Beveiligingssystemen

Vakkennis Machinist Cluster 6: Beveiligingssystemen Vakkennis Machinist Cluster 6: Beveiligingssystemen Huidige versie: Eerdere versies: Versie 1.0 Vóór review (TT 24-02-13) Versie 1.1 Revisie (MD en MdW 28-02-13) Versie 2.0 Na review (TT 01-03-13) Versie

Nadere informatie

Handelwijze bij vragen en klachten over een ISO of OHSAS certificaat versie 18 november 2008

Handelwijze bij vragen en klachten over een ISO of OHSAS certificaat versie 18 november 2008 Handelwijze bij vragen en klachten over een ISO 14001 of OHSAS 18001-certificaat versie 18 november 2008 SCCM en de aangesloten certificatie-instellingen willen de uitwisseling van ervaringen met ISO 14001-

Nadere informatie

Bijna-botsing tussen twee reizigerstreinen bij Hattemerbroek Aansluiting. Bevindingen naar aanleiding van de bijna-botsing op 2 september 2013

Bijna-botsing tussen twee reizigerstreinen bij Hattemerbroek Aansluiting. Bevindingen naar aanleiding van de bijna-botsing op 2 september 2013 Bijna-botsing tussen twee reizigerstreinen bij Hattemerbroek Aansluiting Bevindingen naar aanleiding van de bijna-botsing op 2 september 2013 Bijna-botsing tussen twee reizigerstreinen bij Hattemerbroek

Nadere informatie

Op donderdag 23 augustus 2007 om ongeveer 0:50 uur ontspoort de twaalfde wagen van een goederentrein te Duiven

Op donderdag 23 augustus 2007 om ongeveer 0:50 uur ontspoort de twaalfde wagen van een goederentrein te Duiven Onderzoeksrapport Rapportagedatum Op donderdag 23 augustus 2007 om ongeveer 0:50 uur ontspoort de twaalfde wagen van een goederentrein te Duiven St. Jacobsstraat 16 Postbus 1511 3500 BM Utrecht T +31 30

Nadere informatie

HOOFDSTUK IV. Seinen op bepaalde plaatsen te geven. (Vaste seinen).

HOOFDSTUK IV. Seinen op bepaalde plaatsen te geven. (Vaste seinen). 42 Omschrijving der seinen en seinmiddelen. HOOFDSTUK IV. Seinen op bepaalde plaatsen te geven. (Vaste seinen). Hoofdseinpalen. Een hoofdseinpaal bestaat uit een paal met een naar rechts uitstekenden draaibaren

Nadere informatie

Verkennend onderzoek naar de aanname, opleiding en begeleiding van machinisten van Arriva

Verkennend onderzoek naar de aanname, opleiding en begeleiding van machinisten van Arriva Verkennend onderzoek naar de aanname, opleiding en begeleiding van machinisten van Arriva Naar aanleiding van een onterechte stoptonend seinpassage op vrijdag 9 september 2016 te Uithuizermeeden Versie

Nadere informatie

Brondocument theorie-examen HAP-chauffeur

Brondocument theorie-examen HAP-chauffeur Brondocument theorie-examen HAP-chauffeur Regelgeving 1. De kandidaat kan de inhoud van de volgende op het moment van examen geldende regelgeving beschrijven en op voorbeeldsituaties toepassen die specifieke

Nadere informatie