Behandelwijzer Locatie Arnhem/Ede. Bestralingsbehandeling. De inwendige bestraling van de slokdarm

Transcriptie

1 Behandelwijzer Locatie Arnhem/Ede Bestralingsbehandeling De inwendige bestraling van de slokdarm

2 2 Behandelwijzer locatie Arnhem/Ede

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 De voorbereidingen 6 3 De bestraling 8 4 Bijwerkingen 10 5 Nazorg 11 Bestralingsbehandeling 3

4 4 Behandelwijzer locatie Arnhem/Ede

5 1 Inleiding Uw radiotherapeut-oncoloog heeft met u besproken dat u inwendig bestraald gaat worden op onze behandellocatie in Arnhem. In dit gedeelte van de behandelwijzer vindt u belangrijke informatie over de inwendige bestraling van de slokdarm en de voorbereidingen daarop. Uitgebreide en speciaal op uw situatie toegespitste informatie krijgt u tijdens uw eerste bezoek aan uw radiotherapeut-oncoloog. Deze arts zal u inlichten over de behandeling die voor u van toepassing is. U krijgt informatie over het bestralingsgebied, het aantal bestralingen, de bijwerkingen, de eventuele medicatie en andere praktische zaken. Inwendige bestraling Inwendig bestralen, door middel van een radioactieve bron, wordt ook wel brachytherapie genoemd. Dit is afgeleid van het Griekse woord brachy dat dichtbij betekent. Bij inwendige bestraling is het de bedoeling om de straling precies af te geven in het gebied waar een tumor zit of gezeten heeft. Met deze techniek wordt de straling in een klein gebied geconcentreerd, zodat de kans op beschadiging van omringend gezond weefsel gering is. Bestralingsbehandeling 5

6 2 De voorbereidingen Voorbereidingen thuis Om ervoor te zorgen dat er geen voedsel meer in uw slokdarm aanwezig is, mag u vanaf uur s nachts, voorafgaand aan de behandeling, niets meer eten of drinken. Ook roken dient u achterwege te laten. Begeleiding Vanwege de medicijnen die u tijdens de behandeling krijgt toegediend, kunt u na de behandeling niet alleen naar huis. Wij verzoeken u daarom een begeleider mee te nemen of iemand te vragen u op te halen. Identificatie Op de endoscopie afdeling wordt gevraagd naar het ponskaartje van ziekenhuis Rijnstate. Heeft u nog geen ponskaartje, dan kunt u deze voor de behandeling laten maken bij de ontvangstbalie van het ziekenhuis. Wij adviseren u dan wat eerder te komen. De ontvangstbalie is vanaf half 8 open. Voorbereidingen in het ziekenhuis Op de dag van de behandeling dient u zich op de afgesproken tijd te melden op de afdeling endoscopie van ziekenhuis Rijnstate, locatie Arnhem. U vindt deze afdeling door route 18 te volgen. Voor de behandeling krijgt u een medicijn per injectie toegediend om de speekselproductie te remmen. U krijgt hierdoor een droge mond. Vervolgens plaatst de verpleegkundige een infuusnaald in uw arm of hand. Via de infuusnaald krijgt u een medicijn toegediend, waardoor u tijdens de behandeling meer ontspannen bent en slaperig wordt. Bepalen bestralingsgebied Tijdens de voorbereiding en de behandeling ligt u op uw linkerzijde. De endoscopist brengt via de mond een buigzame slang, de endoscoop, in de slokdarm. Aan de punt van de slang zit een camera. Zo kan de endoscopist samen met de radiotherapeut-oncoloog het bestralingsgebied bepalen. Plaatsen bestralingssonde Via de endoscoop gaat een voerdraad de slokdarm in. De endoscoop wordt verwijderd, terwijl de voerdraad in de slokdarm achterblijft. Over deze voerdraad wordt de bestralingssonde geschoven, vervolgens wordt de voerdraad verwijderd. 6 Behandelwijzer locatie Arnhem/Ede

7 Bestralingssonde Maag Schematisch overzicht van de plaatsing van de bestralingssonde Bestralingsplan Met de gegevens van de endoscopie maken wij een voor u specifiek bestralingsplan. Tijdens deze fase van de voorbereiding wordt u naar de bestralingsruimte op onze locatie vervoerd. Bestralingsbehandeling 7

8 3 De bestraling We rijden u in een bed naar de bestralingsruimte op onze locatie, waar vervolgens de bestralingssonde via een kabel wordt aangesloten op het bestralingsapparaat. Als de bestralingssonde aangesloten is, starten de MBB ers de bestraling vanuit de bedieningsruimte. De bestralingsbron wordt nu vanuit het apparaat via de kabel de bestralingssonde ingestuurd. Na afloop van de behandeling verwijdert de MBB er de bestralingssonde. Vervolgens wordt u teruggebracht naar de afdeling endoscopie in het ziekenhuis. Communicatie tijdens de bestraling Uit veiligheidsoverwegingen kan er niemand tijdens de bestraling bij u in de ruimte zijn. Er zijn een aantal camera s in de ruimte waarmee we u continu in de gaten houden. Bovendien is er een intercomverbinding waarmee wij met Het bestralingsapparaat u kunnen praten. Mocht er tijdens de bestraling iets met u aan de hand zijn, dan kunnen we de bestraling onmiddellijk onderbreken. Wij zijn dan zo snel mogelijk bij u. Hoe voelt een bestraling? Van de bestraling zelf voelt of ziet u niets. Wel kunt u pijn in de keel ervaren van de bestralingssonde die bij u ingebracht is. U hoort het geluid van het bestralingsapparaat, dit is een tikkend en zoemend geluid. Hoe lang duurt het? De bestralingsduur kan variëren van 10 tot 20 minuten. Dit is afhankelijk van de sterkte van de radioactieve bron. Als de bestralingsdosis is gegeven, gaat de radioactieve bron automatisch terug naar de afgeschermde kluis van het bestralingsapparaat. De straling is dan direct uit de ruimte verdwenen. 8 Behandelwijzer locatie Arnhem/Ede

9 Na de bestraling Na de behandeling blijft u nog enige tijd in bed om bij te komen. Daarna wordt de infuusnaald verwijderd door een verpleegkundige van de afdeling endoscopie. Onder begeleiding van de verpleegkundige mag u na de bestraling beginnen met het drinken van water. Wanneer u bent bijgekomen van de behandeling gaat u zelfstandig naar de radiotherapeut-oncoloog op onze locatie. Hij/zij geeft u informatie en een recept om de bijwerkingen van de behandeling te verzachten. Ook krijgt u een vervolgafspraak mee voor controle of voor verdere behandeling. Daarna kunt u naar huis. Bestralingsbehandeling 9

10 4 Bijwerkingen Door de bestraling kunnen bijwerkingen optreden. De bijwerkingen noemen we vroeg als ze tijdens of kort na de behandeling ontstaan of laat als ze meer dan 3 maanden na de behandeling ontstaan. Hieronder leest u de meest voorkomende klachten. Vroege bijwerkingen Door de bestraling kan het slijmvlies in de slokdarm gaan ontsteken. Hierdoor kunt u pijn voelen achter uw borstbeen en kunt u daar tijdens het eten en drinken een branderig gevoel bij hebben. Deze klachten worden minder en zijn over het algemeen na ongeveer 2 weken verdwenen. Om de pijn te verzachten, krijgt u medicijnen voorgeschreven. Late bijwerkingen Soms ontstaat door de bestraling een verbinding tussen de slokdarm en de luchtwegen. Hierdoor moet u bij iedere hap of slok hoesten. Ook kan er sprake zijn van koorts en/of pijn achter het borstbeen. In dat geval verzoeken wij u direct contact op te nemen met de radiotherapeut-oncoloog of maag-darm-lever arts. Gesprek met uw arts U kunt uw vragen en de bijwerkingen bij iedere behandeling bespreken met uw radiotherapeut-oncoloog. Hij/zij houdt tevens in de gaten hoe u de behandeling verdraagt en wat de bijwerkingen zijn. 10 Behandelwijzer locatie Arnhem/Ede

11 5 Nazorg 2 à 3 weken na de bestraling vindt er een controle afspraak plaats met de radiotherapeut-oncoloog. Bestralingsbehandeling 11

12 Behandellocatie Arnhem/Ede Wagnerlaan 47, Arnhem Postbus 60160, 6800 JD Arnhem T +31 (0) F +31 (0) Radiotherapiegroep heeft behandellocaties in Arnhem, Deventer en Ede E info@radiotherapiegroep.nl BB-slokdarm-AE