EUMEDION CORPORATE GOVERNANCE FORUM

Transcriptie

1 CORPORATE GOVERNANCE FORUM Aan de voorzitter en eden van de Vaste Commissie voor Justitie van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HMG Betreft: wetsvoorstel ter implementatie van de richtlijn aandeelhoudersrechten (kamerstukken , nrs 1-4) Ons kenmerk: Schiphol, 4 december 2008 Inlichtingen bij: mr Z. Tali zohre.tali@eumedion.nl Geachte dames en heren, Eumedion, het corporate governance forum voor institutionele beleggers, heeft met belangstelling kennis genomen van het wetsvoorstel tot wijziging van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek ter uitvoering van richtlijn nr. 2007/36/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 juli 2007, betreffende de uitoefening van bepaalde rechten van aandeelhouders in beursgenoteerde vennootschappen (PbEU L 184), kamerstukken II, 2008/09, , nrs 1-4. Hieronder treft u het commentaar van Eumedion aan bij dit wetsvoorstel. Dit commentaar heeft betrekking op (1) de reikwijdte van het wetsvoorstel en de wijze van implementatie en (2) technische opmerkingen bij het wetsvoorstel en de memorie van toelichting. Wij stellen het op prijs indien u ons commentaar betrekt bij de behandeling van dit wetsvoorstel. 1. Algemene opmerkingen Het wetsvoorstel bevat voorstellen die bijdragen aan een grotere participatie van de aandeelhouders aan de aandeelhoudersvergadering. Zo is een belangrijk &ement in het wetsvoorstel dat beursvennootschappen verplicht worden tot toepassing van een uniforme registratiedatum die op 21 dagen voor de dag van de algemene vergadering wordt gesteld. Een ander belangrijk element is de afschaffing van de blokkering van aandelen als voorwaarde voor deelname aan de aandeelhoudersvergadering. Door deze maatregelen zal de gang van zaken rondom de algemene vergadering soepeler verlopen, hetgeen de participatie van aandeelhouders zal bevorderen. Een grotere participatie van aandeelhouders aan de Eumedion p/a WTC Schiphol P.0.Box ZX Schiphol The Netherlands T: 31 (0) F: +31 (0) ABN AMRO Bank nr KvK Amsterdam nr BTW nr info@eumedion.nl

2 CORPORATE GOVERNANCE FORUN besluitvorming op de aandeelhoudersvergadering leidt tot een betere representativiteit van de besluitvorming van de aandeelhoudersvergadering en kan een verdere verbetering van de checks and balances van de beursgenoteerde vennootschappen met zich brengen. Eumedion is daarom voorstander van een spoedige inwerkingtreding van de wet, maar is van mening dat het wetsvoorstel eerst op een aantal onderdelen moet worden verbeterd dan wel verduidelijkt. Het wetsvoorstel bevat in lijn met de richtlijn aandeelhoudersrechten slechts regels voor vennootschappen wier aandelen zijn toegelaten tot de handel op een zogenoemde gereglementeerde markt. Wij menen echter dat vennootsohappen van wie de aandelen zijn toegelaten tot een alternatieve handeisplatform, waaronder een multilaterale handeisfaciliteit zoals Alternext, en die een bepaalde omvang hebben dezelfde regels moeten toepassen. Zeer recent heeft de regering het ontwerpbesluit houdende wijziging omtrent de inhoud van hetjaarverslag bij Uw Kamer heeft voorgehangen. In dit besluit wordt voorgesteld om vennootschappen die hun aandelen op een alternatieve handeisplatform verhandelen en die qua omvang vergelijkbaar zijn met beursvennootschappen (een balanstotaal van meer dan 500 miljoen euro), te verplichten om de Nederlandse corporate governance code toe te passen. Om dezelfde reden menen wij dat dit soort vennootschappen onder de reikwijdte van dit wetsvoorstel moeten worden gebracht, ook al bestaat de jure hiertoe geen verplichting op grond van de richtlijn aandeelhoudersrechten. De facto wordt hiermee voldaan aan de doelstelling van het wetsvoorstel hetgeen het stelsel sluitend maakt. Zodra dit wetsvoorstel tot wet wordt verheven zal Boek 2 BW regels bevatten die zich specifiek tot beursvennootschappen richten. Hoofdstuk 5.la van de Wet op het financieel toezicht zal daarnaast ook regels (zie de artikel 5:25k en 5:25ka Wft) bevatten die betrekking hebben op de plaatsing van informatie aangaande de aandeelhoudersvergadering op de website. Wij geven er de voorkeur aan om alle regels voor beursvennootschappen die betrekking hebben op de informatieverschaffing over aandeelhoudersvergaderingen op 1 plek in de wetgeving op te nemen. De versnippering van deze regels over twee wetten is naar onze mening enigszins omslachtig. Zo moet bijvoorbeeld wat betreft de oproeping voor de aandeelhoudersvergadering nu eerst uit het BW worden opgemerkt dat de oproeping langs elektronische weg moet worden gedaan en welke informatie daarbij moet worden verschaft. Daarnaast moet uit artikel 5:25ka Wft worden opgemaakt dat deze oproeping uiterlijk op de dertigste dag voor de aandeelhoudersvergadering op de website moet worden geplaatst en welke andere Kamerstukken /09, nr. 25.

3 CORPORAGE GOVERNANCE FORUM informatie voorts daarbij moet worden vermeld. Wij adviseren daarom om de inhoud van de artikelen 5:25k en 5:25ka zoveel mogelijk in het BW op te nemen. De richtlijn aandeelhoudersrechten biedt aan lidstaten de optie om volmachthouders (die namens aandeelhouders stemrechten uitbrengen) te verplichten om gedurende een bepaaide mnimumperiode een register van steminstructies bij te houden en op verzoek te bevestigen dat zij zich aan de steminstructie hebben gehouden. Wij betreuren dat deze optie niet wordt doorgegeven in het wetsvoorstel. Institutionele beleggers houden veelal belangen in een veelheid van beursvennootschappen. Gelet op de beperking van kosten alsmede de korte periode waarin een veelheid van aandeelhoudersvergaderingen moet worden bezocht, laten institutionele beleggers zich daarbij vertegenwoordigen. Institutionele beleggers stemmen daarom in de praktijk vooral op afstand via een zogenoemde corporate governance dienstverlener. Hierbij geven zij deze corporate governance dienstverlener veelal een steminstructie om te stemmen. Deze corporate governance dienstverlener die namens veel aandeelhouders op een algemene vergadering van aandeelhouders stemt, zal op die vergadering slechts het aantal voor- of tegenstemmen noemen. De institutionele belegger kan niet op voorhand aantonen of daadwerkelijk en conform zijn steminstructie is gestemd. Wij menen daarom dat het wenselijk is om de bovenvermelde optie te verwerken in het wetsvoorstel. De institutionele belegger kan dan niet alleen nagaan of conform zijn instructie is gehandeld, maar hij kan ook in het geval van een grensoverschrijdende fusie aantonen dat hij tegen de fusie heeft gestemd, indien hij aanspraak wil maken op schadeloosstelling ex artikel 2:333h lid 1 BW. 2. Specifiek commentaar bij de voorgestelde artikelen Artikel I, onderdeel B, arlikel 114 Op grond van het voorgestelde artikel 2:114, lid 1 BW en het voorgestelde artikel 5:25ka Wft moet de oproeping van de aandeelhoudersvergadering van een beursvennootschap op de website van die vennootschap worden geplaatst. Dit betekent dat aandeelhouders van dit soort vennootschappen alle websites van de vennootschappen waarin zij aandelen houden zouden moeten monitoren om tijdig kennis te kunnen nemen van de oproeping. Wij menen dat dit te bezwarend is voor aandeelhouders en adviseren om vennootschappen te verplichten ook een persbericht van de oproeping uit te brengen, zodat aandeelhouders kennis kunnen nemen van de oproeping alsmede het adres van de website.

4 CORFORArE GOVERNANCE FORUM Onderdeel d van het voorgestelde artikel 2:114 lid 1 BW bevat voorts, in combinatie met artikel 5:25ka Wft een cirkelredenering (op de website van de vennootschap moet het adres van de website worden gevonden). Artikel I, onderdeel B, artikel I 14a Wij hebben twijfels bij het standpunt van de regering (anders dan die van de Raad van State) dat de toetsing aan de redelijkheid en billijkheid om een verzoek tot agendering te weigeren beter aansluit bij de opzet van de richtlijn aandeelhoudersrechten dan de huidige toetsing aan zwaarwichtig belang. De wetsgeschiedenis bij artikel 2:114a BW lijkt naar onze mening thans uit te sluiten dat een vennootschap een beroep kan doen op de redelijkheid en billijkheid om een verzoek tot agendering te weigeren. Zwaarwichtig betekent immers dat een weigering niet snel kan worden gerechtvaardigd, terwiji een beroep op het vage en algemene begrip redelijkheid en billijkheid eerder zou kunnen worden gehonoreerd. Hierbij speelt dat de wetsgeschiedenis de situaties waaronder een beroep kan worden gedaan op zwaarwichtig belang nagenoeg uitputtend lijkt te omschrijven. Uit de wetsgeschiedenis van de Wet tot aanpassing van de structuurregeling 2 waarin het agenderingsrecht werd geintroduceerd, blijkt dat daarbij nagenoeg uitsluitend is gedacht aan de verstoring van de vergaderorde. Naar onze mening is een beroep op de redelijkheid en billijkheid onder het huidige recht dan ook niet mogelijk. Het standpunt van de regering in de memorie van toelichting dat onder uitzonderlijke omstandigheden een beroep op de redelijkheid en billijkheid zou kunnen worden gedaan is daarmee een wijziging ten opzichte van het huidige recht. Bovendien is dit standpunt niet te rijmen met artikel 6 van de richtlijn aandeelhoudersrechten. Dit artikel biedt naar onze mening in het geheel geen ruimte om een verzoek tot agendering te weigeren, anders dan als niet is voldaan aan de formele vereisten voor indiening. Wij adviseren u derhalve om te verduidelijken dat ten gevolge van de juiste implementatie van de richtlijn aandeelhoudersrechten een vennootschap een verzoek tot agendering alleen zou mogen weigeren, indien niet is voldaan aan de eisen die gelden voor de indiening daarvan (motiveringseis en schriftelijkheidseis). Artikel I, onderdeel F, artikel II 7a Wij menen dat de wetgever voorbeelden dient te geven van redelijke en noodzakelijke voorwaarden die een vennootschap met een beroep op artikel 2:11 7a lid 3 BW kan stellen aan het gebruik van elektronische communicatiemiddelen. Het risico bestaat namelijk dat vennootschappen dit begrip ruim uitleggen, ten nadele van de aandeelhouders. Daarnaast menen wij dat de wetgever dient te expliciteren dat de ultleg van het begrip redelijke en noodzakelijke voorwaarden niet aan het subjectieve oordeel van het bestuur van de 2 Stb 2004, 370.

5 CORPORATE GOVERNANCE FORUI vennootschap is, maar dat deze voorwaarden objectief bezien redelijk en noodzakelijk moeten zijn. Artikel I, onderdeel I, artikel 120 Dit artikel bevat de verplichting voor vennootschappen om op verzoek van een aandeelhouder een gespeciticeerde stemuitslag te geven. Wij menen dat het uiteindelijke effect van deze bepaling zal zijn dat op elke aandeelhoudersvergadering een dergelijk verzoek zal worden gedaan en dat veel vennootschappen naar verwachting zullen overgaan tot het gebruik van elektronische stemkastjes om gevoig te kunnen geven aan de verzoeken. Daarom adviseren wij om de verplichting van de vennootschap om een gespecificeerde stemuitslag te geven niet af te laten hangen van een verzoek. Artikel II, onderdeel A en B Op grond van het voorgestelde artikel 5:25k lid 4 Wft moet een vennootschap uiterlijk op de dag van de algemene vergadering informatie geven over het totale aantal aandelen en stemrechten op de registratiedatum. Daarnaast moet op grond van het voorgestelde artikel 5:25ka lid 1, onderdeel b Wft uiterlijk op de dag van de oproeping (dag 30 voor de aandeelhoudersvergadering) informatie worden gegeven over het totale aantal aandelen en stemrechten op de dag van de oproeping. Onduidelijk is waarom is gekozen voor twee verschillende openbaarmakingmomenten ter uitvoering van artikel 5 lid 4 en 14 van de richtlijn aandeelhoudersrechten en de Transparantierichtlijn. Wij hebben in het kader van de 3 parlementaire behandeling van het wetsvoorstel ter implementatie van de Transparantierichtlijn gepleit voor het bekend maken van deze informatie op de eerste dag na de registratiedatum. Vennootschappen kunnen namelijk met de invoering van een uniforme registratiedatum eerder dan uiterlijk het tijdstip van de aanvang van de algemene vergadering (zoals voorgesteld in ontwerpartikel 5:25k Wft) informatie verschaffen over het totale aantal aandelen en stemrechten. Op de registratiedatum worden de aandeelhouders geregistreerd die het stemrecht behouden op de algemene vergadering, ongeacht of ze op de datum van de algemene vergadering nog aandeelhouder zijn. Door de invoering van een verplichte registratiedatum is de vennootschap op de eerste dag na de registratiedatum al in staat om de genoemde informatie te verschaffen. Deze gegevens zijn voor aandeelhouders van belang om een eventuele stemcampagne te voeren. Zij moeten dan weten hoeveel stemmen maximaal nodig zijn om een bepaald voorstel aanvaard te krijgen dan wel te blokkeren. De Minister van Financiën heeft tijdens de plenaire behandeling van het wetsvoorstel ter implementatie van de Transparantierichtlijn toegezegd de implementatie van de richtlijn aandeelhoudersrechten af te willen wachten om het voorgestelde artikel 5:25k Wft aan te Kamerstukken I 2007/08,

6 CORPORATE GOVERNANCE FORUM passen 4. In dit wetsvoorstel wordt echter geen uitvoering gegeven aan deze toezegging. Wi] pleiten ervoor dat dit alsnog geschiedt, en adviseren om tevens te kiezen voor één openbaarmakingsmoment. Naar onze mening is dit in overeenstemming met de richtlijn aandeelhoudersrechten (afwijking ten voordele van de aandeelhouders is immers toegestaan). 00k is dit in lijn met de Transparantierichtlijn, aangezien die richtlijn slechts bepaalt dat uiterlijk op de dag van de aandeelhoudersvergadering de informatie over het totale aantal aandelen en stemrechten moet worden gegeven (eerder mag dus ook!). Ten slotte en wellicht ten overvloede: op pagina 11 van de memorie van toelichting wordt vermeld dat in het kader van de voorgenomen wettelijke regeling inzake de identificatie van aandeelhouders van beursvennootschappen zal worden bezien of gebruik moet worden gebruikt van de optie in artikel 7 lid 2 van de richtlijn aandeelhoudersrechten. Dit artikel bepaalt dat er geen registratiedatum behoeft te worden opgelegd aan vennootschappen die op de dag van de aandeelhoudersvergadering de namen en adressen van hun aandeelhouders kunnen halen uit een register. Wij willen er op wijzen dat artikel 7 lid 2 van de richtli]n aandeelhoudersrechten betrekking heeft op vennootschappen die aandelen op naam kennen, terwijl de voorgenomen wettelijke regeling betrekking zal hebben op de identificatie van houders van toonderaandelen. Voor de goede orde merken wij op dat een kopie van deze brief is gezonden aan de Minister van Justitie en de Minister van Financiën. Indien u naar aanleiding van deze brief behoefte heeft aan een nadere toelichting, dan zijn wij hiervoor uiteraard beschikbaar. Hoogachtend, Rients Abma Directeur Handelingen TK , nr. 95, Tweede Kanier pag