Moeten, willen, kunnen en hoge hekken

Transcriptie

1 Sociale Verslavingszorg Congres 12 juni 2013 Moeten, willen, kunnen en hoge hekken Bruggenbouwen in de tbs Dr. Erik Bulten, GZ-psycholoog, Hoofd DO&O Pompestichting. Drs. Linda Lansink, Klinisch Psycholoog, Pompekliniek.

2 Context Pompekliniek en kerntaak 70% van de forensische verslaafde patiënten: bijkomend diagnose persoonlijkheidsstoornis -> hoge mate van terugval in gebruik en drop-out -> hoge correlatie tussen middelengebruik en crimineel gedrag = verhoogd delictrisico Kerntaak: vermindering van delictrisico Dwangverpleging -> verminderde motivatie Maatschappij en Ministerie van Justitie heeft een beperkte tolerantie middelengebruik -> behandelbeleid is gericht op beheersing

3 Verslaving Onomkeerbare effecten op het functioneren van de hersenen 1. Verhoogde belonend effect van de middelen en de geassocieerde prikkels in de omgeving 2. Verlaagde remmende werking van de hogere cognitieve functies op impulscontrole: -> ze onderwaarderen externe belonende bekrachtigers of zien ze niet. -> ze zijn minder gevoelig voor beloningen, met name op de LT 3. Beperkte zelfcontrole 4. Gevoeligheid voor stress

4 Focus in de behandeling De algemene leefomgeving onderdeel uit laten maken van verslavingsbehandeling want Zelfcontrole is maat voor maatschappelijke vrijheid

5 Focus in de behandeling 1. Zoeken naar alternatieve bekrachtigers 2. Versterken van alternatief, pro-sociaal gedrag 3. Benadrukken van de negatieve consequenties van het middelengebruik 4. Grenzen stellen aan (geassocieerd) verslavingsgedrag.

6 Bekrachtigers

7 Bekrachtigers Verschil tussen beloning en bekrachtigers Iets is pas een bekrachtiger als de persoon voor wie het bedoeld is deze als bekrachtiger wenst. Je vangt meer vliegen met een druppel honing dan een vat azijn!

8 Bekrachtigers Ook op behandelafdeling: Hoe repressiever, hoe opstandiger Hoe positiever, hoe meer empathie Van groot belang: het leven aantrekkelijker maken!

9 Bekrachtigers Onderzoek binnen de Pompekliniek

10 Zelfregulatie

11 Zelfregulatie

12 Focus in de behandeling We moeten vanuit onze kennis En willen op een state of the art wijze Wat kunnen en mogen we binnen de context In het belang van de patiënt En de maatschappelijke veiligheid

13 Focus in de behandeling: fasen opname - assessment: wat is het probleem, incl. risicomanagement, wat zijn doelen en welke behandelmodules zijn geïndiceerd? behandeling - gezamenlijke probleem- en doelstelling voor de toekomst (KT en LT). Overeenstemming over welke modules in welke volgorde (Goodlives en risicomanagement) - generalisatie van therapie naar leefomgeving (afdeling/arbeid/netwerk). resocialisatie oefenen en generalisatie van vaardigheden naar maatschappelijke context. - herhaling van modules

14 Focus in de behandeling Interne en externe prikkels voor middelengebruik Interne en externe alternatieve bekrachtigers Interne en externe risico s voor anderen

15 Casus Kees, 47 jaar Zedendelicten onder invloed van cocaïne De context van gebruik, prostitutiescene, direct geassocieerd met delictgedrag. Geen delictgedrag zonder cocaïnegebruik. In transmurale fase 4 x terugval. Verlof wordt ingetrokken door Justitie. Primair criminogeen risico

16 Kees in opnamefase: assessment Belang van Kees Delictanalyse samenhang middelengebruik Middelenanalyse - FA prikkels middelengebruik Signalenkaart Belang van afdeling Oranje Fase beleid

17 Focus in de behandeling Maatschappelijk belang/justitie: Risicotaxatie en psychopathie meten Risicomanagement Geen verlof

18 Casus Tevredenheid met Leven lijst Alcohol- en druggebruik Relatie met partner Gezondheid (medicatie) Autonomie

19 Casus Positieve activiteitenlijst 3. Naar muziek luisteren (cd, mp3, ed) 20. Je huisdier trainen-verzorgen 66. Kokkerellen, nieuwe recepten uitproberen 100.Dingen met je kind(eren) ondernemen 134. Boksen hoe vaak hoe plezierig

20 Casus Behandeldoelen formulier Leefgebied/doelen Interventie Tijdsbestek Op het gebied gezondheid psa 1 maand zou ik graag willen dat mijn medicatie stopt.

21 Casus Leefgebieden Druggebruik TVP-plan is klaar Ik kom niet vaker dan 2 x p/w bij prostituees Onb.Verl. Relatie ik ga max 3x p/w avond Onb.Verl.

22 Hobby's binnen TBS

23 Conclusie Positieve bejegening/attitude, gelijkwaardig in contact Helder en transparant zijn over grenzen, regels, procedures, sancties Concreet werken met doelen/formulieren Tevredenheid met Leven schaal Positieve Activiteiten Lijst Behandeldoelen formulier Richten op succeservaringen/positieve situaties Belonen/bekrachtigen van geen gebruik Consequent begrenzen van gebruik/gebruikersgedrag Binnen de context in alle fasen.

24 Uitwisseling Reflectie, tips en ideeën over onze lijn van balanceren tussen alle belangen. Als onze patiënten de overgang naar de GGZ maken, dan wel nazorg krijgen binnen verslavingszorg waar vinden wij elkaar als instellingen in de aansluiting en waarin hebben wij de aansluiting voor onze patiënten nog te maken?

25 Dank voor uw aandacht!