Start nieuw Europees innovatieprogramma OP-Zuid uitgesproken als voorzitter Comité van Toezicht in Gouvernement aan de Maas, 29 oktober 2014

Transcriptie

1 Start nieuw Europees innovatieprogramma OP-Zuid uitgesproken als voorzitter Comité van Toezicht in Gouvernement aan de Maas, 29 oktober Dames en heren, Ik heette u welkom als gouverneur van Limburg, maar die pet zet ik bij deze af. Ik sta nu voor u als de voorzitter van het Comité van Toezicht van het programma, dat we hier vandaag aftrappen. En als die voorzitter omarm ik het héle zuiden van Nederland. Waarbij ik overigens best wel met u wil delen dat ik getwijfeld heb over dit voorzitterschap; dat ik even goed moest nadenken over het antwoord op de vraag of ik die rol wel wilde oppakken. Ik heb namelijk ook aan de andere kant van de tafel gezeten. Voordat ik het mooie ambt van gouverneur van Limburg mocht opnemen, zat ik aan die andere kant als voorzitter van de Open Universiteit. En in die hoedanigheid ik geef het toe kon óók ik mijn twijfels hebben over dit soort Europese subsidieprogramma s. Dan had je een prachtig programma voor beroepsonderwijs voor ogen; een programma waarvan je zeker wist dat het iedere euro subsidie dubbel en dwars zou terugverdienen maar huiverde je toch een beetje voor het doorlopen van de procedure om die subsidie binnen te halen Omdat je er tóch niét helemaal de vinger op kon leggen waaróm het nou wel of niet zo lukken; het daadwerkelijk binnen halen van zo n subsidie. Was dat niet een té gepolitiseerd proces? Moest je niet eerst een gedeputeerde kennen en in stelling brengen? Een ervaring die ik toen ik gouverneur werd - ook terug kreeg van anderen. Zo kreeg ik op mijn kennismakingstocht door de provincie, de meest prachtige plannen en projecten gepresenteerd. Maar vroeg ik dan aan de enthousiaste initiatiefnemers of ze gebruik hadden gemaakt van een Europese subsidie; of daar al eens aan gedacht hadden, dan waren de reacties niet altijd even positief..

2 2 Dat het toch wel een lastig gedoe was om die binnen te halen dat het een hoop energie, tijd en dus geld kostte en als het dan niets opleverde dan was het toch wel héél veel verspilde moeite. Dus nu snapt u wellicht mijn aarzeling om meteen volmondig ja te zeggen op het verzoek deze voorzittershamer op te nemen. En toch heb ik het gedaan. Ik heb ja gezegd. En ik zal u ook zeggen waarom: omdat dit programma een veel hoger hoe moet ik het zeggen een veel hoger drie-musketiers-gehalte kent Een hoger drie-musketiergehalte gebaseerd op dat wereldberoemd motto: één voor allen, allen voor één. Ofwel een motte dat bindt, in plaats van deelt. Een motto dat geen Berlijnse muur toestaat tussen de drie provincies; geen Berlijnse muur toestaat tussen overheid, ondernemers en onderwijs; geen Berlijnse muur toestaat tussen steden en ommelanden; en geen Berlijnse muur toestaat die mensen buitensluit En het is met dit hoge drie-musketiers-gehalte dat we een programma hebben voorbereid dat sterk is in zijn gezamenlijkheid; sterk in zijn gerichtheid (focus); en daarmee ook sterk in zijn resultaatgerichtheid. Dames en heren, Ik zei net dat ik hier voor héél Zuid sta; en dat kan ook niet anders. Want Zeeland, Noord-Brabant en Limburg hebben héél nadrukkelijk voor die gezamenlijkheid gekozen. Als een Aramis, Athos en Portos zijn die drie provincies rond de tafel gaan zitten; hebben elkaar diep in de ogen gekeken; en hun beste troeven op tafel gelegd. Dat deden de provincies en de gemeenten, ofwel de overheid niet alleen. Aan die tafel schoven óók onderzoekers, óók ondernemers en óók onderwijsinstellingen In dit triple helix verband eigenlijk ook een soort drie-musketiers in dit verband hebben ze samen de kracht van Zuid-Nederland geformuleerd.

3 3 En die kracht zit in, naast een goed leefklimaat het is immers goed leven beneden de rivieren maar naast dat goede leefklimaat zit die kracht vooral in een innovatieve, op kennis gebaseerde, dynamische economie. Een innovatieve, op kennis gebaseerde, dynamische economie met een ijzersterke basis in drie internationale topclusters: High Tech Systemen, Chemie en Materialen en Agrofood. Drie internationale topclusters plus vier nationale topclusters met internationale potentie: Life Sciences & Health, Biobased, Logistiek en Maintenance. Dames en heren, als je wéét waar je goed in bent; wát je ijzersterke basis is, dan is de volgende vraag: hóe gaan we die pot die Europa beschikbaar stelt een pot van 113 miljoen hóe gaan we die pot besteden; en wel zo effectief mogelijk. Een pot waarvoor overigens ook nog aanvullingen klaarliggen. Aanvullingen vanuit de overheid (Rijk, provincies en gemeentes); aanvullingen vanuit het bedrijfsleven; aanvullingen vanuit de kennisinstellingen. Dus ook hier geldt weer een voor allen, allen voor een. Mét al die aanvullingen op dat 113 miljoen euro tellend Europees fonds, komen we uit op ruim 320 miljoen; ruim 320 miljoen aan investeringsimpuls voor Zuid-Nederland. En als ik u dan vertel, dat we daarbij graag zien dat elke euro investering zich vermenigvuldigt zeker met een factor 6 dan vraagt de besteding van die Europese subsidiepot dus een absolute focus. En die focus hebben we neergelegd in de Regionale Innovatie Strategie voor Slimme Specialisatie. En dan moet u denken aan Smart Food, Smart Technology, Smart Materials en Smart Logistics. Een strategie waarbinnen we bovendien zoals Europa ook van ons vraagt voor 2 absolute speerpunten hebben gekozen, en dat zijn: innovatiebevordering met name in het Midden en Kleinbedrijf én Koolstofarme Economie.

4 4 Dames en heren, aangezien we die strategie sámen hebben uitgestippeld; sámen voor die focus gekozen hebben; hebben we ook sámen helder voor ogen welke resultaten we willen bereiken met dit innovatieprogramma; met dit OPZuid. Natuurlijk, het is Europees geld; dus het moet absoluut bijdragen aan de EU 2020 doelstelling. En dat is de doelstelling dat de EU een slimme, duurzame en inclusieve economie moet worden. Dames en heren, die inclusieve economie betekent dat niemand buiten de boot valt; dat iedereen die kan en wil meedraaien, dat ook kan. En dat betekent werk, werk voor iedereen. In het filmpje dat u zojuist zag, werd gezegd: we zijn niet beter, maar slimmer En dat is mooi en goed, dat we dát voor Zuid-Nederland kunnen zeggen, maar slimme ideeën alleen brengen geen brood op de plank; althans niet bij allen Dat betekent dat onze slimmigheid wel toepasbaar moet zijn. Dat ons midden en kleinbedrijf er mee uit de voeten kan; en - ook vooral - producten oplevert voor onze maakindustrie. Onze maakindustrie die zo verschrikkelijk belangrijk is voor onze werkgelegenheid. En van grote betekenis is voor onze economie. Heeft u het nieuws ook meegekregen? Vorige week nog in het NOS-Journaal? Hoezeer de maakindustrie de Nederlandse export dit jaar heeft bevorderd? Hoe groot bijvoorbeeld de bijdrage van ASML was aan de exportstijging naar de VS. Deze stijging bedroeg in totaal 1,2 miljard en de chipmachinebouwer uit Veldhoven nam hiervoor maar liefst de helft voor zijn rekening: 600 miljoen euro. Dus al ligt onze focus op slim, het resultaat moet werk zijn Dames en heren, Die gezamenlijk ontwikkelde focus; en de gezamenlijk gewenste resultaten; vragen ook om een meer gezamenlijke beoordeling van projecten. Een wijze van beoordeling waarmee we het principe verlaten van eerdere subsidieprogramma s; en wel het principe van first come, first serve. Een principe dat in zijn systematiek eerder een meer politiek gedreven beoordeling door de verantwoordelijke stuurgroep in de hand werkte; en niet per definitie de beste en meest gewenste projecten opleverde.

5 5 Dit principe verlaten we nu dus. We gaan nu nadrukkelijker sturen op de werving van kwalitatief goede projecten. Pro-actief dus. Waarbij ook en dat is écht belangrijk ook het veld een belangrijke rol krijgt. Zo gaan de zeven triple helix organisaties die Zuid-Nederland rijk is, ondersteuning bieden bij de ontwikkeling van die kwalitatief goede projecten, die aansluiten bij die gezamenlijk ontwikkelde Regionale Innovatie Strategie voor Slimme Specialisatie. Dus wie een geweldige innovatie voor ogen heeft, kan dat al toetsen en beter afstemmen voordat hij in het subsidietraject stapt Een andere aanpassing én verbetering, zo nemen we aan is dat de kwalitatieve beoordeling niet langer in handen ligt van een stuurgroep, maar van een deskundigencommissie. Een commissie die bestaat uit onafhankelijke deskundigen met expertise en ervaring in die voor Zuid-Nederland zo belangrijke sectoren. Dames en heren, zo hopen we gezamenlijk, gefocust en resultaatgericht van dit OPZuid een heel inspirerend én effectief programma te maken. Waarmee we Zuid-Nederland nog verder opstuwen in de vaart der volken. En niet alleen door geniaal te zijn in ideeën; maar ook geniaal in het vertalen naar producten; en geniaal in het opleiden van de juiste mensen voor de banen die al onze genialiteit kan opleveren. Maar of OPZuid een heel inspirerend én effectief programma wordt, ligt voor een groot deel ook in uw handen. In u, zoals u hier vandaag samen bent. Het feit dat u bij deze startbijeenkomst bent, betekent dat u een aanjager kunt zijn. Ga in uw omgeving op zoek naar die ideeën en plannen die met steun uit dit zuidelijke innovatieprogramma een motor kunnen zijn voor die slimme, duurzame en inclusieve economie. Of, als u zelf dat geweldige idee of plan in uw hoofd heeft, zoek steun en samenwerking. Vandaag bij andere bezoekers; of zoek deze bewust op.

6 6 U krijgt straks in ieder geval allemaal een folder mee met alle mogelijke contactinformatie en de planning. En volgens die planning kunt u vanaf april 2015 uw projecten indienen. Maar bovenal hoop ik dat u als aanjager ook het drie-musketiers-gevoel oppikt. Zoek die verbinding over alle mogelijke grenzen heen ook over die van uw eigen professie, omgeving of cluster want juist dáár op die raakvlakken dáár waar uw wereld overlapt met een andere wereld - juist dáár kunnen hele interessante dingen ontstaan En nu ik het toch over het overschrijden van grenzen heb: als 3 zuidelijke provincies hebben we nóg een troef in handen. Net zo als de drie musketiers zich versterkt wisten met een vierde musketier, genaamd d Artagnan, hebben óók wij een d Artagnan in handen en wel in onze grensligging. Dus wie een kans aan de andere kant van de grens ziet liggen; grijp hem. Wij gaan het u dan in ieder geval niet lastiger maken. Want wie een project indient met partners aan de andere kant van de grens, hoeft daarvoor geen aparte procedure door te lopen. Overigens gaan wij u als Zuid-Nederland ook voor in het overschrijden van die grenzen zo hebben Zeeland, Noord-Brabant en Limburg zich gezamenlijk aangesloten bij het zogenaamde Vanguard Initiative. Dit Vanguard Initiative is een kopgroep of voorhoede van 20 economisch sterke Europese regio s. Sterke regio s die die stuk voor stuk een hoog ambitieniveau hebben op het structureel vernieuwen van de Europese economie; en dan vooral op het gebied van her-industrialisering. Sámen willen ze hierin een voortrekkersrol spelen, onder meer door het onderling delen van echte voorhoede-initiatieven. Ook hierbij geldt het musketiersmotto: we doen het óók voor elkaar. Dat zullen we trouwens ook wel samen moeten. Alleen sámen zal het lukken Europa te laten uitgroeien tot de sterkste en meest concurrerende economie ter wereld. Dames en heren, nog één ding. Er moet me nog één ding van het hart. En wel dit. U heeft het vast gelezen. Het thema voor deze bijeenkomst was geformuleerd als:

7 7 RIS3 als vliegwiel voor de nieuwe industrie. Toch heeft u mij de term of afkorting RIS3 niet in de mond horen nemen misschien wel omdat ik zelf niet eens exact weet waar die letters en cijfer voor staan. Al hoop ik misschien dat u voortaan bij dat getal 3, de musketiers voor ogen houdt die vooral sámen de uitdaging aanpakken. Maar wat ik eigenlijk wil zeggen ik heb het al eens eerder gezegd ik twijfel er niet aan dat wij elkaar pratend in vele afkortingen en diverse programmanamen dat wij elkaar best wel verstaan (of doen alsóf we elkaar verstaan). Helaas doen we dat té vaak in een soort Chinees dat verder niemand begrijpt. Ook hierin moeten we verbinding gaan zoeken; in een taal die iedereen begrijpt. Zodat we óók die onderwijsinstellingen, óók die onderzoekers of óók die ondernemers kunnen bereiken, die ook prachtige bijdragen kunnen leveren; maar nu geen weet hebben van de mogelijkheden. Bovendien hebben we die begrijpelijke taal ook nodig om onze successen breed te delen. Want dames en heren, laat dat duidelijk zijn. Het is absoluut onze ambitie om met die Brusselse euro s als startkapitaal het leven en werken in Zuid-Nederland nog mooier te maken. Voor iedereen. Daarom, dames en heren toast ik bij deze al symbolisch Op Zuid. Straks gaan we er echt op knallen. Letterlijk!