Geijkt Nieuws. Nieuwsbrief. Thema: Water. All it takes for environmental research. Eijkelkamp Agrisearch Equipment December 2004

Transcriptie

1 18 Eijkelkamp Agrisearch Equipment December 2004 Geijkt Nieuws Nieuwsbrief Thema: Water In dit nummer o.a.: Redoxpotentiaal bepalen Water is leven Maak kennis met de R&D afdeling e+ WATER L Eijkelkamp wereldwijd Slangenpomp Divernieuws All it takes for environmental research

2 Redoxpotentiaal bepalen Redoxpotentiaal is een maat voor het gemak waarmee een substantie elektronen opneemt of afgeeft. Het meten van de redoxwaarde van grond of grondwater wordt steeds gebruikelijker om in-situ saneringsprocessen, archeologie en groeiomstandigheden te monitoren of te voorspellen. In de theorie van elektrochemicus Dr. Clark is het bepalen van de reductieoxidatiepotentiaal redelijk eenvoudig. Een platina elektrode wordt gekoppeld aan een waterstof referentieelektrode en in het te meten medium gebracht. Met een millivoltmeter wordt de ligging van het evenwicht tussen het complex van oxiderende en reducerende processen vervolgens bepaald. De verkregen waarde wordt uitgedrukt als Eh met vermelding van de temperatuur en de gebruikte elektroden. Nadeel Echter, deze methode kan buiten het laboratorium niet toegepast worden. Er zijn sindsdien alternatieve referentieelektroden ontwikkeld voor meer praktische toepassingen. Door de verscheidenheid aan referentieelektroden, die allen anders op temperatuur reageren, zal geen enkele fabrikant een meter voor redoxmeting automatische temperatuurcompensatie meegeven. Daarom is het dus nodig de temperatuur te bepalen ter plekke van de referentie-elektrode. Aangezien de ligging van de redoxpotentiaal ph afhankelijk is, kan een ph meting nooit achterwege blijven. Ondanks de eenvoud van de redox-elektrode worden gebruikers geconfronteerd met zeer slecht presterende elektroden. Zelfs nieuwe elektroden bleken meetverschillen van tientallen millivolts te geven. Gebruikte elektrodes, die nog goed op een kalibratievloeistof met een hoge redoxpotentiaal reageerden, gaven meetfouten tot 150 mv in een kalibratieoplossing met een lage waarde. ISO Het zoeken was naar een eenvoudige en universele voorbehandelingsmethode en een kalibratievloeistof die makkelijk bruikbaar zou zijn. In 2003 bleek net een ISO norm in ontwikkeling te zijn voor redoxmetingen aan grond (inmiddels ISO ). Een glasvezelstift als schuurmiddel bleek standaardgereedschap te moeten worden voor iedereen die redoxen meet. Met de stift zijn alle gebruikelijke platinaoppervlaktes oxidevrij te maken. Afgeschreven elektrodes presteerden ineens weer stukken beter en metingen met deze elektroden werden snel stabiel. Daling Maar hoe kan de veldwerker of laborant de werking van de elektroden goed controleren? Hier werden de stoffen quinhydrone en een ijzercyanidecomplex in de norm genoemd. Beiden leverden, gemengd met een ph buffervloeistof, een stabiele redoxpotentiaal op. De chemicaliën werden allen aangeschaft, bereidingswijzen boven water gehaald en tests gedaan. Quinhydrone en cyanidecomplex zijn allebei zeer toxische stoffen. Uiteindelijk bleef quinhydrone op de zeef liggen. De verkregen redoxwaarde bij ph 7.00 is laag en de dosering is niet kritisch (kristallen worden met de ph buffervloeistof gemengd). Een mespunt in een bekertje ph buffervloeistof levert direct een stabiele waarde op. Bij kalibraties bleef toen toch nog een spreiding van 50 millivolt zichtbaar. Met vers elektroliet in de elektrodes was echter ineens de spreiding tussen de diverse redoxelektrodes gedaald tot 2 mv! Kalibreren Kalibraties zijn daarna nodig om de integriteit van het hele meetsysteem te checken. Redox van een medium met zo n complexe chemische matrix als grond of grondwater is druk en temperatuurafhankelijk. Rapportage Een setje met enkele grammen quinhydrone, een voorraadje van twee verschillende ph buffers, een klein spateltje en enkele kleine potjes zullen, samen met het glasvezelstiftje en een gedegen handleiding, ervoor gaan 2 GEIJKT

3 zorgen dat veldwerkers ineens met waardevolle redoxwaarden thuiskomen. De verzamelde Em waarden zijn veel lager dan de in de literatuur altijd gebruikte Eh waarden. Voor een goede interpretatie van saneringskansen en processen en een correcte communicatie tussen bedrijven en opdrachtgevers moet dus duidelijk zijn waarin men rapporteert; de Em waarden zoals gemeten met de Pt-Ag KCl/AgCl elektrode in veld of lab of de Eh waarde zoals die in de literatuur genoemd wordt en destijds door Dr. Clark gedefinieerd is! Er is door Eijkelkamp inmiddels een handleiding gemaakt die wordt toegevoegd aan de apparatuur. Theorie en praktijk van redox- en de gerelateerde opgeloste zuurstofmetingen worden verder uitgebreid aan de orde gesteld op een van de cursusdagen van Eijkelkamp Training & Consultancy ph/mv/egv/sal/t/o 2 meter Eijkelkamp heeft diverse (multi-)meters en toebehoren in het programma. Deze CE-gekeurde instrumenten zijn speciaal ontworpen voor analytische metingen onder veldcondities of in een veeleisende laboratoriumomgeving. De meeste meters worden geleverd zonder elektrodes. Door het aansluiten van een temperatuursonde is automatische temperatuurcompensatie mogelijk. Anders riskeert u een meetfout van 3%/ C bij het meten van de EGV. De ph staat voor zuurgraad en daarmee voor de concentratie H+ ionen in een medium. De ph van grond en grondwater zijn belangrijke criteria voor de selectie van plantmateriaal, de hoeveelheid toe te passen meststoffen of toe te passen milieumaatregelen. Redox is de afkorting van Reductie- Oxidatiepotentiaal. Het is de som van alle redoxkoppels van in een medium aanwezige chemische everwichten. Men kan na de redox-meting voorspellingen doen over groeiomstandigheden en biologische afspraak. De EGV zegt iets over de hoeveelheid in het water opgeloste zouten. Aangezien de zoutconcentratie een beperkende of stimulerende groeifactor kan zijn of een indicatie voor bodemvervuiling, is het van belang het elektrisch geleidend vermogen te kennen. De O 2 -meting betreft de hoeveelheid zuurstof opgelost in water. Het resultaat wordt uitgedrukt in milligrammen per liter water of in procenten verzadiging. Zuurstof is uiteraard van het grootste belang voor flora en fauna in open water, maar ook voor aerobe afbraakprocessen in de bodem. Bron: Bioclear. 18 e+ WATER L e+ Sensoren zijn veelzijdige dataloggers voor het meten van klimatologische, milieukundige en technische meetwaarden. De e+ WATER L is ontwikkeld voor het meten van waterniveau in oppervlaktewater. De geregistreerde meetwaarden worden direct met luchtdruk gecompenseerd, waardoor de sensor uiterst eenvoudig in gebruik is. Het meetbereik van de e+ WATER L is 150 cm en deze is vanwege zijn interne temperatuurscorrectie, uiterst nauwkeurig. De e+ WATER L is voorzien van een interne datalogger waardoor deze standalone unit doorlopend metingen kan verrichten. De e+ WATER L kan op het Eijkelkamp e-sense telemetriesysteem worden aangesloten, zodat de geregistreerde meetwaarden op afstand, vanaf kantoor, toegankelijk zijn. Door zijn robuustheid is de e+ WATER L bestand tegen vele weersinvloeden. Eigenschappen De e+ WATER L bevat een interne datalogger en is aansluitbaar op e- SENSE telemetrie-unit De e+ WATER L is voorzien van alarmering (bij telemetrie) De meetwaarden zijn temperatuurgecorrigeerd De sensor wordt geleverd met universele e+ LDM software De voeding bestaat uit een interne vervangbare batterij Toepassingen Open water (oppervlakte water) Irrigatie Agro-meteorologisch onderzoek / monitoring Milieukundig onderzoek / monitoring Erosie Onderzoek naar transport van voedingsstoffen in bodem / water 3

4 Maak kennis met Eijkelkamp......de R&D afdeling De afdeling Research en Development maakt het Eijkelkamp mogelijk een, op de praktijk afgestemd, productenpakket aan te bieden. De ontwikkelingen worden op maat, zelfstandig of in samenwerking met klanten gerealiseerd. De R & D afdeling van Eijkelkamp bestaat uit een kern van 5 ervaren medewerkers op het gebied van mechanica, elektronica, informatica en instrumentatie. De afdeling is uitgerust met moderne middelen, zoals mechanica 3D-CAD, schema en printontwerp CAD, programmeertools, meet- en testapparatuur, om de taken naar behoren uit te kunnen voeren. Innovatie binnen Eijkelkamp wordt bedrijfsbreed gedragen: directie, innovatieteams per productgroep en marketing werken nauw samen om de afstemming naar u als klant zo goed mogelijk te doen. Continuïteit De afdeling R & D zorgt - door de ontwikkeling van nieuwe producten en aanpassingen op bestaande instrumenten - voor de continuïteit van Eijkelkamp. Onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten is nodig om klanten van de juiste instrumenten en materialen te voorzien. Daarnaast waarborgen aanpassingen en verbeteringen aan bestaande apparatuur de optimale toepassing volgens de normen. Projectmatige aanpak De werkwijze van R & D is als volgt: Bij nieuwe ontwikkelingen wordt een projectteam samengesteld. Deze teams beperken zich niet uitsluitend tot de mensen van deze afdeling, maar er is binnen een team steeds sprake van een nauwe betrokkenheid van de overige afdelingen, zoals verkoop, engineering, productie en het management. Door de samenstelling van deze ontwikkelteams is er steeds sprake van een actieve participatie van de verschillende afdelingen. Tevens wordt de ontwikkelingscapaciteit regelmatig aangevuld door specialistische expertise van externe partners. e-sense en e+ sensoren Tegenwoordig bestaat een belangrijke kernactiviteit van de R & D afdeling uit het verder uitbreiden van de e+ sensoren productrange. De meest recente datalogger is de e+ WATER L. Zie hierover de productomschrijving op pagina 3 van deze uitgave. Met haar eigen Research & Development afdeling kan Eijkelkamp beter en sneller inspelen op de behoefte van de klant. 4 GEIJKT Slangenpomp De slangenpomp is een zeer betrouwbaar bemonsteringsapparaat voor vloeistoffen en gassen en kan onder diverse veldomstandigheden gebruikt worden. In een slangenpomp komt deze opgepompte vloeistof of gas alleen in contact met de binnenkant van een siliconen rubberen slangetje. Kruisbesmetting kan voorkomen worden door de slang te vervangen bij iedere nieuwe monstername. De slangenpomp wordt o.a. gebruikt bij: het nemen van watermonsters, doorpompen van peilbuizen, In-line infiltratie voor bemonsteren van grondwater, oppompen van bodemgas of het nemen van stofmonsters van de buitenlucht. Doorstroomcel De doorstroomcel is bedoeld om het gemak en precisie van in-line metingen van ph, EGV, T, O 2, etc., te verbeteren. De doorstroomcel bestaat uit een transparante kamer waar water in een constante stroom van beneden naar boven doorheen stroomt. De elektrodes meten in water dat nog niet met lucht in contact is gekomen. In de doorstroomcel kunnen diverse elektrodes worden geplaatst.

5 18 Eijkelkamp Wereldwijd Eijkelkamp Agrisearch Equipment heeft in de afgelopen jaren haar grenzen steeds verder verlegd. Hoewel de Nederlandse, Belgische, Luxemburgse en Duitse markt nog steeds vanuit haar locatie in Giesbeek wordt bediend, groeit het marktaandeel in het buitenland enorm. Om haar buitenlandse markt te kunnen bedienen, werkt Eijkelkamp met een uitgebreid distributeurnetwerk. D.w.z.: In circa 45 landen heeft Eijkelkamp een distributeur die in zijn regio de Eijkelkamp producten aan de man brengt. Een Eijkelkamp distributeur verplicht zich om regelmatig naar Giesbeek af te reizen om hier gerichte verkooptrainingen, maar ook technische trainingen voor omgang met de apparatuur te volgen. Distributeurs Afgelopen oktober vond het laatste distributeurseminar plaats met deelname van distributeurs uit o.a.: Thailand, Costa Rica, Nieuw Zeeland, Iran, USA, Denemarken, Canada, Slovenië en de Baltische Staten. Op deze manier probeert Eijkelkamp, via een internationale standaard, wereldwijd tot de meest toonaangevende bedrijven die apparatuur levert voor milieu- en landbouwkundig onderzoek te blijven behoren. Het voordeel van het werken met distributeurs bestaat vooral uit de ervaring die de distributeur op zowel internationaal als nationaal niveau heeft. U kunt hierdoor altijd rekenen op een goed onderbouwd advies, naast de hoge kwaliteit van het product. Duitsland In Duitsland heeft Eijkelkamp verschillende Kooperationspartners die vanuit Nederland door twee medewerkers met de Duitse nationaliteit worden ondersteund. België en Luxemburg In België en Luxemburg wordt direct vanuit Eijkelkamp geopereerd, waar 2 medewerkers verantwoordelijk zijn voor België en Luxemburg. Sebastian Flamant is de vertegenwoordiger voor deze markt en bezit de Vlaamse nationaliteit. Hij wordt bij Eijkelkamp intern ondersteund door Corine Schimmel. Ook seminars, demonstraties en themadagen worden veelal lokaal in België door Eijkelkamp opgezet. Zo vond er het afgelopen najaar een Diverdag plaats bij Metalogic in Heverlee. Het doel van deze dag was om de Vlaamse relaties kennis te laten maken met de gebruiksmogelijkheden van de Divers en het uitwisselen van ervaringen. Nederland Voor Nederlandse relaties hield Eijkelkamp eind september 2004 wederom de zogenoemde Themadagen. Interessante demosessies en boeiende lezingen wisselden elkaar af. Noviteiten binnen het vakgebied krijgen de volle aandacht en ook de nodige ontspanning en de inwendige mens werd hierbij niet vergeten. e-sense: meer dan meten alleen Meet- en regelapparatuur moet steeds vaker op (grote) afstand inzetbaar zijn. Instellen, uitlezen en indien nodig maatregelen nemen vanaf een door u te kiezen locatie, zijn mogelijkheden die tegenwoordig tot het normale eisenpakket behoren. Met e-sense wordt het meten van gegevens met behulp van intelligente sensoren, zoals de e+ sensoren van Eijkelkamp Agrisearch Equipment of de Diver van Van Essen Instruments, meer dan meten alleen. e+ Sensoren zijn veelzijdige 1,2, of 3 kanaals dataloggers voor het meten van klimatologische, milieukundige en technische meetwaarden. Afhankelijk van het type kan het meetelement geïntegreerd of extern aangesloten worden. De sensor kan worden uitgelezen met een optische connector of op afstand met een IrDa (Infrarood Uitleesunit) uitleeseenheid. Daarnaast kunnen alle sensoren aangesloten worden op het door Eijkelkamp te leveren telemetriesysteem. Hierop aangesloten, worden uw meetgegevens of alarmen via een modem doorgestuurd aan een database, welke zich bevindt op uw eigen PC of Internetdatabase. Plug & Play e-sense is eenvoudig te installeren (plug & play), te bedienen en te onderhouden. Bij e-sense wordt de controle en de communicatie uitgevoerd vanaf uw eigen PC. U heeft zicht over de gehele installatie en kunt alle instellingen wijzigen. Hierdoor wordt een optimaal functioneren met betrekking tot responssnelheid, kosten dataverkeer en batterijgebruik mogelijk gemaakt. De meetgegevens kunnen worden geïmporteerd in Logger Data Manager (LDM) e+ software. Hierna is bewerking, grafische weergave en rapportage mogelijk. Ook is het mogelijk om de data naar een eigen database te exporteren. Behuizing De duurzaamheid van apparatuur in het veld is een voorwaarde voor het goed functioneren. De waterdichte behuizingen staan garant voor een langdurige klimaatbestendige opstelling. Informeert u naar de mogelijkheden! 5

6 Water is leven Over de hele wereld kampt men met problemen als verdroging, vernatting, gebrek aan zuiver drinkwater en veranderende ecosystemen. Eijkelkamp levert vanuit haar productgroep water alle apparatuur op het gebied van hydrologisch onderzoek, (grond)water bemonstering en (grond)water analyse. 6 De Stichting Aqua for All, kortweg A4A, is in 2002 opgericht door de Nederlandse publieke watersector om de krachten op het gebied van ontwikkelingssamenwerking te bundelen. A4A stelt zich ten doel met het geld en de kennis uit de sector een duurzame ontwikkeling te bevorderen van de drinkwatervoorziening, sanitatie en waterbeheer in ontwikkelingslanden. Aqua for All werkt samen met gereputeerde non-gouvermentele organisaties (NGO s) voor de uitvoering van waterprojecten. Belangrijke criteria voor die projecten zijn: Daadwerkelijke verbetering van de drinkwatervoorziening Waterbeheer en sanitatie Gericht op de allerarmsten in de wereld Structurele effecten en nauwe betrokkenheid van lokale bevolking Mogelijkheden voor deelneming van Nederlandse bedrijven. Jaarlijkse schenking Omdat Eijkelkamp beseft dat water leven is, steunt zij in dat kader de stichting Aqua for All die zich inzet voor de verbetering van drinkwater- en sanitaire voorzieningen in Derde wereld landen. Eijkelkamp heeft er voor gekozen Aqua for All te sponsoren middels de jaarlijkse schenking van een waterbronboorset (15.02.SA). De eerste waterbronboorset is inmiddels uitgeleverd aan een project in Tanzania. En Aqua for All is inmiddels druk zoekende naar de volgende bestemming voor een dergelijke set. GEIJKT Waarom een waterbronboorset? De bevolking groeit zo snel dat, ondanks sturing vanuit de overheid, het wateraanbod in veel ontwikkelingslanden onvoldoende aan de vraag tegemoet komt. Er is in het verleden weinig aandacht besteed aan het wateraanbod in afgelegen kleine dorpjes. De infrastructuur, communicatie, elektriciteitsvoorziening, transport en brandstof die nodig zijn om een compleet waterleidingsysteem te onderhouden, is vaak niet beschikbaar in de meeste ontwikkelingslanden. Daarom werken de meeste watersystemen niet. Kraanwater is niet meer geschikt om te drinken, omdat de pompen regelmatig het pompen staken door onderbroken elektriciteit. Door deze onderbrekingen ontstaat een vacuüm in het distributiesysteem die er op zijn beurt weer voor zorgt dat er vervuilde modder in het systeem wordt gezogen. Vaak wordt er niet voldoende aandacht besteed aan de watervoorziening op het platteland. Men kan geen handpompen meer neerzetten om tegen lage kosten een goede watervoorziening te bewerkstelligen. Tegenwoordig verkrijgen meer mensen hun water vooral van vervuild oppervlaktewater, vijvers en stroompjes. Ziekte door consumptie van niet-drinkbaar water is groeiende. Om te kunnen voorzien in de apparatuur voor goedkope watervoorziening op het platteland, heeft Eijkelkamp speciale hand- bediende boorsets ontwikkeld. Deze zijn speciaal bedoeld voor gebruik in ontwikkelingslanden. Een van de sets die Eijkelkamp heeft ontwikkeld bestaat uit een onderzoeksset om de beste plek voor een bronconstructie te vinden. Dit is de set die Eijkelkamp levert aan Aqua for All. Voordelen De waterbronboorset biedt zekerheid over de kwaliteit en kwantiteit van het grondwater Relatief klein budget volstaat Plekken met slechte bereikbaarheid toegankelijk Geïnstrueerde mensen kunnen de boorwerkzaamheden ter plekke uitvoeren De meeste apparatuur kan lokaal gerepareerd worden Met deze - en haar andere sponsoractiviteiten geeft Eijkelkamp aan maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel te hebben staan.

7 Cursus voor handhavers 18 Voor de meeste bedrijven gelden milieuregels. Deze milieuregels zijn natuurlijk niet vrijblijvend. Het is uw eigen verantwoordelijkheid om deze regels na te leven. De gemeente en de provincie hebben de taak die naleving te stimuleren en waar nodig af te dwingen. Deze handhaving bestaat voornamelijk uit het houden van toezicht op de naleving van de milieuwetgevingbedrijven en het zo nodig opleggen van sancties. Eijkelkamp Training & Consultancy heeft in de zomer van 2004 tien handhavers van de DCMR Milieudienst Rijnmond, belast met handhaving van de Wet bodemsanering, een 3-daagse milieutraining gegeven. De reden hiervan was dat handhavers zich inhoudelijk steeds meer gaan bezighouden met de kwaliteit van milieuonderzoek bij bodemsaneringen en daarvoor steeds vaker zelf het veld in gaan om monsters van grond en/of grondwater te nemen. Deze cursus is speciaal voor handhavers samengesteld en is nu ook beschikbaar voor handhavers van provincies en gemeenten. In opdracht van achttien gemeenten en de provincie werkt de DCMR aan het zo klein mogelijk houden van de belasting van het milieu. De DCMR zet hiervoor alle beschikbare instrumenten in. Het zwaartepunt ligt bij vergunningverlening, handhaving en monitoring, ofwel het meten van de milieukwaliteit. De 3-daagse training die ETC bij DCMR heeft gegeven bestaat grofweg uit de volgende onderdelen: Theorie over hoe grond en grondwater monsters genomen moeten worden volgens de geldende normen. Praktische training in bodembeschrijving en het bemonsteren van grond en grondwater. Hierbij wordt aandacht besteed aan: Dag 1 Theorie Op deze dag krijgt u inzicht in het vakgebied milieubemonstering van de grond en grondwater, de theoretische basis en maakt u kennis met de in het veld te gebruiken apparatuur. Daarnaast leert u hoe u ervoor kunt zorgen dat metingen uitgevoerd met ph / EC meetapparatuur zinvolle meet-resultaten opleveren. Extra aandacht tijdens deze dag is gericht op de meest gemaakte fouten in het veld, hoe deze fouten te herkennen en vooral hoe deze te voorkomen. Dag 2 Bodemclassificiatie Deze dag staat in het teken van bodemclassificatie. U leert correct bodemprofielen te beschrijven. Aan de orde komen schatten van kleuren, zand, lutum en humusfracties volgens de geldende normen. U verkrijgt inzicht in de interactie tussen bodem en grondwater. Dag 3 Apparatuur in de praktijk Op de laatste dag oefent u en leert u de gebruikelijke apparatuur in de praktijk te gebruiken zoals is voorgeschreven binnen de geldende normen voor milieukundig bodemonderzoek. De nadruk ligt op het voorkomen van kruisbesmetting en het voorkomen van verlies van, met name vluchtige, verontreinigingen. De trainingsdagen zijn niet noodzakelijkerwijs aaneengesloten en kunnen in overleg met u rondom uw overige werkzaamheden ingeroosterd worden. Neemt u voor meer informatie contact op met Jan Frank Mars van Eijkelkamp Training & Consultancy op:

8 18 De keramische CTD-Diver: Nu met 3 jaar garantie Frequent handmatig de grondwaterkwaliteit monitoren is bijzonder arbeidsintensief. Dat geldt ook voor het detecteren van verzilting, zoutwater intrusie of vervuiling bij bodemsaneringsprojecten en vuilstortplaatsen. Met de introductie van de CTD- Diver van Van Essen Instruments is daar verandering in gebracht. Met de nieuwe CTD-Diver in een keramische behuizing is er een nieuwe standaard voor robuustheid en betrouwbaarheid in het leven geroepen. Alle Divers hebben sinds 1 november jl. een garantietermijn van 3 jaar. Nieuws De keramische CTD-Diver is een zeer betrouwbare, compacte datalogger voor het gelijktijdig meten van de grondwaterstand, de grondwatertemperatuur en de geleidbaarheid van het grondwater. Deze parameters worden gemeten met een vooraf in te stellen frequentie, waarna de meetwaarden intern worden opgeslagen in het geheugen. De meetgegevens kunnen op ieder gewenst moment worden uitgelezen. Zelfs de meest agressieve stoffen, die in het watermilieu aangetroffen worden, zullen de keramische CTD-Diver niet aantasten Uitvoeringen De CTD-Diver is beschikbaar in drie uitvoeringen met drukmeetbereiken van respectievelijk 10, 30 en 100 meter waterkolom. Alle CTD-Divers hebben een geleidbaarheidsmeetbereik van 0-80 ms/cm. Programmeren Voor het programmeren wordt de CTD- Diver in een uitleesunit geplaatst en gekoppeld aan een (portable) computer. Het programmeren van de CTD-Diver is een kwestie van enkele minuten, in het veld of op kantoor. Er zijn verschillende instellingen mogelijk zoals de locatie, de starttijd en de samplesnelheid. Er is een keuze mogelijk tussen een vaste samplemethode of een variatie afhankelijke. Bij de laatste optie worden alleen meetwaarden opgeslagen wanneer er een verandering in de geleidbaarheid optreedt, bijvoorbeeld door een (illegale) lozing, die een sterke vervuiling veroorzaakt. Ook bestaat de mogelijkheid de CTD-Diver direct of op een geselecteerd tijdstip in de toekomst te laten starten met meten. Meten De CTD-Diver is voorzien van drie sensoren. Een druksensor voor het bepalen van de waterstand, een temperatuursensor en een 4-elektroden sensor voor het bepalen van de geleidbaarheid. In het geheugen van de CTD-Diver worden de gegevens van maximaal metingen opgeslagen. Eén meting bestaat uit datum / tijd, waterstand, temperatuur en geleidbaarheid. Voor de geleidbaarheidsmeting zijn twee mogelijkheden beschikbaar: weergave van de gemeten geleidbaarheid of van een specifieke geleidbaarheid, waarbij de meetwaarden worden omgerekend naar waarden bij een watertemperatuur van 25ºC. Uitlezen Bij de CTD-Diver wordt het softwarepakket LoggerDataManager geleverd. Deze gebruiksvriendelijke software bevat veel extra s, zoals: een barometerwizard, om de waterniveaumetingen voor de variaties in de luchtdruk te compenseren. C OLOFON Geijkt Nieuws is een uitgave van Eijkelkamp Agrisearch Equipment. Nijverheidsstraat 30, 6987 EM Giesbeek T F E info@eijkelkamp.com 8 GEIJKT Redactieadres: Eijkelkamp Agrisearch Equipment. Postbus 4, 6987 ZG Giesbeek Redactie: Laura van der Lecq Drukwerk: Drukkerij Hooiberg, Epe