Van de bijeenkomsten is een videocompilatie gemaakt. Deze wordt vertoond op 13 juni, tijdens de bijeenkomst van het Consumentenplatform.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Van de bijeenkomsten is een videocompilatie gemaakt. Deze wordt vertoond op 13 juni, tijdens de bijeenkomst van het Consumentenplatform."

Transcriptie

1 CONSUMENTENPLATFORM De prijs van duurzame voedselproductie IMPRESSIE CONSUMENTENPANELS 1. Werkwijze Adviesbureau Schuttelaar & Partners heeft in opdracht van het ministerie van LNV drie panelbijeenkomsten georganiseerd. Het doel van deze bijeenkomsten was om de mening van consumenten over het onderwerp de prijs van voedsel te horen. De drie panels bestonden uit consumenten die hun voedselproducten bij verschillende soorten winkels kopen: Klanten van supermarkten uit het duurdere segment, zoals Albert Heijn en Konmar. Klanten van supermarkten uit het discount segment zoals de Aldi en de Lidl. Consumenten die in een kleine boerengemeenschap wonen en vaker rechtstreeks bij de boer kopen. Tijdens de bijeenkomsten waren respectievelijk 15, 11 en 10 deelnemers aanwezig. Het programma van de bijeenkomsten verliep in grote lijnen volgens een vast patroon. De deelnemers stellen zich voor en vertellen hoe hun gezinssamenstelling eruit ziet, waar ze boodschappen doen en waarom juist daar. Na deze introductie begint de groepsdiscussie met vragen rond de prijs van voedsel, de positie van de boer, het gemeenschappelijk landbouwbeleid en duurzame voedselproductie. Halverwege de bijeenkomst krijgen alle deelnemers het verzoek om aan de hand van een formulier aan te geven welke manier hun voorkeur heeft om het prijsverschil tussen duurzame en niet-duurzame producten op te heffen. Van de bijeenkomsten is een videocompilatie gemaakt. Deze wordt vertoond op 13 juni, tijdens de bijeenkomst van het Consumentenplatform. 2 Resultaten 2.1 Inleiding De prijs van een voedselproduct is belangrijk voor de consument. Over het algemeen vindt men verse producten duur, zeker sinds de komst van de Euro. De panelleden letten daarom sterk op de prijs, vaak in relatie tot de kwaliteit. Kwaliteit wordt echter op verschillende manieren opgevat: een kwaliteitsproduct is een product dat er goed uit ziet, dat vers is, dat goed smaakt of dat van Nederlandse afkomst is. We denken aan onze portemonnee, en of iets lekker is. In relatie tot de prijs denken de meeste mensen dat de boer relatief weinig ontvangt voor zijn producten, en dat veel van de consumentenprijs naar supermarkt, tussenhandel, veiling of transport gaat. 2.2 Boer De meningen over de boer lopen behoorlijk uiteen. Veel gehoord is dat boeren het zwaar hebben vanwege de strenge eisen en regelgeving. Boeren moeten in Nederland voldoen aan allerlei wettelijke voorschriften. Hoewel veel consumenten vinden dat ze daar zelf profijt van hebben (waarborg voor kwaliteit of veiligheid) denkt men dat de boeren het er moeilijk mee hebben. Consumenten van de goedkope supermarkten zijn bang dat door de strenge regelgeving de producten (nog) duurder worden. Soms worden boeren klagers of oplichters genoemd, maar die mening wordt niet breed gedeeld. Boeren worden helemaal gek van het papierwerk. Soms komt er wel drie keer per maand een controleur langs waar ze dan iedere keer een halve dag mee kwijt zijn.

2 De meeste consumenten vinden dat de boer niet voldoende verdient, zeker niet in verhouding tot het aantal uur dat hij ervoor moet werken. Veel geld zou blijven hangen bij de schakels tussen boer en consument, zoals transport en winkel. Ze vragen zich af of het geld wel bij de boer terecht komt. De boer moet het geld ontvangen, dat is degene die er het meest aan heeft. Voor mijn gevoel is het eerlijker als de boer het krijgt, die verdient het echt. De consumenten zijn het er over eens dat je bij een duurdere supermarkt betaalt voor zaken als extra service. De consumenten uit de plattelandsgemeente voelen zich zelfs bestolen als ze naar de supermarkt gaan, omdat zij weten hoeveel ze voor hetzelfde product bij de boer betalen. De meeste consumenten vinden het belangrijk dat boeren in Nederland blijven bestaan. De panelleden vinden boeren een belangrijk onderdeel van de Nederlandse cultuur en het landschap. Het Nederlandse landschap gaat erop achteruit als de boeren uit Nederland zouden verdwijnen. Het is altijd goed om de koeien weer in de wei te zien rondlopen. Veelal oudere consumenten vinden het een slechte zaak als Nederland geen eigen voedselproductie meer heeft. Bescherming van de boer, bijvoorbeeld door importbeperkingen, is daarom geoorloofd; het biedt bescherming van de cultuur. 2.3 Duurzaamheid Gevraagd naar de kenmerken van duurzaam geproduceerd voedsel noemen consumenten de volgende zaken: geen dierenleed, geen bestrijdingsmiddelen of kunstmest en geen gebruik van machines. Duurzaam voedsel is dat het fabrieksmatige weggelaten wordt, het moet puur natuur zijn. Soms noemt men ook het sociale aspect, bijvoorbeeld bij Max Havelaar producten: de boer wordt er beter van, de opbrengst komt bij de juiste persoon terecht. Opvallend is dat milieuaspecten (grond-, water- of luchtvervuiling) minder vaak genoemd worden. Duurzaam betekent dat je voor je kind een goede toekomst wil. Het is interessant om te zien dat gangbare producten over het algemeen een relatief goed imago hebben als het gaat om duurzaamheid; men vindt dat Nederland voorop loopt op het gebied van regelgeving rond milieu. Dat is voor de consument een reden om geen duurzame producten te kopen: het voegt in zijn beleving niets toe. Alles wat we eten in Nederland voldoet aan alle eisen. Waarom zou ik meer betalen voor biologische producten? Consumenten vinden duurzame productie belangrijk maar kiezen niet voor biologische producten omdat het prijsverschil zo groot is. Duurzaam koop je niet, want dat kun je niet betalen. Het staat niet in verhouding! Het blijft exclusief, terwijl iedereen die keuze moet kunnen maken. Het is een luxe die je je moet kunnen veroorloven. Als het je persoonlijk raakt, maakt het verschil. Een hogere prijs raakt mij persoonlijk, hoe een beest behandeld wordt niet.

3 Sommige consumenten kunnen zich heel goed voorstellen waarom duurzame producten duurder zijn. Duurzame productie is kleinschaliger en arbeidsintensiever dan gangbare. Ook denken ze dat er meer van de oogst verloren gaat omdat de gewassen niet behandeld zijn met bestrijdingsmiddelen. Het is logisch dat je de biologische boer meer betaalt omdat die veel harder heeft moeten werken om zijn plantjes te laten groeien. De gewone boer spuit gewoon wat gif, leunt dan achterover en whoom het product is twee keer zo groot. Sommige consumenten met name klanten van de dure en goedkope supermarkten denken dat als zij meer geld te besteden zouden hebben, ze vaker duurzame producten zouden kopen. Duurzame producten worden aangeschaft door een enkele bewuste koper, vaak vanwege allergieën of voedselintolerantie. Overigens vinden veel consumenten duurzame producten, met name biologische groenten en fruit, er minder lekker uit zien. Dat is voor hen een reden om het niet te kopen. Daar staat tegenover dat anderen bijzonder aantrekkelijke producten (mooie kleur, glanzend) associëren met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Als iets er mooi uit ziet, zit er vast chemische rommel op. Als je in een sinaasappel knijpt en je houdt er een vlammetje naast, vliegen de vonken alle kanten op. Milieuaspecten worden relatief weinig genoemd als kenmerk van duurzame producten. Legbatterijkippen zijn zielig, maar wat is er nou zielig aan een tomaat die niet biologisch geteeld is? Als ik met gif bespoten groente eet, dan is dat mijn verantwoordelijkheid. Twee milieu-aspecten worden wél genoemd. Consumenten van dure supermarkten vinden de verpakking belangrijk. Ze vinden dat deze vaak wel wat minder kan (niet alles per stuk verpakken) dat geldt ook voor biologische producten. De plattelandsconsumenten zien transport als grote boosdoener: als de producten uit de buurt komen, scheelt dat zowel in milieubelasting, in kosten als in kwaliteit (producten zijn verser). Daar waar het wordt verbouwd, moet je het ook opeten. Voedselveiligheid wint het voor veel consumenten duidelijk van andere duurzaamheidsaspecten. Het kan mij niet schelen of zo n koe met 10 of met 100 koeien in de wei staat, als ze er maar geen hormonen in gespoten hebben. Het gaat erom wat ik zelf binnenkrijg. Sommige consumenten verkiezen dierenwelzijn boven voedselveiligheid. 2.4 Import van voedselproducten De herkomst van de producten blijkt erg belangrijk, met name bij de consumenten uit de plattelandsgemeenschap. Producten van Nederlandse bodem hebben de voorkeur: volgens de consumenten zijn ze vers, zien ze er goed uit en worden minder bestrijdingsmiddelen gebruikt dan bij producten die uit het buitenland komen. Er heerst sterk het gevoel dat Nederlandse producten aan strengere controle en regelgeving onderworpen worden dan buitenlandse producten. Ook het feit dat producten uit het buitenland vaak enkele dagen onderweg zijn en dus minder vers telt voor de consument. Je moet gewoon seizoensproducten eten, dan hoef je ook geen vliegtuig over te laten komen voor een bakje aardbeien, dat scheelt weer!

4 Als in de winkel de keuze moet worden gemaakt tussen een Nederlands en een buitenlands product, blijkt prijs/kwaliteit-verhouding voor de meeste mensen toch doorslaggevend. Rechtstreeks bij de boer kopen is volgens de panels van de goedkopere supermarkten een manier om zeker te weten dat het geld bij de juiste eigenaar terecht komt. De voornaamste reden om bij de boer voedselproducten te kopen is het feit dat deze producten veel goedkoper zijn dan producten uit de (gewone) winkel. Je bent een dief van je eigen portemonnee als je niet naar de boer gaat. Over de bescherming van de boeren door EU importbeperkingen lopen de meningen uiteen. In het panel van de duurdere supermarkten wordt opgemerkt dat het niet goed is voor de kwaliteit van het product (hoe meer concurrentie, hoe hoger de kwaliteit). Anderen zien het juist als een goede zaak omdat het een waarborg biedt voor kwaliteit en veiligheid. Nederland doet al zoveel, laat andere landen maar eens wat milieuvriendelijker werken. 2.5 Aankoop van duurzaam voedsel stimuleren Duurzaamheid staat bij de meeste consumenten niet bovenaan de agenda, zeker niet zodra ze in de winkel staan. Ze willen investeringen in duurzame productie liever niet voelen in hun portemonnee. Dit blijkt ook als consumenten wordt gevraagd naar welke methode hun voorkeur uitgaat om het prijsverschil tussen duurzaam en niet-duurzaam voedsel te verkleinen. Ze kiezen dan voor methoden waarbij duurzaam voedsel goedkoper wordt, en niet voor de methoden waarbij niet-duurzaam voedsel duurder wordt. Voorbeelden die de voorkeur hebben van de consument zijn premies aan de supermarkt bij de verkoop van duurzaam voedsel, en gunstige belastingaftrek of een goedkope lening voor de boer bij investeringen in een duurzame productiemethode. Informatievoorziening vindt men erg belangrijk, omdat je geen keuze kunt maken als je niet weet waarvoor je kiest. In de panels was men het er over eens dat gewone eieren kopen écht niet meer kan. Iedereen koopt scharreleieren omdat de misstanden bij de legbatterijen voortdurend in de media zijn geweest. Informatie over het product kan ertoe bijdragen dat je het misschien niet koopt. Sigaretten rook ik nog steeds, hoewel de waarschuwing op de verpakking staat. Roken is dan ook een verslaving, en ik heb nog nooit iemand verslaafd zien raken aan sperziebonen! Aan de andere kant zeggen enkele consumenten dat prijs altijd doorslaggevend is, of men nu informatie heeft of niet. Ik hoef niet te weten waar het geld naar toe gaat, ook niet bij duurzaam voedsel, want het maakt voor mij geen verschil: ik koop toch het goedkoopste. Andere suggesties van de consumenten om de aanschaf van duurzaam voedsel te stimuleren zijn: de ziektekostenpremie verlagen voor mensen die duurzame producten kopen omdat deze mensen gezonder leven; goedkopere supermarkten ook duurzame producten laten verkopen; supermarkten een premie te geven als ze duurzame producten verkopen zodat ze deze beter gaan aanprijzen.

5 CONSUMENTENPLATFORM De prijs van duurzame voedselproductie OPINIE-ONDERZOEK In mei 2003 heeft het onderzoeksbureau te Zoetermeer onder 500 Nederlanders een representatieve steekproef gehouden. De vragen in het onderzoek richten zich op de relatie tussen prijs en de keuze voor duurzaam voedsel. De uitkomsten geven een beeld van consumententrends en ontwikkelingen rond prijsvorming van voedselproducten. 1 Prijs 1.1 Perceptie Bijna iedereen vindt dat de boer een goede prijs moet krijgen voor zijn producten: 99% is het hier geheel of enigszins mee eens. Tegelijkertijd vinden veel ondervraagden de prijs van voedselproducten hoog. Met name vis en groenten en fruit worden duur gevonden: tweederde van de respondenten vindt de prijs van deze producten hoog. De helft vindt dat ze een hoge prijs moeten betalen voor vlees, en een kwart vindt zuivelproducten duur. Verder vinden met name 65-plussers de prijs van de verschillende voedselproducten hoog. Van de ondervraagden denkt tweederde dat zij op termijn een groter deel van hun inkomen gaat besteden aan voedsel. 34% denkt dat dit hetzelfde blijft. Tabel 1: Mening over prijs voedselproducten groenten en fruit vis vlees zuivel De prijs van... is gemiddeld genomen: Hoog Normaal Laag Weet niet Totaal 100% 100% 100% 100% 1.2 Opbrengsten verdeeld in de keten Slechts 13% van de respondenten wist geen antwoord op de vraag hoeveel de boer ontvangt van de 89 Eurocent die een pak anderhalve liter halfvolle melk kost. De antwoorden van de mensen die het wel wisten, lopen echter sterk uiteen. Over het algemeen is men optimistisch: de helft denkt dat de boer minimaal 22 cent ontvangt (een kwart van de opbrengst). Een op de vijf respondenten denkt dat hij minder dan 11 cent krijgt (een achtste deel van 89 Eurocent). Toch blijken de meeste mensen niet geïnteresseerd in informatie over waar de opbrengst naar toe gaat in de keten: 61% hoeft het niet te weten. Naarmate men hoger is opgeleid, is men meer geïnteresseerd; 65-plussers zijn het minst geïnteresseerd. Twee van de vijf respondenten wil wél regelmatig weten welk aandeel iedere schakel in de keten ontvangt van de opbrengst. Deze mensen willen deze informatie het liefst ontvangen via radio en tv, kranten en tijdschriften, of via internet. Opvallend is dat informatie via het product zelf (het etiket) of via de winkel (op het schap of via een bulletin in de winkel) slechts door een minderheid genoemd wordt. Het lijkt erop dat men het liefst op een tamelijk passieve manier de informatie wil ontvangen en alleen als men er zelf behoefte aan heeft.

6 Tabel 2: Gewenste informatiebronnen kranten/tijdschriften 50 radio/tv 29 internet 22 op het etiket 12 op het schap 9 bulletin in de zaak 8 nog anders 9 weet niet Prijsafspraken De respondenten is gevraagd of ze vinden dat prijsafspraken mogen worden gemaakt om daarmee een bepaald doel te bereiken. De ondervraagden vinden dit het vaakst geoorloofd als hun eigen gezondheid in het geding is, namelijk als het de voedselveiligheid verbetert (86%). Als het gaat om de verbetering van de duurzaamheid of het instandhouden van het Nederlandse product dan vindt respectievelijk 74% en 77% het geoorloofd. Minimaal driekwart van de ondervraagden vindt dus dat in alle genoemde gevallen prijsafspraken mogen worden gemaakt. Hoogopgeleiden vinden het opvallend vaak níet geoorloofd om in het geval van voedselveiligheid prijsafspraken te maken: hier wint juist de verbetering van de duurzaamheid of het instandhouden van het Nederlandse product. Lager opgeleiden voelen een sterke band met producten van eigen bodem: hoe lager opgeleid, hoe vaker voorstander van prijsafspraken voor de instandhouding van het Nederlands product. Overigens is 35% het eens met de stelling dat er helemaal geen afspraken mogen worden gemaakt. 2 De boer 2.1 Inkomen De respondenten is gevraagd hoe hoog ze het inkomen van de boer inschatten, en of ze denken dat de boer te veel, te weinig, of precies voldoende verdient. Ruim eenderde van de respondenten heeft geen positief beeld van het inkomen van de boer: 37% denkt dat hij een benedenmodaal inkomen heeft. In de grote steden denkt men dit het minst vaak, slechts 26%. In kleinere plaatsen denkt men het meest negatief (44%). Ruim de helft (57%) van de ondervraagden vindt dat de boer te weinig verdient, eenderde vindt dat hij precies genoeg verdient. Slechts 2% vindt dat het inkomen van de boer te hoog is. Ouderen zeggen het vaakst dat de boer een benedenmodaal inkomen heeft, terwijl zij tegelijkertijd het minst vaak vinden dat hij te weinig verdient. 2.2 Landschapsbeheer De boer werkt in opdracht van de overheid aan de verbetering en instandhouding van het landschap. De respondenten is gevraagd in hoeverre de boer hiervoor een vergoeding voor zou moeten ontvangen. Bijna niemand koos voor de mogelijkheid om boeren hiervoor niet te belonen omdat het tot hun gewone verantwoordelijkheid zou behoren (slechts 9%). De meerderheid vindt dat de boer hiervoor wél betaald moet worden: 60% is van mening dat dat via een aparte vergoeding voor de boer kan, terwijl 27% liever een doorberekening in de prijzen van producten ziet.

7 3 Duurzaamheid 3.1 Belang van duurzaamheid Bijna iedereen vindt duurzaam produceren belangrijk tot zeer belangrijk (87%). Babyboomers, hoger opgeleiden, mensen uit grote steden en uit het westen en het noorden vinden het vaker zeer belangrijk. De oudsten, 65-plussers, vinden duurzaamheid het meest vaak niet belangrijk. Figuur 1: Mening over duurzame productie laag opgeleid middelbaar opgeleid hoger opgeleid 18 t/m 34 jaar 35 t/m 49 jaar 50 t/m 64 jaar 65-plus Leeftijd en opleidingsniveau niet belangrijk belangrijk zeer belangrijk 3.2 Betalen voor duurzaamheid Hoewel een grote meerderheid duurzaam produceren belangrijk vindt, geldt ook hier dat men het liever niet zelf in zijn portemonnee voelt. Dat blijkt wanneer respondenten gevraagd wordt naar hun voorkeur voor de manier waarop je zorgt voor doorberekening van duurzaam produceren. De minste voorkeur gaat uit naar maatregelen die ervoor zorgen dat gangbare producten duurder worden, zoals heffing voor producenten en verhoging van de BTW op nietduurzame producten. De eerste voorkeur gaat uit naar het geven van subsidie aan boeren voor duurzame productie (76%). 67% vindt dat je het aan de markt moet overlaten, en 59% vindt dat je de consument meer voor duurzame producten moet laten betalen. Tabel 3: Voorkeur doorberekening duurzaam produceren Totaal boeren subsidie geven voor duurzame productie 76 het aan de markt overlaten 67 consument méér laten betalen voor duurzame 59 producten heffing voor producenten, waardoor prijs nietduurzame 38 producten omhoog gaat verhoging BTW op niet-duurzame producten Verantwoordelijkheid voor duurzaamheid

8 Net zomin als zij ervoor willen betalen, acht slechts 19% van de ondervraagden het de verantwoordelijkheid van de consument om duurzame productie te stimuleren. De meeste mensen (tweederde) vinden dit een taak voor overheid. Van de mensen die duurzame productie zeer belangrijk vindt, antwoordt zelfs 77% dat de overheid daarvoor verantwoordelijk is. 18% noemt de boer als verantwoordelijke. 3.4 Duurzame producten in de supermarkt In het algemeen vindt men dat supermarkten zowel duurzaam als niet-duurzaam voedsel moeten verkopen: 90% is het hiermee eens. De mensen die duurzaam geproduceerd voedsel heel belangrijk vinden, zijn er het vaakst voorstander van dat winkels uitsluitend duurzaam geproduceerd voedsel verkopen.

Directie Voedings- en Veterinaire Aangelegenheden LNV Consumentenplatform Consumentenonderzoek Natuurlijkheid, waarde voor beleid

Directie Voedings- en Veterinaire Aangelegenheden LNV Consumentenplatform Consumentenonderzoek Natuurlijkheid, waarde voor beleid Directie Voedings- en Veterinaire Aangelegenheden LNV Consumentenplatform Consumentenonderzoek Natuurlijkheid, waarde voor beleid 11 juni 2004 I Opinie-onderzoek 1. Inleiding 1 2. Associaties met natuurlijkheid

Nadere informatie

Duurzame melk in supermarkten

Duurzame melk in supermarkten Onderzoekssamenvatting Stelt u zich voor dat er voortaan alleen nog maar duurzaam geproduceerde melk te verkrijgen is in de supermarkt. Alle niet duurzame soorten worden niet langer verkocht. Hoe zou de

Nadere informatie

Opinieonderzoek. Inleiding

Opinieonderzoek. Inleiding Opinieonderzoek Inleiding Voor deze rapportage is gebruik gemaakt van twee opinieonderzoeken. Prominent in dit deel is het Onderzoek consumentenzorgen, Residuen bestrijdingsmiddelen van het Voedingscentrum

Nadere informatie

Figuur 1: Mogelijke veranderingen dagelijks eetpatroon

Figuur 1: Mogelijke veranderingen dagelijks eetpatroon CONSUMENTENPLATFORM Ons voedsel over 10 OPINIEONDERZOEK In september 2003 heeft het onderzoeksbureau Survey@ te Zoetermeer onder 600 Nederlanders een representatieve steekproef gehouden. De vragen in het

Nadere informatie

Impressie Consumentenpanels

Impressie Consumentenpanels Impressie Consumentenpanels 1. Werkwijze Om een beter inzicht te krijgen in koopgedrag, zorgen en meningen van consumenten, heeft Adviesbureau Schuttelaar & Partners in opdracht van het Ministerie van

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Duurzaamheidkompas meting #17 beleid ten aanzien van voedsel januari 2017

Duurzaamheidk. Duurzaamheidkompas meting #17 beleid ten aanzien van voedsel januari 2017 Duurzaamheidk mpas Duurzaamheidkompas meting #17 beleid ten aanzien van voedsel januari 2017 Inleiding Duurzaamheidkompas #17 gezond en duurzaam voedsel Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van

Nadere informatie

Goedkoper en gewoner

Goedkoper en gewoner TEKST ELSE MEIJER, FERRY PLOEG PRIJSPEILING BIOLOGISCHE PRODUCTEN Goedkoper en gewoner 26 CONSUMENTENGIDS APRIL 2019 Biologische producten waren lange tijd vooral iets voor (milieu)bewuste consumenten

Nadere informatie

Consument heeft minder vertrouwen in voedsel Duurzaamheidkompas #10 thema: Vertrouwen in voedsel

Consument heeft minder vertrouwen in voedsel Duurzaamheidkompas #10 thema: Vertrouwen in voedsel Consument heeft minder vertrouwen in voedsel Duurzaamheidkompas #10 thema: Vertrouwen in voedsel Mei 2013 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-,

Nadere informatie

6.7. Praktische-opdracht door een scholier 1921 woorden 23 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave

6.7. Praktische-opdracht door een scholier 1921 woorden 23 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave Praktische-opdracht door een scholier 1921 woorden 23 juni 2005 6.7 110 keer beoordeeld Vak Economie Inhoudsopgave - Inleiding (Waarom heb ik voor dit onderwerp gekozen, hoofd- en deelvragen.) 1. Hoe komt

Nadere informatie

Resultaten landbouwenquête. September 2013

Resultaten landbouwenquête. September 2013 Resultaten landbouwenquête September 2013 1 Landbouwenquête 2013 Inleiding In juni 2013 hebben de noordelijke Natuur en Milieufederaties en LTO Noord in samenwerking met het Dagblad van het Noorden en

Nadere informatie

duurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff

duurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff Voeding in 2020 Gezond en duurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff 1 Inleiding 2 Resultaten 3 Samenvatting 1 Inleiding Achtergrond en opzet onderzoek Aanleiding: het Voedingscentrum

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Biologische producten en duurzame keurmerken Wij kochten in 2014 voor iets meer dan 1 miljard euro aan biologische producten. Dat is een groei van 6% ten opzichte van 2013. We worden steeds bewuster en

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij 2017

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij 2017 Nederlandse landbouw en visserij 2017 Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 14 5 Waardering en

Nadere informatie

Praktische-opdracht door een scholier 2299 woorden 11 april keer beoordeeld. Deelvragen: 1. Wat is de prijzenoorlog in de supermarkten?

Praktische-opdracht door een scholier 2299 woorden 11 april keer beoordeeld. Deelvragen: 1. Wat is de prijzenoorlog in de supermarkten? Praktische-opdracht door een scholier 2299 woorden 11 april 2006 7 67 keer beoordeeld Vak Economie Deelvragen: 1. Wat is de prijzenoorlog in de supermarkten? 2. Wat zijn de voor en nadelen ervan? 3. Hoe

Nadere informatie

Duurzaam als basis en kiezen voor prijs Duurzaamheidkompas #6# thema: Een fatsoenlijke prijs

Duurzaam als basis en kiezen voor prijs Duurzaamheidkompas #6# thema: Een fatsoenlijke prijs Duurzaam als basis en kiezen voor prijs Duurzaamheidkompas #6# thema: Een fatsoenlijke prijs Maart 2011 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel-

Nadere informatie

Wat doen we met het eten?

Wat doen we met het eten? Wat doen we met het eten? Hoe bewust gaan stadjers om met voedsel en voedselproductie in 2011 Onderzoek en Statistiek Groningen heeft als kernactiviteiten instrumentontwikkeling voor en uitvoering van

Nadere informatie

Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs. December 2011

Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs. December 2011 Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs December 2011 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-,

Nadere informatie

Onderzoek financiële goede voornemens

Onderzoek financiële goede voornemens Onderzoek financiële goede voornemens Een onderzoek naar financiële goede voornemens voor 2019 1 Inhoudsopgave Samenvatting 4 Inleiding 7 Resultaten Financiële goede voornemens 8 Wijzer in geldzaken Onderzoek

Nadere informatie

Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis

Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis November 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van

Nadere informatie

LNV flitsmeting. Duurzaamheid. Manuel Kaal 11 april 2018 H5198

LNV flitsmeting. Duurzaamheid. Manuel Kaal 11 april 2018 H5198 LNV flitsmeting Duurzaamheid Manuel Kaal 11 april 2018 H5198 Inleiding Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ontwikkelt een visie op landbouw, natuur en voedselkwaliteit. Daartoe

Nadere informatie

De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode

De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode April 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-,

Nadere informatie

Resultaten Bewonerspanel: Januaripeiling. Belangrijkste resultaten: bibliotheek. Januaripeiling 2014

Resultaten Bewonerspanel: Januaripeiling. Belangrijkste resultaten: bibliotheek. Januaripeiling 2014 Onderzoek, Gemeente Utrecht onderzoek@utrecht.nl / 030 286 1350 www.utrecht.nl/onderzoek Resultaten Bewonerspanel: Januaripeiling Januaripeiling 2014 Van 20 januari t/m 3 februari heeft Onderzoek een peiling

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Duurzaamheid nog niet top-of-mind bij online shopper. Duurzaamheidkompas meting #16 (online) boodschappen doen april 2016

Duurzaamheidk. Duurzaamheid nog niet top-of-mind bij online shopper. Duurzaamheidkompas meting #16 (online) boodschappen doen april 2016 Duurzaamheidk mpas Duurzaamheid nog niet top-of-mind bij online shopper Duurzaamheidkompas meting #16 (online) boodschappen doen april 2016 Inleiding Duurzaamheidkompas #16 boodschappen Antwoord op duurzaamheidvragen

Nadere informatie

In Nederland zijn het klimaat en het landschap zeer geschikt voor veeteelt. Logisch dat we veel koeien houden en melkproducten maken.

In Nederland zijn het klimaat en het landschap zeer geschikt voor veeteelt. Logisch dat we veel koeien houden en melkproducten maken. DE ZUIVELSECTOR > Inleiding In Nederland zijn het klimaat en het landschap zeer geschikt voor veeteelt. Logisch dat we veel koeien houden en melkproducten maken. De zuivelsector is belangrijk voor de Nederlandse

Nadere informatie

ENABEL: Eerlijke handel Barometer 2018

ENABEL: Eerlijke handel Barometer 2018 ENABEL: Eerlijke handel Barometer 2018 Augustus 2018 ivox Over het onderzoek Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau ivox in opdracht van Enabel tussen 8 en 29 augustus 2018 bij 1.000 Belgen

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij Nederlandse Landbouw en Visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid

Nadere informatie

DE KRACHT VAN HET BETER LEVEN KEURMERK 2-METING

DE KRACHT VAN HET BETER LEVEN KEURMERK 2-METING DE KRACHT VAN HET BETER LEVEN KEURMERK 2-METING Marcel Temminghoff Mei 2017, project 474723 1 Onderzoeksdoelstellingen Onderzoeksdoelstellingen Doelstelling van het onderzoek is om een beter inzicht te

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Denken en doen over groente Duurzaamheidkompas meting #12 Mei 2014

Duurzaamheidk. Denken en doen over groente Duurzaamheidkompas meting #12 Mei 2014 Duurzaamheidk mpas Denken en doen over groente Duurzaamheidkompas meting #12 Mei 2014 Inleiding Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en economische

Nadere informatie

Nederlanders en duurzaam voedsel: bijlage

Nederlanders en duurzaam voedsel: bijlage Nederlanders en duurzaam voedsel: bijlage De vragenlijst De enquête is digitaal afgenomen. De rode tekst betreft programmeeraanwijzingen. Intro. De vragen gaan over voeding. Het gaat hierbij om producten

Nadere informatie

Betaalbaar bio in 6 stappen

Betaalbaar bio in 6 stappen Betaalbaar bio in 6 stappen Biologisch eten duur? Veel mensen denken dat biologisch eten niet in hun budget past. Ik heb dat ook heel lang gedacht. Tot ik ontdekte dat je door anders boodschappen te doen

Nadere informatie

Stand van zaken jongeren en de e-sigaret en andere alternatieve rookwaren

Stand van zaken jongeren en de e-sigaret en andere alternatieve rookwaren Stand van zaken jongeren en de e-sigaret en andere alternatieve rookwaren Onderzoek in opdracht van VWS December 2017 244108113 Inhoud 1 Inleiding 01 2 Belangrijkste resultaten en samenvatting 07 3 In

Nadere informatie

Eindexamen vmbo gl/tl economie 2011 - II

Eindexamen vmbo gl/tl economie 2011 - II Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. MINpunten 1 maximumscore 1 2 / 6 x 100 % = 33,3% 2 maximumscore 1 Voorbeeld van een juiste reden: Klantenbinding:

Nadere informatie

BIJZONDERE ONTMOETINGEN OVER VLEES Impressies consumentenpanels. 1 Werkwijze

BIJZONDERE ONTMOETINGEN OVER VLEES Impressies consumentenpanels. 1 Werkwijze BIJZONDERE ONTMOETINGEN OVER VLEES Impressies consumentenpanels 1 Werkwijze Om inzicht in behoeften, zorgen en meningen van consumenten te verdiepen heeft Adviesbureau Schuttelaar & Partners drie bijeenkomsten

Nadere informatie

Enquête gemeenteraadsverkiezingen Maart 2018

Enquête gemeenteraadsverkiezingen Maart 2018 Enquête gemeenteraadsverkiezingen 2018 Maart 2018 Resultaten enquête gemeenteraadsverkiezingen 2018 In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018, zijn de deelnemers van het Ouderenpanel

Nadere informatie

DE KRACHT VAN HET BETER LEVEN KEURMERK 1-METING

DE KRACHT VAN HET BETER LEVEN KEURMERK 1-METING DE KRACHT VAN HET BETER LEVEN KEURMERK 1-METING Marcel Temminghoff en Niek Damen Presentatie door Monique van Holland Mei 2015, project 18016 1 Resultaten 1.1 Relevantie keurmerk en diervriendelijker 1.2

Nadere informatie

ENABEL: Eerlijke handel Barometer 2018

ENABEL: Eerlijke handel Barometer 2018 ENABEL: Eerlijke handel Barometer 2018 Augustus 2018 ivox Over het onderzoek Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau ivox in opdracht van Enabel tussen 8 en 29 augustus 2018 bij 1.000 Belgen

Nadere informatie

Over Smaak. Willen we datgene veranderen wat we willen veranderen, dan moet het hele systeem van producent tot consument op de schop.

Over Smaak. Willen we datgene veranderen wat we willen veranderen, dan moet het hele systeem van producent tot consument op de schop. Over Smaak Willen we datgene veranderen wat we willen veranderen, dan moet het hele systeem van producent tot consument op de schop. Frank van Oirschot Oprichter online supermarkt Smaak Wat is het? Smaak

Nadere informatie

Ik denk niet dat mensen steeds dikker worden. Iedereen is juist meer bezig met gezond en minder vet, dat wordt ook aan de kinderen doorgegeven.

Ik denk niet dat mensen steeds dikker worden. Iedereen is juist meer bezig met gezond en minder vet, dat wordt ook aan de kinderen doorgegeven. CONSUMENTENPLATFORM Ons voedsel over 10 jaar IMPRESSIE CONSUMENTENPANELS 1. Werkwijze Adviesbureau Schuttelaar & Partners heeft in opdracht van het Ministerie van LNV drie panelbijeenkomsten georganiseerd.

Nadere informatie

Onderzoek: Vlees eten

Onderzoek: Vlees eten Onderzoek: Vlees eten Mei 2018 Over dit onderzoek 3Vraagt is onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel en stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. De uitslagen worden

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Duurzaamheid wordt de norm voor consumenten. Duurzaamheidkompas meting #15 oktober 2015

Duurzaamheidk. Duurzaamheid wordt de norm voor consumenten. Duurzaamheidkompas meting #15 oktober 2015 Duurzaamheidk mpas Duurzaamheid wordt de norm voor consumenten Duurzaamheidkompas meting #15 oktober 2015 Inleiding Duurzaamheidkompas #15 Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-, klimaat-,

Nadere informatie

Bewonerspanel over Fairtrade

Bewonerspanel over Fairtrade Onderzoek, Gemeente Utrecht onderzoek@utrecht.nl / 030 286 1350 www.utrecht.nl/onderzoek Bewonerspanel over Fairtrade Junipeiling 2013: Fairtrade Utrecht is sinds 2010 Fairtrade gemeente en hiermee de

Nadere informatie

Hoofdstuk 20. Biologische warenmarkt

Hoofdstuk 20. Biologische warenmarkt Hoofdstuk 20. Biologische warenmarkt Samenvatting Tweederde van de Leidenaren koopt wel eens bewust biologische producten. Ruim een derde doet dit wekelijks of vaker en bijna drie op de tien doet dit meer

Nadere informatie

VERS VAN HET LAND? Duurzaamheid groente & fruit. nummer 07/08 juli/augustus ,25

VERS VAN HET LAND? Duurzaamheid groente & fruit. nummer 07/08 juli/augustus ,25 nummer 07/08 juli/augustus 2018 7,25 VERS VAN HET LAND? Duurzaamheid groente & fruit MAALTIJDSALADES Lekker en makkelijk, maar moet er echt zo veel suiker en zout in die dressings? PFF, WAT EEN HITTE Zo

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Groenten en fruit uit de supermarkt bevatten steeds minder landbouwgif Groenten en fruit uit de supermarkt bevatten steeds minder landbouwgif en dat is een goede zaak het is ook steeds beter mogelijk om

Nadere informatie

Consumentenbond Onderzoek Financiële Toezichthouders

Consumentenbond Onderzoek Financiële Toezichthouders Consumentenbond Onderzoek Financiële Toezichthouders Inleiding De Consumentenbond heeft onderzoek uitgevoerd naar de bekendheid en beoordeling van twee financieel toezichthouders in Nederland: De Autoriteit

Nadere informatie

WAAR KOMT MIJN VLEES VANDAAN?

WAAR KOMT MIJN VLEES VANDAAN? BIJLAGE 1 CONSUMENTENPLATFORM WAAR KOMT MIJN VLEES VANDAAN? Den Haag, 18 april 2002 Op 18 april 2002 kwam het Consumentenplatform voor de eerste keer bij elkaar. Het thema Waar komt mijn vlees vandaan

Nadere informatie

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding

Nadere informatie

Streekproducten en eten uit de buurt

Streekproducten en eten uit de buurt Spreekbeurt of werkstuk Streekproducten en eten uit de buurt Inhoud Stap 1. Ga zelf op onderzoek uit Stap 2. Streekproducten of gewoon producten uit de buurt Stap 3. Waarom zijn streekproducten zo bijzonder?

Nadere informatie

Zin en onzin van verpakkingen. Milieu Centraal 25-6-2015. Factsheet Auteurs: Jasper Visscher, Monte Königs Project Z6301

Zin en onzin van verpakkingen. Milieu Centraal 25-6-2015. Factsheet Auteurs: Jasper Visscher, Monte Königs Project Z6301 Zin en onzin van verpakkingen Milieu Centraal Factsheet Auteurs: Jasper Visscher, Monte Königs Project Z6301 25-6-2015 Inhoudsopgave Achtergrond, doel- en probleemstelling Pagina 3 Methode en opzet Pagina

Nadere informatie

Windenergie in Noord. 5 e panelmeting stadsdeel Noord. Inleiding

Windenergie in Noord. 5 e panelmeting stadsdeel Noord. Inleiding Windenergie in Noord 5 e panelmeting stadsdeel Noord Inleiding Eind 2009 heeft O+S voor stadsdeel Noord een bewonerspanel opgezet. Dit panel telt momenteel 344 leden. O+S heeft vier keer een enquête uitgezet

Nadere informatie

De biologische veehouderij

De biologische veehouderij oerwafels meergranenbolletjes Biologisch boeren meergranen olijfolie De biologische veehouderij Wij vinden het belangrijk dat onze klanten verantwoorde producten kunnen kopen. Bij de inkoop van onze producten

Nadere informatie

Organic fruits & vegetables and more!

Organic fruits & vegetables and more! Organic fruits & vegetables and more! Onderwerpen Eosta De oude en nieuwe consument Nature & More en de duurzaamheidsbloem Nature & More Campagnes Eosta Internationale leverancier en keten manager van

Nadere informatie

Resultaten landbouwenquête

Resultaten landbouwenquête Resultaten landbouwenquête September 2013 Een initiatief van: Friese Milieufederatie Natuur en Milieufederatie Drenthe Natuur en Milieufederatie Groningen LTO-Noord In samenwerking met het Dagblad van

Nadere informatie

Niet moeilijk dat we graag huismerk kopen

Niet moeilijk dat we graag huismerk kopen A-PRODUCTEN 90% DUURDER DAN DIE VAN SUPERMARKT ZELF Het prijsverschil in de supermarkten tussen de goedkope huismerken en de duurdere A-merken is weer groter geworden. Wie vandaag zijn kar vult met enkel

Nadere informatie

Standaard Eurobarometer 84. Die publieke opinie in de Europese Unie

Standaard Eurobarometer 84. Die publieke opinie in de Europese Unie Die publieke opinie in de Europese Unie Opiniepeiling besteld en gecoördineerd door de Europese Commissie, Directoraat-generaal Communicatie. Dit werd opgesteld voor de Vertegenwoordiging van de Europese

Nadere informatie

Draagvlak nieuwe sluitingstijden Horeca Uitkomsten van een peiling onder het Westfriese burgerpanel 8 september 2008

Draagvlak nieuwe sluitingstijden Horeca Uitkomsten van een peiling onder het Westfriese burgerpanel 8 september 2008 Draagvlak nieuwe sluitingstijden Horeca Uitkomsten van een peiling onder het Westfriese burgerpanel 8 september 2008 Samenvatting De Westfriese gemeenten hebben in samenwerking met onder meer de politie

Nadere informatie

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Tilburg DIMENSUS beleidsonderzoek December 2012 Projectnummer 507 Inhoudsopgave Samenvatting

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Duurzaamheidk mpas Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-,

Nadere informatie

Energiezuinige apparatuur Natuur & Milieu

Energiezuinige apparatuur Natuur & Milieu Energiezuinige apparatuur Natuur & Milieu juli 2015 Contact: Maaike Jongsma T: 050-3171773 E: maaikejongsma@kienonderzoek.nl Groningen / Haarlem W: www.kienonderzoek.nl twitter.com/panelwizardnl facebook.com/panelwizardnl

Nadere informatie

Hoofdstuk 24. Warenmarkten

Hoofdstuk 24. Warenmarkten Hoofdstuk 24. Warenmarkten Samenvatting Leiden kent op twee dagen de en op drie dagen verschillende wijkmarkten. Ruim driekwart van de Leidenaren bezoekt wel eens één van deze markten. De op zaterdag wordt

Nadere informatie

Bekendheid en bereikbaarheid van boerderijwinkels

Bekendheid en bereikbaarheid van boerderijwinkels Bekendheid en bereikbaarheid van boerderijwinkels Resultaten, conclusie en aanbevelingen obv interviews april 2017 onderzoek in opdracht van Onderzoeksopzet Twee verschillende groepen geïnterviewd: Vaste

Nadere informatie

o Tweede o Vierde o Zesde o Zevende Welke richting volg je?

o Tweede o Vierde o Zesde o Zevende Welke richting volg je? Groepsnummer: Klasnummer: Nummer respondent: Beste leerling, Hieronder vind je een aantal vragen. Lees de opdrachten aandachtig en probeer zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden. Laat geen vragen open. Als

Nadere informatie

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.

Nadere informatie

Welke richting volg je? In welke mate ga je akkoord met volgende stellingen?

Welke richting volg je? In welke mate ga je akkoord met volgende stellingen? Groepsnummer: Nummer respondent: Beste leerling, Hieronder vind je een aantal vragen. Lees de opdrachten aandachtig en probeer zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden. Laat geen vragen open. Als je iets niet

Nadere informatie

Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN

Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN Management summary Schuttelaar & Partners 001-01.ppt december 00 Marieke Gaus Context en doel van het onderzoek Doel onderzoek Het onderzoek wordt uitgevoerd

Nadere informatie

Digipanel: Financiële armoede s-hertogenbosch Augustus 2006, Bureau Onderzoek en Statistiek

Digipanel: Financiële armoede s-hertogenbosch Augustus 2006, Bureau Onderzoek en Statistiek Digipanel: Financiële armoede s-hertogenbosch Augustus 2006, Bureau Onderzoek en Statistiek Inleiding In opdracht van de Taskforce Armoede heeft het Bureau Onderzoek en Statistiek acht stellingen over

Nadere informatie

Aankoop en consumptie van groenten en fruit door Nederlandse consumenten

Aankoop en consumptie van groenten en fruit door Nederlandse consumenten Aankoop en consumptie van groenten en fruit door Nederlandse consumenten Inzichten vanuit marktonderzoek om de consumptie van groenten en fruit in Nederland te verhogen Augustus 2010/ Arjen Daane, Unitmanager

Nadere informatie

Steeds meer mensen zijn bewust flexitariër

Steeds meer mensen zijn bewust flexitariër bezoekadres Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam postadres Postbus 15262 1001 MG Amsterdam E moti@motivaction.nl T +31 (0)20 589 83 83 F +31 (0)20 589 83 00 W www.motivaction.nl Steeds meer mensen zijn bewust

Nadere informatie

Dichterbij. Melk uit ZUID-HOLLAND MIDDEN »10. Bank denkt mee met kerkbestuur»14. Vijftigers waagden de stap»28. 'De economie trekt weer aan'»18

Dichterbij. Melk uit ZUID-HOLLAND MIDDEN »10. Bank denkt mee met kerkbestuur»14. Vijftigers waagden de stap»28. 'De economie trekt weer aan'»18 Dichterbij ZUID-HOLLAND MIDDEN MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK ZUID-HOLLAND MIDDEN ZOMER 2017 Melk uit Midden-Delfland: lekker!!»10 FINANCIËN JAARVERSLAG 2016 ZELFSTANDIG ONDERNEMEN Bank denkt mee met

Nadere informatie

Goede voornemens. Inleiding

Goede voornemens. Inleiding Goede voornemens Inleiding Rond iedere jaarwisseling maakt de meerderheid van Nederland goede voornemens. Jaarlijks bekijkt het ING Economisch Bureau het maken van goede voornemens door een economische

Nadere informatie

Medewerker groothandel KB

Medewerker groothandel KB Medewerker groothandel KB Het Ontwikkelcentrum heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Bent u desondanks van mening dat we u hebben benadeeld, dan kunt u contact

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij Nederlandse landbouw en visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid

Nadere informatie

Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma

Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma Samenvatting Ruim zeven op de tien Leidenaren is van mening dat het klimaat de laatste tien jaar aan het veranderen is. Dit is iets minder dan vorig jaar. Qua belangrijkheid

Nadere informatie

Bio. (s)maakt het verschil

Bio. (s)maakt het verschil Bio (s)maakt het verschil Weet u niet precies hoe kwalitatieve voeding te kiezen? Of hoe u ervan te verzekeren dat u en uw kinderen gezond én lekker eten? Vraagt u zich soms ook af of het bio-label wel

Nadere informatie

Duurzaam eten en het Friese landschap

Duurzaam eten en het Friese landschap Duurzaam eten en het Friese landschap V000 Duurzaam eten en het Friese landschap Fijn dat u mee wilt doen aan het onderzoek Duurzaam eten en het Friese landschap. De landbouwsector is van oudsher erg belangrijk

Nadere informatie

EKO-tellingen in de supermarkt november 2009

EKO-tellingen in de supermarkt november 2009 EKO-tellingen in de supermarkt 5 november Voor het twaalfde opeenvolgende jaar heeft Milieudefensie het aantal biologische en producten in de schappen van de supermarkt geteld. Sinds 2006 wordt in samenwerking

Nadere informatie

Duurzame landbouw en het Friese landschap

Duurzame landbouw en het Friese landschap Duurzame landbouw en het Friese landschap oktober 2018 PANEL FRYSLÂN Panel Fryslân is onderdeel van het Fries Sociaal Planbureau Landbouw en het Friese landschap 1.828 De landbouwsector is van oudsher

Nadere informatie

VOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST

VOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST ALDI RT D KIEST VOOR FAIRT R RADE VOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST filterkoffie honing rietsuiker pure chocolade ALDI START T SAMENWERKING MET F EN ER KOMEN NOG MEER FAIRTRADE PRODUCTEN... EEN GOED ALDI KIEST

Nadere informatie

Chauvinisme Vlaming op vlak van kopen en koken. ivox in opdracht van VLAM

Chauvinisme Vlaming op vlak van kopen en koken. ivox in opdracht van VLAM Chauvinisme Vlaming op vlak van kopen en koken ivox in opdracht van VLAM Methode Online vragenlijst Respondenten gerekruteerd uit het panel van ivox Vlamingen 18+ N = 1.000 Representatief op leeftijd,

Nadere informatie

WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD

WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD De perceptie van jonge dieren volgens de Nederlandse consument Judith de Roij van Zuijdewijn Karin Ursem 31369 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren

Nadere informatie

In een notendop. 1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen. Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is

In een notendop. 1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen. Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is 1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen In een notendop Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is Een netwerk van lokale boeren en andere betrokken partners Een aanspreekpunt voor Stadslandbouw

Nadere informatie

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013 Regionale voedselproductie en duurzaamheid Jasper Scholten 24 september 2013 Methodology and tools Sustainability performance LCA Sustainable nutrition Quiz Vraag 1: Heeft een aardbei die in de supermarkt

Nadere informatie

Verzekerden bezuinigen op hun zorgverzekering, het aantal overstappers neemt nog steeds toe. Margreet Reitsma-van Rooijen en Anne Brabers

Verzekerden bezuinigen op hun zorgverzekering, het aantal overstappers neemt nog steeds toe. Margreet Reitsma-van Rooijen en Anne Brabers Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Margreet Reitsma-van Rooijen en Anne Brabers. Verzekerden bezuinigen op hun zorgverzekering, het aantal overstappers neemt

Nadere informatie

Lekker Lokaal resultaten producentenbevraging

Lekker Lokaal resultaten producentenbevraging Lekker Lokaal resultaten producentenbevraging Turnhout 25 oktober 2017 Lekker Lokaal is een project van Oud-Turnhout en Turnhout in samenwerking met RURANT, Innovatiesteunpunt en Regionaal Landschap Grote

Nadere informatie

Op weg naar een Voedselstransitie

Op weg naar een Voedselstransitie Op weg naar een Voedselstransitie Communicatie onderzoek naar de keuze voor duurzaam geproduceerd voedsel Cecilia Keuchenius MSc. & drs. Marleen de Graaf 27-6-2017 Projectnummer: B1384 Inhoudsopgave Achtergrond

Nadere informatie

Klik om de stijl te bewerken

Klik om de stijl te bewerken Klik om de stijl te bewerken Foodwatch Naamsbekendheidonderzoek 2018 Rapportage Foodwatch btw op groente en fruit Datum: 21 december 2018 Vraagstelling Toelichting: Om mensen te stimuleren gezonder te

Nadere informatie

CO footprint 2 en klimaatverandering. Duurzaamheidkompas #4

CO footprint 2 en klimaatverandering. Duurzaamheidkompas #4 CO footprint 2 en klimaatverandering Duurzaamheidkompas #4 Juni 2010 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en economische crises is het

Nadere informatie

ALPHENPANEL OVER ZONDAGSOPENSTELLING

ALPHENPANEL OVER ZONDAGSOPENSTELLING ALPHENPANEL OVER ZONDAGSOPENSTELLING nieuwsbrief Februari 2015 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de peiling met het. Deze peiling ging over de zondagsopenstelling. De gemeenteraad

Nadere informatie

Presentatie ei innovatie onderzoek

Presentatie ei innovatie onderzoek Presentatie ei innovatie onderzoek Jon Zwijnenburg Kees Wilborts Agenda 1 Onderzoeksverantwoording 2 Conclusies 3 Resultaten 1 Onderzoeksverantwoording Onderzoeksvragen 4 Dit onderzoek geeft antwoord op

Nadere informatie

6 3. Het belang van biologische landbouw 6 Groeiende vraag 6 Voortrekkersrol

6 3. Het belang van biologische landbouw 6 Groeiende vraag 6 Voortrekkersrol Inhoud 3 1. Over deze brochure 4 2. Eerst wat geschiedenis 4 Vroeger 4 Hogere productie 4 Probleem: mestgebruik 4 Probleem: dierenwelzijn 4 Probleem: bestrijdingsmiddelen 4 Wetten en regels 5 Biologische

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Supermarkten immoreel, houden consumenten voor de gek Supermarkten zijn er niet voor onze gezondheid maar om geld te verdienen, en hoe meer geld hoe beter. Nu is het geld verdienen niet het probleem, maar

Nadere informatie

WAT CONSUMENTEN WILLEN WETEN OVER HUN VLEES Opinieonderzoek. 1 Het onderzoek

WAT CONSUMENTEN WILLEN WETEN OVER HUN VLEES Opinieonderzoek. 1 Het onderzoek WAT CONSUMENTEN WILLEN WETEN OVER HUN VLEES Opinieonderzoek 1 Het onderzoek In maart 2002 heeft het onderzoeksbureau Survey@ te Zoetermeer onder 500 Nederlanders een representatieve steekproef afgenomen.

Nadere informatie

Vriesvers versus koelvers Imago onderzoek Vriesvers. Vriesvers Platform p47649

Vriesvers versus koelvers Imago onderzoek Vriesvers. Vriesvers Platform p47649 Vriesvers versus koelvers Imago onderzoek Vriesvers Vriesvers Platform Kennis van / associaties bij vriesvers 2 Beeld Vriesvers Een derde van de consumenten geeft aan een duidelijk beeld te hebben wat

Nadere informatie

STICHTING VARKENS IN NOOD

STICHTING VARKENS IN NOOD STICHTING VARKENS IN NOOD 8 augustus 2017 Inhoud Samenvatting rapport...2 Opvallende conclusies over de maand juli 2017...2 Inleiding...2 Beter Leven keurmerk juli 2017...3 Ontwikkeling van het Beter Leven

Nadere informatie

Hoofdstuk 24. Warenmarkten

Hoofdstuk 24. Warenmarkten Hoofdstuk 24. Warenmarkten Samenvatting Leiden kent op twee dagen de en op drie dagen verschillende wijkmarkten. Acht op de tien Leidenaren bezoekt wel eens één van deze markten. De op zaterdag wordt veruit

Nadere informatie

Elektrisch Rijden Monitor 2018

Elektrisch Rijden Monitor 2018 Elektrisch Rijden Monitor 2018 Samenvatting consumentenonderzoek December 2018 De context Elektrisch vervoer is voor de ANWB een zeer relevant onderwerp. De overheid ontwikkelt nieuw beleid om te komen

Nadere informatie

Ons eten en het milieu

Ons eten en het milieu SPREEKBEURT OF WERKSTUK Ons eten en het milieu Hier vind je informatie voor een spreekbeurt of werkstuk over ons eten en het milieu. Het is handig om je spreekbeurt onder te verdelen in stappen. Dit zijn

Nadere informatie

Nederlanders aan het woord

Nederlanders aan het woord Nederlanders aan het woord Veteranen en de Nederlandse Veteranendag 2014 Trends, Onderzoek en Statistiek (TOS) Directie Communicatie Documentnummer: TOS-14-066a Belangrijkste inzichten Nederlander hecht

Nadere informatie

Feitenkaart Collectieve zorgverzekering

Feitenkaart Collectieve zorgverzekering Feitenkaart Collectieve zorgverzekering Peiling onder het Digitaal Stadspanel Achtergrond De gemeente heeft afspraken gemaakt met zorgverzekeraar VGZ over een collectieve zorgverzekering ( het Rotterdampakket

Nadere informatie

2013, peiling 2 juli 2013

2013, peiling 2 juli 2013 resultaten 2013, peiling 2 juli 2013 Van 14 mei tot en met 26 mei 2013 is een peiling onder het HengeloPanel gehouden. Van de 2.715 panelleden die waren uitgenodigd, hebben 1.615 leden de vragenlijst ingevuld.

Nadere informatie