Cursus energiebesparing bij de dorpshuizen in Tytsjerksteradiel

Transcriptie

1 Cursus energiebesparing bij de dorpshuizen in Tytsjerksteradiel W2N advies bureau in Drachten Freerk Wiersum

2 Inhoud Deel1 Deel2 - Trias energetica - Verbruik/kosten - Constructie/installatie - Monitoring - Verlichting - Gedrag - Elektrische apparaten Afsluiting rondvraag in het algemeen TRIAS energetica Beperk de vraag naar energie Gebruik duurzame energie Efficiënt energie verbruik

3 Beperk de vraag naar energie Verlichting Onnodig energieverbruik Warmte afgifte Gebruik duurzame energie Zonnepanelen Warmtepomp Regenwater

4 Efficient energieverbruik Energiezuinige ketel Verlichting TFT schermen Hoeveel verbruiken we met elkaar? Ongeveer m per jaar Ongeveer kwh per jaar Totaal ,- Deel 1 Verbruik/kosten- Monitoring- Gedrag

5 de gasprijs Leveringsdeel/transportdeel/belastingen Gasprijs verschilt van 0,30 cent tot 0,40 cent per dorpshuis!! (2009) Contract via internet/gezamenlijk +/- 0,25 cent Deel 1 Verbruik/kosten- Monitoring- Gedrag 39 cent Deel 1 Verbruik/kosten- Monitoring- Gedrag

6 de gasprijs Leveringsdeel/transportdeel/belastingen Gasprijs verschilt van 0,30 cent tot 0,40 cent per dorpshuis!! (2009) Contract via internet/gezamenlijk +/- 0,25 cent Negatieve/positief geval: m3 x 0,40 cent = , m3 x 0,30 cent = ,- Verschil is 6.100!! euro Deel 1 Verbruik/kosten- Monitoring- Gedrag de electra prijs Electraprijs is ongeveer 0,22 cent per Kwh Voorbeeld berekening 1 watt 1 uur lang (1 watt x 1 uuris 1 wh) / = Kwh 1 Kwhkostongeveer0,22 cent Deel 1 Verbruik/kosten- Monitoring- Gedrag

7 Deel 1 Verbruik/kosten- Monitoring- Gedrag Historie 2. DorpStroom en uw dorpshuis: onze doelgroepen 1. uw accommodatie 2. uw leden 3. uw sponsoren

8 Deel 1 Verbruik/kosten- Monitoring- Gedrag De aanpak - Jaarlijks controle op contract van gas en elektra - Duidelijke keuze hoog/laag tarief stroom - Als punt op agenda bij jaarlijks overleg of opstellen begroting! - Kies voor duurzaam opgewekt stroom - Gezamenlijke inkoop met andere dorpshuizen Wees geen slaper maar een actieve speler! Deel 1 Verbruik/kosten- Monitoring- Gedrag

9 Monitoring - Geeft inzicht in het verbruik daardoor bewustwording - Duidelijkheid over sluipverbruik - Duidelijkheid over nachtverbruik - Geeft inzicht in het effect van verbetermaatregelen - Optimaliseer verbetermaatregelen - Besparing van 5 tot 15 % Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag Monitoring Meting Standaard verbruik Vast format Handmatig of digitaal Verklaren oorzaak Vaststellen targets Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag

10 Monitoring Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag Monitoring Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag

11 Monitoring Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag Gedrag Energiebesparen door het aanpassen van het gedrag - Moeilijkste om te veranderen, een tijdschakelaar is zo geplaatst elke bezoeker van het dorpshuis attenderen licht uit te doen niet. - Vraagt om disipline - Bewustwording - Beloning Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag

12 Gedrag - Communicatie Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag Wie is verantwoordelijk thuis? Eigenaar - Betaald zelf de investeringen - Betaald zelf de energierekening - Is zelf aanwezig en bepaald de wensen - Kan zelf maatregelen uitvoeren Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag

13 Dorpshuis Energie coordinator Penningmeester? Gemeente? Beheerder? Voorzitter? Dorpsbewoners? Bestuur? - Betaald zelf de investeringen? - Betaald zelf de energierekening? - Is zelfaanwezigen bepaaldde wensen? - Kan zelf maatregelen uitvoeren? Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag Taken van een energie coordinator: 1) Energiebeleid, 2) Energiemanagement Organisatie en bedrijfsvoering 3) Energiecontracten en documentenbeheer 4) Inventarisaties en beheer van de energie aansluitingen 5) Inkopen van Energie en energietarieven 6) Energiemonitoringen analyses 7) Energiekosten, factuurcontrole en administratie 8) Technisch beheer, Installaties en automatisering 9) Duurzame investeringen, kwaliteit en milieu 10) Periodieke Energierapportages en evaluaties Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag

14 Gedrag Hoe invulling aan te geven: - Informeer dorpsbewoners doormiddel van posters over de energiebesparingsactiviteiten of in het dorpsblad - Betrek dorpsbewoners bij de maatregelen - Gebruikshandleiding bij apparaten ook over gebruik energie - Slogans of cartoon - Aanspreken van dorpsbewoners - Bijeenkomst organiseren - Vraag dorpsbewoners om ideeën om energie te besparen - STEL EEN ENERGIE COORDINATOR AAN Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag Pauze Deel 1 Verbruik/kosten - Monitoring- Gedrag

15 Inhoud Deel2 - Constructie/installatie - Verlichting - Elektrische apparaten Constructie en installatie Creëer een warme jas om het gebouw ventileer wel goed Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten

16 Constructie van gebouw Dak Glas Gevel Vloer Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten Spouw isoleren Vloer isoleren Dak/kieren Rcvan 0,4 naar 1,9 Rcvan 0,15 naar 1,8 Rcvan 0,22 naar 2,8 Isolatie waarde wordt uitgedrukt in Rc waarde denk bij de R aan Resistance(weerstand, verzet) en bij de c van Rc aan het woord combinatie of constructie Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten

17 Installatie van gebouw Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten Hout Bodem Lucht Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten

18 Resume voor constructie en installatie van het gebouw - Bekijk de onderhoudsrapportage van het gebouw - Stel vast wat mogelijke toekomstige aanpassingen zijn van het gebouw - Onderzoek de punten welke mogelijk nog niet geïsoleerd zijn - Bekijk de mate van besparing en investering. - Stel vast wanneer welke maatregelen uitgevoerd moeten worden in combinatie met de onderhoudsrapportage Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten Verlichting - Groot gedeelte van elektra verbruik gaat op aan verlichting - Verbruik verlichting wordt uitgedrukt in Watt - Verlichting betreft een armatuur + verlichtingsbron Voorbeeld berekening 1 watt 1 uur lang (1 watt x 1 uuris 1 wh) / = Kwh 1 Kwhkostongeveer0,22 cent Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

19 Verlichting Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten Wat kost deze verlichting bij normaal verbruik uur in een dorpshuis 50 watt = 16,50 per jaar Halogeenspot 22 watt = 7,26 per jaar 2.680,-per jaar 86 watt = 28,38 per jaar TL verlichting Downlighter 60 watt = 19,80 per jaar Gloeilamp Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten

20 Halogeenspot Powerled Aanschaf 15 euro +/-3 watt tot 6 watt Aanschaf 2 euro +/-20 watt tot 50 watt Led Aanschaf 10 euro +/-2 watt tot 6 watt Spaarlamp Aanschaf 10 euro +/-7 watt Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten Downlighter 1 er uit halen Aanschaf 6 euro +/-7 watt tot 28 watt Nieuw armatuur Aanschaf 150 euro +/-15 watt Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

21 TL verlichting Led TL buizen Aanschaf 50 euro +/-15 watt Aanschaf 5 euro +/-36 watt tot 58 watt + 20% voor starter HF verlichting Aanschaf 40 euro +/-36 watt Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten Gloeilamp Led 15 euro +/-3 watt tot 6 watt Aanschaf 0,50 euro +/-25 watt tot 100 watt Spaarlamp Aanschaf 10 euro +/-7 watt Led lamp Aanschaf 5 euro +/-3 watt Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

22 Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten Wat kost deze verlichting bij normaal verbruik uur 50 watt = 16,50 per jaar Halogeenspot 22 watt = 7,26 per jaar 2.680,-per jaar 86 watt = 28,38 per jaar TL verlichting Downlighter 60 watt = 19,80 per jaar Gloeilamp Deel 2 Constructie - verlichting Elektrische apparaten

23 Wat kost deze verlichting bij normaal verbruik uur 3 watt = 0,99 per jaar 11 watt = 3,63 per jaar 50 watt = 16,50 per jaar 22 watt = 7,26 per jaar Ledspotjes 644 per jaar Downlighter 1 x 36 watt = 11,88 per jaar 11 watt = 3,63 per jaar 86 watt = 28,38 per jaar 60 watt = 19,80 per jaar HF verlichting Spaarlampen Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten Ook regeling voor aansturing 500 per jaar Bewegingsmelders Schemerschakelaar Daglichtregeling Tijdschakelaar Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

24 Wat kost deze verlichting bij normaal verbruik uur Start ouder type 2.680,-per jaar Nieuwe verlichting 644,-per jaar Nieuw verlichting + schakelingen 500,-per jaar Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten Armaturen - Armaturen voor sfeer verlichting - Armaturen voor effectieve verlichting Aantal buizen + wattage Spiegeloptiek Lage opbrengst Verbruik eventueel starter Hoge opbrengst Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

25 Resume besparing voor verlichting - Eerst hoeveelheid verlichting in kaart brengen en mogelijk verlagen - Welke armaturen zijn er met welk type lampen - Kan er een ander type lamp in welke energiezuiniger is - Zo niet mogelijk ander type armatuur - Weegt de investering op tegen de besparing - Kan de aansturing aangepast worden met energiebesparende schakelaars? Besparing mogelijk van ongeveer 80% Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten Elektrische apparaten - Verbruik indien apparaat in gebruik is - Verbruik in standby functie - Label van apparaat Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

26 Elektrische apparaten - Kies een apparaat met een laag energieverbruik, bijvoorbeeld A(+++). - Vervang energieslurpers, zoals een oude koelkast of wasmachine, - Koop een apparaat op maat - Gebruik elk apparaat efficiënt: Biljart pas aan als het nodig is - Verminder stand-by verbruik: stroom uit bij geen gebruik Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

27 Oude koelkastvan 10 jaaroud Kost ongeveer 120 euro per jaar ,- per jaar Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten Wat is sluipverbruik? - Ongeveer 10 % van het elektraverbruik is sluipverbruik - Oude apparaten+/-15 watt - Wetgeving 2012 maximaal 1 watt per apparaat Het is geenhoogverbruikmaarwel24 uurper dag 365 dagenper jaar! Elke Watt sluipverbruik kost ongeveer 2/jaar. Bijvoorbeeld reductie van het sluipverbruik van 260W naar 120W scheelt 280/jaar. Dat is een paar duizend euro s in de afgelopen 10 jaar Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

28 Waar zit sluipverbruik? - het standy lampje -eenklokjeop de oven - een vloerverwarmingspomp in de zomer let op soms 80watt!! - het koffiezetapparaat Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten Sluipverbruik terug brengen Verlengsnoer met schakelaar Tijdschakelaar Laatste man schakelaar Pompschakelaar Deel 2 Constructie- verlichting Elektrische apparaten

29 Waarlettenwe nu op? Verlichting: Geen goed armatuur Nietombouwenof led verlichtingin plaatsen. Alleen nieuw armatuur Apparatuur: Gebruikshandleiding? Energiezuinig type bij aanschaf A label? Deel 2 afsluiting en..? Apparatuur: Gebruikshandleiding? Energiezuinig type bij aanschaf A label? Schakelaar magnetron? Deel 2 afsluiting

30 en..? Insteltijden biljart? Gebruik kleed? Thermostaatkranen? Dubbelglas? Deel 2 afsluiting en..? Verlichting aan overdag? Waarom staat de ketel aan? Deel 2 afsluiting

31 en..? Waarom niet leidingen isoleren? Ook schakelaar op de vloerverwarmingspomp? Deel 2 afsluiting Vervolg - Gemeente en provincie subsidiëren in isoleren constructie uitvoering medio zomer - Elk dorpshuis krijgt 500 euro voor kleine maatregelen intern Maatregelen worden ter controle eerst door de gemeente getoetst. - Freerkstelt gezamenlijk met de beheerder een actielijst per dorpshuis. Tevens competitie element. Nul meting in April eind meting in Oktober

32 Vragen