Naar een valide, betrouwbare, transparante, haalbare leerlingenevaluatie in 4 stappen. Stap 1

Transcriptie

1 Naar een valide, betrouwbare, transparante, haalbare leerlingenevaluatie in 4 stappen Stap 1 EVALUATIE IS EEN ONDERDEEL VAN HET LEERPROCES. VOLGENDE ACTIVITEITEN GAAN EVALUEREN VOORAF: 1 JE LEEST DE LEERPLAN DOELSTELLING: HET WERKWOORD IN DE LEERPLANDOELSTELLING BEPAALT DE WIJZE WAAROP JE ZE DIENT TE REALISEREN; 2 JE PLANT DE REALISATIE VAN DE LEERPLANDOELSTELLING IN CORRELATIE MET JE JAARPLANNING; 3 JE BRENGT JE LEERPLANDOELSTELLING AAN BIJ DE LEERLINGEN OP DE WIJZE VAN FORMULERING VAN DE LEERPLANDOELSTELLING; 4 JE KIJKT MET EEN GESCHIKTE EVALUATIEVORM OF DE LEERLINGEN DE LEERPLANDOELSTELLING HEBBEN BEREIKT.

2 - 2 -

3 Stap 2 KIES JE EVALUATIEVORM OP BASIS VAN DE FORM ULERING VAN DE LEERP LANDOELSTELLING: PRODUCT (TOETS, TAAK, EXAMEN ) PROCES (PRAKTIJK)OPDRACHT, TOELICHTING, TAAK, ) KIJKWIJZER TOETS- EN EXAMENVRAGEN KIJKWIJZER BREDE (OBSERVATIE)EVALUATIEVORMEN - 3 -

4 Stap 3: Gebruik na je keuze één van onderstaande kijkwijzers om je te ondersteunen in de invulling van je evaluatievorm KIJKWIJZER VOOR TOETS- EN EXAMENVRAGEN 1 Validiteit in orde kan beter suggesties/opmerkingen 1.1 De vragen evalueren de leerplandoelstellingen. 1.2 De vraagstelling respecteert het evenwicht tussen de basisvragen van kennen en kunnen en verdiepingsvragen. Dit evenwicht wordt door het leerplan bepaald. 1.3 Dit evenwicht toont zich in de puntenverdeling (zie 1.2). 1.4 De vragen sluiten aan bij de manier van lesgeven (levensecht, herkenbaar, duidelijk). 1.5 De vragen zijn evenwichtig verspreid over de behandelde onderwerpen. 1.6 Er is niet te veel overlapping in de vragen waardoor hoofdzakelijk dezelfde doelstellingen getoetst worden en andere onaangeroerd blijven. 2 Betrouwbaarheid en transparantie in orde kan beter suggesties/opmerkingen 2.1 Er is een duidelijke paginering. 2.2 Er is een duidelijke nummering van vragen en van deelvragen. 2.3 Het juiste antwoord steunt niet op een antwoord van de vorige vraag. 2.4 Er is voldoende variatie in de vraagvormen. 2.5 De puntenweging per vraag staat op de toets/examen. 2.6 Er is een correctiemodel voorzien. 2.7 Er is voldoende antwoordruimte voorzien. 2.8 De nodige hulpmiddelen zijn duidelijk vermeld (eventueel op voorblad). 2.9 De nodige figuren/foto s/tekeningen/fotokopieën zijn duidelijk De toets is voor alle leerlingen op gelijkwaardige manier tot stand gekomen (omstandigheden van afname (extra toelichting, dezelfde tijdslimiet, tegemoetkoming van lln met leerproblemen) De verbetercriteria worden geëxpliciteerd aan de leerlingen

5 3 Taal in orde kan beter suggesties/opmerkingen 3.1 De vragen zijn eenduidig gesteld en niet mis te verstaan. 3.2 De samengestelde vragen zijn opgesplitst in goed gestructureerde deelvragen. 3.3 Vragen met ontkenning worden vermeden. 3.4 De instructies zijn duidelijk geformuleerd, zodat de lln weten wat van hen verwacht wordt. 3.5 De woorden in de vragen zijn gekend. 3.6 Er staan geen afkortingen in de instructies. 3.7 De woorden in de vragen hebben slechts één betekenis. 3.8 De vragen zijn taalkundig correct. 3.9 De vragen bevatten correcte vaktaal. 4 Haalbaarheid en efficiëntie 4.1 De toets/examen kan met de beschikbare hulpmiddelen gerealiseerd worden. 4.2 De toets/examen kan binnen de beschikbare tijd gerealiseerd worden. 4.3 De toets/examen kan door de leraren binnen een redelijke tijd verbeterd worden. 4.4 De terugkoppeling van de resultaten wordt binnen de gestelde tijdsinvestering voor evaluatie voorzien. in orde kan beter suggesties/opmerkingen - 5 -

6 5 Technische aspecten/lay-out (voor scholen die geen schoolsjabloon gebruiken) De hoofding bevat: 5.1 Logo / naam school 5.2 Benaming: vak - aantal lesuren/week 5.3 Schooljaar 5.4 Namen: leerkrachten 5.5 Datum toets - duur 5.6 Leerjaar - studierichtingen 5.7 Klassen 5.8 Naam leerling - klas 5.9 Hulpmiddelen die gebruikt mogen worden in orde kan beter suggesties/opmerkingen - 6 -

7 AAN DE SLAG MET EEN KIJKWIJZER/STAPPENPLAN VOOR BREDE (OBSERVATIE)EVALUATIEVORMEN Wie evalueert? Leerling = zelfevaluatie Medeleerling = peerevaluatie - 7 -

8 Hoe evalueren? 1 Formuleer de criteria waaraan de evaluatie moet voldoen in functie van de vooropgestelde doelstellingen (algemene doelstellingen (vooraan in leerplan), leerplandoelstellingen, VOET, ); Bepaal eerst het criterium OK en helemaal niet OK ; bepaal dan de eventuele tussenstappen Geef bepaalde criteria een extra weging indien gewenst Punten kunnen maar moeten niet 2 Tussenvraag: korte of lange periode waarbinnen je de criteria wil evalueren; Korte periode o Korte periode: criteria zijn één keer toepasbaar Lange periode (vb stage/gip/onderzoekscompetentie/ ) o Lange periode: criteria kunnen herhaaldelijk aan bod komen (voordeel: groei kan in kaart gebracht worden) 3 Zet je criteria in het evaluatieformulier; 4 Bezorg dit evaluatieformulier op voorhand aan de leerlingen zodat ze weten waarop er geëvalueerd zal worden; 5 Evalueer en geef feed-back/feed-forward/feed-up (*); onderstaande schrijfwijzer bied je hulp bij het formuleren van feed-back en feed-forward. (*) Feed-back: info van de leraar over hetgeen de leerling heeft gepresteerd Feed-forward: tips van de leraar om te groeien Feed-up: leerling formuleert met leraar een doelstelling waaraan de leerling gaat werken - 8 -

9 STAP 4: SCHRIJFWIJZER COMMENTAREN (toetsen, taken, observaties, (groei)rapporten, ) STAP 1: VERTREK VANUIT JE OBSERVATIE IK-BOODSCHAP, geen jij-boodschap Ik-boodschap: Ik zou het graag anders zien. Kunnen we het daar over hebben? Jij-boodschap: Jij doet iets fout., leerling zal in verdediging schieten. Startvoorbeelden Ik zie dat... Ik heb vastgesteld... Ik stel vast dat... TAAKGERICHT, niet persoonsgericht Geef feedback op wat de leerling gedaan heeft, niet op hoe hij is. Beschrijf gedrag dat de leerling kan veranderen.... je werkt goed mee in de les je je taken niet tijdig afgeeft... CONCREET & SPECIFIEK geen algemene indruk Vermijd termen zoals: altijd, overal, nooit... je tweemaal je taak te laat hebt afgegeven. BESCHRIJVEND, Niet (be)oordelend CONSTRUCTIEF, niet kwetsend Beschrijf wat je hebt gezien, hoorde, vaststelt (observatie) Vermijd interpretaties observeren = De feiten die je vaststelt. interpretatie = Je mening over de feiten. De gedachten bij de waarneming. zoveel mogelijk plustaal... je voert de opdrachten uit zoals gevraagd.... je staat open voor tips.... geen zorg draagt voor je lesmateriaal.... je hoofd- en bijzaken moeilijk van elkaar kan onderscheiden. STAP 2: BENOEM HET EFFECT WAT IS HET GEVOLG? STAP 3: GEEF PERSPECTIEF DOE VOORSTELLEN NAAR DE TOEKOMST GROEIONDERSTEUNEND Beschrijf het effect zo concreet mogelijk Mogelijk verwijzen naar resultaten, punten, evoluties,... ruimte voor remediëring en een positieve uitweg focus op (groei)kansen werkt motiverend en stimulerend Geef haalbare alternatieven, opties Hierdoor kan je geen nauwkeurig werk afleveren. Dit heeft tot gevolg dat je een onvoldoende haalt op je examen. Ik stel voor dat je de extra oefeningen maakt om ze nadien samen te overlopen.... behoren tot de mogelijkheden Ik adviseer je daarom... Ik raad je aan om

10 - 10 -