Wist Socrates iets wat wij niet weten? Inleiding door Karel van Haaften van Socratisch café Zwolle

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wist Socrates iets wat wij niet weten? Inleiding door Karel van Haaften van Socratisch café Zwolle"

Transcriptie

1 Wist Socrates iets wat wij niet weten? Inleiding door Karel van Haaften van Socratisch café Zwolle Filosofisch café Zwolle Wist Socrates iets? KvH sept

2 Wat vooraf ging Inhoud Socrates Gespreksmethode Socrates Filosofische scholen Wist Socrates iets? KvH sept

3 Het Griekse denken Kosmos, dwz orde, één geheel Mythologie, godenwereld Ken u zelf In niets te veel Het goede leven Wist Socrates iets? KvH sept

4 Vanaf ca 600 v. chr. Presocratici Onderzoek naar de archè, het eerste beginsel, de elementaire bouwsteen van de kosmos. Wist Socrates iets? KvH sept

5 Voorbeelden van archè Het vochtige, het alles voedende, water. Het on-eindige, een oerstof waarin alle fysieke materialen zijn opgenomen. Ruimte, lucht Getal, maat, ritme octaaf Het veranderlijke, vuur; voortdurende verdichting en verdamping. Panta rei. Het Zijn is één, ondeel-baar, permanent, het kan met de rede benaderd worden. Wist Socrates iets? KvH sept

6 Zelfstandigheid Twee overtuigingen - Een mens mag nadenken over zin en betekenis van de wereld en zichzelf - Een mens kan nadenken over zin en betekenis van de wereld en zichzelf Wist Socrates iets? KvH sept

7 Anaxagoras Ontstaan en vergaan zijn schijn, er is alleen verandering Oneindig aantal kwalitatieve deeltjes Geest(nous), los van materie, beweger van alles Doel: aanschouwing en onderzoek van orde in kosmos Veroordeeld wegens godslastering Wist Socrates iets? KvH sept

8 Jaartallen Anaxagoras Socrates Plato Aristoteles Wist Socrates iets? KvH sept

9 Hoe leefde Socrates? Wist Socrates iets? KvH sept

10 Wist Socrates iets? Socrates wist dat hij niets wist. citaat 1. Apologie 21d en citaat 2. Theaitetos 210c Wist Socrates iets? KvH sept

11 Citaat 1 Socrates:..ik denk tenminste niet dat ik het wel weet, als ik het niet weet. In dit opzicht blijk ik dus een tikje wijzer dan hij, omdat ik niet meen te weten wat ik niet weet. (apologie 21d) Wist Socrates iets? KvH sept

12 Weten dat je iets niet weet. Wat is daar bijzonder aan? Wist Socrates iets? KvH sept

13 Inhoud en vorm Dialogen hebben geen uitkomst, geen leer. Dialogen hebben wel een overeenkomstige gespreksmethode. Wist Socrates iets? KvH sept

14 Socratisch gesprek Het gedrag van Socrates wordt in de verschillende dialogen beschreven als van een Horzel (citaat 3.apologie 31a) Sidderrog (citaat 4.meno 80a) Vroedvrouw (citaat 5.theaitetos 149) Wist Socrates iets? KvH sept

15 Horzel Geprikkeld worden om na te denken over wat je zegt door aanhoudende vragen. Wist Socrates iets? KvH sept

16 Sidderrog Sprakeloos zijn. Verlamd. Geen antwoord meer weten. Wist Socrates iets? KvH sept

17 Vroedvrouw Je gewoonlijk onuitgesproken overtuigingen proberen te formuleren. Wist Socrates iets? KvH sept

18 Socratisch gesprek Vragen en doorvragen Luisteren Oordeel opschorten Wist Socrates iets? KvH sept

19 Socratisch gesprek Onderwerp van een socratisch gesprek is altijd de individuele mens, jij zelf, je gedrag en wat zinvol, betekenisvol en belangrijk is in je leven. Zelfonderzoek (filosofisch) met behulp van en samen met aanwezige anderen. Wist Socrates iets? KvH sept

20 Socratisch gesprek methode In de dialoog De Staat (Politeia), die gaat over rechtvaardigheid, geeft Socrates in de vorm van een Grotmythe (of allegorie van de Grot) een beschrijving van zijn gespreksmethode. Wist Socrates iets? KvH sept

21 Grotmythe Volgens deze mythe voert het gesprek 1.vanuit een concreet (voor-)beeld, 2. naar geloof, meningen en opvattingen 3. naar inzicht, overtuigingen en principes, 4. naar weten (citaat 6. Staat 504e) Wist Socrates iets? KvH sept

22 Grotmythe Wist Socrates iets? KvH sept

23 grotmythe 1. Schaduw = beeld - gebeurtenis - ervaring 2. Voorwerp = geloof - mening opvatting 3. Haardvuur = inzicht overtuiging 4. Weten = licht verwondering Wist Socrates iets? KvH sept

24 1. Schaduw eigen kennis, ervaring Startpunt van een socratisch gesprek is altijd de kennis, gebaseerd op de eigen ervaring van de gespreksdeelnemer. Vaak latent aanwezige kennis, die dankzij vragen manifest wordt. Wist Socrates iets? KvH sept

25 Niveau 2 cognitieve kaart Voorwerpen van geloof, bijv: efficiency, duurzaamheid, gezondheid, Nederland, markt, gewoonten Wist Socrates iets? KvH sept

26 Niveau 3 cognitieve kaart Haardvuur - Zingevende verhalen, bijv: wetenschappen, christendom, islam, geschiedenis, Darwin, liberalisme, socialisme, kapitalisme, humanisme Wist Socrates iets? KvH sept

27 4. Wist Socrates iets.? 4. Weten (zon-)licht verwondering Wist Socrates iets? KvH sept

28 Huidig Socratisch gesprek Vragen Ervaringen 1.Kernmoment 2. Opvattingen 3. Overtuigingen 4. Weten onderwerp Wist Socrates iets? KvH sept

29 Waarom zou je je omdraaien? Waarom zou je je omdraaien en op zoek gaan naar (de bron van) het licht? Waarom zou je proberen de grot uit te klimmen? Wist Socrates iets? KvH sept

30 Waarom zou je de grot verlaten? Honger naar waarheid, goedheid en schoonheid. Dialoog Symposion (citaat 7.204e) Liefde (Eros) Diotima Poros en Penia, Overvloed en Armoede Wist Socrates iets? KvH sept

31 Eros Hongerig naar vervulling Op zoek naar schoonheid (goedheid en waarheid) Fysieke vormen: mensen, auto s, huizen, kleren etc Geestelijke vormen: samenwerking, organisaties, gemeentes, wetenschappen Zielsvormen: scheppende kunst Wist Socrates iets? KvH sept

32 Wist Socrates iets wat wij niet weten? Wist Socrates iets? KvH sept

33 Filosofische scholen Het leven van Socrates was inspiratie voor het ontstaan van verschillende filosofische scholen. Cynici Epicuristen Stoïcijnen Wist Socrates iets? KvH sept

34 School - Cynici Cynici (kunos hond) De natuurlijke staat is beter dan beschaving. Ascese, autarkie, aanpassing aan natuur, eenvoud, breuk met alle regels van samenleving; geen leer. Wist Socrates iets? KvH sept

35 School -Epicuristen Laat het vlees duurzaam genieten Fysieke indrukken leren je hoe je tevreden, in evenwicht kunt leven. Eigenbelang. Vermijdt honger, dorst, kou, pijn, angst etc en korstondige genietingen. Natuur is rechtvaardig: noodzakelijke dingen zijn gemakkelijk te verkrijgen; moeilijk te verkrijgen dingen zijn niet noodzakelijk. Wist Socrates iets? KvH sept

36 School - Stoïcijnen Anankè. We leven onder een redelijke universele wet. Leiden zal het Lot wie wil, dwingen wie niet wil. Niet de dingen brengen ons in verwarring, maar onze oordelen erover. Kijk niet of dat wat gebeurt, gebeurt zoals je het wil, maar wil dat dat wat gebeurt, gebeurt zoals het gebeurt. Dan zul je gelukkig zijn. Wist Socrates iets? KvH sept

Wist Socrates iets..?

Wist Socrates iets..? Wist Socrates iets..? Inleiding door Karel van Haaften Filosofisch café Hoogeveen 25.09.2018 Wist Socrates iets? KvH sept 2018 1 Wat vooraf ging Inhoud Socrates Gespreksmethode Socrates - hoe en waarom

Nadere informatie

Wist Socrates iets wat wij niet weten?

Wist Socrates iets wat wij niet weten? Wist Socrates iets wat wij niet weten? Over Socrates en het socratisch gesprek. Verslag van een lezing door Karel van Haaften, Socratisch café Nederland, in Filosofisch café Zwolle op 21 september 2015

Nadere informatie

Geloven en redeneren. Religie en filosofie

Geloven en redeneren. Religie en filosofie Geloven en redeneren Religie en filosofie Historisch overzicht Pantheïsme en polytheïsme De spiltijd Het oosten Boeddhisme Confucianisme Taoïsme Het westen Jodendom, christendom, islam Filosofie Het begin

Nadere informatie

Is Rentmeesterschap een deugd?

Is Rentmeesterschap een deugd? Is Rentmeesterschap een deugd? Over Rentmeesterschap en de kardinale deugden Verslag van een lezing door Karel van Haaften, Socratisch café Nederland, Rentmeester van de toekomst symposium stichting IJssellandschap

Nadere informatie

Filosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat

Filosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat Filosofie VWO 4 periode 1 Dikgedrukt: betekent dat dit woord in de woordenlijst staat Het begin van de natuurfilosofie Filosofen beginnen zich dingen af te vragen, waar je gewoonlijk niet zo over na zou

Nadere informatie

Filosofisch Café Socrates 2014. Dienstencentrum de Roos Beekstraat 29 Weert. Trefcentrum Stramproy Fr. Strouxstraat 53 Stramproy.

Filosofisch Café Socrates 2014. Dienstencentrum de Roos Beekstraat 29 Weert. Trefcentrum Stramproy Fr. Strouxstraat 53 Stramproy. Filosofisch Café Socrates 2014 Dienstencentrum de Roos Beekstraat 29 Weert Trefcentrum Stramproy Fr. Strouxstraat 53 Stramproy Informatie Het was in mei 2011 de eerste keer in Weert dat het Filosofisch

Nadere informatie

MIRARI Van kritiek naar dialoog.

MIRARI Van kritiek naar dialoog. MIRARI Van kritiek naar dialoog. Door Tomas Serrien Verwondering is het begin van alle wijsheid. (Aristoteles) Mirari - 1 HET WAT en HET WAAROM: Het grondidee van Mirari. Het is tijd voor een filosofisch

Nadere informatie

VOORBEELD / CASUS. Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven

VOORBEELD / CASUS. Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven Maakt geld gelukkig? VOORBEELD / CASUS Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven Hieronder tref je een beschrijving van een socratisch gesprek van ca. 2 ½ uur. Voor de volledigheid hieronder eerst

Nadere informatie

Vragen stellen 1. Een filosofische workshop

Vragen stellen 1. Een filosofische workshop Vragen stellen 1 Een filosofische workshop Inhoud van de workshop Geen interviewtraining. Geen cursus voor het bedenken van testvragen, bijvoorbeeld t.b.v. het onderwijs. Waar het om gaat, is de vraag

Nadere informatie

leerplandoelen derde cyclus 1 Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op.

leerplandoelen derde cyclus 1 Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op. Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op. Je kan dit overzicht gebruiken om je jaarplan godsdienst op te bouwen. Op de bijhorende gele blaadjes van het leerplan lees je concreet welke

Nadere informatie

Socrates heeft een bijzondere plaats in de filosofie. Cicero omschrijft het treffend:

Socrates heeft een bijzondere plaats in de filosofie. Cicero omschrijft het treffend: Inleiding Socrates heeft een bijzondere plaats in de filosofie. Cicero omschrijft het treffend: Socrates is de eerste die filosofie van de hemelen naar beneden heeft gehaald, naar de marktplaats en naar

Nadere informatie

Zo ver weg, zo dichtbij

Zo ver weg, zo dichtbij Brief van een engel Sinds de dag dat ik mijn lichaam heb verlaten Heb ik geen woorden meer Enkel een gevoel dat geen lied kan vertalen Ik zal er altijd zijn voor je, in de wolken die je zullen vergezellen

Nadere informatie

Filosofisch Café Socrates. Dienstencentrum de Roos Beekstraat 29 Weert. Trefcentrum Stramproy Fr. Strouxstraat 53 Stramproy.

Filosofisch Café Socrates. Dienstencentrum de Roos Beekstraat 29 Weert. Trefcentrum Stramproy Fr. Strouxstraat 53 Stramproy. Filosofisch Café Socrates Dienstencentrum de Roos Beekstraat 29 Weert Trefcentrum Stramproy Fr. Strouxstraat 53 Stramproy Informatie1 2 Het was in mei 2011 de eerste keer in Weert dat het Filosofisch café

Nadere informatie

Samenvatting Filosofie Wegen naar wijsheid, hoofdstuk 4 en 5

Samenvatting Filosofie Wegen naar wijsheid, hoofdstuk 4 en 5 Samenvatting Filosofie Wegen naar wijsheid, hoofdstuk 4 en 5 Samenvatting door een scholier 1742 woorden 4 juli 2010 4,3 21 keer beoordeeld Vak Filosofie Hoofdstuk 4 Denken over de mens Filosofische vragen

Nadere informatie

Woordenlijst Het oog in de storm

Woordenlijst Het oog in de storm Woordenlijst Het oog in de storm Inleiding agora marktplaats in het centrum van de Griekse stadstaten (poleis). Hier werd gedebatteerd en werden ervaringen uitgewisseld. animal rationale Latijnse vertaling

Nadere informatie

Samenvatting Levensbeschouwing Mens en Maatschappij

Samenvatting Levensbeschouwing Mens en Maatschappij Samenvatting Levensbeschouwing Mens en Ma Samenvatting door Sophie 1047 woorden 6 februari 2017 8,8 3 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing Mens & Ma Mensbeeld hoe je jezelf ziet, de

Nadere informatie

Filosofie en actualiteit. Tweede bijeenkomst

Filosofie en actualiteit. Tweede bijeenkomst Filosofie en actualiteit Tweede bijeenkomst Journalistieke vragen Over wat voor soort gebeurtenis hebben we het? Wat is de oorzaak? Wat gebeurt er verder? Hoe moeten we deze gebeurtenis beoordelen? Filosofische

Nadere informatie

Ethische optiek = hoe is de benadering dat mensen het uiteindelijk goede behoren te doen.

Ethische optiek = hoe is de benadering dat mensen het uiteindelijk goede behoren te doen. Samenvatting door A. 1576 woorden 4 december 2014 1,3 2 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Paragraaf 2 De ethische optiek 1 inleiding Ethiek gaat over goed en kwaad in het menselijk handelen. Onderscheid

Nadere informatie

keer beoordeeld 25 juni 2016

keer beoordeeld 25 juni 2016 0 Samenvatting door Sienna 1920 woorden keer beoordeeld 25 juni 2016 Vak Levensbeschouwing Hoofdstuk 1: Leren hoe te leven 1. Over Normaal gesproken Met de woorden normaal of abnormaal keuren we het gedrag

Nadere informatie

Inleiding in de Filosofie & de Ethiek

Inleiding in de Filosofie & de Ethiek Inleiding in de Filosofie & de Ethiek 1e Bijeenkomst 5 september 2006 Prof. Dr. Hub Zwart Afdeling Filosofie & Wetenschapstudies h.zwart@science.ru.nl http://www.filosofie.science.ru.nl Wat is filosofie?

Nadere informatie

Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 t/m 4: Over normaal gesproken

Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 t/m 4: Over normaal gesproken Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 t/m 4: Over normaal gesproken Samenvatting door R. 1780 woorden 12 juni 2014 7,1 58 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Hoofdstuk 1: Leren hoe te leven 1. Over

Nadere informatie

1. Wat is een controverse? Praktijk en theorie. 2. Vaardigheden: empathie, denken vanuit meerdere perspectieven en een kritische houding

1. Wat is een controverse? Praktijk en theorie. 2. Vaardigheden: empathie, denken vanuit meerdere perspectieven en een kritische houding Lesgeven over controversiële thema s Docentendag maatschappijleer 2019 Geerte Savenije Inhoud van deze workshop: 1. Wat is een controverse? Praktijk en theorie 2. Vaardigheden: empathie, denken vanuit

Nadere informatie

Boekverslag Overigetaal De wereld van Sofie door Jostein Gaarder

Boekverslag Overigetaal De wereld van Sofie door Jostein Gaarder Boekverslag Overigetaal De wereld van Sofie door Jostein Gaarder Boekverslag door een scholier 1287 woorden 20 maart 2006 7 16 keer beoordeeld Auteur Jostein Gaarder Eerste uitgave 1994 Vak Overigetaal

Nadere informatie

Mediasociologie Hoorcollege Iedereen is vrij! Theo Ploeg

Mediasociologie Hoorcollege Iedereen is vrij! Theo Ploeg Mediasociologie Hoorcollege Iedereen is vrij! Theo Ploeg 1 2 wat ga ik behandelen? wat is mediasociologie bij CMDA/IAM? wat gaan we doen en hoe doen we dat? wat is sociologie eigenlijk en hoe zien wij

Nadere informatie

LitLab Leesclub. Kroonsz van Marco Kunst. Leesclub 16: Lichaam & ziel. Spelregels

LitLab Leesclub. Kroonsz van Marco Kunst. Leesclub 16: Lichaam & ziel. Spelregels LitLab Leesclub Leesclub 16: Lichaam & ziel Kroonsz van Marco Kunst Spelregels In deze leesclub discussieer je met een groepje van 4 tot 6 lezers over Kroonsz van Marco Kunst. Je doet dat aan de hand van

Nadere informatie

Kinderboeken in de klas. Begeleidingsbrochure voor leerkrachten

Kinderboeken in de klas. Begeleidingsbrochure voor leerkrachten Kinderboeken in de klas Begeleidingsbrochure voor leerkrachten 1 Wie is Oscar Brenifier? Oscar Brenifier is een Canadese filosoof en pedagoog. Al enkele jaren werkt hij met kinderen rond filosofie. Aan

Nadere informatie

Samenvatting Filosofie Emoties

Samenvatting Filosofie Emoties Samenvatting Filosofie Emoties Samenvatting door een scholier 1030 woorden 28 mei 2013 3,2 2 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie Cogito Filosofie samenvatting Emoties (theorie en primaire teksten) THEORIE

Nadere informatie

2012-2013 Een goed gesprek in Socratische stijl dag-workshop

2012-2013 Een goed gesprek in Socratische stijl dag-workshop 2012-2013 Een goed gesprek in Socratische stijl dag-workshop Zweeloo: 17 november Nootdorp: 2 maart, 27 april (deze dag-workshop wordt drie keer aangeboden) De vraag hoe te leven? vraagt filosofische reflectie.

Nadere informatie

Inleiding 11 Hans Alma & Adri Smaling

Inleiding 11 Hans Alma & Adri Smaling Inleiding 11 Hans Alma & Adri Smaling Referenties 15 Hoofdstuk 1. Zingeving en levens beschouwing: een conceptuele en thematische verkenning 17 Adri Smaling & Hans Alma 1. Wat kan onder zingeving worden

Nadere informatie

Praktische opdracht Grieks Voedvrouwprincipe volgens Socrates

Praktische opdracht Grieks Voedvrouwprincipe volgens Socrates Praktische opdracht Grieks Voedvrouwprincipe volgens Socrates Praktische-opdracht door een scholier 2319 woorden 26 oktober 2000 5,3 19 keer beoordeeld Vak Grieks Inleiding. De opbouw van deze praktische

Nadere informatie

Klassieke Cultuur. Wat is klassiek? Raphael. School van Athene

Klassieke Cultuur. Wat is klassiek? Raphael. School van Athene Klassieke Cultuur. Wat is klassiek? Raphael. School van Athene Pythagoras. Toonhoogte en harmonie ( octaaf, kwint en kwart) worden bepaald door de afstanden op de snaar. Muziek is een verhouding van getallen.

Nadere informatie

Is het God die ons veroordeeld of doen wij dat zelf?

Is het God die ons veroordeeld of doen wij dat zelf? Is het God die ons veroordeeld of doen wij dat zelf? 1. Hoe ontstaat de manier waarop je naar jezelf kijkt? 2. Wie is God? 3. Wat is DE Waarheid over onszelf? 4. Wie worden er door God wel veroordeeld?

Nadere informatie

Kosmos Ik. 3

Kosmos Ik.   3 Inhoudstafel Kosmos Ik uit de cursus Filosofische esoterie (hoofdstuk 7 ) april 1983 Kosmos Ik U heeft al meermalen gehoord van de oude elementen: aarde, water, vuur en lucht. Er zijn heel veel mensen

Nadere informatie

Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 en 2

Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door A. 1081 woorden 7 februari 2017 0 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing Hst. 1 paragraaf 7 Vier factoren bij de mens

Nadere informatie

Antwoorden Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 Paragraaf 1 t/m 5

Antwoorden Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 Paragraaf 1 t/m 5 Antwoorden Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 Paragraaf 1 t/m 5 Antwoorden door een scholier 3380 woorden 18 november 2010 5,2 35 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Paragraaf 1 samenvatting: 1.1 De vraag

Nadere informatie

Filosofische praktijken

Filosofische praktijken Filosofische praktijken Socrates, begripspersonage van de filosofische praktijk Leon de Haas Begripspersonages Het Franse denkduo Gilles Deleuze en Félix Guattari heeft de term begripspersonage gemunt

Nadere informatie

Marlou van Paridon SOCRATISCH GESPREK VOOR BEGINNERS EEN HANDBOEK EN WERKBOEK ISVW UITGEVERS

Marlou van Paridon SOCRATISCH GESPREK VOOR BEGINNERS EEN HANDBOEK EN WERKBOEK ISVW UITGEVERS Marlou van Paridon SOCRATISCH GESPREK VOOR BEGINNERS EEN HANDBOEK EN WERKBOEK ISVW UITGEVERS Voor Frank Alles is zichzelf en zijn tegendeel Pierre Abélard, Franse theoloog en filosoof, 1079-1142 Inhoud

Nadere informatie

Geloof, Hoop en Liefde

Geloof, Hoop en Liefde Geloof, Hoop en Liefde Commissie: Onderwijs Directie-overleg: 20-06-2017 GMR: 03-10-2017 (informeren) Raad van Toezicht: 25-09-2017 College van Bestuur: 04-10-2017 Evaluatie: 04-10-2020 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Liederen voor zondag 5 februari 2017

Liederen voor zondag 5 februari 2017 Liederen voor zondag 5 februari 2017 Hemelhoog 429 / Opwekking 599 Nog voordat je bestond Kende Hij je naam Hij zag je elk moment En telde elke traan Omdat Hij van je hield Gaf Hij zijn eigen zoon Hij

Nadere informatie

Een Leven Lang Gezond & Gelukkig

Een Leven Lang Gezond & Gelukkig 2 Stijn Elsen De wetenschappelijk bewezen geheimen van Een Leven Lang Gezond & Gelukkig Gezondheidscoach/Psycholoog Stijn Elsen begeleidt je volgens de meest recente doorbraken in de medische wetenschap

Nadere informatie

De socratische methode. Iets meer over Socrates

De socratische methode. Iets meer over Socrates De socratische methode De kunst van het vragen stellen Het is vaak beter om goede vragen te stellen dan zelf goede antwoorden te geven. Met vragen beweeg je anderen tot onderzoek van eigen ervaringen en

Nadere informatie

GELOOF EN WETENSCHAP. Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief.

GELOOF EN WETENSCHAP. Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief. GELOOF EN WETENSCHAP Modellen over de relatie tussen geloof en (natuur)wetenschap in historisch perspectief. 1. HET HARMONIEMODEL De leer van de twee boeken Het Ptolemaeïsche of Aristotelische wereldbeeld

Nadere informatie

Thema in de kijker : Filosoferen met kinderen

Thema in de kijker : Filosoferen met kinderen Thema in de kijker : Filosoferen met kinderen Wat is filosoferen met kinderen? Samen op een gestructureerde wijze nadenken en praten over filosofische vragen. Zoeken naar antwoorden op vragen die kinderen

Nadere informatie

VOORBEELD / CASUS. Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven. Moet je je aan een afspraak houden?

VOORBEELD / CASUS. Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven. Moet je je aan een afspraak houden? VOORBEELD / CASUS Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven Moet je je aan een afspraak houden? Hieronder treft u een beschrijving van een socratisch gesprek dat ik onlangs begeleidde. Voor de volledigheid

Nadere informatie

Thema: Een kantelende tijd, vernieuwing of verloedering?

Thema: Een kantelende tijd, vernieuwing of verloedering? Zondag 5 maart 2017 Tekst: Johannes 13: 1 17 Thema: Een kantelende tijd, vernieuwing of verloedering? Dia 1 Drie boeken die ieder voor zich een zekere verbrokkeling weergeven binnen onze samenleving: Hoe

Nadere informatie

De geboden onderhouden, is trouw zijn aan God, maar het is evenzeer trouw zijn aan onszelf, aan onze ware natuur, en aan onze diepe aspiraties.

De geboden onderhouden, is trouw zijn aan God, maar het is evenzeer trouw zijn aan onszelf, aan onze ware natuur, en aan onze diepe aspiraties. Maria, leer ons bidden! Het gebed is er niet in de eerste plaats om ons te voldoen. Ze is onteigening van onszelf om ons in de gesteltenissen te plaatsen van de Heer, Hem in ons te laten bidden. In een

Nadere informatie

DAMstenen 2 voor een. Voorwoord

DAMstenen 2 voor een. Voorwoord Verschijnt september 2016 DAMstenen 2 voor een gelukkig LEVEN Bewust leven, een dagelijkse bezigheid inspiraties, affirmaties en overwegingen Voorwoord Het tweede boekje is een feit. Nooit eerder had ik

Nadere informatie

VOORBEELD CASUS. Mag je publiekelijk ingaan tegen je baas? een socratisch gesprek uitgeschreven

VOORBEELD CASUS. Mag je publiekelijk ingaan tegen je baas? een socratisch gesprek uitgeschreven VOORBEELD CASUS een socratisch gesprek uitgeschreven Hieronder tref je een beschrijving van een socratisch gesprek van ca. 1 1/2 uur, in 5 stappen. Voor de volledigheid eerst nog even de gespreksstappen:

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Kinderboeken in de klas. Begeleidingsbrochure voor leerkrachten

Kinderboeken in de klas. Begeleidingsbrochure voor leerkrachten Kinderboeken in de klas Begeleidingsbrochure voor leerkrachten 1 Wie is Oscar Brenifier? Oscar Brenifier is een Canadese filosoof en pedagoog. Al enkele jaren werkt hij met kinderen rond filosofie. Aan

Nadere informatie

Eerste Dialoog. In Dialoog. Boeddha en Socrates

Eerste Dialoog. In Dialoog. Boeddha en Socrates Eerste Dialoog In Dialoog Boeddha en Socrates Op de avond van 12 januari 2006 richtte de eerste dialoog zich op de vergelijking van de uitspraken van Boeddha en Socrates. Boeddha zei: Weet dat je onwetend

Nadere informatie

MAANDAG 26 MAART. "En Jezus zei tegen hem: Voorwaar, zeg Ik u, heden zult u met Mij in het paradijs zijn." (Lucas 23:43) Opening

MAANDAG 26 MAART. En Jezus zei tegen hem: Voorwaar, zeg Ik u, heden zult u met Mij in het paradijs zijn. (Lucas 23:43) Opening MAANDAG 26 MAART "En Jezus zei tegen hem: Voorwaar, zeg Ik u, heden zult u met Mij in het paradijs zijn." (Lucas 23:43) Opening Aanvangslied Als ik in gedachten sta Hervormde liedbundel Gezang 46: 1 en

Nadere informatie

Independent Order of Odd Fellows

Independent Order of Odd Fellows Introductie 1 (IOOF) U heeft deze presentatie geopend om meer te weten te komen over de Odd Fellows. Graag informeren wij u op de volgende pagina s hierover. Het kost u ongeveer 5 minuten. 2 Odd Fellows?

Nadere informatie

TRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN

TRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN TRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN Doelen De student kan levensbeschouwelijk denken over gewone dingen van het leven. De student wordt zich bewust van zijn eigen levensbeschouwing en kan

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 Samenvatting door A. 1085 woorden 29 juni 2014 0 keer beoordeeld Vak ANW P1 Babylon: - alles wat aan de hemel gebeurt, heeft invloed op het leven op aarde. - goden zijn aanwezig

Nadere informatie

Wijsheid (343, 369,374, 395, 400, 446) 343. Het Licht in de mens

Wijsheid (343, 369,374, 395, 400, 446) 343. Het Licht in de mens Wijsheid (343, 369,374, 395, 400, 446) 343. Het Licht in de mens 16-02-2014 Het thema van vandaag is Wijsheid Hoe we wijs kunnen handelen heb ik verstopt in de volgende preek Elk mens heeft een Licht in

Nadere informatie

Dirk De Schutter / Hannah Arendt. Martin Heidegger. een apologie. Klement

Dirk De Schutter / Hannah Arendt. Martin Heidegger. een apologie. Klement Dirk De Schutter / Hannah Arendt Martin Heidegger een apologie Klement Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship Council (FSC) draagt. Bij dit papier

Nadere informatie

Werkstuk Filosofie Plato, rationalist

Werkstuk Filosofie Plato, rationalist Werkstuk Filosofie Plato, rationalist Werkstuk door een scholier 3011 woorden 25 februari 2008 6,8 54 keer beoordeeld Vak Filosofie PLATO Over zijn leven, het rationalisme en zijn ideeën. Zijn leven: Socrates

Nadere informatie

INLEIDING Over verwondering, contingentie en denken-als-ordenen 13

INLEIDING Over verwondering, contingentie en denken-als-ordenen 13 INHOUD VOORWOORD 11 INLEIDING Over verwondering, contingentie en denken-als-ordenen 13 HOOFDSTUK 1. Op zoek naar een stabiele werkelijkheid. De Oudheid (6 de eeuw v.c. 6 de eeuw n.c.) 25 1. Het ontstaan

Nadere informatie

Hartelijk welkom in de kerk! Thema 3 Genade, fundament om op te leven

Hartelijk welkom in de kerk! Thema 3 Genade, fundament om op te leven Hartelijk welkom in de kerk! Thema 3 Genade, fundament om op te leven Mededelingen Wilt u aub uw mobiele telefoons uitzetten i.v.m. storing van de beeldopnames? Lied van de week Opwekking 412 Kom tot Mij

Nadere informatie

De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen?

De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen? De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen? Toestanden, instellingen die gedurende een lange tijd min of meer onveranderd hebben bestaan, een verschijnsel

Nadere informatie

2016 Vaardig ouder worden 21 januari 2016

2016 Vaardig ouder worden 21 januari 2016 2016 Vaardig ouder worden 21 januari 2016 De vraag Wat is goed ouder worden? is een vraag van deze tijd. In deze tijd van eeuwig jong willen zijn, van de utopie van beheersbaarheid van het leven, onderzoeken

Nadere informatie

Ter inleiding (tot een inleiding)

Ter inleiding (tot een inleiding) Inhoud Voorwoord 3 Aanvullende lectuur 4 Ter inleiding (tot een inleiding) 1. Wijsbegeerte, haar begin(sel) en doelstelling 5 2. Waarom filosofie altijd een inleiding blijft 7 3. Waarom een historische

Nadere informatie

La Scuola academie voor levenskunst

La Scuola academie voor levenskunst La Scuola jaarprogramma 2013-2014 1 La Scuola academie voor levenskunst Mensen zijn op zoek naar 'het goede leven'. Wie verlangt er niet naar? Zin in het leven krijg je niet vanzelf. Zelfs als het je goed

Nadere informatie

Eenzaamheid die niet te verwoorden is. Over het werk van Edward Hopper, schilder. Lezing door Drs. Martin Olden.

Eenzaamheid die niet te verwoorden is. Over het werk van Edward Hopper, schilder. Lezing door Drs. Martin Olden. Eenzaamheid die niet te verwoorden is. Over het werk van Edward Hopper, schilder. Lezing door Drs. Martin Olden. Edward Hopper is zowel schilder als filosoof. Hij schildert over het begin van filosofie

Nadere informatie

OUDER IN BALANS 17 OKTOBER 2013 WELKOM!

OUDER IN BALANS 17 OKTOBER 2013 WELKOM! OUDER IN BALANS 17 OKTOBER 2013 WELKOM! Inspiratie- en reflectie avond Luisteren, spreken en doen ACTIE opwarmertje Oefening: je spierspanning voelen Heb je spanning gevoeld? Waar? Wist je dat al voor

Nadere informatie

Trouwceremonie betekenisvol moment

Trouwceremonie betekenisvol moment Trouwceremonie betekenisvol moment Een feestelijk, betekenisvol moment op je trouwdag, bij een huwelijksjubileum, als je gaat samenwonen of op een ander belangrijk moment in je leven. Naast alle andere

Nadere informatie

Op weg naar het (niet-) weten van Socrates.

Op weg naar het (niet-) weten van Socrates. Op weg naar het (niet-) weten van Socrates. Twee beschrijvingen van de gespreksmethode van Socrates. Één beschrijving op basis van de huidige gespreksmethode in de socratische cafés. En één op basis van

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding 4. Les 1. Introductie filosofie Hebben alle vragen een antwoord? 10. Les 2. Denken Kunnen dieren denken?

Inhoudsopgave. Inleiding 4. Les 1. Introductie filosofie Hebben alle vragen een antwoord? 10. Les 2. Denken Kunnen dieren denken? >> Inhoudsopgave Inleiding 4 Les 1. Introductie filosofie Hebben alle vragen een antwoord? 10 Les 2. Denken Kunnen dieren denken? 14 Les 3. Geluk Wat is het verschil tussen blij zijn en gelukkig zijn?

Nadere informatie

Ethiek en welzijn. Helicon Opleidingen MBO Nijmegen

Ethiek en welzijn. Helicon Opleidingen MBO Nijmegen Ethiek en welzijn Helicon Opleidingen MBO Nijmegen Jos Hendriks, docent dierenhouderij Prof.Dr. Hub Zwart, ethicus Radboud Universiteit Prof.Dr. Johan de Tavernier, ethicus K.U. Leuven Mens dier relatie

Nadere informatie

VOORBEELD CASUS. Wanneer ben je verantwoordelijk voor een ander? een socratisch gesprek uitgeschreven

VOORBEELD CASUS. Wanneer ben je verantwoordelijk voor een ander? een socratisch gesprek uitgeschreven VOORBEELD CASUS Wanneer ben je verantwoordelijk voor een ander? een socratisch gesprek uitgeschreven Hieronder tref je een beschrijving van een socratisch gesprek van ca. 1 1/2 uur, in 5 stappen. Voor

Nadere informatie

Materie en geest. Grenzen aan het fysische wereldbeeld. Gerard Nienhuis. Universiteit Leiden. Workshop Conferentie SCF, 20 januari 2018

Materie en geest. Grenzen aan het fysische wereldbeeld. Gerard Nienhuis. Universiteit Leiden. Workshop Conferentie SCF, 20 januari 2018 Materie en geest Grenzen aan het fysische wereldbeeld Gerard Nienhuis Universiteit Leiden Workshop Conferentie SCF, 20 januari 2018 Natuurwetenschap: Natuurwetenschap is basis van wereldbeeld geworden.

Nadere informatie

Het hartsmotivatie-profiel

Het hartsmotivatie-profiel Je eigen beoordeling van jouw hartsmotivaties De eerste stap tot ontdekken wat jouw gaven zijn, is het volgende hartsmotivatie-profiel invullen. Nadat je de 45 vragen hebt beantwoord, noteer je de scores

Nadere informatie

WAAROM KATHOLIEK ONDERWIJS? Frans Holtkamp

WAAROM KATHOLIEK ONDERWIJS? Frans Holtkamp WAAROM KATHOLIEK ONDERWIJS? Frans Holtkamp Waarom katholiek onderwijs, door: Frans Holtkamp (versie: 13-11-2009) 1 WAAROM KATHOLIEK ONDERWIJS? Deze bijlage bestaat uit twee delen: een leestekst en een

Nadere informatie

Gemeente van Jezus Christus,

Gemeente van Jezus Christus, Gemeente van Jezus Christus, Ik heb geen bedelaar in mijn kennissenkring. Wat zegt dat van mij? Maar ik heb er natuurlijk wel eens een gezien. In Utrecht, in Amsterdam, in steden in het buitenland Als

Nadere informatie

Wandelend gelukkig met 3 filosofen, denk zelf!

Wandelend gelukkig met 3 filosofen, denk zelf! Wandelend gelukkig met 3 filosofen, denk zelf! een wandelend gesprek op niveau 2 Inhoud: Inleiding Waarom wandelen in de natuur? Wat is geluk? Plato en geluk Aristoteles, geluk en de natuur Epicurus en

Nadere informatie

Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie.

Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Via dit mailadres kunt u ook informatie aanvragen over de docentenhandleiding

Nadere informatie

Handreiking voor het onderwijs

Handreiking voor het onderwijs Handreiking voor het onderwijs (behorend bij Heeft de dood een kleur? ) Hoe doe je dat, filosoferen? Filosoferen is in de kern verwonderen: durf je te verbazen over zaken die we vaak als normaal of anderszins

Nadere informatie

Zingeving, spiritualiteit en verpleegkundige zorg

Zingeving, spiritualiteit en verpleegkundige zorg Zingeving, spiritualiteit en verpleegkundige zorg Annemieke Kuin humanistisch geestelijk verzorger Westfriesgasthuis, Hoorn Spiritualiteit / Zingeving Aandacht voor eigen spiritualiteit In gesprek gaan

Nadere informatie

glijden. Ik zie ze zachtjes wegstromen, oplossen en verdwijnen, om nooit meer terug te keren.

glijden. Ik zie ze zachtjes wegstromen, oplossen en verdwijnen, om nooit meer terug te keren. INLEIDING Welkom in de affirmatiewereld. Je hebt ervoor gekozen om gebruik te gaan maken van het gereedschap dat in dit boek beschreven wordt en je hebt daarmee de bewuste beslissing genomen om je leven

Nadere informatie

Zin in filosofie. Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck. Acco Leuven / Den Haag

Zin in filosofie. Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck. Acco Leuven / Den Haag Zin in filosofie Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck Acco Leuven / Den Haag Inhoud Inleiding 11 1 Zin, in- en uitzicht 13 1.1 De filosofische vragen 15 1.2 Filosofie en mythologie 16 1.3 Filosofie en godsdienst

Nadere informatie

Christendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan?

Christendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan? Christendom In Christendom zijn de Bijbel en Jezus het belangrijkste. In de wereld is het de grootste godsdienst, gevolgd door de Islam. In het Christendom geloven de mensen in één God, die uit Drie Personen

Nadere informatie

Higgs-deeltje. Peter Renaud Heideheeren. Inhoud

Higgs-deeltje. Peter Renaud Heideheeren. Inhoud Higgs-deeltje Peter Renaud Heideheeren Inhoud 1. Onze fysische werkelijkheid 2. Newton Einstein - Bohr 3. Kwantumveldentheorie 4. Higgs-deeltjes en Higgs-veld 3 oktober 2012 Heideheeren 2 1 Plato De dingen

Nadere informatie

Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte.

Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte. Samenvatting door A. 2079 woorden 29 juni 2014 6,4 2 keer beoordeeld Vak Anders H1 Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte. Moraal

Nadere informatie

Leren Filosoferen. Laatste avond

Leren Filosoferen. Laatste avond Leren Filosoferen Laatste avond Reflectie Meer filosofie in het publieke debat Filosofie: geen meningen, maar vaardigheden Ben je op de eerste plaats filosoof of opiniemaker? Meningen Eerste orde: wat

Nadere informatie

Kies voor geluk. met de 6 geheimen van gelukkige en succesvolle mensen. Raymond Gruijs

Kies voor geluk. met de 6 geheimen van gelukkige en succesvolle mensen. Raymond Gruijs Kies voor geluk met de 6 geheimen van gelukkige en succesvolle mensen Raymond Gruijs Wat is succes & geluk? Geluk is dat wat jou blij maakt. Succes is je doel hebben bereikt. In geld, creativiteit, liefde,

Nadere informatie

WIJKGEMEENTE NOACH Almelo. ZONDAG 27 september 2015 thema: Bron van vrede. Afkondigingen. Aansteken paaskaars. Gem. gaat staan. Bemoediging en Groet

WIJKGEMEENTE NOACH Almelo. ZONDAG 27 september 2015 thema: Bron van vrede. Afkondigingen. Aansteken paaskaars. Gem. gaat staan. Bemoediging en Groet WIJKGEMEENTE NOACH Almelo ZONDAG 27 september 2015 thema: Bron van vrede Afkondigingen Aansteken paaskaars Gem. gaat staan Bemoediging en Groet V: Ons spreken en luisteren, ons zien en horen en zingen

Nadere informatie

Liederen voor zondag 20 januari 2019

Liederen voor zondag 20 januari 2019 Liederen voor zondag 0 januari 09 Hemelhoog 67A (= Opwekking 7) De zon komt op, maakt de morgen wakker; mijn dag begint met een lied voor U. Heer, wat er ook gebeurt en wat mij mag overkomen, laat mij

Nadere informatie

Wijsbegeerte? Een probleemstelling 11/02

Wijsbegeerte? Een probleemstelling 11/02 Wijsbegeerte? Een probleemstelling 11/02 Karel Vinck, oud-topman van Bekaert, Umicore en de NMBS, lid van de inrichtende overheid van de K.U. Leuven Dirk Wouters, oud-topman van Alcatel, Siemens, nu gedelegeerd

Nadere informatie

Inleiding geschiedenis Griekenland

Inleiding geschiedenis Griekenland Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse

Nadere informatie

. De school uitgangspunten en visie. 1.1. Naam en logo. De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22).

. De school uitgangspunten en visie. 1.1. Naam en logo. De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22). . De school uitgangspunten en visie 1.1. Naam en logo De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22). Het betekent: de Heer heeft ons ruimte gemaakt. De Heer geeft ruimte om in vrede en liefde met

Nadere informatie

I N F O R M A T I E B R O C H U R E

I N F O R M A T I E B R O C H U R E I N F O R M A T I E B R O C H U R E BESTE OUDERS Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen en jongeren zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hun eigen weg te gaan. Daarbij

Nadere informatie

Inleiding geschiedenis Griekenland

Inleiding geschiedenis Griekenland Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse

Nadere informatie

Actuele vragen met betrekking tot de vrijheid van onderwijs. Fenneke Zeldenrust

Actuele vragen met betrekking tot de vrijheid van onderwijs. Fenneke Zeldenrust Actuele vragen met betrekking tot de vrijheid van onderwijs Fenneke Zeldenrust Vrijheid van onderwijs, artikel 23 Grondwet - Vrijheid van stichting - Vrijheid van richting - Vrijheid van inrichting Een

Nadere informatie

De werkelijkheid van Plato is een droom.

De werkelijkheid van Plato is een droom. De werkelijkheid van Plato is een droom. Inleiding Het werkstuk dat ik hier presenteer gaat over Plato (427-347 v.chr). Ik heb ervoor gekozen om Plato te bekritiseren en er kritiek van bekende filosofen

Nadere informatie

COMPENDIUM VAN DE SOCIALE LEER VAN DE KERK

COMPENDIUM VAN DE SOCIALE LEER VAN DE KERK COMPENDIUM VAN DE SOCIALE LEER VAN DE KERK INHOUDSTAFEL INLEIDING Een integraal en solidair humanisme a) Bij het aanbreken van het derde millennium 1 b) De betekenis van dit document 3 c) Ten dienste van

Nadere informatie

De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen?

De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen? De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen? Toestanden, instellingen die gedurende een lange tijd min of meer onveranderd hebben bestaan, een verschijnsel

Nadere informatie

Onderhandelen op basis van win win. Drs. Anna T. de Boer

Onderhandelen op basis van win win. Drs. Anna T. de Boer Onderhandelen op basis van win win Drs. Anna T. de Boer Stijlen van conflicthantering D o e l g e r i c h t Wedijveren Doordrukken Vermijden Compromis Samenwerken Aanpassen Aandacht voor de relatie (belang

Nadere informatie