PENSIOENREGLEMENT 2013 zoals geldend vanaf 1 januari van Stichting Pensioenfonds AZL

Transcriptie

1 PENSIOENREGLEMENT 2013 zoals geldend vanaf 1 januari 2013 van Stichting Pensioenfonds AZL

2 Inhoudsopgave HOOFDSTUK I PENSIOENREGELING EN UITVOERING... 4 Artikel 1 Definities...4 Artikel 2 Uitvoering van de pensioenregeling...5 Artikel 3 Deelnemerschap...5 Artikel 4 Informatieverstrekking...6 HOOFDSTUK II BEREKENINGSGRONDSLAGEN... 9 Artikel 5 Pensioengevend jaarsalaris...9 Artikel 6 Franchise...9 Artikel 7 Pensioengrondslag...9 HOOFDSTUK III PENSIOENAANSPRAKEN Artikel 8 Opbouwpercentage ouderdomspensioen Artikel 9 Ouderdomspensioen Artikel 10 Partnerpensioen Artikel 11 Tijdelijk partnerpensioen Artikel 12 Anw-hiaatpensioen Artikel 13 Overlijdensuitkering Artikel 14 Partnerbegrip Artikel 15 Wezenpensioen Artikel 16 Toeslagregeling HOOFDSTUK IV ARBEIDSONGESCHIKTHEID Artikel 17 Voortzetting pensioenopbouw bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid Artikel 18 Excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen Artikel 19 Aanvullend arbeidsongeschiktheidspensioen bij volledige arbeidsongeschiktheid HOOFDSTUK V KEUZEMOGELIJKHEDEN VOOR DE (GEWEZEN) DEELNEMER OP DE.. PENSIOENDATUM Artikel 20 Algemene bepalingen over de keuzemogelijkheden voor de (gewezen) deelnemer Artikel 21 Keuzemogelijkheden voor de (gewezen) deelnemer HOOFDSTUK VI BIJZONDERE GEBEURTENISSEN EN SITUATIES Artikel 22 Voortijdige beëindiging van het deelnemerschap Artikel 23 Onbetaald verlof of vrijwillige voortzetting Artikel 24 Waardeoverdracht Artikel 25 Gevolgen van beëindiging partnerrelatie voor het partnerpensioen Artikel 26 Gevolgen van beëindiging partnerrelatie voor het ouderdomspensioen Artikel 27 Pensionering Artikel 28 Afkoop van kleine pensioenen en pensioenaanspraken HOOFDSTUK VII FINANCIËLE BEPALINGEN Artikel 29 Financiering van de pensioenregeling Artikel 30 Deelnemersbijdrage Artikel 31 Uitkering van de pensioenen HOOFDSTUK VIII OVERIGE BEPALINGEN Artikel 32 Fiscale maximering Artikel 33 Beperkingen Artikel 34 Wijzigingsvoorbehoud Artikel 35 Vermindering van pensioenaanspraken (kortingsbepaling) Artikel 36 Verplichtingen van de (gewezen) deelnemer Artikel 37 Onvoorziene gevallen Artikel 38 Overgangsbepalingen Artikel 39 Inwerkingtreding

3 Bijlage 1 Overzicht variabele salariscomponenten die deel uitmaken van pensioengevend jaarsalaris Bijlage 2 Overzicht van de variabele bedragen (grondslagen) voor Bijlage 3 Omzetting pensioenaanspraken per 1 januari

4 HOOFDSTUK I PENSIOENREGELING EN UITVOERING Artikel 1 Definities In dit pensioenreglement, zijnde een uitkeringsovereenkomst in de zin van de Pensioenwet, gelden de definities en begripsomschrijvingen als opgenomen in artikel 1 van de uitvoeringsovereenkomst en artikel 2 van de statuten van de, tenzij in dit pensioenreglement uitdrukkelijk een andere invulling wordt gegeven aan een begrip. Voorts wordt in dit pensioenreglement verstaan onder: 1. Pensioenfonds:. 2. Werkgever: AZL N.V. gevestigd te Heerlen. 3. Werknemer: degene die een dienstverband heeft met de werkgever en wiens arbeidsovereenkomst voorziet in deelname aan de pensioenregeling van het fonds. 4. Deelnemer: degene die ingevolge artikel 3 van dit reglement als deelnemer is aangewezen. 5. Gewezen deelnemer: degene wiens deelnemerschap in de zin van dit pensioenreglement is beëindigd, anders dan door overlijden, maar die nog een premievrije aanspraak op pensioen jegens het pensioenfonds heeft. 6. Gepensioneerde: de pensioengerechtigde voor wie op grond van dit pensioenreglement het ouderdomspensioen is ingegaan. 7. Partner: de persoon als bedoeld in artikel 14 van dit reglement. 8. Scheiding; beëindiging van de partnerrelatie als bedoeld in artikel 25, lid 1, van dit pensioenreglement. 9. Gewezen partner: degene die als partner als bedoeld in artikel 14 van dit reglement aangemerkt is geweest en waarvan de partnerrelatie is beëindigd als bedoeld in artikel 25, lid 1, van dit pensioenreglement. 10. Kinderen: de kinderen als bedoeld in artikel 15, lid 2, van dit reglement. 11. Pensioengerechtigde: de persoon voor wie op grond van dit pensioenreglement het ouderdoms-, partner- of wezenpensioen of (excedent- en/of aanvullend-) arbeidsongeschiktheidspensioen is ingegaan. 12. Standaard-pensioendatum: de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer 67 jaar wordt. 13. Pensioendatum: de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer feitelijk met ouderdomspensioen gaat. Deze datum kan naar keuze van de (gewezen) deelnemer worden vastgesteld op de eerste dag van een maand maar niet eerder dan de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer 55 jaar wordt en niet later dan de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer 72 jaar wordt. 14. Parttimepercentage: als de werknemer minder dan de bij de werkgever geldende normale arbeidstijd werkzaam is, wordt het parttimepercentage vastgesteld als de verhouding tussen de werkelijke arbeidstijd en de normale arbeidstijd. 15. Pensioenovereenkomst: hetgeen tussen de werkgever en de (vertegenwoordigers van de) werknemers is afgesproken met betrekking tot pensioen en is opgenomen in dit pensioenreglement. 4

5 16. Uitvoeringsovereenkomst: overeenkomst tussen de werkgever en het pensioenfonds over de uitvoering van een of meer pensioenovereenkomsten. 17. AOW: Algemene Ouderdomswet. 18. Anw: Algemene nabestaandenwet. 19. Wet VPS: Wet verevening pensioenrechten bij scheiding. 20. WIA: Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen. 21. WIA-loongrens: het volgens de wet Financiering sociale verzekeringen op 1 januari van enig jaar geldende maximum jaarloon voor de WIA. 22. Wajong: Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten. 23. WW: Werkloosheidswet. 24. Loonontwikkeling: de procentuele algemene structurele salarisverhoging (cao-verhoging) in het voorgaande kalenderjaar bij de werkgever. 25. Prijsontwikkeling: de procentuele ontwikkeling van het door het Centraal Bureau voor de Statistiek vastgestelde consumentenprijsindexcijfer voor alle huishoudens, zoals deze zich heeft voorgedaan gedurende de 12 maanden gelegen voor de maand oktober van vorig boekjaar. 26. Administrateur: AZL N.V. bereikbaar via postbus 4471, 6401 CZ Heerlen. 27. Opbouwpercentage ouderdomspensioen: wordt jaarlijks vastgesteld met inachtneming van het bepaalde in artikel 29 van dit reglement (financiering van de pensioenregeling). Dit betekent dat de hoogte van de jaarlijkse opbouw niet vaststaat en van jaar tot jaar kan variëren. Artikel 2 Uitvoering van de pensioenregeling 1. De werkgever heeft de uitvoering van de pensioenregeling ondergebracht bij het pensioenfonds. Het pensioenfonds is de pensioenuitvoerder van de pensioenregeling. 2. Het pensioenfonds heeft de administratieve werkzaamheden van deze pensioenregeling uitbesteed aan de administrateur. Het pensioenfonds heeft tevens de administratieve werkzaamheden van de tot 1 januari 2013 geldende pensioenregelingen uitbesteed aan de administrateur. Artikel 3 Deelnemerschap 1. Deelnemer in deze pensioenregeling is de werknemer. Het deelnemerschap aan deze pensioenregeling vangt aan op 1 januari 2013 dan wel de latere datum van indiensttreding. 2. Het deelnemerschap aan deze pensioenregeling geeft jegens het pensioenfonds aanspraak op: a. ouderdomspensioen: voor de (gewezen) deelnemer; b. partnerpensioen: voor de partner van de (gewezen) deelnemer; c. tijdelijk partnerpensioen: voor de partner van de deelnemer; d. Anw-hiaatpensioen: voor de partner van de deelnemer; e. wezenpensioen: voor de kinderen van de (gewezen) deelnemer; f. excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen: voor de deelnemer; g. aanvullend-arbeidsongeschiktheidspensioen: voor de deelnemer; h. verevend ouderdomspensioen: voor de gewezen partner van de (gewezen) deelnemer mits is voldaan aan de voorwaarden zoals genoemd in artikel 26 van dit reglement; 5

6 i. geconverteerd ouderdomspensioen: voor de gewezen partner van de (gewezen) deelnemer mits is voldaan aan de voorwaarden zoals genoemd in artikel 26 van dit reglement; j. bijzonder partnerpensioen: voor de gewezen partner van de (gewezen) deelnemer; k. ouderdomspensioen uit omzetting: voor de (gewezen) deelnemer die op 31 december 2012 (gewezen) deelnemer was aan één van de toen geldende pensioenreglementen van het pensioenfonds (Pensioenreglement 1996 of Pensioenreglement 1984) én die gekozen heeft voor omzetting van de tot en met 2012 krachtens deze reglementen opgebouwde pensioenaanspraken naar aanspraken krachtens dit reglement. De omzetting heeft plaatsgevonden met inachtneming van de in artikel 38 genoemde overgangsbepalingen. Indien er per 31 december 2012 sprake is van een premievrije aanspraak op prepensioen op grond van het Prepensioenreglement, wordt deze aanspraak eveneens meegenomen bij de omzetting. l. partnerpensioen uit omzetting: voor de partner van de (gewezen) deelnemer die op 31 december 2012 (gewezen) deelnemer was aan het toen geldende pensioenreglement van het pensioenfonds mits de (gewezen) deelnemer gekozen heeft voor omzetting van de tot en met 2012 krachtens genoemd voorgaand reglement opgebouwde pensioenaanspraken naar aanspraken krachtens dit reglement. De omzetting heeft plaatsgevonden met inachtneming van de in artikel 38 genoemde overgangsbepalingen. m. wezenpensioen uit omzetting: voor de kinderen van de (gewezen) deelnemer die op 31 december 2012 (gewezen) deelnemer was aan het toen geldende pensioenreglement van het pensioenfonds mits de (gewezen) deelnemer gekozen heeft voor omzetting van de tot en met 2012 krachtens genoemd voorgaand reglement opgebouwde pensioenaanspraken naar aanspraken krachtens dit reglement. De omzetting heeft plaatsgevonden met inachtneming van de in artikel 38 genoemde overgangsbepalingen. 3. Het deelnemerschap eindigt: a. door het overlijden van de deelnemer; b. door beëindiging van het dienstverband met de werkgever; c. op de pensioendatum. Het deelnemerschap eindigt niet als bij het einde van het dienstverband de deelneming vanwege arbeidsongeschiktheid wordt voortgezet op grond van artikel 17. Artikel 4 Informatieverstrekking 1. Het pensioenfonds zal aan iedere nieuwe deelnemer met wie de werkgever een pensioenovereenkomst heeft gesloten, binnen drie maanden na aanvang van het deelnemerschap, een zogenaamde startbrief verstrekken. In deze startbrief wordt ten minste de informatie gegeven die het pensioenfonds bij of krachtens de Pensioenwet verplicht is te geven. Na een wijziging van de pensioenovereenkomst zal het pensioenfonds de deelnemers binnen drie maanden informeren over deze wijziging en de mogelijkheid om het gewijzigde pensioenreglement op te vragen bij het pensioenfonds. Het pensioenreglement is tevens digitaal beschikbaar via de website van het pensioenfonds ( 2. Het pensioenfonds verstrekt de deelnemers elk jaar schriftelijk: a. een opgave van de verworven pensioenaanspraken; b. een opgave van de reglementair te bereiken pensioenaanspraken; c. informatie over de toeslagverlening; en b. een opgave van de aan het voorafgaande kalenderjaar toe te rekenen waardeaangroei van pensioenaanspraken overeenkomstig artikel van de Wet Inkomstenbelasting 2001 en de daarop berustende bepalingen. 6

7 3. Het pensioenfonds verstrekt de deelnemers bij beëindiging van het deelnemerschap: a. een opgave van de opgebouwde pensioenaanspraken op grond van artikel 22 (voortijdige beëindiging van het deelnemerschap); b. informatie over de toeslagverlening; c. informatie die voor de deelnemer specifiek in het kader van de beëindiging relevant is; en d. informatie over de omstandigheden die betrekking hebben op het functioneren van het pensioenfonds. 4. Het pensioenfonds verstrekt de gewezen deelnemer ten minste één keer in de vijf jaar: a. een opgave van de opgebouwde pensioenaanspraken; en b. informatie over de toeslagverlening. 5. Het pensioenfonds verstrekt degene die gewezen partner wordt en een aanspraak verkrijgt op bijzonder partnerpensioen: a. een opgave van de opgebouwde pensioenaanspraak op bijzonder partnerpensioen op grond van artikel 25; b. informatie over de toeslagverlening; en c. overige informatie die voor de gewezen partner specifiek van belang is. Tevens ontvangt de gewezen partner ten minste één keer in de vijf jaar: d. een opgave van de opgebouwde aanspraak op bijzonder partnerpensioen; e. informatie over de toeslagverlening. 6. Het pensioenfonds verstrekt degene die pensioengerechtigde wordt: a. een opgave van het pensioenrecht; b. een opgave van de opgebouwde aanspraken op partnerpensioen en wezenpensioen indien van toepassing; en c. informatie over de toeslagverlening. Vervolgens ontvangt de pensioengerechtigde jaarlijks: d. een opgave van het pensioenrecht; e. een opgave van de opgebouwde aanspraken op partnerpensioen en wezenpensioen indien van toepassing; en f. informatie over de toeslagverlening. 7. Het pensioenfonds verstrekt de deelnemer, de gewezen deelnemer, de gewezen partner en de pensioengerechtigde op verzoek: a. het voor hem/haar geldende pensioenreglement; b. het jaarverslag en de jaarrekening van het pensioenfonds; c. de uitvoeringsovereenkomst; d. de voor hem/haar relevante informatie over de verklaring van de beleggingsbeginselen; e. de pensioenverzekeringsovereenkomst indien van toepassing; f. alle overige informatie op grond van artikel 43 van de Pensioenwet. De hiervoor genoemde documenten zijn tevens digitaal beschikbaar via de website van het fonds( 8. Het pensioenfonds heeft een klachten- en geschillenprocedure. Het Reglement Klachten- en geschillenprocedure is opvraagbaar bij het pensioenfonds en tevens digitaal beschikbaar via de website van het fonds ( Eventuele klachten en geschillen kunnen worden toegezonden aan het pensioenfonds. 9. Het pensioenfonds informeert de deelnemer, de gewezen deelnemer, de gewezen partner en de pensioengerechtigde binnen drie maanden na een wijziging van het toeslagbeleid over die wijziging. 10. Het pensioenfonds verstrekt alle hiervoor genoemde informatie alsmede alle overige op grond van de bij of krachtens de Pensioenwet te verstrekken informatie, schriftelijk en met inachtneming van de eisen die hieraan bij of krachtens de Pensioenwet worden gesteld. Dit betekent onder andere dat het pensioenfonds de informatie tijdig en in duidelijke en begrijpelijke bewoordingen dient te 7

8 verstrekken. Het pensioenfonds kan de informatie elektronisch ter beschikking stellen indien wordt voldaan aan de hierbij of krachtens de Pensioenwet gestelde eisen. 11. Indien een (gewezen) deelnemer gebruik wenst te maken van (een of meerdere van) de in hoofdstuk V van dit reglement genoemde keuzemogelijkheden, dan dient de (gewezen) deelnemer dit minimaal drie maanden vóór de standaard-pensioendatum of de eerdere ingangsdatum van het ouderdomspensioen schriftelijk, op een door de administrateur van het fonds ter beschikking gesteld formulier, aan de administrateur kenbaar te maken. 8

9 HOOFDSTUK II BEREKENINGSGRONDSLAGEN Artikel 5 Pensioengevend jaarsalaris 1. Voor iedere deelnemer wordt op de datum van aanvang van het deelnemerschap en verder jaarlijks per 1 januari het pensioengevend jaarsalaris vastgesteld. Het pensioengevend jaarsalaris wordt, indien van toepassing, gedurende het jaar aangepast bijvoorbeeld als gevolg van een algemene structurele salarisverhoging (cao-verhoging) bij de werkgever, een bonusuitkering of een andere eenmalige (variabele) uitkering. Het pensioengevend jaarsalaris wordt door de werkgever vastgesteld en aan het pensioenfonds doorgegeven. 2. Het pensioengevend jaarsalaris bestaat uit: a. het vaste jaarsalaris: dit is 12 maal het vaste maandsalaris op fulltimebasis vermeerderd met de jaaruitkering; b. ontvangen bonussen in het betreffende jaar; c. overige variabele salariscomponenten en/of eenmalige uitkeringen die volgens bijlage 1 tot het pensioengevend jaarsalaris behoren en in het betreffende boekjaar aan de deelnemer zijn uitbetaald; d. Het totale pensioengevend jaarsalaris is per 1 januari 2015 gemaximeerd op ,--. Deze maximering geldt niet met betrekking tot het arbeidsongeschiktheidspensioen in artikel Het pensioengevend jaarsalaris wordt in euro s vastgesteld. Artikel 6 Franchise 1. De franchise bedraagt per 1 januari De franchise wordt aangepast op basis van de algemene structurele salarisverhoging (cao-verhoging) bij de werkgever. De franchise bedraagt tenminste de laagst fiscaal toegestane franchise. 2. Het bestuur zorgt er voor dat de deelnemers en overige belanghebbenden op toegankelijke wijze kennis kunnen nemen van de vastgestelde franchise. De geldende franchise is voorts in bijlage 2 bij dit reglement opgenomen. Artikel 7 Pensioengrondslag 1. De pensioengrondslag is gelijk aan het pensioengevend jaarsalaris verminderd met de franchise. 2. De pensioengrondslag wordt op de datum van aanvang van het deelnemerschap en verder jaarlijks per 1 januari voor iedere deelnemer vastgesteld. De pensioengrondslag wordt gedurende het jaar aangepast indien de franchise en/of het pensioengevend jaarsalaris tussentijds worden aangepast. 9

10 HOOFDSTUK III PENSIOENAANSPRAKEN Artikel 8 Opbouwpercentage ouderdomspensioen 1. Het opbouwpercentage ouderdomspensioen bedraagt per 1 januari ,875% Het opbouwpercentage ouderdomspensioen wordt jaarlijks aangepast op basis van artikel 1, punt Het bestuur zorgt er voor dat de deelnemers en overige belanghebbenden op toegankelijke wijze kennis kunnen nemen van het vastgestelde opbouwpercentage. Het geldende opbouwpercentage is voorts in bijlage 2 bij dit reglement opgenomen. Artikel 9 Ouderdomspensioen 1. Het ouderdomspensioen gaat in op de pensioendatum en wordt uitgekeerd tot het einde van de maand waarin de gepensioneerde overlijdt. 2. Het ouderdomspensioen op jaarbasis, is gelijk aan de som van de jaarlijks opgebouwde aanspraken op ouderdomspensioen zoals omschreven in lid 3 van dit artikel. Het betreft uitsluitend het tijdens het deelnemerschap aan dit reglement opgebouwde ouderdomspensioen (inclusief reeds verleende toeslagen). Indien van toepassing wordt het ouderdomspensioen krachtens dit reglement verhoogd met het ouderdomspensioen uit omzetting zoals bedoeld in artikel 3, lid 2, sub k. en artikel 38, lid 2 en 3, van dit reglement. 3. De jaarlijkse opbouw van het ouderdomspensioen is gelijk aan de pensioengrondslag vermenigvuldigd met het voor dat jaar geldende opbouwpercentage ouderdomspensioen. 4. Indien de pensioengrondslag gedurende het jaar is gewijzigd omdat de franchise en/of het pensioengevend jaarsalaris gedurende het jaar is aangepast, bijvoorbeeld als gevolg van een algemene structurele salarisverhoging, vindt de opbouw van het ouderdomspensioen naar rato plaats. 5. Indien het deelnemerschap gedurende het jaar is aangevangen of beëindigd, vindt de opbouw van het ouderdomspensioen naar rato plaats. Hierbij wordt de deelnemerstijd in volle maanden vastgesteld waarbij een gedeelte van een maand van minder dan 15 dagen wordt verwaarloosd en een gedeelte van een maand van 15 dagen of meer voor een volle maand wordt gerekend. 6. Voor parttimers wordt naar rato van hun parttimepercentage pensioen opgebouwd. De jaarlijkse opbouw van het ouderdomspensioen wordt hiervoor vermenigvuldigd met een breuk waarbij de teller gelijk is aan het met de deelnemer overeengekomen aantal uren en de noemer gelijk is aan het gebruikelijke aantal uren bij de werkgever bij een fulltime dienstverband. Een wijziging gedurende het jaar van de met de deelnemer overeengekomen aantal uren leidt tot een aanpassing van de breuk. De berekening van de nog te verwerven pensioenaanspraken wordt gebaseerd op de laatste uitkomst van de genoemde breuk. 7. Indien en voor zover de middelen van het pensioenfonds dit toelaten kan het bestuur van het pensioenfonds besluiten om de ultimo enig jaar opgebouwde aanspraken op ouderdomspensioen per 1 januari van het daaropvolgende jaar, te verhogen met een toeslag (voorwaardelijke toeslagverlening). In artikel 16 van dit pensioenreglement is een nadere uitwerking van de toeslagregeling opgenomen. 8. De ingangsdatum en de hoogte van het ouderdomspensioen kan wijzigen als gevolg van de in hoofdstuk V van dit pensioenreglement beschreven en uitgewerkte keuzemogelijkheden voor de (gewezen) deelnemer. 9. Het ouderdomspensioen heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst in de zin van de Pensioenwet. Dat betekent dat het pensioen vooraf wordt vastgesteld in concrete pensioenbedragen. Alle pensioenaanspraken en pensioenrechten inzake ouderdomspensioen worden in euro s en bruto jaarbedragen vastgesteld. Op de pensioenaanspraken en 10

11 pensioenrechten inzake ouderdomspensioen is een voorwaardelijke toeslagregeling van toepassing (zie artikel 16). Artikel 10 Partnerpensioen 1. Het partnerpensioen gaat in op de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde overlijdt. Het wordt uitgekeerd tot en met de maand waarin de partner overlijdt. 2. Bij overlijden van een gewezen deelnemer of gepensioneerde is het partnerpensioen op jaarbasis in beginsel gelijk aan 70% van het premievrije of ingegane ouderdomspensioen zoals vastgesteld volgens artikel 8 en artikel 22. Genoemd percentage van 70% kan afwijken door eerder gemaakte keuzes en/of scheiding. Het betreft uitsluitend het tijdens het deelnemerschap aan dit reglement opgebouwde ouderdomspensioen (inclusief reeds verleende toeslagen). Indien van toepassing wordt het partnerpensioen krachtens dit reglement verhoogd met het partnerpensioen uit omzetting zoals bedoeld in artikel 3, lid 2, sub l. en artikel 38, lid 2 en 3, van dit reglement. 3. Bij overlijden van een deelnemer bedraagt het partnerpensioen op jaarbasis: a. 70% van het volgens artikel 9 vastgestelde ouderdomspensioen op 31 december van het jaar van overlijden (inclusief reeds verleende toeslagen, maar uitsluitend het tijdens het deelnemerschap aan dit reglement opgebouwde ouderdomspensioen), verhoogd met b. 70% van het ouderdomspensioen dat de deelnemer fictief had kunnen behalen indien hij/zij vanaf 31 december van het jaar van overlijden tot de standaard-pensioendatum deelnemer zou zijn geweest op basis van een opbouwpercentage ouderdomspensioen van 2%, het percentage arbeidstijd zoals geldend op de datum van overlijden en een pensioengrondslag die uitsluitend is gebaseerd op het in artikel 5, lid 2, sub a. bedoelde vaste jaarsalaris, alsmede (indien van toepassing), verhoogd met c. het partnerpensioen uit omzetting zoals bedoeld in artikel 3, lid 2, sub l. en artikel 38, lid 2 en 3, van dit reglement. 4. Indien op grond van artikel 25 bij beëindiging van de partnerrelatie aan een (of meerdere) gewezen partner(s) een bijzonder partnerpensioen is toegekend, wordt dit op het volgens lid 2 en 3 van dit artikel vastgestelde partnerpensioen in mindering gebracht. 5. Het partnerpensioen heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst in de zin van de Pensioenwet. Dit betekent dat het pensioen vooraf wordt vastgesteld in concrete pensioenbedragen. Alle pensioenaanspraken en pensioenrechten inzake levenslang partnerpensioen worden in euro s en bruto jaarbedragen vastgesteld. Op de pensioenaanspraken en pensioenrechten inzake partnerpensioen is een voorwaardelijke toeslagregeling van toepassing (zie artikel 16). Artikel 11 Tijdelijk partnerpensioen 1. Het tijdelijk partnerpensioen gaat in op de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin de deelnemer overlijdt. Het tijdelijk partnerpensioen wordt uitgekeerd tot de eerste dag van de maand volgend op de maand van ingang van de uitkering krachtens de AOW of tot en met de maand waarin de partner eerder overlijdt doch uiterlijk tot de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin de partner de leeftijd van 67 jaar bereikt. 2. Bij overlijden van een deelnemer bedraagt het tijdelijk partnerpensioen op jaarbasis: a. 14% van het volgens artikel 9 vastgestelde ouderdomspensioen op 31 december van het jaar van overlijden (inclusief reeds verleende toeslagen, maar uitsluitend het tijdens het deelnemerschap aan dit reglement opgebouwde ouderdomspensioen), verhoogd met b. 14% van het ouderdomspensioen dat de deelnemer fictief had kunnen behalen indien hij/zij vanaf 31 december van het jaar van overlijden tot de standaard-pensioendatum deelnemer zou zijn geweest op basis van het opbouwpercentage ouderdomspensioen van 2%, het 11

12 percentage arbeidstijd zoals geldend op de datum van overlijden en een pensioengrondslag die uitsluitend is gebaseerd op het in artikel 5, lid 2, sub a. bedoelde vaste jaarsalaris, alsmede (indien van toepassing), verhoogd met c. 14% van het ouderdomspensioen uit omzetting zoals bedoeld in artikel 3, lid 2, sub k. en artikel 38, lid 2 en 3, van dit reglement. 3. Het tijdelijk partnerpensioen wordt op risicobasis verzekerd tot de pensioendatum van de deelnemer of de eerdere datum waarop het dienstverband met de werkgever wordt beëindigd (behoudens bij voortzetting van het deelnemerschap in verband met premievrije pensioenopbouw in verband met arbeidsongeschiktheid op grond van artikel 17 van dit reglement). Bij overlijden na beëindiging van het dienstverband met de werkgever dan wel bij overlijden na de pensioendatum, bestaat er geen recht op tijdelijk partnerpensioen. 4. Het tijdelijk partnerpensioen heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst in de zin van de Pensioenwet. Dit betekent dat het pensioen vooraf wordt vastgesteld in concrete pensioenbedragen. Deze pensioenaanspraak en pensioenuitkering wordt in euro s en als bruto jaarbedrag vastgesteld.op deze pensioenaanspraak is eerst na ingang van de pensioenuitkering de voorwaardelijke toeslagregeling als bedoeld in artikel 16 van toepassing. Artikel 12 Anw-hiaatpensioen 1. Voor de partner van een deelnemer die geen recht heeft op een nabestaandenuitkering krachtens de Algemene nabestaandenwet (Anw) is op risicobasis een Anw-hiaatpensioen verzekerd. 2. Het Anw-hiaatpensioen gaat in op de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin de deelnemer overlijdt onder de voorwaarde dat de partner geen recht heeft op een Anw-uitkering dan wel op de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin het recht op een Anw-uitkering is komen te vervallen. Het Anw-hiaatpensioen wordt uitgekeerd tot de eerste dag van de maand volgend op de maand van ingang van de uitkering krachtens de AOW danwel Anw of tot en met de maand waarin de partner eerder overlijdt doch uiterlijk tot de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin de partner de leeftijd van 67 jaar bereikt. 3. De hoogte van het Anw-hiaatpensioen op jaarbasis is gelijk aan de (per 1 januari vastgestelde) jaarlijkse nabestaandenuitkering Anw (bruto bedrag inclusief vakantiegeld) die door de Sociale Verzekeringsbank aan een nabestaande partner (zonder kind) wordt uitgekeerd. Het bedrag van de jaarlijkse nabestaandenuitkering Anw is in bijlage 2 van dit reglement opgenomen. 4. Het Anw-hiaatpensioen wordt op risicobasis verzekerd tot de pensioendatum van de deelnemer of de eerdere datum waarop het dienstverband met de werkgever wordt beëindigd (behoudens bij voortzetting van het deelnemerschap in verband met premievrije pensioenopbouw in verband met arbeidsongeschiktheid op grond van artikel 17 van dit reglement). Bij overlijden na beëindiging van het dienstverband met de werkgever dan wel bij overlijden na de pensioendatum, bestaat er geen recht op Anw-hiaatpensioen. 5. Het Anw-hiaatpensioen heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst in de zin van de Pensioenwet. Dit betekent dat het pensioen vooraf wordt vastgesteld in concrete pensioenbedragen. Deze pensioenaanspraak en pensioenuitkering wordt in euro s en als bruto jaarbedrag vastgesteld. Op deze pensioenaanspraak is eerst na ingang van de pensioenuitkering de voorwaardelijke toeslagregeling als bedoeld in artikel 16 van toepassing. 6. De financiering van het Anw-hiaatpensioen geschiedt door betaling van jaarlijkse risico-premies die geheel gefinancierd worden uit de doorsneepremie. 12

13 Artikel 13 Overlijdensuitkering Na het overlijden van een ouderdomspensioengerechtigde wordt aan de partner of bij ontbreken van deze aan de kinderen met recht op wezenpensioen gezamenlijk een eenmalige overlijdensuitkering verstrekt. De overlijdensuitkering is gelijk aan het bedrag van het ouderdomspensioen over een maand, berekend naar de hoogte van het ouderdomspensioen in de maand van overlijden. Artikel 14 Partnerbegrip 1. De partner in dit pensioenreglement is: a. De echtgenote/echtgenoot van de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde. b. De geregistreerde partner van de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde. Dit is de ongehuwde persoon met wie de ongehuwde deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde volgens de bepalingen in het Burgerlijk Wetboek een geregistreerd partnerschap is aangegaan. Het geregistreerd partnerschap wordt gelijkgesteld aan het huwelijk. Deze partner wordt 'geregistreerde partner' genoemd en deze partnerrelatie geregistreerd partnerschap. c. De niet-geregistreerde partner van de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde. Dit is de ongehuwde persoon: - met wie noch de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde, noch een andere persoon dan de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde een geregistreerd partnerschap is aangegaan; en - met wie de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde een gezamenlijke huishouding voert; en - die niet in de rechte lijn of in de tweede graad aan de deelnemer, gewezen deelnemer of - gepensioneerde verwant is; en - die met de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde een notarieel samenlevingscontract heeft gesloten. Dit contract moet minimaal de volgende gegevens bevatten: de geboortedata en de burgerlijke staat van de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde en de partner, de aanvangsdatum van de gezamenlijke huishouding en enige vermogensrechtelijke bepalingen. Deze partner wordt 'niet-geregistreerde partner' genoemd en deze partnerrelatie 'nietgeregistreerd partnerschap'. 2. Een huwelijk, geregistreerd partnerschap of niet-geregistreerd partnerschap dat tot stand komt na de standaard-pensioendatum dan wel de eerdere pensioendatum, geeft geen recht op partnerpensioen volgens deze pensioenregeling. 3. Als de deelnemer of de gewezen deelnemer die gehuwd is of een geregistreerd partnerschap is aangegaan, ook een niet-geregistreerde partner heeft, is er alleen aanspraak op partnerpensioen voor de echtgenote/echtgenoot of de geregistreerde partner. De deelnemer of de gewezen deelnemer die ongehuwd is en die geen geregistreerd partnerschap is aangegaan, maar die meerdere niet-geregistreerde partners heeft, kan slechts één van hen aanwijzen als partner in de zin van deze pensioenregeling. Artikel 15 Wezenpensioen 1. Het wezenpensioen gaat voor ieder pensioengerechtigd kind in op de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde overlijdt. Het wezenpensioen wordt uitgekeerd tot het einde van de maand waarin de 18e verjaardag van het kind valt. Als het kind studeert of invalide is, wordt het wezenpensioen uitgekeerd tot het einde van de maand waarin de 27e verjaardag van het kind valt. Als het kind eerder overlijdt, ophoudt met studeren of niet meer invalide is, wordt het wezenpensioen uitgekeerd tot het einde van de betreffende maand. 13

14 De toets of een kind studeert of invalide is, vindt plaats aan de hand van door het bestuur van het Pensioenfonds te bepalen regels. 2. Pensioengerechtigde kinderen zijn: a. kinderen die tot de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde in familierechtelijke betrekking staan; b. kinderen die tot de partner in familierechtelijke betrekking staan en die behoren tot de gezamenlijke huishouding; c. pleegkinderen van de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde, waarbij het bestuur van het Pensioenfonds bepaalt of een pleegkind in aanmerking komt voor wezenpensioen. 3. Bij overlijden van een gewezen deelnemer of gepensioneerde is het wezenpensioen op jaarbasis per pensioengerechtigd kind gelijk aan 14% van het premievrije of ingegane ouderdomspensioen zoals vastgesteld volgens artikel 9 en artikel 22. Het betreft uitsluitend het tijdens het deelnemerschap aan dit reglement opgebouwde ouderdomspensioen (inclusief reeds verleende toeslagen). Indien van toepassing wordt het wezenpensioen krachtens dit reglement verhoogd met het wezenpensioen uit omzetting zoals bedoeld in artikel 3, lid 2, sub m. en artikel 38, lid 2 en 3, van dit reglement. 4. Bij overlijden van een deelnemer bedraagt het wezenpensioen op jaarbasis: a. 14% van het volgens artikel 9 vastgestelde ouderdomspensioen op 31 december van het jaar van overlijden (inclusief reeds verleende toeslagen, maar uitsluitend het tijdens het deelnemerschap aan dit reglement opgebouwde ouderdomspensioen), verhoogd met b. 14% van het ouderdomspensioen dat de deelnemer fictief had kunnen behalen indien hij/zij vanaf 31 december van het jaar van overlijden tot de standaard-pensioendatum deelnemer zou zijn geweest op basis van een opbouwpercentage ouderdomspensioen van 2%, het percentage arbeidstijd zoals geldend op de datum van overlijden en een pensioengrondslag die uitsluitend is gebaseerd op het in artikel 5, lid 2, sub a. bedoelde vaste jaarsalaris, alsmede (indien van toepassing) verhoogd met c. het wezenpensioen uit omzetting zoals bedoeld in artikel 3, lid 2, sub m. en artikel 38, lid 2 en 3, van dit reglement. 5. Het totaal van de aan de pensioengerechtigde partner en pensioengerechtigde kinderen uit te keren partner- en wezenpensioen wordt gemaximeerd op 140% van het ouderdomspensioen. Het overschrijdingsbedrag wordt uitsluitend in mindering gebracht op de wezenpensioenen, waarna het voor de wezenpensioenen beschikbare bedrag evenredig over alle wezen wordt verdeeld. 6. Het wezenpensioen wordt verdubbeld als de deelnemer, gewezen deelnemer of gepensioneerde overlijdt zonder dat een (bijzonder) partnerpensioen tot uitkering komt of op de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin het tot uitkering komende (bijzonder) partnerpensioen wordt beëindigd. Hierbij dient rekening te worden gehouden met het bepaalde in artikel 25, lid Het wezenpensioen heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst in de zin van de Pensioenwet. Dat betekent dat het vooraf wordt vastgesteld in concrete pensioenbedragen. Alle pensioenaanspraken en pensioenrechten inzake wezenpensioen worden in euro s en bruto jaarbedragen vastgesteld. Op de pensioenaanspraken en pensioenrechten inzake wezenpensioen is een voorwaardelijke toeslagregeling van toepassing (zie artikel 16). 14

15 Artikel 16 Toeslagregeling 1. Het pensioenfonds streeft er naar om jaarlijks per 1 januari toeslagen te verlenen op de krachtens dit pensioenreglement vanaf 1 januari 2013 (of latere datum aanvang deelname) opgebouwde pensioenaanspraken en pensioenrechten van de (gewezen) deelnemers, de gewezen partners alsmede de pensioengerechtigden, met inbegrip van hierop eerder verleende toeslagen. 2. Het uitgangspunt voor de jaarlijkse toeslagverlening aan de actieve deelnemers en de arbeidsongeschikte deelnemers met recht op premievrije deelneming krachtens artikel 17 van dit pensioenreglement, is de loonontwikkeling zoals gedefinieerd in artikel 1, sub 24 van dit reglement dan wel de prijsontwikkeling zoals gedefinieerd in artikel 1, sub 25 van dit reglement als deze hoger is. 3. Het uitgangspunt voor de jaarlijkse toeslagverlening aan de gewezen deelnemers en de pensioengerechtigden is de prijsontwikkeling zoals gedefinieerd in artikel 1, sub 25. van dit reglement. 4. Op de pensioenrechten en pensioenaanspraken wordt jaarlijks toeslag verleend van maximaal de ex ante bepaalde maatstaf. Het bestuur beslist evenwel jaarlijks in hoeverre pensioenrechten en pensioenaanspraken worden aangepast. Voor deze voorwaardelijke toeslagverlening is geen reserve gevormd en wordt geen premie betaald. De toeslagverlening wordt uit beleggingsrendement gefinancierd. 5. De toeslagverlening aan de actieve deelnemers en de arbeidsongeschikte deelnemers met recht op premievrije deelneming krachtens artikel 17 van dit pensioenreglement vindt plaats per 1 januari op het per 31 december van het voorafgaande jaar reeds opgebouwde gedeelte van de pensioenaanspraken. 6. De toeslagverlening aan de gewezen deelnemers en de pensioengerechtigden vindt plaats per 1 januari op de per 31 december van het voorafgaande jaar reeds opgebouwde pensioenaanspraken en pensioenrechten, met dien verstande dat een ingegaan Anw-hiaatpensioen niet voor toeslagverlening in aanmerking komt. 7. De toeslagverlening aan de gewezen partners kan plaatsvinden per 1 januari op de per 31 december van het voorafgaande jaar reeds toegekende pensioenaanspraken of ingegane pensioenuitkeringen. Uitgangspunt voor de toeslagverlening aan de gewezen partners is de in lid 2 van dit artikel genoemde indexering indien de hoofdverzekerde op 1 januari deelnemer is dan wel de prijsontwikkeling zoals gedefinieerd in artikel 1, sub 25. van dit reglement indien de hoofdverzekerde op 1 januari gewezen deelnemer of gepensioneerde is. 8. Indien er pensioenaanspraken zijn toegekend uit omzetting zoals bedoeld in artikel 3, lid 2, sub k, l en m. en artikel 38, lid 2 en 3 van dit reglement, dan worden deze aanspraken meegenomen in de toeslagverlening. 9. Bij het vervallen van het in artikel 1, sub 25 van dit reglement genoemde consumentenprijsindexcijfer of bij een wijziging in de berekening daarvan, zullen de uitgangspunten voor de toeslagverlening naar redelijkheid en billijkheid worden aangepast. 10. De toeslagverlening is voorwaardelijk. Er bestaat geen recht op toeslagverlening en het is niet zeker of en in hoeverre toeslagverlening zal plaatsvinden. Deze bepaling houdt geen inperking in van de beleidsvrijheid die het bestuur van het pensioenfonds heeft ten aanzien van toeslagverlening. 11. Het bestuur houdt zich het recht voor om de voorwaardelijke toeslagregeling als vastgelegd in dit artikel aan te passen. Het betreft zowel aanpassingen van het beleid als van het uitgangspunt. Toekomstige wijzigingen in dit artikel zijn verbindend voor alle (gewezen) deelnemers en gepensioneerden. Bij een wijziging van de toeslagregeling zal het fonds alle (gewezen) deelnemers en gepensioneerden binnen drie maanden schriftelijk informeren over de wijziging. 15

16 HOOFDSTUK IV ARBEIDSONGESCHIKTHEID Artikel 17 Voortzetting pensioenopbouw bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid 1. De deelnemer die tenminste 35% arbeidsongeschikt is en een WIA-uitkering ontvangt, heeft recht op (gedeeltelijke) voortzetting van het deelnemerschap aan deze pensioenregeling zonder dat daarvoor premie verschuldigd is mits en in zoverre de arbeidsongeschiktheid is ontstaan tijdens het deelnemerschap aan deze pensioenregeling en is voldaan aan alle overige voorwaarden die hieraan in dit reglement zijn gesteld. Deze wijze van voortzetting wordt verder premievrije deelneming genoemd. 2. De mate van premievrije deelneming is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid (zie lid 3) en heeft betrekking op de opbouw van pensioenaanspraken (ouderdomspensioen, levenslang partnerpensioen en wezenpensioen) alsmede de risicodekking voor overlijden (partnerpensioen als bedoeld in artikel 10, lid 3, sub b. van dit reglement, tijdelijk partnerpensioen en een Anwhiaatpensioen). 3. De mate van premievrije deelneming is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid volgens onderstaande tabel, waarbij het arbeidsongeschiktheidspercentage wordt vastgesteld door het orgaan dat belast is met de uitvoering van de WIA dan wel wordt afgeleid van door dit uitvoeringsorgaan vastgestelde gegevens. Als (en zolang) de deelnemer recht heeft op een WIA-uitkering die gebaseerd is op een arbeidsongeschiktheid van 80% - 100% 65% - 80% 55% - 65% 45% - 55% 35% - 45% wordt de premievrije deelneming voortgezet voor 100% 75% 60% 50% 40% 0% - 35% 0% 4. De premievrije deelneming vindt plaats op basis van de laatst vastgestelde pensioengrondslag. Het bestuur kan besluiten om deze pensioengrondslag per 1 januari aan te passen met de in artikel 16, lid 2, genoemde indexering en met inachtneming van de overige bepalingen in artikel 16 van dit reglement (voorwaardelijke toeslagverlening). 5. Indien in de voorafgaande 36 maanden een bonus of overige variabele salariscomponent deel uitmaakte van het pensioengevend jaarsalaris, dan wordt de pensioengrondslag vastgesteld op basis van het laatst vastgestelde vaste jaarsalaris als bedoeld in artikel 5, lid 2, sub a, van dit reglement, verhoogd met de over de voorafgaande 36 maanden gemiddeld per jaar ontvangen bonussen en/of overige variabele salariscomponenten. Indien de deelnemer nog geen 36 maanden deelnemer is, wordt de periode waarover het gemiddelde wordt bepaald, beperkt tot de verstreken deelnemerstijd. Voor degene wiens deelnemerschap in de loop van enig jaar aanvangt, wordt het variabel salaris herleid tot het variabel jaarsalaris naar rato. 6. De (gedeeltelijke) premievrije deelneming kan doorlopen na een eventuele (gedeeltelijke) beëindiging van het dienstverband met de werkgever. Bij (gedeeltelijke) beëindiging van het dienstverband met de werkgever zal voor het gedeelte waarvoor geen premievrije deelneming van toepassing is, worden gehandeld overeenkomstig artikel 22 (voortijdige beëindiging van het deelnemerschap). Voor de (gedeeltelijk) arbeidsongeschikte deelnemer wiens dienstverband met de werkgever niet geheel is beëindigd, kan de in lid 3 bedoelde procentuele voortzetting van de premievrije deelneming worden verlaagd indien de totale pensioenopbouw van deze deelnemer uit hoofde van 16

17 zijn /haar actief deelnemerschap en zijn/haar premievrije deelneming meer bedraagt dan 100%. 7. Als het arbeidsongeschiktheidspercentage zoals bedoeld in lid 3 wordt verhoogd of verlaagd, wordt de mate van premievrije deelneming overeenkomstig verhoogd of verlaagd voor zover het dienstverband niet is beëindigd, met dien verstande dat als de deelnemer op enig moment minder dan 35% arbeidsongeschikt is geworden, er geen recht meer op premievrije deelneming kan bestaan. Indien het voortzettingspercentage gedurende het jaar wijzigt als gevolg van een wijziging van het arbeidsongeschiktheidspercentage, vindt de premievrije pensioenopbouw naar rato plaats met inachtneming van het bepaalde in artikel 9, lid 5, van dit reglement. Indien het deelnemerschap gedurende het jaar is aangevangen of beëindigd, vindt de opbouw van het ouderdomspensioen naar rato plaats. Hierbij wordt de deelnemerstijd in volle maanden vastgesteld waarbij een gedeelte van een maand van minder dan 15 dagen wordt verwaarloosd en een gedeelte van een maand van 15 dagen of meer voor een volle maand wordt gerekend. 8. De premievrije deelneming eindigt bij het vervallen van de WIA-uitkering of de ingangsdatum van de uitkering krachtens de AOW doch uiterlijk op de standaard-pensioendatum. Artikel 18 Excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen 1. De deelnemer met een pensioengevend jaarsalaris hoger dan de WIA-loongrens zoals gedefinieerd in artikel 1, sub 21 van dit reglement heeft recht op een excedentarbeidsongeschiktheidspensioen mits deze deelnemer tijdens het deelnemerschap voor 35% of meer arbeidsongeschikt is geworden in de zin van de WIA. 2. Grondslag voor de hoogte van het excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen is het verschil tussen het laatst vastgestelde pensioengevend jaarsalaris met inachtneming van het bepaalde in lid 4, en de WIA-loongrens zoals gedefinieerd in artikel 1, sub 21 van dit reglement. De hoogte van het excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid volgens onderstaande tabel, waarbij het arbeidsongeschiktheidspercentage wordt vastgesteld door het orgaan dat belast is met de uitvoering van de WIA dan wel wordt afgeleid van door dit uitvoeringsorgaan vastgestelde gegevens. Als (en zolang) de deelnemer recht bedraagt het excedent- heeft op een WIA-uitkering die arbeidsongeschiktheids- pensioen onderstaand gebaseerd is op een arbeidsongeschiktheid van percentage maal de grondslag: 80% - 100% 70% 65% - 80% 65% 55% - 65% 50% 45% - 55% 40% 35% - 45% 30% 0% - 35% 0% 3. Het excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen wordt jaarlijks per 1 januari aangepast conform het bepaalde in artikel 16 (voorwaardelijke toeslagverlening pensioengerechtigden). 4. Indien in de voorafgaande 36 maanden een bonus of overige variabele salariscomponent deel uitmaakte van het pensioengevend jaarsalaris, dan wordt het excedentarbeidsongeschiktheidspensioen vastgesteld op basis van het laatst vastgestelde vaste jaarsalaris als bedoeld in artikel 5, lid 2, sub a. van dit reglement verhoogd met de over de voorafgaande 36 maanden gemiddeld per jaar ontvangen bonussen en/of overige variabele salariscomponenten. 17

18 Indien de deelnemer nog geen 36 maanden deelnemer is, wordt de periode waarover het gemiddelde wordt bepaald, beperkt tot de verstreken deelnemerstijd. Voor degene wiens deelnemerschap in de loop van enig jaar aanvangt, wordt het variabel salaris herleid tot het variabel jaarsalaris naar rato. 5. Het excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen gaat in daags na beëindiging van het dienstverband met de werkgever of na beëindiging van de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever dan wel op de dag waarop de met de werkgever overeengekomen kortere dan de normale arbeidsduur en het daaraan aangepaste salaris ingaan. Het eindigt op de eerste dag van de maand waarin de ingangsdatum van de AOW valt. 6. Het excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen wordt uitgekeerd tot en met de laatste dag van de maand waarin de WIA-uitkering eindigt, dan wel de arbeidsongeschiktheid beneden 35 % daalt of op de eerste dag van de maand van ingang van de uitkering krachtens de AOW docht uiterlijk op de standaard-pensioendatum. Bij overlijden wordt het excedent-arbeidsongeschiktheidpensioen uitgekeerd tot en met de maand van overlijden. 7. Een verhoging of verlaging van het excedent-arbeidsongeschiktheidspensioen als gevolg van een wijziging van het arbeidsongeschiktheidspercentage gaat in op de dag, waarop die wijziging plaatsvindt. Artikel 19 Aanvullend arbeidsongeschiktheidspensioen bij volledige arbeidsongeschiktheid 1. Het bestuur is bevoegd aan de deelnemer die volledig arbeidsongeschikt is in de zin van de WIA en wier volledige arbeidsongeschiktheid is ontstaan tijdens het deelnemerschap, een aanvulling op de IVA-uitkering toe te kennen door middel van een aanvullend arbeidsongeschiktheidspensioen. 2. De hoogte van het aanvullend arbeidsongeschiktheidspensioen bedraagt 80% van het laatst vastgestelde pensioengevend jaarsalaris met inachtneming van het bepaalde in artikel 18, lid 4, van dit reglement, doch maximaal 80% van de WIA-loongrens zoals gedefinieerd in artikel 1, sub 21 van dit reglement, en deze uitkomst te verminderen met de door de deelnemer te ontvangen IVA-uitkering. 3. Het aanvullend arbeidsongeschiktheidspensioen wordt jaarlijks per 1 januari aangepast conform het bepaalde in artikel 16 (voorwaardelijke toeslagverlening pensioengerechtigden). 4. Het aanvullend arbeidsongeschiktheidspensioen gaat in daags na beëindiging van het dienstverband met de werkgever of na beëindiging van de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever doch niet eerder dan dat de wettelijke uitkering krachtens de WIA-ingaat. 5. Het aanvullende arbeidsongeschiktheidspensioen wordt uitgekeerd tot en met de laatste dag van de maand waarin de IVA-uitkering eindigt dan wel op de eerste dag van de maand van ingang van de uitkering krachtens de AOW doch uiterlijk op de standaard-pensioendatum. Bij overlijden wordt het aanvullend arbeidsongeschiktheidspensioen uitgekeerd tot en met de maand van overlijden. 18

19 HOOFDSTUK V KEUZEMOGELIJKHEDEN VOOR DE (GEWEZEN) DEELNEMER OP DE PENSIOENDATUM Artikel 20 Algemene bepalingen over de keuzemogelijkheden voor de (gewezen) deelnemer 1. De (gewezen) deelnemer kan kiezen voor een of meerdere van de in artikel 21 genoemde keuzemogelijkheden met dien verstande dat: a. De in artikel 21, lid 1 genoemde volgorde in acht genomen dient te worden. De volledig arbeidsongeschikte deelnemers met recht op premievrije deelneming op grond van artikel 17 van dit reglement, niet kunnen kiezen voor (gedeeltelijke) vervroegde pensionering of (gedeeltelijke) uitgestelde pensionering. b. Er een afwijkende bepaling van toepassing is indien er in verband met scheiding op grond van artikel 25 aan een gewezen partner een bijzonder partnerpensioen is toegekend. Deze aanvullende bepalingen is opgenomen in lid 6 van dit artikel. c. Er aanvullende bepalingen van toepassing zijn indien er in verband met scheiding op grond van artikel 26 aan een gewezen partner een verevend ouderdomspensioen is toegekend. Deze aanvullende bepalingen zijn opgenomen in lid 7 van dit artikel. 2. De (gewezen) deelnemer maakt eenmalig en onherroepelijk op de standaard-pensioendatum of de eerdere ingangsdatum van het ouderdomspensioen, een schriftelijke keuze ten aanzien van de in artikel 21, lid 1 genoemde mogelijkheden. Deze keuze dient om praktische redenen minimaal drie maanden voor de vervroegde pensioendatum dan wel de standaard-pensioendatum te worden gemaakt. De gemaakte keuzes worden vastgelegd door middel van het in artikel 4, lid 11, bedoelde keuzeformulier (gewezen) deelnemer. Dit formulier dient tevens door een eventuele partner ondertekend te worden. 3. Bij de toepassing van keuzemogelijkheden mogen er geen pensioenaanspraken ontstaan of overblijven die lager zijn dan de grens voor afkoop van kleine pensioenen als bedoeld in artikel 28. Dit betekent het volgende: - Bij vervroeging van het ouderdomspensioen moet het nieuwe ouderdomspensioen boven de afkoopgrens blijven. - Bij variatie in hoogte van het ouderdomspensioen moet het lage pensioen boven de afkoopgrens blijven. - Bij ruil van een gedeelte van het partnerpensioen naar hoger ouderdomspensioen moet het resterende deel van het partnerpensioen boven de afkoopgrens blijven. - Bij ruil van een gedeelte van het ouderdomspensioen naar hoger partnerpensioen moet het resterende deel van het ouderdomspensioen boven de afkoopgrens blijven, en moet het nieuwe partnerpensioen ook boven de afkoopgrens blijven. 4. De in artikel 21 genoemde tarieven voor de in dit hoofdstuk genoemde keuzemogelijkheden worden door het bestuur van het pensioenfonds en gehoord de actuaris van het pensioenfonds, op basis van collectieve actuariële gelijkwaardigheid vastgesteld. Deze tarieven kunnen jaarlijks (per kalenderjaar) door het bestuur van het pensioenfonds en gehoord de actuaris van het pensioenfonds, worden aangepast. Deze tarieven zijn opgenomen in het tabellenboek van het Pensioenfonds dat separaat van dit reglement wordt bijgehouden. De tarieven zoals geldend op de pensioendatum zijn bepalend voor de vaststelling van de uit de keuzemogelijkheden te verkrijgen pensioenaanspraken met dien verstande dat bij uitstel van het ouderdomspensioen overeenkomstig artikel 21, lid 4 en 5 tussentijdse verhoging (oprenting) van het pensioen plaatsvindt op basis van de op deze tijdstippen geldende tarieven. 5. Bij de toepassing van de tarieven is de leeftijd van de (gewezen) deelnemer in jaren en maanden bepalend. 6. Het bijzonder partnerpensioen dat op grond van artikel 25 is toegekend aan een gewezen partner in verband met beëindiging van de partnerrelatie, kan in afwijking van het bepaalde in artikel 21, lid 7 van dit reglement niet worden uitgeruild voor een hoger ouderdomspensioen. 19

20 7. Indien er in verband met scheiding aan een gewezen partner op grond van artikel 26 een verevend ouderdomspensioen is toegekend, gelden de volgende aanvullende bepalingen: a. indien het ouderdomspensioen wordt verlaagd in verband met (gedeeltelijke) vervroegde pensionering als bedoeld in artikel 21, lid 2 en 3 van dit reglement, dan wordt het aan een gewezen partner toegekende verevend ouderdomspensioen op grond van het bepaalde in de Wet VPS op overeenkomstige wijze verlaagd en gaat dit verevend ouderdomspensioen eveneens (gedeeltelijk) vervroegd in. b. indien het ouderdomspensioen wordt verhoogd in verband met (gedeeltelijke) uitgestelde pensionering als bedoeld in artikel 21, lid 4 en 5 van dit reglement, dan wordt het aan een gewezen partner toegekende verevend ouderdomspensioen op grond van het bepaalde in de Wet VPS op overeenkomstige wijze verhoogd en gaat dit verevend ouderdomspensioen eveneens (gedeeltelijk) later in. c. indien er sprake is van (gedeeltelijke) vervroegde pensionering als bedoeld in artikel 21, lid 2 en 3 van dit reglement in combinatie met uitruil van vervroegd ingaand ouderdomspensioen in tijdelijk ouderdomspensioen als bedoeld in artikel 21, lid 6 van dit reglement, zal het vervroegd ingaand verevend ouderdomspensioen niet worden uitgeruild voor een tijdelijk ouderdomspensioen. d. indien er sprake is van uitruil van ouderdomspensioen en partnerpensioen onderling als bedoeld in artikel 21, lid 7 van dit reglement, kan het verevend ouderdomspensioen niet worden uitgeruild voor een hoger partnerpensioen. e. indien er sprake is van variabele uitkering van het ouderdomspensioen als bedoeld in artikel 21, lid 8 van dit reglement, dan heeft dit géén consequenties voor de uitkering van het verevend ouderdomspensioen. Het verevend ouderdomspensioen wordt niet variabel uitgekeerd. Artikel 21 Keuzemogelijkheden voor de (gewezen) deelnemer 1. De (gewezen) deelnemer heeft op de standaard-pensioendatum of de eerdere ingangsdatum van het ouderdomspensioen en met inachtneming van het bepaalde in dit artikel en artikel 20, de volgende keuzemogelijkheden met betrekking tot zijn/haar in deze pensioenregeling opgebouwde pensioenaanspraken: a. gedeeltelijke vervroegde pensionering (zie lid 2); b. volledig vervroegde uitkering van het ouderdomspensioen (zie lid 3); c. volledig uitgestelde uitkering van het ouderdomspensioen (zie lid 4); d. gedeeltelijke pensionering op de standaard-pensioendatum en uitgestelde uitkering van een deel van het ouderdomspensioen (zie lid 5); e. uitruil van vervroegd ingaand ouderdomspensioen in tijdelijk ouderdomspensioen (zie lid 6); f. uitruil van ouderdoms- en partnerpensioen onderling (zie lid 7); g. variabele uitkering (hoog-laag uitkering en laag-hoog uitkering) van het ouderdomspensioen (zie lid 8). 2. De (gewezen) deelnemer kan kiezen voor gedeeltelijke vervroegde pensionering tussen de 55- jarige en de 67-jarige leeftijd van de (gewezen) deelnemer. Vervroeging is alleen mogelijk in hele maanden. Bij gedeeltelijke vervroeging wordt het deel van het ouderdomspensioen dat vervroegd tot uitkering komt verlaagd met de op dat moment geldende tarieven. De tarieven voor vervroeging zijn in het in artikel 20, lid 4, bedoelde tabellenboek opgenomen. Het percentage deeltijdpensionering is voor de (gewezen) deelnemer jonger dan 60 jaar het verschil tussen het aantal oude arbeidsuren (voor ingang deeltijdpensionering) en het met de (nieuwe) werkgever overeengekomen aantal nieuwe arbeidsuren. Voor de (gewezen) deelnemers van 60 jaar of ouder kan elk gewenst percentage deeltijdpensionering worden gekozen. De hoogte van het vervroegde deeltijd ouderdomspensioen is dan gelijk aan de tot de vervroegde pensioendatum opgebouwde pensioenaanspraken vermenigvuldigd met het percentage deeltijdpensionering. De (gewezen) deelnemer die jonger is dan 60 jaar dient te verklaren dat hij/zij het arbeidsproces heeft verlaten voor het deel dat hij/zij met vervroegd pensioen gaat. 20