VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL Waar mensen aangenaam wonen, maatschappelijk actief zijn en graag vertoeven.

Transcriptie

1 VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL 2030 Waar mensen aangenaam wonen, maatschappelijk actief zijn en graag vertoeven.

2

3 Zwartewaal is in 2030 een aantrekkelijk dorp, waarin het aangenaam wonen is, haar inwoners actief deel uitmaken van het maatschappelijk leven en bezoekers graag vertoeven. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

4 4

5 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Op stellen van een integrale Gebiedsvisie Aanleiding 8 Christinalaan 1.2 Co-creatie Werken aan een toekomstbestendige Opbouw van de rapportage 9 Gaffelaar en basisschool Actief ondersteunen van initiatieven, Eigenheid 13 vrijwilligers en verenigingen 2.1 Ruimtelijke context Opwaarderen van het historisch centrum Zelfredzaamheid Uitnutten potentie Plas van Heenvliet Opwaarderen van de dorpsentree Visie Opstellen van een integrale aanpak ten Een veranderende rol van de overheid 20 aanzien van parkeren 3.2 Samenwerken en plekken voor ontmoeting Onderzoeken en agenderen van de Passend vraaggericht wonen 22 mogelijkheid van een tweede ontsluiting 3.4 Ruimte voor toerisme en recreatie Hoe bekostigen we onze gezamenlijke Verbeteren van de ontsluitingsstructuur 25 ambities? 4. Leefbaarheidsagenda Wat gaan we doen? 29 Colofon Versterken van het recreatief routenetwerk 31 VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

6 6

7 1. INLEIDING De Visie Leefbaarheid Zwartewaal 2030 is een integrale visie waarin strategische hoofdkeuzen van gemeentelijk beleid voor de middellange termijn staan. De visie is tot stand gekomen via dorpsgesprekken, interviews en een tweetal raadsdebatten (respectievelijk 6 april 16 en 31 augustus 16). Het traject is gestart met een debat met de gemeenteraad, waarin actuele thema s bediscussieerd zijn, die in de Startnotitie (definitief d.d. 1 juni 16) nader zijn uitgediept. Hiertoe is relevant vigerend beleid samengevat, zijn interviews gehouden met sleutelambtenaren en zijn (landelijke) trends en tendensen in beeld gebracht. Al deze onderwerpen vormen bouwstenen voor de leefbaarheidsvisie. De startnotitie was het vertrekpunt voor het interactieve proces met inwoners, ondernemers en belangenverenigingen in Zwartewaal. Gedurende een periode van een half jaar zijn er op verschillende momenten gesprekken gevoerd met inwoners, ondernemers en belangenverenigingen in Zwartewaal. Het Verslag van de dorpsgesprekken (tweede concept d.d. 2 augustus 16) is een procesverslag van het interactieve proces en fungeert als bijlage bij het voorliggende visiedocument. Beide documenten zijn via de gemeentelijke website raadpleegbaar. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

8 1.1 AANLEIDING Een aantal recente ontwikkelingen die in en rondom Zwartewaal (gaan) spelen is van invloed op de leefbaarheid van het dorp. Het betreft onder meer de windmolens die enkele jaren geleden aan de Nieuwesluisweg zijn geplaatst en de potentiële locaties langs de N57 en de Kanaaldijk die hier vanuit de provincie voor in beeld zijn, de beoogde verlegging van de spoorlijn door het Botlekgebied naar de Theemsweg en de herinrichting van de Groene Kruisweg. Het lijkt bij deze ontwikkelingen, dat inwoners het gevoel hebben daarop geen invloed uit te kunnen oefenen. Met een leefbaarheidsvisie krijgen de inwoners van Zwartewaal de gelegenheid om opgaven te agenderen en samen te werken aan de toekomst. Bijkomend doel van de leefbaarheidsvisie is om samenhang in het beleid voor de leefomgeving te krijgen. Onderdeel daarvan is om duidelijk aan te geven wat de gemeente zelf doet en wat de verantwoordelijkheid is van anderen. Het gaat kortom over de rolopvatting die de gemeente heeft. windmolens verlegging van de spoorlijn landschapsplan Groene Kruisweg nieuwe manier van werken en andere houding van de overheid 8

9 1.2 CO-CREATIE In het collegeprogramma is één van de doelstellingen het scheppen van ruimte voor inbreng van de gemeenteraad, inwoners, maatschappelijke partners, ondernemers en bedrijven. Waarbij het college voornemens is om naast het gebruikelijke meedenken en meewerken (trede 4 in de Participatieladder van Partners+Pröpper, 2009) te verkennen bij welke beleidsontwikkelingen en projecten de gradatie van interactieve beleidsvorming verhoogd kan worden naar co-produceren of meebeslissen (trede 5 in de Participatieladder van Partners+Pröpper, 2009). Co-produceren of co-creëren is: het actief betrekken van publieke, private en particuliere belanghebbenden bij het zoeken en realiseren van ruimtelijke oplossingen door middel van samen werken aan gedeelde waarden. (Spacevalue, 2015) In het kader van de leefbaarheidsvisie is richting gegeven aan deze verdergaande vorm van participeren. De inwoners van Zwartewaal hebben bepaald welke thema s zij relevant vinden voor de toekomst van Zwartewaal, hebben de belangrijkste opgaven benoemd en hebben geadviseerd over de uitvoering. Het is uiteindelijk aan de gemeenteraad om de visie en de bijbehorende leefbaarheidsagenda vast te stellen en aan het college om handen en voeten aan de uitvoering te geven. Enerzijds als trekker van bepaalde projecten, anderzijds door andere partijen te stimuleren om zich voor een project in te zetten. 1.3 OPBOUW VAN DE VISIE In hoofdstuk 2 wordt de eigenheid van Zwartewaal beschreven. In hoofdstuk 3 wordt de visie beschreven, toegespitst op de vijf belangrijkste thema s voor de komende jaren. De wijze waarop invulling wordt gegeven aan de uitvoering van de visie wordt in hoofdstuk 4 uiteen gezet. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

10 10 Met een leefbaarheidsvisie krijgen de inwoners van Zwartewaal de gelegenheid om opgaven te benoemen en samen te werken aan de toekomst.

11

12 12

13 2. EIGENHEID Zwartewaal was eeuwenlang een vissersdorp. Men leefde van de visserij en vanuit Zwartewaal vertrokken de schepen naar zee. Al in de tijd van de Romeinen werd er op steur en zalm gevist. De vraag naar zalm was zo groot dat in Zwartewaal speciale zalmschuren verrezen. Om kabeljauw te vangen voer men met kleine schepen tot IJsland toe. Op een zeker moment leefde maar liefst 95 procent van de bevolking van Zwartewaal van de visserij; ze voeren op hoekers of sloepen, werkten in een kuiperij, mandenmakerij, scheepswinkeltje of werkplaats. Met het verzanden en uiteindelijk afdammen van de monding van de Maas, verdween de vloot. Schepen werden opgelegd of verhuisden naar Vlaardingen of IJmuiden. Het aanzien van het dorp veranderde, zeker na de Tweede Wereldoorlog. Tegenwoordig liggen in de haven van Zwartewaal plezierjachten. Waar de Brielse Maas vroeger een belangrijke tak in het deltagebied van grote rivieren was, is het nu een hotspot voor watersporters. Zwartewaal is vandaag de dag trots op de rust en het visserijverleden dat het dorp nog steeds uitademt. Het Nettenpakhuis en het beeld van de vissersvrouwen nabij de haven zijn hier voorbeelden van. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

14 brielle brielse meer ZWARTEWAAL haven plas van heenvliet bernisse 14

15 2.1 RUIMTELIJKE CONTEXT Het eiland Voorne-Putten wordt omgeven door water; het water van de Noordzee, het Haringvliet, het Spui, de Oude Maas en het Brielse Meer. Het Scheepvaart- en Voedingskanaal rijgt samen met het Brielse Meer de historische stadjes Geervliet, Heenvliet, Zwartewaal en Brielle aan elkaar. Het eilandkarakter en het waterrijke gebied zijn interessante uitgangspunten op het gebied van toerisme en recreatie. Op het eiland is de N218 de belangrijkste oost-west verbinding, terwijl de N57 het eiland in noord-zuid richting, ter hoogte van de haven, verbindt met Rotterdam. De strategische ligging van Zwartewaal nabij de haven en de stad Rotterdam, biedt economische potenties. Zwartewaal behoort sinds 1980 tot de gemeente Brielle en ligt aan de noordrand van het eiland Voorne-Putten, ten zuiden van het Rotterdamse havengebied. Het historisch centrum van Zwartewaal ligt langs het oude dorpslint (de Dorpsstraat en omgeving). Dit dijklint heeft een karakteristieke opbouw: een smal profiel met rijbaan, met aan weerszijden bebouwing op de dijk en onderaan de dijk aan weerszijden een weg (respectievelijk de Achterweg en de Kade), die de percelen aan de achterzijden ontsluiten. De Kade grenst aan het water van de haven van Zwartewaal. Waar de Dorpsstraat overgaat in het Noordeinde is vrij zicht op de kerk en de parkachtige voorzieningenzone langs de Christinalaan met basisschool t Want, de voormalige kleuterschool en De Gaffelaar. Deze parkzone loopt achter de Gootsehoek helemaal door tot aan de Hollemarestraat. Achter het historische dorpslint liggen de meer planmatige uitbreidingswijken die vrij zijn van doorgaande routes. Het woongebied is grotendeels gerealiseerd in de jaren 50 tot en met 80 en bestaat hoofdzakelijk uit rijwoningen. De parkeerdruk op de openbare ruimte is er hoog. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

16 Nabij de havens bevindt zich het Werfplein. De grootschalige gebouwen, loodsen en tijdelijke bebouwing zorgen hier voor een rommelige aanblik. Aan de noord- en zuidzijde van het gebied bevinden zich (openbare) parkeerplaatsen. De parkeerplaats aan de zuidzijde is deels gereserveerd voor vrachtwagens. zelfredzaamheid, voormalig vissersdorp zelfstandigheid 16

17 2.2 ZELFREDZAAMHEID De mentaliteit van de voormalige vissers is nog steeds te herkennen in de volksaard van de huidige inwoners. Het dorp had een directe relatie met het water en de vissers zijn van oorsprong gewend om samen te leven en samen te ondernemen. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld agrarische dorpen waarbij inwoners van oorsprong veel meer gewend zijn om het alleen te doen. In Zwartewaal staat collectieve zelfredzaamheid voorop. Er is veel gezamenlijke organisatiekracht en initiatief vanuit inwoners en bedrijven. Men is daarbij gewend om te roeien met de riemen die men heeft en krijgt met weinig middelen veel voor elkaar. Met beperkte financiering organiseren vrijwilligers activiteiten voor verschillende doelgroepen. Opvallend is het rijke verenigingsleven dat Zwartewaal kent. Voor een dorp met inwoners (peildatum 1 januari 16) heeft het een groot aantal verenigingen waar het hele dorp van profiteert. Hoewel Zwartewaal nog steeds veel verenigingen heeft, is het aantal verenigingen de afgelopen jaren wel afgenomen. Het is soms lastig om nieuwe bestuurders en vrijwilligers te vinden en voor jongeren is het minder vanzelfsprekend om lid te worden of blijven van een vereniging. Op dit moment werkt de gemeente aan het opstellen van vrijwilligersbeleid. Dit is erop gericht om het bieden van ondersteuning aan vrijwilligers, verenigingen en stichtingen makkelijker en transparanter te maken. In 2017 start de gemeente met het implementeren van het beleid. Dit zal in samenhang met het opstellen van het uitvoeringsprogramma in het kader van de leefbaarheidsvisie worden gedaan. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

18 18

19 3. VISIE Zwartewaal is in 2030 een aantrekkelijk dorp, waarin het aangenaam wonen is, haar inwoners actief deel uitmaken van het maatschappelijk leven en bezoekers graag vertoeven. Om dit te bereiken zijn in dit hoofdstuk de thema s beschreven, waar de gemeente zich gedurende de looptijd van de visie samen met haar partners actief voor in gaat zetten. Samenwerken en het zoeken naar interactie tussen verenigingen, ondernemers en inwoners zijn de kernwoorden voor de komende jaren. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

20 3.1 EEN VERANDERENDE ROL VAN DE OVERHEID Landelijke trends, waaronder overdracht van verantwoordelijkheden van het Rijk (decentralisaties Sociaal Domein) en de geplande invoering van de nieuwe Omgevingswet, dragen er toe bij dat veel gemeenten op dit moment hun taken en rol aan het heroverwegen zijn. Een tendens in de veranderende rolopvatting van gemeenten is vertrouwen geven, verantwoordelijkheid nemen. In de praktijk blijkt dat er wordt ingezet op verschillende rollen in het spectrum: van responsief, netwerkend, presenterend naar rechtmatig (vier vormen van overheidssturing, Van der Steen et al, 2014). Gemene deler lijkt de zoektocht naar het sturen op zo min mogelijk sturing en het bieden van maatwerk voor elke organisatie en/of opgave. Verbonden aan deze veranderende rolopvatting is dat steeds meer partijen met uiteenlopende initiatieven actief zijn in het publieke domein. Soms verschuift het initiatief in het publieke domein zelfs van overheid naar burger; een burger begint een actie en vraagt de overheid om te participeren (responsief en netwerkend). Wat willen we bereiken? Voor de gemeente Brielle geldt dat zij de hoofdlijnen van hun beleid willen agenderen en ruimte wil bieden voor invulling door externe partijen. Belangrijk is daarbij het helder neerzetten van publieke doelen en de geschikte randvoorwaarden waaronder ontwikkelingen kunnen plaatsvinden en het vasthouden aan die uitgangspunten. 20

21 3.2 SAMENWERKEN EN PLEKKEN VOOR ONTMOETING Zwartewaal krijgt de komende jaren te maken met een toenemend aantal ouderen. De Gaffelaar is sociaal gezien het kloppend hart van Zwartewaal, maar het gebouw is gedateerd. Het voortbestaan van de basisschool is de komende jaren gegarandeerd, maar het gebouw is verouderd. Zwartewaal heeft een rijk verenigingsleven. Samen leven en werken zit in de genen van de inwoners, maar ook in Zwartewaal hebben sommige verenigingen te maken met een terugloop in ledenaantal en/of vrijwilligers. Wat willen we bereiken? De Gaffelaar is het kloppend hart van Zwartewaal en moet dit tot in lengte van jaren blijven. Het gebouw is gedateerd en oogt gesloten aan de buitenzijde. Het dorpscentrum zou in de toekomst een meer open en transparante uitstraling moeten krijgen en heeft potentie om uit te groeien tot een volwaardige multifunctionele accommodatie (ontmoeten, zorg, wonen en sporten). De basisschool moet behouden blijven voor Zwartewaal. Dit betekent dat er substantieel geïnvesteerd moet worden in het gebouw. Samenwerken en het zoeken naar interactie tussen verenigingen, ondernemers en inwoners zijn de kernwoorden voor de komende jaren. Gedurende het proces van de leefbaarheidsvisie heeft de dorpsraad aangegeven in de toekomst graag de samenwerking met Stichting Zwartewaalse Belangen aan te halen, bleken Villa Schoutenhoeck en de Stichting Zwartewaalse Belangen veel gemeenschappelijke interesses te hebben en heeft WVS De Vijfsluizen aangegeven graag meer betrokken te raken bij het dorp. Dit zijn nu al waardevolle opbrengsten, maar dit zou in de toekomst nog vaker moeten gebeuren. De beheerder van De Gaffelaar heeft aangegeven dat De Gaffelaar daarin een ondersteunende rol zou kunnen hebben. Ook de gemeente heeft hierin een beleidsmatige (vrijwilligersbeleid) en faciliterende taak. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

22 3.3 PASSEND VRAAGGERICHT WONEN De huidige woningvoorraad in Zwartewaal blijkt eenzijdig. Het aantal rijwoningen is bovengemiddeld groot. Ouderen willen in de toekomst graag gelijkvloers wonen, bij voorkeur in een huurwoning. Jongeren zijn sterk gebonden aan Zwartewaal en willen hier graag blijven wonen. Met name alleenstaande jongeren of stellen (1- en 2-persoonshuishoudens) vertrekken nu noodgedwongen omdat koopwoningen niet betaalbaar zijn en (zowel sociale als vrije sector) huurwoningen niet beschikbaar zijn. De inwoners in Zwartewaal ondervinden nu al geluidhinder van de Botlek. Dit zal in de toekomst waarschijnlijk toenemen met de verlegging van het spoortracé richting de Theemsweg. Het spoortracé komt hiermee dichterbij de kern te liggen. Op dit moment wordt er een nulmeting uitgevoerd, om de (negatieve) gevolgen van de verlegging te kunnen monitoren. Wat willen we bereiken? Er is vooral behoefte aan betaalbare woningen voor jongeren en ouderen (zowel in de koop- als huursector). Ontwikkellocaties en herstructureringslocaties dienen hierop in te spelen en programmatisch in samenhang te worden bezien. In het kader van de verlegging van het spoortracé neemt de dorpsraad deel aan de Geluidstafel, die georganiseerd wordt door het Havenbedrijf. Hiermee is de dorpsraad nauw betrokken bij de ontwikkelingen en in de gelegenheid mee te denken over maatregelen tegen de gevolgen voor Zwartewaal. Voor de inwoners van Zwartewaal is het waardevol dat de dorpsraad deze functie in de toekomst kan blijven vervullen. 22

23 3.4 RUIMTE VOOR TOERISME EN RECREATIE In Zwartewaal is het aantal toeristisch recreatieve voorzieningen beperkt. Zwartewaal heeft een rijke historie en beschikt over drie jachthavens. De recreatieve routenetwerken met omliggende dorpen en steden zijn beperkt of ontbreken soms zelfs. Zwartwaal beschikt over een aantrekkelijk buitengebied (Plas van Heenvliet, Holle Mare, Derryvliet, Blanke Waal en Hillenhoek). Wat willen we bereiken? Door het visserijverleden van Zwartewaal voor het voetlicht te brengen, kan Zwartewaal zich op toeristisch recreatief vlak onderscheiden. Het historisch centrum van Zwartewaal (rondom de haven) vormt hierbij de spil. Het gebied rondom de haven kan in een aantal fasen opgewaardeerd worden, waarbij het belangrijk is om initiatieven in samenhang te zien. Een eerste stap is het creëren van een trekker op de kop van de haven (het Nettenpakhuis). Daaropvolgend kan nagedacht betaalbare woningen passend en vraaggericht wonen VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

24 worden over het opwaarderen van de kade, het herstructureren van de kades en openbare ruimte op het Werfplein en het realiseren van een reguliere vaarverbinding in het seizoen tussen de historische kernen van Geervliet, Heenvliet, Zwartewaal en Brielle. Daarnaast is het belangrijk om het routenetwerk (voor pleziervaart, fietsers en wandelaars) in en rondom Zwartewaal te versterken, uit te breiden en hieraan meer bekendheid te geven. Dit moet op regionale schaal (eilandbreed) worden bezien. Waar mogelijk wordt aansluiting gezocht bij de regionale routestructuren (zoals het Rondje Voorne-Putten ) en de regionale marketing ( Op Voorne-Putten ). ook de jachthavens en de ondernemers uit het dorp hierin een belangrijke rol. De Lijnbaanweglocatie zou in de toekomst nog meer geladen kunnen worden met recreatieve functies (bijvoorbeeld een vlindertuin of natuurspeelplaats) om daarmee de waarde als uitloopgebied voor het dorp te vergroten. In 2020 verliest de Plas van Heenvliet haar functie als baggerdepot. Op dat moment is het mogelijk om de plas openbaar toegankelijk te maken. Naast de reeds gevestigde ondernemer(s) aan de plas, spelen historisch centrum als spil recreatie vaarverbingen met andere kernen van Voorne-Putten 24

25 3.5 VERBETEREN ONTSLUITINGSSTRUCTUUR De Henri Fordstraat heeft niet de uitstraling van een dorpsentree. Zwartewaal heeft slechts één aansluiting op de Groene Kruisweg. Een veel gehoorde klacht van de inwoners is, dat er te weinig parkeergelegenheid is en dat er op sommige plekken te hard gereden wordt. Het is wenselijk om de bedrijvigheid aan de Henri Fordstraat in de toekomst te verplaatsen om daarmee de dorpsentree op te waarderen. Wat willen we bereiken? De parkeerproblematiek was één van de belangrijkste onderwerpen van gesprek in het totstandkomingstraject van de visie. Enerzijds zijn er op sommige plekken te weinig parkeerplaatsen, anderzijds zijn inwoners vaak niet bereid om wat verder te lopen voor een parkeerplaats. De belangrijkste opgave in dit kader is om dorpsbreed te inventariseren wat de wensen, knelpunten en mogelijkheden zijn. Daarbij is het belangrijk om de verschillende mogelijkheden in samenhang te bezien. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

26 26

27 4. LEEFBAARHEIDSAGENDA De Visie Leefbaarheid Zwartewaal 2030 omschrijft op hoofdlijnen de koers voor Zwartewaal voor de komende jaren. De manier waarop de gemeente denkt deze ontwikkelingen te gaan faciliteren en/of te gaan realiseren (en financieren) wordt beschreven in voorliggende leefbaarheidsagenda. Focus ligt hierbij op het duidelijk maken van de intentie per opgave, waarbij onderscheid is tussen opgaven waar de gemeente een regierol heeft, initiatieven waar de gemeente faciliteert en ontwikkelingen waar de gemeente slechts toetst. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

28

29 4.1. WAT GAAN WE DOEN? Zoals beschreven in voorgaand hoofdstuk zijn er vijf majeure thema s benoemd. Deze thema s zijn samengebracht in onderstaande opgaven: Versterken van het recreatief routenetwerk Op stellen van een integrale gebiedsvisie Christinalaan en omgeving Werken aan een toekomstbestendige Gaffelaar en basisschool Actief ondersteunen van initiatieven, vrijwilligers en verenigingen Opwaarderen van het historisch centrum Uitnutten potentie Plas van Heenvliet Opwaarderen van de dorpsentree Opstellen van een integrale aanpak ten aanzien van parkeren Onderzoeken en agenderen van de mogelijkheid van een tweede ontsluiting VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

30 30 sfeerbeeld van het recreatief routenetwerk

31 4.1.1 Versterken van het recreatief routenetwerk Het versterken van het recreatief routenetwerk (pleziervaart, fietsers en wandelaars) in en rond Zwartewaal is niet alleen waardevol voor bezoekers, maar ook voor de inwoners, bijvoorbeeld waar het gaat om het rondje Zwartewaal. Deze opgave moet op regionale schaal (eilandbreed) worden bezien. Waar mogelijk wordt aansluiting gezocht bij de regionale routestructuren (zoals het Rondje Voorne- Putten ) en de regionale marketing ( Op Voorne- Putten ). trekker: Dorpsraad Zwartwaal rol gemeente: faciliterend partners: inwoners, VVV (Op Voorne-Putten), Zuid- Hollands Landschap, etc doorlooptijd: 2017 De gemeente wil de dorpsraad vragen om in 2017 hierin een trekkersrol te nemen, eventueel in samenwerking met andere partijen in Zwartewaal. De gemeente zal hierin faciliterend op treden. In dit kader is het waardevol om te onderzoeken of het mogelijk is om hiervoor een aanvraag in te dienen op het DeltaPORT Donatiefonds, het leefbaarheidsbudget van Vestia en/of subsidiegelden van het Havenbedrijf hiervoor in te zetten. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

32 32 sfeerbeeld van de voorzieningenstrook aan de Christinalaan

33 4.1.2 Op stellen van een integrale Gebiedsvisie Christinalaan Voor de voorzieningenzone aan de Christinalaan stelt de gemeente een integrale gebiedsvisie op, waarin de mogelijkheden van het schuiven met programma en het realiseren van nieuw programma op middellange termijn onderzocht worden. Het in samenhang bezien van de verschillende ontwikkelingen die hier spelen, is van essentieel belang om tot een gedegen toekomstbestendige ontwikkeling te komen. trekker: gemeente Brielle partners: inwoners, bestuur en beheer van De Gaffelaar, bestuur en directie van basisschool t Want, pandeigenaren, etc doorlooptijd: eerste helft van 2017 Onderdeel van de gebiedsvisie Christinalaan is de herontwikkeling van de Ankerplaats en het naastgelegen parkeerterrein, de renovatie en/of nieuwbouw van De Gaffelaar, de herontwikkeling van de voormalige kleuterschool, de renovatie en/of nieuwbouw van basisschool t Want, de herontwikkeling van het appartementencomplex van Vestia en de herontwikkeling van de locatie Lijnbaanweg. Het streven is om de gebiedsvisie rond de zomer van 2017 op te leveren. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

34 4.1.3 Werken aan een toekomstbestendige Gaffelaar en basisschool De gemeente zal begin 2017 een inventariserend gesprek aangaan met het besturen van De Gaffelaar en basisschool t Want om inzicht te krijgen in de wensen en mogelijkheden op middellange termijn. Tijdens de gesprekken met het bestuur van De Gaffelaar zal ook worden gesproken over de mogelijkheden van het versterken van de ontmoetingsfunctie die De Gaffelaar vervult (bijvoorbeeld het aanbieden van een kop koffie). De uitkomsten uit deze gesprekken dienen als input voor de integrale Gebiedsvisie Christinalaan. Op basis van de uitkomsten uit de gebiedsvisie kunnen beide besturen de planvorming nader vorm gaan geven. trekker: gemeente Brielle partners: Stichting Dorpscentrum Zwartewaal en onderwijsgroep PRIMOvpr doorlooptijd: eerste helft van

35 4.1.4 Actief ondersteunen van initiatieven, vrijwilligers en verenigingen De gemeente stelt op dit moment het vrijwilligersbeleid op. Dit is erop gericht om het bieden van ondersteuning aan vrijwilligers, verenigingen en stichtingen makkelijker en transparanter te maken. Onderdeel hiervan is onder meer het opzetten van een online platform, waarop sociale (zorggerelateerde) diensten aangeboden en afgenomen kunnen worden. trekker: gemeente Brielle partners: reguliere overlegpartners vanuit het Sociaal Domein zoals Stichting Push, verenigingen en stichtingen in Zwartewaal, etc doorlooptijd: 2017 In 2017 start de gemeente met het implementeren van het beleid. Dit zal in samenhang met het opstellen van het uitvoeringsprogramma worden gedaan. Het opzetten van een stimuleringssubsidie zou hier onderdeel van uit kunnen maken evenals het organiseren van kennismakingsbijeenkomsten tussen verschillende verenigingen en stichtingen om daarmee samenwerking en interactie te stimuleren, maar bijvoorbeeld ook het faciliteren van een computercursus voor ouderen, geven door jongeren. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

36 36 sfeerbeeld van het historisch centrum

37 OPWAARDEREN Opwaarderen VAN DE van DORPSENTREE het historisch centrum Het opwaarderen van het historisch centrum van Zwartewaal begint bij het creëren van trekkers. Eén van de trekkers zou het Nettenpakhuis kunnen zijn. Het Historisch Museum Den Briel heeft het idee om op de eerste en tweede verdieping een dependance van het museum op te zetten dat zich focust op de geschiedenis van met name de visserij in Zwartewaal. Het basismateriaal voor dit museum is er. De collectie hoeft enkel te worden opgepoetst. Daarbij is een educatief programma voor (school-) kinderen vrijwel klaar. Het museum zou gerund kunnen worden door vrijwilligers in samenwerking met de Kunstkring Voorne. Zij staan hier welwillend tegenover. Stap 1: haalbaarheidsonderzoek Nettenpakhuis trekker: gemeente Brielle (pandeigenaar) partners: Historisch Museum Den Briel, Kunstkring Voorne, ondernemers, inwoners, etc doorlooptijd: eerste helft van 2017 stap 2: activeren van de haven door middel van een evenement trekker: Stichting Zwartewaalse Belangen en Villa Schoutenhoeck rol gemeente: faciliterend partners: watersportverenigingen, ondernemers, inwoners, etc doorlooptijd: Daarnaast biedt dit mogelijkheden om in het pand of in het naastgelegen pand een horecagelegenheid te beginnen. Deze zou wellicht samen met de zorgboerderij gerund kunnen worden. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

38 38 sfeerbeeld van de Plas van Heenvliet

39 OPWAARDEREN Uitnutten VAN potentie DE DORPSENTREE Plas van Heenvliet Indien er voldoende draagvlak is onder (lokale) ondernemers en inwoners richt de gemeente een werkgroep op om de potenties van de Plas van Heenvliet verder uit te nutten (naamgeving, promotie, aantrekken nieuwe ondernemers, etc.). De gemeente heeft hierin een faciliterende rol. Zij zal de werkgroep samenstellen en de eerste vergadering voorzitten, maar vervolgens zal de gemeente optreden als secretaris van de werkgroep. trekker: Werkgroep Plas van Heenvliet rol gemeente: faciliterend partners: Dorpsraad Zwartewaal, VVV (Op Voorne- Putten), etc doorlooptijd: vanaf 2017 VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

40 40 sfeerbeeld van de Henri Fordstraat

41 OPWAARDEREN Opwaarderen VAN HET van HISTORISCH de dorpsentree CENTRUM Omdat een veelgehoorde klacht is dat er te hard gereden wordt op de Henri Fordstraat, zal de gemeente hier regelmatig snelheidsmetingen uitvoeren om informatie te verkrijgen en verkeersdeelnemers zich bewust te laten zijn van hun snelheid. trekker: gemeente Brielle partners: Dorpsraad Zwartewaal doorlooptijd: eerste helft van 2017 Ten aanzien van het opwaarderen van de dorpsentree rondom de Henri Fordstraat, is het wenselijk om de bedrijvigheid hier in de toekomst te verplaatsen naar bijvoorbeeld het Werfplein (toekomstig bedrijfsverzamelgebouw) en de achterblijvende locaties te herontwikkelen met woningen. Dit initiatief laat de gemeente aan de markt over. De gemeente heeft aan de Henri Fordstraat geen grondpositie en zal in dit kader dan ook enkel faciliterend optreden. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

42 OPWAARDEREN Opstellen VAN van HET een HISTORISCH integrale aanpak CENTRUM ten aanzien van parkeren In 2017 zal de gemeente inventariseren wat de wensen, knelpunten en mogelijkheden zijn ten aanzien van het verbeteren van de parkeermogelijkheden. Onderdeel hiervan zijn onder meer het herinrichten van de (vrachtwagen-) parkeerplaats aan het Werfplein, het realiseren van een nieuw parkeer- en evenemententerrein op de locatie Lijnbaanweg en de mogelijkheid om de parkeergelegenheid van VV Zwartewaal en TV Zwartewaal te bundelen op eigen terrein. trekker: gemeente Brielle partners: Dorpsraad Zwartewaal, VV Zwartewaal, TV Zwartewaal, inwoners, etc doorlooptijd:

43 OPWAARDEREN Onderzoeken VAN DE van DORPSENTREE de mogelijkheid van een tweede ontsluiting In relatie tot de herontwikkeling van de locatie Smalleweg (na 2020) zal de gemeente onderzoeken of het mogelijk / wenselijk is om hier een tweede ontsluiting op de Groene Kruisweg te realiseren. Omdat de gemeente hier geen eigendommen heeft, zal dit onderzoek te zijner tijd in overleg met de grondeigenaar plaatsvinden. trekker: gemeente Brielle partners: Dorpsraad Zwartewaal, inwoners, etc doorlooptijd: vanaf 2017 VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

44 44

45 4.2 HOE BEKOSTIGEN WE ONZE GEZAMENLIJKE AMBITIES? De manier waarop de gemeente denkt deze opgaven te gaan faciliteren en/of te gaan realiseren (en financieren) wordt beschreven in een uitvoeringsprogramma. Vanuit de doelstellingen uit de leefbaarheidsvisie kunnen vervolgens diverse uitvoeringsinstrumenten worden ingezet zoals het programma, bestemmingsplannen / omgevingsplannen, verordeningen en vergunningen. Eveneens kunnen financiële middelen beschikbaar worden gesteld en bestuurlijke overeenkomsten worden aangegaan. Bij de bekostiging van de opgaven is het maken van onderscheid tussen publieke en private financiering van wezenlijk belang. Het wettelijk kader is daarin leidend. Essentie is, dat de gemeente de kosten van grondexploitatie verhaalt op grondeigenaren die profijt hebben van nieuwe bouw- en ontwikkelingsmogelijkheden. De gemeente voert daarin overwegend een faciliterend grondbeleid. Dat wil zeggen dat de gemeente plannen van private partijen faciliteert indien daar een bestemmingsplanwijziging voor nodig is. De kosten die daarvoor worden gemaakt, worden verhaald op de initiatiefnemer. Daarnaast kunnen gemeente, initiatiefnemers en belanghebbenden zoeken naar alternatieve financieringsmogelijkheden zoals bijvoorbeeld het DeltaPORT Donatiefonds, het leefbaarheidsbudget van Vestia en/of Europese subsidiemogelijkheden in het kader van plattelandsontwikkeling. Er is voor gekozen om het uitvoeringsprogramma vorm te geven als separaat onderdeel van de leefbaarheidsvisie, volgend op de vaststelling van de visie. Het uitvoeringsprogramma wordt in de reguliere planning- en controlecyclus van de gemeente meegenomen, zodat het jaarlijks geactualiseerd kan worden. VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

46 46

47 COLOFON Visie Leefbaarheid Zwartewaal 2030 tweede concept, 21 september 2016 Opdrachtgever Stuurgroep Visie Leefbaarheid Zwartewaal Uitvoering Projectgroep Visie Leefbaarheid Zwartewaal Ghislaine van der Vlies (projectleider) Marion Brandsma-van den Berg Brenda van Houte Geradine Roskam Jolyn Laurs-Breur Aad van Ronde Janwillem Springeling Arno Wijshake Esther Nouws (Spacevalue) Co van Griensven (Spacevalue) Rapportage Spacevalue Haagdijk TN Breda VISIE LEEFBAARHEID ZWARTEWAAL

48