5.3.3 Schade aan bieten door verontreiniging spuitapparatuur en verkeerd middelengebruik

Transcriptie

1 5.3.2 Schade aan bieten als gevolg van middelen in voorgaande gewassen Het gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen in voorgaande gewassen kan in suikerbieten schade veroorzaken. In het kort bespreken we enkele gevallen metribuzin (o.a. Sencor) Na de teelt van aardappelen, waarin Sencor gespoten is, kan er soms schade aan bieten ontstaan. De schade treedt vooral op na de eerste onkruidbestrijding. De oudste bietenbladeren sterven af, beginnend aan de top. Wanneer men na de aardappelteelt niet ploegt, kan men soms in het bietengewas een patroon van de aardappelruggen herkennen aan een slechtere stand van de bieten door Sencor propyzamide (o.a. Kerb) Kerb wordt toegepast onder fruitbomen en in cichorei en witlof. Onder ongunstige (humusarme grond en na een koude winter) omstandigheden kan schade optreden die men herkent aan stilstand van de groei en geelverkleuring van de planten sulcotrion (Mikado) Bij een normale toepassing van Mikado in maïs, kan na een koude en droge winter bij een slechte bodemstructuur schade aan bieten optreden. Deze schade is te herkennen aan een witverkleuring van de bladeren. Meestal groeien de bieten niet door en sterven af mesotrione (Callisto) Callisto is een onkruidbestrijdingsmiddel in de teelt van maïs. Vooral door overdoseringen in deze teelt (bijvoorbeeld door overlapping) of bij het inzetten van de spuit, kan schade ontstaan in het volggewas bieten. Vooral als er geen kerende grondbewerking is uitgevoerd. De bladeren van de jonge bietenplanten verkleuren van onder naar boven wit en de groei staat stil. Soms sterven de bieten af. Witverkleuring in bieten door spuiten van Callisto in voorvrucht maïs Schade aan bieten door verontreiniging spuitapparatuur en verkeerd middelengebruik Door een foutief gebruik van middelen, door het overwaaien van naburige percelen of door het onvoldoende reinigen van de spuitapparatuur kan aan een bietengewas schade ontstaan. Dit is mogelijk door het abusievelijk toepassen van de middelen genoemd in Zo komt het nog al eens voor dat men in plaats van Safari door de gelijkende verpakking Ally of Titus gebruikt. Bij foutief gebruik van de middelen, genoemd onder 5.3.2, is overzaaien van de bieten niet mogelijk. Door een verontreinigde tank kan soms ook schade aan de bieten ontstaan. Bekende voorbeelden hiervan zijn Ally en Merlin. Deze middelen vragen extra aandacht bij de reiniging IRS Betatip 25

2 van de spuitapparatuur. Is dit niet goed gebeurd, dan zorgen de bietenmiddelen meestal voor deze reiniging. Hierdoor komen sporen van deze middelen in de oplossing. Omdat het hier bijna steeds gaat om nauwelijks meetbare hoeveelheden, hoeft men niet veel angst te hebben op een nawerking via de bodem en kan men zonder veel problemen overzaaien. Ook normaal middelengebruik kan onder bepaalde omstandigheden symptomen geven, bijvoorbeeld ethofumesaat, dat verkleving van de bladeren kan veroorzaken, en clomazone (Centium 360 CS), dat witverkleuring kan veroorzaken; zie afbeelding. Deze symptomen veroorzaken meestal geen opbrengstderving. Verkleefde bladeren door ethofumesaat (o.a. Tramat). Witkleuring van bieten door bespuiting met Centium (360 CS). Hierna volgt een korte omschrijving van enkele schadebeelden fluroxypyr (Starane) Een hoge dosering Starane verdragen de bieten niet. Een geringe concentratie Starane op de bieten vanuit een vervuilde tank of leidingen is duidelijk herkenbaar aan een witverkleuring van bladeren of bladhelften. IRS Betatip 26

3 Effect Ally+Starane in augustus (niet gereinigde tank na bespuiting in gerst) groeistoffen (diverse producten en merken) Worden groeistoffen op een bietengewas gespoten, dan kunnen bij een zware dosering van groeistoffen de bietenplanten afsterven. Wind kan soms lichte concentraties groeistoffen een behoorlijke afstand verplaatsen. Komen suikerbieten in aanraking met een geringe dosering groeistoffen, dan kunnen sterk vervormde bladeren het gevolg zijn. Deze vervorming gaat soms zo ver dat de bladsteel het volledige groeipunt omsluit, waardoor de bladeren op rabarber gaan lijken. In een later stadium kan het groeipunt zijwaarts uit de steel breken. De schade door vervormde bladeren valt bijna altijd mee. Groeistofschade. IRS Betatip 27

4 isoxaflutool (Merlin) Er zijn enkele gevallen bekend waarbij Merlin ernstige schade veroorzaakte in suikerbieten. In alle gevallen was dit na toepassing van Merlin in combinatie met Dual Gold en in bijna alle gevallen wanneer de spuitvloeistof één of meerdere nachten is blijven staan. Schade kan voorkomen worden door een klaargemaakte spuitoplossing direct te verspuiten en de apparatuur met de daarvoor geëigende middelen te reinigen metsulfuron-methyl (Ally) Wordt een bietenplant geraakt door Ally, en dat geldt ook voor andere sulfonyl ureas met uitzondering van Safari, dan stopt de groei. In ernstige gevallen sterft de biet, maar in veel gevallen kunnen de plantjes blijven leven waarbij ze klein en gedrongen blijven, de zogenaamde Bonsaibietjes. Ally hecht zich gemakkelijk aan de tankwand. Apparatuur daarom grondig reinigen volgens voorschrift (zie etiket van Ally) rimsulfuron (Titus) Een geringe hoeveelheid Titus veroorzaakt een vrij sterke groeivertraging en een zwartverkleuring van de aanwezige vaatbundels. De bietenplanten kunnen zich vrij goed herstellen door de vorming van nieuwe vaatbundels aan de buitenrand van de bieten (zie foto s). Er ontstaat bij veel bieten veelkoppigheid. Zwartverkleuring van de vaatbundels, veroorzaakt door een geringe hoeveelheid Titus. Veelkoppigheid veroorzaakt door een geringe hoeveelheid Titus. Effect Titus (30 g/ha) in LDS. IRS Betatip 28

5 mesotrione (Callisto) Callisto is een onkruidbestrijdingsmiddel in de teelt van maïs. De bladeren van de jonge bietenplanten verkleuren van onder naar boven wit en de groei staat stil. Soms sterven bieten af. Bieten aangetast door mesotrione (Callisto) door overwaaien tijdens bespuiting in maïs metribuzin (o.a. Sencor)/linuron (o.a. Afalon) Een geringe hoeveelheid Sencor in combinatie met Afalon geeft flinke gewasdrukking, waarbij witverkleuring en afsterving vanaf de top van de oudste bladeren plaatsvindt. Uiteindelijk herstelt het gewas zich. Symptomen tanktverontreiniging metribuzin/linuron. Aangetaste bieten door tankverontreiniging door metribuzin/linuron Vermindering middelengebruik Er zijn verschillende reden om het middelengebruik terug te dringen: - beperking middelenkosten; - lagere milieubelasting; - teelt onder keur of certificaat. Enkele mogelijkheden om het middelengebruik te beperken zijn: a. rijenspuiten; b. mechanische onkruidbestrijding; c. MLHD-techniek; d. Gewis. Deze mogelijkheden bespreken we hierna kort. IRS Betatip 29