Kwijtschelding van belastingen

Transcriptie

1 Kwijtschelding van belastingen Stand van zaken medio april 2011 Up-to-date informatie vormt de basis voor een correcte, efficiënte en rechtvaardige behandeling van kwijtscheldingsverzoeken. Met name op dat terrein is er sprake van voortdurende verandering: nieuwe en gewijzigde wetgeving n.a.v. maatschappelijke ontwikkelingen en aanpassingen in voorschriften, zoals de Uitvoeringsregeling Invorderingswet en de Leidraad Invordering. Stuk voor stuk zaken waar u bij de behandeling van kwijtscheldingsverzoeken rekening mee moet houden. In deze memo informeren wij u over recente wijzigingen en ontwikkelingen. Wij vertrouwen er op dat deze memo bijdraagt tot een correcte en efficiënte behandeling van kwijtscheldingsverzoeken. 1 Leidraad Invordering 2008 Wijziging van beleidsregels m.b.t. kwijtschelding 2 2 Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 Wijziging van de ministeriele regeling m.b.t. aanvullende alleenstaande-ouderkorting 3 3 Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 Wijziging van de ministeriele regeling m.b.t. de mogelijkheid om de kwijtscheldingsregeling voor ondernemers van decentrale belastingen en heffingen te verruimen 4 4 Wetsvoorstel : Verruiming bevoegdheid gemeenteraden, provinciale staten en algemene besturen van waterschappen om kwijtschelding van belastingen te verlenen. Mogelijkheid om eigen regels stellen m.b.t. de wijze waarop het vermogen in aanmerking wordt genomen bij de verlening van gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van decentrale belastingen 7 Hart voor de publieke zaak Belastingorganisaties vertrouwen op onze kennis van BAG, WOZ, heffingen, leges, invordering en kwijtschelding. Zij weten dat het goed zaken doen is met een deskundige die hart heeft voor de publieke zaak. Geïnteresseerd? Wij bieden u onze ondersteuning met Adviseren, Detacheren en Opleiden. Klapt u voor ons nieuwe kwijtscheldingproces? Meer informatie op Hoewel bij de samenstelling van deze memo de uiterste zorg is nagestreefd, kan voor eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden wij deswege geen aansprakelijkheid. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze memo mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Involon BV. 1

2 1 LEIDRAAD INVORDERING 2008 WIJZIGING VAN BELEIDSREGELS M.B.T. KWIJTSCHELDING Bij besluit van 16 februari 2011 (DGB2010/7493M) is de Leidraad Invordering 2008 (Rijksleidraad) gewijzigd. Wijzigingsbesluit gepubliceerd in de Staatscourant van 24 februari 2011, nr In artikel , elfde gedachtestreepje, is een (definitieve) aanslag; vervangen door: een (definitieve) aanslag. Tegelijkertijd met de afwijzing van het verzoek verleent de ontvanger (ambtshalve) uitstel van betaling totdat de definitieve aanslag is opgelegd. In de uitstelbeschikking deelt de ontvanger de belastingschuldige mee dat na oplegging van de definitieve aanslag desgewenst een nieuw kwijtscheldingsverzoek kan worden ingediend waarin eventueel ook de definitieve aanslag kan worden betrokken. Artikel geeft een opsomming wanneer geen kwijtschelding wordt verleend. De tekst van het gewijzigde gedachtestreepje luidt nu volledig: (wanneer wordt geen kwijtschelding verleend) - het verzoek is ingediend voor een voorlopige aanslag én die aanslag nog niet is gevolgd door een (definitieve) aanslag. Tegelijkertijd met de afwijzing van het verzoek verleent de ontvanger (ambtshalve) uitstel van betaling totdat de definitieve aanslag is opgelegd. In de uitstelbeschikking deelt de ontvanger de belastingschuldige mee dat na oplegging van de definitieve aanslag desgewenst een nieuw kwijtscheldingsverzoek kan worden ingediend waarin eventueel ook de definitieve aanslag kan worden betrokken.; (Inwerkingtreding 25 februari 2011). In artikel , zevende volzin, is 84,42 vervangen door: 85,92. Studiefinanciering en kwijtschelding voor particulieren. Dit bedrag is van belang voor de bepaling van de inkomsten van een student MBO waarbij het in acht te nemen bedrag aan kosten levensonderhoud wordt gesteld op een forfaitair bedrag verminderd met een forfaitair bedrag voor boeken en leermiddelen groot 50,- en met een bedrag aan onderwijsretributie, groot 85,92. (Inwerkingtreding met terugwerkende kracht tot en met 1 augustus 2010). Artikel is als volgt gewijzigd. 1. In de eerste en enige volzin is 44 vervangen door: In de eerste en enige volzin is 80 vervangen door: 83. Dit betreft actualisering van de bedragen van normpremie ziektekostenverzekering begrepen in de bijstandsuitkering. De normpremie, bedoeld in artikel 2 van de Wet op de zorgtoeslag, voor zover is begrepen in de bijstandsnorm, bedraagt voor een alleenstaande of een alleenstaande ouder 45 per maand en voor echtgenoten 83 per maand. (Inwerkingtreding 25 februari 2011). Artikel is als volgt gewijzigd. 1. In de eerste volzin is behandelt een herhaald verzoek om kwijtschelding als vervangen door: merkt een herhaald verzoek om kwijtschelding aan als. 2. In de tweede volzin is na ontvanger ingevoegd: zelf. Herhaald verzoek om kwijtschelding. De ontvanger behandelt een herhaald verzoek om kwijtschelding als een beroepschrift dat gericht is aan de directeur (College van B&W, Dagelijks Bestuur). Als de ontvanger zelf aanleiding ziet om een gunstigere beslissing te nemen dan in zijn eerdere beschikking, handelt hij het herhaalde verzoek zelf af. De ontvanger merkt een herhaald verzoek om kwijtschelding aan als een eerste verzoek als het verzoek is afgewezen als gevolg van een duidelijke, ambtelijke fout. In deze gevallen kan de belastingschuldige na de beslissing van de ontvanger een beroepschrift indienen bij de directeur (College van B&W, Dagelijks Bestuur). (Inwerkingtreding 25 februari 2011). 2

3 2 UITVOERINGSREGELING INVORDERINGSWET 1990 WIJZIGING VAN DE MINISTERIELE REGELING M.B.T. AANVULLENDE ALLEENSTAANDE-OUDERKORTING Bij besluit van 29 maart 2011 (DD2011/57M) is de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 gewijzigd. Wijzigingsbesluit gepubliceerd in de Staatscourant van 31 maart 2011, nr In het tweede lid van artikel 14 Uitvoeringsregeling Invorderingswet is de zinsnede aanvullende alleenstaande-ouderkorting en inkomensafhankelijke combinatiekorting, bedoeld in hoofdstuk 8 van de Wet inkomstenbelasting 2001 vervangen door: vermeerdering van de alleenstaande-ouderkorting, bedoeld in artikel 8.15, derde lid, tweede volzin, van de Wet inkomstenbelasting 2001, alsmede met uitzondering van de daarin begrepen inkomensafhankelijke combinatiekorting, bedoeld in artikel 8.14a van die wet. In het derde lid van artikel 14 Uitvoeringsregeling Invorderingswet lid is met aanvullende alleenstaandeouderkorting en inkomensafhankelijke combinatiekorting vervangen door: met de vermeerdering van de alleenstaande-ouderkorting, bedoeld in artikel 8.15, derde lid, tweede volzin, en met de inkomensafhankelijke combinatiekorting, bedoeld in artikel 8.14a van de Wet inkomstenbelasting Tot de inkomsten, bedoeld in het eerste lid, onderdeel c, wordt ook gerekend de voorlopige teruggaaf, bedoeld in artikel 13, tweede lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen, daaronder begrepen de aanspraak op een zodanige teruggaaf, met, voor alleenstaande ouders van wie het jongste kind jonger dan vijf jaar is, uitzondering van de daarin begrepen vermeerdering van de alleenstaande-ouderkorting, bedoeld in artikel 8.15, derde lid, tweede volzin, van de Wet inkomstenbelasting 2001, alsmede met uitzondering van de daarin begrepen inkomensafhankelijke combinatiekorting, bedoeld in artikel 8.14a van die wet. 3. Indien bij de vaststelling van de voorlopige teruggaaf voor alleenstaande ouders van wie het jongste kind jonger dan vijf jaar is, rekening is gehouden met de vermeerdering van de alleenstaande-ouderkorting, bedoeld in artikel 8.15, derde lid, tweede volzin, en met de inkomensafhankelijke combinatiekorting, bedoeld in artikel 8.14a van de Wet inkomstenbelasting 2001, wordt voor de toepassing van het tweede lid het bedrag van de voorlopige teruggaaf zoveel mogelijk geacht betrekking te hebben op die kortingen. Dit zijn technische aanpassingen van redactionele aard die verband houdt met een verwijzing naar de aanvullende alleenstaande-ouderkorting die per 1 januari 2011 is samengevoegd met de alleenstaandeouderkorting. De tot 1 januari 2011 in artikel 8.16 van de Wet IB 2001 opgenomen aanvullende alleenstaandeouderkorting is ingevolge de Fiscale vereenvoudigingswet 2010 met ingang van 1 januari 2011 vervallen en daarbij opgenomen in de in artikel 8.15 van de Wet IB 2001 opgenomen alleenstaande-ouderkorting. Deze samenvoeging heeft niet tot inhoudelijke wijzigingen geleid. Met het wijzigingsbesluit wordt de wijziging doorgevoerd in de tekst van artikel 14, tweede en derde lid, van de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990, dat ziet op het voor de beoordeling van het recht op kwijtschelding relevante netto-besteedbaar inkomen. Teneinde ervoor te zorgen dat de berekeningsmethode van het daarbij in aanmerking te nemen nettobesteedbaar inkomen materieel gelijk blijft, is met terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2011 artikel 14, tweede en derde lid, van de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 aangepast. Berekeningsmodel heffingskortingen inzake beschikking voorlopige aanslag Let op! Geldt mogelijk ook voor een eventuele echtgeno(o)t(e) Totaalbedrag voorlopige aanslag te ontvangen of te verrekenen, voorzijde aanslag Inbegrepen jonggehandicaptenkorting (mits geen Wajonguitkering wordt genoten) Bij alleenstaande ouders van wie het jongste kind jonger dan vijf jaar is: de vermeerdering van de alleenstaande ouderkorting = bedrag alleenstaande ouderkorting minus 931,- = Bij alleenstaande ouders van wie het jongste kind jonger dan 5 jaar: inkomensafhankelijke combinatiekorting plus min min min Totaal inkomsten heffingskortingen = 3

4 3 UITVOERINGSREGELING INVORDERINGSWET 1990 WIJZIGING VAN DE MINISTERIELE REGELING M.B.T. DE MOGELIJKHEID OM DE KWIJTSCHELDINGSREGELING VOOR ONDERNEMERS VAN DECENRALE BELASTINGEN EN HEFFINGEN TE VERRUIMEN Bij besluit van 29 maart 2011 (DD2011/57M) is de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 gewijzigd. Wijzigingsbesluit gepubliceerd in de Staatscourant van 31 maart 2011, nr In artikel 28, eerste lid, onderdeel b Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 is vóór de puntkomma ingevoegd:, met dien verstande dat indien door de provinciale staten, de gemeenteraad onderscheidenlijk het algemeen bestuur van het waterschap daartoe is besloten, met betrekking tot een verzoek om kwijtschelding van de in artikel 27, onderdeel a, onderdeel b, onderscheidenlijk onderdeel c, bedoelde belastingen en heffingen die geen verband houden met de uitoefening van dat bedrijf of beroep, de afdelingen 1, 2 en 5 van overeenkomstige toepassing zijn. Regelgeving tot 1 april 2011: Artikel 28 van de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 (hierna: UR IW 1990) regelt volgens welke bepalingen uit de UR IW 1990 een verzoek om kwijtschelding van decentrale belastingen wordt behandeld. Natuurlijke personen die een bedrijf of zelfstandig een beroep uitoefenen komen uitsluitend in aanmerking voor kwijtschelding in het kader van het zogenoemde (algemene) crediteurenakkoord, dat wil zeggen een akkoord met alle schuldeisers (hoofdstuk II, afdeling 3, van de UR IW 1990). Achtergrond van deze regel is dat als het gaat om kwijtschelding van belastingschulden van ondernemers, verstoring van concurrentieverhoudingen zoveel mogelijk moet worden voorkomen. Wijziging regelgeving per 1 april 2011: In het in 2008 uitgebrachte advies van de Werkgroep Inkomens- en Kwijtscheldingsbeleid (hierna: WIK) is vastgesteld dat een verruiming van de kwijtscheldingsmogelijkheden voor ondernemers ter zake van decentrale belastingen wenselijk is. Deze verruiming is per 1 april in de UR IW 1990 opgenomen. Dit is gebeurd door aan artikel 28, eerste lid, onderdeel b, van de UR IW 1990 een zinsnede toe te voegen waarin wordt geregeld dat de provinciale staten, de gemeenteraad of het algemeen bestuur van het waterschap met betrekking tot een verzoek om kwijtschelding van lokale belastingen die geen verband houden met de uitoefening van dat bedrijf of beroep afdeling 2 van hoofdstuk II van de UR IW 1990 desgewenst van overeenkomstige toepassing kunnen laten zijn in plaats van de afdelingen 3 en 4 van genoemd hoofdstuk. Kwijtschelding vindt dan plaats op basis van de betalingscapaciteit en het aanwezige vermogen. De betalingscapaciteit wordt berekend aan de hand van het gemiddeld per maand te verwachten nettobesteedbare inkomen voor de eerstvolgende twaalf maanden na indiening van het kwijtscheldingsverzoek. In tegenstelling tot werknemers en mensen met een uitkering is bij ondernemers het netto-besteedbare inkomen op het moment dat het verzoek wordt gedaan veelal nog niet in te schatten. In de praktijk kan dit worden opgelost door de belanghebbende van wie wordt vermoed dat hij voor kwijtschelding in aanmerking komt, te vragen te zijner tijd een inkomensverklaring van de Belastingdienst over de betrokken periode over te leggen aan de hand waarvan dan definitief op het kwijtscheldingsverzoek kan worden beslist. In de tijd die ligt tussen indiening en beslissing kan uitstel van betaling worden verleend. Er is een belangrijke restrictie dat het om privébelastingen moet gaan, dus niet om belastingen die (geheel of gedeeltelijk) verband houden met de uitoefening van het bedrijf of beroep. Dit betekent dat een aanslag rioolheffing die betrekking heeft op de woning van de ondernemer onder de verruimde kwijtscheldingsregels van hoofdstuk II, afdeling 2, van de UR IW 1990 valt. Dit geldt echter niet als sprake is van een woonwinkelpand. Bij gemengd gebruik prevaleert derhalve het zakelijke karakter en geldt de regeling van het eerdergenoemde crediteurenakkoord. De financiële gevolgen van de verruiming van de kwijtscheldingsfaciliteit voor ondernemers zullen moeten worden opgevangen in de lokale begroting. Dit is de normale systematiek die voor kwijtschelding wordt toegepast. Voor waterschappen is dit zelfs de enige mogelijkheid, omdat de waterschapsbelastingen nagenoeg de enige inkomstenbron zijn voor de vervulling van de gestelde taken. 4

5 Gemeenteraden, provinciale staten en waterschapsbesturen zullen dan ook het kostenaspect en het effect van de verruiming van kwijtschelding op de overige belastingplichtigen mee moeten nemen in hun overwegingen voor een ruimere kwijtscheldingsregeling. Het is aan hen om binnen hun mogelijkheden te komen tot een evenwichtige lastenbeeld. Voor het overige zijn er geen budgettaire effecten. Aantekening (ontleend aan V-N 2011/20): Totstandkoming De basis voor het inhoudelijke deel van de wijziging - de verruiming van de kwijtscheldingsmogelijkheid voor lokale belastingen ten gunste van ondernemers -, is reeds gelegd in het antwoord op Kamervragen van het lid Vos uit mei 2007 (Kamerstukken II 2006/07, 1988). In dat antwoord gaven de toenmalige bewindslieden van Financiën,Economische Zaken, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Verkeer en Waterstaat en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan het redelijk te vinden om (startende) ondernemers die een zodanig inkomen hebben dat zij de door hen aan de gemeente of het waterschap verschuldigde privébelastingen niet anders dan met buitengewoon bezwaar kunnen betalen, in aanmerking te laten komen voor kwijtschelding, anders dan in het kader van een crediteurenakkoord. Daarbij zegden de bewindslieden toe over de uitvoering van een en ander in overleg te zullen treden met de VNG. Mede naar aanleiding van een daartoe strekkende motie van het lid Spekman, kondigde de toenmalige Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bij brief van 26 juni 2008 (Kamerstukken II 2007/08, en , nr. 19) aan de wet te willen wijzigen teneinde kwijtschelding van lokale belastingen voor ondernemers mogelijk te maken. Het desbetreffende wetsvoorstel werd in februari 2010 (derhalve anderhalf jaar later) ingediend, echter zonder dat daarin was voorzien in de bijzondere kwijtscheldingsbevoegdheid voor ondernemers. Dat laatste gebeurde op advies van de Raad van State die meende dat het desbetreffende onderscheid tussen particulieren en ondernemers niet bij formele wet, maar in de lagere regelgeving kon worden opgelost. Het heeft vervolgens geduurd tot maart 2011 voor het onderhavige besluit is genomen. De regeling ter zake van kwijtschelding voor ondernemers Art. 26 Invorderingswet 1990 opent de mogelijkheid tot kwijtschelding van belastingschulden door te bepalen dat bij ministeriële regeling regels worden gesteld krachtens welke aan de belastingschuldige die niet in staat is anders dan met buitengewoon bezwaar een belastingaanslag te betalen, kwijtschelding kan worden verleend. De genoemde regeling is te vinden in art. 1 t/m art. 1c en art. 7 t/m art. 28a Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 (hierna: UR IW 1990). Van belang is dat deze regeling verbindend is verklaard voor de kwijtschelding van gemeentelijke en waterschappelijke belastingen (art. 255 lid 2 Gemeentewet resp. art. 144 lid 2 Waterschapswet). Binnen het kwijtscheldingsbeleid (UR IW 1990) geldt een belangrijk onderscheid tussen de groep particulieren en de groep ondernemers. Dat onderscheid is niet afhankelijk gesteld van de belastingsoort, maar doorslaggevend is de wijze waarop de belastingschuldige zijn inkomen verwerft: wel/niet een bedrijf of zelfstandig een beroep uitoefenen. Voor de eerste groep, de particulieren, geldt dat kwijtschelding wordt verleend op basis van het aanwezige vermogen en de betalingscapaciteit. Voor de tweede groep, de ondernemers, zijn vermogen en betalingscapaciteit niet bepalend, of zelfs maar relevant, maar kan kwijtschelding uitsluitend plaatsvinden in het kader van een akkoord met alle schuldeisers (art. 20 UR IW1990). Een en ander betekent dat personen die een bedrijf of zelfstandig een beroep uitoefenen en die niet in staat zijn hun belastingschuld anders dan met buitengewoon bezwaar te betalen, in de praktijk niet of nauwelijks voor kwijtschelding in aanmerking komen. Zelfs is dat niet het geval voor de lokale belastingen die als zodanig niets met het bedrijf of beroep te maken hebben. Zodoende is sprake van een vorm van benadeling van ondernemers: hen wordt kwijtschelding onthouden die wel wordt verleend aan medebelastingplichtigen die in financieel opzicht in vergelijkbare omstandigheden verkeren. Deze benadeling is temeer schrijnend wanneer men bedenkt dat de ondernemer wel aan zijn betalingsverplichting welke verplichting als zodanig niets te maken heeft met het bedrijf of beroep wordt gehouden, terwijl de belastingplichtige met een (qua hoogte) vergelijkbare bijstandsuitkering wel kwijtschelding krijgt. Er is weinig fantasie voor nodig om in te zien dat hier armoedevaltechnisch geen goede zaken worden gedaan. Het besluit tot verruiming van de kwijtscheldingsbevoegdheid Het valt dan ook toe te juichen dat de Staatssecretaris van Financiën gemeenten en waterschappen thans in de positie heeft gebracht het genoemde onderscheid binnen het kwijtscheldingsbeleid op te heffen. Voor wat 5

6 betreft het tijdstip waarop het besluit is genomen, heeft kennelijk de bedoeling voorop gestaan ondernemers nog in 2011 van de wijziging te laten profiteren. Of dit lukt, is maar de vraag: gemeente- en waterschapsbesturen zullen bij verordening invulling kunnen geven aan het besluit. Daarmee is tijd gemoeid, terwijl tevens van belang is dat gemeenten en waterschappen zelf de budgettaire gevolgen van een en ander zullen moeten dragen. Door het van toepassing zijn van afdeling 2 (in plaats van afdeling 3) wordt de beslissing op een kwijtscheldingsverzoek van een ondernemer afhankelijk van het aanwezige vermogen en de aanwezige betalingscapaciteit. Met betrekking tot het vermogen dient te worden opgemerkt dat de aanwezigheid van ondernemingsvermogen thans al snel aan kwijtschelding in de weg kan staan. In art. 12 UR IW 1990 is bepaald welke bezittingen zijn vrijgesteld. Deze vrijstellingen zijn bepaald niet ruim. Bovendien is in genoemd artikel uiteraard (afdeling 2 geldt immers niet voor ondernemers) géén aandacht besteed aan het ondernemingsvermogen. In dit verband is dan ook van belang het al genoemde wetsvoorstel ; gemeente- en waterschapsbesturen krijgen daarin de bevoegdheid met betrekking tot de wijze waarop het vermogen in aanmerking wordt genomen (van art. 12 UR IW 1990) afwijkende regels te stellen die er toe leiden dat in ruimere mate kwijtschelding wordt verleend. Het genoemde wetsvoorstel is op 29 maart 2011 door de Tweede Kamer aanvaard. Bij de afwijkende regels zal ongetwijfeld ook aandacht worden besteed aan het onderwerp ondernemingsvermogen. Met betrekking tot de betalingscapaciteit is van belang het gemiddeld per maand te verwachten nettobesteedbare inkomen van de belastingschuldige in de periode van twaalf maanden vanaf de datum waarop het verzoek is ingediend (art. 13 lid 1 UR IW 1990). Anders dan voor particulieren die voor hun netto-besteedbare inkomen zijn aangewezen op loon of een uitkering, is de winst uit bedrijf of beroep vooraf lastig in te schatten. Dit geldt temeer wanneer men bedenkt dat het recht op kwijtschelding in de praktijk afhankelijk kan zijn van een paar honderd euro meer of minder winst. In de toelichting bij het besluit wordt dan ook gewezen op een vaststelling achteraf, en wel aan de hand van de door de Belastingdienst verstrekte inkomensverklaring. Uit een oogpunt van administratieve lasten voor zowel de ondernemer als de gemeente of het waterschap lijkt zo n benadering alleszins redelijk. Vermoedelijk is ook de in de toelichting opgenomen aanwijzing omtrent het beleid bij gemengd gebruik (privé en zakelijk), ingegeven door de wens gemeenten en waterschappen niet met al te ingewikkelde regelingen op te schepen. 6

7 4 WETSVOORSTEL : VERRUIMING BEVOEGDHEID GEMEENTERADEN, PROVINCIALE STATEN EN ALGEMENE BESTUREN VAN WATERSCHAPPEN OM KWIJTSCHELDING VAN BELASTINGEN TE VERLENEN MOGELIJKHEID OM EIGEN REGELS STELLEN M.B.T. DE WIJZE WAAROP HET VERMOGEN IN AANMERKING WORDT GENOMEN BIJ DE VERLENING VAN GEHELE OF GEDEELTELIJKE KWIJTSCHELDING VAN DECENTRALE BELASTINGEN Algemeen Dit wetsvoorstel wijzigt artikel 255 van de Gemeentewet, artikel 232e van de Provinciewet en artikel 144 van de Waterschapswet, waardoor de mogelijkheden worden verruimd om geheel of gedeeltelijk kwijtschelding te verlenen van decentrale belastingen en heffingen die door gemeenten, provincies en waterschappen worden geheven. In aanvulling op de bestaande mogelijkheden biedt deze wetswijziging een grondslag om op decentraal niveau, met inachtneming van op rijksniveau vast te stellen nadere regels, ook eigen regels te kunnen vaststellen met betrekking tot de wijze waarop het vermogen in aanmerking wordt genomen bij de verlening van gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van decentrale belastingen. Deze nadere regels zullen decentrale overheden de bevoegdheid geven bij het uitvoeren van de vermogenstoets uit te gaan van maximaal de vermogensnorm in de Wet werk en bijstand. In die nadere regels zal voorts worden bepaald dat de regels voor het verlenen van gehele of gedeeltelijke kwijtschelding ook zullen kunnen gelden voor ondernemers, met dien verstande dat het daarbij alleen mag gaan om decentrale belastingen die géén relatie hebben met de onderneming die door de belastingplichtige wordt gedreven of het beroep dat door hem wordt uitgeoefend. Stand van zaken wetgeving Eindstemming wetsvoorstel Tweede Kamer: het wetsvoorstel is op 29 maart 2011 aangenomen door de Tweede Kamer. SP, PvdD, PvdA, GroenLinks, D66, SGP, ChristenUnie en CDA stemden voor. De door de Tweede Kamerleden Ulebelt en Spekman voorgestelde amendementen zijn verworpen à 9 (Ulenbelt). Dit amendement regelt dat gemeenten, provincies en waterschappen in geval van kwijtschelding bij het vaststellen van de kosten van bestaan ten minste 120 procent van de bijstandsnorm hanteren, zij kunnen hier zelf van afwijken mits zij niet onder het minimum van 120 procent komen. Tevens regelt dit amendement dat gemeenten verplicht worden om ten aanzien van het vermogen aan te sluiten bij de vermogensgrens in de Wet Werk en Bijstand. (Amendement verworpen. Voor: SP, PvdD en PvdA) (Spekman). Dit amendement beoogt de vermogenstoets die wordt gehanteerd voor de toekenning van gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van belastingen en heffingen die door gemeenten, provincies en waterschappen worden geheven, in zijn geheel gelijk te stellen aan de vermogenstoets die wordt gehanteerd in artikel 34 van de Wet werk en bijstand. Hiermee wordt voorkomen dat er binnen een gemeente meerdere vermogenstoetsen naast elkaar gebruikt worden en wordt tegemoet gekomen aan het terugdringen van de administratieve lasten van gemeenten. (Amendement verworpen. Voor: SP, PvdD, PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie). Het wetsvoorstel moet nu nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd. De Eerste Kamercommissie voor BZK/AZ bespreekt het wetsvoorstel in de tweede helft van april Verwacht wordt dat de Eerste Kamer ook zal instemmen met het wetsvoorstel. We vertrouwen er op dat de wet per 1 januari 2012 in werking zal treden. Ook bij dit wetsvoorstel geldt dat de financiële gevolgen van de verruiming van de kwijtscheldingsfaciliteit zullen moeten worden opgevangen in de lokale begroting. Gemeenteraden, provinciale staten en waterschapsbesturen zullen dan ook het kostenaspect en het effect van de verruiming van kwijtschelding op de overige belastingplichtigen mee moeten nemen in hun overwegingen voor een ruimere kwijtscheldingsregeling. Het is aan hen om binnen hun mogelijkheden te komen tot een evenwichtige lastenbeeld. Let op! Los van het wetsvoorstel tot verruiming van de kwijtscheldingsnormen is de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 zodanig aangepast dat decentrale overheden kunnen besluiten kwijtschelding mogelijk te maken voor privé-belastingschulden van ondernemers die op bijstandsniveau leven. Het betreft dus een facultatieve regeling. De ingangsdatum van die regeling is 1 april (zie hiervoor onderdeel 3 van deze memo). 7

8 Tekst van het wetsvoorstel Artikel 1 In artikel 255, vierde lid, van de Gemeentewet wordt na «de kosten van bestaan» ingevoegd: en de wijze waarop het vermogen. 4. Met inachtneming van door Onze Minister, in overeenstemming met Onze Minister van Financiën, te stellen regels kan de raad met betrekking tot de wijze waarop de kosten van bestaan en de wijze waarop het vermogen in aanmerking worden genomen afwijkende regels stellen die er toe leiden dat in ruimere mate kwijtschelding wordt verleend. Artikel 2 In artikel 232e, vierde lid, van de Provinciewet wordt na «de kosten van bestaan» ingevoegd: en de wijze waarop het vermogen. 4. Met inachtneming van door Onze Minister, in overeenstemming met Onze Minister van Financiën, te stellen regels kunnen provinciale staten met betrekking tot de wijze waarop de kosten van bestaan en de wijze waarop het vermogen in aanmerking worden genomen afwijkende regels stellen die er toe leiden dat in ruimere mate kwijtschelding wordt verleend. Artikel 3 In artikel 144, vierde lid, van de Waterschapswet wordt na «de kosten van bestaan» ingevoegd: en de wijze waarop het vermogen. 4. Met inachtneming van door Onze Minister van Verkeer en Waterstaat, in overeenstemming met Onze Minister van Financiën, te stellen regels kan het algemeen bestuur met betrekking tot de wijze waarop de kosten van bestaan en de wijze waarop het vermogen in aanmerking worden genomen afwijkende regels stellen die er toe leiden dat in ruimere mate kwijtschelding wordt verleend. Artikel 4 Deze wet treedt in werking op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip. 8