Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud

Transcriptie

1 Inhoud Voorwoord 5 1 Handel draait om geld Wat is handel? Handel in de praktijk Goederen- en geldstroom Groot - en kleinhandel Ketenbeheersing Afsluiting 19 2 Banen in soorten en maten Verdelen in sectoren Wat is jouw keuze in de agrarische sector? Ontwikkelingen in de detailhandel Verkoopsystemen Functies binnen een bedrijf Afsluiting Een goede verkoper Wat is een goede verkoper? Verschillende typen bedrijven Kennis van zaken Verkoopgesprek Afsluiting 47 4 Wat staat er in de winkel? Inkoop van artikelen Verwerken van binnengekomen artikelen Alles z n eigen plekje Wat staat er in een (bloemen)winkel? Voorraadbeheer Afsluiting 67 5 Je eigen winkel openen Het visitekaartje van de winkel Je eigen winkel: wat komt daar bij kijken? Nogmaals etaleren Verkoopklaar maken Afsluiting 78 6 De ondergrond van bloemwerk Zeg het met bloemen Ondergronden Een rouwbloemwerk maken Bloemwerk in een vaas Bloemwerk in een schaal Afsluiting 90 Inhoud

2 7 Productie: de kosten en de baten Een product produceren Productie en productiekosten Berekening van de verkoopprijs BTW en de berekeningen Reclame maken Afsluiting Even afrekenen! Betalen met klinkende munt Onzichtbaar geld Een streepje voor hebben Afsluiting Trefwoordenlijst 113 Handel

3 1 Handel draait om geld Oriëntatie In de wereld waarin wij leven, is het aanbod van goederen erg groot. Er is een enorme handel in producten. Die handel is onder andere mogelijk door de vele transportmogelijkheden. Veel producten gaan van producent via de handel naar de consument. In dit blok wordt bekeken hoe de handel tussen producent en consument verloopt Wat is handel? Bij handelen denk je meestal aan het onderhandelen over de prijs. De verkoper vraagt een bepaalde prijs voor zijn producten en de koper probeert door onderhandelen iets van de vraagprijs af te halen. Maar handel is meer. Handel is het ruilen van goederen tegen geld. Doe jij in handel? Misschien denk je dat je als consument niet zo veel met de handel te maken hebt. Maar als je goederen nodig hebt, koop je die in de winkel. Eigenlijk ben je dan ook aan het handelen. Het is weliswaar beperkt, omdat de producten in de winkel een vaste verkoopprijs hebben. Je kunt daar dus niet onderhandelen over de prijs. Je kunt echter wel altijd kiezen tussen twee dingen: het product kopen of naar een andere winkel gaan. Handel dus. Nieuw of tweedehands Op de tweedehandsmarkt bepaalt de verkoper zelf wat hij voor het product vraagt. Tweedehands spullen hebben geen vaste verkoopprijs. De prijs is allereerst afhankelijk van de prijs die het product nieuw heeft gekost, de nieuwwaarde. Daarnaast speelt natuurlijk een rol hoe oud het product is en hoe goed of hoe slecht het eruit ziet. De hoogte van een vraagprijs is ook vaak afhankelijk van de vraag naar het product. Een paar tweedehands schaatsen brengen in de lente minder op dan in het begin van de winter. Tweedehands producten kunnen een verzamelwaarde hebben. Een radio uit 1950 brengt waarschijnlijk meer op dan een radio die vijf jaar oud is. Radio s uit de jaren vijftig hebben meestal een bijzondere bouw. Daarnaast zijn er natuurlijk nog maar weinig van. tweedehandsmarkt nieuwwaarde verzamelwaarde Handel draait om geld

4 Fig. 1.1 Oude radio s zijn een collectors-item: ze hebben een verzamelwaarde. 10 afdingen budget reclame marktgebied Bij tweedehands spullen kun je wel onderhandelen over de prijs. Als koper biedt je een bepaald bedrag dat je schappelijk vindt. Door te onderhandelen met de verkoper bepaal je uiteindelijk de verkoopprijs. Dit onderhandelen noem je ook wel afdingen. Een koper heeft vaak een maximum bedrag dat hij wil of kan besteden. Dat is zijn budget. Verkoop van het product De kans dat je een product verkoopt, wordt groter als meer mensen weten dat jij het verkoopt. Als je reclame maakt, ofwel je producten promoot, zorg je dat mensen op de hoogte zijn van jouw aanbod. Het aantal mensen dat eventueel jouw product zou kunnen kopen, reken je tot je marktgebied. 1.2 Handel in de praktijk Bijna alle producten die geteeld of geproduceerd worden, worden verhandeld. Van de onderlinge handel tussen bedrijven, zie je als consument niet zo veel. Van de handel tussen winkel en consumenten, krijg je als consument natuurlijk een veel betere idee. Door al de reclame die winkels en bedrijven maken, merk je goed dat er handel gedreven wordt. Functie van handel De functie van handel is de overbrugging van tijd, plaats en hoeveelheden. Dat begrijp je misschien beter aan de hand van het volgende voorbeeld. De handel bij de teelt van fruit is erop gericht om het fruit vanaf het moment van oogsten snel bij de consument te krijgen. Dat moet binnen een bepaalde tijd, anders is het fruit rot. Het fruit moet vervoerd worden van de plek van oogsten naar het verkooppunt. Het laatste station is dan de plek waar het fruit aan de consument verkocht wordt. Die plekken kunnen heel ver uit elkaar liggen. Denk maar aan het fruit dat in het buitenland geteeld wordt. Van belang zijn ook de hoeveelheden die de consument aanschaft. Die hoeveelheden zijn voor elk product verschillend. Dat vereist ook verschillende manieren van vervoeren. Handel

5 De factoren tijd, plaats en hoeveelheid bepalen uiteindelijk ook de prijs die voor een product betaald moet worden. De plaats van handelen: concrete markt Je kunt zeggen dat álle producten op een markt verhandeld worden. Het woordje markt heeft hier dan een heel ruime betekenis. Met de markt wordt hier het totaal van vraag en aanbod bedoeld. markt Voorbeeld concrete markt Als s morgens een groenteman veel groente en fruit meeneemt naar zijn marktkraam, kun je zeggen dat er veel aanbod is. Als er veel kopers op de markt zijn, dan kun je zeggen dat de vraag groot is. De groenteman zal zijn producten waarschijnlijk goed kunnen verkopen. In de bovenstaande situatie spreken we van een concrete markt. De koper, de verkoper en de te verhandelen producten zijn aanwezig. Een weekmarkt, een veiling en een winkel zijn voorbeelden van een concrete markt. 11 Abstracte markt We spreken van een abstracte markt als het gaat om het totaal van vraag en aanbod naar een bepaald product. Voorbeelden van abstracte markten zijn: de arbeidsmarkt; de oliemarkt; de goudmarkt; de huizenmarkt. Voorbeeld abstracte markt Een jong stel gaat naar een makelaar. Ze vragen hem of hij een huis in de verkoop heeft. De makelaar vertelt dat hij volgende week waarschijnlijk een geschikt huis voor hen heeft. Hij vertelt er wel bij dat de vraag naar dergelijke huizen erg groot is. Ze zullen snel moeten beslissen. Het jonge stel gebruikt die week om bij andere makelaars te kijken. Het is verstandig van ze dat ze de markt goed verkennen. Misschien staan zijn er meer huizen te koop dat ze denken. Het totaal van vraag en aanbod naar huizen noemen we de huizenmarkt. De huizenmarkt is een abstracte markt. Handel draait om geld

6 Fig. 1.2 De huizenmarkt is een abstracte markt. 12 toegangscode vraagprijs kostprijs winstmarge vraag en aanbod Virtuele markt Als een verkoper producten aanbiedt op internet, dan kun je spreken van een virtuele markt. Als je internet hebt, kun je op deze markt terecht. Niet alle markten zijn vrij toegankelijk. Voor sommige heb je een toegangscode nodig. Die code kun je aanvragen bij de beheerder van de website. Prijsbepaling De prijs die de verkoper voor de artikelen vraagt is de vraagprijs. De vraagprijs is afhankelijk van een aantal factoren. De prijs van de meeste niet-agrarische producten wordt bepaald door de kostprijs en een winstmarge. In de vraagprijs worden alle kosten doorberekend die gemaakt zijn om het product te kunnen produceren. Daar wordt vervolgens een winstmarge bij opgeteld. De winstmarge is een bepaald percentage, dat nodig is om aan het product te kunnen verdienen. Voor agrarische producten komt de prijs meestal tot stand door vraag en aanbod. Is het aanbod groot, dan daalt de prijs. Is de vraag groot, dan stijgt de prijs. Het nadeel van zo n prijsbepaling, is dat je van tevoren niet weet wat het geteelde product gaat opbrengen. Voorbeeld vraag en aanbod Als er besmettelijke ziekten heersen, zoals varkenspest en monden klauwzeer, dan kan de vraag naar vlees afnemen. Consumenten hebben dan ineens minder zin in een stukje vlees. Bij een gelijkblijvend aanbod, zal de prijs van het vlees dalen. In een periode van ziekten kan natuurlijk ook het aanbod afnemen. Als dat zo is, zal de prijs gelijk blijven of misschien wel stijgen. Kennis van de markt Zowel de verkoper als de koper dienen de markt te kennen. Zij moeten de producten waarin gehandeld wordt kennen. Daarnaast Handel