Leica MZ16 F. Gebruiksaanwijzing

Transcriptie

1 Leica MZ16 F Gebruiksaanwijzing

2 Geachte klant Wij danken u voor uw vertrouwen en wensen u veel plezier en succes. Met de volledig apochromatische Leica MZ16 F van Leica Microsystems heeft u gekozen voor de krachtigste manuele fluorescentie-stereomicrooscoop die op dit moment verkrijgbaar is. Leica MZ16 F en de gemotoriseerde versie Leica MZ16 FA bieden de grootste zoom (16:1), de hoogste resolutie (tot 840 Lp/mm), de hoogste vergroting (115 met standaardoptiek), de hoogste numerieke apertuur (0.14), een gepatenteerd belichtings-/filtersysteem voor de intensiefste fluorescentie en een innovatieve, maximaal presterende basis voor doorvallend licht HL RC TM voor uitstekend contrast. Het gehele afbeeldingssysteem inclusief 16:1 zoom, objectief en ErgoTube is met inzet van toptechnologie apochromatisch gecorrigeerd. Contrast, scherpte, detailrijkdom, resolutie, afbeeldings- en kleurgetrouwheid zijn optimaal. Bovendien zorgt de gepatenteerde belichtingsstralengang in iedere zoomstand voor een maximaal lichtrendement en intensief oplichtende fluorescentiebeelden op diepzwarte achtergrond. Wij hebben bij de ontwikkeling van onze instrumenten bijzonder veel aandacht besteed aan een eenvoudige, intuïtieve bediening. Neem echter toch de tijd deze gebruiksaanwijzing en de informatie met betrekking tot de gebruiksveiligheid te lezen, zodat u kennismaakt met de voordelen en mogelijk-heden van uw krachtige stereomicroscoop Leica MZ16 F en de maatregelen voor een optimaal en veilig gebruik. Mocht u ooit vragen hebben, neem dan alstublieft contact op met uw Leica-vertegenwoordiger. Het adres van de dichtstbijzijnde dealer, maar ook andere waardevolle informatie over producten van Leica Microsystems en hun prestaties treft u aan op onze homepage Wij zijn u graag van dienst. Want klantenservice staat bij ons hoog in het vaandel. Voor en na de aanschaf. Leica Microsystems (Switzerland) Ltd. Stereo & Macroscope Systems Leica 2 MZ16 F Gebruiksaanwijzing Leica MZ16 F Gebruiksaanwijzing2

3 Bedieningselementen Afb. 1 Leica MZ16 F met trinoculaire video-/fototubus en digitale camera van Leica 1 Zoom-vergrotingswisselaar 2 Focalisatie-instelwiel grof/fijn 3 Dubbelirisdiafragma 4 Filtersnelwisselaar voor 4 filtersets naar keuze 5 Filterhouder voor een individueel te kiezen filter 6 Schakelaar voor in-/uitschakelen van de UV-sluiter 7 Trinoculaire video-/fototubus 8 Verstelbare tubusbuizen voor instellen van de oogafstand van 52mm 76mm 9 Kartelringen voor instellen van de dioptrieën van +5 tot 5 10 Verstelbare en opzetbare oogschelpen 3 Leica MZ16 F Gebruiksaanwijzing

4 Inhoudsopgave Pagina 1. Veiligheidsconcept De gebruiksaanwijzing Afbeeldingen Gebruikte symbolen Veiligheidsvoorschriften Lichtbron Apparaatoverzicht Montage Montagevolgrode Componentenoverzicht Montage stereomicroscoop met statief Verdere componenten Video-/fototubus Lichtbron Lamphuis 106 z Voorschakelapparatuur Pagina 4. Bediening Beschrijving Fluorescentie-techniek Functieprincipe Functies Instellingen op stereomicroscoop Observeren zonder fluorescentie Dubbelirisdiafragma Inbedrijfstelling van het fluorescentiesysteem Filtersnelwisselaar Arbeidsverloop Bijlage Filtersets Technische gegevens Optische gegevens Maten UV-verblindingsbeveiliging Componenten van de filterwisselaar Filtersets voor fluorescentie Eenvoudige filterhouders Filter plaatsen Filterinschuifeenheid Leica MZ16 F Gebruiksaanwijzing

5 1. Veiligheidsconcept 1.1 De gebruiksaanwijzing Bij uw fluorescentie-stereomicroscoop Leica MZ16 F ontvangt u een interactieve CD-ROM met daarop de gebruiksaanwijzing in het Duits, Engels, Frans, Spaans, Italiaans, Portugees, Nederlands, Deens, Zweeds, Fins en Grieks. Bewaar de gebruiksaanwijzing zorgvuldig en dichtbij het apparaat. Gebruiksaanwijzingen en updates kunt u downloaden vanaf onze homepage Leica MZ16 F is de manuele fluorescentiestereomicroscoop van de Leica M-stereomicroscoopserie. De voor u liggende gebruiksaanwijzing beschrijft de speciale functies van de Leica MZ16 F en bevat belangrijke aanwijzingen voor de bedrijfszekerheid, het onderhoud en de toebehorendelen. De Leica MZ16 F bestaat net als alle instrumenten uit de serie Leica M-stereomicroscopen uit modulen die een nagenoeg onbegrensde variatie van individuele apparatuur mogelijk maakt. De identieke modulen zoals statieven, binoculairtubus, toebehoren etc., de montage en het onderhoud zijn beschreven in de gebruiksaanwijzing M voor Leica M stereomicroscopen, die nog meer veiligheidsbepalingen met betrekking tot de stereomicroscoop, de toebehoren en de elektrische toebehoren en onderhoudsaanwijzingen bevat. Lees voor de montage, inbedrijfstelling en de bediening de hierboven genoemde gebruiksaanwijzingen. Neem vooral de veiligheidsvoorschriften in acht. Om de staat waarin het apparaat zich ten tijde van de levering bevindt te handhaven en een risicoloze werking te garanderen, dient de gebruiker de aanwijzingen en waarschuwingen in deze gebruiksaanwijzingen in acht te nemen Afbeeldingen (1.2) De cijfers tussen haakjes in de beschrijvingen hebben betrekking op afbeeldingen en de items in deze afbeeldingen. Voorbeeld (1.2): Afbeelding 1 bevindt zich b.v. op pagina 3 en item 2 is het focalisatie-instelwiel. Voor een groot aantal extra apparatuur worden afzonderlijke handleidingen meegeleverd: Gebruiksaanwijzing M voor het lamphuis met hogedrukkwiklamp Gebruiksaanwijzing voor het voorschakelapparaat ebq 100, geïsoleerd voor de 100 W ultrahogedrukkwiklamp. Gebruiksaanwijzing M voor het motorfocussysteem. Gebruiksaanwijzing M voor FluoCombi III TM Leica MZ16 F Gebruiksaanwijzing Veiligheidsconcept 5

6 1.1.2 Gebruikte symbolen Waarschuwing voor een gevaarlijke plaats Dit symbool staat bij informatie die absoluut gelezen en in acht genomen moet worden. Veronachtzaming kan personen in gevaar brengen! kan leiden tot functiestoringen of beschadigingen aan instrumenten. Waarschuwing voor gevaarlijke elektrische spanning Dit symbool staat voor informatie die absoluut dient te worden gelezen en in acht dient te worden genomen. Veronachtzaming kan personen in gevaar brengen! kan leiden tot functiestoringen of beschadigingen aan instrumenten. Waarschuwing voor een heet oppervlak Dit symbool waarschuwt voor hete oppervlakken zoals bijv. gloeilampen. Belangrijke informatie Dit symbool staat bij extra informatie of toelichtingen die bijdragen aan een beter begrip. 1.2 Veiligheidsvoorschriften Beschrijving De Leica MZ16 F is een manuele fluorescentiestereomicroscoop met 16:1 zoom voor fluorescentietoepassingen. Het optische systeem bestaat uit 2 observatiestralengangen, een derde gepatenteerde TripleBeam stralengang, speciaal ontworpen voor fluorescerende verlichting en het gepatenteerde filtersysteem FLUOIII. Het complete weergavesysteem, inclusief het 16:1 zoombereik, objectief en ErgoTube is apochromatisch gecorrigeerd. De Leica MZ16 F bestaat uit de modulen: stereomicroscoop o.a statief, binoculairtubus, objectief, oculairs eventuele toebehoren voor fotografie voeding filtersets met sper- en excitatiefilter op één filterhouderr 3 eenvoudige filterhouders voor observatie met doorvallend licht en als bescherming tegen UV-licht filterhouder voor individueel filter UV-lichtscherm lamphuis 106 z met 50 W of 100 W ultrahogedrukkwiklamp met strooilichtscherm Voorschakelapparaat Actie Dit symbool wijst binnen de tekst op bezigheden die dienen te worden uitgevoerd. Aanvullende aanwijzingen Dit symbool staat binnen de tekst bij aanvullende informatie en toelichtingen. 6 Leica MZ16 F Veiligheidsconcept

7 Voorgeschreven gebruik Met fluorescentie-stereomicroscoop Leica MZ16 F kunnen complete fluorescerende objecten driedimensionaal en ongeprepareerd worden onderzocht, gemanipuleerd, gesorteerd en gedocumenteerd. Dankzij de eigen stralengang voor fluorescerende verlichting van de Leica MZ16 F, de zeer heldere ultrahogedrukkwiklampen en speciaal geselecteerde filtersets kunnen de fijnste structuren worden onderscheiden en verhogen de hoeveelheid informatie bij fluorescentie met opvallend licht. Speciale filterhouders maken echter ook observaties mogelijk met doorvallend of opvallend licht zonder fluorescentie. Oneigenlijk gebruik Indien de Leica MZ16 F, de bestanddelen hiervan en de toebehoren anders gebruikt dan in deze gebruiksaanwijzing is beschreven, dan kan dit persoonlijk letsel of beschadiging van voorwerpen tot gevolg hebben. Het is niet toegestaan andere stekkers of kabels te monteren onderdelen te modificeren, om te bouwen of te demonteren, als dit in deze gebruiksaanwijzing niet uitdrukkelijk wordt beschreven onderdelen te openen, tenzij dit gebeurt door geautoriseerde personen. de Leica MZ16 F voor onderzoek en operaties aan menselijke ogen te gebruiken. De in de gebruiksaanwijzing beschreven apparatuur resp. toebehorencomponenten dienen met betrekking tot de veiligheid of mogelijke gevaren te worden gecontroleerd. Voor aanpassen van het apparaat, het modificeren of het gebruiken van niet-leica-componenten, dat niet in deze gebruiksaanwijzing is beschreven, dient u contact op te nemen met uw Leica dealer of de fabriek in Wetzlar! Bij het aanpassen van het apparaat zonder toestemming of bij onjuist gebruik van het apparaat vervalt de garantie. Plaats van gebruik De Leica MZ16 F mag alleen in gesloten, stofvrije ruimten, die vrij van olie- en andere chemische dampen en extreme luchtvochtigheid zijn, bij temperaturen van +10 C tot +40 C worden gebruikt. Elektrische componenten dienen tenminste 10 cm van de wand en brandbare voorwerpen te worden opgesteld. Grote temperatuurschommelingen, direct zonlicht en trillingen/schokken dienen te worden voorkomen. Anders kunnen metingen resp. microfotografische opnamen worden verstoord. Stereomicroscopen in warme en vochtigwarme klimaatzones hebben speciaal onderhoud nodig om schimmelvorming te voorkomen. Voorschriften voor de exploitant Controleer of de Leica MZ16 F en de toebehoren uitsluitend door hiertoe bevoegd en opgeleid personeel worden bediend, onderhouden en in goede staat worden gehouden. het bedienend personeel deze aanwijzingen, de op pagina 5 vermelde aanwijzingen en met name de veiligheidsvoorschriften heeft gelezen, begrijpt en toepast. Transport Gebruik voor verzending of transport van de stereomicroscoop en de toebehorencomponenten de oorspronkelijke verpakking. Om beschadiging als gevolg van trillingen/schokken te voorkomen, dienen alle bewegende componenten, die volgens de gebruiksaanwijzing door de gebruiker zelf kunnen worden gedemonteerd, zoals objectief, binoculairtubus, oculairs, lamphuis, lamp in lamphuis 106 z etc., te worden gedemonteerd en afzonderlijk te worden verpakt. Leica MZ16 F Gebruiksaanwijzing Veiligheidsconcept 7

8 Reparatie- en servicewerkzaamheden Reparatiewerkzaamheden mogen alleen worden uitgevoerd door de onderhoudsmonteurs die daarvoor bij Leica Microsystems zijn opgeleid, en door geautoriseerd technisch personeel van de exploitant. Er mogen uitsluitend originele onderdelen van Leica Microsystems worden gebruikt. Worden onder spanning onderdelen als het voedings-deel of het voorschakelapparaat geopend, dan netkabel uittrekken. Het aanraken van onder spanning staande stroomcircuits kan persoonlijk letsel tot gevolg hebben. Montage in producten van andere fabrikanten Bij montage van Leica producten in producten van andere fabrikanten moet gelet worden op het volgende: De fabrikant van het complete systeem resp. diegene die het op de markt brengt, is verantwoordelijk voor het naleven van de geldende veiligheidsvoorschriften, wetten en richtlijnen. Afvoer Voor de afvoer van deze producten moeten de specifieke nationale wetten en voorschriften toegepast worden. Ultrahogedrukkwiklampen dienen als klein chemisch afval te worden behandeld. Gezondheidsrisico s Werkplekken met stereomicroscopen vergemakkelijken en verbeteren het kijken, maar deze stellen ook hoge eisen aan het gezichtsvermogen en het spierapparaat van de gebruiker. Afhankelijk van de duur van ononderbroken werkzaamheden kunnen asthenopische klachten en klachten m.b.t. het spierstelsel optreden, zodat geschikte maatregelen voor vermindering van de belasting getroffen moeten worden: optimale inrichting van de werkplek, werkinhoud en arbeidsproces (vaak wisselen van werkzaamheden). uitvoerige instructie van het personeel met inachtneming van ergonomische en arbeidsorganisatorische oogpunten. Het ergonomische optiekconcept en de constructie van de serie Leica M stereomicroscopen hebben tot doel, de belasting van de gebruiker tot een minimum te beperken. Direct contact met oculairs kan een potentiële overdrachtsweg zijn voor bacteriële en virale infecties van het oog. Door toepassing van persoonlijke oculairs of opzetbare oogschelpen kan het risico tot het minimum worden beperkt. Wettelijke voorschriften Neem de algemeen geldende wettelijke en nationale voorschriften op het gebied van ongevallenpreventie en milieubescherming in acht. EG-conformiteitsverklaring De Leica MZ16 F en de toebehoren zijn geconstrueerd volgens de stand van de techniek en worden geleverd met een EG-conformiteitsverklaring. 8 Leica MZ16 F Veiligheidsconcept

9 1.3 Lichtbron: veiligheidsvoorschriften Beschermingsmaatregelen van de fabrikant Een UV-verblindingsbeveiliging voor het objectvlak beschermt de ogen tegen directe UV-straling. Eenvoudige filterhouders (hebben maar 2 openingen voor de observatiestralengangen) in de vrije posities van de filtersnelwisselaar voorkomen directe UV-straling in de ogen. In- en uitschakelbare UV-sluiter voorkomt UV-straling in de ogen. UV-filters in de observatiestralengang beschermen de ogen. Een strooilichtscherm op het lamphuis voorkomt bestraling van de handen. Waarschuwing UV-straling kan schadelijk zijn voor de ogen. Daarom mag er nooit zonder UV-verblindingsbeveiliging naar de lichtplek op het objectvlak worden gekeken. dienen altijd alle filterposities van filterhouders te zijn voorzien. lege filterposities bezetten met de eenvoudige filterhouders (hebben maar 2 openingen voor de observatiestralengangen). mag er geen witte, sterk reflecterende achtergrond voor het object worden gekozen. het lamphuis nooit openen als de lamp ingeschakeld is. Explosiegevaar, UV-straling, gevaar voor verblinding! Lamphuis De Leica MZ16 F mag alleen samen met het Leica lamphuis 106 z voor 100 W of 50 W Hg-lampen, het voorschakelapparaat en het strooilichtscherm worden gebruikt. Leica Microsystems is niet aansprakelijk voor schade als gevolg van het gebruik van lampen van andere fabrikanten. open het lamphuis nooit als de lamp ingeschakeld is. Koppel de netstekker van het voorschakelapparaat los van het stroomnet. Explosiegevaar, UV-straling, gevaar voor verblinding! Laat het lamphuis voor opening minimaal 15 min. afkoelen. Explosiegevaar, verbrandingsgevaar. Dek de luchtspleten in het lampenhuis in geen geval af. Brandgevaar! Gebruik het strooilichtscherm. Gevaar door UV-straling in de ogen. Voorschakelapparaat Koppel de netstekker van het voorschakelapparaat los van het elektriciteitsnet: bij montage en demontage van het lamphuis, voor opening van het lamphuis, bij vervanging van de ultrahogedrukkwiklamp en andere onderdelen zoals het warmteisolatiefilter of de collector, bij servicewerkzaamheden aan het voorschakelapparaat. Leica MZ16 F Veiligheidsconcept 9

10 2. Apparaatoverzicht Afb. 2 Linkerzijde van de Leica MZ16 F met ErgoTube vanuit de gebruiker gezien 1 Statief (doorvallend licht- of opvallend-lichtstatief met bijpassende verlichting). Afgebeeld: doorvallend-lichtbasis HL RC voor een optimaal reliëfcontrast. 2 Focalisatie-instelwiel: (in afb.) manuele grof-/ fijninstelling met kolom (zie gebruiksaanwijzing M ) of motorfocussysteem (zie gebruiksaanwijzing M ) 3 Microscoophouder of FluoCombi (wisselaar voor een Planapo en een HR microscoopobjectief) 4 Optiekhouder Leica MZ16 F met 2 observatiestralengangen en een derde stralengang TripleBeam, filtersysteem FLUOIII en adapter voor lamphuis 106 z 5 ErgoTube met variabele inkijkhoek van (in afb.) of trinoculairtubus (in afb. 3.5) 6 Groothoek-brildrageroculairs 10 Leica MZ16 F Apparaatoverzicht

11 Afb. 3 Rechterzijde van de Leica MZ16 F gezien vanuit de gebruiker met trinoculairtubus, video-objectief en digitale camera voor fluorescentie Leica DFC300 FX 7 Filtersets: bij de levering horen 3 een-voudige filterhouders (hebben maar 2 openingen voor de observatiestralengangen) voor lege filterposities en observatie met doorvallend licht of opvallend licht zonder fluorescentie. Bovendien zijn er diverse filtersets naar keuze voor fluorescentie (excitatie- en sperfilters in één filterhouder) leverbaar. 8 Filterhouder voor een individueel te selecteren filter bijv. een grijsfilter 9 Wisselobjectief Plan of Planapo 10 UV-verblindingsbeveiliging met arm 11 Glijtafel (optioneel) 12 Leica lamphuis 106 z voor 100 W of 50 W Hglampen met strooilichtscherm (niet afgebeeld) 13 Voorschakelapparaat voor lamphuis 106 z Leica MZ16 F Apparaatoverzicht 11

12 3. Montage De basiscomponenten zoals statief, kolom, microscoophouder, binoculairtubus en optische toebehoren zijn dankij de modulaire bouwwijze bij alle stereomicroscopen uit de Leica M serie identiek. De aanwijzingen voor montage en opbouw zijn te vinden in de gebruiksaanwijzing voor Leica M stereomicroscopen, M De montage van de UV-verblindingsbeveiliging is beschreven in deze gebruiksaanwijzing. Het lamphuis, het voorschakelapparaat en de justering van de ultrahogedrukkwiklamp zijn beschreven in de gebruiksaanwijzing M Montagevolgorde De componenten kunnen het beste in deze volgorde worden gemonteerd: Statief: basis en kolom met focalisatie-instelwiel (manueel of motorisch) en focalisatiestop (bij motorfocus en FluoCombi III ) Microscoophouder of FluoCombi III Optiekhouder Leica MZ16 F Binoculairtubus of trinoculairtubus Oculairs en oogschelpen Tafelunit of speciale tafel (glijtafel, verwarmde tafel) Objectief UV-verblindingsbeveiliging met arm Lampen: ultrahogedrukkwiklamp in lamphuis, bij doorvallend-lichtstatief HL RC glasvezelkabel met lichtbron Voorschakelapparaat voor het lamphuis Elektrische aansluitingen (bij motorfocus en verlichtingen) Componenten van de filterwisselaar Evt. uitrusting van de filterinschuifeenheid met een individuele filter Voor de montage zijn de geïntegreerde klemschroeven of de meegeleverde inbussleutels noodzakelijk. 12 Leica MZ16 F Montage

13 3.1.1 Componentenoverzicht z ICA HD F HD V HD Motor focus / RS 232 MZ16 FA Plan/Planapo MZ16 F Filter Sets Leica MATS FluoCombi III TM Leica MATS / HL HL-RC TM Leica MZ16 F Montage 13

14 3.2 Montage stereomicroscoop met statief Randapparatuur in geen geval direct op het stroomnet aansluiten! Focalisatie-instelwiel statiefbasis Bevestig focalisatie-instelwiel (4.2), handmatig of automatisch, met kolom volgens de gebruiksaanwijzing M (manueel) of M (automatisch) aan de basis (4.1). Gereedschap: inbussleutel. Bevestig bij motorfocus en FluoCombi III focalisatiestop m.b.v. klemschroef op de statiefkolom onder het focalisatie-instelwiel. Bij toepassing van de focusmotor beslist de daarbij behorende gebruiksaanwijzing M en met name de veiligheidsvoorschriften lezen. Microscoophouder focalisatie-instelwiel Bevestig microscoophouder (4.3) voor Leica MZ16 F volgens de gebruiksaanwijzing M aan het focalisatie-instelwiel (4.2). Gereedschap: inbussleutel. of indien aanwezig: Bevestig FluoCombi III volgens gebruiksaanwijzing M op focalisatie-instelwiel (4.2). Gereedschap: inbussleutel. Optiekhouder microscoophouder De optiekhouder Leica MZ16 F en het filtersysteem FLUOIII vormen een eenheid die in de fabriek werd gejusteerd. Zij mogen niet worden gescheiden. Plaats optiekhouder (4.4) Leica MZ16 F volgens gebruiksaanwijzing M in de microscoophouder (4.3) of in de FluoCombi III en bevestig deze m.b.v. klemschroef Afb. 4 Rechterzijde van de Leica MZ16 F Basis 2 Focalisatie-instelwiel 3 Microscoophouder 4 Optiekhouder 5 Video-/fototubus 6 Oculairs 7 Objectief 8 Lamphuis 106 z 9 Voorschakelapparaat 14 Leica MZ16 F Montage

15 3.3 Verdere componenten Bevestig de overige componenten en andere individuele toebehoren volgens de gebruiksaanwijzing M : plaats de binoculairtubus (2.5) of de video-/ fototubus in de ringzwaluwstaartgeleiding op het filtersysteem FLUOIII en bevestig deze met klemschroef. plaats de oculairs (4.6) in de tubusbuizen en bevestig ze met de klemschroeven. plaats indien nodig ter bescherming tegen ooginfecties zachte oogschelpen over de geïntegreerde oogschelpen (zie gebruiksaanwijzing M ). schroef het objectief (4.7) linksom onderaan de optiekhouder (4.4) vast Video-/fototubus Wij raden de trinoculaire video-/fototubus (4.5) of de video-/fototubus HD-V met 100 % licht in de video-/foto-uitgang aan, zodat bij zwakke fluorescenties kortere belichtingstijden kunnen worden bereikt. Plaats de video-/fototubus (4.5) volgens gebruiksaanwijzing M in de buitenste ringzwaluwstaartgeleiding op het filtersysteem FLUOIII en bevestig deze met de klemschroef. Schroef een binoculairtubus op de video-/ fototubus HD-V vast. 3.4 Lichtbron Het Leica lamphuis 106 z vormt de lichtbron voor de Leica MZ16 F en wordt met 100 W of 50 W Hg-lampen, de betreffende voorschakelapparaten en strooilichtscherm gebruikt. Lees a.u.b. het volgende de aparte gebruiksaanwijzing M voor het Leica lamphuis. de gebruiksaanwijzing en veiligheidsvoorschriften voor het voorschakelapparaat ebq 100. de gebruiksaanwijzingen en veiligheidsvoorschriften van de lampenfabrikant en met name diens aanwijzingen met betrekking tot het breken van lampen en het vrijkomen van kwik. Schakel het voorschakelapparaat pas in, wanneer vertrouwd bent met de in het hoofdstuk "Bediening" beschreven functies van de Leica MZ16 F met doorvallend licht. Na inschakeling dient de lamp direct te worden gejusteerd Lamphuis 106 z Bevestig het lamphuis 106 z (4.8) aan het adapterdeel zoals in de gebruiksaanwijzing M is beschreven Voorschakelapparatuur Het voorschakelapparaat voor 50 W Hg-lampen is beschreven in de gebruiksaanwijzing M De 100 W Hg-lampen worden ingeschakeld door het voorschakelapparaat ebq 100 (4.9). Lees a.u.b. de aparte handleiding van de fabrikant. Leica MZ16 F Montage 15

16 3.5 UV-verblindingsbeveiliging microscoophouder Bevestig de UV-verblindingsbeveiliging (5.1) met behulp van de inbusschroef (5.3) aan de linkerof rechterkant aan de microscoophouder. Gereedschap: inbussleutel. Positioneer de UV-verblindingsbeveiliging altijd zo dat de gebruiker nooit direct op de lichtplek kan kijken (zie pag. 9): Stel de UV-verblindingsbeveiliging (5.1) met arm (5.2) zijwaarts in. Draai inbusschroef (5.3) los. Stel de UV-verblindingsbeveiliging met arm in op de juiste hoogte. Draai inbusschroef (5.3) vast. 3.6 Componenten van de filterwisselaar Het gepatenteerde filtersysteem FLUOIII bestaat uit een filterwisselaar voor sper- en excitatiefilters, een in- en uitschakelbare UV-sluiter en een filterinschuifeenheid voor een filterhouder met een filter naar keuze. De filterwisselaar kan maximaal 4 filtersets opnemen. De filtersets voor fluorescentie (zie pag. 22) zijn voorzien van een opdruk. Alle filtersets zijn uitgerust met een transponder voor automatische filterdetectie en kunnen ook gebruikt worden met de gemotoriseerde Leica MZ16 FA. Bij de levering van de Leica MZ16 F zijn 3 eenvoudige filterhouders voor lege filterposities en observatie met doorvallend of opvallend licht zonder fluorescentie inbegrepen. Deze filterhouders zijn voorzien van twee openingen voor de observatiestralengangen. De derde opening voor de belichtingsstralengang is gesloten. 2 Afb. 5 UV-verblindingsbeveiliging 1 UV-verblindingsbeveiliging 2 Arm 3 Inbusschroef 3 1 Wanneer u minder dan 4 filterhouders met fluorescentiefilters gebruikt, plaats dan beslist in de vrije posities de meegeleverde eenvoudige filterhouders met gesloten belichtingsstralengang. Anders bestaat het gevaar dat de ogen via de derde stralengang door directe UV-straling kunnen worden beschadigd. En zij beschermen het systeem tegen het binnendringen van stof Filtersets voor fluorescentie De filtersets voor fluorescentie bevatten per filterhouder 2 sperfilters voor de visuele stralengangen en één excitatiefilter voor de belichtingsstralengang. Op de fluorescentiefilters bevindt zich een transponder met de specifieke filtergegevens voor gebruik met de gemotoriseerde Leica MZ16 FA. De filtersets zijn voorzien van een opdruk (zie pag. 22). 16 Leica MZ16 Leica F Gebruiksaanwijzing MZ16 F Montage

17 3.6.2 Eenvoudige filterhouders Bij de levering van de Leica MZ16 F zijn 3 eenvoudige filterhouders inbegrepen. Deze filterhouders zijn voorzien van twee openingen voor de observatiestralengangen. De derde opening voor de belichtingsstralengang is gesloten. Gebruik deze filterhouder wanneer u gedurende korte tijd (max. 15 sec.) zonder fluorescentie-belichting wilt werken. Blok Hg-licht niet langer dan 15 sec. met de filterhouder af, om verhitting ervan te vermijden. Wanneer u het Hg-licht gedurende langere tijd wilt afblokken, dan moet u de UV-sluiter inschakelen (zie pag.19). wanneer u wilt overschakelen naar observatie met doorvallend of opvallend licht zonder fluorescentie. altijd voor lege filterwisselaarposities om uzelf tegen UV-straling en het systeem tegen het binnendringen van stof te beschermen Filter plaatsen Raak indien mogelijk de filters bij het plaatsen van de filtersets niet aan om vingerafdrukken te voorkomen. Als u een filter heeft aangeraakt, maak dit dan met een zachte, vezelvrije doek met zuivere alcohol schoon. Plaats de filterhouder (6.1) zodanig in de filterwisselaar dat het opschrift (bijv. GFP1) aan de rechterzijde van de schuiflade duidelijk leesbaar is. Zorg ervoor dat de contour van de filterhouder overeenkomt met de contour van het apparaat. Draai filterwisselaar met de hand verder tot deze vastklikt. Wanneer de filterhouder niet correct is geplaatst, dan roteert de filterwisselaar niet. Plaats in totaal 4 filterhouders Filterinschuifeenheid In het filterwisselaarsysteem bevindt zich een inschuifeenheid (6.2) voor een individueel te kiezen filter, bijv. een grijsfilter. Wanneer u minder dan 4 filterhouders met fluorescentiefilters gebruikt, plaats dan beslist in de vrije posities de meegeleverde eenvoudige filterhouders met gesloten belichtingsstralengang. Anders bestaat het gevaar dat de ogen via de derde stralengang door directe UV-straling kunnen worden beschadigd. 2 1 Afb. 6 Filterwisselaar, voorzien van filterhouders 1 Filterwisselaar met filtersets 2 Inschuifeenheid voor filterhouder met individuele filters Leica MZ16 F Gebruiksaanwijzing Montage 17

18 4. Bediening 5. Functies 4.1 Beschrijving 5.1 Instellingen op de stereomicroscoop Fluorescentie-techniek Fluorescerende substanties lichten bij bestraling met excitatielicht met korte golven. In de fluorescentie-techniek benut men deze eigenschap en kleurt resp. markeert bepaalde objectstructuren en -details die niet over eigen fluorescentie beschikken, met een fluorescerende kleurstof. Een dergelijke kleurstof is b.v. het groen fluorescerende proteïne GFP, dat in de moleculaire biologie wordt gebruikt Functieprincipe Met fluorescentie-stereomicroscoop Leica MZ16 F kunnen complete fluorescerende objecten driedimensionaal en ongeprepareerd worden onderzocht, gemanipuleerd, gesorteerd en gedocumenteerd. Met volledig apochromatisch optieksysteem, manuele 16:1 zoom en ingebouwd dubbelirisdiafragma is Leica MZ16 F de uiterst krachtige microscoop voor fluorescentietoepassingen. De gepatenteerde, separate stralengang* TripleBeam voor de fluorescentie-belichting en het gepatenteerde filtersysteem* FLUOIII bieden optimale fluorescentiebeelden. De zeer heldere ultrahogedrukkwiklamp en speciaal geselecteerde filtersets maken een onderscheiding van zeer fijne structuren mogelijk en verhogen de informatierijkdom bij fluorescentie met opvallend licht. Het filtersysteem FLUOIII bestaat uit een filtersnelwisselaar voor sper- en excitatiefilters en een filterinschuifeenheid voor een filterhouder met een filter naar keuze. In de filtersnelwisselaar kunnen in totaal vier filtersets geplaatst worden. De filtersets zijn voorzien van een opdruk (zie tabel pag. 22). Voor individuele filtercombinaties is ook een lege filterhouder verkrijgbaar. Iedere filterset bevat twee sperfilters naar de visuele stralengangen toe en een excitatiefilter naar de belichtingsstralengang toe. Wij raden u aan om zich eerst alleen bij doorvallend licht zonder fluorescentiebelichting vertrouwd te maken met de bedieningselementen van de Leica MZ16 F. Na inschakelen van de ultrahogedrukkwiklamp moet de lamp onmiddelijk gejusteerd worden (zie gebruiksaanwijzing M ). Leer de functie-elementen van de Leica MZ16 F zoals b.v. binoculairtubus, oculairs, zoom-vergrotingswisselaar, focalisatie-instelwiel, statieven enz. kennen aan de hand van de gebruiksaanwijzing M voor Leica M-stereomicroscopen. Daar zijn alle instellingen op de stereomicroscoop gedetailleerd beschreven. Hierna zijn alleen de speciale functies van de Leica MZ16 F met fluorescentie-systeem beschreven. * Gepatenteerd in EP (CH, DE, FR, GB), verdere octrooien aangemeld. 18 Leica MZ16 F Bediening

19 5.1.1 Observeren zonder fluorescentie In het filtersysteem FLUOIII bevindt zich een UV-sluiter waarmee men de belichtingsstralengang kan sluiten. De maatregel dient ter bescherming van de Hg-lamp, die niet te vaak uit- en ingeschakeld dient te worden. Zo kan men b.v. het werk onderbreken en hoeft de ultrahogedrukkwiklamp niet uit te schakelen, om gevoelige preparaten te beschermen tegen uitbranden of uitbleken. Het frequent uit- en inschakelen van de ultrahogedrukkwiklamp verkort de levensduur van de lamp en kost tijd, omdat de lamp pas weer inschakelt nadat deze is afgekoeld. In plaats van het uitschakelen van de lamp kan beter de UV-sluiter worden gesloten en bij het hervatten van de werkzaamheden weer worden geopend Dubbelirisdiafragma Het ingebouwde dubbelirisdiafragma dient voor een individuele regeling van de scherptediepte. Houd er daarbij rekening mee, dat met de verhoging van het scherptedieptebereik de helderheid afneemt en daarom bij fotografie de belichtingstijden langer worden, het resolutievermogen afneemt. Stel dubbelirisdiafragma met de kartelring (8.1) naar wens in. Sluit de UV-sluiter: wanneer u het object niet met fluorescentiebelichting, maar alleen met doorvallend licht wilt bekijken. tijdens korte werkpauzes. Sluit belichtingsstralengang met de schakelaar (7.1). 1 1 Afb. 7 1 Aan/Uit-schakelaar voor UV-sluiter Afb. 8 1 Dubbelirisdiafragma Leica MZ16 F Functies 19

20 5.2 Inbedrijfstelling van het fluorescentie-systeem Na inschakelen van de ultrahogedrukkwiklamp moet de lamp onmiddelijk gejusteerd worden (zie gebruiksaanwijzing M ). Schakel het voorschakelapparaat pas in, wanneer u de Leica MZ16 F veilig kunt bedienen. Neem goed nota van de veiligheidsvoorschriften bij de omgang met Hg-lampen en lamphuis! 5.3 Filtersnelwisselaar De filtersnelwisselaar moet altijd uitgerust zijn met 4 filterhouders. Wanneer u minder dan 4 filtersets voor fluorescentie heeft, plaats dan beslist in de vrije posities de meegeleverde eenvoudige filterhouders. Anders bestaat het gevaar, dat de ogen beschadigd kunnen worden door directe UVstralen (zie pag. 16). Schakel het voorschakelapparaat in (zie gebruiksaanwijzing M ). Wacht 2 3 min. Justeer lamp volgens gebruiksaanwijzing M Zorg dat u bij het observeren met fluorescerend licht de verblindingsbeveiliging ter bescherming van de gebruiker altijd correct plaatst (pagina 16). Raak filters in de filtersets indien mogelijk niet aan, om vingerafdrukken te vermijden. Als u een filter heeft aangeraakt, maak dit dan met een zachte, vezelvrije doek met zuivere alcohol schoon. Plaats een filterset zodanig in de filtersnelwisselaar dat het opschrift (b.v. GFP) aan de rechterzijde rechtop leesbaar is. Let erop dat de contour van de filter-set overeenkomt met de contour van het apparaat. Draai de filterset met de hand verder tot deze vastklikt, en plaats de volgende filterset. Plaats in totaal 4 filtersets of meegeleverde eenvoudige filterhouders in de lege posities. 2 1 Afb. 9 Filterwisselaar, voorzien van filterhouders 1 Filtersets 2 Inschuifeenheid voor filterhouder met individuele filters 20 Leica MZ16 F Functies

21 6. Arbeidsverloop Schakel het voorschakelapparaat in (pag.15). Wacht 2 3 min. Sluit belichtingsstralengang met de schakelaar (10.1). Stel binoculairtubus, oculairs en werkafstand volgens gebruiksaanwijzing M correct in. Bekijk het object eerst bij de laagste vergroting. Zo krijgt u een beter overzicht en kunt u interessante delen gemakkelijker vinden. Stel eventueel de focus iets bij. Bekijk details bij een hogere vergroting. Stem evt. de scherptediepte af met de kartelring (11.1). Open belichtingsstralengang met de schakelaar (10.1). Draai de gewenste filterset in de stralengang. Bekijk het object bij de gewenste vergroting. 1 1 Afb. 10 Afb. 11 Leica MZ16 F Arbeidsverloop 21

22 7. Bijlage 7.1 Filtersets Filtersets Excitatiefilter Sperfilter Omschrijving GFP 425/60 nm ( nm) 480 LP GFP1 GFP Plus 480/40 nm ( nm) 510 LP GFP2 GFP Planten 470/40 nm ( nm) 525/50 nm ( nm) GFP3 UV 360/40 nm ( nm) 420 LP UV Violet 425/40 nm ( nm) 460 LP V Blauw 470/40 nm ( nm) 515 LP B Groen 546/10 nm ( nm) 590 LP G CFP 436/20 nm ( nm) 480/40 nm ( nm) CFP YFP 510/20 nm ( nm) 560/40 nm ( nm) YFP Texas Red 560/40 nm ( nm) 610 LP TXR DsRED 545/30 nm ( nm) 620/60 nm ( nm) DSR CY5 620/60 nm ( nm) 700/75 nm ( nm) CY5 CY3 555/60 nm ( nm) 610/75 nm ( nm) CY3 22 Leica MZ16 F Bijlage

23 7.2 Technische gegevens Optiekhouder Leica MZ16 F Microscooptype fluorescentie-stereomicroscoop met apochromatisch optieksysteem, gepatenteerde, derde stralengang TripleBeam, gepatenteerd fluorescentie-filtersysteem FLUOIII en manuele functies 100% apochromatisch CMO-(Common Main Objective)-constructie met twee optieksysteem parallelle plus een derde stralengang voor fluorescentie, loodvrij Specifieke oppervlakte Ohm/kwadraat, ontladingstijd <2 seconden weerstand (behuizing) van 1000V naar 100V, antistatisch Gemotoriseerde functies motorfocus (optie) Manuele functies zoom, filterwisselaar, UV-sluiter, dubbelirisdiafragma Besturing manueel Dubbelirisdiafragma voor het instellen ingebouwd, manueel van de scherptediepte Fluorescentiesysteem Leica MZ16 F Belichtingsstralengang 2 observatie- / 1 belichtingsstralengang voor intensieve TripleBeam fluorescentie-belichting, inkoppeling in de zoomoptiek Filtersysteem FLUOIII horizontaal geïntegreerde snelwisselaar voor 4 filtersets, inschuifeenheid voor individuele filter, in-/uitschakelbare UV-sluiter Fluorescentiefilters excitatie- en sperfilters op een filterhouder Filtersets GFP, GFP Plus, GFP planten, UV, violet, blauw, groen, CFP, YFP, TXR, DSR, CY3, CY5, filterhouders voor lege filterposities ter bescherming tegen UV-stralen Filterhouder zonder transponder Voor observatie met doorvallend of opvallend licht zonder fluo rescentie Lichtbron ultrahogedrukkwiklamp 50 W of 100 W, lamphuis 106 z, chromatisch gecorrigeerde collector, focusseerbaar, lamphouder centreerbaar Veiligheidsmaatregelen UV-verblindingsbeveiliging, UV-sperfilter, UV-sluiter, strooilichtscherm voor lamphuis, filterhouder voor lege filterposities Leica MZ16 F Bijlage 23

24 Optische gegevens Leica MZ16 F Zoom 16:1 manueel, apochromatisch Inschakelbare zoomposities vastklikposities bij voor repetitieve taken Capaciteit met standaardoptiek (objectief 1 /oculairs 10 ) Zoombereik Resolutie 420 Lp/mm Numerieke apertuur 0.14 Gezichtsveld 29,6mm 1,8mm Maximale waarden (volgens optische combinatie) Vergroting 920 Resolutie 840 Lp/mm Zichtbare structuurbreedte 0,6 micron Numerieke apertuur 0.28 Gezichtsveld 59mm Optisch toebehoren Leica MZ16 F Objectieven, loodvrij Planapo 1 (NA = 0.141), 2 (NA = 0.282), 1.6, 0.63 Plan 1, 0.5, 0.8 met grote brandpuntsafstand Werkafstanden 55mm (Planapo 1 ), 19mm (Planapo 1.6 ), 15mm (Planapo 2 ), 97mm (Planapo 0.63 ), 60mm (Plan 1 ), 112mm (Plan 0.8 ), 135mm (Plan 0.5 ) Binoculairtubus, ergonomie Apochromatische ErgoTube met synchrone oogafstandsverstelling, diverse ErgoModules (optioneel) ErgoTube en ErgoModule zijn geregistreerd bij het «United States Patent and Trademark Office». Oogafstand 55mm 75mm Ergonomische groothoek- grote zichtveldwaarde, 10 /21, 16 /14, 25 /9.5, 40 /6, brildrageroculairs zonder vertekeningen, opsteekbare oogschelpen ter bescherming tegen infecties 24 Leica MZ16 F Bijlage

25 Statieven, verlichtingen Doorvallend-lichtstatieven Opvallend-lichtstatief Statieven voor grote objecten Motorfocus Handmatig focalisatie-instelwiel Tafels Verlichtingen Diverse toebehoren Videosysteem Fotografie Software Meten Leica MZ16 F Krachtige basis HL RC met innovatieve contrasteermethode, statieven voor helderveld alsmede helder- en donkerveld Met zwart/witte tafelunit Zwenkarm-, tafelklem-, universeel statief met 300mm of 500 mm kolom, aansturing via handschakelaar, voetschakelaar of PC Grof-/fijnfocus, instelbare soepelheid, met 300mm of 500mm kolom Verwarmde tafel Thermocontrol System Leica MATS, glijtafel, polarisatie grote keuze in koudlichtbronnen Leica IC A Digitale krachtige camerasystemen voor fluorescentie Fotoautomaat Leica MPS60 met databack SLR-camerasysteem met databack Voor beeldopname, -archivering, -bewerking en -analyse: Leica Image Manager met de modulen Image Overlay en Multifokus, FW4000, QWin diverse meetstreepplaten (meten, uittellen) Leica MZ16 F Bijlage 25

26 Technische gegevens Gewichten Voorschakelapparaat ebq 100 Leica MZ16 F Optiekhouder Leica MZ16 F Lamphuis 2,5 kg Filterset 20 g Planapo objectief 1 0,74 kg Focalisatie-instelwiel, grof/fijn, met kolom 1,15 kg Microscoophouder 0,495 kg gebruik alleen binnen Voedingsspanning V~ Frequentie Hz Opgenomen vermogen max. 155 VA Zekeringen 2 T2A (IEC 127) Omgevingstemperatuur C Relatieve luchtvochtigheid max. 80% tot 30 C Overspanningscategorie II Vervuilingsgraad (zie bijgevoegde handleiding) Kolom met motorfocus op Resolutie 2 micron opvallend licht- of doorvallend- Ingangsspanning 85 tot 264 VAC lichtbasis type MST31 Ingangsfrequentie 47 tot 440 Hz Ingangsstroom max. 0,80 A bij 115 VAC max. 0,50 A bij 230 VAC Nominale spanning 30V Gebruikstemperatuur +10 C tot +40 C Opslagtemperatuur 20 C tot +55 C Maximale belasting 12 kg Focalisatie-instelwiel, grof/fijn Maximale belasting <15 kg Resolutie 1 micron bij een belasting van 5 kg Resolutie 2 micron bij een belasting van 10 kg 26 Leica MZ16 F Bijlage

27 7.3 Optische gegevens Objectives 1 Plan 1 Planapo 0.5 Plan 0.63 Planapo 0.8 Plan 1.6 Planapo 2 Planapo Working distances in mm Eyepieces Magnification changer 60 Plan 55 Planapo Total magnification Field of view diameter (mm) 135 Plan 97 Planapo 112 Plan 19 Planapo Total magnification Field of view diameter (mm) Total magnification Field of view diameter (mm) Total magnification Field of view diameter (mm) Total magnification Field of view diameter (mm) 15 Planapo Total magnification Field of view diameter (mm) 10 /21B 16 /14B 25 /9.5B 40 /6B Leica MZ16 F Gebruiksaanwijzing Bijlage 27

28 7.4 Maten Maten in mm 28 Leica MZ16 F Bijlage

29

30 Leica Microsystems the brand for outstanding products Leica Microsystems mission is to be the world s first-choice provider of innovative solutions to our customers needs for vision, measurement, lithography and analysis of microstructures. Leica, the leading brand for microscopes and scientific instruments, developed from five brand names, all with a long tradition: Wild, Leitz, Reichert, Jung and Cambridge Instruments. Yet Leica symbolizes innovation as well as tradition. Leica Microsystems an international company with a strong network of customer services Australia: Gladesville, NSW Tel Fax Austria: Vienna Tel Fax Canada: Richmond Hill/Ontario Tel Fax China: Hong Kong Tel Fax Denmark: Herlev Tel Fax France: Rueil-Malmaison Cédex Tel Fax Germany: Bensheim Tel Fax Italy: Milan Tel Fax Japan: Tokyo Tel Fax Korea: Seoul Tel Fax Netherlands: Rijswijk Tel Fax Portugal: Lisbon Tel Fax Singapore: Tel Fax Spain: Barcelona Tel Fax Sweden: Sollentuna Tel Fax Switzerland: Glattbrugg Tel Fax United Kingdom: Milton Keynes Tel Fax USA: Bannockburn/Illinois Tel Fax and representatives of Leica Microsystems in more than 100 countries. In accordance with the ISO 9001 certificate, Leica Microsystems (Switzerland) Ltd, Business Unit Stereo & Macroscope Systems has at its disposal a management system that meets the requirements of the international standard for quality management. In addition, production meets the requirements of the international standard ISO for environmental management. The companies of the Leica Microsystems Group operate internationally in four business segments, where we rank with the market leaders. Microscopy Systems Our expertise in microscopy is the basis for all our solutions for visualization, measurement and analysis of microstructures in life sciences and industry. With confocal laser technology and image analysis systems, we provide threedimensional viewing facilities and offer new solutions for cytogenetics, pathology and materials sciences. Specimen Preparation We provide comprehensive systems and services for clinical histo- and cytopathology applications, biomedical research and industrial quality assurance. Our product range includes instruments, systems and consumables for tissue infiltration and embedding, microtomes and cryostats as well as automated stainers and coverslippers. Medical Equipment Innovative technologies in our surgical microscopes offer new therapeutic approaches in microsurgery. Semiconductor Equipment Our automated, leading-edge measurement and inspection systems and our E-beam lithography systems make us the first choice supplier for semiconductor manufacturers all over the world. Illustrations, descriptions and technical data are not binding and may be changed without notice. M nl Leica Microsystems (Switzerland) Ltd CH-9435 Heerbrugg, 2004 X.2004 RDV Leica Microsystems (Switzerland) Ltd Telephone Stereo & Macroscope Systems Fax CH-9435 Heerbrugg