stedenbouwkundige randvoorwaarden en welstandscriteria Didam, brede school zuid

Transcriptie

1 stedenbouwkundige randvoorwaarden en welstandscriteria Didam, brede school zuid

2 colofon SAB Arnhem B.V. bezoekadres: Frombergdwarsstraat DZ Arnhem correspondentieadres: postbus AL Arnhem T (026) F (026) I E arnhem@sab.nl welstandscriteria Didam, brede school zuid projectnummer: opdrachtgever: gemeente Montferland 27 mei 2009 SAB Arnhem B.V. 2 SAB Arnhem

3 inhoud inleiding 4 stedenbouw 6 randvoorwaarden 8 suggestie stedenbouwkundig model 10 beoordelingscriteria 12 buitenruimte 16 3

4 inleiding aanleiding In de gemeente Montferland wordt aan de zuidzijde van Didam een nieuwe Brede school gebouwd. De locatie voor de Brede school ligt aan de geplande randweg. Om een en ander mogelijk te maken wordt een bestemmingsplan opgesteld. Het bestemmingsplan schept de planologische en juridische randvoorwaarden voor de inrichting van het toekomstige terrein. Een aantal kwalitatieve stedenbouwkundige richtlijnen, waaraan de toekomstige Brede school moet voldoen om het gewenste streefbeeld te kunnen bereiken, kan niet in het bestemmingsplan worden vastgelegd. Hiertoe dient het voorliggende document. doel Het rapport met welstandscriteria heeft tot doel een kader te bieden, waarbinnen de gewenste stedenbouwkundige en architectonische uitwerking moet plaatsvinden, op een zodanige wijze dat daardoor de beoogde ruimtelijke kwaliteit van de bebouwing en inrichting van de openbare ruimte tot uitdrukking komt. Het document geeft richtlijnen ter bevordering van de beoogde ruimtelijke kwaliteit voor de toekomstige Brede school. opzet beeldkwaliteitplan Het plan is als volgt opgebouwd. Na de inleiding wordt ingegaan op het stedenbouwkundig kader. Door middel van beoordelingscriteria vergezeld van tekeningen wordt de voor de locatie gewenste beeldkwaliteit toegelicht. Tot slot wordt een gewenst kader geschetst voor de buitenruimte waaronder ook uitspraken worden gedaan over de erfafscheidingen van het schoolterrein. 4 SAB Arnhem

5 5

6 stedenbouw context De Brede school zuid in Didam maakt onderdeel uit van Kerkwijk. Kerkwijk is de zuidelijke uitbreiding van Didam met woningbouw. In totaal worden er in Kerkwijk ongeveer 400 woningen gebouwd. De locatie voor de Brede school ligt aan de westkant van Kerkwijk. Aan de noordkant is de Brede school begrensd door de begraafplaats. Aan de zuidkant van de Brede school is de toekomstige randweg gepland. structuur De locatie van de Brede school is onlosmakelijk verbonden met de strcutuur van het woongebied Kerkwijk. De structuur van Kerkwijk wordt bepaald door een brede laan met middenberm. Aan beide uiteinden van de laan is een onderwijsinstelling gesitueerd. Aan de noordkant is dit de Schakel en aan de zuidkant komt de Brede school. Deze beide scholen vormen markante bouwwerken aan de uiteinden van de laan. De Brede school vormt tevens een herkenningspunt aan de randweg. Een royale groenzone, voornamenlijk gazon, vormt een buffer tussen woonwijk en Brede school. verkeer Voor autoverkeer is de Brede school bereikbaar vanaf de randweg middels een rotonde. Vanaf deze rotonde is tevens de begraafplaats ontsloten. De hoofdmassa van de school is gericht op deze rotonde waar zich ook de hoofdentree bevindt. Voor fietsers en voetgangers is er een verbinding vanaf de laan in Kerkwijk met de school. Voor fietsers is de schoollocatie eveneens vanaf de randweg bereikbaar. Parkeerplaatsen bevinden zich vooral aan de zijde van de randweg. Er wordt niet of nauwelijks geparkeerd in het gebied tussen de school en Kerkwijk. Er bevinden zich geen parkeerplaatsen in het gebied tussen de school en de begraafplaats. Bezoekers van de begraafplaats parkeren op het huidige parkeerterrein. Dit terrein is uitsluitend bedoeld voor bezoekers aan de begraafplaats. Het is echter denkbaar een aantal parkeerplaatsen van de school voor dubbelgebruik te benutten. groenstructuur De locatie Brede school ligt in een groene zone die onderdeel uitmaakt van de groenstructuur van Kerkwijk en die van de randweg. De buffer tussen de woonbebouwing en de school wordt tevens gebruikt voor waterberging in de vorm van een wadi. De zone tussen de school en de randweg krijgt eveneens een groene uitstraling. De school is op deze manier gesitueerd temidden van groen. buitenruimte De buitenruimte van de Brede school wordt grotendeels in beslag genomen door parkeren en spelen. Het parkeren gebeurt zo dicht mogelijk bij de hoofdentree van de school. De afstand van het parkeren tot de begraafplaats verdient enige afstand en is voldoende afgeschermd. De speelterreinen zijn grotendeels onderdeel van de groene buffer tussen wijk en school. De speelterreinen zijn ook te gebruiken wanneer de school gesloten is. 6 SAB Arnhem

7 Schoollocatie ligt op markant punt binnen de structuur van Kerkwijk. Autoontsluiting schoollocatie vanaf de randweg. Voor fietsers en voetgangers tevens een toegang vanuit Kerkwijk. Schoollocatie maakt onderdeel uit van de groenstructuur van Kerkwijk en van de randweg. Bijzondere locatie vraagt om bijzondere architectuur. 7

8 randvoorwaarden stedenbouw De locatie voor de Brede school zuid brengt een aantal specifieke gebiedseisen met zich mee. De specifieke eisen hebben betrekking op de markante ligging in relatie tot de omgeving. Het programma voor de Brede school bestaat uit de volgende onderdelen. De Turnhal Margriet (optie), Sportzaal t Raland, basisschool Het Kompas, kinderopvang en gemeenschappelijke ruimten. In de buitenruimte moet er plaats zijn voor met name speelterreinen en parkeervoorzieningen. op 50 m uit de weg geprojecteerd is) een ontheffing nodig is. Voor de school zal maximaal eenzelfde ontheffing verleend worden. Om die reden zal de school ook een afstand van minimaal 50 m in acht moeten nemen. Voor de afstand tussen de woningen en het terrein van de school geldt een richtlijn van 30 m. De speelplaats is in de meeste gevallen maatgevend. Vanuit stedenbouwkundig oogpunt verdient het, met inachtneming van stedenbouwkundige argumenten en milieubelemmeringen, aanbeveling een compact gebouw te ontwerpen. belemmeringen Het kavel van de Brede school is aan alle kanten begrensd. Naast de fysieke begrenzingen en beperkingen van het kavel kent het plan ook beperkingen vanuit milieu. De randweg heeft een geluidhindercontour Er wordt al rekening gehouden met het feit dat voor de dichtsbijzijnde woonbebouwing (die 8 SAB Arnhem

9 - ronde vorm Bredeschool reageert op vormgeving Kerkwijk - wadi als groene buffer tussen woonwijk en school - parkeren aan zijde randweg - speelterrein school gesitueerd aan groen - centraal plein in gebouw met gezamenlijke functies groen rondom begraafplaats drager woonwijk speelplein met relatie woonwijk autoontsluiting Brede school orientatiepunt hoofdentree binnenplein school Brede school parkeren in het groen groenstructuur stedenbouwkundig concept 9

10 beoordelingscriteria situering 10 Oriëntatie Door de markante positie van het schoolgebouw en de representatieve functie die dat met zich mee brengt, heeft het grootste gedeelte van het gebouw representatieve gevels naar de openbare ruimte. Het accent van het gebouw ligt met name bij de entree ter hoogte van de rotonde en naar de randweg. Het gebouw is eveneens georienteerd op de woonwijk hoewel zich hier niet het accent van het gebouw bevindt. Aan de zijde van de woonwijk ligt eveneens een entree. Het gebouw heeft geen transparante gevels richting begraafplaats. Rooilijn De rooilijn van het schoolgebouw volgt de rooilijn van de woningen aan de randweg. De geluidcontour van de randweg is uiteindelijk bepalend voor de werkelijke afstand. Zonering Het kavel van de school kent geen harde begrenzingen. Het terrein loopt vloeiend over in de omgeving. Het parkeren gebeurt aan de zijde van randweg en nabij de rotonde. Het speelterrein is gekoppeld aan de speelvoorziening voor de woonwijk en vormt hiermee een eenheid. Aan de zijde van de begraafplaats vinden weinig of geen activiteiten plaats. massa en architectuur Het programma voor de Brede school bestaat uit verschillende onderdelen. Al deze programmaonderdelen samen vormen een gebouw. Het gebouw kan uit verschillende bouwdelen bestaan die onderling zijn gekoppeld middels een corridor of overdekt plein. De entree van de school bevindt zich in de corridor als een soort poortgebouw. Aan de voorzijde van de entree moet voldoende (plein)ruimte zijn. De architectuur is samenhangend en vormt een eenheid, hoewel de verschillende bouwdelen wel afzonderlijk her- kenbaar zijn. Bijgebouwen, zoals fietsenstallingen, zijn mee-ontwerpen en zijn onderdeel van de architectuur van het hoofdgebouw. Er bevinden zich geen losse bijgebouwen aan de zijde van de woonwijk. De fietsenstalling en andere bijgebouwen bij voorkeur integreren in het hoofdgebouw. Kenmerkend voor de architectuur is de frisse en moderne uitstraling. Grote gesloten gevelvlakken komen aan de openbare ruimte niet voor. Er vindt interactie plaats tussen binnen en buiten. De ruimtes in het gebouw zijn hierdoor licht en luchtig. De sporthal en de turnhal bevinden zich niet aan de representatieve zijden maar aan de noordkant van het terrein. De schaal van de architectuur sluit goed aan bij de belevingswereld van kinderen. De maat en schaal is vooral op deze doelgroep afgestemd. Bouwhoogte Het gebouw bestaat uit maximaal 3 bouwlagen waarbij de hoogte maximaal 11 m bedraagt. De grootste bouwhoogte bevindt zich aan de westkant bij de entree en aan de randweg. Aan de oostkant bij de woonwijk bevinden zich de lagere bouwdelen. Kapvorm Het is denkbaar om verschillende kapvormen toe te passen. Complexe samengestelde kappen komen niet voor. De bouwvolumes bestaan grotendeels uit basisvormen en worden bekroond met een plat dak, een lessenaarskap of een schildkap. Gevels De belijning van gevels is hoofdzakelijk horizontaal. Binnen de vastgestelde hoofdvorm mogen gevelindelingen variëren. Aan de zijde van de begraafplaats bevinden zich (grotendeels) blinde gevels. Aan de overige zijden komen blinde gevels niet voor. De gevel die grenst aan de begraafplaats is een uitdaging tot een ontwerpkwaliteit. Een suggestie is de gevel te bekleden met klimplanten, verschillende kleuren baksteen toe te passen en de gevel bijvoorbeeld iets te laten hellen. SAB Arnhem

11 meerdere bouwdelen, veel transparantie frisse architectuur met fraaie aansluiiting op de buitenruimte suggestie begroeide gevel aan zijde begraafplaats contrasten tussen besloten en open ruimtes programma onder een dak 11

12 materiaal- en kleurgebruik en details Materiaal Duurzame materialen bepalen het aanzien van het gebouw. Wanneer het gebouw uit verschillende bouwdelen bestaat wordt in uitstraling onderscheidt gemaakt tussen de bouwdelen. Verschillende bouwdelen (onderling gekoppeld) krijgen ieder hun eigen hoofdmateriaal terwijl de materialen in mindere mate bij de andere bouwdelen terug komen. Ze zijn verschillend maar toch familie van elkaar. Naast baksteen wordt gedacht aan hout, staal en veel glas. Kleur Het kleurgebruik dient afgestemd te worden op de hoofdgebruikers van het gebouw. Een fris kleurgebruik is daarom gewenst. Het gebouw mag niet schreeuwerig zijn. Door het afstemmen op elkaar van verschillende kleuren wordt een evenwichtig geheel verkregen. De basis van het gebouw is sober en sluit aan bij de woonbebouwing van Kerkwijk. Er moet een balans worden gezocht tussen de woningen in Kerkwijk en de eigenheid van de school. Aan de zijde van de begraafplaats is het kleurgebruik overwegend sober. Primaire harde kleuren komen maar heel beperkt voor. Als accentkleur zijn ze af en toe toepasbaar. Detaillering Er wordt veel aandacht besteed aan de detaillering van het gebouw. Eenvoud en goede verhoudingen afgestemd op de maat en schaal van de kinderen bepalen de basis. Details in het gebouw als hoekjes en nisjes maken de beleving voor kinderen spannend. 12 SAB Arnhem

13 contrast in kleur en materiaalgebruik combinatie van meerdere materialen en toegepast kleurgebruik relatie binnen en buiten stoere materialen, aandacht voor details contrasten in bijvoorbeeld textuur en kleur 13

14 buitenruimte De inrichting van het schoolterrein bestaat uit verschillende programmaonderdelen. Naast het bebouwde deel is er ondermeer ruimte nodig om te parkeren en om te spelen. De school staat niet op zichzelf maar maakt onderdeel uit van de groenzone langs de randweg, de groene inrichting van de begraafplaats en het groen aansluitend aan Kerkwijk. De inrichting van de buitenruimte sluit naadloos aan op zijn omgeving waardoor het lijkt alsof de verschillende ruimtes in elkaar overvloeien. Het schoolterrein kan ook gebruikt worden wanneer de school gesloten is, waardoor kinderen uit de buurt ook buiten schooltijd op het terrein kunnen spelen. De verschillende speelterreinen voor de basisschool en het kinderdagverblijf worden niet van elkaar gescheiden middels hoge hekken maar door zachtere overgangen. Wanneer op plaatsen toch fysieke afscheidingen nodig zijn worden deze ingepakt in groen of op andere wijze verzacht. Hierbij wordt gedacht aan een hekwerk gecombineerd met een haag of een muurtje waarin zitelementen zijn geintegreerd. Het geheel heeft een grillig verloop, waardoor harde eentonige lijnen worden onderbroken. Vanuit het aspect veiligheid is het noodzakelijk voorzieningen te treffen voor een goede afscherming tussen randweg en de Brede school. Ook voor deze voorzieningen kan gedacht worden aan een hekwerk gecombineerd met een haag. Het parkeerterrein aan de randweg wordt zoveel mogelijk ingepast in het groen. Gedacht wordt aan een bladerdak en kleine parkeerclusters omgeven door groen. De parkeerroute en de haal- en breng route moet logisch en veerkeersveilig zijn. Fietsers en voetgangers moeten veilig bij de fietstalling en de entrees kunnen komen zonder daarbij de routing voor auto s te hoeven kruisen. De materialisering en het kleurgebruik voor de buitenruimte dient afgestemd te worden op het kleur en materiaalgebruik van het gebouw. Frisse kleuren en duurzame materialen verdienen de voorkeur, waarbij een goede afstemming wordt verkregen met de materialen en kleuren in het woongebied Kerkwijk. speerpunten buitenruimte: Geen hoge hekken als erfafscheiding. Voorzieningen langs de randweg ten aanzien van veiligheid. Schoolterrein loopt naadloos over in de omgeving. Groene buffer tussen school en woonwijk. Afstemming kleur en materiaal op het schoolgebouw. 14 SAB Arnhem

15 parkeren in het groen, hagen en bladerdak frisse kleuren en zachte overgangen buitenruimte en schoolterrein frisse kleuren als accent knusse speelplaats natuurlijke inrichting terrein rondom de school met evt waterelement 15