Concept Provinciaal Restauratie Uitvoeringsprogramma

Transcriptie

1 Concept Provinciaal Restauratie Uitvoeringsprogramma

2 Inleiding Op 16 juni 1997 is het Besluit Rijkssubsidieregeling Monumenten 1997 (Brrm 1997) in werking getreden. In artikel 12 van deze regeling is de provinciale taak beschreven. In het Brrm 1997 is een onderscheid gemaakt in budgethoudende en niet-budgethoudende gemeenten. Budgethoudende gemeenten zijn gemeenten met meer dan 100 rijksmonumenten. Zij stellen jaarlijks een Gemeentelijk Restauratie Uitvoeringsprogramma op, op basis waarvan rijkssubsidie kan worden aangevraagd. In Zeeland zijn dat de gemeenten Goes, Middelburg, Veere, Vlissingen, Schouwen- Duiveland, Sluis en Tholen. Om te kleine budgetten tegen te gaan is voor de gemeenten met minder dan 100 monumenten, de nietbudgethoudende gemeenten, bepaald dat deze gelden niet naar de gemeenten gaan, maar naar de provincie worden overgeheveld. Er zijn 6 niet-budgethoudende gemeenten: Borsele, Kapelle, Noord-Beveland, Reimerswaal, Hulst en Terneuzen. De colleges van Burgemeester en Wethouders hebben voor de uitvoering van deze taak aan de provincie kenbaar gemaakt welke objecten zij in het Provinciaal Restauratie Uitvoeringsprogramma opgenomen willen zien en ook de volgorde daarvan. Onder meer op basis van deze gegevens is het Concept Provinciaal Restauratie Uitvoeringsprogramma opgesteld. In dit concept is de prioriteitstelling gebaseerd op de volgende criteria: de technische urgentie, aangetoond via de ingediende formulieren voor de behoefteraming dan wel via een bouwkundig inspectierapport. is met de eigenaar overeenstemming bereikt om het monument te restaureren; indien dit het geval is, is hiervoor een plan ingediend bij de gemeente; dekkingsplan voor de eigen bijdrage in de restauratie. Dit concept wordt vier weken ter inzage gelegd, zodat belanghebbenden hun zienswijze kenbaar kunnen maken. Dit is overeenkomstig de Algemene wet bestuursrecht. Formele taak van de provincie De formele provinciale taak in het Brrm 1997 is beschreven in artikel 12 lid 1. Daarin is opgenomen dat Provinciale Staten jaarlijks voor de binnen de provincie gelegen niet-budgethoudende gemeenten een Provinciaal Restauratie Uitvoeringsprogramma vaststellen. Hierin staat aangegeven welke beschermde monumenten uit die gemeenten en in welke volgorde, naar hun oordeel voor subsidie in aanmerking komen. Brrm 1997 Het Brrm 1997 is er op gericht de subsidiegelden daar in te zetten waar de restauratiebehoefte het grootst is. Om dit te bewerkstelligen is in het Brrm 1997 een restauratiebehoefteraming opgenomen. Deze behoefteraming is onder verantwoording van de gemeenten opgesteld. In de behoefteraming zijn alle rijksmonumenten opgenomen die restauratie behoeven. In het Brrm 1997 is een onderscheid gemaakt in budgethoudende en niet-budgethoudende gemeenten. Budgethoudende gemeenten zijn gemeenten met meer dan 100 rijksmonumenten. Zij stellen jaarlijks een Gemeentelijk Restauratie Uitvoeringsprogramma op, op basis waarvan rijkssubsidie kan worden aangevraagd. In Zeeland zijn dat zeven gemeenten: Schouwen-Duiveland, Middelburg, Vlissingen, Veere, Goes, Sluis en Tholen. Om te kleine budgetten tegen te gaan is voor de niet-budgethoudende gemeenten bepaald dat deze gelden niet naar de gemeenten gaan, maar naar de provincie worden overgeheveld. Er zijn zes nietbudgethoudende gemeenten in de provincie Zeeland te weten Borsele, Hulst, Kapelle, Noord-Beveland, Reimerswaal en Terneuzen. In september 2000 is het Brrm 1997 gewijzigd. In plaats van Provinciale Staten is sindsdien het college van Gedeputeerde Staten bevoegd het restauratie-uitvoeringsprogramma vast te stellen. Sinds de wijziging is het college van Burgemeester en Wethouders bevoegd de prioriteitenlijst vast te stellen. Daarvoor viel dit onder de bevoegdheid van de gemeenteraad. Voor de budgetten voor de periode werden twee categorieën onderscheiden, t.w. de categorie Woonhuizen en Boerderijen en de categorie Overige Monumenten. Deze zijn nu ook samengevoegd, waardoor er één budget is voor alle rijksmonumenten. Nieuw monumentenstelsel Voormalig staatssecretaris Van der Ploeg heeft op 18 december 2001 een brief met zijn voorstellen voor de herziening van het monumentenstelsel aan de Tweede Kamer gestuurd. In vervolg hierop heeft de huidige staatssecretaris Van der Laan in haar beleidsbrief Meer dan de som van 3 november 2003

3 aangegeven dat zij ook binnen de monumentenzorg wil dereguleren en wil komen tot een regeling die klantvriendelijk, minder ingewikkeld en efficiënter is. Het nieuwe instandhoudingbeleid beoogt een verschuiving van restauratie naar planmatig onderhoud, eenvoudiger regelgeving, kortere procedures en een waarborg voor de kwaliteit van de monumentenzorg. Een belangrijk element hiervan is de ontwikkeling van een nieuwe regeling om monumenteigenaren financieel te ondersteunen, waarin restauratie en onderhoud zijn geïntegreerd. De nieuwe regels voor het verstrekken van deze subsidie zullen worden opgenomen in een nieuw besluit: het Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten(brim), dat het Besluit rijkssubsidiëring restauratie monumenten 1997 (Brrm 1997) en het Besluit rijkssubsidiëring onderhoud monumenten (Brom) zal vervangen. Deze regeling zal op 1 januari 2006 worden ingevoerd. Niet alle soorten monumenten stromen dan in. In 2006 stromen in molens, kastelen, buitenplaatsen, landhuizen en horeca-instellingen. Voor deze categorieën wordt geen restauratie- of onderhoudsubsidie meer verstrekt. Deze wordt dan vervangen door een instandhoudingsubsidie. Deze regeling wordt in het kort uitgelegd in bijlage 1. De budgetten Er moeten nog veel objecten gerestaureerd worden en de budgetten tot en met 2010 zijn toegekend. Eigenaren van woonhuizen en van boerderijen die niet meer hun oorspronkelijke agrarische functie vervullen, niet zijnde organisaties voor monumentenbehoud of lagere overheden, kunnen al sinds medio 2002 gebruik maken van de nieuwe regeling. Om dit te kunnen financieren heeft het rijk besloten de budgetten te verlagen. Voor Zeeland is dit zeer ongunstig, zoals blijkt uit onderstaand overzicht. Voor de periode zijn de volgende budgetten toegekend: Budgetjaar Woonhuizen en Boerderijen Overige Monumenten 2005 ƒ ,= ƒ ,= 2006 ƒ ,= ƒ ,= 2007 ƒ ,= ƒ ,= ,= ,= Voor 2009 werd ,= toegekend en voor 2010 een bedrag van ,=. Gezien het voorgaande is besloten nieuwe aanvragen van eigenaren die van de nieuwe regeling gebruik kunnen maken niet te honoreren, maar de budgetten te reserveren voor de overige objecten. Het Provinciaal Restauratie Uitvoeringsprogramma Prioriteitenlijsten gemeenten Ingevolge artikel 12 lid 2 Brrm 1997 hebben de niet-budgethoudende gemeenten hun prioriteitenlijst voor het Provinciaal Restauratie Uitvoeringsprogramma voor 1 oktober 2004 aan het college van Gedeputeerde Staten doen toekomen (bijlage 2). Mede op basis hiervan is de volgorde van het uitvoeringsprogramma bepaald. De volgorde op het uitvoeringsprogramma is gebaseerd op de technische urgentie, aangetoond via de behoefteraming of via een bouwkundig inspectierapport. Hierbij is tevens rekening gehouden met de volgorde die de gemeenten hebben aangegeven in hun prioriteitenlijst. Van deze volgorde kan ingevolge artikel 12 lid 4 van het Brrm 1997 niet afgeweken worden. Objecten die niet zijn opgenomen in de overzichten kunnen alleen in aanmerking komen voor subsidie, nadat ze zijn opgenomen in een gewijzigde prioriteitenlijst. Het wijzigen van deze lijst valt onder de bevoegdheid van het college van Burgemeester en Wethouders. Hieraan is de voorwaarde verbonden dat het toekennen van subsidie aan een in latere instantie opgevoerd object niet ten koste mag gaan van toe te kennen subsidie aan objecten die in de oorspronkelijke prioriteitenlijst waren opgenomen. Een wijziging kan dus alleen plaatsvinden, indien er meer subsidie beschikbaar dan benodigd is voor alle objecten waarvoor een restauratie- en dekkingsplan is ingediend. Indien meerdere subsidieaanvragen tegelijkertijd ontvangen worden, zal toekenning geschieden in de volgorde van deze lijst. Zodra echter een object op deze lijst eerder dan een hoger geplaatst object voldoet aan de criteria, zal het rijk verzocht worden de subsidie toe te kennen. Het betreft hier de criteria omtrent de technische urgentie, overeenstemming met de eigenaar, een uitgewerkt restauratieplan en een dekkingsplan voor de eigen bijdrage in de restauratie. Toekenning van de subsidie geschiedt uiteraard voor zover onze budgetten dit toestaan en het object als eerste geplaatst staat op de gemeentelijke prioriteitenlijst. Bijlage 3 bevat een overzicht van de toegekende subsidies. Hieruit blijkt dat de budgetten voor de jaren geheel besteed zijn. Aan verschillende objecten is niet de volledig, theoretisch berekende, subsidie betaald. Dit heeft te maken met het feit dat restauraties soms duurder uitvallen dan in eerste instantie berekend werd, terwijl hiervoor geen reserve is. Meerkosten worden dan ook alleen

4 gesubsidieerd als restauraties goedkoper uitvallen waardoor er minder subsidie toegekend wordt dan in eerste instantie berekend was. Sinds vorig jaar worden geen woonhuizen en boerderijen zonder agrarische functie meer gesubsidieerd. Zij kunnen gebruikmaken van de nieuwe instandhoudingsregeling. Deze regeling, het Besluit Rijkssubsidieregeling Instandhouding Monumenten, komt in de plaats van de huidige regelingen voor restauratie (BRRM ) en onderhoud (BROM).

5 Bijlage 1 Brim, De nieuwe instandhoudingsregeling (bron: Monumentennieuws/Nationaal Contact Monumenten ,nr.2,p.5)

6 Bijlage 2 Ingediende prioriteiten

7 Gemeente Borsele Gemeente Hulst Gemeente Kapelle Gemeente Noord-Beveland Gemeente Reimerswaal Gemeente Terneuzen N.H.-kerk en toren, Dorpsplein 49, Nisse R.K.-kerk, J. Frisostraat 5, Kwadendamme N.H.-kerk, Kerkstraat 32, Hoedekenskerke Dorpsstraat 102, Heinkenszand Molen, Molenweg 4, Ovezande Molen, Vijverstraat 6a, Heinkenszand Fort, Fortweg 1, Ellewoutsdijk N.H.-kerk, Hoofdstraat 35, Ovezande Tramlijn SGB, Goes-Oudelande Vestingwerken, Hulst Grote Markt 14, Hulst Jac. De Waalstraat 8, Lamswaarde Molen Vogelzicht, Kuitaart Maalderij bij Vogelzicht, Kuitaart Theresiagesticht, Achterstr a,Lamswaarde Broodmarkt 8, Hulst Steenstraat 37, Hulst R.K.-kerk, Lamswaarde R.K.-kerk, Heikant R.K.-kerk, Graauw R.K.-kerk, Sint Jansteen R.K.-kerk, Kloosterzande R.K.-kerk, Clinge Begraafplaats aan de Zoutestraat, Hulst Steenstraat 28, Hulst N.H.-kerk, Noordstraat 4, Biezelinge N.H.-kerk, Kerkplein 2, Kapelle N.H.-kerk, Nieuwe Kerkplein 4, Schore Molen Aeolus, Bonzijweg 15A, Wemeldinge Dorpsstraat 51, Wemeldinge Dorpsstraat 40, Wemeldinge Molen De Hoop, Wemeldinge Meekrapstoof, Ooststraat 47, Kapelle N.H.-kerk, Kerkweg, Wemeldinge Stelhoekweg 3, Wemeldinge Pomp, Voorstraat 12, Wissenkerke Oosthavendijk 2, Kamperland Toren, Havelaarstraat 30, Colijnsplaat Toren, Kerkgang 2, Kortgene Veerdam nabij Reigerlaan, Kamperland Dorpsstraat 79, Krabbendijke Hoofdstraat 20, Kruiningen Johanneskerk, Burg.Elenbaasstr.1 Kruiningen Sint Pieterspolder 1, Kruiningen Molen De Hoed, Havenoordseweg 2b, Waarde N.H.-kerk, Biervliet R.K.-kerk, Zuiddorpe Bierbrouwerij Graaf Jansdijk, Westdorpe Oostkade 31, Sas van Gent Molen Eben Haezer, Spui Molen, Axel Molen Windlust, Hoek R.K.-kerk, Sas van Gent Molenstraat 5, Biervliet Postkantoor, Nieuwstraat 64-70, Terneuzen N.H.-kerk, Hoek N.H.-kerk, Zaamslag Molen Harmonie, Biervliet Plein 1, Zaamslag

8 Voormalig stadhuis, Philippine

9 Bijlage 3 budgetten met toekenningen

10 Uitvoeringsprogramma in cijfers budget woonhuizen en boerderijen budget overige monumenten totaal budgetten Oosthavendijk 2, Kamperland (v) Dorpsplein 20, Nisse (d) Hoofdstraat 20 Kruiningen (v) Markt 8 IJzendijke (d) Stenevate Borsele (v) St. Jansdijk 7, Nieuwvliet (v) RK kerk 's Heerenhoek (v) RK kerk Zuiddorpe (v) Plein 29 Borsele (v) Molen Kuitaart (d) Molen Axel (v) Theresiagesticht Lamswaarde (d) Molen Cadzand (v) RK kerk Kwadendamme (v) NH kerk Kapelle (d) Molen Wemeldinge (v) NH kerk Schore (d) Dorpspomp Wissenkerke (v) Molen Heinkenszand (v) Grote Markt 14 Hulst (d) NH kerk Biezelinge (v) NH kerk Hoofdplaat (v) Dorpsstraat 79 Krabbendijke (v) vm brouwerij Westdorpe (v) Steenstraat 37 Hulst (v) Broodmarkt 8 Hulst (v) Wemeldinge Dorpsstraat 51 (v) Colijnsplaat kerktoren (v) Kortgene kerktoren (v) R.K.-kerk Lamswaarde totaal subsidies Resteert (v) subsidie is door RDMZ beschikt (d) subsidie is door RDMZ definitief vastgesteld