KWALITATIEF ONDERZOEK GESTANDAARDISEERD SYSTEMATISCH TRANSPARANT. NIEUWSBRIEF najaar health research and consultancy

Transcriptie

1 health research and consultancy NIEUWSBRIEF najaar 2013 GESTANDAARDISEERD SYSTEMATISCH TRANSPARANT Inhoud Delphi-onderzoek kostenontwikkeling implantaatgedragen gebitsprothesen... 2 Begrippenkader Gepaste zorg... 4 Hindsight bias... 5 Welkom bij Pallas... 5 KWALITATIEF ONDERZOEK Niet alle onderzoeksvragen zijn via kwantitatief onderzoek te beantwoorden; in dat geval kan kwalitatief onderzoek een goed alternatief zijn. Kwalitatief onderzoek richt zich veelal op het inventariseren en beschrijven van ervaringen, meningen, motivaties en behoeften van een bepaalde doelgroep, maar bijvoorbeeld ook op het evalueren van interventies, beleid of organisaties.

2 diverse doeleinden zoals: tatief onderzoek. denen moeilijk is om kwantitatief onderzoek te doen. venties. - gingen en ervaringen. Methoden onderzoeksstrategie vereist. De keuze voor de juiste groep of situatie die onderzocht wordt. Veelgebruikte - - analyses van documenten of teksten (bijvoorbeeld dossieronderzoek) en diverse soorten interactieve bijeenkomsten. Voordelen Kwalitatief onderzoek biedt onder andere de volgende voordelen: spectief van de onderzochte doelgroep te beschouwen. of verheldering en beargumentering van meningen. tijdens de looptijd van het onderzoek bij te sturen aan de hand van reeds behaalde resultaten. Delphi-onderzoek kostenontwikkeling implantaatgedragen gebitsprothesen Een voorbeeld van een kwalitatief onderzoek dat is uitgevoerd bij Pallas, is het gemodificeerde Delphionderzoek naar de kostenontwikkeling van implantaatgedragen gebitsprothesen. Een implantaatgedragen gebitsprothese kan uitkomst bieden bij klachten die veel tandeloze patiënten ondervinden bij het dragen van conventionele gebitsprothesen (gebitsprothesen die zich vastzuigen op het mondslijmvlies), zoals het loszitten van de gebitsprothese, pijn bij het dragen en moeilijkheden met eten en spreken. Volgens het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) zijn de uitgaven voor implantaatgedragen gebitsprothesen de afgelopen jaren fors toegenomen.

3 Om inzicht te krijgen in de factoren die de kostenontwikkeling van implantaatgedragen gebitsprothesen beïnvloeden en welke maatregelen gepast gebruik van deze zorg bevorderen, heeft Pallas een gemodificeerd Delphi-onderzoek uitgevoerd. Dit bestond uit twee schriftelijke ronden waarin vragenlijsten zijn voorgelegd aan 19 experts. Aan het onderzoek hebben zorgverleners, beleidsmakers, vertegenwoordigers van zorgverzekeraars en een patiëntenorganisatie deelgenomen. De eerste ronde van het Delphi-onderzoek was gericht op een zo breed mogelijke inventarisatie van informatie, standpunten en visies omtrent de toepassing en kostenontwikkeling van implantaatgedragen gebitsprothesen. Deze inventarisatie vond plaats via een uitgebreide vragenlijst met open vragen en stellingen, waarbij de experts steeds werd gevraagd naar onderliggende argumentatie. Voor de tweede ronde van het Delphi-onderzoek ontvingen de experts opnieuw een vragenlijst, bestaande uit stellingen over mogelijke maatregelen die gepast gebruik van implantaatgedragen gebitsprothesen zouden kunnen bevorderen. Deze stellingen waren gebaseerd op de resultaten van de eerste vragenlijst. Experts konden aangeven of ze het met de stellingen eens waren of niet en met welke argumentatie. Voor een vrije uiting van inzichten, ideeën en argumenten is er zoveel mogelijk gewerkt met anonimiteit van de deelnemers. De resultaten van elke ronde van het Delphi-onderzoek zijn verwerkt in conceptrapportages die naar de experts zijn teruggekoppeld voor eventuele feedback en aanvullingen. Beide conceptrapportages zijn verwerkt in een eindrapportage. Dit onderzoek gaf inzicht in de factoren die invloed hebben op de kostenontwikkeling van implantaatgedragen gebitsprothesen en activiteiten die partijen ontplooien om gepast gebruik van implantaatgedragen gebitsprothesen te bevorderen. Daarnaast is er een goed beeld verkregen van de meningen van de experts over aanvullende maatregelen die gepast gebruik van deze zorg zouden kunnen bevorderen; de experts waren het grotendeels met elkaar eens over deze stellingen. De resultaten van dit Delphi-onderzoek kunnen het CVZ helpen met het ontwikkelen van een aanpak om de kostenstijging van implantaatgedragen gebitsprothesen terug te dringen en gepast gebruik te bevorderen.

4 Begrippenkader Gepaste zorg Gepaste zorg en praktijkvariatie zijn begrippen die in het middelpunt van de belangstelling staan. Gepaste zorg wordt gezien als dé oplossing voor beheersing van zorgkosten; praktijkvariatie als één van de manifestaties van ongepaste inzet van zorg. Ondanks dit scherpe contrast zijn veel zaken nog onduidelijk. Naast ongewenste praktijkvariatie bestaat er ook verklaarbare, misschien zelfs gewenste, praktijkvariatie, die te maken heeft met verschillen tussen patiënten en hun voorkeuren. Daarnaast is onduidelijk welke informatie beschikbaar moet zijn voordat men een oordeel kan uitspreken over de gepastheid of ongepastheid van zorg, op geaggregeerd niveau en/of op niveau van individuele patiënten. Er is daarom grote behoefte aan een begrippenkader met duidelijke termen, definities en relaties. Het College voor Zorgverzekeringen (CVZ)/ Kwaliteitsinstituut, de Orde van Medisch Specialisten (OMS), ZonMw en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) hebben gezamenlijk het initiatief genomen om een begrippenkader te ontwikkelen voor gepaste zorg en praktijkvariatie van medisch specialistische zorg. Een dergelijk begrippenkader beoogt bij te dragen aan veel zaken, waaronder beter overleg tussen arts patiënt; tussen zorgverleners, wetenschappelijke verenigingen en zorgverzekeraars; aan betere richtlijnen en helderder consumenteninformatie; aan de ontwikkeling van kwaliteitsindicatoren voor toezicht of zorginkoop en aan het verhelderen van discussies in politiek en media. Pallas ondersteunt de ontwikkeling van het begrippenkader gepaste zorg. Het project bestaat uit het uitvoeren van literatuuronderzoek, bijeenkomsten van de stuurgroep, opstellen van inhoudelijke stukken en de organisatie van twee invitational conferences. Doel van de eerste invitational conference is om aan de hand van een brede inventarisatie in het veld te komen tot een overzicht van mogelijke aspecten, criteria en voorwaarden die relevant zijn voor de beoordeling van gepaste/ongepaste zorg en van praktijkvariatie. Tijdens die conferentie zal, naast een plenair gedeelte, in kleinere groepen op interactieve wijze gediscussieerd worden over wat deze aspecten, criteria en voorwaarden zijn. De input van de eerste bijeenkomst zal gebruikt worden voor de ontwikkeling van een concept begrippenkader, dat in de tweede (kleinere) invitational conference zal worden gefinaliseerd. Wetenschappelijke integriteit Sinds twee jaar biedt Pallas het Erasmus MC ondersteuning bij technische aspecten van onderzoek naar mogelijke schendingen van de wetenschappelijke integriteit. Hieronder valt bijvoorbeeld het vergelijken van gebruikte analysebestanden met brongegevens. Nieuwsbrief najaar

5 Hindsight bias een kwalitatief onderzoek Voor de Inspectie voor de Gezondheidzorg (IGZ) voert Pallas een onderzoek uit naar het fenomeen hindsight bias. Hindsight bias is een vertekening in het beoordelingsvermogen die ontstaat als men achteraf, met kennis van de afloop, de waarschijnlijkheid van een afloop overschat. Het onderzoek is in drie fases uitgevoerd. Begonnen werd met een literatuuronderzoek om een overzicht te creëren van de factoren die een rol spelen bij het ontstaan van hindsight bias. In verschillende databases voor wetenschappelijke literatuur is naar relevant informatie gezocht in de psychologische, medische, strafrechtelijke en forensische literatuur. In de tweede fase is via semigestructureerde interviews navraag gedaan bij experts naar hun ervaringen met onderzoek waarbij er een groot risico op hindsight bias is. De derde fase in het onderzoek bestond uit een focusgroepdiscussie met inspecteurs van de IGZ. Tijdens de discussie werd gesproken over het risico op hindsight bias tijdens het werk van de IGZ. Aan de hand van een gestructureerde opbouw werden de deelnemers langs verschillende discussiethema s geleid. Om het abstracte onderwerp hindsight bias voor de deelnemers duidelijker te maken is gezamenlijk ook een casus besproken. Resultaten van de focusgroep zijn samen met de beschrijvingen uit de wetenschappelijke literatuur en de gesprekken met de experts verwerkt in een eindrapportage. Op basis van de verzamelde informatie zijn aanbevelingen geschreven voor het werk van de IGZ. De resultaten van het onderzoek naar hindsight bias zullen volgend jaar gepresenteerd worden tijdens een gemeenschappelijk colloquium van IGZ met de academische partners: NIVEL, EMGO, IQ health care en ibmg. Welkom bij Pallas Esmée Doets Senior onderzoeker Esmée studeerde Voeding en Gezondheid aan de Wageningen Universiteit (specialisatie Dietary behaviour and disease prevention). Ze promoveerde in Na haar promotie werkte ze een jaar bij de afdeling Humane Voeding als onderzoeker/projectleider binnen internationale projecten op het gebied van voedingsmiddelentabellen en het effect van gezonde voeding op veroudering. Esmée werkt sinds juni bij Pallas en is voornamelijk betrokken bij systematische literatuurreviews voor EFSA. Qing Wu Junior onderzoeker Qing begon haar studie aan de Kunming Medical University in China waar ze een Bachelor Geneeskunde deed. Vervolgens behaalde ze een Master in Tropische geneeskunde en Internationale gezondheid aan het Institut de la francophonie pour la médecine tropicale in Laos en een Master Epidemiologie aan het Netherlands Institute for Health Sciences in Rotterdam. Gedurende 8 jaar was Qing werkzaam aan de Kunming Medical University in China op verschillende projecten op het gebied van volksgezondheid en gezondheidszorgonderzoek. Sinds 2011 is ze verbonden als docent epidemiologie aan Kunming Medical University en ze is dit jaar begonnen met een promotieonderzoek bij het Erasmus MC Rotterdam. Qing werkt sinds augustus bij Pallas aan systematische literatuurreviews.

6 Wat biedt Pallas? Pallas biedt hoogwaardige onderzoeksondersteuning op het terrein van volksgezondheid en gezondheidszorg. Pallas heeft kennis van zaken en werkt efficiënt. De opdrachtgever blijft zichtbaar presentatie van resultaten vindt in overleg plaats. Wanneer Pallas inschakelen? tise nodig heeft. Bij een onvoorziene hoge werklast om welke reden dan ook kan Pallas het geval van een openstaande vacature of zwangerschapsverlof van een medewerker. Onderzoeksvormen (o.a.) van onderzoeksbeleid. Diensten van Pallas aanvragen en accreditatietrajecten consortia en conferenties Opdrachtgevers van Pallas Bezoek voor meer informatie over diensten, projecten en medewerkers onze website. Ook kunt u zich er aanmelden voor een digitale editie van de nieuwsbrief: health research and consultancy Postbus AE Rotterdam T: E: info@pallashrc.com