6STAP BELEIDSBEÏNVLOEDING ZELFBEHEER MEEBESLISSEN COPRODUCEREN ADVISEREN RAADPLEGEN INFORMEREN. actie vanuit de burger naar overheid
|
|
- Fien Hendriks
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 introductie 3 10 tips succesvolle online beleidsbeïnvloeding 3 ONLINE BELEIDSBEÏNVLOEDING VORMEN & VOORBEELDEN actie vanuit de burger naar overheid 6STAP MEEBESLISSEN 4STAP ADVISEREN 2STAP ZELFBEHEER 5STAP COPRODUCEREN 3STAP RAADPLEGEN 1STAP INFORMEREN VORMEN & VOORBEELDEN actie vanuit overheid naar burger
2 10 tips succesvolle online beleidsbeïnvloeding 3 Online beleidsbeïnvloeding Het online raadplegen van burgers is in opkomst. Het is één van de manieren om burgers te betrekken bij de beïnvloeding en ontwikkeling van beleid. Het gaat daarbij om de inzet van digitale middelen, zoals sociale media, blogs, apps, polls en het digitale debat om burger- en cliëntenparticipatie mogelijk te maken. Omdat het bij online raadpleging niet om raadpleging alleen gaat, maar bijvoorbeeld ook om vormen van online advisering of coproductie, spreken we in deze publicatie liever van online beleidsbeïnvloeding. Met deze publicatie geven we een globaal overzicht van de verschillende vormen van online beleidsbeïnvloeding die we in de praktijk zien. Dit product is het eerste in een reeks over dit onderwerp. We benaderen de vormen breed vanuit burgerparticipatie. Dat neemt niet weg dat onder de juiste omstandigheden deze tools ook voor cliënten ingezet kunnen worden. Als het gaat om de principes van inspraak maakt het namelijk niet uit of je een cliënt, burger of iets anders bent. Het gaat om de toegankelijkheid van inspraak. overheid en burgers is aan het veranderen als gevolg van ontwikkelingen als de decentralisaties, de komst van de participatiesamenleving en democratische vernieuwing. We zien dat daarmee ook de vormen van overleg en inspraak van burgers in verandering zijn. Waar voorheen meer sprake was van een informerende houding van de overheid richting burgers, zoekt de overheid tegenwoordig meer de dialoog om draagvlak, legitimatie en kwaliteit van beleid en dienstverlening te vergroten. Daarnaast ontstaan er steeds meer vormen als coproduceren en meebeslissen. Ook is de vraag van burgers naar inspraak toegenomen, evenals hun betrokkenheid om de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren. De digitale mogelijkheden om beleid interactief en online te beïnvloeden, spreekt een groeiende groep burgers aan. De online tools maken het ook mogelijk een grotere groep burgers te betrekken. Hoewel ook een deel van de burgers juist uitgesloten raakt, omdat zij geen toegang tot of kennis hebben van deze digitale middelen. Zeker is wel dat met hulp van technologie de huidige processen en bestaande structuren van inspraak, beleidsbeïnvloeding en besluitvorming wezenlijk kunnen veranderen. Inzet van online middelen De burger als gesprekspartner van de overheid en maatschappelijke organisaties is een ontwikkeling die de afgelopen twintig jaar een sterke verandering heeft doorgemaakt. De verhouding tussen Diversiteit aan online middelen De toenemende digitalisering van de maatschappij maakt het noodzakelijk om aandacht te schenken aan de opkomst van online vormen van inspraak en medezeggenschap van burgers en cliënten pagina 2 van 6
3 10 tips succesvolle online beleidsbeïnvloeding 3 bij de vorming van beleid. Er zijn tal van manieren om burger- en cliëntenparticipatie mogelijk te maken. Hierdoor ontstaan zowel De participatieladder onderscheidt de volgende zes niveaus van participatie: formele als informele vormen van participatie die zowel online als offline kunnen plaatsvinden. 1. Informeren Burgers/cliënten wisselen ervaringen uit en informeren beleidsma- In deze inventarisatie geven we een overzicht van verschillende kers, maar hebben geen inbreng in de beleidsontwikkeling. vormen van online beleidsbeïnvloeding en hoe die in de praktijk worden toegepast. Om de diverse vormen van online beleidsbeïn- 2. Raadplegen vloeding te ordenen maken we gebruik van de participatieladder 1. Burgers/cliënten zijn gesprekspartners in de beleidsontwikkeling, maar hun inbreng is niet bindend. De agenda wordt door beleid- Deze publicatie is de eerste in een reeks van publicaties en pro- smakers bepaald. ducten over dit onderwerp en geeft een globaal overzicht van de verschillende vormen van beleidsbeïnvloeding. Het overzicht is niet 3. Adviseren uitputtend en de ontwikkelingen staan niet stil, dus we vullen dit Beleidsmakers en burgers/cliënten bepalen samen de agenda, de overzicht steeds verder aan. Ook verdiepen we ons gaandeweg in cliënten hebben een formele status aan de overlegtafel, maar hun bepaalde vormen van online beleidsbeïnvloeding om meer inzicht inbreng is niet bindend. te kunnen geven in wanneer je welke vorm het beste kunt inzetten, de toegevoegde waarde van online raadpleging, werkzame 4. Coproduceren bestanddelen en dilemma s. Burgers/cliënten en beleidsmakers bepalen samen de agenda en verbinden zich aan de resultaten van het overleg. De participatieladder Participatie kent verschillende niveaus die we ook terug zien in 5. Meebeslissen de verschillende vormen van burger- en cliëntenparticipatie. Een Beleidsmakers laten agenda en beleid over aan burgers/cliënten en veel gehanteerde indeling is de participatieladder, die aangeeft in adviseren slechts. hoeverre burgers/cliënten betrokken zijn bij en/of invloed hebben op het beleid van een gemeente of organisatie. 6. Zelfbeheer Burgers/cliënten nemen zelf initiatief om voorzieningen in eigen beheer tot stand te brengen. Politiek en bestuur zijn hier wel bij 1 Informeren, raadplegen, adviseren, coproduceren, meebeslissen, zelfbeheer (Edelenbos en Monnikhof, 2001) betrokken, maar hebben geen actieve rol in bestuur en uitvoering. Zij hebben eerder een faciliterende rol. pagina 3 van 6
4 10 tips succesvolle online beleidsbeïnvloeding 3 Waar binnen de traditionele benadering van de participatieladder uitgegaan werd van één richting, is er door de inzet van onli- Uitdaging Zoals elke vorm kent online beleidsbeïnvloeding ook een aantal ne raadpleging sprake van meerdere richtingen. Zo informeren uitdagingen waar men bewust mee om moet gaan. Zo is er het burgers/cliënten beleidsmakers en andersom halen beleidsmakers dilemma van in- en uitsluitingsmechanismen, sommige mensen informatie uit nieuwe bronnen, bijvoorbeeld uit big data. Of trends kennen de digitale wereld van online tools beter dan andere. Er via social media en bezoeken aan bepaalde webpagina s etc. is dan een oververtegenwoordiging van een bepaalde bevolkingsgroep die via online beleidsbeïnvloeding kan meebeslissen op De meeste voorbeelden van online betrokkenheid worden zicht- beleidsvraagstukken. Bepaalde bevolkingsgroepen zoals ouderen baar in de agenda-setting fase van de beleidscyclus. In deze fase is of sommige migranten en vluchtelingen die niet zo digitaal zijn (of er dan ook nog genoeg ruimte om open te kunnen staan voor sug- in ieder geval niet voor dit soort doeleinden) worden snel uitgeslo- gesties van burgers. Bovendien wordt deze fase gekarakteriseerd ten. Gemeenten kunnen er dan ook voor kiezen om bij de moeilijk door een aanzienlijke mate van publiek overleg, waarin nieuwe bereikbare doelgroepen alsnog andere middelen in te zetten. Of ICT-toepassingen bij uitstek voor zijn ontworpen. Enkele landen extra inspanningen te doen om ze wel mee laten participeren in hebben tools ontwikkeld die in alle fases van de beleidscyclus zijn het online gedeelte, bijvoorbeeld via cyber cafés, buurthuizen of toe te passen, anderen kiezen ervoor om online betrokkenheid andere platforms. Daarnaast kun je er op een grotere schaal ook juist in een specifieke fase toe te passen (bijvoorbeeld in beleidsfor- voor kiezen om met het maatschappelijk middenveld en andere mulering of monitoring). In de meeste gevallen vult online betrok- overheidsinstanties te investeren in het promoten en ondersteunen kenheid de traditionele vormen van beleidsontwikkelingen aan, in van de online mogelijkheden voor deze groepen. plaats van dat ze worden vervangen. Online beleidsbeïnvloeding kan betrokkenheid vergroten, maar zet het niet alleen in om een groter bereik te creëren (kwantiteit). Gebruik de online mogelijkheden met name om de kwaliteit van burgerbetrokkenheid te verbeteren. pagina 4 van 6
5 introductie 3 10 tips voor succesvolle online beleidsbeïnvloeding: 1. Start op tijd Bepaal wat voor informatie nodig is voor de doelgroep en in welke vorm. Bepaal hoe lang de online beleidsbeïnvloeding plaats gaat vinden, wie er verantwoordelijk is en hoe de opbrengst wordt ingebed in het bestaande tijdsschema van besluitvorming. 2. Toon commitment Wees gecommitteerd en toon leiderschap. Zorg ervoor dat je vanaf het begin duidelijk en transparant communiceert. Leg het doel uit (bijvoorbeeld het bepalen van nieuwe beleidsonderwerpen, ontwikkelen van conceptbeleidsteksten, evalueren van beleidsuitvoering), wees duidelijk in waar de resultaten worden gepubliceerd en hoe ze gebruikt gaan worden. 3. Garandeer privacy Garanties voor de veiligheid van persoonlijke gegevens zijn een voorwaarde voor deelnemers in online beleidsbeïnvloeding. Dit is afhankelijk van de vorm waarin de gegevens worden verzameld (bijvoorbeeld anonieme bijdragen, online registratie of beveiligde inloggegevens voor bepaalde groepen). 4. Pas je aanpak aan je doelgroep aan Bepaal van wie je de meningen en opvattingen wilt gebruiken (bijvoorbeeld algemeen publiek, experts, jongeren) en pas je online beleidsbeïnvloeding aan naar hun capaciteiten en verwachtingen (bijvoorbeeld in taal en jargongebruik). Denk na over eventuele begeleiding of extra ondersteuning om deelnemers met specifieke kenmerken (bijvoorbeeld beperkingen, sociale exclusie, etc.) ook mee te laten participeren. 5. Integreer online beleidsbeïnvloeding met traditionele methoden Overweeg het gebruik van traditionele vormen in combinatie met online beleidsbeïnvloeding (bijvoorbeeld ronde tafelgesprekken in combinatie met speciale websites). Een aanpak die is gebaseerd op meerdere vormen is waarschijnlijk meer succesvol in het bereiken en betrekken van burgers dan wanneer je alle pijlen richt op één medium. 6. Test je tools en pas ze aan waar nodig Voordat je de online beleidsbeïnvloeding start is het noodzakelijk om de gekozen middelen (software, maar ook vragenlijsten) eerst te testen, bijvoorbeeld in een pilot. Pas de middelen aan op basis van feedback van de deelnemers en bepaal welke informatie en welke ICT-middelen van waarde zijn voor toekomstige toepassingen van online beleidsbeïnvloeding (bijvoorbeeld het versturen van berichten vanaf een mobiele telefoon). pagina 5 van 6
6 introductie 3 7. Maak het kenbaar! Investeer voldoende in de PR rondom je raadpleging om ervoor 9. Zorg voor het geven van feedback Publiceer de resultaten van de online beleidsbeïnvloeding zo te zorgen dat potentiële deelnemers weten dat er een online spoedig mogelijk en informeer de deelnemers over de volgen- beleidsbeïnvloeding aankomt en dat ze weten hoe ze mee de stappen in het beleidsvormingsproces. Houd je deelnemers kunnen doen (bijvoorbeeld door een persconferentie, adver- op de hoogte van hoe de resultaten zijn gebruikt bij het ma- tenties, links naar websites, s). Bepaal welke externe par- ken van een besluit. tijen hierin een rol kunnen spelen en zo kunnen zorgen voor deelnemers of hogere respons onder een bepaalde doelgroep 10. Evalueer de online beleidsbeïnvloeding en de impact ervan (bijvoorbeeld NGO s, bedrijvenverenigingen, maar ook zorg- Procesevaluatie richt zich op het identificeren van de voor- aanbieders, welzijnsorganisaties, migrantenorganisaties etc.) naamste problemen die zijn ontstaan, of de doelgroep is die hun cliënten bijvoorbeeld erop kunnen attenderen. bereikt en in hoeverre de deelnemers tevreden zijn over hun deelname en resultaat. Het evalueren van de impact van de 8. Analyseer de resultaten beleidsbeïnvloeding vereist een inschatting of deelnemers Zorg voor voldoende tijd, middelen en expertise om een gron- daadwerkelijk impact hadden op de inhoud van de uiteinde- dige analyse van de ontvangen input te kunnen uitvoeren. Het lijke besluitvorming. De uitkomsten uit de evaluatie moeten analyseren van gesloten of multiple choice vragen kan veelal breed worden verspreid en kunnen op hun beurt weer zorgen automatisch, het analyseren van open antwoorden vraagt wat voor een nuttig debat over de voor- en nadelen van online be- meer tijd. Deze overwegingen moeten worden meegenomen leidsbeïnvloeding. En voor een eventueel vervolg van de inzet in het ontwerp van de online beleidsbeïnvloeding. van online beleidsbeïnvloeding. Bron: Engaging citizens online for better policy-making, OECD policy brief, maart 2003 pagina 6 van 6
Samen met leden beleid maken, we doen toch niets anders? Co-creatie versterkt het draagvlak. Adviezen, tips en regels.
06 Samen met leden beleid maken, we doen toch niets anders? Co-creatie versterkt het draagvlak. Adviezen, tips en regels. tekst: Erik van co- Laar en Therèse van t Westende-de Bijl 26 vm juni 2013 creatie
Nadere informatieDOSSIER. Cliëntenparticipatie
DOSSIER Cliëntenparticipatie CLIËNTENPARTICIPATIE BETREKKEN VAN KWETSBARE BURGERS VRAAGT OM: van ervaring naar doelgerichte actie (idee of agenda) systeemwereld overheid & organisaties veiligheid nodig
Nadere informatieVRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol]
VRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol] Inleiding De vragenboom is een hulpmiddel om weloverwogen te bepalen of en in welke vorm interactief wordt gewerkt. Bij het aanbieden van de ingevulde vragenboom
Nadere informatieBeter beleid door burger-participatie: doel en methoden
Beter beleid door burger-participatie: doel en methoden 27 maart 2008 Jonge Ambtenarendag Suzanne van der Pijll en Marjolein Sterk Burgerparticipatie is een containerbegrip Overheid (1945-1975) _ Nederland
Nadere informatieThis is APP! Jongerenparticipatie Gemeente Appingedam
This is APP! Jongerenparticipatie Gemeente Appingedam ! De gemeente Appingedam wil jongeren actiever laten participeren in beleidsvorming, zodat ze beter kan inspelen op de behoeften van jongeren. Om dit
Nadere informatieBurgerbetrokkenheid in Beweging. Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente?
Burgerbetrokkenheid in Beweging Wat vraagt succesvolle participatie van en met burgers van uw gemeente? 12/19/2017 Wie ben ik en wat doe ik? Burgerbetrokkenheid in beweging Waar hebben we het eigenlijk
Nadere informatieBurgerparticipatie in Alkmaar. Gemeente Alkmaar
Burgerparticipatie in Alkmaar Gemeente Alkmaar 1 Burgerparticipatie in Alkmaar Aanleiding en ambitie In het kader van het programma Harmonisatie is ook het burgerparticipatiebeleid opnieuw bekeken. Voor
Nadere informatie3 CAMPAGNES. Wat is voor jou de juiste keuze?
3 CAMPAGNES Wat is voor jou de juiste keuze? Onderzoek naar het programma van campagnes met andere verhalen en tegengeluiden wijst uit dat veel campagnes niet zodanig zijn ontwikkeld dat ze een specifieke
Nadere informatieDe Nieuwe Overheid: nieuwe mogelijkheden, nieuwe vragen
1 De Nieuwe Overheid: nieuwe mogelijkheden, nieuwe vragen In het publieke domein worden allerlei nieuwe technieken gebruikt: ambtenaren gebruiken Twitter, games, webplatformen en monitoringtools om de
Nadere informatieCommunicatie verenigingen KNVB 2014
1 Communicatie verenigingen KNVB 2014 1. Achtergrond van de notitie: veranderde rollen De kern van de bestuurlijke vernieuwing is het realiseren van een efficiëntere besluitvorming in het amateurvoetbal.
Nadere informatieEen brug slaan over de kloof tussen burger en bestuur. Katrien Partyka
Een brug slaan over de kloof tussen burger en bestuur. Katrien Partyka Inleiding Lokale democratie bestaat - Deelname verkiezingen in België wereldtop - 91,54% in 2012 - Wel dalend, en duidelijk verschil
Nadere informatieCocreatie in de opsporing. Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht
Cocreatie in de opsporing Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht Cocreatie in de opsporing: Perspectief van de wetenschap Albert Meijer Universiteit Utrecht Politieacademie 11 september 2012 Even voorstellen
Nadere informatieWorkshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015. CIVINET, Antwerpen
Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015 CIVINET, Antwerpen Welkom! Programma van de workshop Theoretische achtergrond
Nadere informatieSociale Media bij de Overheid
Sociale Media bij de Overheid Otto Thors adviseur sociale media en dienstverlening Amersfoort, 23 september 2010 Congres Het Nieuwe Werken Initiator Uitgever Hoofdredacteur Excellente dienstverlening
Nadere informatieDe 7 stappen van je participatieproces - handleiding
De 7 stappen van je participatieproces - handleiding 1 1) Doelstellingen helder krijgen De eerste vraag die we moeten beantwoorden is niet Hoe gaan we dit doen? maar wel vragen zoals: - Waarom doen we
Nadere informatieMinigids Hybride Evenementen Het evenement dat niemand wil missen is hybride Een wereld waar offline en online samenkomen!
Minigids Hybride Evenementen Het evenement dat niemand wil missen is hybride Een wereld waar offline en online samenkomen! Introductie In een wereld die op alle vlakken steeds meer digitaal verbonden raakt,
Nadere informatieParticipatie binnen het gemeentelijk mobiliteitsbeleid Specialisatiecursus VSV 28ǀ02ǀ2013. Samenvatting en conclusies
Participatie binnen het gemeentelijk mobiliteitsbeleid Specialisatiecursus VSV 28ǀ02ǀ2013 Samenvatting en conclusies Bart Meert Projectmanager Verkeer en Mobiliteit Imagine the result Inhoudsopgave 1.
Nadere informatieE-participatie via sociale media: hoe doe je dat? Door: Janine Bake
E-participatie via sociale media: hoe doe je dat? Door: Janine Bake Kijkt u eens om u heen, zit u ook met een computer, mobiele telefoon, misschien wel twee en mogelijk ook nog andere type computer zoals
Nadere informatieWorkhop 4 Participatie en medewerkersbetrokkenheid. Saraï Sapulete, Ecorys Camiel Schols, SBI Formaat
Workhop 4 Participatie en medewerkersbetrokkenheid Saraï Sapulete, Ecorys Camiel Schols, SBI Formaat 2 3 Vernieuwingen in de praktijk Directe participatie bevorderen 1. Modern werkoverleg 2. OR-leden als
Nadere informatieDe Utrechtse Participatiestandaard
De Utrechtse Participatiestandaard Participatie leidt tot betere projecten, betere afwegingen en besluitvorming en tot meer draagvlak. Bij ieder project is de vraag aan de orde wanneer en in welke mate
Nadere informatieDe Utrechtse Participatiestandaard
De Utrechtse Participatiestandaard Participatie leidt tot betere projecten, betere afwegingen en besluitvorming en tot meer draagvlak. Bij ieder project is de vraag aan de orde wanneer en in welke mate
Nadere informatieVoor de Jeugddag. Gea de Jong, Programma manager innovatie Sociaal Domein. Chanelle Llobera, Junior beleidsmedewerker.
Voor de Jeugddag Gea de Jong, Programma manager innovatie Sociaal Domein. Chanelle Llobera, Junior beleidsmedewerker. Nieuwe wegen inslaan, door: Wat willen we? Innovatie Sociaal Domein 1. Verbindingen
Nadere informatieParticipatie en social media. Futurawonen. Politiek Online Prinses Mariestraat 36 2514 KG Den Haag T: 070 362 97 97 F: 070 345 45 41
Participatie en social media Politiek Online Prinses Mariestraat 36 2514 KG Den Haag T: 070 362 97 97 F: 070 345 45 41 Futurawonen E: info@politiekonline.nl www.politiekonline.nl 21 april 2011 1 Inhoud
Nadere informatieDigitale burgerbetrokkenheid #hoedan? Ira van Keulen Leer- en Expertisepunt Open Overheid 20 maart 2018
Digitale burgerbetrokkenheid #hoedan? Ira van Keulen Leer- en Expertisepunt Open Overheid 20 maart 2018 Rathenau Instituut in het kort Onderzoeks- en debatinstituut op snijvlak van technologie, wetenschap,
Nadere informatieHuurders aan de knoppen
Huurders aan de knoppen Vera Beuzenberg Platform31 28 november 2017 Even voorstellen Vera Beuzenberg Projectleider Wonen bij Platform31 Vera.beuzenberg@platform31.nl Onderwerpen: huurderbetrokkenheid,
Nadere informatieDe probleemstelling voor het onderzoek is als volgt geformuleerd:
Samenvatting De opkomst van Health 2.0 en e-health zorgt ervoor dat de patiënt verandert naar zorgconsument. Health 2.0 zorgt voor een grote mate van patiënt-empowerment; zorgconsumenten nemen zelf de
Nadere informatieMEER ZIELEN, MEER IDEEËN, MEER OPLOSSINGEN BEWONERSPARTICIPATIE IN STEDELIJKE ONTWIKKELING
MEER ZIELEN, MEER IDEEËN, MEER OPLOSSINGEN BEWONERSPARTICIPATIE IN STEDELIJKE ONTWIKKELING P5, 30 januari 2014 TU DELFT - BK - RE&H/UAD Wilson Wong INHOUD - Onderwerp en context - Onderzoeksopzet - Theoretisch
Nadere informatieInputnota Vlaamse Jeugdraad: lokaal jeugdbeleid in de nieuwe gemeentelijke beleids- en beheerscyclus
VJR-20100511 Inputnota Vlaamse Jeugdraad: lokaal jeugdbeleid in de nieuwe gemeentelijke beleids- en beheerscyclus Inleiding De Vlaamse regering wil de lokale sectorale en thematische beleidsplannen, waaronder
Nadere informatieVan Wmo-adviesraad naar een Adviesraad Sociaal Domein Katwijk
Van Wmo-adviesraad naar een Adviesraad Sociaal Domein Katwijk met lokale en regionale cliëntenraden, patiëntenverenigingen en belangengroepen De burger als adviseur van gemeenten 7 oktober 2015 Den Haag
Nadere informatieOpzetten medewerker tevredenheid onderzoek
Opzetten medewerker tevredenheid onderzoek E: info@malvee.com T: +31 (0)76 7002012 Het opzetten en uitvoeren van een medewerker tevredenheid onderzoek is relatief eenvoudig zolang de te nemen stappen bekend
Nadere informatieSAMENWERKEN AAN EEN STERK LOKAAL SOCIAAL BELEID WAT KAN JULLIE WELZIJNSSCHAKEL DOEN?
SAMENWERKEN AAN EEN STERK LOKAAL SOCIAAL BELEID WAT KAN JULLIE WELZIJNSSCHAKEL DOEN? Het verschil maken Jullie welzijnsschakel maakt, net als 169 andere lokale welzijnsschakelgroepen, het verschil. Samen
Nadere informatieLokale Democratie, Vertrouwen en Burgerparticipatie. Prof. dr. Monique Leyenaar Drechtstedendinsdag, 7 februari 2012
Lokale Democratie, Vertrouwen en Burgerparticipatie Prof. dr. Monique Leyenaar Drechtstedendinsdag, 7 februari 2012 Weemoed naar vroeger? Realiteit Sociaal-maatschappelijke context is veranderd, politieke
Nadere informatieCommunicatieplan. Samen werken aan de Strategische Agenda voor de gemeente Nederweert
Communicatieplan Samen werken aan de Strategische Agenda voor de gemeente Nederweert Auteur: Marcel Tinnemans Datum: 23 februari 2017 2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 1. Inleiding... 4 2. Kader communicatieplan...
Nadere informatie18-3-2014. Welkom! #NTSOCIAL
Welkom! #NTSOCIAL 1 http://www.youtube.com/watch?v=zcq1lwljkls 2 SOCIAL MEDIA Status en Aanpak 19 maart 2014 Zelfstandig online marketing adviseur Publicaties Online marketing expert in een week Social
Nadere informatieMaak je sterk VOOR WERK. Stappenplan
Maak je sterk VOOR WERK Stappenplan 1 Stappenplan voor lokale belangenbehartiging Goede belangenbehartiging staat of valt met goede voorbereiding. Dat is een hele klus en kost veel tijd. Wees dus realistisch
Nadere informatieDe parels benutten! Meedoen, meepraten en meedenken! Samenspraak! Medezeggenschap en participatie van vrijwilligers in de besluitvorming!
Drie workshops over medezeggenschap en participatie van vrijwilligers in de besluitvorming 1. De parels benutten - voor leidinggevenden en medewerkers van organisaties 2. Meedoen, meepraten en meedenken
Nadere informatieWerken aan hoger pensioenbewustzijn. Communicatiestrategie Pensioenfonds KPN 2016-2018
Werken aan hoger pensioenbewustzijn Communicatiestrategie Pensioenfonds KPN 2016-2018 Pensioen is een van de speerpunten in het beleid van Pensioenfonds KPN. Een keer per drie jaar formuleren we onze strategie.
Nadere informatieGovernance. Informatiemanagement. Architectuur. Gemeenschappelijk
Beleggen Bewaken Sturen Informatiemanagement Inspireren Verbinden Organiseren Architectuur Verbeelden Structureren Afstemmen Gemeenschappelijk Communiceren Adviseren Beïnvloeden Beleggen: kan taken, verantwoordelijkheden
Nadere informatie(Burger) participatie. De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli 2015 Tessa van den Berg
(Burger) participatie De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli Tessa van den Berg AGENDA - Welke soorten en vormen van (burger)participatie zijn er? - Een korte theoretische introductie - Wat is en
Nadere informatieHoe bedrijven social media gebruiken
Hoe bedrijven social media gebruiken SMO_214 Powered by Pondres Onderzoek Rob van Bakel Auteurs Milou Vanmulken Sjors Jonkers Beste lezer, Ook in 214 publiceren Pondres en MWM2 het Social Media Onderzoek.
Nadere informatieD-CENT tools in Nederland
D-CENT tools in Nederland In dit project werkt Netwerk Democratie samen met Waag Society, Digitale Agenda 2020 en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om - gebruikmakend van de
Nadere informatieInformatienota voor de gemeenteraad
Informatienota voor de gemeenteraad Datum 2 februari 2016 Behandelend ambtenaar P. Wieggers Team Sociaal Beleid Portefeuillehouder J.H.A.P. Sluiter/H.W.M. Witjes Registratienummer 16RDS00046 *16RDS00046*
Nadere informatieONDERZOEK GEBIEDSGERICHT WERKEN
ONDERZOEK GEBIEDSGERICHT WERKEN Gemeente Oss November 2017 www.ioresearch.nl ONDERZOEKSVRAGEN 1. Hoe is het beleid rondom gebiedsgericht werken vormgegeven? 2. Wat zijn de ervaringen van de intern en extern
Nadere informatiePARTICIPATIE IN GORINCHEM
PARTICIPATIE IN GORINCHEM Gemeente Gorinchem April 2017 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2017 / 58 Datum April 2017 Opdrachtgever
Nadere informatieYour story, delivered
Your story, delivered Wat is een webinar? Een webinar is een live online presentatie die vanaf elke locatie door duizenden deelnemers tegelijkertijd kan worden gevolgd. U betrekt uw deelnemers met interactieve
Nadere informatieSpoorboekje. Beeldvorming. Oriëntatie op de bestuurlijke toekomst van de gemeente Landsmeer. Oordeelsvorming Besluitvorming
Spoorboekje Oriëntatie op de bestuurlijke toekomst van de gemeente Landsmeer Beeldvorming Oordeelsvorming Besluitvorming maart 2014 november 2014 Inleiding De gemeenteraad heeft op 29 oktober 2013 het
Nadere informatieRESULTATEN VIP² GGZ CGG PRISMA VZW -
RESULTATEN VIP² GGZ 2017 - CGG PRISMA VZW - VISIE & AANPAK KWALITEIT TE MONITOREN EN TE VERBETEREN Kwaliteitszorg is een belangrijk thema binnen de werking van ons centrum. Het verbeteren van de kwaliteit
Nadere informatieOproep: ondertekening Europees charter participatieve democratie in ruimtelijke planningsprocessen
Oproep: ondertekening Europees charter participatieve democratie in ruimtelijke planningsprocessen Yves Fauvel Onderteken mee en volg het voorbeeld van de Provincie Oost-Vlaanderen #planningkwadraat 2
Nadere informatieCommunicatie bij implementatie
Communicatie bij implementatie Hoe je met een duidelijk communicatieplan software-implementaties positief beïnvloedt Een software systeem implementeren heeft, naast de nodige technische uitdagingen, ook
Nadere informatieInitiatiefvoorstel. Status: besluitvormend. Agendapunt: * Instelling Jongerenraad. Datum: 22 juni 2015. Decosnummer: 361
Initiatiefvoorstel Status: besluitvormend Agendapunt: * Onderwerp: Instelling Jongerenraad Datum: 22 juni 2015 Portefeuillehouder: drs. H.C.P. Noten Decosnummer: 361 Informant: Jan Rooijakkers j.rooijakkers@dalfsen.nl
Nadere informatieOplegvel. 1. Onderwerp Monitoring Jeugdhulp Holland Rijnland. 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland
Oplegvel 1. Onderwerp Monitoring Jeugdhulp Holland Rijnland 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Basistaak Efficiencytaak Platformtaak volgens Dagelijks Bestuur Platformtaak volgens gemeente
Nadere informatieparticipatie: van hoorzitting naar bewonersatelier
participatie participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier ruimtelijke planning²: vallen en opstaan De samenleving verandert. Burgers en andere spelers worden mondiger en laten zich horen. Zeker als
Nadere informatieCOMMUNICATIE & PARTICIPATIE. Samenleven in Leiderdorp. Met elkaar voor een sterke samenleving
3D COMMUNICATIE & PARTICIPATIE Samenleven in Leiderdorp Met elkaar voor een sterke samenleving 1 Inhoud De opgave... 3 Communicatiedoelstellingen... 3 Communicatieaanpak... 5 Doelgroepen, belangen en invloed...
Nadere informatieAls u een gebruiker bent van de website, zullen we informatie over u vergaren als u:
MEDICAL BOOKING GARANDEERT UW PRIVACY PRIVACYBELEID ALGEMEEN Vertrouwen en veiligheid is erg belangrijk voor Medical Booking. Wij zijn, hoewel we een gepersonaliseerde dienst aanbieden, vastbesloten om
Nadere informatieVertaalde informatie over zorg en cliëntenparticipatie voor migranten - samenvatting uitkomsten- Amsterdam Edouard Buning november 2010
Vertaalde informatie over zorg en cliëntenparticipatie voor migranten - samenvatting uitkomsten- Amsterdam Edouard Buning november 2010 Inleiding Op verzoek van LOC Zeggenschap in Zorg heeft BuningAdvies
Nadere informatieEen proef met een digitaal burgerpanel in Leiden BESLUITEN
B&W-nr.: 05.0938 d.d. 23-08-2005 Onderwerp Een proef met een digitaal burgerpanel in Leiden BESLUITEN Behoudens advies van de commissie EGTV 1) In te stemmen met een proef met een digitaal burgerpanel
Nadere informatieCentrale regie en decentraal gebruik binnen communicatie
binnen e-mailcommunicatie Een guide voor het regisseren en faciliteren van e-mail als communicatiemiddel binnen organisaties met decentrale verantwoordelijkheden Powered by De inzet van e-mail als communicatiemiddel
Nadere informatieTREND RAPPORTAGE KWALITEITSVRAGENLIJST RAPPORTAGE 2E MONTESSORISCHOOL HET WINTERKONINKJE,
TREND RAPPORTAGE KWALITEITSVRAGENLIJST RAPPORTAGE 2E MONTESSORISCHOOL HET WINTERKONINKJE, december 2014 1 ALGEMEEN 1.1 Inleiding Algemeen Het instrument de Kwaliteitsvragenlijst is een hulpmiddel om de
Nadere informatieSOCIAL INFORMATION SYSTEM
De SIS is een tool die oplossingen biedt voor uitdagingen en vragen in de wijk. Het product is vooral sterk in het verbinden van belangen. Zo stelt het organisaties in staat makkelijk en efficiënt met
Nadere informatieSocial media stappenplan voor gemeenten
Social media stappenplan voor gemeenten Door Gert Goossens Gemeenten moeten de eerste echte stappen in de social media nog zetten. Het sociale media stappenplan voor gemeenten, met praktische tips voor
Nadere informatieAardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018
Aardgasvrij én democratisch? Dag van de Lokale Democratie, 16 november 2018 Merel Ooms, Saskia Buitelaar (Platform31), Angelina Scalzo (gemeente Haarlem) Wat gaan we doen? Nederland naar aardgasvrije wijken
Nadere informatieDe maatschappelijke opbrengst van de bibliotheek. Marjolein Oomes, Koninklijke Bibliotheek Amersfoort,
De maatschappelijke opbrengst van de bibliotheek Marjolein Oomes, Koninklijke Bibliotheek Amersfoort, 02-11-2015 Gegevensverzameling Naam en/of datum Agenda Doel en opbouw van het onderzoeksprogramma Inzichten
Nadere informatieOnline reputatie: van onvoorspelbare kracht naar groeifactor
Whitepaper Online reputatie: van onvoorspelbare kracht naar groeifactor In vijf stappen naar effectief online reputatiemanagement De online reputatie van merken en organisaties bepaalt in toenemende mate
Nadere informatieStichting Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland 2005. Jeugdparticipatie
Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland 2005 Jeugdparticipatie Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdstuk 1 Wat is jeugdparticipatie 4 Hoofdstuk 2 Waarom jeugdparticipatie 6 Hoofdstuk 3 Stappenplan voor
Nadere informatieBenchmark Burgerparticipatie
Benchmark Burgerparticipatie meten, vergelijken, leren en ontwikkelen Jaarbijeenkomst 18 juni 2012 13.00 tot 17.30 uur Stadhuis, gemeente Almere hein albeda Jaarrapport De 11 deelnemende gemeenten in beeld
Nadere informatieBetrokken Erik Donkers burgers voor een veilige verkeersomgeving. Directeur VIA
1 Betrokken Erik Donkers burgers voor een veilige verkeersomgeving Directeur VIA 2 Verkeersveiligheid raakt iedereen VVN staat achter het motto van de Beleidsimpuls Verkeersveiligheid verkeersveiligheid:
Nadere informatieEen vragenlijst voor de Empowerende Omgeving
Een vragenlijst voor de Empowerende Omgeving Introductie Met de REQUEST methode wordt getracht de participatie van het individu in hun eigen mobiliteit te vergroten. Hiervoor moet het individu voldoende
Nadere informatieWerken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan
08540 LerenLoopbaanBurgerschap 10-04-2008 08:28 Pagina 1 ontwikkelingsproces 1+2 1 2 3 4 5 6 7 Werken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan Leren, Loopbaan en Burgerschap Wat laat
Nadere informatieInnovatief Haaglanden. Gea de Jong, Programma manager innovatie Sociaal Domein. Chanelle Llobera, Junior beleidsmedewerker.
Innovatief Haaglanden Gea de Jong, Programma manager innovatie Sociaal Domein. Chanelle Llobera, Junior beleidsmedewerker. Nieuwe wegen inslaan, door: Wat willen we? Innovatie Sociaal Domein 1. Verbindingen
Nadere informatieMEMO AAN DE GEMEENTERAAD
MEMO AAN DE GEMEENTERAAD Aan T.a.v. Datum Betreft Van Ons kenmerk Bijlagen CC De gemeenteraad - 10 mei 2012 Stand van zaken burgerparticipatie Het college 114809 Controller Directie Paraaf Datum Samenvatting
Nadere informatieLorem Ipsum JOPA. JOngerenPArticipatie in de praktijk
Lorem Ipsum JOPA JOngerenPArticipatie in de praktijk Lorem Ipsum 2 Inhoudsopgave Pg 3 De participatieladder Model Uitleg Pg 6 Het alternatief participatiemodel Uitleg Model Pg 8 Praktische tips Top tips
Nadere informatieSOCIAL MEDIA AGENDA 2014
SOCIAL MEDIA AGENDA 2014 Key Opinion Formers onderzoek Martin Kloos & Bram Draaijer SOCIAL MEDIA AGENDA 2014 Wat kunnen we dit jaar verwachten van de social media inzet door merken? Minder focus op likes,
Nadere informatieSessie 29. Ik kies voor advies. Wim Van Roy & Kevin Buydts
Sessie 29 Ik kies voor advies Wim Van Roy & Kevin Buydts Samenwerking De Wakkere Burger vzw Voor participatie-democratie open geest bij het beleid info voor actieve burgers Evaluaties en verandertrajecten
Nadere informatieHogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het @reintjanrenes
www.publab.hu.nl Hogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het publieke domein drs. Danielle van Wallinga drs. Karen Bosch dr. Reint Jan Renes danielle.vanwallinga@hu.nl karen.bosch@hu.nl
Nadere informatieSocial Media Marketing strategie
Social Media Marketing strategie --= werkboek =-- 1. Bepaal je doelstelling Vaak zal SMM een onderdeel zijn van bestaande marketingcommunicatieplannen. Een extra kanaal om je doelgroep te bereiken. Soms
Nadere informatieNog even geduld, de kennissessie start over enkele ogenblikken. Tip: zet het geluid van de computer alvast aan. Hoort u de achtergrondmuziek?
Nog even geduld, de kennissessie start over enkele ogenblikken Tip: zet het geluid van de computer alvast aan. Hoort u de achtergrondmuziek? Uitleg Zoom We gebruiken alleen Chat Geluid standaard uit Patiënten
Nadere informatieHeeft u de digitale afslag gemist?
Heeft u de digitale afslag gemist? Collaboration portals Knowledge centre Client services Content Platform Legal Alerts Social Media Newsflash E-Guides SmashDoc s App s Online communicatie dating 2.0
Nadere informatieProgramma van vanmiddag:
Programma van vanmiddag: Hoe worden sociale media in Nederland gebruikt? Wat zijn de ontwikkelingen binnen gemeenten? Case: stad zonder afval via sociale media? Social tips (vanuit de Gemeente Almere als
Nadere informatieSROI Quick Scan als basis voor contractinnovatie
SROI Quick Scan als basis voor contractinnovatie Het contracteren van de juiste zorg op de juiste plek Vitaal Thuis is een veldcoalitie: van en voor veldpartijen. Samen zetten we met de Werkgroep Structurele
Nadere informatieVan Meten naar Verbeteren in de Jeugdzorg. De case van Holland Rijnland Echt inzicht. Voorbij de getallen.
Van Meten naar Verbeteren in de Jeugdzorg De case van Holland Rijnland Echt inzicht. Voorbij de getallen. Van Meten naar Verbeteren in de Jeugdzorg: De case van Holland Rijnland 1 De Jeugdwet en Cliëntervaring
Nadere informatieRESULTATEN. Rapportage De Kinkerbuurt, Amsterdam. Externe Benchmark
RESULTATEN Rapportage De Kinkerbuurt, Amsterdam Externe Benchmark februari 2013 1 ALGEMEEN 1.1 Inleiding Algemeen Het instrument de Kwaliteitsvragenlijst is een hulpmiddel om de kwaliteit van de school
Nadere informatieRichtlijn gebruik social media. Interne en Externe Communicatie. Voor studenten. Collegejaar 2012-2013
Richtlijn gebruik social media Interne en Externe Communicatie Voor studenten Collegejaar 2012-2013 Directie Onderwijs & Opleidingen Team Communicatie & Voorlichting Juli 2012 Social Media 1 Inleiding
Nadere informatieONLINE MARKETING ANGELCOACHING
ONLINE MARKETING ANGELCOACHING MARCA VAN DEN BROEK Met mijn bedrijf AngelCoaching zet ik me in voor succesvol ondernemen als kunstenaar//creatief. WAAR GAAT HET OM? Zichtbaarheid Onderscheidend (en authentiek)
Nadere informatieVERBINDEND BESTUUR IN EEN VERANDERENDE SAMENLEVING
VERBINDEND BESTUUR IN EEN VERANDERENDE SAMENLEVING Informatieavond gemeenteraad Oosterhout 19 mei 2015 Boukje Keijzer 1 levensloopbestendige woningen brede stoepen cirkel van controle steunkousen OV en
Nadere informatieDDMA PRIVACY MONITOR - DEEL TWEE DECEMBER 2018
DDMA PRIVACY MONITOR - DEEL TWEE DECEMBER 2018 INTRODUCTIE In mei publiceerde we de eerste resultaten van de DDMA Privacy Monitor 2018. Ruim 1.000 Nederlanders hebben bijgedragen aan het onderzoek. In
Nadere informatieCommunicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder
Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan, 22 Augustus 2014 1 Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken
Nadere informatieEen Lokaal Referendum of niet?
Een Lokaal Referendum of niet? Een eerste discussie over een lokaal in Krimpen aan den IJssel als onderdeel van burgerparticipatie. Inleiding In ons land zijn de afgelopen periode op het gebied van de
Nadere informatieVernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap
10 Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Kim van der Hoeven 1. Inleiding Ontwikkelingen in maatschappij en samenleving denk met name aan de
Nadere informatieStructuur van Europese (Informele) Netwerken voor regio s en steden
Structuur van Europese (Informele) Netwerken voor regio s en steden Masterclass Europa, Kenniscentrum Vlaamse Steden, Module 2, Jan Maarten de Vet, ECORYS, 14 december 2009 Vooraf Europese netwerken voor
Nadere informatieOBS A.M.G. Schmidt 7 februari 2014
OBS A.M.G. Schmidt 7 februari 2014 Managementrapportage Scholengemeenschap Veluwezoom wil periodiek meten hoe de tevredenheid is onder haar belangrijkste doelgroepen: leerlingen, ouders, leerkrachten en
Nadere informatieSociale media: tools en mogelijkheden
Inspiratiedag Lokale besturen hebben zorgambitie Workshop sociale media in de ouderenzorg Sociale media tools en mogelijkheden - Nieuwe media of sociale media? Trend - Schets Sociale media: tools en mogelijkheden
Nadere informatiePUBLIEKSVERSIE. Quli als middel voor online ondersteuning: een evaluatieonderzoek. Auteur(s) Miranda van Berlo MSc.
PUBLIEKSVERSIE Quli als middel voor online ondersteuning: een evaluatieonderzoek Auteur(s) Miranda van Berlo MSc. Datum Maart 2016 Inhoud Samenvatting... 3 1. Inleiding 4 1.1 Doelstellingen Quli... 5 1.2
Nadere informatieOp weg naar JOB - Monitor 2014
Op weg naar JOB Monitor 2014 JOB, de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs, belangenbehartiger van een half miljoen mbostudenten, voert voor de achtste keer onderzoek uit naar de tevredenheid van studenten
Nadere informatieGebieds- en Stedelijke Programma s. Leiding en Staf Stedelijke Programma s. Gemeente Vlaardingen RAADSVOORSTEL
RAADSVOORSTEL Registr.nr. 1423468 R.nr. 52.1 Datum besluit B&W 6juni 2016 Portefeuillehouder J. Versluijs Raadsvoorstel over de evaluatie van participatie Vlaardingen, 6juni 2016 Aan de gemeenteraad. Aanleiding
Nadere informatieGDPR. een stand van zaken
GDPR een stand van zaken GDPR een stand van zaken Op 25 mei treedt de nieuwe Europese privacywetgeving (GDPR) in werking. Dit heeft impact op u als zorgverlener die met gevoelige gegevens omgaat. Het is
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
ALITEITSKAART werken (OGW) werken (OGW) OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP PO werken (OGW) is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties. De uitkomsten van onderzoek van de resultaten
Nadere informatieDo s en don ts van sociale media bij participatie
Do s en don ts van sociale media bij participatie Tool van directie Participatie Inleiding Veel organisaties binnen de Rijksoverheid zijn actief op social media, zoals Facebook, Instagram of YouTube. Een
Nadere informatieVergadering Raad van Bestuur Voorlegger
Vergadering Raad van Bestuur Voorlegger Betreft Voorstel cliëntenparticipatie 113Online Aan Raad van bestuur Van Chantal Laurent, Age Niels Holstein, Jan Mokkenstorm Agendapunt 7 Datum 2 september 2014
Nadere informatieWat heeft het Provinciebestuur met de participatiesamenleving?
Wat heeft het Provinciebestuur met de participatiesamenleving? PlattelandsParlement Gelderland 2017 3 februari 2016 Ben van Essen Ben van Essen: even voorstellen Senior-strateeg provincie Limburg (tot
Nadere informatie