Koshi Nage Koshi Nage Koshi Waza Kuzushi Tai Sabaki O Goshi statisch Kumi Kata dynamisch

Transcriptie

1 Koshi Nage Koshi betekent heup en Nage betekent worp. De naam zegt het zelf: het is een werptechniek waarbij je tegenstander over of langs je eigen heup wordt geworpen, ook wel Koshi Waza of heuptechniek genoemd. Er zijn natuurlijk verschillende manieren om iemand over je heup te werpen. In deze tekst zullen we een volledige opsomming geven van alle gekende heupworpen. Heel typerend voor al deze worpen is dat je tegenstander uit evenwicht moet gebracht worden naar voor zodanig dat de hielen van de voeten enkele centimeters van de grond komen. Zo heb je een goede evenwichtsverbreking of Kuzushi. In het Ju-Jitsu zijn er verschillende manieren om het evenwicht van je tegenstander te verbreken. Dit kan door bijvoorbeeld te trekken aan de kledij of rechtstreeks aan de arm, maar ook bijvoorbeeld door het gebruik van bevrijdingen, klemmen, slag-, stoot- of traptechnieken. Ook met behulp van Tai Sabaki kan je ervoor zorgen dat je tegenstander zijn evenwicht verliest tijdens zijn aanval. We beginnen met de allereerste heupworp die je meestal ook als eerste aangeleerd krijgt, namelijk O Goshi of grote heupworp. Het is bovendien DE techniek bij uitstek om goed te leren vallen. Om werptechnieken aan te leren kan je best beginnen vanuit een standaardhouding (statisch) recht tegenover mekaar en de kledij vastgrijpen zoals te zien is op de foto rechts (een basis Kumi Kata). Van zodra je hiermee vertrouwd bent, kan je beginnen oefenen op andere aanvallen (bijv. een duw- of trekbeweging, een hoekstoot, een omvatting, een polsgreep, ). Zo leer je de techniek in beweging (dynamisch) uit te voeren.

2 Je trekt met je linkerhand aan de rechterarm van je tegenstander en haalt zo zijn elleboog omhoog. Vervolgens leg je je rechterhand onder zijn linkerarm door op zijn rug of schouder en trekt hem naar je toe zodat zijn evenwicht lichtjes wordt verbroken. Dan maak je een draaibeweging binnenwaarts (Tai Sabaki) en draai je je rug naar hem toe, terwijl je je heup voor zijn heup plaatst, onder zijn buik. Buig door je knieën (niet door je lendenen!) en druk hem met je rechterhand stevig tegen je aan. Jouw zwaartepunt is lager dan zijn zwaartepunt (jouw gordel is lager dan de zijne). De greep van je linkerhand mag niet verslappen. Vervolgens strek je je knieën waardoor je tegenstander wordt opgeladen. Tegelijkertijd draai je je bovenlichaam naar de andere kant (je kijkt met je hoofd naar het plafond achter je) waardoor je tegenstander over je heup wordt geworpen en voor jou op de grond belandt. Hieronder enkele voorbeelden van andere heupworpen: Uki Goshi of drijvende heup lijkt sterk op O Goshi alleen zet je de heup minder ver in. Je rechterhand is aan de gordel van je tegenstander. Je trekt de tegenstander niet naar boven aan de elleboog maar gewoon recht naar je toe. Je zorgt ervoor dat je dicht tegen elkaar bent. Om te werpen draai je je lichaam naar links terwijl je hem stevig met je rechterarm omknelt en hem zo zwevend vasthoudt ter hoogte van je heup. Uki Goshi was de favoriete worp van Jigoro Kano, de stichter van het Judo. Vanuit deze heupworp zijn vele andere heupworpen ontstaan. Koshi Guruma of heuprad (ook wel eens Kubi Nage of nekworp genoemd) is een heupworp waarbij je de tegenstander rond de nek vastneemt. Zorg ervoor dat je je heup goed voorbij de heup van je tegenstander plaatst. Tijdens het werpen neem je de tegenstander mee in een grote cirkelbeweging. Vandaar de naam Guruma of rad, ook wel wiel genoemd.

3 Tsuri Komi Goshi kan je vertalen als trekken inkomen heup. Je trekt dus je tegenstander uit evenwicht en tegelijkertijd til je hem op met je rechterhand alsof je een vuiststoot naar het plafond wil geven. Je moet hierbij dus goed door je knieën zakken en je heup onder zijn heup plaatsen. Harai Goshi of vegende heup zet je op dezelfde manier in als Uke Goshi. Je trekt je tegenstander voorwaarts uit balans en brengt je heup in contact met zijn onderbuik. Nu maak je een vegende beweging met je rechterbeen. Het rechterbeen van je tegenstander wordt opgelicht en je knieholte komt in contact met zijn knie.

4 Ushiro Goshi betekent achterwaarts heup. Het is een worp waarbij je wel degelijk je heup gebruikt maar in tegenstelling tot wat je zou vermoeden, wordt je tegenstander niet echt naar achter geworpen. Het is in feite een overnameworp en kan toegepast worden op vrijwel elke indraaitechniek van je tegenstander. Je trekt je tegenstander goed tegen je aan, zakt door je knieën en heft vervolgens je tegenstander op. Het tillen komt niet vanuit je armkracht maar vanuit je benen en je buik. Utsuri Goshi ofwel wisselen - heup kan je gebruiken om een mislukte heupworp van je tegenstander over te nemen. Je buigt je benen en tilt vervolgens je tegenstander omhoog. Je legt je linkerarm om zijn middel en met je buik tegen zijn heup probeer je zo hoog mogelijk te tillen. Nu werp je je tegenstander door je heup langs hem heen te brengen. Je stapt hierbij met je linkervoet naar voor. Je tegenstander wordt zo over je linkerheup geworpen. Uchi Mata betekent letterlijk binnenkant dijbeen. Zoals je kan raden wordt je tegenstander over je heup geworpen doordat je je been tussen zijn benen steekt en een maaibeweging maakt. Je moet je tegenstander heel sterk tegen je aan drukken en jezelf naar voren buigen alsof je met je hoofd je eigen knie wil aanraken. Je rechterbeen wordt zo hoog mogelijk opgezwaaid. Wanneer je tegenstander langs je heup gaat is Uchi Mata een heuptechniek (koshi waza) maar wanneer hij volledig via het opscheppen van je been wordt geworpen

5 zonder contact met de heup, dan is Uchi Mata eerder een beentechniek (ashi waza). Sode Tsuri Komi Goshi of letterlijk: mouw trekken inkomen heup is gelijkaardig aan Tsuri Komi Goshi met dit verschil dat je rechterhand niet in de kraag of rever vastneemt maar aan de mouw van je tegenstander ter hoogte van de elleboog of lager aan de pols. Je tilt je tegenstander op met je rechterhand alsof je een vuiststoot naar het plafond wil geven. Je moet hierbij net zoals bij Tsuri Komi Goshi goed door je knieën zakken en je heup onder zijn heup plaatsen. Bij Hane Goshi of vleugel heup (ook wel springende heup ) ga je je tegenstander optillen met behulp van je heup in combinatie met het duwen van je rechterbeen, dat licht gebogen is, tegen zijn rechterbeen. Het is een enorm krachtige heupworp omwille van het opheffen van je tegenstander met behulp van je armen, heup en rechterbeen. Waarschijnlijk is hij vroeger ontstaan vanuit een mislukte poging om Harai Goshi uit te voeren, waarbij je dus met je rechterbeen bleef steken aan de binnenkant van het rechterbeen van je tegenstander.

6 O Guruma of groot rad vertoont sterke gelijkenissen met Harai Goshi en is de grote broer van Ashi Guruma. Het grote verschil is dat je bij Harai Goshi een vegende beweging maakt met je rechterbeen. Bij O Guruma steek je je been zijdelings voor je tegenstander (boven de knie) en werp je hem langs je heup naar de grond. Bij Ashi Guruma plaats je je voet op de knie. Bij O Guruma doe je dit niet. Je steekt je voet voorbij de knie zodat je een heupworp krijgt. Guruma betekent dat het lichaam van je tegenstander een grote cirkel maakt rond 1 punt. Yama Arashi is letterlijk vertaald: berg storm. Met je rechterhand neem je vast aan de rechterschouder van je tegenstander. Bij het werpen zwaai je je rechterbeen omhoog net zoals bij Harai Goshi. Je tegenstander wordt op die manier over je heup geworpen.

7 Ko Tsuri Goshi ( kleine oplichtende heup ) en O Tsuri Goshi ( grote oplichtende heup ) zijn twee heupworpen waarbij je tegenstander bij de obi (gordel) wordt vastgenomen en opgetild. Bij Ko Tsuri Goshi ga je met je hand naar de gordel onder de arm van je tegenstander (zoals bij O Goshi of Uki Goshi). Bij O Tsuri Goshi ga je met je hand naar de obi van je tegenstander over zijn schouder. Het spreekt voor zich dat bij deze laatste techniek je tegenstander eerst naar voor uit evenwicht wordt getrokken alvorens je met je arm over zijn schouder kan reiken. Een laatste heupworp is Obi Goshi of gordel heup. De worp komt niet vaak voor. Net zoals bij Ko Tsuri Goshi en O Tsuri Goshi, wordt de obi vastgenomen en wordt je tegenstander opgetild. Zoals je op onderstaande foto kan zien, is het een heel specifieke manier waarop je de obi van je tegenstander vastgrijpt. Obi-Goshi Zoals je kan zien, zijn de meeste heupworpen zoals hierboven aangegeven, ontwikkeld vanuit het judo waarbij meestal wordt vastgegrepen aan de kledij. Dit zorgt voor een gemakkelijkere uitvoering van de techniek (bijv. voor judowedstrijden) en helpt bovendien om je tegenstander op te houden. Maar uiteraard bestonden heupworpen reeds voor het ontstaan van het judo, namelijk in het ju-jitsu. Jigoro Kano, de stichter van het Kodokan Judo was een fervent jujitsubeoefenaar en heeft het judo ontwikkeld uit het ju-jitsu. Vele worpen zijn

8 aangepast naar een veiligere vorm met minder kans op kwetsuren. Het oude jujitsu bevatte immers gevaarlijke technieken die waren ontwikkeld om te gebruiken in tijden van oorlog. Het waren ongewapende verdedigingstechnieken die werden toegepast wanneer de krijger (of samurai) zijn wapen verloor. Hoe een heupworp toepassen in zelfverdediging? Je hebt misschien al gemerkt dat we soms moeten improviseren. Normaal gezien lopen de mensen niet over straat in een wit judopak. Vaak is het ook zo dat iemand geen stevige jas aan heeft om goed vast te kunnen pakken. En zelfs al heeft hij wel een stevige jas aan, je hebt niet altijd de tijd of de kans om deze goed vast te nemen. Daarom zullen niet alle heupworpen even vaak ingetraind worden voor het ju-jitsu en worden sommige heupworpen soms ook op een andere manier aangeleerd. Een basiskennis van het judo vergroot wel je vaardigheden maar in zelfverdediging (dus op straat zonder trainingspak) zijn sommige heupworpen enkel uit te voeren wanneer iemand een stevige jas met stevige kraag aan heeft. Ook de heupworpen waarbij je de gordel vastneemt zijn enkel mogelijk bij iemand met een makkelijk vast te nemen broeksriem om zo goed uit evenwicht te kunnen trekken. Dus het kan wel, maar het vraagt wat inventiviteit. Ook in het Aikido kent men een heupworp of Koshi Nage. Hierbij wordt de kledij niet vastgegrepen maar wordt Uke bij de polsen uit evenwicht gebracht en plaats je je heup onder Uke. Er wordt extra nadruk op gelegd om geen fysieke kracht te gebruiken.

9 Belangrijke opmerking: Wanneer je in zelfverdediging een worp toepast, kan dit fatale gevolgen hebben voor je tegenstander. Hij heeft geen kennis van valbreektechnieken en op straat liggen er geen tatami of matten om je val minder zwaar te maken. Je tegenstander kan met zijn hoofd ergens tegenaan vallen, bijvoorbeeld op de rand van een vensterbank of stoeprand. Worpen zijn levensgevaarlijk. Daarom is het dan ook belangrijk om je tegenstander, zelfs al heeft hij je doelbewust aangevallen, indien mogelijk te beschermen of op te houden tijdens het vallen om zo ernstige of dodelijke kwetsuren te vermijden. Dit alles hangt af van de ernst van de situatie. Betreft het hier een klein akkefietje of een gevecht op leven en dood? Iets om over na te denken als ju-jitsuka! In tegenstelling tot wat sommige mensen denken, is Ippon Seoi Nage geen heupworp maar een handworp, meer specifiek een schouderworp (Kata Waza). Je zet wel je heup in, maar je tegenstander wordt eerder over je schouder geworpen en niet langs je heup. Meest voorkomende fouten bij 1ste heupworp - O Goshi: 1. Geen goede evenwichtsverbreking 2. Heup niet genoeg ingedraaid 3. Geen contact tussen jouw rug en zijn buik 4. Niet voldoende door je knieën zakken om daarna te strekken en op te laden 5. Niet voldoende je bovenlichaam draaien tijdens het werpen 6. Onvoldoende ophouden of evenwichtsverlies op het einde

10 O Goshi is en blijft een zeer goede lichaamsoefening. Alles moet goed samenwerken: je voeten, je benen, je heup, je armen, je handen, Je gebruikt heel veel verschillende delen van je lichaam en verschillende spiergroepen in 1 vloeiende techniek. Als één lichaamsdeel niet goed meewerkt, zal je worp er stroever uitzien. Je hebt het gevoel dat je teveel kracht gebruikt en dat is niet goed. Veel en soepel trainen is de boodschap. Een goede valpartner (of Uke) is hierbij heel belangrijk. Iemand die niet tegenzet maar meegaat in jouw beweging en de techniek accepteert. Zo kan je het beste leren. En niet vergeten: oefening baart kunst! Je Sensei Kris