Behandeling Voorste KruisBand letsel door GSR.

Transcriptie

1 Behandeling Voorste KruisBand letsel door GSR

2 Groningen Sport Revalidatie (sport) fysiotherapie praktijk locatie Alfa - Kardingerweg AH Groningen locatie Hanze - Eyssoniusplein CE Groningen Tel:

3 Inhoudsopgave Acute knie Sport specifieke Ontstaanswijze Preoperatieve fase Postoperatieve fase 1 tot 5 wk Postoperatieve fase 6 tot 12 wk Postoperatieve fase 12 tot 24 wk Functionele testen Vragenlijsten Preventieve oefeningen Sporthervatting Samenvatting behandeling VKB letsel door GSR

4 Acute knie aandoeningen / stoornissen Aandoeningen contusie / distorsie hydrops / heamartros meniscus kruisbanden / collaterale banden osteochondraal ( bot bruise) Stoornissen pijn zwelling giving way slotverschijnselen crepitatie functionele instabiliteit

5 Acute knie intake Anamnese Wanneer gebeurde het? Ongevaltoedracht hoe gebeurde het? valgus / exo, direct hit Subjectieve beleving hoorde je iets knappen, popping? Pijn waar en wanneer? Post traumatisch verloop acute zwelling /moest je stoppen / kon je nog belasten? Behandeling na afloop? Ice, operatie Historie knieklachten?

6 Meniscus / kruisband / kraakbeen letsels Acute knie intake zorgt voor heamartros per direct, in ieder geval binnen 24 uur. Primaire diagnostiek moeilijk bij: 1. Afweerspanning 2. zwelling

7 Acute knie intake Diagnose na 48 uur makkelijker sensitiviteit testen groter. Van de 100% wordt er maar 6,8% een juiste diagnose gesteld bij acute knieën. Meniscustesten zijn onbetrouwbaar.

8 Van lateraal Acute knie aangedane structuren - Meniscus 65% - Mediale band >62% - Meniscus achterhoorn - Voorste kruisband - Achterste kruisband - Compressie (bot bruise) 80 90% 20% chondraal mediaal

9 Sport Specifieke Ontstaanswijze Skiën Falen bindingmechanisme, schoeisel, vermoeidheid Voetbal Slechte schopbiomechanica, directe schop, gefixeerde voet snel van richting veranderen Basketbal Springen, plotselinge veranderingen richting, botsingen Handbal Landen sprong of val, of draaiing gefixeerde voet, botsing Volleybal Landen sprong of val bij verdedigen / duiken Hockey plotselinge veranderingen richting, botsingen, directe slag op het been

10 Pre operatieve fase Algemeen: Start fysiotherapie na het trauma ( RICE, diagnose stellen) De voorstekruisband reconstructie kan plaats vinden na een paar weken op een rustige knie. Fysiotherapie bestaat uit: - Uitleg geven over de gevolgen van het letsel. - Uitleg over het revalidatietraject voor en na de reconstructie. - Patient mentaal voorbereiden op. Oefentherapie bestaat uit: - Het kniegewricht in optimale conditie brengen. - Reductie van zwelling d.m.v. mobilisaties, hometrainer etc. - Zorgdragen voor voldoende knieflexie en knieextensie - Co-contractie quadriceps hamstrings aanleren. - Starten met krachttraining, stabiliteitstraining,etc - ACL testen afnemen voor nulmeting

11 Post operatieve fase 1 tot 5 wk Fysiotherapie na voorstekruisband reconstructie: - doelen: zwelling, inflammatie en pijn verminderden. - starten: looppatroon, neuromusculaire coordinatie, proprioceptie en keten training. Therapie: - Elevatie been, compressie, ijsapplicatie en actieve circulatie oefeningen. - Steunname binnen pijngrens met behulp van krukken c.a 1-2 weken na reconstructie. - Mobiliteit passive range of motion en active range of motion (patellafemoraal + kniegewricht). - Neuromusculaire coordinate: Isometrische hamstring training. - Co-contractie hamstring-quadriceps. (fase in lig, zit en stand) - Starten krachttraining - Proprioceptie oefeningen statisch. (fase in lig, zit en stand) - Andere regio s in de keten trainen met name de heup.

12 Postoperatieve fase 6 tot 12 wk Belangrijk: - Maximale protectie fase nieuwe voorste kruisband. Therapie een aantal voorbeelden: - Normaliseren volledige bewegelijkheid en circulatie bevorderen d.m.v. fietsen - Spierkracht: Gesloten keten oefeningen zoals: squat, step up/down. lunge Openketen oefeningen zoals: leg extensie - proprioceptie statische fase uitbouwen naar dynamisch. - Normaal gang patroon ontwikkelen d.m.v. speedfoot ladder. - Uitbreiden oefeningen m.b.t. zwakke eenheden in de keten. - Rompstabiliteit oefeningen

13 Post operatieve fase 12 tot 24 wk Testen - Functionele ACL testen (hoptests) - Criteria om met hardlopen te starten: krachtverschil <30%, Therapie een aantal voorbeelden - Krachttraining: zelfde oefeningen met uitbouw van nieuwe oefeningen als vorige fase - Hardloopprogramma opstellen in samenspraak patient - Starten met sprongoefeningen d.m.v. sprong abc, werp abc. - Loopvariaties zoals: voor-achterwaarts, slalom, wenden, keren - Sportspecifieke bewegingen integreren bv passen/trappen voetbal

14 FUNCTIONELE TESTEN ACL 1 - One legged time hop test Afstand: 6 m. Instructie: grote krachtige huppen met 1 been Uitvoering: huppen met het aangedane been over deze 6 m. Hierna met het gezonde been. Deze test wordt 2 x uitgevoerd, met het aangedane been en het gezonde been. Het gemiddelde van de twee tijden van het aangedane been wordt gedeeld door het gemiddelde van de twee tijden van het gezonde been en vermenigvuldigd met Single hop for distance Instructie: één hup zo ver mogelijk Uitvoering: één hup met het aangedane been. Tenminste 2 sec. stil blijven staan. Hierna met het gezonde been Deze test wordt 2 x uitgevoerd, met het aangedane been en het gezonde been. Het gemiddelde van de twee afstanden van het aangedane been wordt gedeeld door het gemiddelde van de twee afstanden van het gezonde been en vermenigvuldigd met Triple hop for distance Instructie: 3 huppen zo ver mogelijk Uitvoering: 3 huppen met het aangedane been. Tenminste 2 sec. stil blijven staan. Hierna met het gezonde been. De som van de twee afstanden van het aangedane been wordt gedeeld door de som van de twee afstanden van het gezonde been en vermenigvuldigd met Hinkelen Instructie: een achtvormig traject hinkelen om 2 pylonen met een afstand van één meter uit elkaar Uitvoering:het traject wordt 2 x afgelegd, eerst op het gezonde been, daarna op het aangedane been Het traject wordt eerst 5x en daarna 10 x afgelegd De som van de twee tijden van het aangedane been wordt gedeeld door de som van de twee tijden van het gezonde been en vermenigvuldigd met 100

15 Vragenlijsten

16 PREVENTIEVE OEFENINGEN Overgenomen uit: Better sports and without injuries! Instructive warm-up program Norwegian Handball Federation, Oslo Sports Trauma Research Centre (Olsen et al , Noorwegen) - Olsen OE, Myklebust G, Engebretsen L, et al. Exercises to prevent lower limb injuries in youth. sports: cluster randomised controlled trial. BMJ, 2005; 26; 330(7489):449

17 Sporthervatting Criteria terug naar de (wedstrijd) sport Geen hydrops Geen pijn Geen mobiliteitsbeperking Geen instabiliteit (gevoel) Optimale spierkracht Automatisme van Bewegen! Sport specifiek getraind zijn, fase gewijze verzwaring hebben doorlopen

18 Sporthervatting Sporten: - Starten met non contact sporten na c.a. 5 a 6 maanden. - Starten contact sporten na c.a. 6 a 7 maanden. Preventie oefeningen aanleren en integreren in de normale trainingen. Een voorbeeld hiervan voor voetbal is het the11+ programma ontwikkeld door de FIFA. Of Better sports and without injuries! Instructive warm-up program Norwegian Handball Federation voor de handballers. Sporter; door gebruik te maken van de sportprofielen kunnen wij de trainer goed op de hoogte brengen hoe de sporter weer kan instromen fase gewijs

19 Samenvatting behandeling VKB letsel door GSR Stellen van een juiste diagnose vaak in samenspraak met de sportarts. Pre operatief traject starten, patiënt goed voorlichten en voorbereiden op eventuele operatie. In samenspraak patiënt / sportarts een orthopeed consulteren. Post- operatief behandelprogramma starten en fasegewijs sporter voorbereiden op terugkeer sportveld. Afname ACL testen / vragenlijsten om revalidatie beloop te kunnen evalueren. Sporter wordt gedurende het gehele traject individueel begeleid. Waar nodig is er contact met de verwijzer en in een later stadium de trainer.