Inleiding. Workshop II

Transcriptie

1 Weergave van reacties, indrukken en uitkomsten van de workshop: Werkdruk & Arbeidsvreugde, een kwestie van perspectief ROC West-Brabant, locatie Scala in Teteringen Inleiding Dit verslag is een korte weergave van de belangrijkste opmerkingen uit de workshop. Tevens vindt u in dit verslag de principes van arbeidsvreugde weergegeven. Toegevoegd zijn de bijlagen die uitgereikt zijn tijdens de workshop. Workshops Tijdens de workshops die rond dit thema zijn gegeven, hebben we afgetrapt met de vraag: Welk woord komt er bij je bovendrijven als je denkt aan Arbeidsvreugde v.s. Werkdruk? De woorden die genoemd werden in de workshops waren: Workshop I - Takenplaatje - Leerlingen - Intens - Administratie - Wedstrijden - Plezier in je werk - Energie - Rooster - Waardering - Verwachtingen - Dankbaarheid van studenten - Bureaucratie humor Workshop II - Stress - Veel - Leuk - Hobby - Toegevoegde waarde - Veel administratie - Passie - Dankbaarheid leerlingen - Alles borgen - Collega s - Motivatie - Zoeken naar oplossingen - Stoppen met werken Het bootje Met behulp van de afbeelding van een bootje, drooggevallen op het wad, werd gevraagd om te beschrijven wat deelnemers voelen, ruiken, horen, zien en proeven bij de afbeelding. Na twee minuten werden beelden gedeeld. Opmerkelijk daarbij was voor iedereen: - Het is maar net hoe je er naar kijkt, wat er in je opkomt. - Ieder beleeft zijn/haar eigen gevoel, beeld etc. bij de waarneming. Met arbeidsvreugde en werkdruk is dat net zo. Het is een persoonlijke beleving, waar geen goed of fout aan is. Het is belangrijk om te onderkennen dat wat de ander voelt, hoort, ruikt et cetera er net zo goed kan zijn als jouw beleving. Dat geldt voor veel abstracte begrippen, maar zeker voor arbeidsvreugde en werkdruk. De 7 Bronnen van Arbeidsvreugde: In het kort zijn deze principes benoemd en is ingegaan op het belang van de dialoog tussen management en medewerkers m.b.t. verwachtingen en behoeften, gericht op het dagelijkse werk. Hieronder zijn de principes benoemd zoals Kees Kouwenhoven in zijn onderzoek en boek

2 De Zeven Bronnen van Arbeidsvreugde behandelt Principes van Arbeidsvreugde 1. Verantwoordelijkheid nemen 2. Verbinden van twee perspectieven op het werk De taal van de zeven bronnen van arbeidsvreugde gebruiken voor het individueel perspectief van medewerkers. Het organisatieperspectief concreet maken tot menselijke maat 3. Uitwisselingsrelaties ontwikkelen 4. Acties richten op het echte werk 5. Nadruk leggen op de kracht en de energie van het positieve In zijn algemeenheid is benadrukt tijdens de workshop dat het van belang is om een gemeenschappelijk begrippenkader te ontwikkelen bij abstracte begrippen zoals werkdruk en arbeidsvreugde. Dat vergemakkelijkt de dialoog.

3 Arbeidsvreugde vanuit persoonlijk perspectief. Alle deelnemers hebben aan de hand van post-its op kunnen schrijven wat als vreugdevol en wat als vreugdeloos ervaren wordt in het huidige werk. Dat leidde tot een geheel over beide workshops van de volgende trefwoorden: Vreugdevol Van betekenis zijn/nodig zijn en kunnen ondersteunen/helpen (4x) Erkenning krijgen en geven Variatie Waardering/dankbaarheid (3x) Afwisseling/elke dag is anders (5x) Contact met studenten Sociale contacten Redelijke vrijheid (2x) (goede) Resultaat behalen (3x) Buiten werken Praktijk Cursisten/studenten (8x) Collega s (7x) Warmte Samenwerking VO-scholen Interactie Toekomst bieden (2x) Werkruimte Energie Veiligheid voor leerlingen Gemotiveerde studenten Verder leren Het vak/vakmanschap Complimenten Werk is hobby Passie Team Tevreden Voortgang Blijheid Doelen bereiken Wat valt op?: Vreugdeloos Beperkte middelen Stagnatie in processtructuur overleg centraal Strak Veel administratie (9x genoemd) Beperkte vrijheid Geen regelmogelijkheden (Slechte) Communicatie Verplichte scholing Negativiteit (2x) Verplichtingen/dingen opleggen cumulatie van slecht nieuws slecht gereedschap ontbreken van ruggensteun onvoldoende inspraak korte termijn opdrachten zaken zijn laat geregeld zeurverhalen onduidelijkheid tijdsdruk rooster regelen organisatie slechte motivatie hoeveelheden wachten systemen differentiaties onbegrip onduidelijkheid slecht weer werkdruk overregulering geen gemeenschappelijk doel Vreugdevol: Uit de lijst is op te maken dat medewerkers heel veel arbeidsvreugde halen uit onderlinge relaties met zowel collega s als leerlingen/studenten. Ervaren dat je werk ertoe doet en dat je van betekenis bent/kunt helpen geeft ook veel mensen plezier in het werk. Vreugdeloos: Administratie scoort hoog in het versterken van de werkdruk en daarmee samenhangend het verminderen van de arbeidsvreugde. Te weinig eigen regelruimte tegenover teveel regels en opgelegde zaken is een ander opvallend punt. Na de bespreking van deze items aan de hand van de omschrijving van de 7 bronnen van arbeidsvreugde, hebben we in iedere workshop een minionderzoek gedaan, naar de

4 ervaren arbeidsvreugde van de deelnemers. De uitkomst van dit onderzoek is als geheel over alle deelnemers in een totaalscore uitgedrukt. In workshop I hebben deelnemers met elkaar nagedacht over werkdrukverlichtende maatregelen. In workshop II was daar geen ruimte voor. Dat heeft geen directie tips opgeleverd, alleen de conclusie dat individueel- en teamperspectief essentieel zijn bij het aanpakken van vraagstukken rondom werkdruk. Wil je als team echt gericht aan de slag, dan is het van belang om samen de verkenning te doen en toe te werken naar verbeterplannen, gericht op het eigen team en het eigen functioneren binnen het team.

5 Uitslag van het onderzoek Fys. Welbevinden Colle-gialiteit Waarde-ring ver-trouwen Goede prestaties Groei Werken met hart en ziel Hogere zingeving Waarde Belang Meer In bovenstaande tabel is weergegeven hoe de deelnemers aan beide workshops de arbeidsvreugde waarderen (licht geel), welk belang zij hechten aan de verschillende onderdelen (groen) en waar zij meer van willen (donkergeel). Wat opvalt in de tabel is: de laagste score op het gebied van arbeidsvreugde wordt door deze groep gescoord op de mate waarin men waardering voelt en vertrouwen krijgt (omgerekend een 2,85 op een 5-puntsschaal) en de mogelijkheid om in het werk te groeien (gemiddelde score is omgerekend 2,75 op een 5-puntsschaal). De lage score op groei, laat daarnaast zien dat deelnemers aan de workshop dat minder belangrijk vinden dan andere bronnen en ook geen grote behoefte hebben om daar meer van te krijgen. De lage score op Waardering en Vertrouwen laat zien dat medewerkers daar veel belang aan hechten en ook nadrukkelijk veel meer waardering en vertrouwen willen krijgen. Van de 26 deelnemers hebben 23 deelnemers aangegeven meer behoefte aan deze bron te hebben) De hoogste scores als het gaat om meer zitten op de eerste drie bronnen te weten Fysiek welbevinden, collegialiteit en waardering en vertrouwen. Voor de eerste twee is de waardering beslist niet laag, maar ook niet extreem hoog. Het belang wordt op deze twee bronnen wel als hoog geduid. Daaruit valt af te leiden dat het hoge belang en de behoefte aan meer op deze bronnen voor deze deelnemers aandacht vraagt. Belangrijk is om aan te geven dat het hier gaat om een gemiddelde dat getrokken is uit een zeer divers samengestelde groep deelnemers. (26 deelnemers van de ruim medewerkers). Nuancering is gewenst, maar is vooral te vinden door het onderzoek zoals dat in de workshop is uitgevoerd, op teamniveau te laten plaatsvinden. Op die plek kan dan ook verantwoordelijkheid worden genomen voor de uitkomsten en een plan van aanpak.

6 Taal van de Zeven Bronnen bij werkdruk Toepassen van de bronnen op vage begrippen zoals werkdruk. 1. Fysiek welbevinden Antwoorden: pijn in mijn buik, ik ben kapot aan het eind van de dag, hoofdpijn of antwoorden zoals mijn PC is veel te traag, het is hier altijd een herrie, de software werkt niet goed 2. Collegialiteit Antwoorden: ik sta er altijd alleen voor, er zijn hier conflicten die niet worden aangepakt, ik werk me een slag in de rondte terwijl de collega s staan te kletsen 3. Waardering en vertrouwen: Antwoorden: ze zien me niet staan, je hoort hier alleen iets als het niet goed is, ik word hier behandeld als een klein kind 4. Goede prestaties Antwoorden: ik krijg mijn werk niet af, als ik s avonds naar huis ga dan ligt er nog steeds een stapel werk, het werk is te moeilijk voor me, ik moet nog goed ingewerkt worden, ik heb zo weinig tijd dat ik telkens maar half werk moet afleveren. 5. Groei Antwoorden: het werk is zo saai, altijd hetzelfde, ik krijg nooit de kans om iets nieuws te doen /in een project mee te doen of ik moet van alles maar krijg geen kans om mijn kennis op peil te brengen 6. Werken met hart en ziel Antwoorden: ik moet steeds meer corvee doen, de bureaucratie is zó groot dat niet meer toe kom aan mijn echte werk 7. Hogere zingeving Antwoorden: ik doe mijn leerlingen / patiënten / klanten te kort, ik zou veel meer voor ze willen én kunnen doen als mijn leidinggevende dat toe zou staan, mijn werk is zinloos omdat niemand er iets mee doet. De moraal van het verhaal: Bij elke bron zijn andere maatregelen nodig. Het is dus heel belangrijk om goed te luisteren wat de achtergrond van werkdruk is. Per persoon verschilt de reden van werkdruk (soms een combinatie van bronnen). Dus ook hierbij individueel perspectief volgen. In één team kunnen dus heel verschillende maatregelen nodig zijn. Laat medewerkers het initiatief om aan te geven wat de beste oplossing is die de medewerker zelf kan aanpakken (eigen verantwoordelijkheid nemen. In je eigen cirkel van invloed gaan staan). Niels van Dalsum Trainer/Adviseur Stavoor nvandalsum@stavoor.nl